مبانی نظری چغندرقند، مخازن بانک بذر، گیاهان پوششی

- خصوصیات گیاهی چغندرقند
چغندر قند با نام علمی Beta vulgaris گیاهی است دو ساله از تیره اسفناج که بصورت گیاهی یکساله زراعت می شود . چغندر قند طی دوره رشد رویشی فاقد ساقه بوده و بصورت مجموعه ای از برگهای بزرگ افقی تا عمودی مشاهده می شود . طول دوره رشد برای تولید قند 6 تا 9 ماه می باشد .
محصول زراعی چغندر ریشه ای است بزرگ و آبدار که شامل سه قسمت است : 1) طوقه که قسمت بالائی ضخیم شده و برگها از آن منشا می گیرد 2) منطقه کوتاه و صاف در زیر طوقه که گردن گفته می شود . گردن قطورترین منطقه ریشه می باشد ب3) قسمت گوشتی ریشه که ذخیره قند در آن انجام می گیرد . مقدار قند در منطقه گردن و طوقه پایین است مقدار قند در ارقام اصلاح شده به 16 تا 20 درصد می رسد . امراض و کمبود مواد غذایی موجب افزایش ریزیش برگها گشته و عملکرد را پایین می آورد زیرا در این حالت برگهای جدید بوجود می اید که صرفاً بامصرف قند ذخیره شده ریشه رشد می کند . معمولاً ساقه گل دهنده چغنمدر که در سال دوم رشد بوجود می آید از مرکز طوقه رشد می کند گلها کوچک و در روی گل آذین خوشه ای مرکب بطور منفرد با دستجات 2 تا 7 گلی مشاهده می شود خود عقیمی و دگرگشتی بر گیاه حاکم است باد عامل مهم در گرده افشانی بشمار می رود (کولیوند، 1366).
تجمع قند در بعضی از دوره های رشد تحت تاثیر دو عامل به حداکثر میزان خود می رسد 1) آهسته و کند شدن رشد برگها و ریشه 2) تعادل مطلوب بین فتوسنتز و تنفس بعلت روزهای آفتابی و روشن که موجب بالایی فتوسنتز می گردد و شبهای خنک که تنفس را پایین نگه می دارد . چغندر قند سازگاری وسیعی به شرایط محیط متنوع دارد به سرما و گرما نسبتاً مقاوم است تحمل خشکی را دارد به شوری خاک نیز مقاوم است . عوامل محیطی مانند حرارت ، نور ، طول روز و رطوبت خاک تا حد زیادی تعیین کننده نحوه رشد و ذخیره قند در ریشه می باشد . خاکهای بارور ، دارای زهکشی خوب ، بافت متوسط و اسیدیته خنثی تا کمی قلیایی برای چغندر قند ایده آل است . عملکرد در خاکهای نیمه سنگین بشرط وجود زهکشی خوب نیز مطلوب می باشد (کولیوند، 1366).
– کنترل علفهای هرز
چغندر قند ، بخصص در مراحل اولیه رشد نسبت به رقابت علفهای هرز بسیار حساس است . از حدود یک هفته بعد از سبز شدن فقط می توان بین ردیفها را کولتیواتور زد . علف کشهایی مانند رونیت و اپتام را میتوان قبل از کاشت چغندر پاشید و با خاک مخلوط نمود . علف کش پتانال را می توان بعد از سبز شدن چغندر هنگامی که چغندر حداقل 2 برگ داشته باشد ولی علفهای هرز جوان و کمتر از 4 برگ داشته باشد بکار برد . علف کش پیرامین از برگ وریته علفهای هرز جذب شده و بصورت قبل از کاشت مصرف می شود (نجفی، 1386).
– آفات و امراض
کرم برگخوار چغندر قند یا کارادرنیا Caradrinacxigua : از آفات عمومی محسوب می شود رنگ لارو کارادرنیا بطور معمول سبز است ولی گاهی به رنگ قهوه ای و حتی سیاه دیده می شود لاروهای جوان به پارانیم برگ و لاروهای مسن تر به رگبرگها حمله می کنند در صورتیکه تراکم آفت شدید باشد طوقه نیز مورد تغذیه قرار می گیرد و بوته خشک می شود مبارزه با این آفت عمدتاً از طریق مصرف سموم فسفره مانند دیمکون ، گوزاتیون ، دیپرتکل و یا سوپر اسید انجام می پذیرد .
بید چغندر قند یا لیتا پروانه کوچکی است با نام علمی wcellatella scrobipalpa از آفات خصوصی چغندر قند است لارو کامل این حشره از جوانه های مرکزی تغذیه می نماید مبارزه با این حشره عمدتاً با استفاده از سموم شیمیایی فسفره مانند گوزاتیون ، دیمکون انجام می شود .
از جنس آگروتیس Agrotis چند حشره با اسامی شب پره زمستانی Agrotis seaetum کرم آگرویتس A.ypsilon ، آگرویتس A.nigrum و شب پره آگرویتس A.pronuba به چغندر حمله می کنند این آفات به برگها ، دمبرگها و طوقه چغندر حمله می کند و موجب خشک شدن گیاه جوان می گردد مبارزه با حشرات جنس آگرویتس عمدتاً با استفاده از طعمه مسموم انجام می شود .
کک چغندر با نام علمی chaetocnema tibialis یکی از آفات مهم چغندر در ایران محسوب می شود . خسارت به چغندر توسط حشره کامل که سوسک کوچکی به طول 2 میلیمتر است می باشد کک به برگهای جوان حمله و آنها را مشبک می سازد . برای مبارزه می توان از سمهای فسفره استفاده نمود . مگس چغندر با نام علمی Pegomyia betae مگس کوچکی است بطول تقریباً 5 میلیمتر که لارو آن به چغندر آسیب می رسانند قسمتهای آلوده ماننده تاول باد می کند و زرد رنگ می شود که در نتیجه برگها خشک شده و از بین می رود مبارزه با این آفت از طریق سموم فسفره مانند دیازینون یا دیمتوات بصورت سمپاشی می باشد .
شته سیاه باقله با نام علمی Apbis fabae از افات عمومی محصولات زراعی است این شته بین 5/2 تا 3 ملیمتر طول داشته و به رنگ سیاه براق و گاهی تا سبز زیتونی دیده می شود این شته از شیره پرورده گیاه تغذیه و باعث پیچیدگی ، پژمردگی و زردی برها و حتی خشکیدن آنها می گردد با این آفت می توان با سموم متاسیستوکس ، دیمتوات و سوپر اسید مبارزه کرد (بازوبندی و میبدی، 1385).
– بیماریهای مهم چغندرقند
بیماری سفیدک سطحی توسط قارچی بنام Erysiphe betae ایجاد و از مهمترین بیماریهای چغندر قند در ایران محسوب می شود علائم بیماری ابتدا بصورت ظهور پوشش گرد مانندی در سطح زیرین برگ است که در اثر توسعه بیماری به سطح فوقانی برگها نیز گسترش می یابد این پوشش سفید مدتی بعد تغییر رنگ داده و قهوه ای می گردد و در نتیجه برگها شادابی خود را از دست داده و زرد می شوند راه مبارزه استفاده از قارچ کشها مانند سموم گوگردی می باشد .
بیماری لکه گرد برگ چغندر یکی از بیماریهای مهم چغندر در نواحی گرم و مرطوب است که توسط قارچی بنام Cercospora beticola ایجاد می شود . علائم بیماری پیدایش لکه های گرد کوچکی به قطر 2 تا 5میلیمتر به رنگ خاکستری یا قهوه ای مایل به خاکستری با حاشیه قرمز متمایل به قهوه ای روی برگها می باشد .
کنترل بیماری با ضد عفونی بذر با فرمالین و سمپاشی مزرعه با ترکیبات مس مانند کوپر اویت انجام می شود . بیماری پوسیدگی ریشه چغندر قندر ظاهراً توسط قارچهای مختلفی تولید می شود این بیماری پس از تشکیل ریشه غده ای به چغندر حمله و موجب پوشیدگی ریشه در ناحیه طوقه می گردد . راه مبارزه با آن با انتخاب ارقام مقاوم و استفاه از قارچ کشها مانند تترا کلرو سوپرایکس و ریزکتول کمبی امکان دارد(شیخ بیگلو، 1381).
– تاریخچه کشت و استحصال قند از چغندرقند درجهان
امروز پس از گذشت حدود200 سال از تاریخچه چغندرقند، حدود 40 درصد از ساکارز مورد نیاز از طریق این گیاه زراعی و 58 درصد نیز از نیشکر تامین می گردد. از لحاظ محدوده ی گسترش، چغندرقند گیاهی است طالب شرایط آب وهوای مناطق معتدله، ولی بعلت سازگاری بالای اکولوژیکی، در شرایط متنوع اقلیمی توسعه یافته است بطوریکه امروزه به استثنای استرالیا در 5 قاره جهان کشت می شود. بیشترین میزان سطح کشت آن بین 30 و60 درجه عرض شمالی در اروپا، آسیا، شمال آمریکا، شمال آفریقا و جنوب آمریکا گسترده است و بر حسب شرایط اقلیمی در دو فصل بهار یا پاییز کشت می شود.
سطح زیر کشت چغندرقند درجهان حدود 9 میلیون هکتار است که حدود 2/7 میلیون آن جمعاً در قاره اروپا و جمهوریهای تازه استقلال یافته شوروی سابق (با5/3 میلیون هکتار که سالها به عنوان بزرگترین تولیدکننده شکر در جهان مطرح بود)، قراردارد. امروزه فرانسه در بین کشورهای اروپایی بیشترین سطح زیر کشت چغندرقند را (420 هزارهکتار) به خود اختصاص داده است.
مصرف جهانی شکر حدود 117 میلیون تن برآورد شده است. آمار سال 1994 نشان می دهد که از لحاظ عملکرد شکر در هکتار، کشور فرانسه با 64/11 تن در هکتار در بین کشورهای جهان در مقام اول قرار دارد. در همین سال کشور بلغارستان با 13/1 تن در هکتار کمترین راندمان را داشته است. از لحاظ عملکرد ریشه، کشورهای سوئیس و بلغارستان به ترتیب 86/69 و 88/10 تن در هکتار بیشترین و کمترین تناژ را بخود اختصاص داده اند. بازدهی محصول غده چغندرقند در واحد سطح بستگی به نوع بذر، جنس خاک، آب وهوا، پهنه های کاشت، روش کاشت، داشت و برداشت دارد که میانگین آن در جهان در سال 1993 میلادی 9/34 (درایران 27) تن در هکتار و میزان کل تولید جهانی آن در همان سال معادل 282 میلیون تن بوده است. در میان کشورهای جهان در سال 1993میلادی کشورهای اوکراین، فرانسه و آلمان طبق جدول (1-1) بیشترین تولید را داشته اند.تولید کل چغندرقند در ایران درسال 1372 خورشیدی 8/5 میلیون تن بوده است و از لحاظ درصد قند، کشورهای فرانسه و پرتغال طبق آمار فوق الذکر به ترتیب با52/18 و 11/8 درصد بالاترین و کمترین عیار قند را دارا بوده اند. طبق پیش بینی سازمان کشاورزی و خواربار میزان تولید جهانی شکر در سال 1995 بالغ بر 9/118 میلیون تن و در سال 2000 به 127 میلیون تن خواهد رسید که به این ترتیب اضافه شکر مصرفی جهان در سال 1995 حدود9/1 میلیون تن و در سال 2000 به حدود یک میلیون تن پیش بینی می شود.
چغندرقند از گیاهان عمده صنعتی است که در ادوار گذشته از آن بعنوان چغندر سالادی جهت مصارف برگی در سواحل دریای مدیترانه استفاده می شده است. این گیاه درتمدنهای قدیم یونان و سپس رم باستان نقش مهمی درتکمیل جیره غذایی روزانه انسان ایفا می نموده است. چغندرقند گیاهی است نسبتاً جوان که استفاده از آن بعنوان یک منبع تولید شکر تا اواسط قرن هجدم میلادی ناشناخته بود و قبل از بوجود آمدن و شناخت خواص آن و آشنایی با نحوه استخراج قند از ریشه این گیاه، قند مورد نیاز بشر عمدتاً از نیشکر تامین می شده است. در زبانهای باستانی مختلف، اسامی متعددی برای چغندرقند بکار رفته است، مانند سلگ در زبان عربی، که ظاهراً از کلمه یونانی سیکولا مشتق شده است که تئوفراستوس (372 – 287 قبل ازمیلاد) به معنی چغندر مورد استفاده قرارداد. در800 سال قبل از میلاد، منابع قدیم آشوری به زراعت چغندر تحت نام سیلگا اشاره کرده اند. همچنین از این گیاه در قرون قبل از میلاد به دفعات در ادبیات روم نام برده شده است. علیرغم تاریخچه ی طولانی چغندر، وجود انواعی از آن با شیرینی کافی تا قرن شانزدهم گزارش نشده بود. برای اولین باردرسال 1747 میلادی شیمیدان معروف آلمانی مارگراف1 پی برد که درریشه چغندر علوفه ای، قندی شبیه قند نیشکر وجود دارد. وی با استخراج قند به روش عصاره گیری الکلی از گیاه چغندرقند توانست یکی از بزرگترین کشفیات علمی آن زمان را بنام خود ثبت نماید. پس از مرگ مارگراف، دستیار و شاگرد او بنام آشارد 2در سال 1801 میلادی اولین کارخانه قند را تاسیس نمود(شیخ بیگلو، 1381).
– سطح زیرکشت ، میزان تولید و عملکرد چغندر قند کشور
-سطح زیرکشت
سطح زیرکشت چغندرقند در کشور حدود 178 هزار هکتار برآورد شده است. استان خراسان با 28/36 درصد از اراضی چغندرقند کشور بیشترین سطح را به خود اختصاص داده است. استانهای آذربایجان غربی، فارس، کرمانشاه، همدان و اصفهان به ترتیب با 62/16، 44/10 ، 25/6 ، 69/5 و 04/4 درصد اراضی کل کشور رتبه های دوم تا ششم را بخود اختصاص داده اند. شش استان مزبور جمعاً 32/79 درصد سطح زیرکشت چغندر قند کشور را دارا هستند.
کمترین سطح زیرکشت چغندرقند با 60 هکتار متعلق به استان کردستان است.
– میزان تولید
تولید چغندر قند کل کشور 93/5 میلیون تن برآورد شده است. استان خراسان با تولید بیش از یک سوم چغندرقند کشور (54/36 درصد) از نظر تولید این محصول نیز در جایگاه نخست قرار گرفته است و استانهای آذربایجان غربی، فارس، کرمانشاه، همدان و خوزستان به ترتیب با 52/21، 59/8 ، 61/5 ، 38/4 و 05/4 درصد سهم در تولید محصول چغندرقند رتبه های دوم تا ششم را بخود اختصاص داده اند.
در شش استان مزبور جمعاً 69/80 درصد چغندرقند کشور تولید شده است.
– عملکرد در هکتار
عملکرد چغندرقند کشور به طور متوسط 33266 کیلوگرم در هکتار می باشد. بیشترین و کمترین مقدار عملکرد در کشور به ترتیب با 46160 و 21429 کیلوگرم متعلق به استان های خوزستان و آذربایجان شرقی می باشد (نراقی، 1385).
جدول 2: برآوردسط ح ،تولیدوعملکرددرهکتارچغندرقندبه تفکیک استان

سال زراعی :82-81
عملکرد (کیلوگرم )
تولید (تن )
سطح (هکتار)
نام استان
دیم
آبی
جمع
دیم
آبی
جمع
دیم
آبی

0.00
21428.57
9000
0
9000
420
0
420
آذربایجان شرقی
0.00
43059.39
1276711
0
1276711
29650
0
29650
آذربایجان غربی
0.00
38097.50
106673
0
106673
2800
0
2800
اردبیل
0.00
32534.86
234251
0
234251
7200
0
7200
اصفهان
0.00
34166.67
8200
0
8200
240
0
240
ایلام
0.00
28574.73
106298
0
106298
3720
0
3720
چهارمحال بختیاری
0.00
33500.91
2168045
0
2168045
64716
0
64716
خراسان
0.00
46159.81
240031
0
240031
5200
0
5200
خوزستان
0.00
26868.89
72546
0
72546
2700
0
2700
زنجان
0.00
32706.46
106296
0
106296
3250
0
3250
سمنان
0.00
27360.04
509526
0
509526
18623
0
18623
فارس
0.00
28393.57
203014
0
203014
7150
0
7150
قزوین
0.00
25000.00
1500
0
1500
60
0
60
کردستان
0.00
24477.58
80776
0
80776
3300
0
3300
کرمان
0.00
29869.37
332924
0
332924
11146
0
11146
کرمانشاه
0.00
23333.33
3500
0
3500
150
0
150
کهگیلویه وبویراحمد
0.00
26630.43
122500
0
122500
4600
0
4600
لرستان
0.00
27456.77
85116
0
85116
3100
0
3100
مرکزی
0.00
25622.38
259939
0
259939
10145
0
10145
همدان
0.00
34205.41
6328
0
6328
185
0
185
یزد
0.00
33266.09
5933174
0
5933174
178355
0
178355
کل کشور

– مخازن بذر (بانک بذر)
مخازن بذر ذخیره علفهای هرز می باشند که تحت شرایط مطلوب ممکن است با جوانه زدن سر از خاک درآورده با چغندرقند رقابت کنند. این مخازن در اکثر خاک های زراعی حاوی مقدار زیادی از علفهای هرز هستند که تعداد آنها از 4100 تا 13700 عدد بذر در متر مربع تغییر می کند. تعداد و ترکیب بذر علفهای هرز در هر خاکی متفاوت است ولی رابطه نزدیکی با شرایط آب هوایی، خاک، نوع کشت، آماده نمودن زمین و عملیات مدیریت علفهای هرز دارد.
مخازن بذر دارای بذرهایی با سنین متفاوت هستند. طول عمر بذر بر اثر دفن شدن در خاک یا پوشیده شدن توسط بقایای گیاهی افزایش می یابد. تعیین تعداد گونه های علف هرز سالیانه مزارع و تشخیص قوه نامیه بذرهائی که نزدیک به سطح زمین قرار دارند به مدیریت علفهای هرز بستگی دارد.
محدود نمودن احیاء مخازن بذر در جهت تدوین صحیح برنامه های مربوط به مدیریت علفهای هرز، اهمیت فراوانی دارد. برنامه های تلفیقی مانند مناسب ترین تناوب های زراعی، مصرف علف کش ها و عملیات آماده کردن زمین و کاشت، نقش مهمی در محدود نمودن تعداد و تنوع بذر علفهای هرز این مخازن دارند.
در نواحی با مخازن بذر علف زیاد بایستی یک سیستم قوی مدیریت علفهای هرز را به مدت دو تا چهار سال اعمال نمود و زمانیکه بایستی میزان ذخیره بذر تا حد زیادی کم شد، می توان این مقدار کم را با مصرف مرتب مقادیر مناسب علف کش و بکار بستن عملیات آماده نمودن و کاشت، ثابت نگه داشت. با وجود این گاهی اوقات میزان ذخیره بذر به علل زیر افزایش می یابد:
1- هنگامی که به خاطر شرایط نامساعد، کشت کرپه، عدم مصرف علف کش در زمان مناسب و کاهش کارآیی علف کش، علفهای هرز باقیمانده به بذر می نشینند.
2- ورود بذرهای جدید علف هرز توسط بادء آب ، کود دامی و با بذر آلوده سایر گیاهان زراعی
3- مقاوم شدن بعضی از علفهای هرز به علف کش ها (نراقی، 1385).
– طول عمر بذر
در برنامه ریزی و طراحی سیستم مدیریت علفهای هرز در زراعت چغندرقند مدت زمان خواب بذر علفهای هرز از اهمیت بالائی برخوردار است. به جهت خطر جوانه زدن و سبز شدن بذر علفهای هرز داخل خاک بایستی با آنها مبارزه کرد. عواملی مانند نوع گیاه، عملیات کاشت و سایر عوامل موثر در جوانه زنی، روی طول دوره خواب بذر موثر هستند. بذر اکثر علفهای هرز در زمین های زیر کشت عمر طولانی ندارند، متوسط دوره زنده ماندن برای بسیاری گونه ها کمتر از 6 سال است. در یک بررسی روی طول دوره زنده ماندن بذرهای دفن شده سوروف در خاک مشخص شد که تمامی بذرها در مدت 5/5 سال از بین رفته و کمتر از یک درصد بذر گیاهانی مانند توق، خرقه، و تاج خروس وحشی قوه نامیه خود را حفظ کرده اند.
درصورت مساعد بودن شرایط محیط برای جوانه زدن بذرها، عمر آنها کمتر می شود. بالطبع کشت و زرع نقش تعیین کننده در جوانه زدن سریع آنها دارد، زیرا این عمل، بذرها را به سمت شرایط محیطی محدود سوق می دهد. روبرتس (1970) دریافت که جمعیت بذرهای زنده علف هرز در صورتی که در یک سال، زمین چند نوبت شخم بخورد و سریعتر از هنگامی که زمین در آن مدیریت بایر بماند، کاهش خواهد یافت.
طول عمر بذرهای تابع درصد بذرهای جوانه زده و تعداد بذر تولید شده توسط علف هرز است. در صورتیکه سالانه 50 درصدد بذرها از بین رفته وبذر جدیدی نیز تولید نشود، بعد از 6 سال میزان بذر زنده موجود دو درصدمقدار اولیه خواهد بود. به شرط سبز شدن 98 درصد بذرها، این مقدار کاهشش در همان اول بدست خواهد آمد.
در صورتیکه ادامه روند جوانه زنی به این شکل، در پایان سال ششم، تمامی بذرهای زنده از خاک ریشه کن خواهند شد (انیس 1977)، مشخص شده است که افزایش میزان جوانه زدن به همراه ممانعت از تولید بذر می تواند زمان لازم جهت کاهش جمعیت علف هرز را تا حد باور نکردنی کمتر نمایند(نراقی، 1385).
– تولید بذر
علفهای هرز زراعت چغندرقند از نظر توانایی تولید بذر تفاوت زیادی با یکدیگر دارند، به عنوان مثال توانایی تولید بالقوه بذر برای علفهای هرز یک ساله مانند یولاف وحشی، تاج خروس وحشی، سلمک و سوروف به ترتیب 250 ، 117400، 72450 ، 7160 عدد به ازاء هر بوته می باشد. تولید حقیقی بذر هر گیاه از سالی به سال دیگر و بسته به عوامل مختلف از قبیل رقابت بین گونه ای و درون گونه ای، شرایط محیطی اثربازدارنده علف کشها و زمان سبز شدن، تفاوت زیادی دارد. برنامه های مدیریت علف هرز عملاً میزان تولید بذر را کم می کند ولی قادر به توقف کامل آنها نیست چرا که بعضی از این عوامل از کنترل ما خارج هستند.
– زمان جوانه زدن
دوره سبز شدن بعضی از علفهای هرز یک ساله کاملاً مشخص شده است، برای مثال اوج زمان سبز کردن تاج خروس وحشی و سلمک از اواسط بهار تا اوایل تابستان است، حال آنکه برای این دوره علف هرز هفت بند از اواخر بهار الی اواسط تابستان می باشد. زمان سبز کردن علفهای هرز در زراعت چغندرقند نقش کلیدی در برنامه ریزی مدیریت علفهای هرز ایفا می کند.
– بستر بذر
چغندرقند به بستر عالی و عاری از علف هرز نیاز دارد. خاک سطحی می بایستی ریز، تا حدی متراکم و فاقد پستی و بلندی در مسیر بذر باشد تا جوانه زدن یکنواخت و سریعی حاصل گردد. هرچه پوکی خاک عمقی بیشتر باشد، شکل ریشه که نقش مهمی در فرآیند استخراج قند دارد بهبود بیشتری پیدا میکند. روشهای مختلف خاک ورزی که مورد استفاده قرار می گیرند از نظر نوع وسیله خاک ورز، زمان و تعداد دفعات انجام عملیات خاک ورزی متفاوتند که هرکدام به دلیل مزایا و معایب خاص خود و همچنین میزان هزینه ای که ایجاد می کنند ممکن است عملکرد محصول یا درآمد حاصل از آن را تحت تاثیر قرار دهند (نراقی، 1385).
-پراکنش و اهمیت علفهای هرز از نظر کشاورزی
مشکل علفهای هرز بر خلاف حشرات بیماریها و نماتدها به حدی است که در صورت عدم مبارزه با آنها زراعت چغندرقند را از بین خواهد برد. در دنیا حدود 250 گونه علف هرز مهم وجود دارد که 60گونه از آنها در اکثر نواحی زیر کشت چغندرقند یافت می شوند. حدود 70 درصد علفهای هرز مزارع چغندرقند پهن برگ و بقیه باریک برگ می باشد. معمولاً کمتر از 10 گونه علفهای هرز مهم مزارع چغندرقند یافت می شوند. دو گونه علف هرز دائمی آگروپیرون و پیچک صحرایی و ده گیاه یکساله، علفهای هرز مهم مزارع چغندرقند را در جهان تشکیل می دهند.
پهن برگ های یکساله عبارتند از: تاج خروس وحشی، سلمک، بابونه معمولی، علف هفت بند، فالوپیا، خردل وحشی، و گندمک باریک برگ های یک ساله نیز شامل سورف پرآ و چسبک می باشد. از سلمک که جزء خانواده اسنفنجیان است، مکرراً به عنوان علف هرز در زراعت چغندرقند یاد شده است (راشد محصل و موسوی، 1385).
جدول 2-1:فهرست کامل علفهای هرز مهم چغندرقند
نام فارسی یا انگلیسی
نام علمی
تاج خروس خوابیده
Amaranthus blitoides S.wats
Powell amaranth
Amaranthus powellii S.wats
تاج خروس وحشی
Amaranthus retroflexus L.
یولاف وحشی
Avena fatua L.
آمبرزیه common mgweed
Ambrosia artemisiifolia L.
کلزا ـ منداب
Brassica napus L.
pine appleweed
Chamomilla suaveolena (L.) Rauschert
سلمک
Chenopodium albom L
کنگر وحشی
(.scop cirsium arvensis (L
پیچک صحرایی
Convolvulus arvensis L.
اویار سلام
Cyperus escuentus L.
تاتوره
Datora stramonium L.
سوروف
beauv Echinochloa crus_galli L.
آگروپیرون
Elymus repens (L.) Gould
علف هفت بند
Fallopia convolvulus(L.) A. Love
(= polgonum convlvulus)
بی تی راخ – علف شیر
Gallium aparine L.
آفتابگردان معمولی
Helianthus annuus L.
جاروی زینتی
Kochia scodaria (L) schrad
چچم ریشک دار
Lolium multiflorm lam
پنیرک
Mavla neglecta wallr
پنیرک
Mavla parviflora L.
بابونه گاوی
Marticaria chamomilla L
مرکوروج ـ سلمه تره
Mercurialis annual
عروسک پشت پرده
Phsalis spp
گاوپنبه
Abutilon theophrasti medic
آگروپیرون – مرغ
Agropyron repens (L.) Benuv
دم روباهی صحرایی
Alopecurusmyosuroides huds
چچم یکساله
Poa annuab L
علف هفت بند
Polygonum aviculare L.
علف هفت بند
Polygonum convolvulus L
(= fallopia convolvulus)
علف هفت بند
Polygonum persicaria L.
علف هفت بند
Polygonum lapathifolium L
توق
Viola arvensis murr.
بنفشه کوهی
Urtica urens L.
گزنه
Stellaria media (L) vill.
گندمک
Sorghum halepense (L) pers
قیاق
Sonchus arvensis L.
شیرتیغک
Solanum tuberosum L.
تاجریزی
Sinapis arvensis L.
تاجریزی کرک دار
Solanum nigrum L.
خردل وحشی
Stearia viridis (L) Beave
بی تی راخ – علف شیر
Gallium aparine L.

– مهمترین علف های هرز چغندر قند
– ارزن وحشی
گیاهی است یکساله با ساقه ایستا نصبتا قوی وانبوه از طوقه به ارتفاع 100-50 سانتی متر ,این گیاه دارای برگهای کرک دار به عرض 2.5-0.8 سانتی متر و در ازای 25-10سانتی متر گسترده به طول 10-15 سانتی متر است
– سوروف
از علفهای هرز یکساله,فاقد زبانک و گوشک بوده و دارای غلاف برگ باز و نیم اغوش و گل آذین سنبله است
-تاج ریزی
گیاهی است یکساله با ساقه های صاف یا پوشیده از کرک های نرم به ارتفاع 20-80 سانتیمتر برگها تخم مرغی شکل با حاشیه نسبتا صاف تا مژه دار بوده رگبرگ های ان کاملا مشخص استگلهای تاجریزی مثل گوجه فرنگی و سیب زمینی از گلبرگهای سفید رنگ و اندامهای جنسی زرد رنگ در مرکز جام گل تشکیل شده است میوه ان سته است
– علف هفت بند
گیاهی یکساله , با ساقه های ایستا یا خزنده به طول 30-75 سانتی متر ساقه های این علف ممکن است در قسمت تحتانی گره ها تولید ریشه های فرعی کند برگ ها باریک و نیزه ای شکل آن به صورت متناوب بر روی ساقه قرار گرفتند
– تاج خروس
گیاهی است 4 کربنه و یکساله خشبی به ارتفاع 5-100 سانتی متربا ساقه های پایینی قرمز یا دارای نوار قرمز که تا انتهای ریشه اصلی تداوم دارد پهنک برگها ضخیم ورگبرگهای ان واضح است در خوشه انتهایی درشت وبه گونه ای چند شاخه ای تجمع یافته است
– سلمه
گیاهی است یکساله با ساقه های ایستا وانشعابات فراوان که غالبا دارای خطوط صورتی یا بنفش هستند یک لایه پودری سفید رنگ در پشت کلیه برگها وجود دارد (میرکمالی، 1375).
– گیاهان پوششی
به هر گیاهی که سطح خاک را بپوشاند و باعث بهبود باروری خاک شود گیاهان پوششی می گویند.
همواره مهم ترین خصوصیت گیاهان پوششی سرعت رشد بالای آنها و ظرفیت پوشاندن خاک می باشد.
گیاهان پوششی، گیاهانی هستند کوتاه و سریع الرشد که حداکثر رشد طولی آنها یک متر می باشد. هرچه گیاه کوتاهتر باشد بعنوان پوشش استفاده بیشتری دارد. اکثر آنها در زمان بسیار کوتاهی، سطح خاک را فرا گرفته و زمین را به خوبی می پوشانند. این گیاهان نسبت به مواد غذایی پر توقع نبوده و آب زیادی لازم ندارند. درعین حال به توجه و مراقبت کمی نیاز دارند.
عده ای از آنها نسبت به شوری خاک مقاوم می باشند و برخی دیگر در خاک های شنی و ضعیف بخوبی رشد و نمو می کنند. از طرفی دیگر زمانیکه گیاهان پوششی بخوبی رشد کنند و بصورت متراکم و انبوه دربیایند، مانع از رشد علفهای هرز می شوند و به این ترتیب با آنها رقابت می کنند. بنابراین بعد از کاشت گیاهان پوششی مشکل علفهای هرز وجود نخواهد داشت. اکثر گیاهان پوششی در طول دوران رشد، گلهای رنگارنگ و زیبایی ایجاد می کنند. بسیاری از آنها دائمی بوده و یا با بذرافشانی طبیعی همه ساله رویش می یابند. از گیاهان پوششی برای طراحی باغ و پارک و غیره می توان استفاده کرد و در انتخاب گیاهان بدین منظور باید خصوصیاتی از قبیل فرم و شکل، رنگ، نوع سازگاری با آب و هوای محیط و هماهنگی با دیگر گیاهان توجه بسیار نمود.
خصوصیات زیر باعث ایجاد گیاهان پوششی ایده ال می گردد:
– بذرشان ارزان، دسترسی به آنها آسان باشد، برداشت ،ذخیره کردن و رشد آنها به راحتی صورت گیرد.
– دارای رشد سریع بوده و قادر باشند در مدت زمان کوتاهی سطح خاک را بپوشانند.
– در برابر آفات و بیماری ها مقاوم باشند.
– قابلیت تولید مقدار زیادی مواد ارگانیک و مواد خشک را داشته باشند.
– نیتروژن را در خاک تثبیت کرده و آنرا قابل استفاده برای گیاه کند.
– دارای سیستم ریشه ای خرد کننده ی خاک متراکم باشند و همچنین باعث تولید خاک تجزیه شده گردد.
– کاشت و مدیریت آن بصورت تک محصولی آسان باشد یا اینکه با دیگر محصولات رشد کند.
– بتواند بعنوان علوفه یا دانه مثل دانه خوراکی عمل کند (رمرودی و همکاران، 1387).
– بقایای محصولات آللوپاتیک برای کاهش رشد علفهای هرز
یکی از راههای عمومی استفاده از آللوپاتی در سیستمهای مدیریت علفهای هرز، مدیریت بقایای گیاهی پوششی آللوپاتیک در سیستمهای زراعی یکساله و چند ساله است. در طول 10 سال گذشته این رهیافت در بین تولید کنندگان ذرت، سویا و میوه های بزرگ و کوچک از جمله انگور و سبزیها مقبولیت روزافزونی پیدا کرده است. بقایای گیاهان پوششی غیرزنده یا جلوگیری کننده در سطح خاک قرار گرفته و محصول بعدی بدون شخم زدن زمین از طریق نشا و یا بذرکاری در آن کاشته می شود. بقایای گیاهی را می توان به طور متناوب در مناطق تحت کشت از طریق شخم نواری با خاک مخلوط کرد به گونه ای که پس از آن استفاده از ادوات و تجهیزات متداول به مشکل روبه رو نشود و قرار دادن بذرهای ریز در زمین برای محصولاتی که بذر آنها ریز است ممکن باشد. در مورد محصولات چندساله، گیاهان پوششی را می توان به وسیله بذرپاشی گسترده، در بهار، پاییز، و یا تابستان مستقر کرد، سپس به کمک علفکش انتخابی جهت ایجاد بقایای غیر زنده (بقایای گیاه پوششی) در اطراف گیاه چند ساله استقرار یافته مانند انگور علفهای هرز را کنترل کرد.
بقایای گیاه پوششی بر روی سطح خاک مزایای زیادی از جمله حفاظت خاک و آب دارد همچنین جمعیت باکتریها و pseudomonads در سطح خاک در قطعاتی که از بقایای گیاهان پوششی چاودار، گندم و ماشک گل خوشه ای (Vicia Villosa) پوشیده شده نسبت به قطعات فاقد بقایای این گیاهان بسیار بیشتر بوده است. آثار افزایش میکروبی بر روی تجزیه گیاهان پوششی و یا آزاد کردن مواد آللوشیمیایی شناخته شده نیست اما ممکن است به آزاد شدن سریع بازدارنده های محلول در آب کمک کند. حضور فیزیکی گیاهان پوششی به صورت مالچ بر روی سطح خاک آثار عمیق روی تراکم و توزیع علفهای هرز دارد. بررسیهای انجام شده در ارتباط با شخم حداقل، تغییراتی را در ترکیب گونه های جوامع مختلف علفهای هرز از طریق تغییر محیط خاک، نشان داده است. محققان دیگر نشان داده اند که تراکم گیاهچه های علف هرز با تراکم بقایای گیاهان پوششی نسبت معکوس دارد. جذب نور و درجه حرارت خاک با افزایش تراکم کاه و کلش در مورد گندم کاهش می یابد که این عمل ممکن است به کاهش سطح آلودگی علفهای هرز کمک کند.
علاوه بر اهمیت آثار فیزیکی مالچ بر روی محیط ریز وسفر خاک و جمعیت علفهای هرز، تعدادی از گیاهان پوششی آثار آللوپاتیک قوی برای مهار علفهای هرز از خود نشان داده است. چاودار با ایجاد یک سایه اندازه متراکم و فشرده به طور موثری با علفهای هرز جهت جذب نور، رطوبت و مواد غذایی رقابت می کند. بقایای چاودار، جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه های علف هرز را به وسیله ایجاد سایه انداز، پایین آوردن درجه حرارت خاک، تعدیل درجه حرارت روزانه و عمل کردن به عنوان یک مانع فیزیکی، کاهش می دهد. به علاوه، چاودار و بقایای آن با آزاد کردن مواد آللوشیمیایی و تجمع آن در نزدیکی سطح خاک از جوانه زنی و رشد علفهای هرزه جلوگیری می کند. در مطالعات انجام شده توسط بارنز و پونتام بقایای چاودار به عنوان یک عامل بازدارنده رشد بویژه در ارتباط با گیاهان هرز یکساله پهن برگ معرفی شده است. حضور فیزیکی بقایا به خودی خود دلیل قابل قبولی برای مهار اضافی علفهای هرز (وقتی که بقایای گیاه بدون تحریک بوده و یا شاهد مقایسه شده است) نیست.
فیتوتوکسینی چاودار و بقایای آن به اسیدهای حلقوی هیدرواگزامیک و ترکیبی از اسیدهای ساده فنولیک نسبت داده می شود دو ترکیب از خانواده بنزواگزازینون (Benzoxazinones) شامل (DIBOA) (2-4- dihydroxy -1,4 (2h)- benzoxazin-3- one) و محصول حاصل از تجزیه آن BOA (2(3h) -benzoxazolinone) از ساقه های چاودار استخراج شده است مواد آللوشیمیایی بیشتری ممکن است بر اثر تبدیل ترکیبات از طریق فعالیتهای میکروبی از بقایای چاودار حاصل شود. نایر و همکارانش موفق به جداسازی و مشخص کردن ترکیب AZBO شدند که یک ترکیب آزوپراکسید (Azoperoxide) است. این ترکیب در مقایسه با BOA و DIBOA برای رشد گیاهچه سمیتر است.
سمیت چاودار تحت تاثیر رژیم حاصلخیزی و محیط تولید است غلظت BOA و DIBOA در بافتهای گیاه تحت شرایط حاصلخیزی کم و یا متوسط نسبت به موقعی که این گیاه تحت شرایط حاصلخیزی بالا باشد در بالاترین سطح است اتر متصاعد شده (خارج شده) از ساقه های مرده چاودار نیز تحت رژیمهای حاصلخیزی بالا، خاصیت بازدارندگی کمتری دارد. وقتی که این گیاه در شرایط حاصلخیزی مطلوب و بالا رویانده شود عصاره های آن در مزرعه فعالیت بازدارندگی بیشتری نسبت به شرایط گلخانه خواهد داشت (صمدانی و همکاران، 1384).
– گیاهان پوششی یکساله زمستانی
در حال حاضر چاودار زمستانی در بسیاری از سیستمهای زراعی یا باغی استفاده می شود. چاودار می تواند مهار علفهای هرز را در یک دوره 30-75 روزه، بسته به شرایط خاک و آب و هوا میسر سازد. کنترل علفهای هرز برای مدت طولانی تر، زمانی که بارندگی به محض خشک شدن محصول و شرایط خشک صورت گیرد، ادامه می یابد. در آزمایشهای اخیر در کنتاکی دریافتیم که در طی یک دوره 4 تا 6 هفته ای، چاودار از نظر مهار علفهای هرز اثر بالایی دارد. محصول تولید شده کدو تنبل Cucurbita pepo و ذرت شیرین با کاربرد یک علفکش در بقایای چاودار (بدون شخم زدن) در کنتاکی بیشتر از تولید محصولات پیشگفته در سیستمهای دارای شخم متداول و با همان یک علفکش بوده است محصول گوجه فرنگی تولید شده Lycopersicon esculentun در بقایای چاودار با استفاده از یک علفکش یا کنترل دستی علفهای هرز مساوی یا بیشتر از تولید متداول گوجه فرنگی با استفاده از علف کشها بوده است. افزایش محصول ممکن است با کاهش آلودگی علفهای هرز و حاصلخیزی و تفاوتهای رطوبتی در میان تیمارها مرتبط باشد.
گندمهای پوشش زمستانه به صورت گسترده در سیستمهای زراعی و باغی استفاده می شود. بقایای گندم به علت تولید فیتوتوکسین، و آثار فیزیکی مالچ، علفهای هرز را کنترل می کند. پژوهشگران در کارولینای شمالی نشان داده اند که بقایای گندم دارای فنولیکهای فیتوتوکسیک و اسیدهای ساده است. از میان 9 گیاه پوششی ارزیابی شده، گندم به لحاظ کنترل شیمیایی آسانتر، مهار قابل قبول علفهای هرز و دارا بودن حداقل خاصیت بازدارندگی گیاهچه های گیاهان دیگر (محصولات زراعی) از ارزش خاص و بالایی برخوردار بوده است. اگر چه دیگر گیاهان پوششی مرده مثل نی بلند Festuca arundinacea، نی قرمز خزنده F. rubra و تلخه چند ساله Lelium perenne به طور چشمگیری در طول یک دوره 8 هفته ای علفهای هرز را مغلوب می سازد، ولی کنترل این گیاهان از طریق شیمیایی دشوار بوده و استقرار گیاهچه گیاه زراعی به طور معنی داری حتی با از بین بردن کامل گیاه پوششی کاهش پیدا می کند که می تواند به دلیل خاصیت فیتوتوکسیستی بقایای گیاه پوششی باشد. به طور کلی در آزمایشهای مختلف، گونه های دارای بذر درشت که خیلی سریع جوانه زده بود در مقایسه با گیاهان دانه ریز یا گونه های دارای خاصیت جوانه زنی کند به طور موفقیت آمیزی در بقایای گیاهان پوششی بدون شخم وجود داشت (صمدانی و همکاران، 1384).
-گیاهان پوششی یکساله تابستانی
گیاهان پوششی یکساله تابستانی می تواند برای از بین بردن علفهای هرز در طول تابستان و پاییز سال بعد مورد استفاده قرار گیرد. سورگوم و هیبریدهای سورگوم- سودان گراس را می توان در تابستان کاشت بنابراین فرصت لازم برای یخ بستن در پاییز جهت حداقل کردن نیاز و به کنترل شیمیایی رشد را دارد. نقش مفید بقایای سورگوم برای از بین بردن علفهای هرز در باغها و خزانه ها ثابت شده است. افزایش جزئی در رشد میزان محصول درختان میوه و مارچوبه Asparagus offininalis بعد از مدت چهار سال نگهداری در بقایای سورگوم پوششی در مقایسه با کشت پاک و استفاده مکرر از علف کشها به منظور پاک کردن زمین از علف هرز دیده شده جالب است بدانیم گیاهان زنده سورگوم (برای حداقل کردن رقابت) و ریشه های آن به طور کامل از رشد گیاهچه های چوبی کوچک جلوگیری کرده در حالی که بقایای گیاهان مرده از این بابت قوی نبوده است.
-بقولات پوششی
گیاهان پوششی خانواده بقولات به صورت گسترده ای جهت افزایش سطح نیتروژن خاک و جلوگیری از فرسایش آن به کار می رود. مهار سازی محدود علفهای هرز در نتیجه استفاده از گیاهان پوششی ماشک از جمله ماشک گل خوشه ای دیده می شود گرچه سطح نیتروژن خاک اغلب بهبود می یابد. گیاهان پوششی شبدرTrifoliun spp و شبدر شیرین Melilotus spp به ظاهر دارای خاصیت آللوپاتیک است. ولی در شرایط بدون شخم به علت مشکل بودن کنترل شیمیایی گیاه پوششی مشکل ساز است. علاوه بر بقایای گیاهی مرده بقولات، ممکن است از آنها به عنوان مالچ زنده نیز برای کمک به مهار دائمی علفهای هرز استفاده شود. شبدرها و دیگر گیاهان علوفه ای بقولات اغلب رشد کمی دارد. و به علت سایه اندازی متراکم می تواند با علفهای هرز در حال گسترش رقابت زیادی داشته باشد. اگر گیاه لگوم بتواند در نوارهایی دور از خطوط کشت مستقیم با نشا شده نگه داشته شود، مدیریت موفق علفهای هرز می تواند به افزایش نهادهای N در بین خطوط محصول بیانجامد.
چمنزنی، چرا دادن یا کاربرد علفکش به میزان کم، راههای حفظ گیاه پوششی به عنوان مالچ زنده است که این باعث کاهش رقابت با محصول اصلی (ردیفی) می شود. با تاسف باید گفت: این اقدامات موفقیت آمیز نیست. در مطالعات اخیر که روی کدوی تنبل بدون زدن شخم و کشت مستقیم (بذرپاشی مستقیم) ذرن در شبدر متراکم Trifolium repens و شبدر قرمز T.incarantum انجام گرفته، گیاهان پوششی (شبدر) چهار هفته بعد از کاربرد گلایفسیت (glyphosate) رشد قوی خود را از سر گرفت. گیاهان یاد شده (شبدر) بشدت علفهای هرز را مهار کرده (تا 90 درصد بیوماس علف هرز را کاهش می دهد) با میزان کاشت 7 تا 17 کیلوگرم در هکتار بذر، بسته به نوع شبدر، ولی محصول ذرت را در برداشت پاییزه تا 50 درصد کاهش می دهد. همچنین وربر و همکارانش دریافتند که گونه های شبدر اگر به صورت متراکم و پر در بین خطوط ذرت شیرین کاشته شود، از محصول آن می کاهد. البته اگر بقولات بین ردیفیهای ذرت و یا مدت 5 هفته بعد از کاشتن ذرت، کشت شود، محصول کاهش پیدا نخواهد کرد (صباحی و همکاران، 1385).

منابع
بازوبندی، م.، ع، میبدی و ا، زند. 1385. علف های هرز مزارع چغندر و مدیریت آنها. موسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی.
دیانت.م.رحیمیان مشهدی ج.باغستانی، م، علیزاده، ح، آ، زند.1385.بررسی صفات مهم در قدرت رقابتی گندم در مقابل علف هرز چاودار. مجله پژوهشی وسازندگی،شماره71،صفحه 58-66.
راشد محصل، م و ک، موسوی. 1385. اصول مدیریت علف های هرز. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
رحیمیان، ح و م، بنایان. 1375. کنترل بیولوژیک علف های هرز، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
رمرودی، م.، مجنون حسینی، ن.، مظاهری، د و حسینی، م. 1387. واکنش سورگوم علوفه ای به گیاهان پوششی، سیستم های خاک ورزی و کود نیتروژن. مجله نهال و بذر. 39(1): 1-10.
رنجبر، م.، صمدانی، ب.، رحیمیان، ح.، جهان سوز، م و همتا، م. 1386. تاثیر کاشت گیاهان پوششی زمستانه بر کنترل علف های هرز و عملکرد گوجه فرنگی. مجله علوم کشاورزی، 20(1): 24-33.
رهبری، ا.، م. عبداللهیان نوقابی، ح. محمد علیزاده، ج. خلقانی و ح. رحیمیان. 1386. تاثیر روشهای کنترل تلفیقی علفهای هرز بر عملکرد کمی و کیفی چغندرقند در سیستم تهیه بستر بذردر پاییز. مجله علوم کشاورزی ایران، دوره 1-38، شماره 1 ص. 23-15.
شیخ بیگلو، ی. 1381. بررسی روش مبارزه تلفیقی بر علیه علف های هرز مزارع چغندرقند منطقه میاندوآب. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات.
صباحی، ح.، مینویی، س و لیاقتی، ه. 1385. مقایسه اثرات گیاه پوششی و کود شیمیایی بر عملکرد سیر و وضعیت علف های هرز. علوم محیطی، شماره 13، 23-32.
صمدانی، ب.، رحیمیان، ح و شهابیان، م. 1384. بررسی استفاده از گیاهان پوششی در مدیریت کنترل علف های هرز باغ ها در مقایسه با روش های کنترل شیمیایی و مکانیکی. مجله علوم کشاورزی. 12(2):144-152.
عبداللهیان نوقابی، م. 1371. بررسی تغییرات پارامتر های کمی وکیفی رشد چغندر قند در تاریخ های مختلف کاشت. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس.
عبداللهیان نوقابی، م. شیخ الاسلامی، ر. و بابایی، ب. 1384. اصطلاحات و تعاریف کمیت و کیفیت تکنولوژیکی چغندرقند. مجله چغندرقند. جلد 21 (1): 104-101.
کولیوند، م. 1366. زراعت چغندرقند. تهران، انتشارات بخش فرهنگی جهاد دانشگاهی دانشگاه شهید بهشتی.
میرکمالی، ح. 1375. چگونگی مهار علف های هرز در کشت پاییزه چغندرقند در خوزستان. ناشر شرکت گیاهبان، 21 صفحه.
نجفی، ح. 1386. روشهای غیرشیمیایی مدیریت علفهای هرز. انتشارات کنکاش دانش، 198 صفحه.
نجفی، ح.، م. حسنزاده دلویی، م. ح. راشد محصل، ا. زند و م.ع. باغستانی. 1385. مدیریت بوم شناختی علفهای هرز. انتشارات موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، 559 صفحه.
نراقی، م. 1385. چغندرقند. انتشارات نشر فرهنگ. مرکز تحقیقات ارومیه. 55 صفحه.

Akemo, M.C., E. Regnier, and M.A. Bennett. 2000. Weed suppression in spring-sown Rye-Pea cover crop mixes. Weed Technology, 14: 545-549.
Anderson, R.L., 1997. Cultural systes can reduce reoroductive potential of winter annualg grasses.weed technology 11:608-613.
Bhutani,V.P., Rains,ss, and khokhar,U.U.,1995.A note on the effect of different floor management system on cropping and quality of apple. Haryana. Of Hart Sci.24:35-38.
Bertholdsson N.O., S. Tuvesson.2005. Possibilities to use marker assisted selection to improve alleopathic activity in cereals. COST SUSVAR/ECO-PB Proceeding.(1)

Blackshaw, R.E., J.R. Moyer, and R.C. Doram. 2001. Yellow sweetclover, green manure, and its residues effectively suppress weeds during fallow. Weed Science, 49: 406-413.
Calkins, J.B., and swanson,B.T. 1995. Comparisons of conventional and alternative nyrsey weed manegment strategies. Weed Tech-9:761-767.
Dhima, K.V., I.B. Vasilakoglou, I.B. Eleftherohorinos, and A.S. Lithourgidis. 2006. Allelopathic potential of winter cereal cover mulches on grass weed suppression and sugar beet development. Crop Science, 46: 1682-1691.
Dotsenko, I. M., Chmeleva, L. E., & Borodin, A.A. 2002. Tillage of interrows in sugarbeet cultivation. Sakharanaya-svekla, 6: 18-19.
Fisk, J.W., O.B. Heesterman, A. Shrestha, J.J. Kells, R.R. Harwood, J.M. Squire, and C.C. Sheaffer. 2001. Weed suppression by annual legume cover crops in no-tillage corn. Agron. J, 93: 319- 325.
Foy,C.L.,Harrisona,S.B,and witt,H.L.1994.Herbicide effects on weed control and shoot growth of young apple and peach trees.weed tech. 8:840.848.
Goulart,B.L., 1992. Organic matter inupland blueberries:cover crop,amendment and mulches. Pennsylvania fruit news.72:77-81.
Haramoto, E.R., & E.R. Gallandt. 2005. Brassica cover cropping: 1. Effects on weed and crop establishment. Weed Science, 53: 695-701.
Hoffbeck , C,.Ruhland,J., Miller,J., Millar, 2008. Benefits of cover crops in no-till wheat stubble.field fact.Vo18.No.13.Pp:1-4.
Masiunas, J. B., L. A. Weston and S. C. Weller. 1995. The impact of rye cover crops on weed populations in a tomato cropping system. Weed science. 43: 318-323.
May,M.J., 2003. Economic consequences for uk farmers of growing GM herbicide tolerant sugarbeet.Ann.appl.Biol,142:41-48.
McLenaghen, R.D., K.C. Cameron, N.H. Lampkin, M.L. Daly, & B. Deo. 1996. Nitrate, leaching from plowed pasture and the effectiveness of winter catch crops in reducing leaching losses. New Zealand Journal of Agricultural Research, 39: 413-20.
Mevin,A., andstiles,W.C.1995. Comparing mulches,herbicides and cultivation as orchard ground cover management.-Hort Technol. 5:151-158.
Ngouajio, M., & H. Mennan. 2005. Weed population and picking Cucumber (Cucumis sativus) yield under summer and winter cover crop systems. Crop Protection, 24: 521-526.
Reddy, K.N., R.M. Zablotowicz, M.A. Locke, and C.H. Koger. 2003. Cover crop, tillage and herbicide effects on weeds, soil properties, microbial populations and soybean yield. Weed Science, 51: 987-994.
Rizvi S. J. H., Ketata H., Bazazi D., and Roostaii M., Pala M. weed suppressing ability of bread wheat genotypes under greenhouse and field conditions. Second European Allelopathy Symposium "Allelopathy – from understanding to application".
Rizvi, S. J. H .,Rizvi, V., Tahir, M., Rahimian,M.H., Shimi, P. and Atri, A. 2000. Genetic variation in allelopathic activity of wheat (Triticum aestivum L.) genotypes. Wheat Information Service.Number 91: 25-29(11)
Samarajeewa, K.B., T. Horiuchi, and S. Oba. 2006. Finger millet (Eleucine corocana L. Gaertn.) as a cover crop on weed control, growth and yield of soybean under different tillage systems. Science Direct, 90: 93-99.
Sandral, G. H., B. S .Dear, J. E. Pratley and B. R. Cullis. 1997. Herbicide dose response rate response curve in subterranean clover determined by a bioassay. Aus. J. of Exp. Agric. 37:67-74.
Schapp,J.R., and Mc Cue.J.J,1996.Effect of five weed control menthods on growth and fruiting of Micintosh/M.7.,apple trees.J.of tree fruit production.1:1-14.
Smeda, R.J. and S.C. Weller, 1996; Potential of rye for weed management in transplant tomatoes. Weed Science. 44:596-602. 14- Teasdale, J.R, 1996; Contribution of cover crops to weed management in sustainable agricultural systems. J. Prod. Agric. 9: 475-479.
Smeda,R.J., R,J,and Putnam.A.R., 1988. cover crop suppression of weeds and influence on strawberry yields. Hort.sci.23:132-134
Vasilakoglou, I., K. Dhima, I. Eleftherohorinos, and A. Lithourgidis. 2006. Winter cereal cover crop mulches and inter-row cultivation effects on cotton development and grass weed suppression. Agron. J. 98: 1290-1297.
Weston,L.A., 1990.cover crop and herbicide influence on row crop seeding establishment in no-tillage. Weed Sci.38:166-171.
Wyenandt, C.A., M. Riedel and L. Rhodes, 1996; Assessing and integrated disease management strategy for processing tomatoes in Ohaio. 2003; www.ohioline.osu.edu/~vegnet/tomcats/ andyres.htm. Online Internet. Available.

James W. Steinsiek, Lawrence R. Oliver, and Fred C. Collings.1982. Allelopathic potential of wheat (triticum aestivum) straw on selected weed species. Weed sci. Vol.30:495-497.(5)
Wu H. 2005. Molecular approaches in improving wheat allelopathy.Proceedings of the 4th World Congress on Allelopathy, Aggust 2005, Wagga Wagga, Australia.(9)
Wu H., J Pratley, D Lemerle and T. Haig. 2001.Allelopathy in wheat (triticum aestivum) Ann. Appl. Biol. 139:1-9
Wu.H, Haig T., Pratley J., Lemerle D., An M. 2001. Allelopathicals in wheat (Triticum aestivum): Variation of phenolic acids in shoot tissues. Journal of Chemical Ecology 27:125-135.(wu2001)
Wu.H, J.Pratley, D.Lemerle,and T. Haig.2000.Evaluation of seedling allelopathy in 453 wheat (Triticum aestivum) accessions against annual ryegrass (Lolium rigidum) by the equal-compartment-agar method. Agust.J.Agric.Res.,2000,51, 937-44(12)
Wu.H, J.Pratley, D.Lemerle,and T. Haig.2000.Laboratory screening for allelopathic potential of wheat (Triticum aestivum) accessions against annual ryegrass (Lolium rigidum). Agust.J.Agric.Res.,2000,51, 259-66(13)

1- Margraf
2- Achard
—————

————————————————————

—————

————————————————————