تارا فایل

آشنایی با خط تولید سبزیجات و میوه جات منجمد بروش IQF


 آشنایی با خط تولید سبزیجات و میوه جات منجمد بروش IQF

مقدمه
سبزیجات و میوه جات، محصولات کشاورزی ای هستند که تولید آن ها تنها در فصول خاصی از سال امکانپذیر بوده و در سایر ایام امکان دسترسی به آن ها وجود ندارد و از طرف دیگر هم بسیاری از این محصولات نیز از عمر نگهداری کوتاهی برخوردار بوده و نمی توان آن ها را برای فصول دیگر سال نگهداری کرد. از این رو با توجه به علاقمندی مصرف این محصولات در کلیه فصل سال، روش های مختلفی برای فرآوری و نگهداری سبزی و میوه در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد. البته توجه به کیفیت سبزی و میوه مسئله مهمی است، به طوری که از تکنولوژی های مدرنی استفاده می شود. این تکنولوژی ها محصولات را طوری نگهداری می کند که کیفیت آن ها کم ترین تفاوت را با نوع تازه آن داشته باشد و روش IQF برای نیل به این هدف مورد استفاده قرار می گیرد.
روش های نوین انجماد نظیر IQF هم اکنون روش های تکامل یافته انجماد می باشند که کاربرد فراوانی در صنایع غذایی و نگهداری محصولات غذایی دارند.

در ابتدا به تاریخچه انجماد در بین نسل بشر می پردازیم سپس روش نوین انجماد سریع (IQF) را تشریح خواهیم کرد:
انجماد یکی از اصول نگهداری محصولات غذایی است که از دیرباز مورد توجه بشر اولیه بوده است. استفاده از یخچال های طبیعی و نگهداری گوشت شکار و ماهی در داخل برف توسط اسکیموها، استفاده از مخلوط یخ و نمک برای ایجاد درجات حرارت پایین تر از یخ خالص، ابداع روش مکانیکی تولید سرما با استفاده از آمونیاک در سال 1875 میلادی و احداث سردخانه های صنعتی و عرضه گوشت قرمز و سفید به صورت منجمد در نیمه دوم قرن نوزدهم در آمریکا برای اولین بار و تحقیقات آقای کلرنس بردسی (clerence birdseye) منتهی به عرضه مواد منجمد آماده مصرف در حدود 30 سال پیش گردید.
وقتی صحبت از سبزی های منجمد شده به روش IQF می شود، بیشتر سبزی هایی نظیر نخود سبز و هویج در نظر تداعی می شود در حالی که امروزه می توان سبزی هایی مانند گوجه فرنگی را نیز به روش IQF با همان طعم و ظاهر تازه محصول منجمد کرد.
(IQF (individual quick freezing یعنی انجماد محصولات به صورت سریع و مجزا از هم، یکی از روش های نوین انجماد در ایران است که امروزه جایگاه مهمی را در صنایع غذایی کشور به خود اختصاص داده است.

آشنایی با انجماد سریع
روشی که در آن دمای درونی محصول طی مدت کمتر از 2 ساعت از منطقه بحرانی عبور می نماید در اصطلاح انجماد سریع گفته می شود. در این روش از طریق افزایش سرعت عبور هوای سرد از ورای ماهی (تونل انجماد)، حرارت به سرعت از محصول گرفته شده و ماهی منجمد می گردد. قرار دادن محصول در تماس مستقیم یا غیرمستقیم با ماده سرمازا، مهم ترین روش های انجماد سریع محسوب می گردند.
چون ناحیه بحرانی فساد ناشی از دناتوره شدن پروتئین ها، زیر دمای 0 درجه سانتی گراد می باشد، در تعریف اولیه پیشنهاد شده در انگلستان در مورد انجماد سریع بیان شده است که باید دمای ماهی در زمان کمتر از 2 ساعت از 0 درجه به 5- درجه سانتی گراد برسد و این کاهش دما باید تا رسیدن به دمای نگه داری در سردخانه، یعنی 30- درجه تداوم داشته باشد.
پیشنهاد کاهش دمای ماهی در فریزر تا دمای موردنظر برای نگه داری از اهمیت خاصی برخوردار می باشد و در همه آئین های کاری وضع شده برای انجماد سریع ذکر شده است. این دو شرط اصلی، یعنی انجماد سریع محصول و کاهش دما تا دمای نگه داری با یکدیگر مطابق و متناسب می باشند، چون اگر دستگاه منجمدکننده ای بتواند به انجماد سریع ماهی بپردازد از طرف دیگر می تواند دمای ماهی را تا دمای پیشنهاد شده برای نگه داری کاهش دهد.
در انجماد سریع سرما با سرعت در حدود 3/0 سانتی متر در دقیقه یا سریع تر در داخل جسم ماهی نفوذ می کند و به همین جهت کریستال های یخ ایجاد شده در بافت های ماهی به مراتب کوچک تر از بلورهای یخ حاصل از انجماد به طریقه کند می باشد و از متلاشی شدن سلول ها جلوگیری می گردد و نیز تغییرات چندانی را در ساختار سلولی سبب نمی شوند، البته ممکن است که از نظر کیفی بر محصول تاثیرات نامطلوبی هم داشته باشد. بعلاوه انجماد سریع ممکن است ایجاد آب زدایی (Dehydration) نماید که این امر خود می تواند سبب تغییر ماهیت پروتئین ها گردد.
انجماد سریع را می توان در سه دسته طبقه بندی کرد:
1- مجاورت مستقیم محصول با مایع منجمدکننده
2- مجاورت غیرمستقیم محصول با مایع منجمدکننده
3- انجماد به وسیله تونل های مخصوص انجماد (جریان هوای سرد شدید)

آشنایی با انجماد فوق سریع
در این روش که انجماد به وسیله گاز های سرمازای مایع (Cryogenic) صورت می گیرد، محصول را می توان در مدت چند دقیقه منجمد نمود. غوطه ور کردن محصول در مواد سرمازا یا اسپری نمودن این مواد مثل: نیتروژن مایع، دی اکسید کربن مایع، یا فرئون12، بر روی ماهی می تواند این محصول را در حداقل زمان منجمد نماید. حسن این روش حفظ کیفیت بافت و طعم محصول منجمد در حد محصول تازه است.

بد نیست بدانید محصولاتی که می توان با روش IQF منجمد کرد عبارتند از
1- میوه ها شامل توت فرنگی، آلبالو، گیلاس، هلو، گلابی
2- سبزیجاتی مانندباقلا سبز، لوبیا سبز، نخود فرنگی، بامیه
3- سبزیجات غده ای مانند هویج، سیب زمینی، شلغم، پیاز
4- سبزیجات برگی شکل مانند گل کلم، جعفری، نعناع، ترخون

سیستم های منجمد کننده
به طور کلی روش های متعددی برای منجمد کردن ماهی وجود دارد که مهم ترین آنها شامل:
1- انجماد در هوای سرد (ساکن و متحرک)
2- انجماد از طریق تماس غیر مستقیم با مواد سرمازا
3- انجماد به وسیله غوطه وری در محیط های سرمازا

انجماد با استفاده از هوای سرد ساکن
در این روش انتقال سرما از طریق هوا صورت می گیرد و ماهی خیلی به آرامی منجمد می گردد زیرا برودت معمولاً 10- درجه سانتی گراد تا30- درجه سانتی گراد می باشد و به دلیل آنکه سرعت انجماد در آنها کم است انجماد حاصل انجمادی کند خواهد بود. برای مثال، در دمای تبخیر 21- تا 29- درجه حدود 16-14 ساعت وقت لازم است تا بسته های فیله به ضخامت 4/6 -5 سانتی متر از دمای 10+ به 18- درجه برسند. البته در این روش می توان از طریق تعبیه بادزن در داخل اتاق و ایجاد جریان درهوا، سرعت انجماد را افزایش داد، ولی باز هم در مقایسه با دیگر روش ها سرعت انجماد بسیار کم است. مزیت اصلی فریزر های وزشی کاربرد چند جانبه آنها می باشد. بطوریکه این فریزر را می توان جهت استفاده برای انواع محصولات دارای اشکال نامنظم هماهنگ نمود. در مجموع فریزر وزشی جهت انجماد طیف وسیعی از اشکال و اندازه ها، بهترین انتخاب می باشد. این گروتها به گونه ای طراحی شده اند که توان جذب نیروهای وارده و انتقال آنهابه بخش زیرکار را داشته باشند.

انجماد با استفاده از هوای فشرده متحرک Air blast freezing
این سیستم در حال حاضر معمولی ترین روش انجماد مواد غذایی می باشد زیرا هم سرعت انجماد زیاد است و هم برای انواع فرآورده ها در ابعاد و حجم های مختلف قابل استفاده می باشد. در این روش ماهی به صورت آویزان و یا در باکس پالت ها در مسیر جریان هوای سرد متحرک 40- درجه سانتی گراد با سرعت بین 30 تا 1070 متر در دقیقه قرار می گیرد به طوریکه سرعت یخ زدن افزایش یافته و در هر دقیقه سه میلی متر از قطر بدن ماهی منجمد می گردد، بنابراین این سرعت جریان قادر خواهد بود محصول را در کوتاهترین زمان با کیفیتی مطلوب منجمد نماید. در این نوع سیستم انجماد قابلیت تغییر جهت و چرخش هوا این امکان را فراهم می سازد تا انواع فرآورده های دریایی به خصوص ماهیان بزرگ از طریق تماس با هوا در تمامی سطوح مجاور، به سرعت گرما از دست بدهند. سرعت انجماد در فریزر های با هوای متحرک همواره تحت تاثیر متغیر های بسیاری قرار دارد که در میان آنها سرعت جریان هوا از اهمیت بیشتری برخوردار است. افزایش سرعت هوا از طریق افزایش جابه جایی، و کاهش ضخامت لایه هوا در اطراف محصول سبب می گردد تا سرعت سردسازی افزایش یابد. به همین جهت با افزایش سرعت جریان هوا می توان زمان انجماد را هم کاهش داد. چنانچه ماهی ها فاقد پوشش و بسته بندی مناسب باشند و یا رطوبت لازم در تونل موجود نباشد، سوختگی حاصل از سرما Freezer burnدر سطوح ماهی ایجاد شده و کریستال های کوچک به صورت برفک روی آن تشکیل می گردد ضمن اینکه مقداری از رطوبت ماهی تبخیر شده، کاهش و افت وزنی را به همراه خواهد داشت. برای جلوگیری از بروز این تغییرات، زمان و رطوبت هوا در فریزر از جمله عواملی هستند که باید به دقت تحت کنترل قرار گیرند. در این رابطه کاهش اختلاف درجه حرارت بین محصول و محیط از جمله روش هایی است که می تواند تا حد زیادی از کاهش رطوبت جلوگیری نماید. برای این منظور معمولاً سرعت حرکت محصول در داخل فریزر را به صورتی تنظیم می کنند که محصول قبل از انتقال به قسمت سردتر، با قسمت قبلی تعادل دما پیدا کرده باشد. در نتیجه چون اختلاف فشار بخار آب در هر قسمت به حداقل رسیده و زمان رسیدن به تعادل دما نیز کوتاه می گردد، لذا کاهش رطوبت نیز به حداقل ممکن می رسد. کاهش هرچه بیشتر دما در فریزر نیز روش دیگری است که در این زمینه می تواند موثر واقع گردد. زیرا هرچه هوا سردتر باشد رطوبت مطلق آن نیز در حالت اشباع کمتر خواهد بود. به همین جهت اگر دمای فریزر را مثلاً تا دمای 30- درجه یا کمتر تقلیل دهیم، مقدار رطوبت لازم برای رسانیدن آن به درجه اشباع به حداقل رسیده و در نتیجه هنگام ورود محصول به فریزر مقدار کمتری رطوبت از آن گرفته می شود.

انجماد از طریق تماس غیر مستقیم با مواد سرمازاPlatefreezing
انجماد در این روش از طریق تماس غیر مستقیم محصول با ماده سرمازا که در داخل صفحات فلزی توخالی جریان دارد انجام می گیرد. در این حال از طریق فشاری که توسط صفحات فریزر به دو طرف محصول وارد می گردد، ضمن ایجاد تماس بیشتر و کامل تر، ضریب انتقال حرارت بین محصول و صفحات هرچه بیشتر افزایش می یابد. به طور کلی 35 % از ماهی ها از این طریق منجمد می گردند که بیشتر برای ماهی های بسته بندی شده مانند فیله و استیک و میگوهای بسته بندی شده استفاده می شود. علل اصلی ضعف عملکرد این روش انجماد، عدم تغییر مکان و انتقال محصول قبل از کامل شدن انجماد و نقص در نگه داری دستگاه و تماس نامناسب بین صفحات و محصول می باشد. عدم تماس کافی بین محصول و صفحات، منجر به کاهش سرعت انجماد خواهد گردید که جدا از مسئله کیفیت، مدت زمان انجماد را طولانی و کارایی دستگاه را کاهش می دهد. عدم تماس بین محصول و صفحات ممکن است در حالات زیر اتفاق بیفتد: – پر نشدن کامل کارتن ها، به طوری که فضای خالی بین محصول و کارتن یا پوشش بوجود آید. از آنجائیکه این کارتن ها از یک طرف سرد می شوند، لذا وجود هوا در داخل بسته یک لایه عایق بوجود آورده و از این راه زمان انجماد را تا سه برابر افزایش می دهد. – وجود برفک روی سطح خارجی صفحات، رطوبت موجود در هوا به صورت برفک روی صفحات سرد متراکم می گردد. این نوع فریزر ها در دو شکل افقیHorizentel و عمودی Vertical ساخته می شوند: فریزر های صفحه ای افقی: فریزر های صفحه ای افقی دو کاربرد مهم دارند، یکی از این دو کاربرد انجماد کارتن های از پیش بسته بندی شده ماهی مورد مصرف در خرده فروشی ها و دیگری انجماد بلوک های یکنواخت و مکعبی شکل فیله معروف به بلوک های لامینه، مورد استفاده در تهیه تکه های ماهی می باشد. در این روش، در طول انجماد حرارت مستقیماً از محصول بسته بندی شده به صفحات فریزر منتقل می شود و در نتیجه ضمن تقلیل تبخیر سطحی، حداکثر صرفه جویی در فضا ملحوظ می گردد. اگر بسته بندی محصول به خوبی انجام نشده باشد، می تواند به دلیل کاهش سرعت انجماد (انجماد کند) به کیفیت محصول آسیب هایی وارد نماید.

انجماد به روش غوطه وریImmersion freezing
در این روش ماده غذایی به صورت مستقیم در ماده سرمازا غوطه ور گردیده و یا ماده سرمازا روی محصول اسپری می گردد. تماس بیشتر بین محصول و ماده سرمازا این امکان را فراهم می سازد تا انتقال حرارت به دلیل کاهش مقاومت به بهترین صورت انجام گیرد. البته در روش هایی که بین محصول و ماده سرمازا تماس مستقیم برقرار می گردد، ضروری است ماده سرمازا از قابلیت انتقال حرارت بالایی برخوردار بوده و ویسکوزیته آن در درجات حرارت پایین کم باشد. بعلاوه در محصول بو و طعم خاص ایجاد نکرده، رنگ، بافت و ظاهر آن را تغییر ندهد. مواد سرمازایی که در روش غوطه وری مورد استفاده قرار می گیرند به دو گروه تقسیم می گردند: 1- مواد سرمازای با برودت کم که محصول معمولاً در تماس مستقیم با آن قرار گرفته و در آن غوطه ور می گردد مثل: محلول کلرور سدیم و محلول های قندی. 2- مواد سرمازای با برودت زیاد (Cryogen) که در ابتدا به صورت گاز بوده و در اثر فشار از حالت گاز به مایع تبدیل می شوند. این مواد با جذب گرما از ماده غذایی در حال انجماد، مجدداً تغییر حالت داده و تبخیر می گردند، و در این حال برودت مورد نظر را فراهم می نمایند.

منجمد کردن با استفاده از محلول نمکی Brine Freezing
در این روش ماهی ها توسط تماس با مایع سرد مناسب مانند آب نمک منجمد می گردند. آب نمک یا محلول کلرور سدیم رایج ترین محلول سرمازایی است که برای انجماد ماهی بکار برده می شود. البته در بکارگیری آب نمک ضروری است مایع سرمازا همواره در حال گردش باشد تا انتقال گرما از محصول به آب نمک با سرعت بیشتری انجام شود. در این رابطه سرعتی معادل 2/0 متر در ثانیه می تواند با ایجاد حرکت لازم، از سکون آب نمک در تانک جلوگیری نماید. بدیهی است سرعت بیش از اندازه محلول می تواند به محصول شناور آسیب هایی وارد نماید. محلول اشباع کلرور سدیم که از طریق حل کردن نمک معمولی در آب بدست می آید معمولاً در حدود 21- درجه سانتی گراد منجمد می گردد و از این رو نمی تواند دمای محصول را به کمتر از 20- درجه برساند. در حالیکه فرآورده های خوراکی دریایی عمدتاً باید در دمای 30- درجه نگه داری شوند. به همین جهت در رابطه با این فرآورده ها لازم است پس از انجماد اولیه در آب نمک، محصول مجدداً در سردخانه 30- درجه نگه داری شوند. از طرف دیگر، نفوذ نمک در محصول نیز موضوع مهمی است که از نظر تاثیراتی که در کیفیت محصول از جمله طعم و زمان ماندگاری دارد باید مورد توجه قرار داده شود. البته جذب نمک در ماهی زمانی کامل خواهد بود که مدت 4 ساعت ماهی در آب نمک 23 % قرار گرفته باشد. میزان نفوذ نمک در محصول با عوامل مختلفی از جمله: گونه ماهی، نسبت سطح به حجم، سرعت انجماد، مدت زمان مجاورت و بسیاری عوامل دیگر در ارتباط است. به همین دلیل در حال حاضر از روش غوطه وری در آب نمک عمدتاً در عرشه و برای انجماد ماهیان بزرگ مانند تون استفاده می شود. این سیستم به دلیل سرعت در انجماد، کارایی و هزینه کمتر، و دسترسی آسان به ماده سرمازا از مزایای عمده ای برخوردار است که استفاده از آن در بسیاری از شناور ها امکان پذیر است. البته در کنار مزایای عنوان شده، معایبی برای آن شمرده می شود که به هر صورت باید مورد توجه قرار گیرد. از جمله: مشکل نفوذ نمک در محصول، مسئله خوردگی وسایل و تجهیزات مورد استفاده، عدم کاهش دما تا 30- درجه که دمای لازم برای نگه داری طولانی فرآورده های دریایی است، و بالاخره لزوم کنترل دقیق درجه برودت برای جلوگیری از انجماد آب نمک، و همین طور لزوم محافظت از آب نمک از نظر بروز آلودگی های باکتریایی، شکل گیری مواد لزج در داخل تانک ها و بسیاری مسائل بهداشتی دیگر.

منجمد کردن با استفاده از گاز های مایع Cryogenic Freezing
انجماد مواد غذایی با استفاده از مواد سرمازای کرایوژن سریع ترین روشی است که امروزه در صنایع غذایی از آن استفاده می شود. دی اکسیدکربن به صورت جامد یا مایع، نیتروژن مایع معمولی ترین مواد سرمازا هستند که در این روش مورد استفاده قرار می گیرند. دی اکسیدکربن: در صنایع ماهی به طور معمول از دی اکسدکربن برای سرد کردن، انجماد و بسته بندی در اتمسفر تحت کنترل استفاده می شود. دی اکسیدکربن قادر است ماهی را در دمای 78- درجه سانتی گراد منجمد کند. در انجماد فرآورده های دریایی معمولاً از شکل مایع آن استفاده می شود. این مایع پس از استفاده در فشار اتمسفر منبسط شده و به شکل گاز در می آید. برای انجماد محصول معمولاً آن را از زیر یک دوش یا آب پاش مخصوص در حین عبور، دی اکسیدکربن تحت فشار بر روی محصول که روی نوار نقاله در حرکت است پاشیده می شود. هم زمان با خروج از مخزن، دی اکسیدکربن با جذب مقدار زیادی گرما از حالت مایع به صورت گاز در می آید، در نتیجه به دلیل جذب گرما، محصول به سرعت سرد و سپس منجمد می شود.  

نیتروژن مایع
 نیتروژن مایع درحال حاضر معمول ترین ماده سرمازایی است که برای انجماد فوق سریع مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. البته در سیستم های جدید به جای غوطه وری از روش اسپری نیتروژن مایع استفاده می شود. در این حالت با توجه به این که نیتروژن مایع در فشار اتمسفر در دمای 196- درجه سانتی گراد به جوش می آید، لذا بلافاصله پس از اسپری ماده غذایی، نیتروژن به صورت گاز درآمده و در همین حال گرمای محصول را گرفته و آن را سرد و در نهایت منجمد می نماید. برای انجماد به روش اسپری، ماده غذایی به صورت بسته بندی شده یا بدون بسته بندی بر روی نوار نقاله سوراخ دار قرار داده شده و نوار به داخل تونل انجماد هدایت می گردد. استفاده از گاز نیتروژن سرد در مراحل اولیه ورود ماده غذایی به تونل انجماد این حسن را دارد که از طریق کاهش تدریجی درجه حرارت، از بروز شوک حرارتی و نتیجتاً ایجاد ترک، شکستگی یا آسیب های دیگر در مواد غذایی جلوگیری می گردد. غوطه وری ماده غذایی در نیتروژن مایع مانع از کاهش وزن محصول گردیده و با افزایش چشمگیر در سرعت انجماد، از بروز آسیب های ناشی از انجماد کند در محصول جلوگیری به عمل می آورد.استفاده از این روش در مقایسه با روش هوای متحرک به فضای کمتری نیازمند بوده، از نظر میزان انرژی مصرفی نیز با صرفه تر می باشد.

آشنایی با تکنولوژی انجمادIQF
تکنولوژی انجماد محصولات غذایی به روش IQF به این صورت است که در سیستم، هوای سرد با دمای 35- درجه سانتی گراد و در جهت عمود بر نوار و محصولات، با سرعت M/S 5-2 سیرکوله می شود.
دانشمندان موسسه تحقیقات غذایی معتقدند محصولاتی که بلافاصله بعد از برداشت منجمد می شود مواد مغذی بیش تری را در خود نگاه می دارند و خاصیت غذایی بیش تری دارند.
سیستم توسط نواری که محصول بر روی آن به صورت یکنواخت پخش شده، تغذیه می شود. ماده غذایی در تماس با هوای سرد در مدت زمان کوتاهی منجمد شده و بسته بندی می گردد.

طرح کلی تولید محصولات منجمد به روش IQF
مراحل انجماد به روش IQF به ترتیب در زیر آورده شده است :
شستشوی اولیه- پوست گیری- سورتینگ- برش زنی- شستشوی ثانویه- آنزیم بری- سوتینگ نهایی- خنک کردن- منجمد کردن به روش IQF- بسته بندی- سردخانه گذاری- فروش

مراحل فرآیند انجماد بعضی از محصولات به روش IQF
سیب زمینی منجمد (فرنچ فرایزر)
سیب زمینی هایی که از مزرعه به کارخانه منتقل می شوند. در کارخانه، پس از شستشوی اولیه پوست گیری شده، قسمت های تیره و ناخالصی ها از آن جدا شده، وارد مرحله برش زنی می شود. بعد از این”ٹکه سیب زمینی به شکل خلال در آمد، مجدداً شسته شده و به منظور غیر فعال شدن آنزیم های موجود، وارد آب داغ می شود. در مرحله بعدی خلال ها مقداری از رطوبت خود را از دست داده سپس نیمه سرخ می شوند. خلال های سیب زمینی بعد از این که خشک شدند در مدت زمان کوتاهی منجمد شده و بسته بندی می گردند.
سیب زمینی تازه- شستشو- پوست گیری- خلال کردن- شستشو- بلاچینگ- سرخ کردن- انجماد سریع- بسته بندی
 

نخود سبز
پس از انتقال محصول به کارخانه، در کارخانه، پس از این که ماده اولیه غلاف گیری شد، دانه های نخود سبز شسته شده وارد آب داغ می شوند. پس از نیمه پخته شدن سریعاً منجمد می شوند و بسته بندی می گردد.
نخود سبز- غلاف گیری- شستشو- بلاچینگ- پخت- انجماد سریع- بسته بندی
 
مزایای روش IQF
در روش IQF، حداقل تغییرات و کاهش در مواد مغذی محصولات وجود دارد، چرا که آب موجود در بافت ماده غذایی در این روش به سرعت منجمد شده، از تشکیل بلورهای درشت که به سلول های بافت مواد غذایی آسیب جدی وارد می کنند، ممانعت به عمل می آید. در نتیجه بافت ماده غذایی در زمان انجماد سالم مانده و در زمان رفع انجماد، خروج آب یا تراوش عصاره و از بین رفتن ویتامین ها و املاح محلول در آب در حد ناچیز خواهد بود.

http://www.isanat.com/guide/product-line/food-line/item/543-iqf-method.html


تعداد صفحات : 24 | فرمت فایل : ppt

بلافاصله بعد از پرداخت لینک دانلود فعال می شود