مقدمه :
کمردرد به خودی خود یک بیماری نیست بلکه نشانه بیماری است . پیشرفت آن یعنی اینکه چیزی در جایی دچار مشکل شده است ، اگرچه ممکن است همیشه خیلی واضح نباشد که آن چیز چیست .
بیشتر ما در بعضی مواقع از کمردرد رنج می بریم . معمولاً این درد ناخوشایند و طاقت فرساست اما خیلی جدی نیست . این ناراحتی بعلت بعضی فشارها و یا صدمات در کمر ایجاد می شود که نبستاً هم به سرعت بهبود می یابد . طرز نشستن یا ایستادن نامناسب ، فشارهای زیاده از حد و مشکلات فرسودگی استخوانها ممکن است حداقل کمی مقصر باشند .
وقتی شما در می یابید که ستون فقرات شما متشکل از ساختارهای بسیار متفاوتی از جمله : استخوان ها ، دیسک ها ، رباط ها ، زردپی ها ، اعصاب و رگهای خونی و سایر بافتها است که همه آنها می توانند آسیب های مکانیکی تحت تاثیر قرار بگیرند و تبدیل به کمردید شوند ، دیگر نباید تعجب کنید از اینکه کمردید امری بسیار شایع و متداول است . در بیشتر موارد علت اصلی این ناراحتی زیاد مهم نیست . کمردرد یک نشانه بیماری است که برطرف خواهد شد و هدف از درمان تسکین درد و اطمینان حاصل کردن از این نکته است که هر چه زودتر بهبودی حاصل شود . گاهی اوقات ممکن است علت خطرناک تری نهفته باشد که تحقیقات مفصل برای تعیین روش درست جهت درمان فراهم می شود . فهمیدن اینکه چطور کمرحرکت می کند به ما کمک خواهد کرد یاد بگیریم چگونه از ستون فقراتمان مراقبت کنیم و کمردرد خود را بهبود بخشیم .
یک مشکل رو به رشد
کمردرد به طور قابل توجهی در بین مردم رایج و شایع است . در هر لحظه در حدود 30 تا 40 درصد از جمعیت دنیا دچار کمردرد می شوند و بین 80 تا 90 درصد از آنها آن را در زمانی در زندگی هایشان تجربه کرده اند . هر دو جنس مرد و زن و همین طور در همه سنین از کودک گرفته تا افراد مسن همه به این درد مبتلا می شوند اما این ناراحتی بیشتر در بین افراد میان سال شایع است .
کمردرد به دنبال بعضی از آسیب دیدگیها یا رگ به رگ شدن های ناگهانی ایجاد می شود .
ستون مهره ها :
ستون فقرات هر انسان مرکب از یک ستون قطعات استخوانی معروف به مهره پشت است که روی یکدیگر قرار گرفته اند و تشکیل ستون مهره ها را می دهند . هفت مهره گردنی در گردن دوازده مهره پشتی در بالا و وسط کمر و پنج مهره کمری در قسمت پایین ستون فقرات قرار دارد . پنجمین مهره کمری معروف به 5L است که روی استخوان خاجی قرار دارد جایی که در ادامه به استخوان دنبالچه متصل می شود . استخوان خاجی مرکب از چندین مهره است که به یکدیگر متصل شده اند . استخوان خاجی از پهلو به لگن خاصره متصل می شود .
شبکه عصبی :
سیستم عصبی به طریقی شبیه به یک شبکه تلفنی است که پیامها را از مغز شما
به قسمتهای مختلف بدنتان می رساند و دوباره بر می گرداند . پیامهایی که به اعضاب پایین می رسد باعث می شود ماهیچه ها منقبض شوند و بنابراین حرکاتی مثل قدم زدن را کنترل می کند . پیام های منتقل شده به اعضاب بالایی حامل و انتقال دهنده احساسات هستند که در نهایت به مغز شما می رسد و بدین ترتیب است که شما احساساتی مثل تماس و درد را حس می کنید .
آسیب دیدگی ستون فقرات در ناحیه کمر :
اسپوندیلوسیس یا آسیب دیدگی ستون فقرات عارضه بسیار شایعی است .و در حقیقت این تغییرات در حدود 25 سالگی شروع می شود و تقریباً در همه ما تا سن میان سالی وجود دارد . این یکی از دلایل اصلی است که چرا ورزشکاران در اوایل بیست سالگی در اوج فعالیت هستند و بیشترین امکان انجام اعمال ورزشی را دارند . قسمت پایین کمر وزن تمام بدن شما ، همچنین هر چیزی را که حمل می کنید و بیشتر خم شدن ها و چرخش هایی را که انجام می دهید تحمل می کند . به این دلیل است که آسیب دیدگی ستون فقرات در ناحیه کمر که بنام اسپوندیلوسیس کمری معروف است از شایع ترین ناراحتی ها هستند .
کمردرد :
یکی از شایع ترین ناراحتی ها زمانی است که مدت زمان درد طولانی می شود و درد با باسن یا یکی از ران ها و یا هر دو آنها گسترش می یابد . در زمانی که این حملات ادامه می یابد کمر شما ممکن است احساس خشکی و درد کند . وقتی نشانه های بیماری خیلی جدی و خطرناک می شوند به این شرایط کمردرد گفته می شود ، درد می تواند برای یک یا دو روز تا دو هفته در هر بار طول بکشد . گاهی اوقات کاملاً از بین می رود و یا ممکن است همچنان ادامه داشته باشد و یا بهبود یابد . نشانه های بیماری با بد نشستن ، بد ایستادن و بلند کردن اشیاء سنگین وخیم تر می شود .
درمان کمردرد – اولین قدم :
بیشتر ما بطور اتفاقی و یا ناگهانی زمانی دچار کمردرد شده ایم که معمولاً تنها یک یا دو روز بیشتر طول نکشیده است . جدا از مراقب بودن شما در این رابطه به چیز دیگری احتیاج ندارید و زود فراموش می شود . البته بعضی از مردم دچار حملات شدیدتری از درد ممکن است بشوند که فعالیت و توانایی شان را برای انجام کار محدود می کند .
با وجود همه فن آوریهای پیشرفته در موارد بسیاری ما قادر نیستیم منبع اصلی درد کمر خود را تشخیص دهیم . علت می تواند نتیجه بعضی از صدمات وارده به رباطها ، ماهیچه ها یا سایر بافت های نرم باشد . اما پزشک شما اغلب ممکن است قادر نباشد علت اصلی را تشخیص دهد .
چگونه درمان می شود ؟
برای بیشتر افرادی که کمردرد حاد دارند فقط درمان بسیار ساده لازم و ضروری است :
– استفاده از قرص های مسکن ساده مثل پاراستامل یا ایبوپرفن . این قرص ها عوارض جانبی کمی دارند و معمولاً همه آن چیزی هستند که شما نیاز دارید . شما می توانید از پزشک خود مسکن های قوی تری درخواست کنید . البته اگر احساس می کنید که به آنها احتیاج داریم .
– یک استراحت کوتاه مدت مفید است ، اما استراحت زیاده از حد در حقیقت مشکلات را تشدید می کند .اگر شما درد زیادی دارید باید به مدت دو روز در رختخواب دراز بکشید . بعد از این مدت شما می توانید دوباره حرکت کردن را آغاز کنید و در عین حال از کمر خود نیز مراقبت نمایید . اما هدفتان این باشد که به فعالیت فیزیکی و طبیعی خود بازگردید .
– یک کیسه آب سرد – مثل کیسه یخ یا کیسه نخود فریز شده روی کمرتان بگذارید . این کار کمک می کند که درد شما تسکین یابد . راه دیگر این است که شما می توانید خود را در معرض گرما قرار دهید مثل استفاده از بالشتک حرارتی (کیسه آب گرم) یا گرفتن یک دوش آب گرم .
مراقبت از کمر خود
بلند کردن وسایل به طرز صحیح
بیشتر ناراحتی های کمر بخاطر بلند کردن وسایل به طرز نادرست شدت می گیرد . اغلب این موضوع وقتی شدت می گیرد که تحمل بار با خم شدن به سمت جلو و کج شدن ستون فقرات ترکیب می شود .
خوابیدن به طرز مناسب :
بسیاری از افراد در تختخوابشان دچار کمردرد می شوند و به عبارتی از آنجا درد به آنها سرایت می کند . این اغلب بدین خاطر است که آنها تشک و جایی که زیر وزن بدنشان فرو می رود از کیفیت بدی برخوردار است . بیشتر ما روی یک طرف بدنمان می خوابیم . بنابراین یک خمیدگی یک وری (از پهلو) در کمرمان ایجاد می شود که ممکن است منجر به درد و خشکی بسیار زیاد در این ناحیه شود . شما می توانید با خوابیدن روی تختخوابی که به راحتی فرو نمی رود از روی دادن این اتفاق به اندازه زیادی جلوگیری کنید . یک تختخواب مطلوب ، تختخوابی است که دارای تشک سفت و فنر خوب باشد . اگرچه نیاز نیست کف آن خیلی سفت و سخت باشد .
استفاده از یک بالش :
شما باید تا آنجا که ممکن است روی تختخواب بصورت صاف دراز بکشید تا ستون فقرات و گردنتان بصورت یک وری در طول شب کج نشود . بالش های بسیار زیاد باعث خمیدگی مهره ها در گردن شما می شود و این حالت به کمر شما منتقل خواهد شد . معمولآً بهتر است تنها از یک بالش استفاده کنید ، طوریکه سر و گردن شما زمانی که روی یک طرف بدنتان دراز کشیده اید در یک ردیف با سایر اعضای بدن شما باشد .
درمان کمردرد :
ورزش
انواع بسیار مختلفی از نرمش ها برای افراد دارای کمردرد مزمن وجود دارد و انتخاب آن به ماهیت و مشکل خاص شما بستگی دارد . برخی نرمش ها ممکن است به یک نوع خاصی از کمردرد کمک کند اما نوع دیگر را بدتر کند . بنابراین در طرح برنامه ورزشی خود دقت کنید . شما باید ابتدا در این مورد با فیزیوتراپ خود مشورت کنید .
ورزش های مربوط به کمردرد مزمن :
یک برنامه ساده و صحیح ورزشی باید به شیوه ای انجام شود که ورزشها به تدریج بیشتر و پیشرفته تر شود . اابتدا ورزشهای ذیل را یک یا دو بار انجام دهید . سپس به تدریج تا 6 بار در روز مطابق آنچه کمرتان اجازه می دهد آن را افزایش دهید . برای بیشتر افراد ، اشکال مختلفی از ورزش لازم است اما این ورزشها باید فقط تحت نظر یک فیزیوتراپ انجام شود زیرا بعضی از آنها می توانند انواع بدتری از کمردردها را ایجاد کنند . البته بیشتر از همه به مشکلات مربوط به هر شخص بستگی دارد .
ورزش شماره 1 : بصو.رت طاق باز به پشت روی زمین دراز بکشید . پاهای خود را صاف نگه دارد و هر کدام از پاشنه های پای خود را یکی بعد از دیگری به ترتیب بلند کنید بطوریکه فقط از کف زمین جدا باشد .
ورزش شماره 2 : بصورت طاق باز به پشت روی زمین دراز بکشید . یک بالش زیر سر خود بگذارید . بازوهای خود را جمع کنید . سرتان را بلند کنید و شانه هایتان را فقط از کف زمین جدا نمایند سپس به صورت اول (پشت و طاق باز) دراز کشیده عضلات خود را شل کنید .
ورزش شماره 3 : بصورت طاق باز به پشت روی زمین دراز بکشید .
ماهیچه های شکم خود را منقبض کرده و کمر خود را به زمین بچسبانید ، سپس عضلات خود را شل کنید .
ورزش شماره 4 : بصورت طاق باز به پشت دراز بکشید . طوری که دستانتان به پهلو چسبیده باشد . یکی از دستهایتان را چسبیده به پهلو به سمت زانوهایتان به صورت صاف بکشید و این عمل را با طرف دیگر بدنتان تکرار کنید .
ورزش شماره 5 : مرحله اول : بصورت طاق باز به پشت روی زمین دراز بکشید . زانوهایتان را خم کنید طوریکه پاهایتان روی زمین بصورت صاف باشد .
مرحله دوم : باسن خود را از زمین جدا کردن در این حالت ماهیچه هایی شکم خود را منقبض کنید و کمرتان را صاف نگه دارید .
ورزش شماره 6 : روی شکم دراز کشیده سپس دستان خود را روی زمین گذاشته و خود را بلند کنید طوری که دست خود را به زمین فشار می دهید اما کمر خود را صاف نگه دارید .
ورزش شماره 7 : مرحله اول : روی هر چهار دست و پایتان زانو بزنید و کمر خود را رو به بالا خم کنید ، درست حالتی مثل پل زدن .
مرحله دوم : حالا کمر خود را به داخل فرو ببرید سپس آن را صاف کنید .
ورزش شماره 8 : مرحله اول : در کنار یک دیوار صاف بایستید بطوری که کمر شما حالت خمیدگی طبیعی خود را داشته باشد .
مرحله دوم : ماهیچه های شکم خود را جمع کنید بطوری که کمرتان به دیوار بچسبد سپس به حالت اول بازگردید .
این موضوع اهمیت دارد که از هر ورزشی که درد را ناگهان تشدید می کند دوری کنیم . بهتر است یک تعداد مشخصی ورزش انجام دهیم و هر روز آن را به تدریج افزایش دهیم .
داروهای ضد التهاب
این داروها بخصوص در مواقعی که در رختخواب هستید و وقت صبح از خواب بیدار می شوید و خشکی زیادی در کمرتان حس می کنید مفید از خواب بیدالر می شوید و خشکی زیادی در کمرتان حس می کنید مفید خواهند بود و نقض اصلی آنها کاهش التهاب است اما آنها مسکن های موثری هم هستند . آسپرین اولین داروی ضدالتهاب است ، اما می تواند باعث ایجاد سوء هاضمه و ناراحتیهای شکمی هم شود و دزهای بیشتر ممکن است باعث ایجاد صدای زنگ در گوشهایتان شود و شنوایی شما را دچار اشکال کند . ولی ایبوپروفن که در داروخانه موجود است به نظر می رسد ناراحتی های خیلی کمتری را ایجاد کند . داروهای ضدالتهاب دیگری هم هستند که با نسخه پزشک قابل تهیه هستند . مثل ناپروکسن ، دیکلوفناک ، پیروکسیکام ، کتوپروفن و بسیاری دیگر که عموماً بصورت قرص هستند .
1
17