فهرست
چکیده: 2
مقدمه: 3
2 – ایجاد ارتباط بین کارکنان و چشم انداز 7
3 – ایجاد فرهنگ شجاعت و ریسک پذیری 8
4 – تشویق متناسب 8
5 -قدردانی فراوان 9
استانداردهای بهداشتی توالت مدارس 10
تهویه در سرویس های بهداشتی 10
استانداردهای بهداشتی دست شویی مدارس 11
خصوصیات یک بوفه استاندارد چیست؟ 11
نتیجه : 13
منابع: 14
چکیده:
سرایدار عنصری است که همواره در مدرسه حضور دارد و اهمیت این حضور تا جایی است که در معدود روزهایی از سال هم که به خاطر سفر یا هر دلیل دیگری، قصد ترک مدرسه را می کند، باید با هماهنگی حراست آموزش و پرورش، فردی را به جایگزینی خود قرار دهد. نگهبانی و نگهداری از ساختمان، تاسیسات و وسایل و لوازم مدرسه به عهده اوست و مسئولیتش حتی حول و حوش مدرسه را نیز در برمی گیرد. ما در این گزارش به خوبی وظایف سرایدار و خدمتگزار را شرح داده ایم.
مقدمه:
این شغل دربرگیرنده پستهای سازمانی است که متصدیان آنها ضمن سکونت دایم در محل عهده دار انجام اموری از قبیل حفاظت مدرسه ، تاسیسات و لوازم و وسایل از لحاظ سرقت، خرابی و آسیب در ساعات غیراداری بوده و در ساعات اداری بهخدمات رسانی داخلی، نگهبانی، خدمتگزاری، باغبانی و یا نظایر آن اشتغال دارد.
سرایدار با رعایت اصول و موازین شرعی و اسلامی و مطابق مقررات اداری و مالی، زیر نظر مدیر مدرسه عهده دار وظایف مشروحه ی ذیل می باشد :
ـ حضور در محل خدمت حداقل یکساعت قبل از شروع کار رسمی مدرسه و خروج از آن پس از پایان ساعات کار اداری و تنظیف کامل اطاقها ومحوطه محل کار براساس تقسیم کار در تمام اوقات مقرر ضمن سال و در تابستان و انجام دیگر وظایف .
ـ مراقبت در تمیز نگهداشتن دائمی کلاسها و سالنها و سرویسهای بهداشتی وحیاط واحد آموزشی براساس تقسیم کار .
ـ مراقبت در حفظ و نگهداری لوازم و اثاثیه واحد متبوعه و دادن گزارشهای مربوط به آن در صورت لزوم .
ـ گزارش بموقع به مسئولان مدرسه در مورد اماکن و تاسیسات واحد مربوط به شغل که از حیث تعمیرات نیاز فوری به اصلاح یا ترمیم دارند .
ـ مراقبت در حفظ شرایط ایمنی از لحاظ ورود و خروج اشخاص و بازدید و کنترل مواردیکه ممکن است به بروز حوادثی منتهی شود .
ـ همکاری با اولیاء مدرسه و متصدیان دفتری در کلیه امور مربوط به اداره مدرسه در ارتباط با وظایف مقرر .
ـ رعایت مرتب ادب و اخلاق اسلامی و مراقبت در رفتار مناسب و آبرومندانه در همه فعالیتهای روزانه بخصوص با دانش آموزان و اولیاء آنان و احتراز از هرگونه داد و ستد با دانش آموزان .
ـ انجام سایر امور ارجاعی در صورت لزوم .
شرح وظایف خدمتگزار و سرایدار
ـ بیتوته نمودن در واحد متبوع .
ـ حضور در محل خدمت حداقل یکساعت قبل از شروع کار رسمی مدرسه و خروج از آن پس از پایان ساعات کار اداری و تنظیف کامل کلاسهای درس ومحوطه مربوطه در تمام اوقات مقرر ضمن سال و در تابستان و انجام دیگر وظایف در تمیز نگهداشتن دائمی امکان مختلف واحد متبوع .
ـ مراقبت در حفظ و نگهداری لوازم و اثاثیه ور در صورت لزوم دادن گزارش لازم به مدیر مربوط و جلوگیری خروج اموال مدرسه بدون مجوز .
ـ گزارش بموقع به مسئولین ذیربط درمورد اماکن وتاسیساتی که از حیث تغییرات نیاز فوری به اصلاح یاترمیم دارند .
ـ مراقبت و بازدید ساختمان و تاسیسات به هنگام شب و عنداللزوم دادن گزارش مربوط به مسئول مربوط .
ـ بررسی ساختمان تاسیسات و بازدید مرتب پشت بامها و آبریزگاهها و گزارش بموقع به مراجع مربوط جهت پیشگیری از هرگونه خطرات و حوادث و خسارت احتمالی .
ـ مراقبت در حفظ شرایط ایمنی از لحاظ ورود و خروج اشخاص و بازدید و کنترل مواردیکه ممکن است به بروز حوادثی منتهی شود .
ـ همکاری با اولیاء مدرسه و متصدیان دفتری در کلیه امور مربوط به اداره مدرسه در ارتباط با وظایف مقرر .
ـ رعایت مرتب ادب و اخلاق اسلامی و مراقبت در رفتار مناسب و آبرومندانه در همه فعالیتهای روزانه بخصوص با دانش آموزان و اولیاء آنان و احتراز از هرگونه داد و ستد با دانش آموزان .
ـ سرایدار موظف است تعلیمات لازم در مورد آتش نشانی و دیگر ضرورتهای مربوط به حفظ ایمنی محیط را با شرکت در دوره های آموزشی مربوط فراگیر .
یک حقیقت ساده این است کارکنانی که واقعا علاقه مند به کار بوده و باجدیت کار می کنند، نسبت به کارکنانی که کار روزانه برایشان اهمیت زیادی ندارد، به طرز چشمگیری عملکرد بهتری دارند. کارکنان بی انگیزه، الزاما نارضایتی خود را به شما منعکس نمی کنند، ولی این به آن معنی نیست که با کارشان مشکلی ندارند.
پنج راه ساده برای اینکه به آنها کمک کنید تا به خواسته شان رسیده و دلبسته کار شوند، عبارت است از:
1- به تصویر کشیدن چشم اندازی جذاب
به هرحال، وظیفه شما این است که چشم انداز جذابی از مقصدی که مدرسه به سمت آن در حرکت است برای همکارانتان به تصویر بکشید. یک چشم انداز جذاب، دو جزء دارد: ایدئولوژی هسته ای و آینده رویایی. ایدئولوژی هسته ای همان عاملی است که مشخصه های اصلی مدرسه را ثابت نگه می دارد، عاملی که همه چیز مدرسه ی شما را درکنار خود حفظ کرده و ارزش ها و اهداف اصلیتان را نیز در بر دارد. این ایدئولوژی می گوید چرا مدرسه شما وجود دارد و چگونه کار می کند.
آینده رویایی چیزی است که ، اهدافی بزرگ، جذاب و بی پروا را در بردارد . آینده رویایی ، برگرفته از عظمت، ریسک و اهداف بی پروا تلقی می شود. اهدافی بزرگ و جذاب که کارکنان را برای آمدن به محل کار تهییج می کند. برای اینکه کارکنانتان را به این درجه از هیجان برسانید، کافی است به تفصیل برایشان تشریح کنید که دنیا پس از دستیابی به این اهداف چگونه خواهد بود. این دنیا، می تواند محیط تحت تاثیر مدرسه شما و همچنین دنیای پیرامون زندگی آنها باشد.
2 – ایجاد ارتباط بین کارکنان و چشم انداز
هنگامی که مشغول توصیف چشم انداز هستید، سعی کنید نقش هرکس را برای تحقق آن به دقت یادآوری کنید. به عنوان مثال، اگر چشم اندازتان تحقق اهداف آموزش ابتدایی است، تمام کارکنانتان باید دقیقا بدانند کار هر یک از آنها می تواند چه کمکی به پیشبرد این اهداف بکند. وقتی هریک از پرسنلتان بداند چه نقشی در دستیابی به آن هدف ایفا می کند، در آنها حسی از افتخار ایجاد شده که دلبستگی عمیقی به کار را دربر خواهد داشت و این همان عاملی است که می تواند به راحتی موتور سازمان شما را به سرعت به جلو ببرد. بنابراین وظیفه شما این است که نقطه ها را ترسیم کنید و از کارکنانتان بخواهید که آنها را به هم وصل کنند.
3 – ایجاد فرهنگ شجاعت و ریسک پذیری
اگر کارکنانتان نگران اشتباهاتشان باشند، آنها به رویکردهایی که می تواند شانس هایی را در پی داشته باشد، اقبالی نشان نخواهند داد. آگاهی و پرهیز از ریسک، سیاست پسندیده ای است ولی ترس از اشتباه و درنتیجه کاهش ریسک پذیری، سازمان شما را از نوآوری محروم می کند . برای افزایش ریسک پذیری، باید در ابتدا عوامل ترس را از بین برد و سپس شجاعت سازمانی را شکل داد. به جای توبیخ یا مایوس کردن کارکنان ریسک پذیر یا آنان که راهکارهای جدیدی را امتحان می کنند، آزمودن راه های جدید و متفاوت را آموزش دهید. آنها را تشویق کنید و به کارکنانتان یادآوری کنید که انتظار چنین رفتارهایی را دارید.
فرهنگ های قدیمی آمیخته با ترس را از سازمان مدرسه بیرون انداخته و آنها را با فرهنگ هایی جایگزین کنید که هیچ کارمندی در آن ترسی از ریسک کردن نداشته باشد.
4 – تشویق متناسب
پس از استقرار فرهنگ شجاعت و ریسک پذیری، لازم است آن دسته از کارکنانتان را که شجاعت به خرج داده و ریسک های هوشمندانه ای را پذیرفته اند، با پاداش تشویق کنید. این تشویق ها نباید فقط به ریسک های موفق محدود شود؛ حتی ریسک های هوشمندانه ای که به شکست انجامیده ولی درس های خوبی را برای مجموعه به جای گذاشته، قابل تقدیر و پاداش هستند. پاداش هایتان را براساس سازمانتان درنظر بگیرید و آنها را خیلی معمولی، ولی به نحوی چشمگیر، اهدا کنید.
5 -قدردانی فراوان
در هر مرحله که کارکنانتان با چشم اندازتان هم مسیر می شوند و با شجاعت و ریسک پذیری، شما را به جلو می برند، لازم است مراتب قدردانیتان را به دفعات به آنها اعلام کنید. کارکنان دلبسته و باغیرت ارزش این را دارند که مجسمه شان را از طلا بسازید، پس فراموش نکنید هرکاری را که می توانید تا خوشحالشان کنید، حتما انجام دهید.
سرویس های بهداشتی مدارس از جمله مکان هایی است که در بهداشت عمومی دانش آموزان و در نتیجه چگونگی سلامت آنها موثر است. رعایت اصول بهداشتی در ساخت و پس از آن چگونگی استفاده از این سرویس ها از ضرورت هایی است که هنگام ساخت یا بازسازی مدارس باید به آن توجه شود. در نظر گرفتن برخی نکات کوچک به بهسازی سرویس های بهداشتی مدارس کمک می کند.
بسیاری از مدارس قدیمی با ساختمان های کوچک و غیربهداشتی که اغلب خانه های استیجاری است، در شهرها و روستاها وجود دارند که موجب مشکلات فراوانی است. در چنین مدارسی تعداد توالت و دست شویی کمتر از حد معمول بوده و تسهیلات موجود از نظر بهداشتی در وضع بسیار ابتدایی قرار دارد. در چنین مدارسی، آموزش اصول بهداشتی زیاد مثمر ثمر نخواهد بود زیرا کودکان افکار غلط و عادات مضر را به سهولت می آموزند که اصلاح آنها با وجود مساعی مربی و کارمندان بهداشت بسیار مشکل خواهد بود. مثلا وقتی به کودک گفته می شود که باید پیش از صرف غذا و پس از خروج از توالت دست خود را بشوید ولی تسهیلات لازم برای شستن دست در اختیار وی قرار ندارد، به طور مسلم در ایجاد چنین عادتی موفقیتی به دست نخواهد آمد. از این رو ایجاد محیط بهداشتی مناسب همراه با تعلیمات صحیح مکمل یکدیگر خواهد بود.
استانداردهای بهداشتی توالت مدارس
• به ازای هر 40 دانش آموز حداقل یک چشمه توالت در نظر گرفته شود. مصالح به کار برده شده در توالت قابل شستشو باشند.
• کف توالت شیب مناسب داشته باشد، به طوری که به سمت کاسه توالت باشد.
• مجهز به سیفون باشد.
• مجهز به سطل زباله دردار و قابل شستشو باشد و روزانه تخلیه شود.
• شستشوی روزانه توالت ها ضروری است چون نظافت نکردن سرویس های بهداشتی موجب خودداری دانش آموزان از رفتن به توالت می شود و نرفتن به توالت به علت رعایت نکردن نکات بهداشتی موجب ماندن ادرار در مثانه و تخلیه نشدن ادرار شده و زمینه را برای رشد و تکثیر میکروب ها آماده می سازد و موجب عفونت ادراری و بیماری های کلیوی در دانش آموزان می شود.
• از ورود حشرات و جوندگان به داخل توالت باید جلوگیری شود.
• از نور و تهویه مناسب استفاده شود.
تهویه در سرویس های بهداشتی
استفاده هم زمان از دو نوع تهویه طبیعی و مصنوعی به منظور تخلیه هوای آلوده و جلوگیری از انتشار بوی بد در سطح پایین و اطراف سرویس ها امری ضروری است.
در تهویه طبیعی (فضای باز) جابه جایی هوا به کندی انجام گرفته، ایجاد بوهای نامطبوع در محیط اطراف سرویس های بهداشتی بیشتر است ولی در تهویه مصنوعی عمل جابه جایی هوا سریع تر صورت می گیرد و از تراکم هوای سنگین و آلوده ناشی از تراکم هوای نامطبوع در اطراف سرویس های بهداشتی جلوگیری می کند.
استانداردهای بهداشتی دست شویی مدارس
• ارتفاع متناسب با سن دانش آموزان در نظر گرفته شود (در سه دوره تحصیلی) دستشویی باید در ارتفاع 60 تا 75 سانتی متری از زمین نصب شده و شیرها در جای مناسب به لبه کاسه دست شویی ها نصب شود.
• بایید با نصب علایم و نشانه هایی به دانش آموزان آموزش داد که به هیچ وجه برای آب خوردن از دست شویی ها استفاده نکنند.
• دستشویی باید قابل شستشو باشد.
• شیب مناسب داشته باشد.
• لازم است به ازای هر 60 نفر دانش آموز، حداقل یک دست شویی در نظر گرفته شود.
• باید برای مواد شوینده ابزارهای لازم نصب شود.
خصوصیات یک بوفه استاندارد چیست؟
نوع خوراکی هایی که در آن عرضه می شود باید دارای چه ویژگی هایی باشد؟ بوفه قسمتی از تشکیلات یک مدرسه است پس نظارت مدیر مدرسه روی این بخش ضروری است. همین طور نظارت وزارت بهداشت که با فرستادن ماموران بهداشت به مدارس می تواند از بسیاری از بیماری هایی که ممکن است از طریق مواد غذایی ناسالم به دانش آموزان سرایت کند، جلوگیری به عمل آورد. این مهم به همکاری های دوجانبه وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت منوط می شود.
اما در مورد ویژگی های یک بوفه سالم و بهداشتی باید گفت: یک بوفه سالم دارای نور کافی، مجهز به هواکش و نیز دارای وسایل گرمازا و سرمازا است و کف آن از سیمان یا سایر مصالح قابل شست و شو پوشیده باشد. سطل زباله دردار داخل و بیرون بوفه به تعداد کافی وجود داشته باشد، تا دانش آموزان پس مانده های مواد غذایی را در آن بیندازند. برای جلوگیری از ورود مگس و حشرات،در و پنجره ها با توری فلزی پوشانده شود و در و دیوار و سقف آن منفذ و سوراخ نداشته باشد افرادی که در بوفه مدرسه تهیه و فروش مواد غذایی را به عهده دارند باید از نظر بیماری های واگیردار (انگلی، قارچی، عفونی و…) مورد آزمایش قرار گرفته و کارت معاینه پزشکی داشته باشند. سطوح مورد استفاده و ابزار کار برای تهیه و آماده سازی موادغذایی در بوفه هر روز شسته و تمیز شوند، بوفه باید حتما مجهز به یخچال بوده و مواد غذایی فاسد شدنی در یخچال و سایر مواد غذایی در محل خشک و بدون رطوبت نگهداری شود.
نتیجه :
سمت سرایداری بسیار مهم می باشد به طوریکه یکی از اعضای بدن محسوب می شود.با وجود سرایدار در مدرسه ،پاکیزگی و امنیت حاکم می شود. و دانش آموزان با تمرکز بیشتری به امور درسی خود می رسند.در نتیجه وجود یک سرایدار باتعهد که محیط مدرسه را پاک و پاکیزه قرار می دهد برای مدرسه ضروری و حیاتی می باشد.
منابع:
سده نامهٔ دبیرستان البرز، چاپ اقبال-۱۳۵۴
گفت وگوی دکتر اسماعیل میرفخرایی با زنده یاد دکتر محمد علی مجتهدی گیلانی – بخش اول رادیو اینترنتی ایران صدا
گفت وگوی دکتر اسماعیل میرفخرایی با زنده یاد دکتر محمد علی مجتهدی گیلانی – بخش دوم رادیو اینترنتی ایران صدا
وبگاه دبیرستان البرز
دبیرستان البرز 'مدرسه ماندگار ایران' نامگذاری شد
"مدارسی با تاریخ جاودان". روزنامه ایران.
"مدیریت دبیرستان". وبگاه دبیرستان البرز.
"ساخت وساز غیر قانونی دبیرستان البرز را تهدید می کند". روزنامه سرمایه.
"زندگینامه: نیکولای مارکف (۱۸۸۲ – ۱۹۵۷)". همشهری آنلاین.
"چه کسانی می توانند به دبیرستان البرز بروند". خبرگزاری دانا.
گزارشی ویژه خدمتگزار مدرسه
5