دانشگاه آزاد اسلامی- واحد خدابنده
رشته حسابداری
گزارش کار آموزی:
حسابداری
محل کار آموزی
شرکت ایزوگام سامان گستر دلیجان
(سهامی خاص)
استاد راهنما:
جناب آقای دمیرچلی
دانشجو:
مونا محمدخانی
بهار 1386
با تشکر و سپاس فراوان
از استاد گرانقدر جناب آقای دمیرچلی وسرپرست کار آموزی در محل شرکت جناب آقای کیهان که با زحمات بی شائبه خود، مرادر تهیه این گزارش یاری نمودند.
فهرست مطالب
فصل اول: معرفی شرکت ایزوگام سامان گستر دلیجان
بخش اول: تاریخچه شرکت 4
بخش دوم: سرمایه و سهام شرکت 4
بخش سوم: موضوع شرکت 5
بخش چهارم: مرکز اصلی شرکت 5
بخش پنجم: اجزای شرکت 5
بخش ششم: اداره امور شرکت 6
بخش هفتم: سال مالی و صورتحساب شش ماهه 6
بخش هشتم: وضعیت پرسنل 7
فصل دوم: چارت سازمانی وشرح وظیفه
بخش اول: نمودار سازمانی شرکت تک تاب ظریف 8
بخش دوم: شرح وظایف 9
فصل سوم: حسابداری
بخش اول: حسابدار 23
بخش دوم: تعریف حسابداری 23
بخش سوم: وضعیت مالی 24
بخش چهارم: حساب 25
بخش پنجم: ثبت رویدادهای مالی در اسناد حسابداری 26
بخش ششم: سند پرداختی 29
بخش هفتم: لیست بیمه 30
بخش هشتم: تنخواه گردان 31
بخش نهم: تراز آزمایشی حساب های دفتر کل 32
بخش دهم: صورت های مالی طبقه بندیشده 33
بخش یازدهم: بستن حساب ها 47
فصل چهارم : نتیجه گیری
نتیجه گیری 52
فهرست جداول:
چارت سازمانی 8
سند حسابداری 54
سند پرداختی 55
لیست بیمه 56
لیست تنخواه گردان 57
صورت سود و زیان 58
ترازنامه 59
صورت گردش وجوه نقد 60
چکیده:
شرکت ایزوگام کستر دلیجان در سال 1380 به ثبت رسیده و از سال 1382 تولید خود به صورت عادی آغاز کرد. سهام این شرکت به میزان 100 سهم 000/000/25 ریالی به مبلغ 000/000/500/2 ریال می باشد. این شرکت به صورت سهامی خاص اداره می گردد. تولید گونی فعالیت اصلی شرت می باشد. مجموع عمومی عادی، مجمع عمومی فوق العاده بازرسی یا بازرسان اجزای شرکت هستند. شرکت تولید هیئت مدیره ای متشکل از 3 نفر اداره می شود. مدیر عاملی از بین هیئت مدیره وظیفه انجام کارهای جاری شرکت را به عهده دارد. شرکت در کل 105 نفر پرسنل دارد: 15 نفر در دفتر مرکزی و 90 نفر در کارخانه.
قسمت مالی شرکت توسط مدیر مالی واداری اداره می شود. و حسابدار، منشی و انبار دار زیرنظر او فعالیت می کنند.یک حسابدار وظیفه هایی مانند: ثبت اسناد مثبته و انتقال آنها به دفتر روزنامه ، کل ومعین، تهیه وتنظیم لیست بیمه و تهیه صورت های مالی را به عهده دارد.
ابتدایی ترین کار یک حسابدار دریافت اسناد مثبته، تجزیه و تحلیل آنها و ثبت آن در اسناد حسابداری است. وضعیت مالی هرشرکت با دارایی، بدهی و سرمایه مشخص می شود که اجزای معادله حسابداری را تشکیل می دهند. دارایی هامنابع اقتصادی یک شرکت است که انتظار می رود در آینده منفعتی برای شرکت داشته باشد. بدهی ها تعهدات شرکت در برابر افرادی خارج از شرکت هستند و سرمایه تعهدات شرکت نسبت به مالکین شرکت . بنابراین:
دارایی= بدهی + سرمایه
برای طبقه بندی اطلاعات حسابداری ابزاری تحت عنوان حساب وجود دارد که در دفتر کل موجود می باشد. در طی دوره حسابدار با زدن سندهایی مانند بیمه، تنخواه گردان، بانک و … وظایف خود را انجام می دهد. در پایان دوره باید وضعیت عملکرد موسسه مشخص شود. صورتحساب سود و زیان و ترازنامه و صورت حساب سرمایه صورت های مالی هستند که عملکرد موسسه را نشان می دهند و اطلاعاتی را در اختیار علاقه مندان به اطلاعات مالی شرکت قرارمی دهند. در پایان نیز با بستن حساب های موقت و تهیه ترازآزمایشی اختتامی چرخه حسابداری که در طول هر دوره مالی تکرارمی شود، به اتمام می رسد.
فصل اول
معرفی شرکت ایزوگام کستر دلیجان
(سهامی خاص)
بخش اول: تاریخچه شرکت
شرکت ایزوگام کستر دلیجان در سال 1380 با شماره ثبت 181414 در اداره ثبت شرکت ها به ثبت رسید. در طول سال 80 کلیه فعالیتهای شرکت درجهت ساخت ساختمان کارخانه انجام شد. در سال 1381 نیز کلیه مراحل قبل از بهره برداری انجام گرفت. تا مهرماه 1382 تولید شرکت بصورت آزمایشی بود، اما از آن تاریخ به بعد فعالیت اصلی کارخانه آغازشد. در آذر 1383 شرکت تصمیم به توسعه کارخانه گرفت با خرید 7 دستگاه ماشین الات جدید تولیدی میزان تولید، افزایش و کارخانه توسعه یافت. این امر با خرید 6 دستگاه ماشین الات تولیدی دیگر نیز در بهمن ماه 1384 تکرار گردید. نحوه فروش محصولات تولیدی از طریق نمایندگی های فروش انجام میگیرد.
بخش دوم: سرمایه و سهام شرکت
سهام این شرکت به میزان 100 سهام 000/000/25 ریالی و به مبلغ 000/000/500/2 ریال می باشد. کیه سهام شرکت با نام است. اوراق سهام شرکت متحد الشکل و چاپی و دارای شماره ترتیب و حاوی نکات مذکور درماده 26 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت بوده و باید به امضای قلمی 2 نفر از مدیران شرکت که از طرف هیئت مدیره تعیین می شوند رسیده و به مهر شرکت ممحور گردد. در هنگام تاسیس مدت شرکت نامحدود تعیین شد.
بخش سوم: موضوع شرکت
1- تولیدانواع گونی از عرض 30 سانتیمتر تا 25/2 متر وطول برش 40 سانتیمتر تا 175 سانتیمتر و واردات مواد اولیه و ماشین الات مربوط به آن و صادرات کالای تولیدی.
به طور کلی شرکت می تواند کلیه عملیات و معاملات مالی، تجاری و صنعتی که به طور مستقیم به تمام یا هر یک از موضوعات مشروحه فوق مربوط باشد، مبادرت نماید.
بخش چهارم: مرکز اصلی شرکت
مرکز اصلی شرکت تهران می باشد. انتقال مرکز اصلی شرکت به نقاط دیگر در ایران منوط به تصمیم مجمع عمومی فوق العاده است. تعیین و تغییر نشانی مرکز اصلی شرکت در داخل تهران بنا به تصویب هیئت مدیره صورت خواهدگرفت. هیئت مدیره می تواند ثبت یا نمایندگی هایی در داخل یا خارج از ایران دایر یا آنها را منحل نماید.
بخش پنجم: اجزای شرکت
اجزای شرکت شامل مجمع عمومی عادی، مجمع عمومی فوق العاده و بازرس یا بازرسان است.
مجمع عمومی عادی- در پایان هر سال مالی مجمع عمومی عادی که متشکل از سهامداران شرکت می باشد، تشکیل جلسه می دهد. مجمع عمومی عادی وظیفه دریافت گزارش وپیشنهادات هیئت مدیره و اتخاذ تصمیم درمورد آنها، تصویب ترازنامه وحساب سود وزیان، تعیین هیئت مدیره و بازرسان شرکت را دارد. در کل کلیه گزارشات مربوط به شرکت باید هر ساله به مجمع عمومی عادی ارائه گردد.
مجمع عمومی فوق العاده- در صورتیکه شرکت تصمیم به افزایش یا کاهش سرمایه بگیرد، تصمیم به انحلال شرکت نماید، تغییری در اساسنامه یا نام شرکت ایجاد شود مجمع عمومی فوق العاده ایجاد شده در مورد هر یک از مواردمزبور تصمیم می گیرد.
بخش ششم: اداره امور شرکت
شرکت بوسیله هیئت مدیره مرکب از 3 یا 5 نفر که بوسیله مجمع عمومی عادی که از بین صاحبان سهام انتخاب می شوند، اداره می گردد. مدت ماموریت مدیران 2 سال است و در صورت انقضای مدت آن، مدیران سابق تا انتخاب مدیران جدید کماکان مسئول امور شرکت خواهند بود. هیئت مدیره معمولاً ماهی یک بار تشکیل جلسه می دهد تا تصمیماتی جهت اداره شرکت اتخاذ نماید.
وظایف هیئت مدیره عبارت است از:
انجام عملیات شرکت، اقدام به هر گونه معاملات در جهت فعالیت شرکت، کشیدن و امضای چک ها، سفته و …
همچنین هیئت مدیره باید یک نفر شخص حقیقی را از بین اعضای خود یا از خارج به مدیریت عامل شرکت برگزیند و حدود اختیارات و مدت تصدی و حقوق و سایر شرایط استخدامی او را تعیین کند.
بخش هفتم: سال مالی وصورتحساب شش ماهه
سال مالی شرکت روز اول فروردین ماه هر سال آغاز و روز آخر اسفند ماه همان سال به پایان می رسد.
هیئت مدیره بایدطبق ماده 137 لایح قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت لااقل هر شش ماه یک بار خلاصه صورت دارایی و قروض شرکت راتنظیم کرده به بازرسی تسلیم نماید.
بخش هشتم: وضعیت پرسنل
تعداد پرسنل شامل کارکنان اداری و تولیدی 105 نفر می باشد به شرح زیر
15 نفر در دفتر مرکزی واقع در تهران
90 نفر در کارخانه واقع در کاشان این تعداد نفر در قسمت های مختلف کارخانه شامل واحدهای تولیدی، تعمیر و نگهداری، برق و مکانیک فعالیت می کنند.
کارکنان واحد تولیدی با دریافت ماهانه 200 تن مواد اولیه اقدام به تولید می کنند. میزان تولید سالانه 000/400 رول گونی میباشد که 3% آن به عنوان ضایعات در نظر گرفته می شود. نحوه مشخص نمودن استهلاک دارایی های ثابت نیز طبق روش پیشنهادی وزارت اقتصادی و دارایی می باشد.
فصل دوم
چارت سازمانی و شرح وظایف
بخش دوم: شرح وظایف
هیئت مدیره:
شرکت سهامی خاص بوسیله هیئت مدیره ای که از بین سهامداران انتخاب شده و کلا یا بعضاً قابل عزل می باشند، اداره می شود. عده اعضای هیئت مدیره در شرکت سهامی خاص نباید از 3 نفر کمتر باشد که درشرکت تکتاب ظریف تعداد اعضای هیئت مدیره همان 3 نفر است. مدیران شرکت دارای کلیه اختیارات لازم برای اداره امور شرکت می باشند.
وظایف و مسئولیتها:
انجام عملیات شرکت، تعیین و انتخاب و عزل نماینده و وکیل با حق وکالت در توکیل، اقدام به هر گونه معاملات منقول و غیر منقول، انعقاد هر گونه قرار داد اجاره، رهن دارایی شرکت و قبول رهن مشتریان ، دادن هر گونه رسید و مفاصا، باز کردن و بستن حساب جاری یاهر حساب دیگری در بانک ها، تشکیل و تاسیس شعب و نمایندگی برای انجام امور تجارتی و فنی شرکت، دعوت از مجامع عمومی عادی و بازرسی شرکت، پیشنهاد تقسیم سود بین صاحبان سهام به مجمع عمومی عادی سالیانه.
هیئت مدیره موظف است درهر سال مالی 5 درصد از سود خالص شرکت را به عنوان اندوخته قانونی کسر نماید.
تحصیلات:
هر یک از اعضای هیئت مدیره باید مدرکی به شرح ذیل داشته باشند.
لیسانس یا فوق لیسانس مدیریت، مهندسی تولید و رشته های مرتبط
شرایط احراز:
– روابط عمومی عالی به دلیل انعقاد هر گونه قرار داد جهت شرکت
– اقتدار در مدیریت برای پیشبرد اهداف شرکت
– قدرت فکری با جهت تعیین خط مشی شرکت در طول یک سال مالی
مدیر عامل:
هیات مدیره مکلف است یک نفر شخص حقیقی را به عنوان مدیر عامل شرکت انتخاب نماید تا وظایف محول را انجام دهد. این فرد می تواند هم از اعضای هیئت مدیره باشد و هم از خارج شرکت. اما به دلیل شریک بودن مدیر درسود و زیان شرکت بهتر است از اعضای هیئت مدیره انتخاب شود.
وظایف و مسئولیت ها:
– تعیین هزینه های شرکت و کنترل آن
– امضا و زیرنویسی چک ها و بروات و سفته ها
– استخدام متخصص و به کارگماردن کارگران و تعیین حقوق، حق الزحمه و مزد آنان.
– انجام تشریفات گمرکی و قانونی
– انجام امور پستی وتلگرافی
– و کلیه وظایفی که هیئت مدیره برای مدیر عامل مشخص می نماید.
تحصیلات:
لیسانس مدیریت- مهندسی تولید ترجیحاً مرتبط با نوع تولید
شرایط احراز:
– روابط عمومی بالا جهت ارتباط با بخش های خصوصی و دولتی برای پیشبرد کار
– قدرت ریسک پذیری جهت بالا بردن سود شرکت
– قدرت محاسبات دقیق جهت پیش بینی درآمدها و هزینه ها یا تعیین بودجه
– ارتباط مستمر با قسمت های مختلف برای تعیین میزان تولید و فروش که منجر به سود دهی بیشتر شود.
– آشنایی کامل به زبان های بین المللی
معاونت بازرگانی:
کلیه امور مربوط به خرید و فروش مواد اولیه وکالای ساخته شده بر عهده این معاونت می باشد که به بخش های زیر تقسیم می شود.
بازرگانی داخلی:
انجام امور مربوط به قیمت گذاری کالای تولید شده درداخل کشور مدیران امور خرید و امور فروش داخلی زیر نظر این بخش کار می کنند.
وظایف و مسئولیت ها:
– جمع آوری و بررسی اطلاعات مربوط به قیمت کالای وارداتی و محصولات داخلی
– جمع آوری و بررسی اطلاعات مربوط به بیمه، حمل ونقل، تسهیلات بانکی و اعتباری
– تصمیم گیری در مورد تشکیل نمایشگاههای بازرگانی داخلی و تهیه آگهی های تبلیغاتی به منظور شناساندن کالا ومحصولات.
تحصیلات:
فوق لیسانس اقتصاد یا بازرگانی
شرایط احراز:
– داشتن روابط عمومی و برخورد مناسب با فروشندگان و مشتریان.
– قدرت تصمیم گیری بالا جهت انتخاب بهترین پیشنهاد ها از طرف مدیران خرید و فروش
– ارتباط مستمر با واحد حسابداری جهت تعیین میزان نقدینگی و امور مرتبط.
بازرگانی خارجی:
انجام امورمربوط به برنامه ها وسیاست های بازرگانی خارجی، بازاریابی محصولات وتولیدات در خارج را عهده دار می باشد. زیر نظر این واحد مدیران امورخرید و فروش فعالیت می کنند.
وظایف و مسئولیت ها:
– جمع آوری و بررسی اطلاعات ومطالعه قوانین ومقررات مربوط به بازرگانی خارجی کشور و همچنین کشورهای طرف قرار داد.
– مطالعه و جمع اوری اطلاعات مربوط به بازارهای صادراتی و پیدا کردن بازار فروش وتهیه برنامه های بازاریابی.
تحصیلات:
لیسانس یا فوق لیسانس دریکی از رشته های اقتصاد، حقوق بین الملل تجارت، مدیریت بازرگانی و مدیریت اقتصادی.
شرایط احراز:
– آشنایی کامل به زبان انگلیسی
– برخوردمناسب و روابط عمومی بالا جهت بستن قرار داد بانمایندگان کشورهای خارجی
– ارتباط مستمر با مدیران فروش و خرید جهت تعیین بهترین پیشنهادها.
مدیرامورخرید:
تصمیم گیری در مورد کلیه امور مربوط به خرید بر عهده این مدیر می باشد.
وظایف و مسئولیت ها:
– تهیه اطلاعات مربوط به بازارهای مورد نیاز
– خرید کالاهای مورد نیاز، پرداخت وجوه مربوط به خرید، ارسال صورتحساب خرید به مقام مافوق و حسابداری
– تهیه آمار خرید به تفکیک وارائه گزارشهای لازم.
تحصیلات:
لیسانس مدیریت
شرایط احراز:
– آشنایی به زبان انگلیسی
– قدرت تصمیم گیری جهت تعیین بهترین فروشندگان
– روابط عمومی خوب جهت برخورد با فروشندگان کالای مورد نیاز
مدیر امور فروش:
تصمیم گیری درمورد فروش محصولات تولید شده بر عهده مدیر فروش می باشد.
وظایف و مسئولیت ها:
– سعی و اهتمام دربالا بردن میزان فروش و تحویل وجوه دریافتی و صورت حساب تنظیم شده به مقام مافوق و ارسال یک نسخه ازآن به حسابداری.
– تهیه آمار فروش به تفکیک وتنظیم نوع مشخصات کامل هر یک از اجناس و ارائه گزارش های لازم.
– بازاریابی فروش محصولات و مشخص کردن خریداران بهتر
تحصیلات:
لیسانس مدیریت
شرایط احراز:
– آشنایی به زبان انگلیسی
– قدرت تصمیم گیری برای تعیین بهترین خریداران
– روابط عمومی بالا جهت برخورد با خریداران محصولات.
مدیر کارخانه:
این رشته در برگیرنده مشاغلی است که متصدیان آنها تحت نظارت کلی عهده دار انجام کارهای فنی، مطالعاتی، برنامه ریزی و عملی در زمینه های مربوط به کارخانه، ارائه پیشنهاد برای توسعه کارخانه، بررسی وضع و مشخصات کارگاه های تولیدی و رفع مشکلات آنها از نظر کیفیت کار و شناخت مواد اولیه مورد لزوم وچگونگی استقرار ماشین آلات در کارگاه ها می باشد.
وظایف و مسئولیت ها:
– رسیدگی به تقاضای مربوط به ورود ماشین آلات و قطعات یدکی آنها برای تکمیل و توسعه کارخانه.
– بررسی وضع و مشخصات کارگاه ها در رفع مشکلات آنها.
– نظارت بر اجرای کار کارخانه .
تحصیلات:
لیسانس یا فوق لیسانس در یکی ازرشته های مهندسی تولید، مهندسی صنعتی و حصول تجارب مربوط.
شرایط احراز:
– داشتن اطلاعات کافی درزمینه های مربوط به کارخانه و تولید
– قدرت تصمیم گیری برای تصمیم گیری های مربوط به کارخانه.
– آشنایی با قسمت های مختلف کارخانه و ماشین آلات.
– داشتن روحیه همکاری جهت ارتباط با تشکل های کارگری.
مدیر تولید:
این رشته در برگیرنده مشاغلی است که متصدیان آنها عهده دار انجام کارهای فنی و عملی درزمینه های مربوط به تولید، بررسی مشکلات کارگران تولیدی و رفع آنها و نظارت بر کار ماشین آلات تولیدی می باشد.
وظایف و مسئولیت ها:
– بررسی و شناخت و اظهارنظر درمواد اولیه مورد مصرف کارخانه .
– تهیه وتنظیم برنامه و سیاست های لازم در زمینه تولید
– رسیدگی به تقاضای کارگران تولیدی برای حل مشکلات آنها.
– برنامه ریزی تولید برای یک سال مالی.
– نظارت بر امور کارگری وتشکل های آنها
تحصیلات:
لیسانس در یکی از رشته های مهندسی تولید و مکانیک.
شرایط احراز:
– دارای روابط عمومی و برخورد مناسب به دلیل رویارویی با کارگران.
– قدرت جسمی بالا به دلیل انجام کارهای عملی.
– داشتن تجربه لازم در زمینه تولید جهت بهترین نوع تولید.
انبار داری کارخانه:
کلیه امور مربوط به انبار کارخانه نظیر موجودی گیری، دریافت کالا، ارسال کالا و …
وظایف و مسئولیت ها:
– تطبیق کالای خریداری شده و تحویل شده به انبار با نمونه اصلی.
– رسیدگی موجودی انبار و صورت برداری از کالاهای موجود در انبار در فواصل معین.
– ثبت کالای تحویلی و دریافتی در کارت های انبار و نظارت در ورود و خروج لوازم و اجناس و کالاها و همچنین امضای کلیه اسناد مربوط.
تحصیلات:
دیپلم یا فوق دیپلم حسابداری
شرایط احراز:
– امین بودن به دلیل در اختیار داشن موجودی در کارخانه.
– آشنایی کامل با روش های انبار داری
حسابدای کارخانه:
این رشته در برگیرنده مشاغلی است که متصدیان آن تحت نظارت مدیریت کارخانه عهده دار انجام امور مربوط به حسابداری کارخانه می باشد.
وظایف و مسئولیت ها:
– ثبت ورود و خروج کالا وهزینه های کارخانه
– انجام کلیه امور حسابداری مربوط به کارخانه
– همکاری با حسابداری دفتر مرکزی و مدیر مالی برای ارائه اسناد و گزارشات لازم.
تحصیلات:
فوق دیپلم و لیسانس حسابداری:
شرایط احراز:
– داشتن مسئولیت پذیری به دلیل ارتباط با فعالیت اصلی شرکت.
– آشنایی به روش های انبار داری برای تعیین بهترین روش باتوجه به تورم.
– داشتن قدرت فکر بالا برای ارائه پیشنهادها.
مدیر اداری و مالی:
این مدیر نظارت وظایف سرپرستی، تعیین خط مشی، ایجاد هماهنگی ونظارت بر امور اداری و مالی شرکت را عهده دار می باشد.
وظایف و مسئولیت ها:
– نظارت بر حسن جریان کلیه امور واحدهای تحت سرپرستی.
– صدور دستورت لازم به منظور ایجاد هماهنگی بین واحدها.
– سازماندهی فعالیت های مربوط به تقسیم کاروتعیین وظایف و حدود مسئولیت و اختیارات واحدهای تحت سرپرستی
– تعیین خط مشی و نظارت بر حسن اجرای آن.
– صدور دستورالعمل ها و ضوابط مربوط.
– راهنمایی و کنترل کار حسابداران و تقسیم کار بین آنها و بررسی صورتهای مالی تنظیم شده
– تهیه و تنظیم پیش نویس دستورات و فرم های محاسباتی گزارشهای لازم.
– رسیدگی و اظهار نظر و اقدام در مورد مسائل و پرونده های مشکل مالی و حسابداری.
تحصیلات:
لیسانس دریکی از رشته های امور اداری و مدیریت وامور مالی و حسابداری دارای 4 سال سابقه کار.
شرایط احراز:
– ثبات رفتاری و فکری
– قدرت تصمیم گیری بالا
– هوش بالا جهت انتخاب بهترین خط مشی ها
– مسئولیت پذیری بالا به دلیل در اختیار داشتن وظایف متعهد و مهم
انبارداری کل:
این انباردار نیز کلیه وظایف، شرایط احراز و تحصیلات انبار داری کارخانه را دارا می باشد، اما به دلیل وجود انبارهایی خارج از کارخانه نظارت کلی برکلیه انبارهای شرکت برعهده این فرداست. سپس کلیه وظایف انباردار با سطحی وسیعتر و کلی تر برعهده انبار دار کل می باشد.
منشی:
متصدی این شغل تحت نظارت مقام مافوق عهده دار وظایف منشیگری است.
وظایف و مسئولیت ها:
– برقراری تماس با کلیه سازمان دولتی و غیر دولتی مربوط به فعالیت شرکت.
– تعیین ساعات ملاقات با مدیریت برای متقاضیان.
– تهیه وتنظیم صورت جلسات مربوط به مجامع عمومی و جلسات هیئت مدیره.
– انجام اقدامات لازم در زمینه دریافت، ثبت و توزیع و نگهداری و بایگانی کردن پرونده ها و سایر اسناد و مدارک شرکت.
– تهیه نامه های اداری جهت مخابره و تایپ کردن آنها.
تحصیلات:
دیپلم یا فوق دیپلم
شرایط احراز:
– دارای روابط عمومی بالا
– امین بودن به دلیل آگاهی از کارهای مدیریت
– آشنایی به تایپ و برنامه های کامپیوتری
– در صورت نیاز آشنایی به زبان انگلیسی
حسابداری کل:
این رشته در برگیرنده طبقات مشاغلی است که متصدیان آنها تحت نظارت مدیر مالی عهده دار امور مختلف حسابداری می باشد.
وظایف و مسئولیت ها:
– ثبت اسناد مثبته و انتقال آنها به دفتر روزنامه، کل و معین.
– تهیه و تنظیم لیست حقوق ، بیمه، اعلامیه بانکی و چک به کنترل های حساب های مربوطه به منظور رفع اختلاف.
– رسیدگی به پیش پرداخت و علی الحساب ها و اسناد و مدارک مربوطه از نظر رعایت و اجرای قوانین و مقررات مالی
– انجام امور مربوط به تشخیص و تعیین سرفصل حساب، تهیه تراز آزمایشی در پایان هر ماه و کلیه صورت های مالی درپایان سال مالی.
– همکاری درتهیه نامه ها، بخش نامه ها و دستورالعمل ها.
– شرکت در جلسات مربوط به توضیح صورت های مالی.
– مطالعه قوانین ومقررات مالی جدید و رعایت آنها در کار.
تحصیلات:
فوق دیپلم حسابداری با 5 سال سابقه و لیسانس حسابداری با 2 سال سابقه کار.
فصل سوم
حسابداری
بخش اول: حسابدار
حسابدار شخصی است که تحت نظر مدیر مالی کلیه کارهای حسابداری را انجام می دهد. کارهای مختلفی از قبیل : ثبت اسناد مثبته و انتقال آنها به دفتر روزنامه، کل و معین، تهیه وتنظیم لیست حقوق وبیمه، رسیدگی به پیش پرداخت ها وعلی الحساب ها، تهیه ترازآزمایشی در پایان هر ماه، تهیه صورتهای مالی و …
به دلیل اینکه حسابدار با اطلاعات مالی شرکت در ارتباط است باید از دقت بالایی برخوردار باشد، چون کوچکترین اشتباهی در ثبت اسناد و محاسبه صورتهای مالی ممکن است موجب زیان های جبران ناپذیری برای شرکت شود. به دلیل اهمیت این رشته، حسابداری را بسط می دهیم:
بخش دوم: تعریف حسابداری
حسابداری عبارت است از: شناسایی ، اندازه گیری، ثبت و گزارش اقتصادی به استفاده کنندگان به گونه ای که امکان قضاوت و تصمیم گیری آگاهانه برای آنها فراهم می شود.
تصمیم گیری های افراد به فعالیت های اقتصادی منجر می شود و فعالیت های اقتصادی نیز موجب می شود تا اطلاعات اقتصادی بوجود آید. اطلاعات توسط حسابداران شناسایی شده و با استفاده از ابزار مناسب جمع آوری،تجزیه و تحلیل، اندازه گیری و ثبت می شود و پس از طبقه بندی و تلخیص به گونه ای مناسب درقالب گزارش های مالی در اختیار استفاده کنندگان قرار می گیرد.
حسابداری شاخه های متفاوتی دارد که بنا به نیاز افراد به مرور زمان بوجود آمده است. نمونه هایی از شاخه های حسابداری به شرح ذیل است:
حسابداری مالی، حسابداری دولتی، حسابداری بازرگانی، حسابداری صنعتی
بخش سوم: وضعیت مالی
دارایی ها:
کلیه منابع اقتصادی که به واحد اقتصادی تعلق دارد و انتظار می رود در آینده منفعتی برای واحد اقتصادی به همراه داشته باشد. دارایی نامیده می شود. وجوه نقد، حساب های دریافتنی، موجودی کالا، ملزومات ، زمین، ساختمان، وسایط نقلیه و اثاثه نمونه هایی از دارایی هاهستند.
حقوق مالی اشخاص:
حقوق مالی اشخاص نسبت به دارایی های واحد اقتصادی شامل حقوق مالی سهامداران و حقوق مالی طلبکاران است. به حقوق مالی طلبکاران نسبت به دارایی های یک واحد تجاری بدهی گفته میشود. گروه دیگر، سهامداران و احد تجاری هستند که نسبت به آن دارایی ها حق مالی دارند. در حسابداری حق مالی سهامداران که در اصل مالکین واحد تجاری هستند، نسبت به دارایی های آن اصطلاحاً سرمایه نامیده می شود.
بنابراین تساوی زیر همواره برقرار است:
دارایی های واحد تجاری = حقوق مالی طلبکاران و حقوق مالی مالکین نسبت به داریی های واحد
بخش چهارم: حساب
در بسیاری از رشته های علمی اطلاعات مربوط به آن رشته طبقه بندی و خلاصه می شود.این کار باعث می گردد دانش ما درمورد یک یا چند موضوع خاص به شکل مناسب تری مرتب و قابل بیان می شود. در حسابداری ابزار اصلی ثبت و خلاصه کردن اطلاعات مالی حساب نامیده میشود. حساب به منزله پرونده ای مفصل از تغییراتی است که در یک دارایی خاص، یک بدهی خاص یا حقوق صاحبان سهام طی یک دوره زمانی رخ می دهد.
معمولاً برای اینکه دسترسی به اطلاعات موجود در حساب ها آسانتر شود، همه حساب های مربوط به یک واحد تجاری در یک دفتر خاص به نام دفتر کل به صورت جداگانه نگهداری می شود.
در دفتر کل، حساب ها به سه گروه دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام تقسیم می شوند. وجوه نقد، حساب های دریافتنی، ملزومات ، اثاثه، وسایط نقلیه، آپارتمان ، زمین، حساب های پرداختنی، وام پرداختنی و حقوق صاحبان سهام عناوین برخی از حساب هایی است که دربسیاری از موسسات استفاده می شود.
حساب یک طرف بدهکار و یک طرف بستانکار دارد. تا در زمان کاهش یا افزایش بنا به ماهیت حساب مبلغ بدهکار یا بستانکار شود.
بدهکار: یعنی هرشخص یاحساب که انتفاعی بگیرد.
بستانکار: یعنی هر شخص یا حساب که انتفاعی بدهد.
کلیه دارایی ها ماهیت بدهکار دارند، یعنی افزایش دارایی موجب بدهکار شدن و کاهش آن موجب بستانکار شدن حساب دارایی مربوط می شود. اما ماهیت بدهی ها و حقوق صاحبان سهام بستانکار است. یعنی با افزایش آنها حساب مربوط بستانکار و با کاهش آن بدهکار می شود.
بخش پنجم: ثبت رویدادهای مالی در اسناد حسابداری
اسناد و مدارک مثبته:
حسابداران پس از وقوع هر معامله یا رویداد مالی، با توجه به تاثیر آنها بر اجزای معادله حسابداری به تجزیه و تحلیل می پردازند ولی معمولا برای تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی نیاز به مدارک و شواهدی دارند تا بر مبنای آنها تشخیص دهند چه تغییراتی در اجزای معادله حسابداری ایجاد شده است. بنابراین فقط براساس اسناد و مدارک مرتبط می توان به تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی پرداخت. بدین منظور، حسابداران، پس از وقوع هر رویداد مالی اسناد و مدارک مربوط را جمع آوری می کنند.
درحسابداری به اسناد ومدارکی که دلالت بر وقوع یک معامله یا رویداد مالی مشخص دارد، اسناد مثبته گفته می شود. این مدارک نشان دهنده تاریخ، مبلغ و ماهیت رویداد مالی است. اسناد حسابداری در حسابداری از اهمیت خاصی برخوردارند، به دلیل آنکه اولاً مبنای تجزیه و تحلیل و ثبت رویدادهای مالی در مدارک و دفاتر حسابداری قرار می گیرند وثانیاً برای پیگیری و رسیدگی بعدی نقش مهمی دارند.
فاکتور فروش،رسید بانکی، قبض آب و برق و رسید صندوق نمونه هایی ازاسناد و مدارک مثبته هستند.
سند حسابداری:
قبل از ثبت رویدادهای مالی در دفاتر رسمی، سند حسابداری باید تهیه گردد. سند حسابداری، برگه ای است که اطلاعات مربوط به یک یا چند رویداد مالی قبل از ثبت در دفاتر حسابداری در آن نوشته می شود. پس از جمع آوری و بررسی اسناد و مدارک مثبته، حسابدار تجزیه وتحلیل رویدادهای مالی را انجام داده وسپس سند حسابداری را تنظیم می کند.
نحوه ثبت اطلاعات درسند حسابداری:
اولین قدم در ثبت سند، انتخاب گزینه گزارشات حسابداری پس از ورود به نرم افزار حسابداری شرکت می باشد. در بین فهرست گزارشات گزینه سندحسابداری را انتخاب می کنیم تا سند حسابداری بر روی صفحه ظاهر شود. سند حسابداری به ترتیب شماره از شماره یک آغاز و به ترتیب ادامه می یابد. تاریخ سند یک اصل مهم است که همیشه به تاریخ روز می باشد، اما امکان تغییر تاریخ نیز وجود دارد. شرح عمومی سند بعد از مشخص کردن تاریخ انجام می گیرد. مرحله بعد تعیین حساب های مورد نیاز است که با کلیک بر روی سرفصل حساب ها به ترتیب کل ، معین وتفضیلی ظاهر میشود. با انتخاب سرفصل حساب ها کد و نام حساب بر روی سند قرارمی گیرد. نوشتن مبالغ بدهکار و بستانکار براساس مدارک مثبته در مرحله بعد انجام می شود. آخرین قسمت زدن یک سند، شرح سند است که معمولا در یک خط شرح مختصری از رویداد مالی تایپ می شود. با این کار ثبت سند حسابداری به اتمام می رسد. با وجود سیستم های حسابداری، حسابدار تنها وظیفه زدن سند را به عهده دارد و با ثبت زدن، اطلاعات مورد نیاز به طور خودکار وارد دفاتر کل، معین و تفضیلی می شود. دفتر روزنامه هم پس ازثبت سند توسط حسابدار در دفتر روزنامه نوشته می شود تا کلیه ثبت ها در یکجا و به ترتیب روز در اختیار باشد.
همیشه اولین سند در ابتدای هر دوره مالی ثبت افتتاح حساب ها و آخرین سند برای بستن حساب ها است.
دفتر روزنامه:
دفتر روزنامه، دفتری است که کلیه معاملات و رویدادهای مالی یک واحد تجاری روزانه و به ترتیب تاریخ وقوع در آن ثبت می شوند.
دفتر کل:
دفتر کل عبارت است از مجموعه حساب هایی که برای ثبت و خلاصه کردن اطلاعات مربوط به رویدادهای مالی یک واحد تجاری استفاده می شود. پس از ثبت رویدادهای مالی در سند حسابداری مبالغ بدهکار و بستانکار هر رویداد مالی به ترتیب در بدهکار و بستانکار حساب های مربوط در دفتر کل به طور خودکار منتقل می شود.
دفتر معین:
در بسیاری از موارد واحدهای تجاری به اطلاعاتی جزیی تر از آنچه که در دفتر کل ثبت می شود، نیاز دارند. برای رفع این مشکل از حساب های معین استفاده می شود. حساب های معین مجموعه حساب های کمکی یا مکمل برخی از حساب های دفتر کل هستند.
بخش ششم: سند پرداختی
کشیدن چک یکی از امور مهمی است که ممکن است روزانه چندین بار در شرکت انجام شود. نزدیک به 90% پرداخت های شرکت تک تاب با کشیدن چک انجام می شود و کمتر بصورت نقد خریدها، پرداخت وام و … انجام می شود. برای کشیدن یک چک جدید، ابتدا مدیر مالی توسط سند پرداختی درخواست کشیدن چک جدید توسط مدیر عامل را می نماید. بدین ترتیب که در سند پرداختی تاریخ صدور چک، مبلغ چک، شخص یا شرکت دریافت کننده چک، شماره حسابی که توسط آن کشیده می شود، شماره چک و علت صدور چک را مشخص می کند و بعد از امضا به عنوان تهیه کننده سند، آن را به مدیر عامل ارائه میدهد. مدیر عامل پس از بررسی و تایید آن در قسمت تصویب شد سند، چک موردنیاز رانوشته و در اختیار مدیر مالی قرار می دهد. مدیر مالی نیز یک کپی از چک به همراه سند پرداختی را برای ثبت در سند حسابداری به واحد حسابداری ارائه داده و اصل چک پس از گرفتن رسید دریافت، به دریافت کننده چک داده می شود.
بخش هفتم: لیست بیمه
لیست بیمه ماهانه توسط حسابدار تهیه شده تا برای پرداخت حق بیمه، اطلاعات به طور کامل به تامین اجتماعی ارائه گردد. لیست بیمه در برنامه اکسل واحد حسابداری به طور آماده وجود دارد و ماهانه اطلاعات، وارد آن می شود. در بالای لیست، شماره کارگاه که در سازمان تامین اجتماعی مشخص است، نام کارگاه یعنی شرکت تک تاب ظریف، نام کارفرما که همان نام شرکت است ، نشانی کارگاه ونام شعبه تامین اجتماعی که حق بیمه باید به آن شعبه واریز گردد. وجود دارد.
در قسمت بعد مشخصات بیمه شده به طور کامل وارد می شود، یعنی نام، نام خانوادگی، شماره شناسنامه یاگذرنامه، نام پدر، شماره بیمه شده، شغل و جنسیت، روزهای کارکرد شامل تاریخ آغاز به کار، تاریخ ترک و روزهای کارکرد.
مرحله بعد وارد کردن میزان حقوق ومزایای هر کارگر می باشد. دستمزد روزانه، ماهانه، مزایای ماهانه مشمول، جمع دستمزد و مزایای ماهانه مشمول ، جمع دستمزد و مزایای ماهانه مشمول و غیر مشمول و حق بیمه سهم بیمه شده باید به تفکیک واردگردد. سپس کسورات و مبلغ قابل پرداخت به هر یک از کارکنان مشخص می شود. در زیر صفحه نیز جمع حق بیمه سهم کارفرما،جمع 3% بیمه بیکاری وجمع کل بیمه پرداختی وجود دارد که با محاسبات لازم در جای خود مبالغ آن وارد می شود. مهرو امضای مدیر عامل نیز نشان دهنده تایید کارفرما برای پرداخت حق بیمه و صدور چک بیمه است.
لازم به ذکر است 30% حق بیمه در هر ماه تا ماه بعد فرصت پرداخت دارد و کلیه حقوق و مزایای کارکنان به جز عیدی و ماموریت و حقوق و مزایای بیشتر از سقف بیمه مشمول قانون بیمه بوده و باید حق بیمه آن پرداخت گردد.
ثبت حق بیمه در سند حسابداری بدین شرح است.
هزینه حقوق و دستمزد، مزایای حقوق به تفکیک به عنوان هزینه شرکت و هزینه بیمه بدهکار شده و در مقابل حساب های پرداختنی با معین تامین اجتماعی و طلب کارکنان بستانکار می شود، تا زمان پرداخت آنها حساب های پرداختی بدهکار شود.
بخش هشتم: تنخواه گردان
شرکت ها معمولا برای تامین پرداخت های جزیی مبلغی را تحت تنخواه گردان در اختیار یکی ازکارکنان مالی قرار می دهند، تا با رعایت مقررات و آیین نامه های داخلی موسسه نسبت به پرداخت هزینه های جزیی یا خرید بعضی ملزومات اقدام نماید.
مبلغ تنخواه گردان متناسب با هزینه ها و یا پرداخت های جزیی موسسه است و ازشخصی که تنخواه گردان در اختیار او قرار داده می شود تضمین لازم دریافت می گردد. نگهداری حساب تنخواه گردان ، علاوه بر مزیت سهولت پرداخت های جزیی، به منظور جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی ناشی ازنگهداری مبالغ عمده نیز صورت می گیرد. بنابراین وجوه تنخواه یکی از الزامات شرکت تک تاب است تا پرداخت هزینه ها توسط آنها پرداخت گردد. در شرکت 3 تنخواه وجود دارد . یکی ازتنخواه ها درمحل کارخانه قرار دارد. مبلغ این تنخواه بسیار بالا است زیرا کلیه هزینه های کارخانه اعم ازهزینه حمل کالای خریداری شده، هزینه حقوق و دستمزد کارگران کارخانه، هزینه نگهداری ماشین الات، هزینه آب و برق و … توسط این تنخواه پرداخت می گردد. لیست تنخواه کارخانه همراه با اسناد مثبته آن 3 تا 4 مرتبه در ماه به دفتر مرکزی فکس می شود، تا در دفاتر حسابداری ثبت گردد.
در دفتر مرکزی نیز 2 تنخواه وجود دارد. یکی برای خریدهای آشپزخانه که هزینه های کاملاً جزیی شرکت را شامل می شود و دیگری برای هزینه های احتمالی مثل هزینه پیک، خرید لوازم التحریر، تعمیر سیستم های نرم افزاری و ….
درتهیه لیست تنخواه گردان، هر تنخواه بنا به هزینه هایی که پرداخت کرده مبالغ آنها را با توضیح آن نوشته و در بالای مبالغ آنها نام حساب هزینه مربوط را مشخص میکند تا حسابدارهنگام ثبت آنها مشکلی نداشته باشد. در آخر نیز تنخواهی که هزینه ها را پرداخت کرده و لیست را تهیه کرده ، لیست را امضا می کند و پس از تایید مدیر مالی آن را برای ثبت در دفاتر حسابداری به واحد حسابداری ارائه می دهد.
بخش نهم: تراز آزمایشی حساب های دفترکل:
اگرهمه مبالغ بدهکار و بستانکار هر رویداد مالی به درستی در اسناد حسابداری ثبت و به حساب های دفتر کل انتقال یابد در این صورت جمع مانده های بدهکار و بستانکار حساب های دفتر کل باهم برابر خواهد بود. برای آزمون این برابری از تراز آزمایشی استفاده می شود. تراز آزمایشی حساب های دفتر کل فهرستی از نام و مانده کلیه حساب های دفتر کل در یک زمان مشخص می باشد. به طور معمول تراز آزمایشی در پایان هر ماه تهیه می شود.
برای تهیه تراز آزمایشی حساب های دفتر کل مراحل زیر انجام میشود.
1- نوشتن عنوان، شامل نام موسسه، نام گزارش و تاریخ گزارش
2- نوشتن نام و مانده حساب های دفتر کل
3- محاسبه جمع ستون بدهکار و ستون بستانکار
4- کشیدن دو خط موازی زیر ستون های جمع در صورت تساوی ستون های بدهکار و بستانکار به منزله اتمام کار تهیه تراز آزمایشی
بخش دهم: صورت های مالی طبقه بندی شده
حسابداران، برای گزارش وضعیت مالی یک موسسه در یک زمان معین وعملکرد مالی یک موسسه دریک دوره معین اقدام به تهیه صورت های مالی برای آن موسسه مینمایند.
یک دوره معین یک سال مالی است که معادل 365 روز می باشد. شرکت ها به دلیل ارتباط با شرکت های دولتی و پرداخت مالیات در پایان هر سال، سال مالی خود را از ابتدای فروردین هر سال آغاز و در پایان اسفند همان سال به پایان می رسانند.
عناصر صورت های مالی:
1- دارایی ها
2- بدهی ها
3- حقوق صاحبان سهام
4- درآمد ها
5- هزینه ها
6- سود غیر عملیاتی
7- زیان غیر عملیاتی
1- دارایی ها: دارایی ها معرف منابع اقتصادی هستند که درنتیجه فعالیت ها و رویدادهای گذشته توسط یک واحد تجاری کسب شده اند و دارای منابع اقتصادی آتی می باشند.
2- بدهی ها: نشان دهنده تعهدات قانونی یا تعهدات ناشی از قرار دادهای واحد تجاری هستند که در نتیجه معاملات و رویدادهای مای گذشته ایجاد شده اند و بایداز طریق انتقال دارایی ها یاارائه خدمات پرداخت یا تادیه شوند.
3- حقوق صاحبان سهام: عبارت است از مازاد دارایی های یک واحد تجاری به بدهی های آن واحد که نشان دهنده حق صاحبان واحد تجاری نسبت به خالص دارایی های آن واحد است که خالص دارایی ها یا سرمایه مساوی است با دارایی منهای بدهی.
4- درآمد ها: عبارت است از جریان ورود یا افزایش دارایی ها که در اجرای عملیات اصلی و مستمر واحد تجاری ایجاد می شود و باعث تغییر در حقوق صاحبان سهام می شود.
5- هزینه ها: عبارت است از جریان خروج دارایی ها یا ایجاد بدهی طی یک دروه که ناشی از اجرای عملیات اصلی و مستمر واحد تجاری می باشد و باعث تغییر در حقوق صاحبان سهام می شود.
6- سود غیر عملیاتی: عبارت است از افزایش در حقوق صاحبان سهام که از عملیات فرعی یا رویدادهای تصادفی ناشی می شود.
7- زیان غیر عملیاتی: عبارت است از کاهش درحقوق صاحبان سهام که از عملیات فرعی یا رویدادهای تصادفی ناشی می شود.
انواع صورت های مالی:
1- صورت سود و زیان
2- صورت حساب سرمایه
3- ترازنامه
4- صورت گردش وجوه نقد
صورت سود وزیان:
صورت سود و زیان، وضعیت مالی ونتیجه فعالیت های یک دوره مالی را نشان می دهد که شامل خرید و فروش و درآمد وهزینه های موسسه باشد. صورت، سود و زیان از 3 قسمت تشکیل می شود.
1- سود و زیان ناخالص
2- سود یا زیان عملیاتی
3- سود یا زیان خالص قبل از کسر مالیات
1. سود یا زیان ناخالص: از تفاضل بهای تمام شده کالای فروش رفته با فروش خالص بدست می آید.
2. سود یاز یان عملیاتی: در این قسمت کل هزینه های عملیاتی اعم از هزینه های توزیع و فروش و هزینه های عمومی، هزینه های اداری وتشکیلاتی و سایر هزینه های عملیاتی از سود یا زیان ناخالص کسرمی شود. در صورتی که هزینه های عملیاتی بیشتر از سود ناخالص باشد زیان عملیاتی و در صورتیکه کمتر باشد سود عملیاتی بدست می آید.
3. سود یا زیان خالص قبل ازکسر مالیات: دراین قسمت در آمدهای غیر عملیاتی و هزینه های غیر عملیاتی ازهم کسر شده و سود یا زیان غیر عملیاتی بدست می آید . درادامه سود یا زیان غیرعملیاتی از سود یا زیان عملیاتی کسر و یا به آن اضافه می گردد وتبدیل به سود و زیان خالص قبل از کسر مالیات میشود. اگر در پایان شرکت سود داشته باشد مالیات ازآن کسر و مابقی به عنوان سود انباشته، اندوخته ها و سود تقسیمی بین سهامداران در نظرگرفته می شود.
درنمودار زیر نحوه محاسبه سود و زیان عملیاتی نشان داده می شود.
اجزای اصلی تشکیل دهنده سود و زیان:
فروش خالص: اولین جز صورتحساب سود و زیان فروش خالص است. برای محاسبه فروش خالص مبالغ برگشت از فروش وتخفیفات و تخفیفات نقدی فروش از مبلغ فروش کسر می شود.
بهای تمام شده کالای فروش رفته: دومین جزء در محاسبه سود خالص، بهای تمام شده کالای فروش رفته است . معمولاً بهای تمام شده کالای فروش رفته در پایان دوره مالی محاسبه می شود. موجودی کالای اول دوره، بهای تمام شده کالای خریداری شده و موجودی کالای پایان دوره، سه جز برای محاسبه بهای تمام شده کالای فروش رفته می باشد. نحوه تهیه بهای تمام شده کالای فروش رفته به صورت زیر است.:
برای تعیین بهای تمام شده کالای خریداری شده، ابتدا برگشت از خرید و تخفیفات و همچنین تخفیفات نقدی خرید از خرید کالا کسر می شود تا خرید خالص بدست آید. سپس هزینه حمل کالای خریداری شده به خرید خالص اضافه می شود.
هزینه های عملیاتی: سومین جز در محاسبه سود و زیان هزینه های عملیاتی است. هزینه های عملیاتی در شرکت، هزینه هایی است که در طی دوره، به طور مستمر برای فعالیت اصلی شرکت ایجاد می شود. هزینه حقوق کارکنان، هزینه اجاره، هزینه بیمه، هزینه آب و برق چند نمونه از هزینه های عملیاتی است.
هزینه و درآمد های غیر عملیاتی : هزینه های غیر عملیاتی مخارجی است که برای اهداف اصلی و عادی موسسه به مصرف نمی رسند مانند هزینه بهره بانکی و درآمدهای غیر عملیاتی، درآمدهای حاصل از فعالیت های غیر اصلی و اتفاقی موسسه می باشد مانند سود ناشی از سرمایه گذاری در سایر شرکت ها.
مالیات: مالیات، بخشی از درآمدهای دولت است که از اشخاص حقیقی یا حقوقی دریافت می گردد که پس از محاسبه سود برابر قانون مالیات های مستقیم محاسبه می گردد. گفتنی است از سود شرکت های سهامی یا غیر سهامی برابر قانون مالیات های مستقیم دوبارمالیات اخذ می گردد. نخست مالیات ازسود شرکت و سپس به هنگام تقسیم سود بین شرکا یا سهامداران که مجدداً مالیات بابت سود سهام کسر می گردد.
صورتحساب سرمایه:
تغییرات در سرمایه شرکت طی یک دوره مالی معمولاً به دلائل سرمایه گذاری مجدد، برداشت، درآمد و هزینه بوجود می آید. تغییرات ناشی از درآمد و هزینه و برداشت هر یک جداگانه در حساب های مربوط درج و تغییرات ناشی از سرمایه گذاری مجدد مستقیم در حساب سرمایه ثبت می گردد.
برای آنکه سرمایه مالک در پایان دوره محاسبه شود باید سرمایه مالک در ابتدای دوره مالی و همچنین تغییرات سرمایه طی دوره مالی در نظر گرفته شود. به این منظور معمولا در پایان دوره گزارشی به نام "صورتحساب سرمایه" تهیه می شود. بنابراین صورتحساب سرمایه صورتحسابی است که تغییرات سرمایه یک شرکت را طی یک دوره مالی نشان می دهد. در این حال معادله حسابداری می تواند بدین شرح باشد.
دارایی ها: بدهی ها+ (سرمایه اولیه+ سرمایه گذاری مجدد- برداشت) + (درآمد- هزینه)
ترازنامه:
صورتی است که اطلاعات مربوط به دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان واحد تجاری را در پایان هر دوره مالی نشان می دهد.
طبقه بندی اقلام مندرج درترازنامه:
1- دارایی ها:
دارایی ها به 2 دسته جاری و ثابت تقسیم می شوند.
الف) دارایی های جاری:
به اقلامی گفته می شود که انتظار می رود طی یک سال مالی به وجه نقد تبدیل شوند یا مصرف گردند یا به فروش برسند. داراییهای جاری به شرح زیر تقسیم بندی شده اند.
1- وجوه نقد: وجوه نقدی، عبارت است از وجوه مربوط به واحدهای تجاری که بدون هیچ گونه شرط و محدودیت، قابل دسترسی است و در مبادلات اقتصادی به منظور تحصیل دارایی ها و خدمات، پرداخت بدهی ها و تعهدات و اجرای سایر برنامه ها به کار گرفته می شود و 3 قسمت زیر را شامل شود.
الف) صندوق : این حساب برای ثبت عملیات جاری دریافت و پرداخت های نقدی شرکت هایی درنظر گرفته می شود که دریافت وجه نقد از مشتریان و پرداخت وجه به صورت نقدی، امری اجتناب ناپذیر است واین امر، ناشی از دریافت های مکرر در طول روز یا عدم دسترسی به شعبه بانک بوده است.
ب) تنخواه گردان: تنخواه گردان مبلغی است که برای پرداخت های جزیی در اختیار یکی از کارکنان مالی قرار می گیرد.
ج) بانک: استفاده از سیستم بانکی در واحدهای تجاری امروزی، یک امر اجتناب ناپذیر است و قست اعظم دریافت ها و پرداخت ها از طریق حساب بانک انجام می پذیرد.
دراصطلاح حسابداری حساب بانک به حساب جاری اطلاق می شود که در قالب دسته چک های 25-50- یا 100 برگی در اختیار شرکت قرار می گیرد.
2- سرمایه گذاری کوتاه مدت: مبلغی است که در حساب سرمایه گذاری کوتاه مدت در بانک واریز می گردد تا از سود آن به عنوان درآمد غیر عملیاتی استفاده شود.
3- حساب های دریافتنی: حساب های دریافتنی از جمله حساب های دارایی جاری است و شامل کلیه مطالباتی می شود که موسسه باید در آینده دریافت نماید. عمده ترین این مطالبات ناشی از فروش های نسیه کالا می باشد.
4- اسناد دریافتنی: هر گاه در مقابل مطالبات ناشی از فروش نسیه کالا از طرف خریدار اسناد قانونی، مانند سفته یا برات دریافت گردد . به آن مطالبات در اصطلاح حسابداری اسناد دریافتنی میگویند.
5- موجودی مواد و کالا: موجودی مواد شامل تعداد موادی است که برای تولید مصرف خواهد شدو در حال حاضر در انبار کارخانه موجود می باشد.
موجودی کالا شامل کالاهای تولید شده کارخانه است که در انبار است و آماده فروش.
6- سفارشات و پیش پرداخت ها: مبالغی است که قبل از تحویل کالا ازمشتری، به او پرداخت میگردد وتا زمانی که کالا دریافت نشده می توان وجه آن را مسترد کرد.
7- ملزومات: کالاهایی است که در طی دوره همواره خریداری می شود و تا پایان دوره مالی مصرف می گردد. مانند لوازم التحریر
ب) دارایی های ثابت:
شامل کلیه دارایی هایی است که عمر مفید آنها بیش از یک سال باشد و به شرح زیر تقسیم بندی می شوند.
1- سرمایه گذاری بلند مدت: شامل خرید زمین، ساختمان، ماشین آلات و تاسیسات است که به عنوان دارایی های ثابت و اصلی شرکت درنظر گرفته می شود و مبلغ بالایی را به خود اختصاص می دهند و معرف اعتبار شرکت است.
2- اموال، ماشین آلات و تجهیزات: شامل اثاثه و تجهیزات شرکت می شود.
3- دارایی های نامشهود: شامل سرقفلی، حق اختراع و … است که وجود خارجی نداشته اما ارزش دارند.
کلیه دارایی های ثابت به جز زمین به تدریج و با گذشت زمان کهنه، فرسوده، قراضه، منسوخ و غیر قابل استفاده می شوند و قیمت آنها کاهش می یابد. این کاهش تدریجی قیمت در واقع مربوط به مدت استفاده از دارایی ثابت یا همان عمر مفید می باشد. تقلیل ارزش دارایی ثابت درمدت عمر مفید آن را استهلاک می گویند. این کاهش ارزش برای شرکت ها، یک هزینه محسوب می شود.
در پایان دوره مالی این هزینه محاسبه می شود و در حساب های هر دوره مالی انعکاس می یابد. در محاسبه استهلاک، سه عامل باید مورد توجه قرار گیرد که عبارتند از:
1- بهای تمام شده دارایی ثابت
2- عمر مفید
3- ارزش اسقاط
استهلاک به یکی از روش های خط مستقیم، نزولی و متغیر بودن هزینه محاسبه می شود. اتومبیل های بنزینی با 25% روش نزولی، وانت با 30% روش نزولی و اموال و اثاثه و ماشین آلات دفتری و لوازم اداری با 10 سال ، روش خط مستقیم محاسبه می شوند.
2- بدهی ها:
شامل بدهی های کوتاه مدت (جاری) و شامل بدهی های بلند مدت می باشد.
الف) بدهی های کوتاه مدت (جاری):
به عنوان تعهدات یک واحد تجاری در نظر گرفته میشوند که تسویه آنها در طی یک سال مالی انجام خواهد شد. بدهی های کوتاه مدت به شرح زیر تقسیم می شوند.
1- اسناد پرداختنی: هر گاه در ازای خرید دارایی با استفاده از خدمات دیگران سفته ای به مبلغ و موعد معین صادر وتسلیم شود، در این صورت اسناد مذکور را اسناد پرداختنی می نامند.
2- حساب های پرداختنی: گاهی اوقات موسسات دارایی ها و خدمات را به طور نسیه خریداری می کنند. بدین ترتیب که بدون تسلیم سند یاوجهی متعهد پرداخت بهای دارایی یا خدمات خریداری شده در آینده نزدیک می شوند، این تعهد ایجاد شده که جزو بدهی های کوتاه مدت طبقه بندی شده است در حساب های پرداختنی یا حساب بستانکاران منعکس می شود.
3- پیش دریافت در آمد: اگر از بابت فروش کالا در آینده ، وجوهی ازمشتریان دریافت شود و تحویل کالا به آینده موکول شود، در این صورت، وجه دریافتی به عنوان پیش دریافت فروش کالا منظور خواهد شد.
4- سود سهام پیشنهادی: مانده سود تقسیمی بین سهامدارن است که هنوز به آنها پرداخت نشده و جزو بدهی ها در نظر گرفته می شود.
5- حصه جاری وام های بلند مدت: اگر موعد پرداخت قسطی از بدهی های بلند مدت در دوره مالی جاری یا آتی فرا رسیده باشد، باید قسط قابل پرداخت را از بدهی های بلند مدت تفکیک و تحت عنوان حصه جاری بدهی های بلند مدت پرداختنی منظور کرد تا در سررسید نسبت به پرداخت آن اقدام نمود.
ب) بدهی های بلند مدت
می توان به تعهدات یک واحد تجاری گفت که پرداخت آنها بعد از پایان سال مالی مورد نظر انجام خواهد شد،که به شرح زیر تقسیم می شود.
1- اسناد پرداختنی بلند مدت: اگر موسسه ای در ازای خرید دارایی ها و یاانجام خدمات توسط دیگران به جای پرداخت وجه نقد، سفته به سررسید بعد از دوره جاری و آتی به فروشندگان تسلیم نماید. در این صورت سفته های صادره مذکور را جزو اسناد پرداختنی بلند مدت منظور خواهند کرد.
2- وام های پرداختنی بلند مدت: یکی از انواع بدهی های بلند مدت، وام بلند مدت پرداختنی است که تحت قرار داد با یک موسسه اعتباری مانند بانک در قبال وثیغه معتبر، اخذ می شود. باز پرداخت این نوع وام ها طولانی بوده و معمولاً بیش از 2 سال و حتی 10 الی 20 سال طول می کشد تا وام به طریقه اقساط پرداخت شود.
3- اوراق قرضه بلند مدت: موسسات تولیدی و بازرگانی می توانند علاوه بر اخذ وام از بانک ها از طریق صدور اوراق قرضه و عرضه آن به مردم منابع مالی خود را تامین نمایند. معمولا برای جلب اعتماد خریداران اوراق قرضه از بابت دریافت اصل و سود در موعد معین، بانک ها با دریافت کارمزد از صادر کنندگان اوراق قرضه، پرداخت اصل و سود آن را به خریداران تضمین می نمایند.
4- حقوق صاحبان سهام: حقوق صاحبان در موسسات انفرادی و شرکت های غیر سهامی به شکل یک مبلغ کلی گزارش می شود، ولی در شرکت های سهامی به شرح زیر تقسیم بندی می گردد.
1- سهام عادی و سهام ممتاز: در شرکت سهامی سرمایه به سهام تقسیم می شود هر گاه سهام منتشر شده بنا به دلایلی دارای امتیازات بیشتری باشد. آن سهام ممتاز می شود و در غیر این صورت سهام عادی خواهد بود.
2- صرف سهام: هر گاه شرکت سهام خود را به مبلغی بیشتر از ارزش اسمی به فروش رساند، مابه التفاوت ارزش اسمی و مبلغ دریافتی صرف سهام خواهد بود.
3- اندوخته ها: شرکت ها برای زیان های احتمالی در آینده مبلغی از سود را به عنوان اندوخته در نظر می گیرند، که 5% سود به عنوان اندوخته قانونی، اجباری می باشد.
4- سود و زیان انباشته: به طور معمول سود باقی مانده پس از کسر مالیات و اندوخته ها تماماً به سهامداران تعلق نخواهد گرفت. و مبلغی به عنوان سود انباشته برای نیازهای آتی در نظر گرفته خواهد شد.
برای تهیه ترازنامه می توان از اطلاعات معادله حسابداری استفاده نمود به عبارت دیگر ارائه اطلاعات اجزای معادله حسابداری در قالب و شکل منظم مبنای تهیه ترازنامه می باشد. معمولاً در تهیه ترازنامه نکات زیر در نظر گرفته می شوند.
1- نوشتن عنوان: عنوان ترازنامه شامل موارد زیر است.
– نام واحد تجاری: شرکت تک تاب ظریف
– نام گزارش یا صورتحساب مالی: ترازنامه
– تاریخ گزارش: 29/12/1384
2- طرفین ترازنامه: در سمت راست ترازنامه دارایی ها و در سمت چپ بدهی ها و سرمایه نوشته می شود.
3- موازنه: ترازنامه منطبق بر معادله حسابداری است. بنابراین همیشه بین جمع دارایی ها و جمع بدهی ها و سرمایه توازن وجود دارد. جمع دو طرف ترازنامه در یک ردیف نوشته می شود.
صورت گردش وجوه نقد:
یکی دیگر از صورت های مالی صورت گردش وجوه نقد می باشد که مدیر مالی در پایان سال مالی آن را تهیه می کند تا میزان گردش وجوه نقد در طی یک دوره مالی مشخص شود و از طرف دیگر اطمینان حاصل کند که آیا مانده وجوه نقد با گردش آن مطابق دارد یا خیر.
بخش یازدهم: بستن حساب ها
حساب های دائمی و حساب های موقت:
1- حساب های دائمی:
مانده برخی از حساب های دفتر کل در پایان دوره مالی به دوره بعد منتقل می شود که به آنها حساب های دائمی می گویند. کلیه حساب های قابل درج در ترازنامه یعنی دارایی، بدهی و حقوق صاحبان سهام جزو حساب های دائمی به شمار می آیند. به حساب های دائمی حساب های ترازنامه ای هم گفته می شود.
2- حساب های موقت:
مانده برخی از حساب های دفتر کل در پایان دوره مالی به دوره بعد انتقال نمی یابند. اینگونه حساب ها را حساب های موقت می گویند. حساب های درآمد، هزینه و برداشت حساب های موقت هستند. حساب های موقت برای نشان دادن تغییرات سرمایه در واحد تجاری بکار می روند.
بستن حساب های موقت:
انتقال مانده حساب های موقت به حساب های دائمی را بستن حساب های موقت می نامند. در پایان دوره مالی حساب های موقت صفر می شود.
بستن حساب های موقت مستلزم انجام ثبت های لازم دراسناد حسابداری است. برای بستن حساب های موقت از یک حساب موقت دیگر به نام خلاصه سود و زیان استفاده می شود.
معمولاً عملیات بستن حساب های موقت در پایان دوره مالی شامل 5 مرحله زیر است.
1- بستن حساب های در آمد: حساب فروش کالا، تخفیفات نقدی خرید، برگشت ازخرید و تخفیفات و سایر درآمدها که مانده بستانکار دارند بدهکار و خلاصه سود و زیان معادل جمع آنها بستانکار می شود.
2- بستن حساب های خرید: هر یک از حساب های خرید کالا، برگشت از فروش وتخفیفات وتخفیفات نقدی فروش که مانده بدهکار دارند، بستانکار و خلاصه سود و زیان بدهکار می شود.
3- بستن حساب های هزینه: کلیه هزینه های شرکت که مانده بدهکار دارند بستانکار و خلاصه سود و زیان بدهکار می شود.
4- بستن حساب خلاصه سود و زیان: چنانچه مانده حساب خلاصه سود و زیان بستانکار باشد سود خالص و اگر مانده بدهکارداشته باشد زیان خالص خواهند بود. در پایان مانده این حساب با حساب سرمایه می شود.
5- بستن حساب برداشت: برای بستن حساب برداشت که همواره مانده بدهکار دارد حساب سرمایه بدهکار و برداشت بستانکارمی شود.
تراز آزمایشی اختتامی:
پس از بستن حساب های موقت فقط حساب های دائمی مانده خواهند داشت. برای آزمون تساوی جمع مانده های بدهکار و بستانکار فهرستی از مانده حساب های دائمی تحت عنوان تراز آزمایشی اختتامی این امکان را به حسابدار می دهد که قبل از ثبت معاملات و عملیات مالی دوره جدید از تساوی جمع مانده های بدهکار با جمع مانده های بستانکار حساب های دایمی در پایان دوره مالی مطمئن شوند.
بستن حساب های دایمی:
پس از بستن حساب های موقت وتهیه تراز اختتامی، حساب های دایمی بسته می شوند. برای بستن حساب های دایمی از یک حساب رابط به نام حساب تراز اختتامی استفاده می شود. ابتدا حساب تراز اختتامی به مبلغ جمع دارایی ها بدهکار می شود و سپس هر یک از حساب های دارایی به مبلغ مانده آنها بستانکار می گردد. آنگاه هر یک از حساب های بدهی و حساب حقوق صاحبان سهام به مبلغ مانده آنها بدهکار و حساب تراز اختتامی به مبلغ مجموع بدهی و حقوق صاحبان سهام بستانکارمی شود.
کلیه مراحل گفته شده عملیات حسابداری نام دارد که در طول یک دوره مالی به طور پی درپی اجرا می شود. عملیات حسابداری در هر دوره مالی تکرار می شود و به مجموعه آنها چرخه حسابداری گفته می شود.چرخه حسابداری شامل مراحل زیر است.
1- جمع آوری اطلاعات مربوط به رویدادهای مالی
2- تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی
3- ثبت رویدادهای مالی درسند حسابداری
4- تهیه تراز آزمایشی
5- تهیه صورت های مالی
6- بستن حساب های موقت
7- تهیه تراز آزمایشی اختتامی
کلیه این مراحل عملیاتی است که نه تنها در شرکت تک تاب توسط واحد حسابداری اجرا می شود بلکه درکلیه شرکت ها وظیفه یک حسابدار است.
فصل چهارم
نتیجه گیری
نتیجه گیری:
سیستم حسابداری به دلیل وجود درمحیط ویندوز قابلیت های بالایی دارد و کار یک حسابدار را راحت کرده است. چون تنها بازدن یک دکمه هر نوع اطلاعات مورد نیاز حسابدار برای او قابل دسترسی است. اما سیستم نرم افزاری استفاده ازمهارت های یک حسابدار را که طی سال ها بدست آورده به حداقل می رساند و همچنین باعث بیکار شدن افراد میگردد، چون کارها را به قدری آسان کرده که تنها احتیاج به یک نفر برای ورود به اطلاعات است و پردازش اطلاعات توسط کامپیوتر انجام می گردد.
تهیه تراز آزمایشی در پایان هر ماه نیز یکی از راه های امتحان درستی اطلاعات است که واحد حسابداری شرکت این کار را انجام نمی دهد و اگر در پایان سال موازنه ترازنامه وجود نداشته باشد حسابدار بامشکل روبه رو می گردد.
همچنین طبق عرف حسابداران در شرکت های تولیدی روش دائمی قابل قبول است و اجرا می شود، اما واحد حسابداری شرکت از این روش استفاده نکرده و روش ادواری را برای خود در نظر گرفته است.
درهر حال به صورت کلی واحد حسابداری، اصول حسابداری را رعایت می کند و تنها ایرادات بالا را می توان از کار آنها گرفت.
منابع:
اصول حسابداری 1و 2
مولفان: حمید حقیقت- محمد حسین قائمی
بازسازی وتجدید نظر، کمیسیون تخصصی برنامه ریزی وتایف رشته حسابداری بازرگانی
طرح طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل
تدوین: علی اکبر ابن علی
انتشارات مدیریت
سرکار خانم حاجی عبداللهی
جناب آقای کیهان
جناب آقای هاشمی فراشاه
شرکت ایزوگام سامان گستر دلیجان (سهامی خاص)
صورت سود و زیان تا تاریخ 29/11/1384
فروش کالا
***
کسر می شود بهای تمام شده کالای فروش رفته
موجودی اول دوره
***
اضافه بهای تمام شده کالای خریداری شده
***
بهای تمام شده کالای آماده برای فروش
***
کسر: موجودی پایان دوره
(***)
بهای تمام شده کالای فروش رفته
(***)
سود یا زیان ناخالص
***
کسر
هزینه های عمومی و فروش
(***)
هزینه های مالی
(***)
سود عملیاتی
***
اضافه می شود
فروش ضایعات
***
فروش مواد
***
فروش کارمزدی
***
سود سپرده گذاری نزد بانک ها
***
سود خاص قبل از کسر مالیات
***
صورت جریان وجوه نقد
سال 1387
فعالیت های عملیاتی
میلیون ریال
میلیون ریال
جریان خالص ورود وجه نقد ناشی از فعالیتهای عملیاتی
……………..
بازده سرمایه گذاریها و سود پرداختی بابت تامین مالی:
سود دریافتی بابت سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت
……………..
سود دریافتی بابت سپرده های سرمایه گذاری بلند مدت
……………..
سود سهام دریافتی
……………..
سود پرداختی بابت تسیهلات مالی
(……………..)
سود سهام پرداختی
(……………..)
جریان خالص ورود وجه نقد ناشی از بازده سرمایه گذاریها
و سود پرداختی بابت تامین مالی
……………..
مالیات بر درآمد:
مالیات بر درآمد پرداختی (شامل پیش پرداخت مالیات بر درآمد)
(……………..)
فعالیتهای سرمایه گذاری:
وجوه پرداختی جهت خرید داراییهای ثابت مشهود
(……………..)
وجوه پرداختی بابت تحصیل سرمایه گذاریهای بلند مدت
(……………..)
وجوه حاصل ازفروش داراییهای ثابت مشهود
……………..
وجوه حاصل از فروش سرمایه گذاریهای کوتاه مدت
……………..
وجوه نقدی غیر مترقبه- خسارت دریافتی از بیمه
……………..
جریان خالص خروج وجه نقد ناشی از فعالیتهای سرمایه گذاری
(……………..)
جریان خالص ورود وجه نقد قبل از فعالیتهای تامین مالی
……………..
فعالیتهای تامین مالی:
وجوه حاصل ازافزایش سرمایه
……………..
دریافت تسهیلات مالی
……………..
بازپرداخت اصل تسهیلات مالی دریافتی
(……………..)
جریان خالص ورود وجه نقد ناشی از فعالیتهای تامین مالی
……………..
خالص افزایش (کاهش) در وجه نقد
……………..
مانده وجه نقد در آغاز سال
……………..
مانده وجه نقد در پایان سال
……………..
مبادلات غیر نقدی
……………..
1