تحقیق در مورد ارزیابی نقش اطلاعات مالی در تصمیم گیری مدیران بانک کشاورزی

 " ارزیابی نقش اطلاعات مالی در تصمیم گیری مدیران بانک کشاورزی"

1- مقدمه :
تحولات پیاپی در زمینه فناوری و نقش آن در سیستمهای تولید و تنوع ارائه خدمات به مشتریان، همراه با تشدید رقابت بین واحدهای اقتصادی به منظور حفظ سهم بازار، مدیریت سازمانها را بر آن داشته است تا همواره و با جدیت به ایجاد بستر مناسب برای ارائه اطلاعات خصوصاً اطلاعات مالی جهت تصمیم گیری ها همت گمارند. سازمان ها دریافته اند که پیش شرط اساسی برای تصمیم گیری های درست اقتصادی وجود و دسترسی به اطلاعات مالی شفاف و استفاده به موقع از آن می باشد. فقدان اطلاعات یا وجود اطلاعات بدون کیفیت منجر به تصمیم گیری های اقتصادی نامطلوب و در نتیجه اتلاف منابع اقتصادی، تخریب بازارهای سرمایه، سلب اطمینان از سرمایه گذاران و اعتباردهندگان و در نهایت عقب ماندگی اقتصادی و کاهش سطح رفاه عمومی می گردد. در این راستا واحدهای تجاری تلاش دارند تا با روش های مناسب اطلاعات صحیح، قابل اتکاء و قابل اعتمادی را در زمینه های مربوط به فعالیتشان جمع آوری و ارائه نمایند. ارائه اطلاعات مالی با کیفیت مطلوب می تواند نقش مهمی در ارزیابی عملکرد گذشته، اداره عملیات جاری و آتی واحدها ایفا نماید.
بنابراین یکی از حوزه های مورد توجه مدیران، حوزه حسابداری و مدیریت مالی است. گزارش های حسابداری به عنوان محصول نهایی فرآیند حسابداری در واقع نقش ارائه کننده اطلاعات به استفاده کنندگان مختلف اعم از درون سازمانی و برون سازمانی را انجام می دهد. به عبارت دیگر سیستم حسابداری مورد عمل واحد تجاری از طریق پردازش داده ها و تبدیل آن به اطلاعات سودمند، پیوند میان نتایج فعالیت های اقتصادی با افراد ذینفع را برقرار می سازد. بنابراین باتوجه به این که اطلاعات ابزار تصمیم گیری های مدیریت است و میزان دقت تصمیمات مدیریت نیز بستگی به میزان صحت و دقت اطلاعاتی دارد که در زمان تصمیم گیری در اختیار وی قرار دارد، آگاهی از میزان برخورداری اطلاعات مالی از ویژگی های کیفی حائز اهمیت است. بدین ترتیب تحقیق حاضر تلاش دارد تا با توجه به نظام حسابداری مورد عمل، از طریق آزمون فرض های مربوط به ویژگی های کیفی اطلاعات مالی به ارزیابی و تحلیل چگونگی ارائه اطلاعات مالی و تاثیر آن بر تصمیم گیری مدیران بانک کشاورزی بپردازد.

2- مبانی نظری:
حسابداری به عنوان یک دانش عملی وظیفه پردازش داده های اقتصادی و تبدیل آن به اطلاعات مفید را بر عهده دارد و به عنوان نخستین سیستم اطلاعاتی، دولت، موسسات اقتصادی و سایر اشخاص نیازمند اطلاعات حسابداری را در تصمیم گیری، کنترل و تنظیم فعالیت های مختلف یاری می رساند. تحول و تکامل سیستم حسابداری با پیدایش سیستم های فرعی دیگر نظیر حسابداری صنعتی، حسابداری مالی و حسابداری مدیریت، سیستم حسابداری را قادر ساخت تا پابه پای تحولات حرکت نماید و نیازهای اطلاعاتی برای اداره و کنترل سیستم های تولیدی و انواع ارائه خدمات را فراهم آورد.
تعریف انجمن حسابداری آمریکا از حسابداری به عنوان " فرآیند شناسایی، اندازه گیری و تبادل اطلاعات اقتصادی در شکل دادن قضاوت ها و تصمیمات مجاز توسط استفاده کنندگان اطلاعات "، مشخص می کند که هدف حسابداری به عنوان یک سیستم اطلاعاتی تامین نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان مختلف جهت تنظیم امور و فعالیت های اقتصادی – اجتماعی و کمک به تصمیم گیری می باشد.
معمولاًاستفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری طیف وسیعی را در بر می گیرند و صاحبنظران حرفه حسابداری تقسیم بندی های مختلفی را در این رابطه ارائه نموده اند. معروف ترین تقسیم بندی، تفکیک استفاده کنندگان به استفاده کنندگان درون سازمان و استفاده کنندگان خارج از سازمان می باشد. وظیفه تهیه و ارائه گزارش های مالی به دولت، سهامداران، اعتباردهندگان، مراجع مالیاتی و سایر افراد و گروه های ذینفع به عنوان استفاده کنندگان برون سازمانی اطلاعات حسابداری بر عهده حسابداری مالی است. در حالی که تهیه گزارش های تفصیلی برای استفاده کنندگان درون سازمانی نظیر مدیران و مسوولان اجرایی را حسابداری مدیریت انجام می دهد. تفاوت دیگر حسابداری مدیریت و حسابداری مالی از جنبه تمرکز زمانی، در این است که حسابداری مدیریت حال و آینده نگر است و حسابداری مالی فقط به گذشته نظر دارد.
سیستم حسابداری، اطلاعات را با پنج هدف کلی فراهم می نماید.
1- شکل دادن مجموعه استراتژی ها و برنامه های بلندمدت
2- برنامه ریزی و کنترل تخصیص منابع
3- برنامه ریزی و کنترل هزینه عملیات و فعالیت ها
4- اندازه گیری و ارزیابی عملکرد کارکنان
5- رعایت ضوابط خارجی با الزامات قانونی گزارشگری
اهداف 1 تا 4 با حسابداری مدیریت و هدف پنجم با حسابداری مالی ارتباط پیدا می کند. به طور کلی اهداف عمده حسابداری را می توان به شرح زیر بیان نمود :
1- تامین نیازهای اطلاعات مالی از طریق تنظیم صورت های مالی و یا گزارش های مالی
2- تولید و ارائه اطلاعات تفصیلی مورد نیاز مدیریت برای تصمیم سازی
3- تولید و ارائه اطلاعات مالی مورد استفاده سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان، دولت، مراجع مالیاتی و…
4- مستند کردن آثار معاملات، عملیات و رویدادهای مالی موثر بر واحد اقتصادی
امروزه چالش اطلاعات و تعامل مدیران سازمان با آن، تغییرات بنیادین سازمانی و تطابق ساختارهای سنتی مدیریت با شرایط نوین را ضروری نموده است. چنین بازنگری در ساختار سازمانی، رهیافتی نوین محسوب شده که تمرکز و اعتقاد مدیریت عالی سازمان و مشارکت کارکنان در انجام آن را طلب می کند. نظام مدیریت سنتی، منابع فیزیکی، سرمایه و نیروی انسانی را سه منبع اساسی برای داشتن عملکردی مطلوب در سازمان لازم می داند. حال آن که امروزه " اطلاعات " به عنوان چهارمین رکن سازمان جایگاه ویژه ای یافته و به عنوان عامل اساسی در حیات سازمان نقش یافته است.
اهداف گزارشگری مالی و مبانی حسابداری ایجاب می کند که اطلاعات ارائه شده در صورت های مالی برای تصمیم گیری استفاده کنندگان نسبت به واحد تجاری سودمند، صحیح و قابل اعتماد باشد. برخی خصوصیات کیفی به محتوای اطلاعات مندرج در صورت های مالی و برخی دیگر به چگونگی ارائه این اطلاعات مربوط می شود. ویژگی های کیفی اصلی مرتبط با ارائه اطلاعات " قابل مقایسه بودن " و " قابل فهم بودن " است و ویژگی های کیفی اصلی مرتبط با محتوای اطلاعات "مربوط بودن " و " قابل اعتماد بودن " است.

3-روش تحقیق :
-جمع آوری اطلاعات در تحقیق حاضر به روش توزیع پرسشنامه انجام شده است. در پرسشنامه تنظیمی چهار ویژگی کیفی اصلی به همراه ویژگی های فرعی مربوط در قالب 24 سوال مطرح می گردد. شیوه طراحی پرسشنامه بدین صورت است که اعضای گروه پاسخ دهنده ابتدا نظر کلی خود را در مورد هر سوال با زدن علامت در مقابل کلمه " موافق " یا " مخالف " ابراز می نمایند. پاسخ دهنده سپس میزان توافق یا عدم توافق خود را از طریق پیوستار ذیل هر سوال که از صفر تا 9 درجه بندی شده، تعیین می نماید. پرسشنامه تنظیمی شامل دو بخش است. بخش نخست به ویژگی های فردی پاسخ دهنده نظیر میزان تحصیلات، رشته تحصیلی، پست سازمانی و سابقه کار اختصاص می یابد و بخش دوم نیز به سوالاتی در مورد فرضیه های تحقیق خواهد پرداخت.
-جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه مدیران ارشد، روسای ادارات کل و معاونین آنها می باشد.
-با توجه به تخصصی بودن موضوع تحقیق و به دلیل محدود بودن جامعه آماری و همچنین به منظور حصول نتایج قطعی تر، از روش های نمونه گیری برای انتخاب افراد صرفنظر شده است. بنابراین کلیه اعضای جامعه مورد نظر از طریق توزیع پرسشنامه مورد آزمون قرار می گیرند. ( 49 = n )
فرضیه اصلی تحقیق : در نظام حسابداری و گزارشگری مورد عمل بانک، اطلاعات مالی از ویژگی های کیفی مطلوب جهت تصمیم گیری برخوردار می باشد.

فرضیه های فرعی تحقیق :
1- ویژگی " قابل فهم بودن " اطلاعات مالی در تصمیم گیری مدیران بانک موثر است.
2- ویژگی " مربوط بودن " اطلاعات مالی در تصمیم گیری مدیران بانک موثر است.
3- ویژگی " قابلیت اعتماد " اطلاعات مالی در تصمیم گیری مدیران بانک موثر است.
4- ویژگی " قابلیت مقایسه " اطلاعات مالی در تصمیم گیری مدیران بانک موثر است.
-برای آزمون فرضیه های مطرح شده در این تحقیق از استدلال های توضیحی و آزمون های آماری استفاده شده است.
استدلال های توضیحی به استناد اطلاعات و شواهدی که از طریق روش کتابخانه ای جمع آوری شده انجام گرفته است.
آزمون های آماری مورد استفاده در این پژوهش شامل " آزمون تحلیل واریانس"،"آزمون دو جمله ای " و "تحلیل رگرسیون " می باشد.

4- بررسی داده ها
-در بررسی اطلاعات جمع آوری شده مشخص گردید که اکثریت قریب به اتفاق پاسخ دهندگان به سوالات مطرح شده در مورد رعایت ویژگی های کیفی اطلاعات در گزارش های مالی منتشر شده پاسخ موافق ارائه کرده اند. این مطلب نشان می دهد که از دیدگاه مدیران بانک گزارش های مالی بانک حائز ویژگی های کیفی مورد نظر است.
-با استفاده از آماره آزمون (z) با 95% اطمینان می توان ادعا نمود که پاسخ دهندگان اعتقاد دارند اطلاعات مندرج در گزارش های مالی بانک دارای ویژگی " قابل فهم بودن " است.
-با استفاده از آماره آزمون (z) با 95% اطمینان می توان ادعا نمود که پاسخ دهندگان اعتقاد دارند اطلاعات مندرج در گزارش های مالی بانک دارای ویژگی " مربوط بودن " است.
-با استفاده از آماره آزمون (z) با 95% اطمینان می توان ادعا نمود که پاسخ دهندگان اعتقاد دارند اطلاعات مندرج در گزارش های مالی بانک دارای ویژگی "قابل مقایسه بودن " است.
-با استفاده از آماره آزمون (z) با 95% اطمینان می توان ادعا نمود که پاسخ دهندگان اعتقاد دارند اطلاعات مندرج در گزارش های مالی بانک دارای ویژگی "قابل اعتماد بودن " است.
-با استفاده از آزمون تحلیل واریانس می توان نتیجه گرفت که پاسخ دهندگان علیرغم سطح تحصیلات متفاوت( یک نفر مدرک دیپلم یا فوق دیپلم، 26 نفر لیسانس و 14 نفر مدرک فوق لیسانس ) نظر یکسانی از لحاظ پاسخگویی به سوالات ارائه نموده اند.
-با استفاده از آزمون تحلیل واریانس می توان نتیجه گرفت که پاسخ دهندگان علیرغم رشته تحصیلی متفاوت نظر یکسانی از لحاظ پاسخگویی به سوالات ارائه کرده اند.
-به منظور تخمین رابطه بین برخورداری اطلاعات از "ویژگی های کیفی" به عنوان متغیر مستقل و "تصمیم گیری " به عنوان متغیر وابسته و همچنین استخراج معادله خط رگرسیون، روش تحلیل رگرسیون به کار گرفته شده است. براین اساس با 95% اطمینان می توان ادعا کرد که بین ویژگی " قابل فهم بودن"، " مربوط بودن "، " قابل مقایسه بودن "، "قابل اعتماد بودن " و تصمیم گیری مدیران رابطه خطی و مثبت وجود دارد.
چنانچه ویژگی های کیفی فوق الاشاره را به ترتیب با به عنوان متغیرهای مستقل و "تصمیم گیری مدیران " را با y به عنوان متغیر وابسته نشان دهیم.
معادله خطوط رگرسیون به شرح زیر است.

5- نتیجه گیری :
فرضیه شماره یک : ویژگی " قابل فهم بودن " اطلاعات مالی، در تصمیم گیری مدیران بانک موثر است.
تایید فرضیه مذکور این نتیجه را بدست می دهد که استفاده کنندگان اطلاعات مالی علاوه بر اینکه دارای دانش متعارفی در زمینه به کارگیری اطلاعات هستند، اطلاعات حسابداری مورد استفاده آنان شیوه ساده و قابل فهم ارائه می گردد.
فرضیه شماره دو : ویژگی " مربوط بودن " اطلاعات مالی، در تصمیم گیری مدیران بانک موثر است.
تایید فرضیه مذکور گویای این مطلب است که اطلاعات حسابداری قابلیت ارزیابی نتایج فعالیت های بانک و پیش بینی عملیات آینده بانک را در حد مطلوب و قابل قبول فراهم می سازد.
فرضیه شماره سه : ویژگی " قابل مقایسه بودن " اطلاعات مالی، در تصمیم گیری مدیران بانک موثر است.
از تایید این فرضیه می توان چنین نتیجه گرفت که تولید و ارائه اطلاعات مالی به گونه ای است که امکان تحلیل روند تغییر در وضعیت مالی در طول زمان به منظور ارزیابی وضعیت و مقایسه عملکرد مالی بانک با سنوات و دوره های قبل در حد مناسبی وجود دارد.
فرضیه شماره چهار : ویژگی " قابل اعتماد بودن " اطلاعات مالی در تصمیم گیری مدیران بانک موثر است.
نتیجه ای که از تایید این فرضیه می توان گرفت این است که اطلاعات حسابداری توانسته است قابلیت اعتماد و اطمینان نسبی استفاده کنندگان را فراهم نماید. به عبارت دیگر، اطلاعات مزبور همواره از دیدگاه مدیران با شرط احتیاط، رعایت بیطرفی و عاری از تمایلات جانبدارانه، به صورت صادقانه تهیه می شوند.
بنابراین با 95 درصد اطمینان می توان ادعا نمود که مدیران بانک تصمیمات خود را بر اساس اطلاعات منتشره از سیستم حسابداری مورد عمل اتخاذ می نمایند. لذا می توان نتیجه گرفت که تحت نظام حسابداری و گزارشگری مورد عمل بانک، اطلاعات مالی از ویژگیهای کیفی مطلوب و قابل قبول جهت تصمیم گیری برخوردار می باشد.

پیشنهاد :
پیشنهاد می شود سوالات پرسشنامه و روش مورد عمل تحقیق به عنوان بخشی از تکنیک های بررسی سیستم حسابداری و گزارشگری برای دوره های مختلف زمانی به منظور یافتن راهکارهای مناسب براساس نتایج استفاده گردد.

منابع
1-ایران نژاد پاریزی، مهدی و پرویز ساسان گهر، سازمان و مدیریت ازتئوری تا عمل تهران:موسسه عالی بانکداری ایران 1371
2-باباجانی، جعفر، ارزیابی مسئولیت پاسخگویی نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولت جمهوری اسلامی ایران، پایان نامه برای اخذ دکترای حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران 1378
3-باباجانی، جعفر، بررسی تطبیقی مفاهیم حسابداری واحدهای انتفاعی و دولتی "بررسی های حسابداری و حسابرسی 28 سال 1378
4-باتاچاریا، گوری ک و دیگران، مفاهیم و روشهای آماری ترجمه، دکترشهرآشوب تهران: مرکز نشردانشگاهی 1364
5-برچ، جان ج دگری نتیزکی، " سیستمهای اطلاعاتی درتئوری و عمل "، فصل سوم درکتاب تصمیم گیری درمدیریت، ابوالقاسم حکیمی پور، مشهد :چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی 1376
6-حکیمی پور، ابوالقاسم تصمیم گیری درمدیریت موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی 1376
7-خلیفه سلطانی، سید احمد، بررسی علل عدم استفاده درون سازمانی ازاطلاعات حسابداری درصنایع پایان نامه برای اخذ درجه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران 1374
8-رهنمودهای حسابداری کمیته تدوین رهنمودهای حسابداری سازمان حسابرسی چاپ بانک ملی ایران نشریه 122. 1377
9-سعادت، اسفندیار، فرآیند تصمیم گیری درسازمان تهران :موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران 1372
10-شباهنگ رضا، حسابداری مدیریت سازمان حسابرسی، تهران 1378
11-عباس زادگان، سید محمد، کاربرد آماردرمدیریت تهران، شرکت سهامی انتشار1366
12-فخاریان، ابوالقاسم، " رواج و روایی حسابداری مدیریت " ماهنامه حسابدار122، صفحه 23
13-مبانی نظری حسابداری و گزارشگری مالی، هیات تدوین استانداردهای حسابداری سازمان حسابرسی نشریه 113. 1386
14-ملک آرایی، نظام الدین "نقش و جایگاه سیستمهای حسابداری "(مجموعه مقالات) حسابرس1373 صفحه 62-42
15-نوفرستی، محمد ؛ آماردراقتصاد و بازرگانی تهران :دفترانتشارات و تامین منابع درسی دانشگاه شهید بهشتی 1365
16-هورن گرنن، چارلز اصول حسابداری (3) مدیریت، ترجمه دکترنوروش تهران نشرترمه 1377

فهرست منابع لاتین
1-BEELEVERO,NEEDLES.financial Accounting ,Houghton Miffling co.,1995
2-BLOMMAERT,A.M.M.and J.M.J BLOMMAERT and R.S.HAYES.Financial Decision Making. Prentic Hell Biik CO.,1991
3-HEITGER.Hand SERGE MATULICH.Managerial Accounting:Teach Yourself Book.McGraw -Hill BookCO.,1992
4-HORNGREN and FOSTER and DATAR. COst Accounting. Prentic Hall Book CO.,1994
5-MEIGS, WALTER B and ROCERT F. MEIGS. Acciunting : The Basis for Business Decision. McGraw Hill Book CO.,1987
6-MURPHY.BRIAN. Management Accounting. 3rd ed.UK.,1988
7-WEETMAN,AULINE. Financial & Management Accounting. Pitman Publishing Book CO.,1996

284 مجموعه خلاصه پایان نامه های مرتبط با بانک کشاورزی

21