به نام ایزدمنان
استعداد یابی رشته بسکتبال
زهرا محمدی
رشته بسکتبال
بسکتبال ورزشی گروهی است که در آن دو گروه پنج نفره در یک سالن مستطیل شکل به بازی می پردازند. هدف بازی پرتاب توپ به درون سبدهایی به قطر ۴۶ سانتی متر و به ارتفاع ۳ متر است که در دو سمت زمین قرار دارند و به تخته ای به نام بک بُرد متصل اند.
مسابقات بسکتبال در چهار زمان ده دقیقه ای برگزار می شود که به هر یک از این ده دقیقه ، یک کوارتر می گویند .
بازیکنان در بین دو کوارتر ، دو دقیقه امکان استراحت دارند اما استراحت بین کوارتر دوم و سوم ( بین دو نیمه ) 15 دقیقه است . هر تیم پس از تصاحب توپ باید طی هشت ثانیه توپ را از خط مرکز زمین عبور دهد و وارد زمین حریف کند .
تیم ها 24 ثانیه فرصت دارند تا توپ را به سوی دروازه ی حریف پرتاب کنند . در غیر این صورت ، توپ به رقیب داده خواهد شد .
تیمی که در پایان 4 کوارتر امتیاز بیشتری کسب کند ، برنده است اما در صورت تساوی ، پنج دقیقه وقت اضافی به تیم ها داده خواهد شد توپ بسکتبال بزرگتر از توپ های معمولی است و آن را از جنس چرم، لاستیک یا پلاستیک می سازند و هنگام استفاده باد می کنند.
امتیاز هر گل (پرتاب موفق در حلقه حریف) با توجه به موقعیت بازیکنی که اقدام به پرتاب کرده است متفاوت است.
اگر بازیکن خارج از خط سه امتیازی باشد، گل سه امتیاز و اگر داخل آن باشد دو امتیاز دارد. هر پرتاب آزاد (پنالتی) یک امتیاز دارد.
در بسکتبال تساوی وجود ندارد و آن قدر وقت اضافه به بازی داده می شود تا یکی از دو تیم برنده شود.
تاریخچه بسکتبال در جهان
جیمز نای اسمیت یک پزشک و معلم تربیت بدنی کانادایی بود که به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تابعیت آن کشور را گرفت.
زمانی که دکتر نای اسمیت در دانشگاه ورزشی اسپرینگ فیلد (واقع در ایالت ماساچوست آمریکا) درس می داد، رئیس دانشگاه از او خواست ورزشی ابداع کند که دانشجویان بتوانند در فصل زمستان در سالن به آن بپردازند تا آمادگی جسمانی خود را برای پرداختن به مسابقات میدانی فوتبال، هاکی و بیسبال، در فصل بهار و تابستان حفظ کند.
دکتر جیمز نای اسمیت در شروع کار دو سبد که مخصوص حمل میوه بود بر دیوار دو طرف سالن ورزشی دانشگاه و در ارتفاعی بلندتر از قد یک انسان قد بلند نصب کرد و به دو گروه از ورزشکاران جوان دانشگاه آموزش داد که توپی را دست به دست بدهند و سعی کنند آن را به درون سبد بیندازند . در این حال ، تیم مقابل باید بکوشد که مانع از انجام این کار شود و توپ را هم تصاحب کنند
تاریخچه بسکتبال در جهان
در آن زمان به جای حلقه های گل از سبدهای مخصوص که به شکل زنبیل بودند استفاده می شد که توپ پس از گل شدن در درون آنها قرار می گرفت که توپ را به وسیله نردبان از درون سبد بیرون می آوردند و بین طرفین در جریان بازی قرار می دادند.
در نتیجه ورزش بسکتبال در سال 1891 میلادی توسط آموزگاری دکتر جمیز نای اسمیت ابداع و در استادیوم اسپرینگ فیلد ماساچوست به نمایش در آمد.
بعدها شخصی به نام فرانک ماهان با توجه به اینکه در زبان انگلیسی سبد
را بسکت BASKET و توپ را بال BALL می گویند ، این ورزش را
بسکتبال نامید .
نخستین تیم بسکتبال دانشگاه کانزاس در ۱۸۹۹ میلادی
تاریخچه بسکتبال در ایران
اولین نشانه های ورود بسکتبال به ایران در سال های ۱۳۱۰ و ۱۳۱۱ دیده شده که آن هم توسط کارکنان سفارتخانه های خارجی در ایران بوده است.
بسکتبال در ایران در سالهای ۱۳۱۰ به بعد بطور غیررسمی فعالیتش در بعضی از مدارس ایران دنبال شد.
در سال ۱۳۱۴، یک مربی ورزش به نام فریدون شریف زاده ورزش بسکتبال را به دانش آموزان دبیرستان البرز (کالج البرز) تهران معرفی و پایه گذاری کرد و کم کم دیگر مربیان ورزش به گسترش و آموزش این ورزش پرداختند.
تاریخچه بسکتبال در ایران
در سال ۱۳۲۴، فدراسیون بسکتبال ایران تشکیل شد و نخستین حضور بسکتبال ایران در میدان های بین المللی، در بازی های المپیک لندن ۱۹۴۸ بود .
در سال ۱۹۵۰ تیم ملی ایران در جام اروپا که در کشور ترکیه بود شرکت داشت که با بازی های خوبی که انجام داد پس از پیروزی بر ایتالیا، اتریش و مصر در مقام سوم قرار گرفت. در سال ۱۹۵۱ نیز در اولین دوره بازی های آسیایی که در دهلی بود شرکت نمود که در این دوره از بازی ها تیم ملی ایران در جایگاه سوم آسیا قرار گرفت.
اولین تیم ملی بسکتبال ایران در المپیک ۱۹۴۸ لندن
ویژگی های لازم رشته بسکتبال
در نظر عموم مردم ورزشی مثل بسکتبال با ویژگی قد بلندی تعریف شده است ، گویا این ورزش به هیچ مهارت خاصی نیاز ندارد و کافی است که قدتان بلند باشد اما معیار قد تنها یکی از ویژگی های کارامد است.
اما برای بسکتبالیست حرفه ای بودن ، ویژگی هایی بسیار فراتر از قد بلند ، عضلات ورزیده و بزرگ لازم است.
ویژگی های فیزیکی بازیکن خوب فقط قد بلند بودن نیست و شامل انعطاف بدنی بالا و آمادگی برای هرگونه پرش ، هماهنگی بالا بین دستان و پاها و همچنین بین دست و توپ، دوندگی سریع و راحت در زمین ، آمادگی سیستم تنفسی برای حرکات زیاد و سریع ، عضلات قوی برای انجام حرکات می باشد.
ویژگی های لازم رشته بسکتبال
بازیکنان باید دارای سرعت عمل و تحرک بسیار باشند . خصوصیاتی چون آمادگی جسمانی ، وقت شناسی ، همکاری ، همچنین ابتکارات و فنونی که ورزشکاران از خود بروز می دهند بسیار اهمیت دارد.
در رشته ورزشی بسکتبال ورزشکار باید مهارت حرکت، پرتاب کردن و گذر کردن از موانع همراه با توپ را به بهترین شکل انجام دهد زیرا بسکتبال بازی ثانیه ها و عکس العمل لحظه ای است.
سرعت و چابکی به عنوان عوامل مهم در بازی بسکتبال شناخته شده اند.
1) آزمون T
2) آزمون ایلینویز
3) آزمون بوم رنگ
4) آزمون زیگزاگ
5) آزمون شش ضلعی
6) آزمون چابکی پرش ربع مربع
آزمون های سرعت و چابکی
هر شخص طبق شکل زیر در هر حال با حرکت به سمت جلو و همراه با لمس مخروط ها در هر حرکت، ابتدا از نقطه استارت ۱۰ متر بطرف مخروط اول میدود، سپس ۵ متر بطرف سمت راست و مخروط دوم، سپس ۱۰ متر بطرف سمت چپ و مخروط سوم، در ادامه ۵ متر بطرف مخروط اول برمیگردد و نهایتاً ۱۰ متر به نقطه استارت برمیگردد و آزمون تمام می شود.بهترین زمان از بین ۲ اجرا ترجیحاً توسط زمان سنج الکترونیکی ثبت می شود.
آزمون T
رکورد کمتر از ۹.۵ ثانیه برای آقایان و کمتر از ۱۰.۵ ثانیه برای خانم ها امتیاز عالی،
رکورد بین ۹.۵ تا ۱۰.۵ ثانیه برای آقایان و بین ۱۰.۵ تا ۱۱.۵ثانیه برای خانم ها امتیاز خوب،
رکورد بین ۱۰.۵ تا ۱۱.۵ ثانیه برای آقایان و بین ۱۱.۵ تا ۱۲.۵ثانیه برای خانم ها امتیاز متوسط،
رکورد بیشتر از ۱۱.۵ ثانیه برای آقایان و بیشتر از ۱۲.۵ثانیه برای خانم ها امتیاز ضعیف،
نتایج
آزمون ایلینویز
طول مسافت در این تست ۱۰ متر است و عرض ( فاصله بین نقطه آغاز و پایان ) ۵ متر است. چهار مانع برای نقطه آغاز ، پایان و دو نقطه برای چرخش استفاده می شود. ۴ مانع دیگر در مرکز در فواصل برابر از هم قرار می گیرند. هر مانع در مرکز در 2.5 متری از یکدیگر قرار می گیرند. ورزشکار باید رو به زمین دراز بکشد، سر او روی خط آغاز و دست ها روی شانه ها قرار داشته باشد.
با دستور آغاز، کرنومتر زده می شود و ورزشکار در
کمترین زمان ممکن در مسیر مشخص شده در
تصویر شروع به دویدن می کند تا به خط پایان برسد.
ورزشکار نباید به مخروط ها برخورد کند.
آزمون بوم رنگ
آزمودنی مانند شکل بر طبق فلش ها آزمون را شروع می کند و پس از طی مسیر بصورت مارپیچ اجرای آزمون را به پایان می رساند.
در ۲ بار اجرا بهترین زمان برای آزمودنی ثبت می گردد.
آزمون زیگزاگ
ورزشکار مسیر را از نقطه Aشروع به دویدن میکند و به ترتیب از نقاط E-B-C-E-D-A عبور میکند که به عرض ۱۰ متر و طول ۱۶ متر است و دستیار زمانی را که ورزشکار مسیر را طی نموده بعد از ۲ بار آزمون و ثبت بهترین رکورد برای او محاسبه می کند. از این آزمون برای اندازه گیری میزان سرعت آزمودنی در حین تغییر مسیر استفاده می شود.
آزمون شش ضلعی
آزمونی برای سنجش توانایی حرکت سریع به همراه حفظ تعادل
برای اجرای این آزمون ، یک شش ضلعی منتظم به ضلع ۶۰ سانتی متر روی یک سطح صاف رسم میکنیم و به هر یک از اضلاع آن در جهت عقربه های ساعت شماره ای میدهیم و از ورزشکار میخواهیم در مرکز شش ضلعی قرار گیرد و با فرمان مربی شروع حرکت جهش به بیرون از شش ضلعی را آغاز کند (محاسبه زمان شروع می شود).
بدین صورت که نخست به صورت پای جفت به بیرون ضلع شماره۱پریده و دوباره به مرکز شش ضلعی (محل اولیه)می پرد و همین عمل را درجهت حرکت عقربه های ساعت (با توجه به شماره های اضلاع شش ضلعی)انجام می دهد تا دوباره به وضعیت شروع آزمون برگردد. ورزشکار باید این عمل (یک دور کامل)را سه بار بدون وقفه انجام دهد. پس از اجرای سه دور کامل، زمان سنج متوقف و بهترین زمان انجام آزمون از بین دو بار آزمون ثبت میگردد.
نتایج
رکورد کمتر از ۱۱.۲ ثانیه برای آقایان و کمتر از ۱۲.۲ ثانیه برای خانم ها امتیاز عالی،
رکورد بین ۱۱.۲ تا ۱۳.۳ ثانیه برای آقایان و بین ۱۲.۲ تا ۱۵.۳ثانیه برای خانم ها امتیاز خوب،
رکورد بین ۱۳.۴ تا ۱۵.۵ ثانیه برای آقایان و بین ۱۵.۴ تا ۱۸.۵ثانیه برای خانم ها امتیاز متوسط،
رکورد بیشتر از ۱۷.۸ ثانیه برای آقایان و بیشتر از ۲۱.۸ثانیه برای خانم ها امتیاز ضعیف،
آزمون چابکی پرش ربع مربع
آزمون از نوع سنجش های چابکی است که نیاز به دویدن ندارد و برای سنجش توانایی حرکتی در یک فضای کوچک با بیشترین سرعت در حالیکه تعادل و کنترل ( هماهنگی عصب و عضله ) حفظ
می شود. یک چهار ضلعی بر روی زمین به طول هرضلع حدودا ۹۰ سانتی متر علامت گذاری می شود.
( مانند شکل زیر ) خط شروع علامت گذاری و هر مربع شماره گذاری می شود .با اشاره مربی ، وزشکار در طول خطوط پرش می کنند به اولین ربع مربع و سپس ربع ۲ ، ۳ ، ۴ ،۱ ،۲ و. .. . این الگو در طول زمان ۱۰ ثانیه تا جاییکه ممکن است باید به سرعت تکرار شود. بعد از استراحت کوچکی دوباره این آزمون برگزار
می شود.
آزمون های استقامت قلبی – عروقی
1) آزمون کوپر (1600متر)
2) آزمون پله
آزمون های قدرت و استقامت عضلانی
1) آزمون کشش بارفیکس ایستا و دراز کشیده
2) آزمون شنا و دراز نشست
3) آزمون های با وزنه
آزمون های توان (پرش)
1) آزمون پرش عمودی سارجنت
2) آزمون پرش طول جفتی
3) آزمون پرتاب توپ طبی
آزمون های مهارتی
1) آزمون سرعت گل زدن
2) آزمون پاس دادن
3) آزمون کنترل و دریبل کردن
4) آزمون پرتاب از نقاط مختلف
5) آزمون حرکت دفاعی
پایان
منابع
آزمون ها و ارزیابی های ورزشی NCSA تدمیلر ترجمه دکتر عباسعلی گائینی و همکاران
استانداردهای سلامت و آمادگی جسمانی، دکتر هافمن ترجمه رحمان سوری و حبیب هنری
آشنایی با آزمون های ورزشی کاربردی، برایان مکنزی ترجمه حسین محمدی
کتاب آزمون های ورزشی، حسین مجتهدی