آشنایی با نرم افزار Expert Choice جهت تصمیم گیری های چند گزینه ایی
Expert choice 2000
What is Expert Choice?
A collaborative decision support software and hardware system that facilitates group decisions that are more efficient, analytical, and justifiable.
Allows real-time interaction of management teams to achieve consensus on decisions.
Structures decisions using the Analytic Hierarchy Process (AHP).
expert choice 2000 The Decision Making Process
Expert Choice is a group meta decision support software product based on the world’s most successful decision-making methodology, the Analytic Hierarchy Process (AHP), developed by Dr. Thomas Saaty. It adapts to your decision-making style for you and your team to: 1. Facilitate identification of your objectives, 2. Facilitate identification of a full range alternative solutions, 3. Evaluate key trade-offs among your objectives and alternatives and 4. Enable you and your team to walk away with a decision that is fully understood and supported by your team.
Expert Choice نرم افزار
تحلیل مسایل تصمیم گیری چند معیاره
تکینیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی
What is the Analytic Hierarchy Process (AHP)?
فرآیند واکاوی سلسله مراتبی یکی از روش های تصمیم گیری است.واژه AHP مخفف عبارت Analytical Hierarchy process به معنی فرایند واکاوی سلسله مراتبی
توانایی های نرم افزار:
1-امکان طراحی نمودار سلسله مراتبی ( Hierarchy )
2- تصمیم گیری و طراحی سوالات
3- تعیین ترجیحات و اولویتها
4- محاسبه وزن نهایی
5-قابلیت تحلیل حساسیت تصمیم گیری نسبت به تغییرات در پارامترهای مساله.
6- نمودارها و گرافهای مناسب جهت ارایه نتایج و عملکردها سود جسته و ارتباطی ساده و دوستانه (User Friendly)
این نرم افزار مورد حمایت پروفسور ساعاتی ,
بنیانگذار روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی است.
Expert Choice 2000 Common Applications
– برنامه ریزی استراتژیک IT- تصمیم گیری های – مدیریت نمونه کارها فناوری اطلاعات – تخصیص بودجه – مدیریت منابع انسانی – مطالعات تجارت – تصمیمات بازاریابی – انتخاب فروشنده / منبع – انتخاب محل – پروژه / مدیریت ریسک
What expert choice provides
– ساختاری برای کل فرایند تصمیمگیری
– ابزاری برای تسهیل همکاری بین سهام داران چندگانه
– تصمیم گیری تحلیلی
– بهبود ارتباطات
– معمولا تصمیم گیری سریعتر
– اسناد فرایند تصمیم گیری
– اجماع
– در نهایت تصمیم گیری بهتر و موجه تر
Who uses Expert Choice?
Commercial
4,000 Corporations
25% of Fortune 500
Government
More than 27 Federal Agencies
More than $120 Billion Allocated Annually
Academic
100+ Universities
60 MBA Programs
1,000+ Articles
یک مثال عملی برای تفهیم بهتر
مثال : از میان سه سیستم کامپیوتر موجود بهترین سیستم به لحاظ سخت افزاری , نرم افزاری و خدمات پس از فروش کدامیک از آنها می باشد؟
Decision-making software
Decision-making software
مدل سلسله مراتبی یا درخت
هدف GOAL
معیارها Criteria
زیر معیارها SUB-Criteria
گزینه ها Alternatives
مراحل مختلف اجرای نرم افزار
مراحل مختلف اجرای نرم افزار بشرح ذیل عبارتند از :
الف ) ساخت سلسله مراتبی
ب ) مقایسه های زوجی
ج ) ترکیب وزنها
د ) تحلیل حساسیت
الف ) ساختار سلسله مراتبی
هر تصمیم گیری در EC با یک مدل در قالب یک سلسله مراتبی یا درخت آغاز میشود.
ساده ترین حالت , یک سلسله مراتبی با سه سطح است:
1 – هدف
2- معیارها
1- 2 زیر معیار ها
3- گزینه ها
هر معیار خود می تواند به چندین زیر معیار تقسیم گردد
قدم اول ــ وارد کردن نام مدل و تعریف آن
جهت مشخص کردن نام مدل و تعریف هدف مدل مراحل زیر باید طی بشوند :
/ New File.
نامی با هشت حرف یا کمتر وارد نمایید (مثلاSystem )
کلید Enter یا آیکون OK را فشار دهید تا قسمت محاوره New Model ظاهر شود.
در این قسمت برای ساخت مستقیم مدل با استفاده از گره ها Direct را انتخاب کنید.
هنگام ظاهر شدن Enter Goal Definition متن زیر را به عنوان هدف مساله تصمیم گیری می نویسیم .SELECT THE BEST COMPUTER SYSTEM
سپس کلید ENTER یا آیکون OK را فشار می دهیم . بدین ترتیب یک مدل به نام System . EIC روی دیسکت سخت و در شاخه ECPRO ایجاد کرده ایم.
قدم دوم ــ وارد کردن معیارها
معیارها یا اهداف این تصمیم گیری شامل سه جزء می باشند :
سخت افزاری سیستم ( HARDWARE )
شرایط نرم افزاری ( SOFTWARE )
خدمات پس از فروش ( SERVICE) .
معیار ها را به ترتیب زیر وارد می نماییم:
1- از منو ی Insert – Edit را انتخاب می کنیم.
( این کار یک سطح به سلسله مراتبی اضافه می کند. این کار را به وسیله ماوس نیز می توان انجام داد.
گره ای با نام HARDWARE وارد کرده و Enter را فشار می دهیم.
2- سایر معیار ها تکرار نمود و دو معیار SOFTWARE و SERVICE را نیز وارد می نماییم.
در صورتی که مایل باشیم برای هر یک از گره ها یادداشتی یا توضیحی بنویسیم هنگامی که روی آن گره هستیم بر روی آیکون آن گره کلیک می نماییم.
همچنین با فشار دادن Glossary Icon فهرست گره ها و توضیحات مربوط به آنها را می توان دید.
قدم سوم ــ وارد کردن گزینه ها
. این کار را برای زیر گره HARDWARE انجام داده و سپس برای سایر معیارها تکرار می نماییم.
( اگر گزینه ها برای معیارهای مختلف متفاوت باشد برای هر یک بطور مجزا این کار را انجام می دهیم. )
1- روی گره HARDWARE کلیک می نماییم.
از منوی Edit عبارت Insert را انتخاب می نماییم (نام اختصاری گزینه اول را به صورت S1 نوشته و شرح آن را بصورت وارد می نماییم. ) (s3-s2-s1)
2
-فعال سازی گره HARDWARE
Edit/ Replicate/ to all Laeves / /yes
روی گره GOAL کلیک می کنیم تا کل مدل را مشاهده نماییم.
برای نشان دادن سلسله مراتبی بصورت افقی
از منوی Utilities / View Model Sideways
(ب )مقایسه زوجی
فرآیند
مقایسه اهمیت , ارجحیت یا درست نمایی دو عنصر نسبت به عنصر سطح بالاتر
این امر در نهایت به مقایسه زوجی گزینه ها نسبت به هر یک از معیارها و نیز مقایسه معیارها نسبت به هدف منتهی خواهد گردید
از جمله ویژگی های منحصر به فرد نرم افزار EC توانایی آن در دریافت داده ها کمی و کیفی است .
انواع مقایسه ها:
اهمیت (Importance) هنگام مقایسه دو معیار استفاده می شود.
ارجحیت (Preference) برای مقایسه گزینه ها بکار می رود.
درست نمایی (Likelihood) برای مقایسه احتمال خروجی ها استفاده شده و در مورد گزینه ها و معیارها کاربرد دارد.
حالت های مقایسه :
کلامی (Verbal) : در این حالت با استفاده از واژگان انگلیسی گره ها را مقایسه می نماییم.
گرافیکی (Graphical): در این نوع مقایسه , مقایسه برای گره ها بصورت گرافیکی می باشد.
عددی (Numerical): با استفاده از اعداد در قالب یک ماتریس یا پرسشنامه , مقایسه ها را انجام می دهیم .
نکته مهم: نوع و حالت مقایسه زوجی که انتخاب می کنیم تنها نشان دهنده نوع نگرش ما به مساله است و در محاسبات اثر نخواهد داشت.
قدم اول – اقدامات اولیه
برای شروع فرآیند مقایسه به ترتیب زیر عمل می کنیم :
ابتدا گزینه های تحت گره HARDWARE را بعنوان مثال مقایسه می کنیم.
برای این کار بر روی گره HARDWARE کلیک می نماییم.
از منوی t Assesmen/ Pairwise گزینه را انتخاب می کنیم.
نوع مقایسه (Likelihood وPreference وImportance) و حالت مقایسه (Graphical وNumerical وVerbal ) را انتخاب می کنیم .
به جهت مقایسه زوجی گزینه ها نوع مقایسه Preference می باشد.
6- برای محاسبه وزن ها در این قضاوت کلید Calculate را انتخاب می کنیم .
نتایج بصورت سمت راست (بالا) خواهد بود :
مراحل 1 تا 6 را برای گره SOFTWARE تکرار نموده و این بار قضاوت را بصورت زیر وارد می کنیم:
نتایج بصورت سمت راست (بالا) خواهد بود
قضاوت ها بصورت عددی برای گره SOFT WARE
قضاوت ها بصورت عددی برای گرهSERVICE
نتایج بصورت سمت راست خواهد بود:
قدم سوم ــ مقایسه معیارها
1 ) ابتدا بر روی گره هدف رفته و دو بار بر روی آن کلیک می کنیم.
2 ) Assessment / Pair wise را انتخاب می نماییم.
از آنجا که قصد داریم تا ترجیحات مربوط به معیارها را وارد نماییم,
برای نوع مقایسه Importance
برای حالت مقایسه Namerical
را انتخاب می نماییم.
– برای محاسبه وزن ها در این قضاوت کلید Calculate را انتخاب می کنیم .
نتایج بصورت سمت راست (بالا) خواهد بود
برای ذخیره اطلاعات Record را انتخاب می کنیم.
ج ) ترکیب وزنها
حال بعد از مقایسه زوجی و محاسبه وزن های نسبی گزینه ها و معیارها , لازم است تا وزن نهایی هر گزینه محاسبه گردد. بدین منظور از عمل تلفیق ( synthesis ) استفاده می شود.
برای انجام عمل تلفیق بصورت زیر عمل می کنیم :
1 ) بر روی گره هدف دو بار کلیک می نماییم .
2 ) از منوی اصلی synthesis/ from Goal بدین ترتیب پاسخ های نهایی مساله را مشاهده خواهیم کرد:
SYSTEM 3 با ترجیح نهایی1/49 % بهترین انتخاب
SYSTEM 1 با 4/ 26 % دومین انتخاب
SYSTEM 2 با 5/24 % سومین انتخاب
:EXPERT CHOICEطرح سه سوال نرم افزار
1-توانایی های نرم افزاررابنویسید؟
1-امکان طراحی نمودار سلسله مراتبی
2- تصمیم گیری و طراحی سوالات
3- تعیین ترجیحات و اولویتها
4- محاسبه وزن نهایی
2-مراحل مختلف اجرای نرم افزارکدامند؟
الف ) ساخت سلسله مراتبی
ب ) مقایسه های زوجی
ج ) ترکیب وزنها
د ) تحلیل حساسیت
3-ساده ترین حالت , یک ساختارسلسله مراتبی باکدام سطوح می باشد؟
1 – هدف
2- معیارها
3- گزینه ها
منابع
www.wikipedia.org
www.expertchoice.com
…other
با تشکر از حسن توجه شما