اصول آموزش بزرگسالان
عنوان: آموزش بزرگسالان در کشور ژاپن
استاد: ……………..
ارائه دهنده: ………………….
بهار1402
مقدمه
رشد سریع صنعتی سازی تاثیرات عظیمی بر زندگی شهری و روستایی ژاپن داشته است . با وجودی که مکانیزه شدن کشاورزی گسترش یافته است امّا هنوز جوانان تمایل به ترک خانه دارند و برای کار به ادارات و کارخانه های شهرهای کوچک و متوسط مجاور می روند ، و کشاورزی و کشت و زرع را در دستان سالمندان، زنان، و امثال آن رها می سازند. بعلاوه با گسترش سریع تاثیرات رسانه های جمعی چون تلویزیون در سراسر کشور ، مناطق روستایی و صنعت کشاورزی ، برخی از ویژگیهای زندگی جمعی گذشته را از دست داده اند.
نظام سیاسی و اقتصادی ژاپن
کشور ژاپن با مردیم سخت کوش و دقیق یکی از بهترین روند های صعودی در زمینه اقتصادی را در پیش گرفته است. این کشور در زمینه صنعت و تکنولوژی در دنیا مطرح است. شهر توکیو پایتخت این کشور است که به طور کلی یکی از بزرگترین پایتخت های صنعتی دنیا به شمار می رود. مساحت کشور ژاپن ۳۷۷.۹۷۲ کیلومتر مربع است که برابر با یک بیستم آمریکا و یک نهم هندوستان است. همچنین جمعیت این کشور ١٢۵٬٣٠٠٬٠٠٠است. کشور ژاپن در سال ۲۰۱۰ توانست سومین قدرت اقتصادی در دنیا پس از آمریکا و چین باشد، کشور ژاپن از نظر منابع طبیعی بسیار محدود است به طوری که اکثر بخش های این کشور کوهستانی و یا آتشفشانی هستند اما کاری که دولت کشور ژاپن در زمینه صنعت و فناوری های پیشرفته انجام داده است سبب شده که کشور ژاپن در لیست بهترین کشورهای صنعت و تکنولوژی در دنیا قرار بگیرد. یکی از بخش های اقتصادی بسیار مهم در کشور ژاپن صادرات است.
سیاست کشور ژاپن مبتنی بر قانون اساسی این کشور است اصل اول از قانون اساسی این کشور، احترام به حقوق بشر است که مبنی بر آزادی و برابری تک تک انسان ها در این کشور است. اصل دوم، حاکمیت ملت است که در واقع اشاره دارد به این که حق حاکمیت برای اداره امور کشور در اختیار ملت است.
نظام آموزشی در ژاپن
جمعیت با سواد ، جمعیت بی سواد ، وضعیت سواد در گروه های سنی ، نرخ جذب کودکان در سن مدرسه ،جمعیت بازمانده از تحصیل.در سال های اخیر میزان با سوادی 100%می باشد .این کشور با داشتن یکی از عالی ترین استانداردهای آموزشی ،از نرخ با سوادی بسیار بالایی در مقایسه با سایر کشورها برخوردار است وبا توجه به تصویب قانون آموزش اجباری درسال 1907حدود 100درصد افراد واجب التعلیم به مدرسه می روند .وافراد باز ماند ه از تحصیل ندارد وبیش از 95%کودکان در مدرسه پیش دبستانی ثبت نام می نمایند.
آموزش ابتدایی ومقدماتی متوسطه تا دهه 1950به نرخ ثبت نام بیش از 99%رسیده بود و تقریبا همان نرخ را تا زمان حاضر حفظ کرده است .امروزه ، 95%دانش آموزان ژاپنی در نوعی از برنامه ی پیش دبستانی شبیه کودکستان ویا در مهد کودک روزانه ثبت نام می نمایند.دانش آموزان 6 سال را در مدرسه ابتدایی (شوکاگو )،3 سال را در دوره مقدماتی متوسطه (چوکاگو )(مدرسه راهنمایی )و3 سال را در دبیر ستان (کوتا گو )سپری می نما یند .تقریبا 30 % دانش آموزان سطح دبیرستان در مدارس خصوصی ثبت نام می کنند ومدارس ویژه ای برای دانش آموزان دارای معلولیت های جسمی ونیز برای تعداد اندکی از نخبگان مدرسه ای جداگانه وجود دارد ، که توسط ملت سرمایه گذاری شده است .
آموزش برای دانش آموزان از 6 سال تا 15 سال یعنی اول ابتدایی تا سال اول متوسطه اجباری است .آموزش های اجباری رایگان است ،اگر چه والدین باید وسایل لازم مانند :روپوش ،کیت های ریاضی ،ومجموعه خوشنویسی را باید خودشان تهیه نمایند.
نظام های آموزشی حاکم در کشور
نظام مدیریتی آموزش ژاپن تمرکززدایی شده و نقش وزارت آموزش و پرورش دانستن هماهنگی بین سایر بخش هاست. مسئولیت بودجه مدارس ، برنامه های آموزشی، گزینش های مدرسه و مشکلات در مدارس ابتدایی و راهنمایی در دست ادارات محلی آموزش و پرورش قرار دارد،اعضا این ادارات توسط مدیر اجرایی مسئول اداره محلی انتخاب می شوند.
نهادهای مرکزی امور آموزشی : از جمله مهم ترین نهاد های مدیریتی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
1_ وزات آموزش ، علوم ، فعالیت های ورزشی و فرهنگی
2_ انجمن دانشگاه های ملی ژاپن
3_ انجمن دانشگاه های خصوصی ژاپن
4_ انجمن دانشگاه ها و کالج های وابسته به شهرداری ژاپن
5_ شورای مرکزی آموزشی
6_ انجمن رسمی دانشگاه های ژاپن
ساختار اداری و آموزش بزرگسالان
این آموزش ها شامل سوادآموزی نمی شود (چون بی سوادی وجود ندارد) بلکه آموزش بزرگسالان به طور اعم برای بزرگسالان و با هدف همکاری با آموزش مهارت های حرفه ای و ارتقا دانش و فرهنگ عمومی برگذار می شود. با این حال، فعالیت هایی که ویژه زنان صورت می گیرد، به طور جداگانه و به عنوان آموزش زنان برخوردار می شود. علاوه بر فراهم آوردن فرصت هایی جهت یادگیری زمینه های مختلف و تربیت رهبر در آموزش زنان به فعالیت های منطقه ای چون ارتقا پروژه های داوطلبانه زنان و ساخت تالارهای زنان نیز از طریق آموزش جامع عمل پوشانده می شود.تعداد کلاس های زنان که در سال 1995 سازماندهی شده اند بالغ بر 350 هزار نفر بوده است، از زمان آماده سازی برنامه فعالیت داخلی توسط دفتر نخست وزیری به مناسبت روز جهانی زن در سال1976 ، برخورد با مشکلات زنان بخش عظیمی را در آموزش زنان اشغال کرده است، با این حال هنوز ،تاکید اصلی بر آموزش مربوط به خانه داری و زندگی خانوادگی است.
برای بزرگسالان به طور اعم گونه گسترده تری از فرصت های آموزشی فراهم شده است،که شامل مدارس بزرگسالان،کنفرانس های دانشگاه دولتی و امثال آن ها می باشد،نهادهای محلی و شهرداری های میزبانی از فعالیت ها و تسهیلات را با عناوین گوناگون را ارائه می دهند. در سال 1995 ، 188220 کلاس ویژه بزرگسالان با بیش از 12362883 شرکت کننده سازماندهی شده بودند. موضوع اصلی دروس،ارتقا آموزش خانواده و بهبود زندگی خانوادگی می باشد. تقریبا 4/36 درصد فرهنگ عمومی و آموزش زیبایی شناسی ، 9/25 درصد بدن سازی و سرگرمی ،9/9 درصد رابطه صمیمانه شهروندی و شناخت بدنی 4/10 درصد پیشرفت مهارت های فنی و حرفه ای 8/8 درصد می باشد.
وزارت آموزش و پرورش مسئولیت نظارت بر عملکرد مراکز آموزشی بزرگسالان را عهده دارد و شهرداری ها را تشویق نموده است تا دوره دانشگاهی بزرگسالان را ایجاد نماید.
دیدگاه کودکان و بزرگسالان نسبت به آموزش
آموزش اجتماعی
در ژاپن ، آموزش خارج از مدرسه شامل آموزش بزرگسالان و تدارکات(خدمات تامین آتیه جوانان)، آموزش اجتماعی خوانده میشود. واژه " آموزش اجتماعی"، آنطور که در ژاپن بکار رفته است ، دلالت بر آموزشی دارد که خارج از سیستم رسمی مدارس به جوانان و افراد بزرگسال ارائه می شود.اغلب کلاسها و دوره ها در زمینه آموزش اجتماعی در مجموعه ای متنوع از تسهیلات عمومی اداره می شوند. این نوع از آموزش به جوانان شامل پسرها و دخترانی ارائه می گردد که آموزش اجباری می بینندو یا جوانان کارمند، و آنانی می شود که کمتر از 25 سال دارند و هنوز در موسسات آموزشی حضور می یابند. اغلب کلاسهای دخترانه و پسرانه به این سمت گرایش دارند که علاقه دائمی به کارهای اضافه بر برنامه درسی را در آنان القا کنند و مشوق نوآوری ها و استعدادهای افراد درجهت معاشران با دیگران می باشند. موضوع کلاسها شامل فرهنگ عمومی، فعالیتهای ورزشی و تفریحاتی می باشد. این کلاسها ساعت 5 بعد ازظهر تشکیل می گردند.با این حال، تعداد کلاسها و دوره های مخصوص جوانان و تعداد شرکت کنندگان در چنین کلاسهایی به سرعت و سال به سال رو به کاهش است.
نهادهای مرکزی
آموزش اجتماعی توسط مجموعه گوناگون از سازمانهایی اداره می شوند که از نظر ابعاد و ویژگیهای خاص متفاوت می باشند، و توصیف تعداد واقعی آنها بطور قطع آسان نیست. بسیاری این سازمانها که از کنترل عمومی آزاد میباشند، متدهای بی نظیری از طراحی و برنامه ریزی را توسعه داده و به شکل کار آمد و سیستماتیک عمل می کنند. سازمانهایی که تایید قانونی ویژه دارند، بعنوان سازمانهای مربوط به آموزش اجتماعی شهرت دارند. سازمانها در چارچوب ویژگیهای خود می توانند به سه گروه تقسیم میشوند:
سازمانهایی با هدف فراهم آوردن آموزش و فرصتهای تحصیلی برای اعضاء خود(همچون انجمنهای کودکان، انجمنهای منطقه ای جوانان، انجمنهای منطقه ای زنان، گروههای دارای منافع مشترک)
سازمانهایی با هدف فراهم آوردن فرصتهای آموزش برای اعضاء خود و درگیری در فعالیتهای آموزش اجتماعی جهت افرادی غیر از اعضاء
سازمانهای مجری فعالیتهای آموزش اجتماعی(همچون فدراسیون مراکز عمومی کتابخانه ای، انجمنهای موزه، انجمنهای تربیت بدنی، انجمنهای سرگرمی ها و غیره)
سالن های عمومی شهروندان: سالن های عمومی شهروندان از امکانات اصلی آموزش اجتماعی در جامعه است. این سالن ها انواع برنامه های آموزشی، تحصیلی و فرهنگی که با زندگی واقعی مردم جامعه سازگار باشد اجرا می کنند.
کتابخانه های عمومی: کتابخانه های عمومی نیز ازجمله امکانات آموزشی اجتماعی هستند که کتاب ها و مکتوبات را جمع آوری، مرتب و نگهداری می نمایند و آنهارا در معرض استفاده عموم مردم قرار می دهند و به این ترتیب به نیازها و تقاضای مردم به فعالیت های آموزشی، فرهنگی، تفریحی و تحقیقاتی پاسخ می گویند.
موزه ها: موزه ها برای استفاده مردم به عنوان امکانات آموزش اجتماعی در فعالیت های آموزشی و فرهنگی، تحقیقاتی و تفریحی مورد استفاده قرار می گیرد. این کار را طریق جمع آوری، نگهداری و نمایش اشیاء تاریخی، هنری، فرهنگ محلی مردم، صنعت، علوم طبیعی و غیره صورت می گیرد.
امکانات آموزش جوانان:
الف) مرکز یادبود المپیک ملی جوانان (موسسه مستقل اداری)
این مرکز یک موسسه آموزش اجتماعی است که هدف آن ارتقاء آموزش جوانان است
ب) خانه های ملی جوانان به عنوان موسسه اداری مستقل
خانه های جوانان امکانات عمومی هستند که به منظور کمک به توسعه افراد جوان با بدن و ذهن سالم از طریق ارائه فرصت های مشارکت آنان در آموزش گروهی است
ج) موسسات مستقل مراکز ملی کودکان
مراکزکودکان از جمله امکانات عمومی است که هدف از آن ارائه فرصت تجربه فعالیت هایی است که در خانه یا مدرسه برای کودکان سنین اجباری مدرسه وجود ندارد.
مراکز آموزش زنان: زنان، مکان های آموزش اجتماعی هستند که هدف از آنها افزایش آموزش زنان است. آنان برنامه های خود را برای آموزش و کارآموزی به زنان و آنهایی که در آموزش زنان دخیل هستند انجام می دهند، همچنین در تبادل تجربه و اطلاعات در میان این افراد، ارائه اطلاعات سودمند به آنان و بررسی ها و تحقیقات گوناگون نیر فعالیت دارند.
تسهیلات آموزشی
تسهیلات آموزش اجتماعی به شکل گسترده از نظر اندازه، شکل، و عملکرد متفاوت هستند. بسیاری از آنها مربوط به سازمانهای مدیریتی هستند، اما مقداری هم هستند که هماهنگ با مفهوم منطقه ای معینی بنا شده اند که نقش مهمی در فعالیتهای آموزشی و فرهنگی مهمی ایفا می کنند. مراکز عمومی، بویژه رابطه ای بسیار نزدیک با زندگی دانشجویان محلی دارند.
مراکز عمومی
تا جائی که مفهوم و تصویر مرکز عمومی مد نظر باشد، قبل از جنگ جهانی دوم تسهیلات مشابهی وجود داشت، اما پس از جنگ، این مراکز دوباره بعنوان مراکز عمومی سازماندهی شدند که به شکلی مستقل و توسط ساکنین محلی عمل می کنند. از آن به بعد، تعداد مراکز رو به افزایش گذاشتند، و هم اکنون نقش عمده ای در فعالیتهای آموزش اجتماعی ایفا می کنند.
مراکز عمومی کلاسها و دوره های گوناگونی را ارائه می دهند، کنفرانسهایی برقرار می کنند، کتابها و مطالب در دسترس را تهیه می کنند، تربیت بدنی و فعالیتهای تفریحی را اجرا کرده، با سازمانهای گوناگونی تماس بر قرار می کنند، و فعالیتهایی را با هدف ایجاد تسهیلات در دسترس جهت استفاده ساکنان محلی اداره می کنند.
آموزش کارمندان
بسیاری از شرکتهای بزرگ ژاپن آموزش و پرورش فشرده ای جهت کارکنان خود دارند. شروع آن هنگامی است که کارمندی به آن شرکت می پیوندد، و این آموزش در سراسر دوران زندگی آن کارمند ادامه می یابد. شرکتهای کوچک و متوسط به میزان زیادی بر آموزش و پرورش در مراکز تخصصی و کالجهای آموزشی حرفه ای تکیه دارند، اما بسیاری از آنها هم برنامه های تربیتی و آموزش مشترک ارائه میدهند. عوامل مهمی که باید در رابطه با آموزش درون شرکتها در نظر گرفته شوند عبارتند از:
استخدام مادام العمر
توالی شغلی
ارتقاء توسط سابقه خدمتی
آموزش بین الملل
تاسیس مدارسی جهت جوانان ژاپنی ساکن کشورهای خارجی ، با آموزش به زبان مادری ، چیزی جدید نیست که از جنگ جهانی دوم به بعد به ظهور رسیده باشد .تعداد قابل توجهی از این گونه مدارس زیر نظر سیستم آموزش قبل از جنگ وجود داشته است . نخستین مدرسه از این نوع که توسط دولت در نظر گرفته شد ، مدرسه ژاپنی تاسیس شده در سال 1906 در اینکون کره بود و تا سال 1945 ، 750 مدرسه وجود داشت که اکثر آنها در آسیا قرار داشتند درحال حاضر ، 95 مدرسه ژاپـنی در خارج از کشور وجود دارند که تحت کنـترل مستقیم وزارت آمـوزش می بـاشنـد.بعلاوه ، تعداد قابل توجهی مدارس خصوصی متعلق به موسسات بازرگانی و غیر رسمی وجود دارند که توسط آنها عمل می کنند و آموزش تکمیلی ارائه می دهند . در زمانهای پیش از جنگ ، مدارس ژاپن اساساً در مناطق گوناگون آسیا تاسیس می شدند، امّا در حال حاضر آنها در سراسر جهان گسترس یافته اند که آمریکا و اروپا را هم شامل می شود.در رابطه با کودکان ژاپنی و جوانانی که بعد از دوره های زندگی در خارج از کشور به وطن بازگشته اند اقدامات گوناگونی جهت فراهم آوردن تسهیلات آموزشی آنان انجام شده است که شامل ادغام آنها در کلاسهای معمولی مدارس ملی ، دولتی و خصوصی ، یا سازماندهی کلاسهای ویژه برای آنان بوده است .
سیاست های آموزشی
نظام آموزشی در حال حاضر در حال گذر از اصلاحات در جهت تغییر جایگاه آموزش رسمی و دادن بهای بیشتر به کارکردهای سایر انواع آموزش و در نهایت گسترش یادگیری در طول زندگی است. به موجب این جهت گیری های جدید شورای ملی اصلاحات آموزش پس از مطالعات گسترده نیل به اولویت آموزشی را به شرح ذیل مورد تاکید قرار داده است:
تاکید بر انفرادی کردن آموزش ،که در آن ویژگی های شخصی ، آزادی عمل و مسئولیت فردی افراد دریادگیری باید مورد توجه قرار گیرد.
انتقال به جامعه در حال یادگیری ، که در آن اهمیت بیش از حد قائل شدن برای آموزش رسمی باید تغییر کند و ساختارهای جدید که در آن افراد می توانند آزادانه از میان فرصت های یادگیری متعدد انتخاب و در طول زندگی خود از آن ها بهره مند شوند ایجاد گردد.
هم گامی با تغییرات گوناگون اعمال شده در سطح آموزش بین الملل.
نتیجه گیری
با توجه به اینکه سیستم استخدام مادام العمر هنوز در ژاپن غالب می باشد، شرکتها می توانند سرمایه گذاری بخش قابل توجهی از منابع خود در آموزش را تقبل نمایند.آموزش و پرورش در چهار چوب یک شرکت هم بر اساس شغل است و بر پایه و رتبه. آموزش بر اساس شغل مهارتهای تخصصی، فروش، مهندس تولید، مهارتهای تجاری، سلامت، مدیریت، نگرشها و امثال آنرا در بر می گیرد. آموزش بر اساس رتبه و سمت در سطوح مختلفی شکل می گیرد و شامل کارکنان جدید، مدیریت خرد، مدیریت میانه، و مدیریت کلان می باشد.در سالهای اخیر، آموزش درون شرکتی، مسئولیتهای اجتماعی زیادی را پذیرفته است، و در نتیجه دموکرات شدن مدیریت، انسانی شدن کار، و محبوبیت آموزش متواتر، با این در خواست روبرو شده که باید مسئولیت ارائه آموزش انسان گرایانه تری را بپذیرد.
سپاس از توجه شما
پایان