آزمایش حل مساله (انعطاف پذیری ذهن)
هدف از انجام این آزمایش مطالعه استعداد آزمودنی در تعویض نگرش به هنگام حل مساله است. در این آزمایش انعطاف پذیری ذهن بررسی می شود و انعطاف پذیری ذهن یعنی توانایی کنار گذاشتن چار چوب های ذهنی گذشته و توانایی دیدن اندیشه های جدید و بررسی افکار نو و پذیرش مناسب ترین و کار آمد ترین روش های حل مسئله.
توصیف آزمایش
وسایل آزمایش
یک برگه حاوی 9 مساله (مندرج در پیوست)، کورنومتر.
اجرای آزمایش
یک برگه حاوی 9 مساله در اختیار آزمودنی قرار داده می شود و برای وی گفته می شود که:
در برگه مورد نظر تعدادی مساله در اختیار شما گذاشته می شود که باید آنها را حل نمائید. ابتدا، مسئله اول را برای آزمودنی شرح و راه حل آن نیز برای وی توضیح داده شد. مسائل به این صورت است که سه ظرف در اختیار داریم: A, B, C . می خواهیم مقدار معینی آب داشته باشیم. مثلاً در مساله اول، یک ظرف 29 لیتری و یک ظرف 3 لیتری داریم که می خواهیم 20 لیتر آب داشته باشیم. برای این کار ابتدا ظرف 29 لیتری را پر می کنیم بعد سه بار با ظرف 3 لیتری از روی آن، آب بر می داریم بدین ترتیب مساله حل شده و 20 لیتر آب خواهیم داشت. در ادامه از آزمودنی خواسته می شود تا 8 مسئله دیگر را به ترتیب و یکی پس از دیگری حل نماید. محاسبات لازم برای هر مسئله را در مقابل آن بنویسد. از آزمودنی خواسته می شود که تند و سریع کار نموده و فرآیند حل مساله و زمان صرف شده برای حل هر مساله را نیز در ستون مقابل آن بنویسد.
روش های تحلیل
روش حل هر مساله که توسط آزمودنی در ستون مقابل هر مسئله نوشته شده، مطالعه و بررسی می گردد. در بررسی روش حل مسائل بدنبال آن هستیم که آیا آزمودنی صرفاً از یک روش تا پایان استفاده نموده یا در نگرش و روش خود تغییر ایجاد نموده است؟ اگر آزمودنی تحت تاثیر یک چارچوب ثابت قرار گرفته و از یک روش تکراری تا انتها برای حل مسائل استفاده نموده، پس می توان چنین نتیجه گرفت که خلاقیت آزمودنی در سطح پایینی بوده و نتوانسته با استفاده از انعطاف پذیری ذهن، الگوهای فکری و نگرش خود را برای حل مساله تعویض نماید.
پیوست
زمان صرف شده
حل مساله
مقدار لازم
ظرفهای موجود
ردیف
C
B
A
20=29-9 9=3*3
20
–
3
29
1
100
3
127
21
2
99
25
163
14
3
5
10
43
18
4
21
6
42
9
5
31
4
59
20
6
20
3
49
23
7
18
3
39
15
8
25
3
76
28
9
3