تحقیق در مورد تفریط



به نام خدا
تفریط
در زندگی فعلی برای هر امری ازامور اجتماعی که برای افراد مختلف حق و یا حقوقی ایجاد می گردد باید بین آنها اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی قراردادی تنظیم شود و مشخصات طرفین و موضوع قرارداد و کلیه شرایط و مسائل و جزئیات مربوط به حقوق و وظایف و تکالیف آنها به طور صریح و روشن درج گردد و به امضا برسد تا برای آنها در عمل مشکلاتی ایجاد ننماید و موجب تضییع حقوق آنها نگردد.
برای اینکه بسیاری از مسائل مهم حقوقی افراد جامعه در قانون مدنی تحت عقود معین مثل: عقد بیع- عقد اجاره- عقد معاوضه- عقد مزارعه- عقد مضاربه- عقد جعاله- عقد شرکت- عقد ودیعه- عقد عاریه- عقد قرض- عقد وکالت- عقد ضمان- عقد حواله- عقد کفالت- عقد صلح- عقد رهن و عقد هبه از ماده 338 تا ماده 807 مورد توجه قرار گرفته است و موضوع عقود و تعهدات از مسائل و مباحث حقوق مدنی می باشد چرا که بر بیشتر روابط انفرادی و اجتماعی افراد جامعه حاکم می باشد. علاوه بر قانون مدنی در سایر قوانین نیز موضوع قرارداد تعهد توافق و تراضی مورد توجه قرار گرفته است که همه الفاظ مزبور بر یک مفهوم کلی به عنوان قرارداد مبتنی می باشد.
برای اینکه برای ایجاد هر یک از عقود و تعهدات و قراردادها و توافقها حداقل دو اراده لازم می باشد تا قراردادی ایجاد گردد بنابراین در کلیه مسائل وعناوین حقوقی قراردادها جایگاه خاص خود را دارد و در قانون کار هم که عناصر مهم و اصلی و یا ارکان آن عبارتند از کارگر و کارفرما حاکم بوده و می باشد. به همین جهت فصل دوم قانون کار به قراردادهای کار اختصاص یافته و در مبحث اول فصل مزبور تعریف قرارداد و شرایط اساسی انعقاد آن بیان شده است و از ماده 7 و 29 قانون کار به مشخصات خصوصیات جزئیات قراردادهای کار اختصاص یافته است.
با ذکر این مقدمه به نظر این حقیر که سالها در زمینه مسائل کار در مراکز آموزش عالی و دانشگاه ها به
به تدریس اشتغال داشته و دارم و کتاب حقوق کار و قانون کار را نیز تدوین نموده ام چنین به نظر می رسد که در حال حاضر در مسائل کارگری و کارفرمائی هر جا قراردادی بین کارگران و کارفرمایان بسته می شود باید برابر نمونه و فرم تمام مسائل کلی و عمومی و جزئیات آن به طور دقیق درج گردد تا حقوق طرفین قرارداد معلوم و محفوظ بوده و جای هیچگونه ابهام و بحثی وجود نداشته باشد.
خوشبختانه در این زمینه کتاب جامع قراردادهای عمرانی (ساختمانی- راهسازی- تاسیساتی) که به وسیله جناب آقای مهندس علیرضا پوراسد در مهرماه سال 85 به چاپ رسیده است نمونه تمام قراردادها به طور کلی و جزئی تدوین و در دسترس همه علاقه مندان قرار گرفته است که تقریبا کلیه امور مربوط به ساختمان های مختلف را مورد توجه قرار داده است.
لیکن در چاپ جدید علاوه بر آن مسائل، امور و شرایط حاکم بر مناقصه ها، مزایده ها و شرایط صدور ضمانت نامه ها که به وسیله اشخاص حقیقی و حقوقی تنظیم می گردد و نیز قراردادهای مربوط به پروژه های عظیم مربوط به کارفرمایان دولتی و قراردادهای مربوط به بیع متقابل با ذکر امور کلی و جزئی آنها و قراردادهای مربوط به روشهای مختلف کلید در دست اعم از کامل یا نیمه کامل که نیمه کلید در دست نامیده می شود و غیره … در متن کتاب به طور کلی و با شرایط جزئی و دقیق و تعهدات طرفین تبیین گردیده است که همه مسائل و امور در این مختصر نمی گنجد اما در متن کتاب با درایت و حوصله کامل درج گردیده که برای همه کسانی که به نحوی در این زمینه دست اندر کار می باشند دانستن آن مقید و بلکه لازم و ضروری می باشد. به این جهت این حقیر در حد توان فکری خود به طور خلاصه به مسائلی که مهم تر بود اشاره نمودم.
ضمن تشکر و سپاس فراوان از جناب آقای مهندس پور اسد به همه کسانی که به نحوی از انحاء با مسائل و مطالبی که بیان گردید سر و کار دارند توصیه می نمایم که از قراردادهای مندرج در کتاب مزبور و مطالب و شرایط و جزئیات آن که با آئین نامه های آنها انطباق دارد و نیز اصطلاحات حقوقی آن استفاده نمایند تا در انجام امور دچار مشکلی نشوند.
ناصر رسائی نیا
مدرس دانشگاه
وکیل پایه یک دادگستری
20 فروردین ماه 1386 شمسی

فهرست مطالب
لیست قراردادها صفحه
مترمربعی زیربنا 9
پیمان مدیریت 23
مدیریت طرح 39
نظارت بر اجرای ساختمان 65
محاسبه و طراحی ساختمان 75
فروش ساختمان (مبایعه نامه) 83
پیش فروش ساختمان 87
اجاره نامه ساختمان 91
گچ کاری 95
رنگ آمیزی 101
پارتیشن 107
درای وال 113
لوله کشی آب و فاضلاب 119
تاسیسات برقی 129
لوله کشی گاز 139
آسانسور 147
تابلو برق 155
کانال کشی کولر 161
تخریب 165
خاکبرداری 171
آسفالت 175
محوطه سازی 181
سوله 185
اسکلت فلزی 189

داربست 197
آرماتوربندی 203
قالب بندی 209
بتن ریزی 215
عملیات تحقیقی 221
Finance 223
Turnkey 225
بیع متقابل 227
طرح و ساخت (EPC) 229
B.O.T 235
B.O.O.T 236
B.T.O 237
B.L.T 237
B.T 237
نکات کلیدی مناقصات 239
آئین نامه تضمین برای معاملات دولتی 253
دستور العمل نحوه ارائه تجزیه بها همراه با پیشنهاد قیمت توسط پیمانکاران 265
اصطلاحات حقوقی 273
مراجع 277

قرارداد مترمربعی زیربنا
به تاریخ……………….. در شهر ……………………. بین…………………………. که در این پیمان کارفرما نامیده می شود به نمایندگی …………………. از یک طرف و …………………………. به نشانی……………………….. که از این به بعد پیمانکار نامیده می شود و از طرف دیگر، پیمان زیر منعقد می گردد.
ماده یک – موضوع پیمان
موضوع پیمان عبارتست از: اجرای کامل کلیه عملیات ساختمانی (ابنیه، تاسیسات برقی، تاسیسات مکانیکی)، محوطه سازی، حصار کشی، راه اندازی و تحویل…………………… به جز کارهای مندرج در پیوست شماره یک، واقع در…………………….. بر اساس مدارک، مشخصات فنی و نقشه های منضم به این پیمان که کلا به رویت، مهر و امضای پیمانکار رسیده است و جزء لاینفک آن تلقی می شود و پیمانکار با اطلاع از کمیت و کیفیت آنها، مبادرت به قبول و تعهد نموده است.
ماده 2- اسناد و مدارک پیمان
این پیمان شامل اسناد و مدارک زیر است:
الف- پیمان حاضر
ب- نقشه های کلی، تفصیلی و اجرایی شامل:
1- نقشه های پلان موقعیت و طرح استقرار در………………………. برگ
2- نقشه های معماری در…………………………………………………………برگ
3- نقشه های جزئیات اجرایی در…………………………………………….برگ
4- نقشه های سازه در…………………………………………………………….برگ
5- نقشه های تاسیسات مکانیکی در……………………………………….برگ
6- نقشه های تاسیسات برقی در……………………………………………..برگ
7- نقشه های محوطه سازی، حصار کشی و……… در…………………برگ
ج- مشخصات فنی عمومی منتشره در طرح سازمان مدیریت و برنامه ریزی (که ضمیمه پیمان تلقی می شود)
د- شرایط عمومی پیمان منتشر شده از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی (که ضمیمه پیمان تلقی می شود)
ه- دستور کارها، صورت مجلس ها، موافقت نامه ها و هر نوع سند دیگری که در مورد کارها و قیمت های جدید یا امور دیگر، در مدت پیمان تنظیم گردد و به امضای طرفین برسد.
و- فهرست بهای واحد پایه کارهای ساختمانی (رسته ساختمانی)، منضم به پیمان سال…………(که ضمیمه پیمان تلقی می شود).
تبصره- هر گاه بین مواد و فصول بعضی از اسناد و مدارک بالا تناقضی وجود داشت، اولویت مدارک بر یکدیگر، طبق ردیف های بالا است. در مواردی که تناقض مربوط به قیمت کارهایی باشد که بر اساس فهرست بهای منضم به پیمان انجام می شوند، فهرست بها در اولویت قرار دارد.
ماده سه- مبلغ و ضریب پیمان
الف- مبلغ اولیه پیمان برابر …………(…………..) ریال است که بر اساس قیمت پیشنهادی پیمانکار، با توجه
به شرایط این پیمان محاسبه شده است، این مبلغ تابع تغییر مقادیر کارها و کارهای جدید مندرج در ماده 12 می باشد.
ب) ضریب پیمان………..(………….) است که در ارتباط با ماده 12 از آن استفاده می شود.
ماده چهار- مدت پیمان
مدت پیمان برابر با…………(……………) ماه شمسی از تاریخ اولیه صورتمجلس تحویل کارگاه- که طبق ماده 28 شرایط عمومی پیمان تنظیم می شود- خواهد بود.
پیمانکار متعهد است در مدت پیمان با توجه به مواد 30 و 29 شرایط عمومی پیمان، پس از آنکه عملیات موضوع پیمان را تکمیل و آماده بهره برداری نمود از کارفرما تقاضای تحویل موقت کند.
ماده پنج- دوره تضمین
حسن انجام کلیه عملیات موضوع پیمان از تاریخ تحویل موقت برای مدت دوازده (12 ماه شمسی) از طرف پیمانکار تضمین می گردد. اگر در دوره تضمین معایب و نقایصی در کار مشاهده شود که ناشی از عدم رعایت مشخصات به شرح مذکور در مدارک پیمان باشد، شرایط مندرج در ماده 42 شرایط عمومی پیمان حاکم خواهد بود.
ماده شش- نظارت
نظارت در اجرای تعهداتی که پیمانکار بر طبق مفاد این پیمان و اسناد و مدارک پیوست آن تقبل نموده است به عهده کارفرما و یا نماینده وی و یا دستگاه نظارت معرفی شده از سوی کارفرما، خواهد بود. پیمانکار موظف است کارها را طبق پیمان، اصول فنی و دستورات کارفرما، یا نماینده او و یا دستگاه نظارت، طبق مشخصات، اسناد و مدارک پیوست این پیمان، اجرا نماید.
ماده هفت- تعدیل آحاد بها
به قیمت های این پیمان هیچگونه تعدیل آحاد بها و مابه التفاوت به جز آنچه که در پیوست شماره 5 پیش بینی شده، تعلق نمی گیرد.
ماده هشت- نیروی انسانی، مصالح و تدارکات
تامین نیروی انسانی، تهیه و تدارک کلیه مصالح، ابزار کار، ماشین آلات و به طور کلی تمام لوازم ضروری برای اجرای عملیات موضوع پیمان و هزینه های مستقیم و غیر مستقیم مربوط، به عهده پیمانکار است. پیمانکار متعهد است مصالح را از منابعی تهیه کند که از حیث مرغوبیت طبق مشخصات فنی مندرج در اسناد و مدارک این پیمان باشد و مورد تایید کارفرما و یا دستگاه نظارت قرار گیرد.
کارفرما در صورت درخواست پیمانکار، حواله های لازم را در مورد مصالح و تدارکات مورد نیاز موضوع پیمان صادر خواهد نمود ولی هیچ گونه تکلیف و تعهدی را در قبال وصول و یا عدم وصول آن ندارد.
تبصره – تامین آب و برق موقت و هزینه مصرف آن، به عهده پیمانکار است.
ماده نه- پیش پرداخت
کارفرما موافقت دارد که بنا به تقاضای پیمانکار، پیش پرداخت این پیمان را بر اساس مفاد آخرین دستورالعمل ابلاغی در مورد طرح های عمرانی، پرداخت نماید.
ماده ده- تضمین انجام تعهدات و حسن انجام کار
هنگام امضای پیمان، پیمانکار برای تضمین انجام تعهدات خود باید به میزان 5 (پنج) درصد مبلغ اولیه پیمان، ضمانت نامه مورد قبول کارفرما- طبق نمونه مورد عمل در طرح های عمرانی- را ارائه نماید، ضمانت نامه یاد شده پس از خاتمه کار و تحویل موقت موضوع پیمان طبق ماده 34 شرایط عمومی پیمان، به پیمانکار مسترد خواهد شد.
چنانچه تا 30 روز پس از ارائه ضمانت نامه انجام تعهدات از طرف پیمانکار منتخب، کارفرما پیمان را برای اجرای کار ابلاغ ننماید پیمانکار می تواند استرداد ضمانت نامه انجام تعهدات خود را درخواست نموده و کارفرما باید بلافاصله نسبت به آزاد نمودن ضمانت نامه اقدام کند. در این صورت انعقاد پیمان منتفی است.
ماده یازده- نرخ پیمان، نحوه اندازه گیری، پرداخت های موقت و قطعی، کسور قانونی و جبران خسارت در دیر کرد پرداختها

الف- نرخ پیمان: نرخ این پیمان بر حسب واحد کارهای مستقل به شرح جدول ذیل می باشد.

ردیف
زیر پروژه
واحد کار
مقدار کار
هزینه واحد
هزینه کل
1
ساختمان شماره 1
مترمربع

2
ساختمان شماره 2
مترمربع

3
ساختمان شماره 3
مترمربع

ردیف
زیر پروژه
واحد کار
مقدار کار
هزینه واحد
هزینه کل
4
دیوار کشی نوع1
متر طول

5
دیوارکشی نوع2
مترطول

6
محوطه سازی
مترمربع

7
حصار کشی
مترطول

8

9

جمع کل (مبلغ اولیه پیمان)

این مبالغ شامل کلیه کارهای اجرایی، طبق نقشه و مشخصات است.
در صورتی که اجرای هر یک از اقلام کار در موضوع پیمان بر عهده پیمانکار نباشد، عناوین آنها در پیوست شماره یک مندرج است.
ب- نحوه اندازه گیری سطح زیر بنای ساختمان ها:
ب-1- سطوح زیربنای هر ساختمان بر اساس تصویر افقی سقف ها (پشت تا پشت) اندازه گیری می شود، بازشوها (به استثنای بازشوها تا 2 مترمربع) جز زیر بنا به حساب نیامده پیش آمدگی سقف ها جزو زیر بنا محسوب می شود.
ب-2- هزینه تمام عناصر دیوارهای محوطه و حصارها با هر ارتفاع به صورت مترمربع اندازه گیری می شود.
ب-3- سطوح محوطه به صورت سطح واقعی آن اندازه گیری و به صورت مترمربع محاسبه می شود.
ج- پرداخت های موقت پرداخت های موقت، بر اساس درصدی از مبلغ هر یک از پروژه ها به شرح جدول فوق و منحصرا در چهارچوب و ترتیبی که در پیوست شماره دو تفکیک گردیده، انجام خواهد شد.
بهای مصالح پایکار، بر اساس فهرست پایکار منضم به پیمان، با اعمال شاخص های به کار رفته در برآورده طبق دستورالعمل مربوط و ضرایب بالاسری و منطقه ای مندرج در فهرست بها و ضریب پیشنهادی پیمانکار مندرج در پیمان منظور می شود.
د- پرداخت قطعی: مبلغ پرداخت قطعی به پیمانکار، از حاصل ضرب ارقام اندازه گیری طبق بند "ب" و نرخ پیمان (موضوع بند الف) به علاوه موارد احتمالی مندرج در ماده 12 به دست می آید.
تبصره- در صورتی که در سطوح نقشه های منظم به پیمان تغییری داده نشود مقادیر مندرج در جدول بند

"الف" ملاک عمل پرداخت قطعی خواهد بود.
ه- کسور قانونی، کسور قانونی بر عهده پیمانکار است که توسط کارفرما از هر پرداخت کسر و به حساب مراجع ذیربط واریز می شود. در مورد حق بیمه تامین اجتماعی، طبق ضوابط مورد عمل در طرح های عمرانی (که بر اساس قیمت پایه واگذار می شوند) عمل خواهد شد.
و- جبران خسارت دیرکرد در پرداختها، هر گاه کارفرما در پرداخت پیش پرداخت ها و یا پرداخت های موقت تاخیر نماید، به منظور جبران خسارت ناشی از تاخیر در تادیه اصل بدهی، کارفرما معادل 14 (چهارده) درصد (سالانه) در مبلغی که پرداخت آن به تاخیر افتاده، متناسب با مدت تاخیر، به پیمانکار پرداخت می نماید.
مدت تاخیر در هر پرداخت، از تاریخ آخرین مهلت مندرج در ماده 37 شرایط عمومی پیمان تا تاریخ صدور چک مربوط خواهد بود.
چنانچه مجموع مطالبات پیمانکار که به تاخیر افتاده از 20 (بیست) درصد مبلغ اولیه پیمان تجاوز نماید و کارفرما ظرف مدت حداکثر یک ماه از تاریخ رسیدن این مطالبات نسبت به پرداخت آن اقدام ننماید با تقاضای پیمانکار، کارفرما طبق ماده 48 به پیمان خاتمه می دهد، حداکثر سود پرداختی به پیمانکار (دو) درصد مبلغ اولیه پیمان است و مازاد بر آن قابل پرداخت نیست در این حالت پیمانکار می تواند درخواست خاتمه پیمان را اعلام و کارفرما به پیمان خاتمه می دهد.
ماده دوازده- تغییرات
در صورتی که بعد از انعقاد پیمان و در حین اجرای کار، تغییراتی در مشخصات فنی (از جمله تغییر نوع مصالح) و یا نقشه های اجرایی از طرف کارفرما به پیمانکار ابلاغ گردد و این تغییرات، نوع مصالح و یا حجم عملیات کار را نسبت به نقشه های اولیه تغییر دهد، پیمانکار مکلف به انجام کار با نرخ های بدین شرح خواهد بود.
در صورتی که تغییر در متراژ کارهای مندرج در بند "الف" ماده 11 ایجاد شود، بهای این تغییرات بر مبنای نرخ تعیین شده محاسبه می شود.
چنانچه در صورتی که تغییر مربوط به جزئیات کار باشد، طبق بهای واحد ردیف های فهرست های منضم به پیمان، با اعمال شاخص های به کار رفته در برآورده طبق دستورالعمل مربوط و اعمال ضرایب بالاسری و منطقه ای مندرج در فهرست بها و ضریب پیشنهادی پیمانکار به حساب پیمانکار منظور می شود.
قیمت کارهای جدید ابلاغی که بهای واحد آنها در فهرست بهای پیوست موجود نیست با استفاده از نرخ واقعی زمان و محل اجرا و صرفا با اعمال ضریب بالا سری مندرج در فهرست بها تعیین می شود. سقف مبلغ این کارها حداکثر 10 درصد مبلغ اولیه پیمان است. مبلغ مربوط به افزایش یا کاهش در اثر تغییرات تابع ماده

29 شرایط عمومی پیمان می باشد.
ماده سیزده- فسخ و یا خاتمه پیمان
در صورتی که پیمان مشمول ماده 46 و یا 48 شرایط عمومی پیمان گردد کار به صورت نیمه کاره تحویل گرفته شود، صورت وضعیت قطعی کار بر اساس کارهای انجام شده، درصدهای موقت و بهای مصالح پای کار موضع بند "ج" ماده 11 محاسبه و قطعی می گردد.
ماده چهارده- تجهیز و برچیدن کارگاه
هزینه های مربوط به تجهیز و بر چیدن کارگاه کلا بر عهده پیمانکار است. پیمانکار باید کارگاه را به نحوی مناسب تجهیز نماید که شروع و ادامه کار تا تحویل موقت، بدون وقفه و با کیفیت لازم انجام پذیرد.
در پایان کار، پیمانکار باید نسبت به تخریب و خارج نمودن مواد حاصل از تخریب، اقدام نماید. مصالح بازیافتی از تخریب متلعق به پیمانکار است.
ماده پانزده: سایر شرایط
در خصوص مواردی که در این پیمان نیامده است، مفاد مندرج در مدارک منضم به این پیمان و بخشنامه های ابلاغی مربوط از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، از جمله خسارات پرداخت تاخیر در تحویل زمین، خسارت پرداخت تعلیق و جریمه تاخیر پیمانکار ملاک عمل خواهد بود.

کارفرما پیمانکار

پیوست شماره یک
اقلامی از کار موضع پیمان که توسط پیمانکار انجام نمی گیرد (در ارتباط با ماده یک پیمان)
پیوست شماره دو
تعیین درصدهای انجام کار برای فعالیت های مختلف کار به منظور پرداخت های موقت برای هر زیرپروژه به تفکیک (در ارتباط با بند ج ماده 11 پیمان)
درصدهای انجام کار هر ساختمان، محوطه و حصار کشی باید به طور دقیق، بر اساس برآورد مربوط به هر کار به گونه ای تعیین شود که درصد ریالی هیچ فعالیتی بیشتر از 8 درصد برآورد آن کار نشود.
پیوست شماره سه
مشخصات مربوط به مصالح مصرفی در ساختمان، محوطه سازی و … (درارتباط با ماده 12 پیمان)
پیوست شماره چهار
نحوه اندازه گیری سطوح و دیگر واحدهای مورد نیاز کارها به تفکیک هر زیر پروژه (در ارتباط با ماده 11 پیمان)
پیوست شماره پنج
تعدیل پیمان در ارتباط با ماده 7 پیمان
به این پیمان فقط ما به التفاوت نرخ فولاد و سیمان به شرح زیر تعلق می گیرد و هیچ وجه دیگری به عنوان تعدیل و یا مابه التفاوت به حساب پیمانکار منظور نمی شود.

M= مبلغ ناخالص تفاوت بهای فولاد و یا سیمان
P= بهای واحد نرخ فولاد و یا سیمان طبق فاکتور ارائه شده مورد قبول کارفرما از طرف پیمانکار و یا نرخ های ابلاغی از طرف سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در دوره متناظر ورود مصالح به کارگاه هر کدام که کمتر است.
P0: بهای واحد نرخ فولاد و یا سیمان بر طبق نرخ های ابلاغی از طرف سازمان در ماهی که پیشنهاد پیمانکار در آن ارائه شده است.
10/1= ضریب متوسط تعدیل سالانه
n= مدت سپری شده از تاریخ تسلیم پیشنهاد پیمانکار به سال، کسر سال به تناسب محاسبه می شود.
T= مقدار فولاد یاسیمان مصرفی
14/1= ضریب جبران کسور قانونی و یا سایر هزینه های پیمانکار است.

مبلغ حاصل از رابطه فوق (M ) به حساب بستانکاری و یا بدهکاری پیمانکار منظور می شود.
چنانچه تهیه فولاد و سیمان توسط پیمانکار در زمان تاخیر غیر مجاز انجام شود، برای محاسبه ما به التفاوت نرخ فولاد و سیمان زمان مجاز طبق زمان بندی ملاک عمل قرار می گیرد مگر اینکه نرخ زمان خرید فولاد و سیمان به شرح فوق (در مدت تاخیر غیر مجاز) کمتر از نرخ زمان برنامه زمان بندی باشد که در این حالت نرخ زمان برنامه زمان بندی ملاک عمل قرار می گیرد.

انعقاد پیمان با نرخ مترمربع زیر بنا
بخشنامه شماره 142825/100 مورخ 24/8/1385
به استناد ماده 23 قانون برنامه و بودجه و در چارچوب نظام فنی و اجرایی کشور، دستور العمل پیوست برای انعقاد پیمان با نرخ مترمربع زیر بنا از نوع گروه اول (لازم الاجرا) در 10 صفحه به انضمام دفترچه پیمان در8 صفحه و 5 پیوست ابلاغ می شود تا برای انعقاد پیمان کارهای ساختمانی با سطح زیر بنا تا ده هزار مترمربع از تاریخ ابلاغ به مورد اجرا گذاشته شود.
به تشخیص دستگاه اجرایی، ساختمان های با سطح زیربنای بیشتر از ده هزار مترمربع نیز می توانند از این روش برای انعقاد پیمان استفاده کنند. در این صورت رعایت تمام ضوابط و مقررات مربوط به این بخشنامه الزامی است. در مواردی که اجرای این دستورالعمل برای کارهای تا ده هزار مترمربع امکان پذیر نباشد، مراتب باید همراه گزارش توجیهی لازم در مورد طرح های تملک دارایی سرمایه ای ملی به تایید معاونت امور فنی این سازمان و در مورد طرح های استانی، حسب درخواست شورای فنی استان به تایید معاون فنی این سازمان برسد. در صورتی که اعتبار لازم، محل اجرای پروژه ها و نقشه ها تامین نشده باشد، انعقاد پیمان مجاز نیست.
به منظور رعایت بند "الف" ماده (31) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، دستگاه های اجرایی باید حتی الامکان پروژه های خود را به روش طرح و ساخت (EPC) اجرا کنند. از این رو می توانند با استفاده از ضوابط مربوط در این بخشنامه برای اخذ قیمت به صورت مترمربع زیربنا و بر اساس آئین نامه تشخیص صلاحیت مربوط برای پیمانکار اقدام کنند.
با ابلاغ بخشنامه، بخشنامه شماره 2000- 54/2700- 102 مورخ 20/5/1375 برای انعقاد پیمان های جدید به صورت مترمربع لغو می شود.

فرهاد رهبر
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان

به منظور تسهیل و تسریع در امور اجرایی کارهای ساختمان که سطح زیربنای آنها تا ده هزار متر مربع است، پیمان همسان پیوست باید با تامین مراتب زیر، مورد استفاده قرار گیرد:
در صورتی که هر یک از موارد مربوط به اعتبار، محل اجرای پروژه و نقشه ها به شرح زیر تامین نباشد انعقاد پیمان مجاز نیست.
الف- مواردی که قبل از انعقاد پیمان باید کاملا رعایت شود
1- اعتبار هزینه کار مورد نظر باید پایدار بوده و تعهد تامین اعتبار در زمان لازم، به استناد مواد 52 و 53 قانون محاسبات عمومی، انجام گیرد. لازم به یادآوری است که تعهدات خارج از اعتبارات مصوب تخلف محسوب می شود.
تذکر مهم: با توجه به مقطوع بودن نرخ این پیمان ها و عدم تعلق تعدیل به آنها کارهای اجرایی باید در زمان پیش بینی شده به پایان برسد، از آنجایی که عدم تامین، تخصیص و پرداخت به موقع وجوه لازم نقش عمده ای در تطویل مدت پیمان دارد برای تحقق اتمام کار در زمان پیش بینی شده، رعایت آئین نامه اجرایی ماده (32) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران موضوع مصوبه شماره 28482/ت 32825 ه مورخ 10/5/1384 هیات وزیران الزامی بوده و پس از طی مراحل قانونی لازم، مراجع ذیربط یاد شده در مصوبه مذکور، اعتبار مورد پروژه ها را بایستی به طور کامل بررسی و تصویب نمایند و حسب مورد دفاتر بخشی سازمان و مسئولین ذیربط استانی ملزم به نظارت بر حسن اجرای این امر می باشند.
سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و دستگاه های ذیربط در استان ها نیز برای رفع نارسایی های ناشی از تامین و تخصیص کامل اعتبارات الویت ویژه ای را برای تخصیص صددرصد اعتبارات طرح های مزبور در مدت پیش بینی شده برای اجرای کار در نظر می گیرند. این سازمان برای اجرای پروژه ها بر اساس این دستورالعمل دستورات لازم را برای تخصیص به موقع صادر نموده است.
2- مناسب بودن زمین برای اجرای پروژه مورد نظر و تملک قطعی آن و رفع معارض کامل زمین به نحوی که بتوان با توجه به شرایط موقعیت و عوارض زمین، نقشه و مشخصات کار را به گونه ای تهیه نمود که تغییراتی در آنها بدین لحاظ پیش نیاید.
3- نقشه، مشخصات و مصالح مورد استفاده باید به دقت مورد مطالعه قرار گرفته تا نکته ابهامی برای اجرای کار باقی نماند که منجر به تغییر نقشه، مشخصات فنی، مقادیر اقلام کار و یا مصالح پیش بینی شده گردد و در نتیجه مزیت این نوع پیمان ها منتفی شود. مهندسان مشاور و کارفرمایان باید در تهیه نقشه و مشخصات ساختمان ها به گونه ای عمل نمایند تا حتی الامکان از ردیف های مناسب و ارزان قیمت فهرست بهای پایه استفاده شود و از تجمل گرایی در کارهای نازک کاری پرهیز نمایند تا بدین طریق ضمن حفظ موارد کیفی

کار هزینه اجرای پروژه ها به حداقل ممکن کاهش یابد.
4- مدت واقعی و قابل عمل برای انجام کار باید با توجه به شرایط کار، محل کار، منطقه مربوط، فصل شروع، حجم عملیات و نوع کار تعیین و در اسناد مناقصه درج گردد. این مدت حداکثر 24 ماه می باشد.
5- با توجه به مقادیردقیق اقلام کار محاسبه شده از روی نقشه ها، برآورد هزینه اجرای کار با در نظر گرفتن اقلام احتمالی ستاره دار (در این روش حداکثر اقلام ستاره دار ده درصد مبلغ برآورد است) بر اساس آخرین فهرست بها، ضرایب مربوط، هزینه تجهیز و برچیدن کارگاه شاخص های تعدیل (بدون اعمال ضریب 95 درصد) ابلاغی تا زمان مورد نظر برای مناقصه گذاری (به منظور به هنگام نمودن برآورد) و همچنین برای زمان اجرایی کار تعیین می شود.
تبصره یک- برای منظور نمودن شاخص های تعدیل در جهت به هنگام نمودن برآورد تا زمان مورد نظر برای مناقصه و همچنین در نظر گرفتن نوسانات قیمت زمان اجرای کار، برای دوره هایی که شاخص تعدیل ابلاغ نشده است، از تغییرات آخرین چهار دوره سه ماهه متوالی ابلاغی (حاصل از نسبت رقم آخرین دوره سه ماهه ابلاغی به دوره سه ماهه مشابه سال قبل آن) و تبدیل تبدیل درصد تغییر به متوسط یک دوره سه ماهه (ناشی از تقسیم درصد تغییر به عدد 4) استفاده گردد.
تبصره سه- منظور از شاخص، شاخص های گروهی پیوست 3 ابلاغی در دوره سه ماهه مورد نظر برای مناقصه گذاری است.
6-برآورده هزینه کارهای اجرایی خارج از ساختمان (محوطه سازی، حصار کشی و ….) نیز طبق بند 5 تعیین می گردد.
تبصره- انعقاد کارهای نیمه تمام نیز بر اساس این دستورالعمل انجام می پذیرد.
8- از جمع مبالغ بندهای 5 و6، برآورده هزینه اجرای کار مشخص می گردد.
9- کار مورد نظر با ارائه سطح زیر بنای هر ساختمان، سطح محوطه سازی، مقادیر حصار کشی، به تفکیک (در صورتی که مشخصات حصارها متفاوت باشد)، کارهای مشابه و حدود هزینه اجرای کار (که به ترتیب پیشگفته برآورده شده است) بدون ضمیمه نمودن ریز برآورد، همراه با سایر اسناد و مدارک مناقصه؛ بین پیمانکاران تشخیص صلاحیت شده، به مناقصه گذاشته شود. از پیمانکاران در برگ پیشنهاد، مبالغ
پیشنهادی تفکیک شده به شرح جدول 11 که شرح آنها توسط کارفرما تنظیم شده برای هر یک از ساختمان ها، محوطه سازی و دیوارکشی شامل تمام هزینه های اجرایی کار در منطقه و هزینه های بالاسری اخذ می شود.
10- برنده مناقصه، با توجه به مبلغ کل پیشنهادی (بر طبق قانون برگزاری مناقصه) تعیین و با رعایت سایر شرایط، نسبت به انعقاد پیمان او اقدام می شود.
تبصره- در صورتی که ارجاع کار از طریق ترک تشریفات مناقصه انجام شود، رعایت این دستورالعمل نیز الزامی است.
ب- نحوه تنظیم و تکمیل پیمان
برای انعقاد پیمان، دفترچه پیوست به شرح زیر تکمیل و به امضا و مهر طرفین می رسد:
1- عنوان دستگاه اجرایی شماره آن، طرح، شماره طبقه بندی آن، عنوان پروژه و شماره و محل دقیق اجرای آن، نام واحد خدمات مشاوره، نام پیمانکار، شماره و تاریخ پیمان در صفحه داخل جلد نوشته شود.
2- تاریخ و شهر محل انعقاد پیمان، نام کارفرما و نماینده او در سطر های اول و دوم صفحه 3 درج گردد.
3- چنانچه طرف دیگر پیمان (پیمانکار) شخص حقوقی (شرکت یا موسسه) باشد، نام، شماره و تاریخ ثبت آن در اداره ثبت شرکتها، شهر محل ثبت، نام دارنده و یا دارندگان امضای مجاز برای امضا اسناد تعهد آور، در سطرهای سوم و چهارم صفحه 3 نوشته شود.
4- در صورتی که طرف دیگر پیمان شخص حقیقی باشد، مشخصات فردی او در محل گفته شده در بند 3 بالا، درج می گردد.
5- در محل نشانی باید اقامتگاه قانونی شخص حقوقی (پیمانکار) یا محل اقامت شخص حقیقی (پیمانکار) نوشته شود.
6- در ماده 1 موضوع پیمان و نشانی کار، در محل های پیش بینی شده نوشته شود.
7- در ماده 2، تعداد نقشه های اجرایی و عنوان و سال انتشار فهرست بهای واحد پایه مورد عمل درج شود.
8- در بند الف ماده3، مبلغ کل پیشنهاید پیمانکار به عدد و حرف (در داخل پرانت) نوشته شود.
9- در بند ب ماده 3، ضریب پیمان که ناشی از تقسیم مبلغ پیشنهادی به مبلغ برآورد (که طبق بند الف – 8 توسط کارفرما تهیه شده) است، به عدد و حروف درج گردد. این ضریب منحصرا برای کارهای اضافی و تغییرات احتمالی موضوع ماده 12، مورد استفاده قرارمی گیرد.
10- در ماده 4، مدت پیش بینی شده برای اجرای کار به عدد و حروف نوشته شود.

20