مقدمه
بسیاری از دانش آموزان به دلایل گوناگون از جمله شیوه تدریس دبیر، تجربه های ناموفق، فشارهای والدین، کم تمرینی و دشواری در یادگیری مفاهیم ریاضی چنان از این درس دچار ترس و اضطراب می شوند و از خود مقاومت نشان می دهند که گاهی ساده ترین اعمال ریاضی را هم نمی توانند انجام دهند. در حالی که امروزه با توجه به تسلط رشته ریاضی بر علوم و تکنولوژی جدید ضرورت بیشتری برای یادگیری این علم و فهم و درک قوانین آن حس می شود. از این رو آنچه دبیران نیاز به دانستن آن دارند، ساده سازی در مفاهیم، تاکید بر مبانی اولیه علم ریاضی و ارائه تمرین ها و مثال های گوناگون است ومهم تر از همه اینها ایجاد انگیزه است و بهترین انگیزه که مخصوصا در یادگیری و علاقه به ریاضی نقش عمومی ایفا می کند بیان ریشه های تاریخی و بیان تارخ ریاضیات در پیشرفت ریاضی می باشد.به طور خلاصه می توان گفت که مفاهیم ریاضی، یکی از اثربخش ترین و کارآمد ترین مواد درسی می باشد. به طوری که مبینی(۱۳۸۰) به نقل از ریچارد کورانت، در این زمینه می گوید: "ریاضیات یکی از عالی ترین تراوش های اندیشه ی آدمی است که منعکس کننده¬ی اراده¬ی انسان و نشان دهنده¬ی سیر عقل و برهان و هم¬چنین بیان کننده¬ی میزان علاقه¬ی بشر به کمال و زیبایی است." نقش بنیادی علم ریاضی در پیشبرد سایر علوم و فنون نیز مورد پذیرش همگان است، به طوری که نرسیدن به هدف های آموزشی در زمینه¬ی ریاضی موجب ضعف ، ناتوانی و دست نیافتن به اهداف مربوط به پیشرفت علوم و فنون دیگر خواهد بود.( مبینی،۱۳۸۰،ص۱۵)
با هم مطالعه کردن یکی از روش های شناخته شده و موثر یادگیری در میان دانش آموزان است. پژوهش هایی که درباره اثربخشی از روش مطالعه مشارکتی انجام گرفته است نشان داده اند، دانش آموزان که به این طریق مطالعه می کنند، از کسانی که مطالب را برای خودشان خلاصه می کنند یا صرفاً به مطالعه مطالب می پردازند، بیشتر می آموزند و آموخته ها را برای مدت طولانی تری در یاد نگه می دارند.
به همین جهت گروه بندی دانش آموزان در کلاس که متشکل از دانش آموزان ضعیف و قوی و متوسط باشد، در رفع اشکالات درسی آنان بسیار موثر است. نوشتن چرکنویس هم در بسیاری از دانش آموزان کمک کننده است. تمرین و تکرار در زمان های متفاوت هم در به خاطرسپاری و یادگیری مطالب ریاضی نقشی اساسی دارند که معمولاً دانش آموزان ضعیف از آن غافل هستند..
قسمتی از همکاری و همیاری بچه ها در خارج از کلاس یا در منزل صورت پذیرد. منتها باید با پرسش و سوال در کلاس دانش آموز را فعال کرد. باید توجه داشت تا زمانی که دبیر رو به تابلو و پشت به بچه ها تندتند مطالب را نوشته، تخته را سیاه کرده و پاک کند و در آخر درس رو به کلاس برگر دانده و بگوید: دانش آموزان درس برای روز بعد از فلان صفحه تمرین حل کنید. همواره بچه ها در ریاضی ضعیف خواهند ماند.
بیان مسئله
فعّال بودن دانش آموزان در امر یادگیری، آنان را در مسیری از حرکت و فعّالیّت قرار می دهد که موافق طبع آن هاست. دانشآموزان ضمن این فعّالیّت ها با مشکلاتی مواجه می شوند و ناچار خواهند بود که در جهت رفع این مشکل، احساس مسئولیت کرده، مراحل پیشرفت کارها را بررسی نمایند و راهکارهای تازه و خلّاقی را تجربه کنند که این امر موجب یادگیری آنان در درس مورد نظر می شود. مفاهیم ریاضی، یکی از اثربخش ترین و کارآمد ترین مواد درسی می باشد. به طوری که مبینی(1380) به نقل از ریچارد کورانت، در این زمینه می گوید: "ریاضیات یکی از عالی ترین تراوش های اندیشه ی آدمی است که منعکس کنندهی ارادهی انسان و نشان دهندهی سیر عقل و برهان و همچنین بیان کنندهی میزان علاقهی بشر به کمال و زیبایی است." نقش بنیادی علم ریاضی در پیشبرد سایر علوم و فنون نیز مورد پذیرش همگان است، به طوری که نرسیدن به هدف های آموزشی در زمینهی ریاضی موجب ضعف ، ناتوانی و دست نیافتن به اهداف مربوط به پیشرفت علوم و فنون دیگر خواهد بود.( مبینی،1380،ص15) با توجه به مطالب یاد شده، آشکار می گردد که نقش و جایگاه درس ریاضی در زندگی انسان به چه میزان دارای اهمیت است. اما سوال مهمی که مطرح می باشد آن است که، چرا عدهی کمی از دانش آموزان به درس ریاضی علاقهمند می باشند؟ چرا نتایج ارزشیابی درس ریاضی اغلب فراگیران رضایت بخش نمی باشد؟ چرا بعضی از دانش آموزان در ساعت ریاضی دچار اضطراب و نگرانی می شوند؟ چرا بعضی از دبیران در تدریس این درس موفقیّت چندانی ندارند؟ به راستی دلیل این ناکامی ها چیست و عوامل آن کدامند؟ برخی از پژوهشگران، هم چون عزیزخانی(1388) در اقدام پژوهی که با عنوان "چگونه توانستم با ایجاد محیطی شاد و فعال میزان یادگیری دانش آموزان را در درس ریاضی افزایش دهم؟ " انجام داده بود، با استفاده از روش های گوناگون تحقیق ، به این نتیجه رسید که می توان با ایجاد محیط شاد و افزایش نشاط در دانش آموزان، میزان علاقه مندی آنان را در درس ریاضی افزایش داد. بیشک، مهم ترین عاملی که در موفقیت یا ناکامی برخی از دبیران در تدریس ریاضی ، نقش بسزایی دارد، مربوط به روش آنان در علاقه مند کردن دانش آموزان به درس یاد شده و چگونگی ایجاد انگیزه و ارائه مطالب درسی به آنان می باشد. بر این اساس، عنوان اقدام پژوهی حاضر این است: " چگونه توانستم دانش آموزان دوره اول متوسطه را به درس ریاضی علاقه مند کنم؟ " و هدف اصلی آن، ایجاد انگیزه و افزایش علاقه در دانش آموزان یاد شده نسبت به درس ریاضی و انجام فعالیت های عملکردی آن و پیشرفت فراگیران در آزمون های درس مورد نظر می باشد. از سوی دیگر، این تحقیق در پی آن بودم تا علاوه بر افزایش علاقه مندی دانش آموزان به درس ریاضی، میزان مهارت آنان را نیز در انجام آزمون های عملکردی و فعالیت های خارج از مدرسه، ارتقا بخشم. هم چنین سعی بر آن داشتم تا میزان کاربرد مفاهیم ریاضی را در زندگی روزمره ی فراگیران افزایش داده، و به دلیل تلفیق درس یادشده با سایر دروس، موفقیت دانش آموزان در یادگیری درسهای دیگر را نیز امکان پذیر سازم.
توصیف وضع موجود
اینجانب …. مدت …. سال است که در آموزش و پرورش مشغول خدمت هستم. و هم اکنون دبیر ریاضی آموزشگاه …. دوره …هستم. در اوایل سال تحصیلی اخیر زمانی که فعالیتهای عملکردی درس ریاضی به دانش آموزان ارائه میشد تا انجام دهند، مشاهده میکردم که بیحوصله، بیدقت و نامرتب انجام می دهند. از این که آن ها این قدر نسبت به درس ریاضی بیتوجه بودند، متاثر می شدم. احساس میکردم حتماً مشکلی هست که به درس مورد نظر بیاعتنا هستند، به همین دلیل توجهم به این مساله بیشتر جلب شد با توجه به این که درس ریاضی یکی از علوم پایه محسوب می شود، عدم علاقه به این درس، منجر به ناتوانی یادگیری شده، در نهایت، نه تنها باعث افت تحصیلی و اتلاف بودجه می شود، بلکه به سرزنش و تحقیر دانش آموزان، تشکیل خودپنداره ی ضعیف و کاهش عزت نفس آنان انجامیده و سلامت روانشان را نیز به مخاطره می اندازد. و چه بسا آنان را به مکانیزم های دفاعی ناموفق بکشاند. این مشکلات، از مدرسه و دانش آموزان، به خانه و خانواده کشانده شده و اضطراب و ناخشنودی را در همه فضای زندگی می پراکند و حاصل همهی اینها، آسیب سختی است که به بهداشت روانی جامعه وارد می شود.(تبریزی،1384،ص7) از این رو، و بر اساس وظیفهی خطیر الهی و تعهد شغلی خود و احساس مسئولیتی که در برابر دانش آموزانم داشتم، سعی کردم ابتدا علل بی علاقه گی آنان را نسبت به درس ریاضی ریشهیابی نموده و سپس به حل آن مبادرت ورزم. مسالهای که برایم مطرح می شد این بود؛ با توجه به محور بودن دانش آموزان در فعالیت های کلاس، در راستای هدف این اقدام پژوهی چه راهکارهای عملی را می توان ارائه نمود تا میزان علاقه مندی دانش آموزان به درس ریاضی و فعالیت های مربوط به آن بیشتر شود؟ به عبارت روشنتر، با استفاده از چه روشهایی میتوان، زمینهی مناسبی برای شرکت فعال فراگیران در انجام فعالیت های مربوط به درس ریاضی فراهم نمود؟ بنابراین، در تحقیق حاضر که از نوع پژوهش در عمل بوده است، در پی آن بودم تا با استفاده از ابزار معتبر علمی به جمع آوری داده های لازم با هدف شناسایی عوامل موثر بر ایجاد مساله و دستیابی به راهحل های مورد نیاز برای حل آن پرداخته، تا پس از انتخاب و اعتبار بخشی مناسب، به اجرای آن ها بپردازم.
گرد آوری شواهد یک
سیف اللهی(1384) معتقد است، توصیف وضع موجود یا شواهد 1، بخش مهمی از بیان مساله است که به تبیین و توصیف وضع موجود از نظر محقق می پردازد که بیانگر وضع نامطلوبی است. بر این اساس، به منظور مشخص کردن مساله ی ذکر شده، در اوایل سال تحصیلی جهت گردآوری داده ها، از شاخص های کیفی و کمّی استفاده نمودم.
الف. شاخص های کیفی وضع موجود
به منظور آگاهی بیشتر از میزان علاقهی دانشآموزان نسبت به درس ریاضی، دفترچهای به نام ثبت فعالیت های ریاضی تهیه نموده و هر ورق آن را به دانشآموزی اختصاص دادم و هنگامی که دانش آموزان فعالیت های مختلف گروهی و فردی در کلاس انجام می دادند، با دقت، رفتار آنان را مشاهده نموده و یادداشت می کردم. بعد از دو ماه و چند روز:
با مشاهدهی فعالیت های دانش آموزانم در ساعت ریاضی و بررسی یادداشت های روزانه پژوهشی خود، چنین دریافتم:دانش آموزان برای شرکت در فعالیت های گروهی مربوط به درس ریاضی از خود رغبتی نشان نمی دادند. در انجام تمرین های ریاضی دقّت کافی را نداشتند. در انجام فعالیت های عملکردی درس ریاضی، با دوستان خود همکاری نمی کردند.. به وسایل کمک آموزشی هنگام تدریس ریاضی توجه نداشتند.
با بررسی مراجعات مکرر بعضی از اولیای دانش آموزان به کلاسم، و گله مندی از فرزندشان در رابطه با درس ریاضی دریافتم:از نتایج آزمون های درس یاد شده ناراضی بودند. نسبت به درس ریاضی ابراز بیعلاقهگی می کردند.انجام تکالیف ریاضی در منزل، با تاخیر و نارضایتی اولیا همراه بود. تکالیف ریاضی با کمک حل المسائل انجام می شد.
با نظرسنجی از دانش آموزان در مورد میزان علاقهی آنها نسبت به درس ریاضی دریافتم: نسبت به یادگیری درس ریاضی نگرش مثبتی نداشتند. به نقل از چند تن از دانش آموزان ساعت ریاضی خسته کننده بود.
همچنین با بررسی نتایج حاصل از آزمون ریاضی دریافتم: آزمون های عملکردی را با دقت انجام نمیدادند. علاقهای به انجام آزمون های عملکردی نداشتند. نتایج آزمونهای عملکردی چندان رضایتبخش نبود.
با بررسی نمرات پیشرفت تحصیلی آن ها نیز دریافتم: ارزیابی درس ریاضی گذشته برخی از آنان چندان رضایت بخش نبود.
گردآوری داده ها
جهت شناسایی عوامل موثر در ایجاد بی علاقه گی دانش آموزان نسبت به درس ریاضی پس از محرز شدن مساله بی علاقه گی دانش آموزانم به درس ریاضی و رضایت بخش نبودن نتایج ارزشیابی آنان در درس یاد شده، تصمیم گرفتم برای شناسایی علت یا علل ایجادکننده این مساله، به جمعآوری داده ها اقدام نمایم. ابتدا فرضیاتی را برای خود یادداشت کرده بودم، مثلاً: جذاب نبودن روش تدریسم برای دانشآموزان، عدم علاقهی آنان نسبت به من وغیره. ولی با بررسی های انجام شده، همانطور که ذکر شد، دریافتم که مشکل بی علاقه گی آنان نسبت به درس ریاضی مربوط به سال های قبل و حتی پیشداوری آنان از درس یاد شده، می گردید. با توجه به این که، عامل هر موفقیّت در هر فعالیّتی داشتن اطّلاعات لازم در آن زمینه می باشد، لازم بود از روش های علمی گردآوری داده ها استفاده کنم، تا از این طریق بتوانم راه حل های مساله را نیز بیایم. با توجه به اینکه، پرسشنامه یکی از ابزار رایج برای کسب داده های تحقیق است. به همین منظور پرسش نامهای با این سوال تنظیم نموده: "به نظرشما چرا اغلب دانش آموزان نسبت به درس ریاضی بیعلاقهاند؟" و در اختیار اولیای دانش آموزان و دبیران شاغل در آموزشگاه که تعدادی دبیران سال گذشته بودند، قرار دادم. بعد از چند روز، پرسشنامه ها را جمع آوری و پاسخ ها را بررسی کردم. (برخی از پاسخ ها مشترک و تکراری بود) هم چنین، جهت نظرسنجی از دانش آموزان در مورد علت بیعلاقهگی آنان به درس ریاضی سوالات زیر را تنظیم کرده و در زمان های مناسب از آنان می پرسیدم. چرا بعضی از دانش آموزان به درس ریاضی علاقه ندارند؟ چرا بعضی از دانش آموزان به انجام فعالیت ریاضی بیعلاقهاند؟ همچنین، با مطالعهی کتاب های مختلف، دلایل بی علاقه گی دانش آموزان نسبت به درس ریاضی را چنین دریافتم، که اولاً: نوع و روش تدریس برخی از دبیران در درس ریاضی متناسب با هدف درس نیست. ثانیاً: عدم دقّت و توجّه دانش آموزان به درس ریاضی، منجر به ناتوانی آنان در انجام تکالیف می شود، ثالثاً: عدم آشنایی فراگیران با کاربرد مفاهیم ریاضی در زندگی روزمره، میزان رغبت و علاقهی آنان را به درس یادشده کاهش می دهد. با تجزیهو تحلیلو تفسیر داده ها جهت شناسایی عوامل موثر بر ایجاد بی علاقه گی دانش آموزان به درس ریاضی پس از جمع آوری پاسخ های اولیا و همکاران به سوالات پرسشنامه، بررسی پاسخ دانش آموزان به سوالات مصاحبه، تبادل نظر با مدیر، معاونین و دبیران آنان، به تجزیه و تحلیل و تفسیر پاسخها پرداخته و دریافتم که عوامل موثر در ایجاد بی علاقه گی دانش آموزان نسبت به درس ریاضی به ترتیب اولویت به شرح زیر بود: 1. با نشاط نبودن فضای کلاس ریاضی2. فراموش شدن بعضی از مفاهیم ریاضی3. مشکل بودن درس ریاضی(عدم نگرش مثبت دانشآموزان نسبت به یادگیری درس ریاضی) 4. عدم آگاهی اغلب اولیا از وضعیت فعالیت ریاضی فرزندشان در کلاس5. ضعف دانش آموزان در یادگیری مفاهیم پیشنیاز 6. وقت گیر بودن انجام تکالیف ریاضی 7. عدم آشنایی فراگیران با کاربرد مفاهیم ریاضی در زندگی روزمره 8. عدم توجّه برخی از دبیران به تفاوت های فردی و ارائهی تکالیف یکسان به دانش آموزان 9. جذاب نبودن وسایل کمک آموزشی 10. یکنواخت بودن روش تدریس برخی از دبیران 11. چیدمان نامناسب کلاس هم چنین با بررسی مطالب به دست آمده از طریق مطالعه ی منابع گوناگون، دریافتم که عدم دقّت و توجّه بعضی از دانشآموزان هنگام تدریس مفاهیم ریاضی، منجر به ناتوانی آنان در انجام تکالیف و فعالیتهای درس مورد نظر شده، در نهایت موجب بیعلاقهگی آنان نیز می شود.
گرد آوری داده ها جهت ارائه راهحل ها
سیف اللهی(1384) بر این باور است که گردآوری دادهها و اطلاعات، مرحلهای از اقدام پژوهی است که در آن، محقق جهت پیدا کردن یک یا چند راهحل، با هدف تبدیل وضع موجود به وضع مطلوب تلاش میکند. بنابراین، پس از شناسایی عوامل موثر در ایجاد بی علاقه گی دانش آموزان نسبت به درس ریاضی، در پی آن بودم تا با استفاده از روش های گوناگون، ضمن برطرف نمودن عوامل ایجاد کنندهی مساله، در جهت افزایش علاقه مندی دانش آموزان یاد شده به درس ریاضی و فعالیّت های آن نیز گام موثری بردارم. بر این اساس، به منظور دست یابی به راهکارهایی برای حل مساله، مجدداً به جمعآوری داده ها و اطلاعات، با استفاده از روش های علمی پرداختم که توضیح آن بدین شرح می باشد:
الف. مصاحبه به منظور کسب اطلاعات مفیدتر،
چند سوال را تنظیم کرده و در ساعت های مختلف که وقت آزاد داشتیم، از دانش آموزان می پرسیدم، سوالات چنین بود: 1. به نظر شما با چه روش هایی می توانیم کلاس ریاضی را با نشاط کنیم؟ 2. چگونه می توانیم یادگیری درس ریاضی را ساده و آسان کنیم؟
ب. مشاهده
به لحاظ حضور در کلاس همکاران و ارتباط مستقیم با دانش آموزان و محیط پیرامون آن ها، برخی از اطّلاعات خود را، از طریق مشاهده به دست آوردم. بدین طریق که در ساعت هایی، که وقت من آزاد بود، با همکارانم در پایه های مختلف هماهنگ می کردم و به کلاس آن ها می رفتم و روش تدریس ایشان و فعالیت دانش آموزان را مشاهده نموده و نکاتی که به نظرم، منجر به ایجاد علاقه مندی دانش آموزان نسبت به درس ریاضی می شد، را یادداشت می کردم، مانند: استفاده از روش ایفای نقش توسط دانش آموزان و ارزشیابی تشخیصی جهت تعیین نقطه ی شروع تدریس.
ج. پرسش نامه
با توجه به این که، پرسشنامهی بازپاسخ به پاسخدهنده اجازه می دهد تا به ابراز دامنهی گستردهتری از نظرات خود بپردازد. به منظور نظرخواهی از اولیا، برای کسب راهحل های مناسب جهت حل مساله، پرسشنامهای که شامل سوالات زیر بود، را تنظیم نموده سپس در اختیار تمامی اولیای دانش آموزان قرار دادم تا نظرات خود را در آن مکتوب نمایند. سوالات بدین گونه بود: 1. به نظر شما با چه روش هایی می توانیم کلاس ریاضی با نشاط و شاداب داشته باشیم؟ 2. جهت آگاهی از وضعیت درس ریاضی فرزندتان چه روش هایی را پیشنهاد می دهید؟ چند نمونه از پاسخ اولیا به پرسشنامه نظرخواهی، چنین بود: نصب فعالیت های دانش آموزان روی دیوار، یادداشت نتایج فعالیت کلاسی دانش آموزان در دفتر فعالیت ریاضی آنان. علاوه بر این، یک پرسشنامه بازپاسخ دیگر نیز، ویژه همکاران شاغل در آموزشگاه، طراحی نموده و در اختیار ایشان قرار دادم. سوالات این پرسشنامه، چنین بود: 1. چگونه می توان وسایل کمک آموزشی را برای دانش آموزان جذاب نمود؟ 2. به نظر شما چگونه می توان نگرش منفی دانش آموزان را نسبت به یادگیری درس ریاضی از بین برد؟ نمونهای از پاسخ همکاران به پرسشنامه، چنین بود: ساخت وسایل کمک آموزشی توسط دانش آموزان، استفاده از فعالیت ها و تکالیف عملکردی، استفاده از روش بارش فکری در تدریس برخی از مفاهیم ریاضی.
د. مطالعه
با چند تن از اساتید محترم در مورد چگونگی علاقهمندکردن دانش آموزان به درس ریاضی، مشورت نمودم و ایشان کتاب هایی در این زمینه، معرفی کردند. پس از تهیه و مطالعهی کتاب های مورد نظر، نکاتی که به نظرم مناسب و مفید بود را یادداشت نموده که در راهحل های پیشنهادی به آن ها اشاره می گردد.
ادبیات موضوع
برخی از آثار صاحب نظران و پژوهشگران را در رابطه با درس ریاضی شناسایی نموده و با در نظر گرفتن هدف خاص پژوهش خود، آن ها را بررسی، تحلیل و نقد نمودم تا در راستای پژوهش حاضر، از آن ها استفاده نمایم. بر این اساس، نتایج بررسی و مطالعات خود را در خصوص پیشینه و یافته های دیگران، در دو بخش نظری و عملی ارائه نمودهام.
الف: پیشینه نظری
ضرورت نیاز افراد به ریاضی بر همهی ما آشکار وغیر قابل انکار است. در بین مولفان و نویسندگان نیز، فراوانند کسانی که در خصوص ضرورت یادگیری مفاهیم ریاضی و کاربرد آن در زندگی، مطالب ارزشمندی را به رشتهی تحریر درآوردهاند، که در زیر به برخی از آنان اشاره می گردد:
مبینی(1380) تاکید زیادی بر نظم و دقّت دارد. وی در کتاب خود تحت عنوان "آموزش ریاضیات قبل از دبستان" چنین بیان داشته است که با تدریس ریاضیات به شناخت توانایی ها، استعدادها و علایق، همراه با سعی در جهت رشد و پرورش آن ها دست خواهیم یافت. رشد و پرورش این توانایی ها، قطعاً با پرورش نظم و دقّت آغاز خواهد شد؛ نظم و دقّت در توجه به اطراف، نظم و دقّت در شنیدن، نظم و دقّت در دیدن، در گفتار و رفتار، در اجرای بازی ها و مسئولیت ها، تصمیم گیری ها، نظم و دقّت در توانایی حل مسائل روزمره.
پس از مطالعهی کتابی با عنوان "آموزش ریاضی با روش کشورهای پیشرفته" تالیف شده توسط صفوی (1389) دریافتم که وی بر روشهای تدریس تاکید دارد و در ضمن پرداختن به تحولات جدید در یادگیری ریاضیات و دیدگاه های گوناگون در زمینهی آموزش آن، به این نتیجه رسیده است که آموزش ریاضیات در مدارس ایران از نظر محتوا و مقوله های ریاضی با کشورهای مورد مطالعه، تفاوت عمدهای ندارد. به این معنی که، اغلب مطالبی که در کتاب های ریاضی کشور های پیشرفته گنجانده شدهاند، در کتاب های درسی ریاضی ایران نیز وجود دارند. اما، کتاب های درس ریاضی کشور های پیشرفته از حیث انتخاب هدف، رویکرد، راهبردها و روش ها و فنون آموزش ریاضیات از کتاب های ریاضی ایران بسیار غنیتر و پیشرفتهتر هستند.
ب. پیشینه ی عملی:
در این بخش به برخی از عناوین، یافته ها و نتایج پژوهش های در عمل اشاره می گردد. با توجه به این نکته، که اهمیت دادن دانشآموزان به درس ریاضی و داشتن نگرش مثبت نسبت به فعالیتهای آن منجر به افزایش اعتماد به نفس، افزایش همکاریهای اجتماعی و خلاقیّت در آنها میشود، توجه بسیاری از دبیران به این امر مهم جلب شده است، به طوری که این موضوع را مورد تحقیق و پژوهش قرار دادهاند. آریافر(1380) در پژوهشی میدانی تحت عنوان "تحول شناختی و عملکرد ریاضی دانشآموزان " که جامعهی آماری آن 80 نفر(40دختر و 40 پسر) از دانشآموزان بوده است، پس از بحث در خصوص اهمیت یادگیری مفاهیم ریاضی و بررسی نظریههای مختلف، به نتایج ارزشمندی دست یافت. وی اظهار داشت: با توجه به این که دانشآموزان متوسطه اول در مرحله ی عملیات عینی قرار دارند، لازم است در این دوره به آموزش همراه با فعالیت و عمل با اشیا و پدیدهها اهمیت داده شود. در این صورت، دانشآموزان در برخورد عینی با مسائل، می توانند آنها را حل کنند و در نهایت، پس از تکرار و تمرین، فرمولها و راهحلهای ریاضی را بازآفرینی نمایند.
ابراهیمی زرندی(1385) پژوهشی با عنوان "راهکارهای افزایش علاقه به درس ریاضی " انجام داده است. وی پس از اجرای راهکارهای مختلف از قبیل: استفاده از فناوریهای جدید، بازیهای مختلف، استفاده از روشهای فعال تدریس، گروهبندی فراگیران، آموزش تلفیقی ریاضی با دروس دیگر و استفاده از تشویق، توانست علاوه بر علاقهمندی دانشآموزان یاد شده به درس ریاضی، میانگین نمرات امتحانی آنان را نیز افزایش دهد. اغلب راهکارهای ایشان در مدارس مختلف قابل اجرا بود. ولی استفاده از فناوری جدید که به رسانههای مختلفی نیاز داشته و تهیه آن، برای بعضی مدارس امکان پذیر نمی باشد، قابل اجرا نبود. در آموزشگاه ما نیز، رسانههای مورد نظر به اندازه کافی وجود نداشت. ولی بقیه راهحلها را، با اندکی تغییر و با مطالعهی کتابهای مختلف می توان اجرا نمود.
اهداف تحقیق
آموختن ریاضیات یک فرایند اجتماعی است و از طریق آن، دانش آموزان با همکاری یکدیگر و به طور گروهی دانش و مهارت های ریاضی خود را می سازند و فرصت های یادگیری نیز از راه گفتگوی جمعی، توضیح، توجیه و مذاکره درباره ی معنا و مفهوم، پدید می آید، (صفوی، 1389،ص20) بر این اساس، هدف کلی از پرداختن به این پژوهش، افزایش علاقهمندی دانش آموزان به انجام فعالیت های درس ریاضی بوده است. به بیان روشن تر، هدف این بود که پس از اجرای طرح، میزان علاقه مندی دانش آموزان به یادگیری مفاهیم درس ریاضی از 92/26 درصد به 40 درصد، میزان علاقه مندی به انجام تکالیف بدون کمک اولیا از 23/19 درصد به 50 درصد، میزان علاقه مندی به انجام فعالیت های عملکردی از 07/23 درصد به70 درصد افزایش یابد و میزان علاقه مندی به حذف درس ریاضی از 76/30 درصد به صفر کاهش یابد. و با این اعتقاد که ریاضیات هم برای رشد تفکر خلاق و انتقادی و هم برای رشد توانایی تصمیمگیری وسیله ای موثر و مفید است، اهداف مقطعی از جمله: جذاب و با نشاط کردن ساعت ریاضی، یادگیری عمیق مفاهیم ریاضی، ایجاد نگرش مثبت در دانش آموزان نسبت به یادگیری درس ریاضی، بهبود نتایج ارزشیابی آنان در درس مذکور، پرورش دقت آنان در انجام تمرین ها و فعالیت های ریاضی، ایجاد توانایی کاربرد مفاهیم درس یادشده در زندگی روزمره، تقویت قوهی ابتکار و خلاقیّت، پرورش نظم فکری، توانایی درست اندیشیدن از طریق یادگیری مفاهیم ریاضی، نیز مدنظر بوده است.
راه حل های پیشنهادی
پس از گردآوری دادههای لازم از طریق مطالعه کتاب ها، مجلات و تحقیقات انجام شده، پرسشنامهها، مصاحبه با دانشآموزان و مشاهدهی کلاس همکاران، به تجزیه و تحلیل آن ها پرداخته، ضمن تبادل تجربه با همکاران به راه حلهای پیشنهادی زیر دست یافتم:
1. پرورش دقّت و تقویت حافظه دیداری و شنیداری
میرزا بیگی (1389) معتقد است تا چیزی را خوب نبینیم نمیتوانیم به خاطر آوریم، پس باید در ابتدا خوب دیدن را آموزش دهیم. برای خوب دیدن و خوب شنیدن، حضور ذهنی کامل و کنجکاوی لازم است. تمرکز حواس، ذاتی یا ارثی نیست بلکه اکتسابی بوده و هر فردی میتواند دارای تمرکز و دقت باشد، فقط باید راه و روش آن را یاد بگیرد، به کار ببرد و این مهم اتفاق نمیافتد مگر آن که راهکارهای لازم جهت پرورش دقّت و تمرکز پیشروی فرد قرار گیرد.
2. اجرای بازیهای تمرینی هدفدار
فضلیخانی(1386) معتقد است که در بازی، روابط اجتماعی دانشآموزان، مشارکت پذیری، اعتماد و روحیهی تعاون تقویت میشود. بازی، رشد فرآیندهای یادگیری همچون مشاهده، تجربه آموزی، حل مساله و خلاقیت را در دانشآموزان تقویت میکند و مهمتر از همه، یادگیری را برای دانش آموزان لذّتبخش میسازد. رضوانی(1387) و ابراهیمی(1385) نیز، چنین تجربهای را کسب کرده بودند که، اجرای بازیهای تخصصی، تاثیر بسزایی در میزان یادگیری درس ریاضی دانش آموزان دارد.
3. ایجاد شادی و نشاط در ساعت ریاضی
فضلیخانی(1386) معتقد است که لازمهی هر شروعی، ایجاد ارتباط مطلوب و فضاسازی است. نقطه شروع به هنرمندی خاص نیاز دارد تا انگیزهای توام با هدفمندی و نشاط در دانشآموزان به وجود آورد. وی با اقتباس از بهار الانوار می گوید: "هنگامی که دلها نشاط یافتند، علم و کمال را در آنها به ودیعه بگذارید و هرگاه از نشاط تهی و گریزان شدند، آنها را وداع کنید؛ زیرا دلها در چنین حالتی آمادهی فراگیری علم نیستند." عزیزخانی(1388) نیز پس از انجام پژوهش خود، به این نتیجه رسیده بود که با ایجاد محیط شاد، میتوان علاقهمندی دانشآموزان را به درس ریاضی، افزایش داد.
۴. استفاده از طرحهای ابتکاری جهت پرورش خلاقیت دانشآموزان در دروس ریاضی
کفاشی(1382) در نتایج حاصل از تحقیق خود، بر این عقیده است که، پرورش استعدادهای درخشان و خلّاق در هر دوره ای از تاریخ، هدف مدارس بوده است. چرا که افراد خلّاق کسانی هستند که پیشرفت های عظیم علوم گوناگون مدیون کوشش های آن هاست و آن ها هستند که پیشرفت تمدن را در همهی جوامع بشری به عهده دارند. برای آن که بتوانیم قدرت تصور دانش آموزان را پرورش دهیم و تصاویر مثبتی از آینده ی خلّاق داشته باشیم، باید خلّاقیّت آن ها را پرورش دهیم.
بر این اساس و به منظور پرورش خلّاقیّت وافزایش توانایی حل مسئله در دانش آموزان، فعالیتهای زیر را که حاصل تجربیات خود در سالهای قبل می باشد، را پیشنهاد نمودم:
تشکیل انجمن دانش آموزان ریاضی دان به منظور پرورش دقّت، خلاقیّت و ایجاد انگیزه و علاقهی بیشتر دانشآموزان نسبت به انجام صحیح فعالیتها، انجمنی تشکیل شود تا علاوه بر نظارت و کنترل فعالیت دانشآموزان دیگر، گاهی طراح چند سوال و حتی تعیین کنندهی نوع فعالیت ها و تکالیف ریاضی نیز باشند. اعضای این انجمن میتوانند جهت آموزش به دوستان شان، دبیر افتخاری شوند. البته قبل از انتخاب اعضای انجمن، قراردادی با شاخص های معین تنظیم نموده تا آنان با وظایف خود آشنا شوند.
انتخاب راه حل ها
انتخاب چندین راه حل از میان راه حلهای پیشنهادی گوناگون، نیاز به دقّت خاصی داشت. از این رو، به جا و شایسته دیدم، قبل از انتخاب راه حلها، بار دیگر اهداف آموزش ریاضی را بررسی کنم. بدون شک، میزان موفقیت و تغییری که در وضعیت موجود حاصل میشد، بستگی به قدرت و توان اثربخشی راه حلها داشت. بر این اساس، با دقّت و توجّه به اهداف آموزش ریاضی از میان راه حلهای پیشنهادی، برخی از آنها را انتخاب نمودم. قابل ذکر است، بعضی از راه حل ها که با یکدیگر مرتبط بودند را، در هم ادغام کرده و در قالب یک راه حل ارائه نمودم. هم چنین، در بطن هر کدام از راه حلهای زیر، یک یا چند هدف آموزش ریاضی نهفته شده بود و انجام آنها نیز، ترتیب زمانی نداشت. چرا که هر کدام به نوعی به یکدیگر مرتبط و در هم تنیده شده بودند. راه حل های انتخابی به شرح زیر است:
1. تنظیم جدولی به منظور ارزشیابی تشخیصی، تعیین روش تدریس، ارزشیابی تکوینی و …؛
2. تنظیم فرم ارزشیابی فعالیت های عملکردی دانش آموزان در درس ریاضی جهت اطلاع رسانی به اولیا؛
3. تشویق ژتونی جهت ایجاد انگیزه و لذّت درونی از انجام فعالیت های ریاضی ؛
4. تشکیل انجمن دانش آموزان ریاضیدان جهت ایجاد خلاقیّت و خود پنداره ی مثبت در دانش آموزان؛
5. تبدیل کلاس ریاضی به کارگاه علمی- عملی ریاضی جهت ایجاد توانایی درک محتوای ریاضی و انجام فعالیت های زیر:
5-1. ساخت وسایل کمک آموزشی توسط دانش آموزان به منظور کاربرد مهارت ها و مفاهیم آموخته شده؛
5-2. ارائهی فعالیت های عملکردی و تکالیف براساس تفاوت های فردی، نیازها و علایق دانش آموزان جهت پرورش ذهن خلاق و مبتکر، توانایی برآورد راه حل مسائل روزمره و آموزش ریاضی مورد نظر در رابطه با سایر دروس
5-3. ارزش یابی فعالیت ها به روش لایه ای ( خود سنجی، همسال سنجی و والدین سنجی) همراه با ارائهی بازخوردهای مناسب به منظور توانایی درست اندیشیدن و تقویت روحیهی انتقاد پذیری؛
5-4. انجام بازی های تمرینی هدفدار به منظور پرورش دقت و تقویت حافظه ی دیداری و شنیداری فراگیران وایجاد نشاط در آنها؛
5-5. برگزاری نمایشگاه از فعالیت های عملکردی و وسایل دست ساز توسط دانش آموزان، به منظور ایجاد علاقه به ساخت وسایل دست ساز، همچنین ایجاد توانایی در انجام محاسبات ذهنی و تخمینی در حد نیاز.
اعتبار بخشی به راه حل ها
اجرای راه حلهای انتخابی اجرای راهحلها، مهمترین بخش یک اقدام پژوهی میباشد. همهی تلاشها و زحمات اقدام پژوه بستگی به اجرای راهحل های موثر دارد. از آنجا که اجرای راهکارها در این نوع از تحقیق، نیازمند توجّه بسیار بود، بر آن شدم تا تک تک راهحلها را، با دقّت نظر فراوان، به اجرا درآورم که گزارش آن به شرح زیر میباشد:
1. تنظیم جدولی به منظور ارزشیابی تشخیصی، تعیین روش تدریس و غیره
به منظور آمادگی برای انجام هر فعالیت از تدریس تا تمرین، جدولی را تنظیم کرده و به همکارانم در پایه های دیگر ارائه نمودم، ایشان نیز از این جدول استقبال کردند، سپس با اندکی تغییر، آن را چاپ کرده و قبل از هر فعالیتی، ابتدا جدول مذکور را تکمیل می نمودم، بعد با آگاهی و آمادگی کامل در کلاس حاضر می شدم. با استفاده از جدول یاد شده، روش تدریس متناسب با هدف و مفهوم مورد نظر، نکات مورد نظر در ارزشیابی تشخیصی و همچنین، نقطهی شروع تدریس را مشخص می نمودم. برای تدریس هر مفهوم، از روش خاصی استفاده می کردم.
1-1. استفاده از روش ایفای نقش توسط دانش آموزان
برای تسهیل و تسریع یادگیری بعضی از مفاهیم ریاضی، از روش ایفای نقش استفاده مینمودم. ، هر بار یک گروه را برای اجرای نمایش و یک نفر را جهت اجرای پانتومیم، انتخاب کنم تا از این طریق، فرصت ایفای نقش، تعمیق یادگیری و ارتباط اجتماعی، برای همهی دانشآموزان به طور یکسان فراهم شود. همچنین، هنگام اجرای نمایش و پانتومیم، در صورت نیاز، آن ها را راهنمایی میکردم.. در یکی از جلسات، هنگام اجرای نمایش، از همکاران گرامی درخواست نمودم تا به کلاس ما آمده و نمایش دانشآموزان را ببینند و در مورد چگونگی اجرای این روش، نظر خود را ارائه نمایند.
گرد آوری شواهد دو
همانطور که در بخش توصیف وضع موجود اشاره شد، دانشآموزان در اوایل سال تحصیلی علاقهای به درس ریاضی و فعالیتهای مربوط به آن نداشتند و این امر تاثیر منفی در نتایج ارزیابی درس یاد شده گذاشته بود. اما در این قسمت یعنی وضع مطلوب که مربوط به پایان سال تحصیلی یاد شده و پس از اجرای راهحلها میباشد، نتایج حاصله در قالب شاخص به شرح زیر ارائه میگردد:
الف. شاخص های کیفی وضع مطلوب در اواخر سال تحصیلی با بررسی یادداشت های روزانهی خود، مشاهدهی فعالیت های عملکردی دانش آموزان و بررسی آزمونها در ماههای دی، اسفند و اردیبهشت، جمع بندی پاسخ دانشآموزان به سوالات مصاحبه، بررسی پاسخ اولیا به سوالات پرسشنامهی نظرسنجی در مورد چگونگی انجام فعالیت ها وتکالیف ریاضی دانش آموزان و پیشرفت درس یادشده، پس از احرای طرح بررسی بازخورد چند تن از همکاران، هنگام بازدید از فعالیتهای عملکردی دانشآموزان هم چنین بررسی نظر چند تن از همکاران، در مورد فعالیت های دانش آموزان، هنگام بازدید از نمایشگاه و بررسی بازخورد مدیر محترم آموزشگاه بعد از بازدید از کلاس، ، فعالیت ها و آزمون های درس مورد نظر ملاحظه گردید که: 1. نتایج آزمون قابل قبول بوده و نشانگر پیشرفت بسیارخوب دانشآموزان در درس ریاضی میباشد. 2. دانشآموزان در انجام تکالیف ریاضی دقت لازم را دارند. 3. به درس ریاضی و فعالیتهای آن علاقهی وافری نشان میدهند. 4. از نتایج آزمون راضی هستند. 5. فعالیتهای عملکردی را به دقت انجام میدهند. 6. بیشتر دانش آموزان،تکالیف ریاضی را بدون کمک گرفتن از حل المسائل انجام میدهند. 7. تا حدودی با زندگی ریاضیدانان آشنا هستند. 8. دفتر ثبت فعالیتهای خود را، تمیز و مرتب نگه داشتهاند. 9. به ساخت وسایل کمک آموزشی مربوط به درس ریاضی علاقه زیادی نشان میدهند. 10. با روحیهی شاد، در کارگاه علمی- عملی ریاضی حاضر میشوند. 11. اولیای دانشآموزان از پیشرفت درس ریاضی آنان ابراز خرسندی میکنند. 12. با کاربرد ریاضی در زندگی تا حدودی زیادی آشنا هستند. 13. در انجام فعالیتها و تکالیف ریاضی، ایدههای نو ارائه میدهند. 14. هنگام انجام فعالیتهای ریاضی به یکدیگر کمک میکنند.
از بررسی پاسخ دانشآموزان به سوالات مصاحبه و بررسی یادداشت های روزانه خودم در طول زمان اجرای طرح و با استفاده از روش مشاهده ی باز، از فعالیت های دانش آموزان، به افزایش علاقهمندی آنان به درس ریاضی و ارتقای سطح ارزیابی فراگیران در درس یاد شده پی بردم. زیرا از مجموع دانشآموزان مورد مطالعه، پس از مصاحبه با آنان معلوم شد همه علاقهمند به یادگیری مفاهیم ریاضی شدهاند. سوالات مصاحبه چنین بود: 1. آیا دوست دارید در وقت آزاد دانستنی های ریاضی بخوانیم؟ 2. آیا موافقید در وقتهای اضافی، مفاهیم ریاضی را بررسی و تمرین کنیم؟ همچنین، با مشاهدهی فعالیتهای عملکردی فراگیران در درس ریاضی و بررسی چک لیست مربوطه، مشخص شد که همه علاقهمند به انجام فعالیتهای عملکردی هستند و با دقت فعالیتهای مذکور را انجام میدهند.. در این راستا، با بررسی پاسخ اولیا به پرسشنامهی نظر سنجی نیز دریافتم که از تکالیف شان را انجام می دهند. البته اغلب دانش آموزان خودشان تکالیف منزل را انجام میدهند ولی این تعداد بدون هیچ گونه کمکی، تکالیف و فعالیتهای منزل را به خوبی و با دقت انجام میدهند. علاوه بر این، با بررسی پوشهی کار فراگیران توسط چند تن از همکاران و مشاهدهی فعالیتهای انجام شده، آنان چنین اظهار داشتند که دانشآموزان با علاقه فعالیتها را انجام دادهاند. این امر، علاوه بر افزایش علاقهی آنها به درس ریاضی، بیانگر یادگیری عمیق فراگیران در درس یاد شده، نیز میباشد.
نتیجه گیری
در تحقیق حاضر که عنوان آن، راهکارهای افزایش علاقه مندی دانشآموزان به درس ریاضی و انجام فعالیتهای عملکردی آن، بوده است، بیش تر دانشآموزان، علاوه بر علاقهمندی به یادگیری مفاهیم ریاضی و انجام تکالیف بدون کمک اولیا، به انجام فعالیتهای عملکردی نیز، علاقهی زیادی از خودشان نشان میدهند، ضمن آن که در انجام فعالیتها، از دقت خوبی برخوردار شده و از قدرت خلاقیت و نوآوری خود نیز تا حدودی زیادی استفاده میکنند.. نتایج به دست آمده از آزمون ها، نظرات همکاران و اولیای دانشآموزان، بازدید همکاران از نمایشگاه فعالیت ها و وسایل دست ساز فراگیران و بررسی پوشهی کار ریاضی آنان، توسط مدیر محترم آموزشگاه گواه مطلوبیت این طرح در رسیدن به هدف مورد نظر می باشد.
در پایان می توان چنین نتیجه گرفت، که: تنوع روش های تدریس و نوع فعالیت های متناسب با هدف هر درس، در ایجاد علاقهمندی دانش آموزان به انجام فعالیتهای ریاضی تاثیر بسزایی دارد. همان طورکه در اجرای راه کارها اشاره شد، هریک از پژوهشگران، راه کارهایی را جهت رسیدن به هدف مورد نظر اجرا کرده بودند و به نتایج مطلوبی دست یافته بودند. هم چون آقایی(1388) در پژوهش خود به این نتیجه رسیده بود که توجه به تفاوت های فردی و استفاده از تمامی امکانات موجود، در حل مشکلات دانشآموزان موثر میباشد، من نیز پس از اجرای طرح، به این نتیجه دست یافتم که برای ارائهی تکالیف و فعالیت های عملکردی به دانش آموزان، علاوه بر توجه به تفاوت های فردی، در نظر گرفتن نیازها و علایق آنان نیز، تاثیر زیادی در علاقهمند نمودن فراگیران به درس ریاضی و انجام فعالیتهای آن دارد. هم چنین به این نتیجه دست یافتم که تقویت حافظه دیداری و شنیداری، و پرورش دقت و توجه دانش آموزان، در قالب بازی های هدفدار، تاثیر بسزایی در افزایش علاقه مندی آنان به انجام فعالیت های عملکردی درس ریاضی دارد.
پیشنهادات
نکاتی از موارد مورد نظر دبیر و تجربیات داخل کلاس درس:
1- دانش آموز باید بداند که می تواند ریاضی را یاد بگیرد و پاسخ سوالاتی را بدهد. من این مورد را تجربه کرده ام. وقتی دانش آموزی یک سوال را حل می کند بخصوص بچه هایی که با ریاضی مشکل دارند، بر سر ذوق می آیند و ناخود آگاه فریاد شادی سر می دهند، به طوری که باید آن ها را کنترل کنیم تا کلاس به هم نریزد. و این مورد را من امسال با دانش آموزی تجربه کردم. که به گفته ی مادرش ، پزشک به او گفته بود یادگیری او از بقیه بچه های هم سنش کمتر است.
2- دانش آموز سر کلاس باید چند حسش با هم درگیر سوال باشد.بعضی از فراگیران ابراز می کنند که : خانم ما اول گوش می دهیم بعد می نویسیم. لطفا تخته را پاک نکنید.در صورتی که متوجه شده ام که آن ها در آن زمان حل سوال ، ذهنشان درگیر مسائل خانه و خانواده شده و گاهی با آنکه رو به تخته هستند ولی عملا در کلاس حضور ندارند و خاطراتشان را مرور می کنند.
3- از این رو من همیشه به دانش آموزان تاکید می کنم که باید همراه گوش دادن سوال را هم تصحیح کرده و همچنین پاسخ عملیات داخل مسئله را بدست آورده و همراه دانش آموزان دیگر و کسی که روی تخته می نویسد جواب دهد. یعنی هم گوش دهد ، هم دستش درگیر باشد و هم گفتگو کند.
منابع مآخذ
1ـ خلاقیت ریاضی، جرج پولیا، ترجمه پرویز شهریاری انتشارات فاطمی.
2ـ روش تدریس ریاضی، محمد بهروش ـ علی اکبر جعفری ـ علی اضغر دانش فر.
3ـ مجلات رشد ریاضی نشر به وزارت آموزش و پرورش.
4ـ هاوسون وب ویلسون (1986) ریاضیات مدرسه در دهه 1990 ترجمه ناهید ملکی، نشر مرکز.
5ـ مقاله نقدی بر روش های آموزش مقدمات ریاضیات مدرسه مجله رشد آموزش ریاضی.
6ـ گویا زهرا، تغییر محتوای برنامه درسی ریاضیات مدرسه مجله رشد آموزش ریاضی.
7ـ مجموعه مقالات دومین کنفرانس آموزش ریاضی کشوری، کرمانشاه.
8ـ مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس آموزش ریاضی کشوری، مشهد.
9ـ رحمانی، مهدی، اهداف آموزش ریاضی چیست؟
10ـ تبریزی، غلارضا، ناتوانی در یادگیری ریاضی دانش آموزان
11ـ قدیری، هراتی، آزمایشگاه ریاضی.
چکیده
از اوایل سال تحصیلی ، همواره رفتار دانش آموزان در ساعت ریاضی، توجه من را به موضوعی از این قرار به خود جلب می¬کرد. بدان معنا که در این ساعت، شاهد چهره¬های درهم رفته و بی حوصله¬ی آنان بودم. بعضی از دانش آموزان در این ساعت با یکدیگر صحبت می¬کردند، برخی از آن ها بی مورد اجازه¬ی بیرون رفتن از کلاس را می¬گرفتند، چند تا ازدانش¬آموزان سرشان را روی میز خود گذاشته چرت می زدند. در واقع آن چه بیش از هر چیز من را متعجّب می کند، کم¬تحرکی و بی¬توجهی آنان نسبت به درس ریاضی بود. اینجانب منصور حیدری تبار در اقدام پژوهی فوق راهکارهای چگونگی علاقه مند ساختن دانش آموزان دوره متوسطه ا.ول را به درس ریاضی مورد بررسی قرار داده ام. امید است پژوهش مذکور بتواند در جهت پیشبرد اهداف آموزشی مورد قبول واقع شود.
در پایان این پژوهش :
– دانش¬آموزان در انجام تکالیف ریاضی دقت لازم را دارند.
– به درس ریاضی و فعالیت¬های آن علاقه¬ی وافری نشان می¬دهند.
– از نتایج آزمون هاکه حاکی از پیشرفت آنهاست، راضی هستند.
– فعالیت¬های عملکردی را به دقت انجام می¬دهند.
– بیش¬تر دانش آموزان،تکالیف ریاضی را بدون کمک گرفتن از کسی انجام می¬دهند.
– با روحیه¬ی شاد، فعالیتهای کلاسی حاضر را انجام می دادند.
– اولیای دانش¬آموزان از پیشرفت درس ریاضی آنان ابراز خرسندی می¬کنند.
– با کاربرد ریاضی در زندگی تا حدودی زیادی آشنا هستند.
– هنگام انجام فعالیت¬های ریاضی به یکدیگر کمک می¬کنند
وزارت آموزش و پرورش
اداره کل آموزش و پرورش استان …..
اداره آموزش و پرورش شهرستان….
عنوان اقدام پژوهی :
چگونه توانستم به کمک ارائه راهکار های جذاب و دانش آموز محور علاقه به درس ریاضی را در دانش آموزانم نهادینه سازم؟
نام و نام خانوادگی مولف اول/مجری اصلی :
پست سازمانی :
رشته تحصیلی :
آخرین مدرک تحصیلی :
دوره تحصیلی :
سمت فعلی :
وزارت آموزش و پرورش
اداره کل آموزش و پرورش استان …
اداره آموزش و پرورش شهرستان ….
عنوان اقدام پژوهی :
چگونه توانستم به کمک ارائه راهکار های جذاب و دانش آموز محور علاقه به درس ریاضی را در دانش آموزانم نهادینه سازم؟
نام و نام خانوادگی مولف اول/مجری اصلی :
بست سازمانی :
رشته تحصیلی
آخرین مدرک تحصیلی
دوره تحصیلی :
سمت فعلی :
شماره پرسنلی :
21