طرح توجیهی پرورش گاو به روش های صنعتی

گاوداری صنعتی
گاوداری صنعتی: یک واحد تولیدی کشاورزی است که در آن ، فعالیت پرورش دام از نظر محل و نحوه نگهداری، روش تغذیه و بهداشت دام، طبق برنامه و با رعایت اصول و موازین نوین و ویژه انجام می گیرد.

شاغلان گاوداریها و مرغداریهای صنعتی: کلیه کارکنانی که در داخل یا خارج کارگاه (موسسه مرغداری و یا گاوداری) به صورت تمام وقت یا پاره وقت، خواه با مزد و حقوق و یا بدون مزد و حقوق (مالکان و شرکای فعال و کارکنان فامیلی بدون مزد) که برای کارگاه کار می کنند، شاغل محسوب می شوند.
سرمایه گذاری (ارزش تغییرات اموال سرمایه ای): تغییرات ایجاد شده در ارزش اموال سرمایه ای (مجموع ارزش خرید یا تحصیل و هزینه تعمیرات اساسی اموال سرمایه ای منهای ارزش فروش یا انتقال اموال سرمایه ای) طی دوره زمانی معین را سرمایه گذاری گویند.
اموال سرمایه ای: کلیه ماشین آلات و وسایل و ابزار و تجهیزاتی هستند که برای انجام فعالیتهای تولیدی یا ایجاد خدمات به کار گرفته می شوند و عمر مفید اقتصادی آنها معمولا" از یک سال بیشتر است. ماشین الات تولید و تجهیزات نیرو، ابزار و وسایل کار بادوام، لوازم و تجهیزات اداری، وسایل نقلیه و ساختمان نمونه هایی از اموال سرمایه ای به شمار می آیند.
مرتع: زمینی است اعم از کوه و دامنه یا زمین مسطح که در فصل چرا، دارای پوششی از نباتات علوفه ای خودرو باشد و با توجه به سابقه چرا، عرفا" مرتع شناخته شود. اراضی آیش ولو آنکه دارای پوشش علوفه ای خودرو باشند مشمول تعریف مرتع نیستند.
آبخیزداری: کلیه فعالیتهایی که برای احیا و اصلاح حوزه آبخیز انجام می گیرد، آبخیزداری نامیده می شود.
آبشخور: چاههای کم عمقی هستند که از آب آنها فقط برای شرب دام استفاده می شود.
چاه مالداری: برای تامین آب مورد نیاز دامها، در دامنه کوهها چاههایی حفر می کنند که از این گونه چاهها همانند آرتزین و همچون چشمه، آب جاری می شود.
مالچ پاشی: مقصود ایجاد پوششهایی است که به منظور جلوگیری از حرکت خاک، حفظ درجه حرارت و رطوبت خاک به کار می رود.
بادشکن: موانع مصنوعی است که برای جلوگیری از حرکت شنهای روان در برابر جریان باد ایجاد می کنند.
حفاظت و قرق: عبارت است از انتخاب و اعلام مساحت مناطق و محدوده های دارای فرسایش زیاد و یا حساس به فرسایش.
شرکت تعاونی: شرکتی است متشکل از اشخاص حقیقی با حداقل 7 عضو که تمام یا حداقل 51 درصد از سرمایه آن به وسیله اعضا تامین گردد و طبق مقررات موجود در قانون بخش تعاونی، به ثبت رسیده باشد. یادآور می شود که قبل از تعیین حداقل اعضا شرکتهای تعاونی بر اساس قانون مزبور، بعضی از شرکتهای تعاونی با اعضا کمتر از 7 نفر تشکیل شده است.
برای ساختمان گاوداری که ازقبل ساخته شده چگونه میتوان پروانه گرفت؟
ج: جهت اخذ پروانه گاوداری موجود باید به قسمت امور دام جهاد کشاورزی شهرستان مربوطه مراجعه کنید

مسیر شیردوشی ودستگاه های مربوطه

بررسی سیستمی مشکلات سوددهی تولید شیر
درگاوداریهای صنعتی استان فارس
با توجه به نقش سوددهی واحد ها در تداوم فعالیت اقتصادی شان، مطالعه این مقوله اهمیت زیادی دار د.
به همین دلیل ، در مطالعه حاضر نیز مشکلات سوددهی واحدهای پرورش گاوهای شیری با استفاده از یک روش سیستمی بررسی گردید . در این روش با اندازه گیری کارآیی اندازه، آار ایی فیزیکی وکار ایی اقتصادی و تحلیل هزینه، دلایل عدم سوددهی واحدهای مورد مطالعه تعیین شد.

کف لاستیکی جایگاه انفرادی

اقتصادکشاورزی و توسعه، ویژ ه نامه بهر ه وری و کارایی،
یکی از مهمترین مطالعات اقتصادی، تعیین میزان سوددهی واح دهای عمده تولیدی است
شیر، به عنوان پایه محصولات لبنی، در .(Lazarus & et al., 1989)
تغذیه انسان نقش ارزنده ای دارد و آشور های جهان بر تولید، تجارت و مصرف بهینه آن سرمایه گذاری هنگفتی می آنند. در این راستا، اهمیت شیر گاو در آل شیر تولید شده به مراتب بیش از دیگر دامهای شیری است .(Harsh & et al., 2001)
هر چند گاوداریهای صنعتی تولید شیر در استان فارس تنها ٧ درصد آل گاوداریهای این استان را تشکیل می دهند ، ٣٥ درصد از سهم تولید شیر را در این .(Bakhshoodeh, سالهای اخیر بر عهده داش ت هاند ( 2000 از روشهای پیشرفته تغذیه، بهداشت، گاوداریها معمولاشیردوشی و خدمات دامپزشکی استفاده و از گاو های پر بازده نگهداری می آنند. گفتنی است سود حاصل از تولید شیر مهم ترین هدف اقتصادی گاوداریهای صنعتی است
یکی از مهمترین مشکلات گاوداریهای صنعتی تولید شیر، .(Richards, سوددهی پایین و یا عدم سوددهی آن است ( 1995)

آمار مربوط به گاوداریهای صنعتی تولید شیر استان
فارس نشان می دهد آه حدود ٦ درصد این گاوداریها در هر سال به دلیل مشکلات سوددهی قادر به ادامه فعالیت تولیدی نیستند و تعطیل می شوند. این گاوداریها دلایل اصلی عدم سودده ی شان را در ناپایداری قیمت شیر، آمبود تجهیزات و داده ها، نبود توازن در قیمت شیر و هزینه های تولید آن و آمبود تقاضا برای شیر می دانند.
بنابر این از آنجا که گاوداریهای صنعتی تولید شیر برای ادامه فعالیت با مشکلات اقتصادی و فنی متعددی مواجهند و نظر به اینکه سوددهی یک واحد تولیدی در ادامه حیات آن اهمیت بسزایی دارد، تعیین میزان سوددهی گاوداریهای تولید شیر و بررسی عوامل موثر بر عدم سوددهی آنها اهمیت خاصی دارد.
برای رسیدن به هدف این مطالعه یعنی تعیین میزان سوددهی گاوداریهای تولید شیر در استان فارس و بررسی عوامل م وثر بر عدم سوددهی واحد ها ابتدا سود واحد تولیدی محاسبه گردید و سپس واحد های مورد بررسی با اقتصادکشاورزی و توسعه، ویژ ه نامه بهر ه وری و کارآیی، ١٩٧ زمستان ١٣٨۴استفاده از روش تحلیل خوشه ای ١ و بر اساس میزان ارزش تولید و سود واحد ، طبقه بندی شد ند.

(گاوداریهای صنعتی و نیمه صنعتی )
روش مبارزه با بروسلوز در گاوداریهای صنعتی و نیمه صنعتی بر اساس واکسیناسیون ‏، تست و کشتار ، رعایت مقررات بهداشتی و قرنطینه ای و آموزش و ترویج استوار می باشد .
 منظور از گاوداری صنعتی گاوداری است که نگهداری و پرورش گاو در آن بر اساس شیوه های متداول و پیشرفته علم دامپروری همراه با رعایت اصول تغذیه ، بهداشت ، اصلاح نژاد و مدیریت با بکارگیری جدیدترین پدیده های مربوطه باشد .
 منظور از گاوداری نیمه صنعتی گاوداری است که نگهداری و پرورش گاو در آن بر اساس شیوه های پیشرفته ذکر شده نبوه اما در عین حال مواردی از اصول تغذیه ای ، بهداشتی ، مدیریتی و صنعتی در آنجا اعمال می گردد .
1. الف: واکسیناسیون
واکسیناسیون به منظور افزایش سطح ایمنی علیه بروسلوز به یکی از دو روش زیر انجام خواهد شد .
1-1. الف) واکسیناسیون الزامی گوساله های ماده 3 تا 6 ماهه با واکسن دز کامل S19د(f.d S19)
2-1. الف) واکسیناسیون گوساله های ماده 4 تا 12 ماهه با واکسن دز کامل RB51م(F.d RB51)
و تمامی گوساله های ماده بالای 12 ماه ، تلیسه ها و گاوهای ماده بالغ با واکسن R.d RB51 را سالیانه تکرار نمود .
تذکرات مهم :
1. رعایت زنجیره سرد واکسن از هنگام تحویل از شرکت سازنده واکسن تا زمان ترزیق به بدن دام و از طرفی توجه به تاریخ انقضای واکسن الزامی می باشد .
2. تکان دادن مداوم شیشه حاوی واکسن آماده ترزیق از هنگام شروع بکار تا پایان کار واکسیناسیون به منظور دریافت دز واحد واکسن در هر راس دام ، الزامی است .
3. تکه برداری از گوش گوساله های واجد شرایط سنی (3 تا 6 ماه ) که با واکسن F.dS19 مایه کوبی می شوند با پس مخصوص تکه برداری S19 که سوراخ آن بشکل مثلث طراحی شده است انجام پذیرد .
4. هر دز از F.dS19 معادل5cc می باشد که باید بطریق زیر جلدی در ناحیه پشت کتف تزریق گردد .
5. منظور مبارزه با بروسلوز در گاوداریهای صنعتی و نیمه صنعتی مشکل دار (واجد دام راکتور ام از مثبت یا مشکوک ) در صورت تعهد دامدار مبنی بر رعایت کامل مقررات بهداشتی و قرنطینه ای ، واکسیناسیون دام ها با واکسنRB51 بشرح زیر انجام خواهد شد .
1-5. قبل از انجام عملیات واکسیناسیونRB51 نسبت به حذف تمامی دام های راکتور (اعزام به کشتارگاه ) و ضدعفونی و شعله دادن جایگاه دام ‏، توسط مدیریت گاوداری اقدام لازم بعمل آید .
2-5. قبل از واکسیناسیون یا همزمان با واکسیناسیون گوساله های ماده 4 تا 12 ماهه با واکسنF.Rb51 به شرطی که گوساله های مذکور قبلاً با واکسن S19 مایه کوبی نشده باشند از تمامی آنها خونگیری بعمل می آید تا در صورت راکتور بودن نسبت به حذف آنها از گله اقدام گردد .

3-5. تمامی گوساله های ماده بالای 4 ماه که قبلاً با واکسن S19 مایه کوبی شده اند ، بدون توجه به زمان مایه کوبیS19 مجدداً با واکسنR.d Rb51 مایه کوبی خواهند شد .
6. هر دز از واکسنRB51 اعم از دز کامل یا دز کاهیده معادل2cc میباشد که باید بطریق زیر جلدی در ناحیه پشت کتف تزریق گردد .
7. میزان جرم موجود در هر دز از واکسنR.dRB51 معادل یک دهم جرم موجود در هر دز از واکسنF.d RB51 می باشد .

2. الف: تست و کشتار
روش عملیات در رابطه با تست و کشتار به شرح زیر می باشد .
1-2- الف) در کلیه گاوداریهای صنعتی و نیمه صنعتی تحت پوشش واکسیناسیونS19 پس از ثبت مشخصات دام های واجد شرایط خونگیری ‏، با توجه به پدیدار شدن آنتی بادی ناشی از واکسن در چندمین روز بعد از واکسیناسیون و حذف تدریجی آن در بیش از 90% دام های واکسینه تا 12 ماه بعد از واکسیناسیون و با احتساب 6 ماه سن دام واکسینه ‏، از تلیسه های 18 ماه به بالا خونگیری بعمل می آید .
2-2-الف) در کلیه گاوداریهای صنعتی و نیمه صنعتی تحت پوشش واکسیناسیونRB51 پس از ثبت مشخصات دامهای واجد شرایط خونگیری ، با توجه به عدم وجود آنتی بادی مداخله کننده در تست های تشخیصی بروسلوز ، از گوساله های ماده واکسینه در هر سنی ( ترجیحاً 12 ماهگی به بالا ) خونگیری بعمل می آید .
3-2-الف) در کلیه گاوداریهای صنعتی و نیمه صنعتی ، خونگیری از گوساله هی ماده واکسینه نشده با واکسنS19 از 3 ماهگی به بالا پذیر می باشد .
4-2-الف) خونهای اخذ شده به همراه فرم های ثبت مشخصات دام جهت تعیین وضعیت بروسلوز به آزمایشگاه ارسال می گردد.
5-2-الف) چنانچه بر اساس پاسخ آزمایشگاه ، گوساله یا گاوی بعنوان راکتور بروسلوزی شناخته شد سریعاً داغگذاری و حداکثر ظرف مدت 15 روز از تاریخ جواب آزمایش به کشتارگاه اعزام خواهد شد .
6-2-الف) کلیه آزمایشات تشخیصی منحصراً توسط آزمایشگاههای مجاز مورد تایید سازمان دامپزشکی کشور انجام می گیرد .
7-2- الف) تفسیر نتایج آزمایشات انجام شده با توجه به سن دام ‏، تاریخ واکسیناسیون ‏، نوع واکسن های استفاده شده و اطلاع کامل از وضعیت و سابقه گاوداری بعهده کارشناس خبره شاغل در بخش مبارزه با بیماریهای مشترک انسان و دام بوده که با در نظر گرفتن جداول نتایج حاصله از آزمایشات سرولوژیکی صورت می گیرد .
 کارشناس خبره به کارشناسی اطلاق می گردد که دارای سوابق آ,وزشی و اجرایی لازم در امر مبارزه با بیماریهای مشترک باشد .

3-الف) رعایت مقررات بهداشتی و قرنطینه ای
در رابطه با کنترل بروسلوز در گاو چه در واحدهای آلوده ( دارای مورد یا موارد راکتور اعم از مثبت یا مشکوک ) و یا واحدهای پاک ، رعایت شرایط بهداشتی و مقررات قرنطینه ای به منظور کنترل و ریشه کنی بیماری حائز اهمیت می باشد .

4-الف) آموزش و ترویج
به منظور ارتقاء آگاهی پرسنل دامپزشکی و دامداران از جنبه های مختلف علمی و بهداشتی ، آموزش و ترویج لازم الاجرا می باشد.

تذکرات مهم :
1. حداقل سن مناسب خونگیری از گاوهای واکسینه با واکسنS19 بعد از 18 ماهگی می باشد
2. رعایت سن خونگیری در گاوهای واکسینه با واکسنS19 الزامی است .
3. تفسیر نتایج آزمایشات فوق بدون اطلاع از سن دام و تاریخ واکسیناسیون دام ، فاقد ارزش تشخیصی است .
4. از گاو مشکوک 3 تا 4 هفته بعد خونگیری مجدد بعمل می آید (در صورت امکان حسب نظر دکتر دامپزشک مسئول کل گله را می توان خونگیری نمود ) چنانچه در این مرحله نتایج آزمایشات تکمیلی همچنان مشکوک تفسیر گردد گاو مذکور راکتور شناخته شده و حداکثر ظرف مدت 15 روز باید به کشتارگاه اعزام شود . لازم بذکر است در گاوداریهای دارای دام راکتور اعم از مثبت یا مشکوک از کل گله دو تا سه ماه بعد خونگیری مجدد بعمل خواهد آمد .
5. تفسیر نتایج آزمایشات رایت و 2MEدر تلیسه های 18 تا 24 ماه که در سن 3 تا 6 ماهگی توسط واکسنF.dS19 مایه کوبی شده اند بشرح زیر می باشد .
الف) در صورت وجود تیتر 80/4 و بالاتر در آزمایش رایت و یا 40/4 و بالاتر در آزمایش2ME دام راکتور مثبت تلقی گردیده و به کشتارگاه اعزام خواهد شد .
ب) در صورت مشکوک بودن دام در نوبت دوم ، اگر در عیار آزمایشات رایت و2ME یا نسبت به مرحله قبل از حداقل یک رقت کاهش مشاهده گردید دام منفی تلقی می گردد . مثلاً اگر در مرحله اول خونگیری از یک تلیسه 19 ماهه نتایج آزمایشات رایت و2ME به ترتیب 40/2 و 40/1 باشد و در مرحله دوم خونگیری این نتایج به 20/4 و 20/2 تغییر نماید . این دام منفی تلقی میگردد .
ج) در صورت مشکوک بودن دام در نوبت دوم ، اگر در عیار آزمایشات رایت و2ME نسبت به مرحله قبل حداقل یک رقت افزایش مشاهده گردید ، دام راکتور مثبت تلقی گردیده و به کشتارگاه اعزام خواهد شد . بعنوان مثال اگر در مرحله اول نتایج آزمایشات رایت و2ME در یک تلیسه 21 ماهه به ترتیب 20/3 و 20/3 باشد و در مرحله دوم این نتایج به 40/2 و 40/1 تغییر نماید وام مذکور مثبت تلقی می گردد .
د) در صورت مشکوک بودن دام در نوبت دوم ، اگر در عیار آزمایشات رایت و2ME نسبت به مرحله قبل در همان رقت هیچگونه تغییری حاصل نگردید دام همچنان مشکوک منظور گردیده و جهت تعیین تکلیف نهایی ، مرحله سوم خونگیری لازم می باشد . در مرحله سوم خونگیری اگر عیار آزمایشات رایت و2ME نسبت به دو مرحله قبل ثابت و یا افزایش نشان دهند دام راکتور مثبت و اگر حداقل یک رقت نسبت به دو مرحله قبل کاهش نشان دهند دام منفی تلقی می گردد . مثلاً اگر در یک تلیسه 18 ماهه نتایج عیار رایت و2ME در مرحله اول 80/1 و 40/3 و در مرله دوم 80/3 و 40/2 باشد ، در صورتیکه در مرحله سوم عیار رایت و2ME،ب 80/2 و 40/2 باشد دام مثبت ولی اگر عیار مرحله سوم به 40/2 و 20/4 کاهش یافت دام منی می باشد .

فهرست مطالب
گاوداری صنعتی 1
مسیر شیردوشی ودستگاه های مربوطه 4
بررسی سیستمی مشکلات سوددهی تولید شیر 4
کف لاستیکی جایگاه انفرادی 4
اقتصادکشاورزی و توسعه، ویژ ه نامه بهر ه وری و کارایی، 5
آمار مربوط به گاوداریهای صنعتی تولید شیر استان 6
(گاوداریهای صنعتی و نیمه صنعتی ) 8
تذکرات مهم : 9

3