بررسی نقش خانواده در افت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی


موضوع
بررسی نقش خانواده در افت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی
پروژه روش تحقیق

نام استاد :

نام محقق :

بررسی نقش خانواده ها در افت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی :
پیشگفتار :
زیر بنای علمی هر جامعه ای را آموزش و پرورش آن تشکیل می دهد، بنابراین با افزایش کیفیت آموزشی می توان ساختار علمی یک جامعه را مستحکم و توانمند ساخت. از اینرو بر عهده کارشناسان خبره آموزش است که روش های مختلف را که درافزایش کیفیت آموزشی موثرند را مورد بررسی قرار دهند.

مقدمه
دانش آموزان در دوران ابتدایی بنا بر ضرورت نیازهاى درونى و فطرى خویش بدنبال کسب دانش و آگاهى هستند، بنابراین بصورت طبیعى به تحصیل علاقه مندند.
اغلب دانش آموزان در حال تحصیل در مدارس، از بهره ى هوشى لازم براى انجام تحصیل در مقطع مربوط به خود برخوردارند و به گفته ى بنیامین بلوم اغلب دانش آموزان قادر به کسب اهداف آموزشى هستند و تنها زمان یادگیرى براى آنها متفاوت است.

واژه های کلیدی :
خانواده ( Family ) ، افت تحصیلی

فصل اول
کلیات تحقیق

بیان مسئله :
بررسی پیرامون رابطه میان خانواده ها و افت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی ، تا چه اندازه به هدف ها، محتوا، فعالیت های یادگیری دانش آموزان، روش های ارزشیابی راهبردهای تدریس، ابزار یادگیری، زمان و مکان یادگیری پرداخته ایم و محیط های آموزشی مان عوامل اجرایی، معلم و مسئولان با این امور آشنا هستند. آیا واقعاً نقطه شروع همه فراگیران یکسان است؟ آیا همه باید به یک شکل و شیوه مورد ارزشیابی قرار بگیرند؟ آیا ارزشیابی ها استاندارد است؟و دارای اعتبار هستند؟ می توانند هدف های رفتاری موردنظر را بسنجند؟ باتوجه به مراحل پدیده آموزشی صحبت درباره افت تحصیلی نباید سطحی و گذرا باشد. کلیه مراحل از شروع نوشتن ارزش ها، دیدگاه ها، هدف تا آخرین مرحله اجرا و ارزشیابی یک به یک با شیوه های همه پرسی، پرسشنامه، همایش، سمینار، تحقیقات آماری باید مورد بررسی قرار گیرد تا به عوامل موثر در افت تحصیلی به شیوه علمی دست یافت.

اهمیت و ضرورت تحقیق :
در کشور ما محتوای کتب درسی توسط دفاتر تحقیق و تالیف کتب درسی به وسیله اساتید متخصص تدوین می شود. سطح ارتباط مولفین کتاب با عوامل درگیر با محتوای کتب معلم و شاگرد ضعیف بوده و نسبت به نیاز دانش آموز و تقاضای معلم بی اطلاع هستند یا حداقل شناخت از نزدیک وجود ندارد. لذا متخصصان به پشتوانه رشته تحصیلی خود به تعیین محتوای درسی پرداخته اند. موضوع های درسی مدون به عنوان منبع اصلی اطلاعاتی در برنامه آموزشی ایجاب می کند که یک سازماندهی فارسیی و از پیش تعیین شده داشته باشیم. حتی گام های تدریس باید از پیش تعیین شده باشد تا مجموعه آموزشی بتواند به نحوی موثر و کارآمد به انتقال دانش بپردازد. با توجه به حجم کتب و نامتناسب بودن با درک و فهم دانش آموز و حتی زمان و مکان آموزشی با چالش های جدی روبه رو هستیم. با این شیوه جریان یادگیری به یک جریان مکانیکی مبدل شده. نقاط ضعف این شیوه طرح محتوای کتب درسی عبارتند از:
۱- معلومات تکه تکه شده و مجزا از یکدیگر در قالب دروس مجزا ارائه می شود لذا سریع فراموش می شود و از کاربرد علوم آموخته شده کاسته خواهد شد.
۲- برنامه درسی با موضوع محور ارتباطی با دنیای واقعی دانش آموز ندارد و مسائل و مشکلات و امور زندگی دانش آموز به طور پیوسته در برنامه درسی او گنجانده نشده است.
۳- به توانمندی ها، علایق و نیازها و تجربه های گذشته دانش آموزان توجه کافی مبذول نمی شود. لذا انگیزه های لازم برای یادگیری از آنها را سلب می کند.
۴- محتوای کتب باید با زندگی طبیعی بیگانه نباشد.
۵- درک دانش آموز از محتوا نباید تحت الشعاع کمیت آموزش قرار گیرد.
۶- مهارت های شناختی مورد توجه قرار گیرد.
۷- باتوجه به گسترش دانش بشری و پیداشدن قلمروهای جدید در علم و کثرت موضوع های درسی هماهنگی با طول زمان کلاس، تعداد شاگردان و فضای آموزش ندارد.
از طرفی می دانیم:
۱- همه معلمین توان طراحی درسی را ندارند.
۲- همه متخصصین هم آشنایی با تدوین برنامه درسی را ندارند.
۳- برنامه درسی های روییدنی که از تعامل بین معلم و شاگرد به وجود می آید به هدف های اجتماعی تعلیم و تربیت و میراث فرهنگی نمی تواند توجه کافی مبذول کند.
۴- به هدف های مشترک و عام دست نمی یابیم.
لذا نیاز داریم:
۱- متخصصین رشته های گوناگون با ادبیات برنامه ریزی آشنا باشند.
۲- مولفین در محل اجرای محتوای درس قرار بگیرند.
۳- به نقد و بررسی محتوا پرداخته شود.
۴- نظرات معلمین، نیازهای دانش آموزان و جامعه و تجزیه و تحلیل بررسی ها را یکپارچه کنند.
تصمیم گیری های آگاهانه مبتنی بر روش های روشن بینانه متکی بر اهداف کلی باشد و توان اجرای اهداف رفتاری را نیز داشته باشد.
۵- محتوای دروس با تغییرات علوم، جوامع، علایق و نیازهای یادگیرنده و جامعه متغیر باشد.

هدف های کلی تحقیق :
هدف کلی در این پژوهش بدست آوردن بک رابطه معنی دار میان نقش خانواده ها و میزان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی است .

هدف های جزئی تحقیق :
بدست آوردن میزان تاثیر پذیری افت تحصیلی دانش آموزان از فاکتور خانواده است .

فرضیه ها :
فرضیه اول :
میان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی و خانواده آنها رابطه معنی دار وجود دارد . H1

فرضیه دوم :
میان افت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی و خانواده آنها رابطه معنی دار وجود دارد . H2

متغییر های تحقیق :
متغییر مستقل :
افت تحصیلی
متغییر وابسطه :
خانواده

تعاریف عملیاتی متغییر ها :
افت تحصیلی :
کاهش نسبی فعالیت درسی و مطالعه یک دانش آموز در یک دوره نسبی در مقایسه با دوره نسبی قبل از آن را افت تحصیلی گویند. به بیان دیگر شکستها و ناکامی های دانش آموز در تحصیل که با بی علاقگی به مسائل تحصیلی و کاهش نمرات درسی شروع می شود، افت تحصیلی نام دارد.

فصل دوم
ادبیات و پیشینه تحقیق

مقدمه :
افت تحصیلی دانش آموزان در درس های مختلف ،جدا از عنوان خاص کتاب عوامل مشترکی دارد، که مهم ترین این عوامل عبارتند از:

الف) عوامل مربوط به دانش آموز
عوامل فیزیولوژیکی و جسمی مانند ضعف بینایی و شنوایی و غیره، عوامل ذهنی و روانی مانند میزان هوش و قدرت حافظه و سلامت روانی، نداشتن هدف واقعی و عینی و روشن از تحصیل، عدم انگیزش درونی برای تحصیل و مطالعه، نداشتن اعتماد به نفس کافی، ضعف اراده در تصمیم گیری های تحصیلی و مطالعه و اجرای تصمیمات، عدم برنامه ریزی دقیق از لحاظ زمان و میزان مطالعه روزانه، نداشتن روش مطالعه مناسب برای دروس مختلف، مهارت های مطالعه ی نادرست.

ب) عوامل مربوط به خانواده
اختلاف خانوادگی و خانواده آشفته ، طلاق فیزیکی یا روانی والدین ، وجود نا مادری یا نا پدری و غیره، اختلاف فرزندان با خانواده مانند لجبازی با والدین و اعتراض به جو خانواده، وابسته و متکی نمودن فرزندان به والدین در امور درسی و تکالیف ، تحقیر ، سرزنش و مقایسه نادرست فرزندان با همسالان موفق، تغییرات منفی در خانواده مانند ورشکستگی سیاسی و اقتصادی و اعتیاد و غیره، تغییر در جهت ارتقای سریع و غیر مترقبه سطح اقتصادی یا اجتماعی خانواده و از خود باختگی و غافلگیر شدن فرزندان و انواع انحرافات.

ج) عوامل مربوط به مدرسه
گروه همسالان مانند مزاحمت و شوخی های نابجا در کلاس درس، رفتارهای نامناسب عوامل اجرایی مدرسه مانند مدیر ، معاونین ، دبیران و مشاوران، جو عمومی حاکم بر مدرسه از لحاظ درسی مانند سخت گیری بیش از حد دبیران .

د) عوامل مربوط به اجتماع
دوستان نا باب، استفاده ی نادرست از کلوپ های ورزشی، بدن سازی ، بیلیارد و غیره، استفاده نادرست از کافی نت ها و گیم نت ها، گذراندن وقت زیاد در خیابان ها و خارج از منزل.

برای رفع و برطرف نمودن این موانع راهکارهای مختلفی وجود دارد، که بیان همه آن ها از عهده این مقاله بیرون است.اما بدون شک به منظور کاهش افت تحصیلی دانش آموزان و رفع این موانع باید از طریق والدین و مربیان اقدام نمود.
والدین و مربیان در مواجهه با افت تحصیلی نوجوانان باید انعطاف پذیر بوده، رفتارهای خشونت آمیز با وی نداشته باشند و در عوض موفقیتهای تحصیلی او را تقویت نموده و به او پاداش دهند. زیرا در یادگیری همیشه حضور پاداش و تقویت اهمیت بسیاری دارد. زیرا فرد از طریق تقویت می تواند به یادگیری بیشتری دست یابد. در غیر اینصورت عدم تقویت فرد در هنگام افت تحصیلی موجب ترک تحصیل او خواهد شد .
به عبارت دیگر والدین و مربیان می بایستی به دانش آموز توجه کافی را مبذول داشته و روحیه اعتماد به نفس وی را افزایش دهند و در او نسبت به درس خواندن هدف ایجاد کنند.و نیز باید توجه داشته باشند که افت تحصیلی نشانه عدم توانایی تحصیلی نیست.

نکته دیگری که باید مربیان و والدین بدان توجه داشته باشند اینست که ملاک از درس خواندن یادگیری است نه نمره یادگیری علم و دانش ، کسب مهارتها برای زندگی آینده ، یادگیری نظم و تربیت ، قوانین جامعه و اجتماعی شدن مهم است . بنابراین نباید نمره را به عنوان ملاک پیشرفت تحصیلی دانش آموز در نظر داشته باشند، بلکه هدف یادگیری است. از اینرو والدین و مربیان باید انعطاف کافی را در زمینه نمره دانش آموزان داشته باشند، تا مشکلاتی را در این زمینه برای دانش آموز به وجود نیاورند، پس همه تلاش مربیان و والدین باید جلوگیری از افت تحصیلی دانش آموز باشد،زیرا چنانچه افت تحصیلی ادامه یابد به بزهکاری و انحراف دانش آموز منجر می شود و در نتیجه ترک تحصیل به وجود می آید، که یکی از مهم ترین عوامل فساد در جامعه می باشد.

3) عوامل افت تحصیلی در دروس ریاضی و فارسی
در هر درسی علاوه بر عوامل عمومی که در بالا ذکر شد، علل دیگری نیز وجود دارد که باعث افت تحصیلی در آن درس می شود. این عوامل را در درس های ریاضی و فارسی در سه محور دانش آموز، معلم و کتاب مورد بررسی قرار می دهیم.

الف) دانش آموز
یکی از واقعیت های غیر قابل انکار در جامعه کنونی ما اینست که رشته علوم انسانی از منزلت و جایگاه بسیار پایینی برخوردار است و در انتخاب رشته تحصیلی دانش آموز رشته های ریاضی و تجربی نسبت به رشته انسانی در اولویت قراردارند و گاهی مشاهده می شود که رشته فنی و حرفه ای نسبت به رشته انسانی جایگاه بهتری دارد.بنابراین اکثر دانش آموزانی که رشته تحصیلی خود را علوم انسانی انتخاب می کنند، از روی علاقه و رغبت نبوده، بلکه چون از لحاظ درسی نمره حد نصاب برای انتخاب رشته ریاضی یا تجربی را کسب ننموده اند،وارد رشته انسانی می شوند.بنابراین بی رغبتی دانش آموزان به این رشته و دروس آن از جمله ریاضی و فارسی عامل افت تحصیلی می شود.

_راهکار موثر
برای اینکه دانش آموزان به علوم انسانی علاقمند شوند،باید جایگاه این رشته تغییر یابد و اهمیت آن برای دانش آموزان مشخص گردد که این کار باید از خود دبیران و مسوولان سازمان آموزش و پرورش آغاز گردد. که در اینصورت دانش آموزان با علاقه و رغبت این رشته را انتخاب نموده و دانش آموزانی که از لحاظ در سی توانمندتر هستند بدان رو می آورند. همچنین با مشخص نمودن جایگاه حقیقی رشته انسانی اهمیت هر یک از دروس این رشته از جمله ریاضی و فارسی روشن می شود.و در نتیجه برای دانش آموزان دارای جذابیت می شود.
ب) معلم
گاهی ممکن است معلم و روش تدریس او در یک درس باعث بی رغبتی دانش آموزان به آن درس و در نتیجه افت تحصیلی آنان گردد. که در مورد در س ریاضی و فارسی این عوامل را می توان ذکر نمود:
1) تدریس ریاضی و فارسی توسط دبیران غیر مرتبط
گاهی مشاهده می شود که برای تدریس ریاضی و فارسی با وجود دبیرانی رشته تخصصی آنها ریاضی است،از معلمان غیر متخصص استفاده می شود. مسلما تدریس و تسلط معلم در رشته تخصصی خود با غیر آن متفاوت است.

مشکلات جسمى
هرگونه مشکل جسمى فرد ممکن است به تاثیر منفى در روند یادگیرى او منجر شود. اساساً مشکلات جسمى را مى توان به دو دسته تقسیم کرد. دسته ى اول، مشکلاتى است که بدلیل حالت فیزیکى جسم، فرد را در یادگیرى دچار مشکل مى کند. به عنوان مثال دانش آموزى که چشمش بخوبى تابلو را تشخیص نمى دهد یا دانش آموزى که گوشش بخوبى مطالب را نمى شنود و یا یادگیرنده اى که بخاطر ضعف جسمى قادر نیست مدت کلاس را با آرامش بگذراند، چنین افرادى حتى با بهره ى هوشى کافى در یادگیرى و کسب مهارت ها قادر نیستند از استعداد واقعى خود بهره بگیرند. دسته ى دومِ مشکلات جسمی، حالت روانى و عاطفى ایجاد کرده و مانع ابراز وجود شخصیت یادگیرنده مى شوند. به همین دلیل او قادر نیست از استعداد واقعى خود بهره برده، آن را آشکار سازد.
براى پیش گیرى از بروز چنین شرایطی، لزوم توجه به بهداشت جسمى و روانى دانش آموزان بسیار اساسى است.

مشکلات عاطفى
بعضى از دانش آموزان دچار مشکل عاطفى هستند. دانش آموزى که نتواند به تناسب سن خود رفتار موردانتظار جامعه ( رفتار عادی) را از خود ظاهر سازد، مثلاً در مقابل تذکرات عادى معلم یا والدین به گریه بیفتند یا در رویارویى با حوادث عادى دچار اضطراب و نگرانى بیش از حد شود، در مقابل شوخى هاى دوستانه ى هم کلاسى ها دچار خشم شدید و نگرانى گردد و خلاصه رفتارى انجام دهد که با رفتارهاى عادى مغایرت داشته باشد، ممکن است دچار مشکل عاطفى بوده، این امر بر روند آموزشى او تاثیر منفى بگذارد. علت تاثیر منفى چنین روحیه ی، عدم سازگارى دانش آموز با محیط کلاس، جامعه و هم کلاسى هاست. چنین فردى هم از طریق هم کلاسى ها منزوى مى شود و هم بدلیل تلقى ناخوشایند از هرگونه رفتار معلم و والدین، مستمراً دچار بحران روحى است و بنابراین از محیطى که در آن این گونه بحران ها برایش ایجاد مى شود، بیزار و فرارى مى گردد.

مشکلات تدریس معلم
والدین گرامى باید بدانند که ممکن است علت بیزارى از درس یا مدرسه و یا عدم انجام تکالیف نوعى عدم علاقه مندى به معلم باشد. عدم علاقه مندى به معلم داراى دلائلى است. از جمله:

معلم در نحوه ى تدریس خود باید طیف متفاوت دانش آموزان و تفاوت هاى فردى آنان را در نظر بگیرد تا حتى المقدور از بروز مشکلات جلوگیرى بعمل آید. معلم باید بداند طیف استعدادها، تمامى دانش آموزان قوى و ضعیف را شامل مى گردد. وى حتى در تقسیم نگاه ها، محبت ها و توجهات به دانش آموزان باید عدالت را رعایت نماید.

مشکلات خانوادگى
مشکلات خانوادگی، طیف وسیعى از مسائل را از اختلاف بین پدر و مادر گرفته تا برخوردهاى غیرمعقول همچون خشونت بیش از حد، عطوفت زیاد، روابط اعضاى خانواده با هم، موقعیت دانش آموزان در بین اعضاى خانواده، مشکلات رفتارى والدین و بسیارى از مسائل دیگر را شامل مى گردد.

مشکلات ناشى از توقعات بى جاى مربیان و والدین
باید میزان توقع مربیان و والدین از دانش آموزان معلوم باشد. اگر پدر و مادر و معلم از میزان استعداد و توان یادگیرنده اطلاع درستى نداشته باشند و او با حداکثر تلاش و براساس استعداد خود قادر نباشد از حمایت و تشویق والدین و مربیان خود بهره گیرد و برعکس از اینکه نتوانسته است به شرایط مورد دلخواه آنان نائل آید، دست خوش بى علاقگی، بى تفاوتی، افت آموزشى و حتى بیزارى فرزندانمان خواهد بود. زیر آنها مى بینند که به رغم تلاش و کوشش و برخوردارى از بهره ى هوشى و استعداد لازم، مورد انتقاد و بى مهرى والدین و یا حتى مربى قرار مى گیرند.

افت تحصیلى و مشکلات ناشى از آن
افت تحصیلى نوعى کاهش عملکرد تحصیلى و درسى دانش آموزان از سطحى رضایت بخش به سطحى نامطلوب محسوب مى شود.
بهترین شاخص براى تعیین افت تحصیلى دانش آموزان مقایسه و سنجش سطح عملکرد تحصیلى آنان با میزان توان و استعداد بالقوه ى آنان است.

بررسی علل و عوامل موثر در افت تحصیلی دانش آموزان/معلمی جای آزمون وخطا نیست
معنای لغوی افت عبارت است از کمبود، کمی، کم و کاست و نقصان. لذا افت تحصیلی به معنای کمبود و نقصان در فرآیند تحصیل است. یا به معنای تحت اللفظی آن سنجش علل آمار تجدیدی و مردودی دانش آموزان است.

فرآیند آموزش به معنای مجموعه ای است از آنچه که شاگرد در مدرسه از طریق برنامه درسی آشکار و پنهان می آموزد و یا فرصت آموزش را به خاطر جای نگرفتن در برنامه درسی پیدا نمی کند.
درک معلمین، اولیا و دانش آموزان از این فرآیند چیست؟
نقطه ای را که دانش آموز از نظر علمی در آن قرار دارد و جایگاه دانش آموزان در هر مقطع و درس و کلاس کجاست؟
هدف های رفتاری که باید به صورت مشاهده دربیاید و با ابزار و ملاک های عینی ارزشیابی شود چیست؟
تا چه اندازه به هدف ها، محتوا، فعالیت های یادگیری دانش آموزان، روش های ارزشیابی راهبردهای تدریس، ابزار یادگیری، زمان و مکان یادگیری پرداخته ایم و محیط های آموزشی مان عوامل اجرایی، معلم و مسئولان با این امور آشنا هستند. آیا واقعاً نقطه شروع همه فراگیران یکسان است؟ آیا همه باید به یک شکل و شیوه مورد ارزشیابی قرار بگیرند؟ آیا ارزشیابی ها استاندارد است؟و دارای اعتبار هستند؟ می توانند هدف های رفتاری موردنظر را بسنجند؟ باتوجه به مراحل پدیده آموزشی صحبت درباره افت تحصیلی نباید سطحی و گذرا باشد. کلیه مراحل از شروع نوشتن ارزش ها، دیدگاه ها، هدف تا آخرین مرحله اجرا و ارزشیابی یک به یک با شیوه های همه پرسی، پرسشنامه، همایش، سمینار، تحقیقات آماری باید مورد بررسی قرار گیرد تا به عوامل موثر در افت تحصیلی به شیوه علمی دست یافت.

• عوامل موثر در افت تحصیلی
۱- محتوای آموزشی
۲- سطح علمی معلم
۳- ناآشنایی با حیطه عاطفی و علمی دانش آموز
۴- کلی بودن هدف ها- بی ارتباطی هدف ها با جهت گیری برنامه ریزی
۵- نامشخص بودن هدف های رفتاری
۶- در دسترس نبودن کتب راهنمای تدریس برای معلم
۷- ناهماهنگی فرهنگ خانواده و نیاز جامعه با نتیجه آموزش
۸- وسعت علم
۹- عدم توالی فارسیی موضوع های درسی
۱۰- عدم بررسی مشکل یابی در امر تدریس

الف: محتوای کتب درسی
در کشور ما محتوای کتب درسی توسط دفاتر تحقیق و تالیف کتب درسی به وسیله اساتید متخصص تدوین می شود. سطح ارتباط مولفین کتاب با عوامل درگیر با محتوای کتب معلم و شاگرد ضعیف بوده و نسبت به نیاز دانش آموز و تقاضای معلم بی اطلاع هستند یا حداقل شناخت از نزدیک وجود ندارد. لذا متخصصان به پشتوانه رشته تحصیلی خود به تعیین محتوای درسی پرداخته اند. موضوع های درسی مدون به عنوان منبع اصلی اطلاعاتی در برنامه آموزشی ایجاب می کند که یک سازماندهی فارسیی و از پیش تعیین شده داشته باشیم. حتی گام های تدریس باید از پیش تعیین شده باشد تا مجموعه آموزشی بتواند به نحوی موثر و کارآمد به انتقال دانش بپردازد. با توجه به حجم کتب و نامتناسب بودن با درک و فهم دانش آموز و حتی زمان و مکان آموزشی با چالش های جدی روبه رو هستیم. با این شیوه جریان یادگیری به یک جریان مکانیکی مبدل شده. نقاط ضعف این شیوه طرح محتوای کتب درسی عبارتند از:
۱- معلومات تکه تکه شده و مجزا از یکدیگر در قالب دروس مجزا ارائه می شود لذا سریع فراموش می شود و از کاربرد علوم آموخته شده کاسته خواهد شد.
۲- برنامه درسی با موضوع محور ارتباطی با دنیای واقعی دانش آموز ندارد و مسائل و مشکلات و امور زندگی دانش آموز به طور پیوسته در برنامه درسی او گنجانده نشده است.
۳- به توانمندی ها، علایق و نیازها و تجربه های گذشته دانش آموزان توجه کافی مبذول نمی شود. لذا انگیزه های لازم برای یادگیری از آنها را سلب می کند.
۴- محتوای کتب باید با زندگی طبیعی بیگانه نباشد.
۵- درک دانش آموز از محتوا نباید تحت الشعاع کمیت آموزش قرار گیرد.
۶- مهارت های شناختی مورد توجه قرار گیرد.
۷- باتوجه به گسترش دانش بشری و پیداشدن قلمروهای جدید در علم و کثرت موضوع های درسی هماهنگی با طول زمان کلاس، تعداد شاگردان و فضای آموزش ندارد.
از طرفی می دانیم:
۱- همه معلمین توان طراحی درسی را ندارند.
۲- همه متخصصین هم آشنایی با تدوین برنامه درسی را ندارند.
۳- برنامه درسی های روییدنی که از تعامل بین معلم و شاگرد به وجود می آید به هدف های اجتماعی تعلیم و تربیت و میراث فرهنگی نمی تواند توجه کافی مبذول کند.
۴- به هدف های مشترک و عام دست نمی یابیم.
لذا نیاز داریم:
۱- متخصصین رشته های گوناگون با ادبیات برنامه ریزی آشنا باشند.
۲- مولفین در محل اجرای محتوای درس قرار بگیرند.
۳- به نقد و بررسی محتوا پرداخته شود.
۴- نظرات معلمین، نیازهای دانش آموزان و جامعه و تجزیه و تحلیل بررسی ها را یکپارچه کنند.
تصمیم گیری های آگاهانه مبتنی بر روش های روشن بینانه متکی بر اهداف کلی باشد و توان اجرای اهداف رفتاری را نیز داشته باشد.
۵- محتوای دروس با تغییرات علوم، جوامع، علایق و نیازهای یادگیرنده و جامعه متغیر باشد.

ب: سطح علمی معلم
معلمی چیزی فراتر از یک تخصص علمی است. معلم باید با زمینه های تربیتی، روانشناسی، برنامه ریزی، طرح درس و شیوه های آموزش آشنا باشد که این امر با یک برنامه ریزی دقیق در سطح دانشگاهی که معلمین بعد از دستیابی به تخصص رشته ای باید در علوم رفتاری دوره ببینند بعد از تسلط کامل به جریان آموزش وارد نشوند. شغل معلمی جای آزمون و خطا نیست. متخصص آگاه و کاردان باید معلم باشد. معلمان در دوره های تربیت معلم برای تدریس و برنامه ریزی آگاهی های لازم را کسب کنند شناخت دائمی با نیازهای دانش آموزان لازمه کار معلمی است. در دنیای امروز نقش حاکمانه معلم که زاییده خبرگی اوست به نقش تسهیل کنندگی و مشاور و راهنمای یادگیرنده تبدیل شده.

ج: ناآشنایی با حیطه عاطفی دانش آموزان
در سیستمی که یادگیری براساس علایق و نیازهای فراگیران نیست ایجاد انگیزه تقریباً صفر است و در صورتی که انگیزه و رغبت درونی برای یادگیری لازم است مواجه شدن کودک با مسائل واقعی ایجاد شگفتی، کنجکاوی و محرک درونی برای او می نماید و احتیاج به تشویق و تنبیه و محرک های بیرونی ندارد. در سیستم ما دانش آموزان به کسب دانش و معلومات نائل می شوند اما سطحی و صوری و متکی بر حافظه آنها است در صورتی که یادگیری باید معنادار و پایدار باشد.
مهمترین انتظار از سیستم آموزشی تربیت عقلانی است. حال ما تا چه اندازه فرزندانمان را با مسائل واقعی مواجه می کنیم تا تفکر کنند و با عقل و تدبیر خود به حل مسئله بپردازند.
موضوع تعلیم و تربیت رشد در بعد عقلانی، عاطفی، اجتماعی و اخلاقی است.
ادراک صحیح مطلب، مقایسه نظرات، درک ارتباط میان مطالب، استنتاج، استدلال و ارزیابی تا چه حد در برنامه های آموزشی ما دنبال می شود. مسئولیت پذیری، رعایت حقوق دیگران، ارزشگذاری به کار دیگران و در نظر گرفتن عدالت در بحث تا چه اندازه مدنظر واقع می شود.
پس بررسی افت تحصیلی فقط بررسی چرایی آمار مردودی و تجدیدی نیست چه بسا کسانی که مردود می شوند ولی از نظر موضوع تعلیم و تربیت به مرحله رشد رسیده اند و چه بسا سیستم ارزشیابی ما دچار نواقصی است.
در سیستم آموزش و پرورش تا چه حد کارایی (انگیزه* تخصص) تقسیم بر (هزینه* زمان) کلاس اندازه گیری می شود.
به اقتصاد زمان نظرداشتن باید یکی از اهداف ما باشد.
استقلال عقلانی و سرعت در انتقال یادگیری، افزایش بازدهی آموزشی را فراهم می آورد. با چنین تفکراتی هر دانش آموز برنامه آموزشی خاص خود را نیاز دارد. هر دانش آموز باید نقطه شروع و جایگاهی را که در آن قرار دارد شناسایی کند و پیوستن بین مطلب جدید و قدیم برقرار شود و هر شخصی با سطح خود ارزشیابی شود.
مهارت های چگونه یادگرفتن و کشف مجهول را باید در اختیار دانش آموزان قرار داد. متاسفانه در شرایط کنونی که با نقصان های مهارتی معلمان روبه رو هستیم مسئولیت واگذاری این زمینه به ایشان دارای محدودیت است.
با استفاده از وسائل کمک آموزشی _ رسانه ای آموزش داده شود.
آنچه که از out come نظام بر می آید برآورد نظامی است که نوع طراحی آن موجب گریز دانش آموزان از مدرسه شده است.
یکی از دلایل ترک بی موقع مدرسه بی ارتباطی محتوا با زندگی و شغل و جامعه آنان است. باید در نظام آموزش و پرورش ظرفیت ایجاد ارتباط زندگی و مدرسه را به وجود آوریم تا از نرخ ترک تحصیل بکاهیم. نجات نظام آموزش و پرورش از حالت خشک و بی روح انتزاعی و بی معنا برای دانش آموزان شاید یک راه اصلی جلوگیری از افت تحصیلی باشد.
تطابق کیفیت یادگیری در محیط های آموزشی با یادگیری هایی که در محیط های طبیعی اتفاق می افتد در مدرسه در قالب زنگ ها با یادگیری موضوعی سر و کار داریم، حال آن که در ورای مرزهای مدرسه افراد در بستر زمان به گونه ای جاری و پیوسته بدون تقسیم بندی حوزه ای از دانش زندگی می کنند، باید مشوق پویایی و رفتار خلاق دانش آموزان بود.
هدف آسا ن کردن کار معلم و سازمان نباشد بلکه هدف باید آنچه باشد تا یادگیری موثر و کارا رخ دهد. پژوهش ها موید آن است که مغز انسان در دریافت معنا و مفهوم به کاوش برای کشف نقشه ها و پیوندهای متقابل میان عناصر و مولفه های یادگیری می پردازد لذا طراحی آموزشی باید برمبنای ارتباط و پیوندی فارسیی موجه باشد و با تلفیق مطالب از وجود مطالب تکراری غیرضروری بکاهیم و پیوسته و مستمر در حال پالایش برنامه های درسی باشیم و پیوسته و مستمر در حال آموزش معلم (در حین خدمت) باشیم. هر برنامه ای علاوه بر معیارهای عقلانی مستلزم در نظرگرفتن شرایط و امکانات محیط اجرا اعم از امکانات و شرایط انسانی و فیزیکی است.

فصل سوم
روش انجام تحقیق

مواد و روشها :
این مطالعه بصورت توصیفی مقطعی در سال1388 انجام گرفت. 70 نفر از دختران و 60 نفر از پسران در مدارس ابتدایی استان قزوین به عنوان نمونه مورد مطالعه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند . ابزار گردآوری داده ها مقیاس سنجش افت تحصیلی بود . به منظور بررسی روائی پرسشنامه پس از مطالعه جهت نظرخواهی به تعدادی از اعضای هیات علمی در دانشگاه ارائه گردید . پایایی نیز از طریق دو نیم کردن و با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 86% بدست آمد . به منظور تحلیل یافته های ، از آزمون کای دو ، تحلیل واریانس ، انحراف معیار و میانگین استفاده شد .

نوع پژوهش :
نوع پژوهشی که بر گزیده ام روش توصیفی ( اقدام پژوهی ) می باشد
روش اجرای طرح :
1 – گرد آ ورری داده ها
2 – تنظیم و تلخیص داده ها
3 – تحلیل داده ها
4 – تدوین گزارش واشاعه یافته ها
جامعه آماری :
این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی است که در سال1388 و از جمعیتی تعریف شده ( 70 نفر از دختران و 60 نفر از پسران) و با متغیرهای مشخص وابسته و مستقل به انجام رسید . در این تحقیق ، از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد . در این روش ، کل جامعه آماری به تعداد 130 نفر محاسبه گردید ، سپس اسامی افراد بر اساس حروف الفبا و به تفکیک رشته تحصیلی تنظیم گردید . و با توجه به جمعیت افراد سهمی از نمونه به هر سال اختصاص داده شد . حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 150 نفر تعیین گردید .

ابزار گردآوری داده ها :
در این تحقیق از آزمون سنجش افت تحصیلی استفاده شد . این پرسشنامه شامل 60 سئوال در رابطه با مشکلاتی است که مردم هر از گاهی با آن مواجه می شوند .

پایایی آزمون :
پایایی آزمون از طریق آزمون مجدد افراد در سال 1388 در بخشهای آزمون به این ترتیب بدست آمد : ضریب پایایی آزمون 87%

نمونه آماری و نحوه گزینش آن :
نمونه آماری در این پژوهش دانش آموزان مشغول به تحصیل در مقطع ابتدایی استان قزوین میباشد ، محقق براى انجام دادن آن به دانستن اطلاعات و پارامترهایى دربارهٔ جامعه اى که قصد انتخاب نمونه از آن را دارد، نیاز دارد؛ مثلاً باید وضعیت توزیع یک یا چند صفت را که مورد مطالعه است، در جامعه بداند؛ مثلاً باید وضعیت توزیع یک یا چند صفت را که مورد مطالعه است، در جامعه بداند؛ یعنى بداند چند درصد جامعه آن صفات را دارند و چند درصد فاقد آن مى باشند. همچنین، باید با انحراف استاندارد جامعه و با استفاده از روش هاى آمارى حجم نمونه را برآورد کند. یکى از روش هاى آمارى که معمولاً در ارتباط با مطالعهٔ متغیرهاى کیفى براى تعیین حجم نمونه مورد استفاده قرار مى گیرد فرمول زیر است:
n = t۲pq / d۲
در این فرمول z=t اندازهٔ متغیر در توزیع طبیعى (توزیع نرمال مربوط به منحنى گاوس) است که از جدول مربوط در سطح احتمال موردنظر استخراج مى شود. گاه در فرمول به جاى حرف t حرف z نیز بکار مى رود. p، درصد توزیع صفت در جامعه یعنى نسبت درصد افرادى است که داراى صفت مورد مطالعه مى باشند. q، درصد افرادى است که فاقد آن صفت در جامعه هستند. d، تفاضل نسبت واقعى صفت در جامعه با میزان تخمین محقق براى وجود آن صفت در جامعه است که حداکثر نسبت آن تا ۰۵/۰ است و دقت نمونه گیرى نیز به آن بستگى دارد. به هنگام برآورد حجم نمونه براى صفات و متغیرهاى کمّى از فرمول n=t۲s۲/d۲ استفاده مى شود که s۲ انحراف استاندارد جامعه است. محقق مى تواند مقدار z یا t را از جدول ۶ استخراج کند:

رابطهٔ t یا درصد احتمال صحت گفتار
ردیف درصد احتمال صحت گفتار مقدار t
۱ ۶۸/۳ ۱
۲ ۹۵ ۱/۹۶
۳ ۹۵/۵ ۲
۴ ۹۹ ۲/۵۸
۵ ۹۹/۷ ۳
۶ ۹۹/۹ ۳/۲۹

محقق با داشتن مقدار هر یک از علائم مى تواند حجم نمونه را برآورد کند؛ مثلاً اگر محقق بخواهد تعداد نمونهٔ مورد نیاز را در جامعه اى که صفت x به نسبت ۷۰ درصد پراکنده است، با سطح اطمینان ۹۵ درصد و احتمال خطاى ۵ درصد محاسبه کند، به ۳۲۲ نفر نیاز خواهد داشت:

یکى دیگر از فرمول هاى مورد استفاده براى برآورد حجم نمونه در متغیرهاى کمّى عبارت است از: (سرائی، حسن؛ مقدمه اى بر نمونه گیرى در تحقیق؛ ص ۱۲۹ و ۱۳۷)

در این فرمول N، حجم جمعیت یا جامعه و s۲ واریانس صفت در جامعه است که قبلاً محاسبه شده است. d و t نیز همان است که قبلاً بیان شد.
از دیگر فرمول هاى مورد استفاده براى برآورد حجم نمونه در متغیرهاى کیفى فرمول کوچران (cochran) است که به گونه اى بسط یافته همان فرمول اولى است:

در این فرمول N حجم جامعهٔ مورد مطالعه را نشان مى دهد و بقیهٔ نشانه ها همان است که قبلاً به آنها اشاره شد. ویژگى عمدهٔ این فرمول، آن است که مى توان حجم جامعه را نیز در آن دخالت داد و به یک نمونهٔ فارسیى تر دست یافت؛ مثلاً اگر محققى بخواهد از یک جامعه صدهزار نفرى نمونه اى را با مشخصات زیر انتخاب کند به ۳۲۱ نفر نیاز خواهد داشت:

روش نمره گذاری :
روش آزمون سازی در پرسشنامه افت تحصیلی از سایر آزمون ها متفاوت بوده ، بنابر این سیستم نمره گذاری نیز متفاوت است ، هر سئوال یک ارزش مقیاسی دارد و برای به دست آوردن نمره هر زیر مقیاس و نمره کلی آزمون باید ارزش های سئوال هایی را که به آنها پاسخ (بله ) داده شده با هم جمع کنید . ارزش و زیر مقیاس هر سئوال در جدول 2 – 1 مشخص شده است . برای محاسبه نمره کل ، ارزش های مربوط به سئوال های چهار زیر مقیاس را با هم جمع کنید .
فهرست منابع :
منابع فارسی :
1 – حسین پور ، سید جواد الدین . آناتومی افت تحصیلی : تهران: انتشارات بسیج دانشگاهی ، ۱۳۷8.
2 – یان رابرتسون. درآمدی بر جامعه. ترجمهٔ حسین بهروان. چاپ سوم، مشهد: آستان قدس رضوی، ۱۳۷۲.
3 – ساناساریان، الیز. جنبش حقوق دختران در ایران (طغیان، افول و سرکوب از ۱۲۸۰ تا انقلاب ۱۳۵۷). چاپ اول، تهران: نشر اختران، ۱۳۸۴، ISBN 964-7514-78-6.
4 – تامین ملوین. جامعه شناسی قشربندی و نابرابری های اجتماعی. ترجمهٔ عبدالحسین نیک گهر. چاپ دوم، تهران: توتیا، ۱۳۷۳، ۱۲۸
5 مفتح زاده، محمد حسن، 1380، بررسی راه های افزایش مشارکت دانش آموزان در انجام فعالیتهای پرورشی مدارس، معاونت پرورشی و تربیت بدنی وزارت آموزش و پرورش .
6 . رضا زاده ، محمد حسن، 1381، ارتقای فرهنگ مدرسه، بنیانی برای اصلاح مدرسه، سال هجدهم، شماره ، پائیز 1381، شماره مسلسل 71، صفحات 103 تا133.

منابع لاتین :
1. ^ Seligman, M.E.P., Walker, E.F. & Rosenhan, D.L. (2001). Abnormal psychology, (4th ed.) New York: W.W. Norton & Company, Inc.
2. ^ Ohman, A. (2000). Fear and anxiety: Evolutionary, cognitive, and clinical perspectives. In M. Lewis & J. M. Haviland-Jones (Eds.). Handbook of emotions. (pp.573-593). New York: The Guilford Press.
3. ^ National Institute of Mental Health Retrieved September 3, 2008.
4. ^ Smith, Melinda (2008, June). Anxiety attacks and disorders: Guide to the signs, symptoms, and treatment options. Retrieved March 3, 2009, from Helpguide Web site: http://www.helpguide.org/mental/anxiety_types_symptoms_treatment.htm>

فهرست مطالب
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول : کلیات تحقیق
بیان مساله
اهمیت و ضرورت تحقیق
هدف های کلی تحقیق
هدف های جزئی تحقیق
فرضیه ها
متغییر های تحقیق
فصل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق
فصل سوم : روش انجام تحقیق
مواد ها و روش ها
نوع پژوهش
روش اجرای طرح
جامعه آماری
نمونه آماری و نحوه گزینش آن ها
روش نمره گذاری
فهرست منابع

8