ارائه صورت های مالی
طبق IFRS
ساسان مهرانی
اسفند 1395
مقدمه :
بحث استاندارد گذاری همواره در حسابداری مطرح بوده است دیدگاه های موافقان و مخالفان استاندارد گذاری بسیار نزدیک به یکدیگر می باشد . شاید باتوجه به ماهیت حسابداری و وجود ذی نفعان متعدد و با نیازهای مختلف گزارشگری امر استاندارد گذاری را اجتناب ناپذیر نموده است.
رشد تجارت بین المللی و جریان های سرمایه و پیوستگی های اقتصادی فزاینده ، پیچیده شدن معاملات و جهانی شدن آنها باعث گردیده تا تمایل به هماهنگ سازی استاندارد های حسابداری در کشور ها به وجود آید، از این رو نیازمند استاندارد های حسابداری جامع و مبتی بر اصول روشن در ارتباط با واقعیات اقتصادی باشیم .
حداقل از جنبه نظری این توافق وجود دارد که داشتن مجموعه واحدی از استاندارد ها : منافع سرمایه گذاران را تامین و هزینه های دسترسی به بازارهای سرمایه در جهان کاهش می دهد.
اهم دلایل تاکید به پذیرش استاندارد های بین المللی به شرح زیر است:
1- بستر سازی اجرای سیاست های دولت برای توسعه بازار سرمایه در حوزه جذب سرمایه گذاری خارجی.
2- افزایش قابلیت مقایسه.
3- ارتقای جایگاه شفافیت اطلاعاتی کشور از نظر بین المللی.
4- امکان پذیرش شرکت های بورس سایر کشور ها و پذیرش متقابل شرکت های خارجی.
صورت های مالی
صورت وضعیت مالی
دارایی های غیر جاری.
اموال ماشین آلات ، تجهیزات.
سرقفلی.
سایر دارایی های نامشهود.
سرمایه گذاری در املاک.
سرمایه گذاری در شرکت های وابسته.
دارایی های زیستی.
دارایی های جاری:
موجودی ها.
پیش پرداخت ها.
دارایی های سال آماده برای فروش.
مطالبات تجاری و سایر مطالبات.
موجودی نقد معادل وجه نقد.
جمع دارایی ها.
حقوق صاحبان سرمایه سرمایه بدهی ها:
ح ص س.
سهام سرمایه.
صرف سهام.
سایر اندوخته ها.
سود انباشته.
سهم اقلیت.
جمع ح ص س.
بدهی ها :
بدهی های غیر جاری.
استقراض بلند مدت.
مالیات انتقالی.
مزایای بازنشستگی.
سایر ذخایر.
بدهی های جاری:
حسابهای پرداختنی تجاری و غیر تجاری.
اضافه برداشت.
تسهیلات مالی.
مالیات بر درآمد.
ذخایر کوتاه مدت.
جمع بدهی ها.
جمع بدهی و ح ص س.
صورت سود یا زیان و سایر اقدام سود و زیان جامع:
درآمد / فروش
ب ت ک ف
سود ناخالص
سایر درآمدهای عملیاتی
هزینه های توزیع
هزینه های اداری
سود عملیاتی
هزینه های مالی
سهم از سود واحدهای وابسته
سود قبل از مالیات
مالیات بر درآمد
سود سال جاری ناشی از فعالیت های درجریان
سود/زیان عملیات متوقف شده
سود دوره مالی
صورت سود و زیان جامع:
سود سال مالی
سایر اقلام سود یا زیان جامع
اقلامی که بعدا" به سود یا زیان دوره منتقل نخواهد شد
سود ناشی از تجدید ارز آوری دارائی ها
اندازه گیری برنامه های بازنشستگی با مزایای معین
جمع
اقدامی که بعدا" ممکن است به سود یا زیان دوره منتقل شوند.
تسعیر ارز
تغییر در ارزش دارایی های مالی آماده برای فروش
ابزار مصون سازی جریان وجه نقد
سایر اقلام
جمع سود جامع برای دوره جاری
سود دوره متعلق به :
سهامداران اصلی
سهم اقلیت (منافع غیر کنترلی)
سود جامع متعلق به :
سهامداران اصلی
سهم اقلیت (منابع غیر کنترلی)
صورت تغییرات در ح ص س
سهام صرف سهام سایراندوخته ها سودانباشته جمع
مانده اول دوره سال قبل
تغییر در رویدهای حسابداری
مانده تجدید ارائه شده
در1/1/سال قبل
سود تقسیم شده
جمع سود جامع برای دوره مالی
صدور سهام
بازخرید سهام
سود تقسیم شده
مانده در 12/29/سال جاری
مقایسه استاندارد های ایران و بین المللی
هدف و مقدمه:
موارد مشابه:
1-تاکید بر ارائه صورت های مالی با مقاصد عمومی.
2- استفاده کنندگان افرادی می باشد که دارای دانش عمومی نسبت به مسائل مالی می باشد.
3- قابلیت مقایسه صورت های مالی با دوره های گذشته.
4-سودمندی صورتهای مالی نسبت به کارکرد و مباشرتی آن می باشد.
5- هر واحد تجاری که صورتهای مالی طبق استانداردهای حسابداری تهیه شده باید این واقعیت ها را افشا نماید.
موارد اختلاف:
1- در استاندارد بین المللی قید شده که این استاندارد در مورد ساختار و محتوای صورت های مالی میان دوره ای(به استثنای بندهای 35-15)کاربرد ندارد. چنین موضوعی در استاندارد یک ایران مطرح نشده است.
2 – در بند 5 استاندارد ایران قید شده که نحوه ارائه دارایی ها و بدهی های جاری از بخشی از موضوع این استاندارد است لیکن بطور جداگانه در استاندارد شماره 14مطرح شده. در استاندارد بین المللی نحوه ارائه آن در استاندارد شماره 1 بیان شده است.
3- صورت تغییرات در حقوق ماهیانه جز صورت های مالی الزامی مطرح شده (بند 10 استاندارد بین المللی).
4- گزارشات مدیریتی و زیست محیطی طبق استاندارد بین المللی بند های 13و14 وجود دارد اما درایران معادل آن بیان نشده است.
سایر موارد :
تداوم فعالیت.
مبنای تعهدی.
اهمیت و تجمیع.
تهاتر.
تناوب گزارشگری.
ثبات رویه.
هیچگون تفاوت قابل توجهی بین دو استاندارد ایران و بین المللی وجود ندارد.
اطلاعات مقایسه ای :
در استاندارد بین المللی به سه بخش تقسیم شده است.
الف – حداقل اطلاعات مقایسه ای بند 38 بین المللی و 37 ایران.
ب – اطلاعات مقایسه ای و بیشتر.
ج – تغییر در رویه های حسابداری ، تجدید ارائه ، تجدید طبقه بندی(بند 40 استاندارد بین المللی).
چنین طبقه بندی در استاندارد ایران وجود ندارد.
افشا اطلاعات دعاوی حقوقی مربوط به سال قبل که نتیجه آن نامعلوم بوده است و در سال جاری حل شده و طبق استاندارد بین المللی الزامی است در حالی که طبق بند 38 استاندارد ایران اطلاعات مربوط به مواردی که تاکنون حل و فصل نشده را الزامی دانسته است.
ضرورتهای مالی:
بندهای 47 و 48 استاندارد بین المللی هم راستا با بندهای 49 تا 53 به گونه مشابه مترادف بند های 43 تا 47 به هر یک از صورت های مالی ، یادداشت های توضیحی و افشاهای خاص در