استانداردهای باز (open standards)
عناوین
مقدمه ای بر استانداردهای باز و FOSS.
اهمیت و فواید استانداردهای باز
تنظیمات استاندارد و استانداردهای باز
استانداردهای باز مهم
سیاست ها و پیشگامی های استانداردهای باز ملی/ دولتی
نتیجه گیری
مقدمه ای بر استانداردهای باز
کلمه استاندارد معانی متفاوتی دارد از جمله :
یک سطح کیفیت یا پیشرفت
یک مورد یا مشخصه که سایر اقلام را با آن می سنجند.
در کاربرد فنی استاندارد چهارچوبی است از مشخصه هایی که:
یک سازمان شناخته شده آن را به تصویب رسانده باشد.
عموما پذیرفته شده باشد و به طور گسترده در صنعت بکار رود.
(ادامه) مقدمه ای بر استانداردهای باز
استانداردهای باز
ویکی پدیا : مشخصه های عمومی موجود به منظور دستیابی به هدفی خاص، که همهٌ افراد می توانند از آن استفاده کنند.
کمیسیون اروپایی چهارچوب همکاری های اروپا (European Interoperability Framework)، استانداردهای باز را دارای مشخصات زیر می داند:
توسط یک سازمان غیر انتفاعی نگهداری شود.
رشد و توسعهٌ آن با استفاده از رویه تفکر باز(open decision) ، برای تمامی افراد بلامانع باشد.
استاندارد منتشر شده به طور رایگان یا با هزینهٌ بسیار جزئی در دسترس مردم قرار بگیرد و همچنین نسخه برداری و انتشار آن جایز بوده و بدون نیاز به پرداخت هزینه ای قابل استفاده باشد.
هیچگونه محدودیتی در استفادهٌ مجدد از استاندارد وجود نداشته باشد.
مقدمه ای بر استانداردهای باز(ادامه.)
هر چند برای استانداردهای باز تعاریف و معانی فراوانی ارایه شده ، اما به طور کلی همهٌ آن ها قابلیتهای زیر را برآورده می کنند:
دسترسی آسان به منظور خواندن و بکارگیری آن ها توسط عموم.
توسعه یافته توسط فرآیندی باز که مشارکت هر فردی در آن به سادگی امکانپذیر است.
منحصر نبودن به یک فناوری خاص.
عدم انحصار و کنترل توسط گروه یا فروشنده ای خاص.
لازم به ذکر است که استفاده گسترده از یک استاندارد به معنای باز بودن آن نیست.
برای مثال قالب مستندات قابل انتقال (pdf) از شرکت Adobe،قالب پرونده ارائه Power point از مایکروسافت.
FOSSاستانداردهای باز و
بسیاری از افراد قادر به تشخیص اصطلاح استاندارد باز از نرم افزارهای آزاد/متن باز نیستند. )FOSS Free/open source software)، یک نرم افزار است در حالیکه استاندارد باز به گروه استانداردها تعلق دارند.
در یک نرم افزار غیر FOSS امکان پیاده سازی استانداردهای باز وجود دارد.
مثال: یک نرم افزار اختصاصی مانند سیستم عامل ویندوز، قادر است با قراردادهای شبکه ای TCP/IP که از استانداردهای باز تبعیت می کند، سازگار باشد.
به طور کلی FOSS به نرم افزارهایی اشاره دارد که از اصول معینی در تولید، اصلاح، کاربرد و توزیع تبعیت کنند و دارای آزادی های بنیادی زیر باشند:
آزادی در اجرای برنامه،به هر منظوری
آزادی در مطالعهٌ طرز کار برنامه و تطبیق آن با نیازهای شخصی
آزادی در توزیع مجدد نسخه ها
FOSSاستانداردهای باز و
رابطه استانداردهای باز و FOSS
اهمیت و فواید استانداردهای باز
فواید استانداردهای باز:
اگر سازمانی تضمین کند که پیاده سازی و ارائه خدمات فنی و فناوری اطلاعاتش تا حد امکان از استانداردهای باز تبعیت کند منافع زیادی عایدش خواهد شد.
همکاری و برقراری ارتباط بین سیستم های مختلف آسانتر شده که در نهایت تبادل داده ها بهبود خواهد یافت.
کاربران قادر به ترکیب و مطابقت راه حل های گوناگون از چندین فروشنده می باشد تا بهترین راه حل ممکن را از بین آن ها اختیار کنند.
در صورت تبعیت از استانداردهای باز، انتقال برنامه های کاربردی از platformای به platform دیگر بهتر صورت می گیرد.
سازمان های تنظیمات استاندارد
SSO(standard setting organization)
استانداردهای باز مهم
سیاست ها و پیشگامی های استانداردهای باز ملی/ دولتی
دولت الکترونیک انگلستان (e-GIF) XML
دانمارک XML
هلندOSOSS (برنامه ای برای استانداردهای باز و نرم افزارهای باز)
زلاندنوIS (استانداردها و سیاست های ISباید بر اساس استانداردهای باز باشد.)
نرو‍ژ ، ماساچوست امریکا ،مالزی ،آفریقای جنوبی ، ویتنام ،برزیل و پرو .
نتیجه گیری
استانداردهای باز در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و اینترنت اهمیت زیادی دارند. هیچ فناوری ،فروشنده یا گروهی قادر به ارائهٌ همه چیز نیست ، بنابراین در این محیط نامتجانس ، به همکاری بیش از بیش همه نیاز است .
تنها با تبعیت گسترده از استانداردها و مشخصه های باز و بدون تبعیض ، به درجهٌ بالایی از همکاری ها خواهیم رسید.
امروزه دولت های بیشتری در صدد بکارگیری استانداردهای باز می باشند که نشانهٌ بسیار خوبی است ،زیرا آن ها بزرگترین خریداران ومصرف کنندگان محصولات و نرم افزارهای فناوری اطلاعات می باشند.
هدف نهایی کاربران باید دستیابی به برنامه های کاربردی و platformهای مختلف مطابق میل آن ها باشد، تنها راه عملی شدن این موضوع پیروی همگانی از استانداردهای باز است.
مراجع