تهیه کننده :
بهار 83
(
لزوم توسعه تربیت بدنی
اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به دلیل اهمیت مقوله تربیت بدنی و ورزش در زندگی روزمره مردم، بر لزوم توسعه آن در بین آحاد مردم تاکید کرده است، به گونه ای که برای گسترش ورزش، تشکیلاتی شامل: سازمان تربیت بدنی، کمیته ملی المپیک، فدراسیون ها و هیات ورزشی، تربیت بدنی وزارتخانه های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، کار و امور اجتماعی، نیروهای مسلح و … شکل گرفته اند. از جمله مهمترین وظایف این تشکیلات ورزشی، فراگیر کردن ورزش و ایجاد زمینه لازم برای تحقق برنامه "ورزش برای همه" است.
مختصری از تاریخچه ژیمناستیک
کلمه ژیمناستیک یک لغت یونانی است که ترجمه آن به فارسی هنر لخت میباشد. از چهار هزار سال پیش نوعی ژیمناستیک در چین متداول بوده که از آن برای آماده نمودن جوانان جهت جنگ و همچنین بهبود بعضی از ضایعات بدنی 2 استفاده میکردند
یونانیها حرکات و عملیات ورزشی (ژیمناستیک) را با وسایل ابتدایی و موجود انجام میدادند، در صورتی که رومیها روی وسایل کار میکردند
موقعی که دولت روم ضعیف شد مردم معمولی دیگر از خودشان رغبتی به ژیمناستیک نشان ندادند فقط سربازان ژیمناستیک تمرین میکردند و همچنین عده ای عملیات ژیمناستیک را در سیرکها و برای امرار معاش به نمایش می گذاشتند
تا آغاز دوره رنسانس هیچ علاقه ای جهت پیشرفت این ورزش نشان داده نشد تا بالاخره موکولیالیس 3 ایتالیایی کتاب مفیدی درباره هنر ژیمناستیک انتشار داد و پس از این ورزش به تدریج در بیشتر کشورهای اروپایی مانند آلمان، دانمارک، فرانسه، سوئیس و غیره رونق یافت
جان بیس دو 4 اولین اروپایی بود که تمرینات مدون شده ژیمناستیک را تدریس نمود سپس جان گوتس موتس 5 اولین فردی بود که کتابی درباره ژیمناستیک جدید در سال 1792 چاپ و منتشر نمود، و به پدر بزرگ ژیمناستیک معروف شد
بعد از شکست آلمانها در فرانسه فردریک جان 6 تصمیم گرفت که مردم آلمان را طی برنامه ای از نظر قوای جسمانی و روانی تقویت نماید و معتقد بود که آلمانها برای دفاع از خود بایستی با هم متحد شوند، بنا براین جوانان را به جنگهای اطراف برلین برای تمرین ژیمناستیک دعوت نمود در آنجا بود که وی وسایل پارالل، بارفیکس، خرک حلقه و پرش خرک را ساخت
در سال 1842 قبل از مرگ جان، ژیمناستیک در مدارس آلمانی رایج گردید. تشک برای اولین بار در کوپنهاک دانمارک موقعی که مدرسه نظامی دایر گردید به کار برده شد
پر هندریک لینگ 7 شاعر سوئدی یکی دیگر از افرادی بود که برای گسترش ژیمناستیک زحمت کشید او ضمن قبول روشهای آموزشی " فرانر ناجتگال " دانمارکی بر اجرای صحیح حرکات وعملیات ورزشی در زمان معین تاکید داشت. در حقیقت لینگ تحقیق علمی در تربیت بدنی را پایه گذاری نموده و معتقد بود که اگر یک نفر بخواهد با ورزش ژیمناستیک بدن شخصی را به طور دلخواهی بسازد پس لازم است که او بدن انسان را از نظر آناتومی و فیزیولوژی نیز بشناسد
در سال 1850 آلمانها ورزش ژیمناستیک را به آمریکا برده و این ورزش در سرزمین آمریکا رواج یافت
در اولین دوره بازیهای المپیک نوین که به سال 1896 در آتن برپا گردید ژیمناستیک آقایان بعنوان یک رشته از بازیها منظور شده بود و متعاقب در بازیهای المپیک 1928 آمستردام ژیمناستیک بانوان هم وارد مسابقات المپیک شد
از بیش از 60 سال پیش این ورزش در ایران متداول گردید، از جمله کسانی که برای پیشرفت ژیمناستیک در این مرز و بوم فعالیت نموده اند در مرحله اول آقایان بادگرنی، مرحوم دکتر بنائی، مرحوم مهران، میر احمد صفوی و دکتر حاج عظیمی و سپس آقایان محمدتقی وصالی، مرتضی بنایی، سید رضا سکاکی، علی یزداد و غضنفر جباری را میتوان نام برد
از ایران برای اولین بار مرحوم علی یزداد برای تماشا و نظارت و کسب تجربه در بازیهای المپیک 48 لندن شرکت کرده و سپس تیم ژیمناستیک ایران در سال 1951 در مسابقات بین المللی ژیمناستیک که در شهر فلورانس ایتالیا برگزار شد به سرپرستی آقای محمود نامجو شرکت نمود
در حال حاضر کشورهای آلمان، شوروی، آمریکا، کره، ژاپن و چین در مسابقات جهانی و المپیک امتیازات بیشتری نسبت به سایر کشورها دارا هستند.
مقررات عمومی ژیمناستیک
نحوه لباس پوشیدن شرکت کنندگان در مسابقات
هر تیم که مایل به شرکت در مسابقات باشد باید تمام شرکت کنندگان آن با لباس متحدالشکل و یک رنگ در مسابقات حاضر شوند
در پارالل، بارفیکس، خرک حلقه و دار حلقه ژیمناستها باید با شلوار بلند با جوراب و کفش ژیمناستیک یا بدون کفش رقابت نمایند. در حرکات زمینی و پرش خرک ژیمناست میتواند از لباس فوق و یا در صورت تمایل با شورت همراه با جوراب و کفش و یا با پای برهنه در مسابقات شرکت نماید لکن باید رنگ پیراهن آنها همرنگ باشد
ضمناً پوشیدن زیر پیراهن رکابی در تمام مراحل اجباری می باشد
عدم توجه به مطلب فوق موجب میشود تا هر شرکت کننده بدون اخطار قبلی ٢/٠ امتیاز از دست بدهد
یک تیم ژیمناستیک شامل شش نفر میباشد که بهترین امتیاز ۵ نفر اول بر روی هر اسباب در جمع نمره ها منظور میگردد
در ژیمناستیک دو نوع برنامه ارائه میگردد
الف – برنامه اجباری
ب – برنامه اختیاری
١- برنامه اجباری برنامه ای است که بوسیله مسئولین مربوطه تنظیم شده و معمولاً یک سال قبل از مسابقات به ژیمناست ابلاغ میگردد و هر ژیمناست باید آن را طبق مقررات تعیین شده اجرا نماید. در غیر این صورت امتیازی از شرکت کننده به عنوان جریمه کسر خواهد شد
انجام و ارائه برنامه اجباری بر طبق فرم داده شده تا 8/9 امتیاز در بر خواهد داشت و 2/0 امتیاز باقیمانده تا 10 امتیاز جهت پاداش در نظر گرفته شده است که به ذوق و مهارت در انجام حرکات تعلق می گیرد
تبصره
چنانچه به خاطر افت در یک حرکت، برنامه قطع شود نمیتوان آن حرکت را تکرار نمود. لیکن میتوان ادامه آن را با حداکثر 30 ثانیه استراحت انجام داد
٢- برنامه اختیاری برنامه ای است که ژیمناست شخصاً و یا با کمک مربی مربوطه تنظیم نموده و در مسابقات آن را ارائه میدهد
ج- ژوری و تشکیلات آن
کلیه مسابقات رسمی ژیمناستیک آقایان بوسیله دو هیات داوران الف و ب و رئیس هر اسباب ارزیابی میشود
١- هیات داوران الف شامل دو داور میباشدکه آنها نیازهای ضروری، مشکلی برنامه و ترکیب آن را ارزیابی میکنند
٢- هیات داوران ب شامل شش داور میباشد که آنها اجرای برنامه ها را بر اساس اصول فنی و زیبایی ارزیابی میکنند
٣- رئیس هر وسیله که توسط کمیته فنی انتخاب میشود علاوه بر انجام کارهای دیگر بکار هیات داوران الف و ب نظارت میکند
حقوق و وظایف ژیمناست ها
از ژیمناستها خواسته میشود که خود را با محتوای قوانین امتیاز گذاری آشنا کرده و تمامی مقرراتی که ضامن برگذاری منظم مسابقات میباشد را بدانند.
در هنگام مسابقه لباس مناسب بپوشند شماره تعیین شده از طرف مسئولین مسابقات را به پیراهن خود نصب کنند
برای جلوگیری از وقوع حادثه و به منظور اطمینان خاطر ژیمناست شرکت کننده در رقابتها یک مربی مجاز به ایستادن در نزدیکی وسایل زیر میباشد
بارفیکس، دار حلقه، پارالل و پرش خرک. لیکن اجازه کمک به ژیمناست را ندارد در غیر این صورت موجب کسر جریمه تا 4/0 امتیاز خواهد شد
در حین انجام برنامه هیچیک از اعضای تیم اجازه ندارند با ژیمناست مسابقه دهنده، صحبت نمایند
ارزشیابی برنامه های حرکات زمینی
برنامه حرکات زمینی در یک کادر 12×12 متر انجام میشود
طول مدت اجرای مسابقات حرکات زمینی 1 دقیقه با ده ثانیه بالا و پایین میباشد
حرکات زمینی باید کاملاً موزون بوده و به صورت متناوب در برنامه جایگزین شده باشند. برنامه باید شامل قسمتهایی چون حرکات ریتمیک، تعادلی نگهداشتن، بالانس قدرتی، جهش، اسکبکا سر، نیم پشتک،نیم وارو و پشتک و وارو باشد. شرکت کننده باید از تمام سطح تشک در جهات مختلف به روش زیر استفاده نماید
ضمناً نیازهای ضروری عبارتند از
1. یک حرکت آکرباتیک از جلو به ارزش حداقل بی
2. یک حرکت آکرباتیک از پشت به ارزش حداقل بی
3. حرکت بالانس یک دست و یا یک حرکت تعادلی روی یک پا با 2 ثانیه مکس
موارد زیر نمونه هایی از جرائم که ممکن است از یک ژیمناست در هنگام اجرای برنامه حرکات زمینی کسر نمایند
1. اگر ژیمناست قبل از حرکات آکرباتیکی بیش از ٣ قدم بردارد یا بعد از انجام حرکت قدم اضافی بردارد کسر امتیاز از 1/0 تا 4/0 امتیاز خواهد بود
2 اگر مدت زمان برنامه کمتر یا بیشتر از زمان مقرر باشد از 2/0 تا 5/0 امتیاز کسر میگردد
3 نگهداری بدن بیرون از کادر زمینی با یک یا دو دست و پاها امتیاز کسر میگردد
TopTop ارزشیابی برنامه های خرک حلقه
خرک حلقه شبیه خرک پرش میباشد که از تشک 105 سانتینتر ارتفاع و 163 ساتیمتر طول دارد. ضمناً دو دسته هم در وسط آن مطابق شکل زیر نصب شده است
خرک حلقه معمولاً بوسیله یک مهار فلزی به زمین به طور محکم بسته میشود
اجرای حرکات مختلف چرخشی و پاندولی در وضعیتهای مختلف روی یک دسته خرک و در تمامی سطح خرک از اجزای تشکیل دهنده یک برنامه در این وسیله میباشد
حرکات خرک حلقه بایستی دقیقاً تابی بوده و بدون کوچکترین وقفه اجرا شود
ضمناً نیازهای ضروری عبارتند از
1. اجرای یک حرکت روی یک دسته خرک با حداقل سه بار جابجایی روی دسته خرک
2. حداقل اجرای یک حرکت به ارزش بی در هر دو سر خرک
3. اجرای دو حرکت قیچی اختیاری به صورت ربطی
موارد زیر نمونه هایی از جرائم میباشند که ممکن است از یک ژیمناست در هنگام اجرای برنامه خرک حلقه کسر نمایند
TopTop ارزشیابی برنامه های پارالل
پارالل شامل دو چوب تخم مرغی شکل ( سطح مقطع چوبها بیضی میباشد ) به طول 5/3 متر است که فاصله آنها از یک دیگر 42 تا 48 سانتیمتر تغییرپذیر میباشد و در ارتفاع 175 سانتیمتری زمین روی یک صفحه آهنین مطابق شکل زیر بطور موازی قرار گرفته است
طبق مقررات بین المللی ژیمناستیک برای شروع برنامه ژیمناست میتواند از یک پیش تخته استفاده نماید این پیش تخته باید در قسمت پایینی تکیه گاه پارالل یا بر روی تشک با همان ارتفاع قرار گیرد
برنامه پارالل متشکل از حرکات تابی و رها کردنی بوده که انتخاب آنها بایستی از خوانواده های مختلف همچنین با ارتباط صحیح بین حرکات باشد. ضمناً ژیمناست بایستی حرکاتی را به نمایش بگذارد که قدرت اجرای زیبا و عالی و با تکنیک آنرا داشته باشد
ضمناً نیازهای ضروری عبارتند از
1. اجرای یک حرکت تابی به ارزش بی
2. اجرای یک حرکت تابی در حالت آویزان و یا در حد آویزان به ارزش بی
3. اجرای یک حرکت رها کردنی و دوباره گرفتن وسیله به ارزش بی
ورزش ژیمناستیک صفحه 9