استراتژی مارک گذاری (Branding Strategy)
تصمیمات برندینگ
در تصمیمات مرتبط با بحث برند یک محصول در پروسه بازاریابی، روند تصمیمسازی به این صورت است که ابتدا در مورد خود برند و ماهیت وجودی آن تصمیمگیری میشود. پس از انتخاب یک نام برای برند، در مورد چگونگی سازماندهی و معرفی آن تصمیم گرفته خواهد شد. در گام بعدی در خصوص نحوه تخصیص برند به محصولات مختلف شرکت و اتخاذ سیاست مناسب در این خصوص بحث میشود.
2
انواع مارک گذاری
الف) برندهای منفرد (Individual Brand Names)
در این شیوه برای هر محصول مارک مجزایی انتخاب میشود.
این استراتژی وقتی مفید است که هر مارک محصول در بخشی از بازار، عرضه شود.
مانند گروه صنعتی بهشهر که مارکهایی مانند نسیم و پونه برای خمیر دندان و نامهای مختلفی برای شویندهها، شامپو و اقلام دیگر انتخاب کرده است (سیو، شبنم، گلنار، عروس و …).
و یا استراتژی گروه «گلرنگ» برای محصولات مختلف.
3
انواع مارک گذاری
ب) یک نام برای همه محصولات (A family name for all Products)
خلق یک مارک واحد را میتوان به چسبی تشبیه کرد که تمام محصولات شرکت را به هم میچسباند و آن را به صورت یکپارچه در میآورد.
این روش غالباً استراتژی مارک گذاری خانوادگی نیز نامیده میشود.
مانند استراتژی شرکت «کیش چیپس» که انواع محصولات خود را با برند «مزمز» عرضه می کند.
4
4
انواع مارک گذاری
ج) نامهای جدا برای خانوادههای محصولات مختلف (Separate family names for all products)
مشابه استراتژی کارخانه «صنایع غذایی بهروز» که برای عرضه هر گروه از محصولاتش از برند “بهروز” استفاده میکند.
سس مایونز بهروز، مربای بهروز، رب گوجه فرنگی بهروز، خیارشور بهروز، عسل بهروز و …
5
5
د) ترکیب نام کمپانی با نام محصول
(Company trade name combined with individual product name)
در این استراتژی ترکیبی، شرکت برای هر محصول خود یک نام انتخاب کرده و آن را به همراه نام شرکت به کار میبرد.
مانند «چی پلت» و «چی پف» شرکت چی توز و یا Nesquik شرکتNestle .
6
انواع مارک گذاری
6
استراتژی برند گروه صنایع غذایی گلرنگ
گروه صنعتی گلرنگ در 16 حوزه مختلف کسب و کار به فعالیت گسترده میپردازد.
این گروه در زمینه صنایع غذایی تمامی برندهای خود را به صورت انگلیسی بر روی بستهبندی قید نموده است.
تجربه گروه صنعتی گلرنگ در درج نام برندها بر روی بسته با زبان انگلیسی نشان داده است که این شیوه باعث اقبال بسیار زیاد محصولات از جانب مصرفکنندگان شده است.
7
برندهای گروه صنعتی گلرنگ در حوزه صنایع غذایی
8
یک استراتژی رایج در ایران
استفاده از برندهای معروف!!
در این روش برند هیچ اصالتی ندارد.
به عنوان مثال شرکت دومینو که شرکتی تازه تاسیس است با استفاده از لوگوی شبیه به شرکت میهن، فروش بالایی داشته است. این شرکت در صورتی که تبلیغ چندانی هم نداشته سود زیادی را با استفاده از همین برندیگ کسب کرده است.
9
مزیت رقابتی نام تجاری موفق
در دنیای رقابتی امروز که کالاها از نظر فیزیکی تمایز چندانی با یکدیگر ندارند یک نام تجاری معتبر میتواند مزیت رقابتی چشمگیری ایجاد کند.
آزمون ذائقه سنجی بین دو نوشابه معروف پپسی و کوکاکولا:
در موقعیت اول چشمان ارزیابان را بستند و بدون ذکر نام نوشابه از آنها خواستند تا نوشابه خوشمزهتر را انتخاب کنند. در این حالت ۸۰ درصد افراد پپسی را انتخاب کردند.
در حالت دوم افراد آنچه را که مینوشیدند دیده و میدانستند که چه نامی را در دست دارند. تقریباً بیش از ۸۰ درصد افراد در این حالت کوکاکولا را انتخاب نمودند.
حتی کیفیت و مزه ی بهتر نیز توانایی مقابله با نام یک برند را ندارد.
10
10
تخریب ”تصویر برند“
یک انتخاب نادرست و ضعیف از نام تجاری میتواند ارزش ویژه برند را به کلی کاهش دهد.
حتی با فرض اینکه پروسه تکوین محصول جدید بینقص و کامل بوده، اگر برندی که برای معرفی محصول استفاده میشود متناسب با کارکرد آن نباشد باز هم موفقیت استراتژی توسعه برند به چالش کشیده میشود.
به عنوان مثال رب گوجه فرنگی «ایرانول» و یا لوازم الکترونیکی «دلپذیر».
استفاده بیش از حد از یک برند هم میتواند منجر به از بین رفتن جایگاه ویژه آن و در نتیجه تخریب تصویر آن برند گردد.
وقتی شرکتی بسیاری از محصولات متنوع خود را با یک برند معرفی نماید، برند اصلی، معنا و مفهوم خود را از دست داده و محصولاتی هم که تحت این نام عرضه میشوند به جهت تداعی معانی چندگانه در ذهن مصرفکنندگان، شخصیت خود را در مقایسه با محصولات رقبا از دست میدهند.
11
نتیجه گیری
در انتخـاب نام برند از نامی استفاده شود کـه تلفـظ آن آسـان بـوده تا ضمن ممـانعت از فـراموشی به راحـتی در ذهـن مصـرف کننده مجسم شود.
باید به زبـان نوشتاری برند مطابق با فرهنگ بومی مصرف کننده توجه خاصی شود.
میان نام برند و عملکرد آن همخوانی و تناسب وجود داشته باشد.
به طور کلی قابلیت تلفظ آسان برند، مبهم نبودن برند، به خـاطر سپرده شدن آسان برند، زبان نـوشتاری و قابل فهم برند و همچنین تناسب نام برند با عملکرد ویژه آن از عوامل تاثیرگذار در جذب مصرف کننده خواهند بود.
12
12