مهارت نرم:
انعطاف پذیری
مدرس:
2
اهمیت انعطاف پذیری شناختی
انعطاف پذیری شناختی برای انتقال سریع بین افکار مختلف و توجه به موضوعات متفاوت، به صورت هم زمان بسیار مهم است. کسانی که سطح انعطاف پذیری شناختی در آنان بسیار پایین است، قادر نیستند که از یک مفهوم به مفهوم دیگری در ذهن خود سوییچ کنند و اغلب در قطاری از افکار ثابت، گیر می کنند یا فقط می توانند روی یک موضوع تمرکز کنند؛ در حالی که انعطاف پذیری شناختی پایین یا گیرکردن در افکار خاصی شبیه به تماشاکردن فقط یک کانال تلویزیونی یا خواندن فقط یک کتاب در تمام طول عمر است؛ همچنین این دسته از افراد برای سازگارکردن خود با تغییرات و محرک های جدید، با مشکلات زیادی مواجه می شوند.
راهکار
به عبارتی، سطح بالای انعطاف پذیری شناختی، به افراد کمک می کند تا با کارایی بیشتری، بین تفکرات مختلف سوییچ کنند و هم زمان روی موقعیت های بیشتری تمرکز داشته باشند؛ به همین دلیل افرادی که از نظر ذهنی انعطاف بالایی دارند، تمایل دارند که به بهترین شکل، در انجام کارها تسلط داشته باشند و آن ها را درک کنند؛ در حل موضوعات مختلف خلاقیت داشته باشند و آگاهی خود را نسبت به شرایط پیرامونشان گسترش دهند.
انعطاف پذیری شناختی، فراتر از تکامل فرهنگی و حتی تکامل بیولوژیکی ذهن، به افراد کمک می کند تا برای سازگاری با اطلاعات جدید، سیستم باورها و تفکرات قدیمی خود را به روز کنند؛ برای مثال، افرادی را در نظر بگیرید که نمی توانستند نحوه استفاده از کامپیوتر یا تلفن همراه را یاد بگیرند؛ احتمال دارد که چنین افرادی در روش ها، طرز تفکر و باورهای قدیمی خود مانده باشند و هنوز هم نتوانند دیدگاه های نسل جدید را درک کنند؛ به علاوه، انعطاف پذیری شناختی ضمن اینکه توانایی افراد را در سازگاری با موقعیت های جدید بهبود می بخشد، عملکرد ذهنی آنها را نیز ارتقا می دهد؛
چالش ها
حافظه
تعصب تاییدی
برجستگی
کوته نظری
پایین بودن بازداری نهان
تنگناهای اطلاعاتی
تفکر انعطاف ناپذیر
تقویت
4
۱-به افکار خود توجه کنید:
وقتی از شما خواسته می شود تا معلومات یا تجارب خود را به اشتراک بگذارید، ذهن شما به کجامی رود و به کجا نمی رود؟
۲- هدفمند باشید:
از خود سوال کنید: می خواهی چه چیزی را بدانی؟ می خواهی درمورد چه چیزی صحبت کنی؟
5
راه های تقویت انعطاف پذیری
6
راه های تقویت انعطاف پذیری
۳-دسته بندی کنید:
دسته بندی های ذهنی برای اطلاعات و موقعیت های پیش رو ایجاد کنید تا بتوانید راحت تر تجارب خود را سازماندهی کنید. هنگام خواندن اخبار، رئوس آن را در دسته بندی های ذهنی مثل محیط زیست، سیاست، هنر و غیره جا بدهید تا بعدا راحت تر بتوانید آنها را از ذهن خود فرا بخوانید.
7
راه های تقویت انعطاف پذیری
۴-تجربه ی خود را ثبت کنید:
گاهی اوقات مغز خود را تمیز کنید؛ برخی اطلاعات و خاطرات را از آن خارج کنید و روی کاغذ بیاورید. تحقیقات می گویند که اگر نگرانی های خود را تخلیه کنید، فضای بیشتری در مغز باز می شود که به شما کمک می کند تا در طول روز به چیزهای دیگری نیز فکر کنید و انعطاف پذیری شناختی بهتری داشته باشید
8
راه های تقویت انعطاف پذیری
۴-تغییر روتین روزمره:
برای حفظ انعطاف پذیری و هوشمندی ذهن، موارد جدیدی را به روتین روزمره خود وارد کنید. مواجهه با هر محرک جدیدی باعث افزایش انعطاف پذیری ذهنی می شود، زیرا مغز، شما را مجبور می کند تا سریع با آن سازگار شوید. سفر نمونه عالی از آن است؛ اما می توانید به سادگی از مسیر جدیدی از خانه به محل کار بروید یا در مکان هایی پیاده روی کنید که تا به حال امتحان نکرده اید. گاهی اوقات، اطراف خود را با آدم هایی که شبیه شما نیستند پر کنید؛ این کار مغز شما را به سمت ایجاد روابط جدید سوق می دهد.
جنبه های انعطاف پذیری
سوییچ کردن جریان فکری یا تمرکز
به روز رسانی باورها و تفکرات
تفکر چندوجهی
تحلیل و بازسازی افکار
آگاهی گسترده
9
اغلب به توانایی تغییر افکار بین مفاهیم متعدد، انعطاف پذیری شناختی می گوییم؛ برای مثال، فرض کنید که در کنار دو دوست خود نشسته اید و در رابطه با قوانین بیس بال با همدیگر صحبت می کنید؛ یکی از دوستانتان به صورت خیلی ناگهانی صحبت کردن درمورد ادبیات فرانسه را شروع می کند. در این سناریو، توانایی شما برای انتقال افکارتان بین دو مفهوم متفاوت، انعطاف پذیری شناختی محسوب می شود
10
سوییچ کردن جریان فکری یا تمرکز
در برخی موارد نیز انعطاف پذیری شناختی به توانایی افراد در به روزرسانی اطلاعات ذهنی و تفکراتشان اشاره دارد تا توسط آن بتوانند خود را با داده ها یا محرک های جدید سازگار کنند؛ در واقع، چنین افرادی حتی در صورت مواجهه با داده های جدید یا اطلاعات بهتر، نمی توانند طرز تفکر خود را تغییر دهند.
به روز رسانی باورها و تفکرات
انعطاف پذیری شناختی گاهی می تواند به توانایی افراد برای فکر کردن به چندین عنصر به طور هم زمان اشاره داشته باشد؛ به عنوان مثال ، فرض کنید که به یک شیء نگاه می کنید و متوجه می شوید که رنگ آن مایل به قرمز است؛ همچنین به طور هم زمان می توانید سایر ویژگی های آن را (شکل، قیمت، میزان شکنندگی، جنس، حجم و غیره) از نظر بگذرانید.
تفکر چندوجهی
11
تحلیل و بازسازی افکار
آگاهی گسترده
برخی از افراد نیز معتقد هستند که انعطاف پذیری شناختی، توانایی درک آگاهانه همه گزینه ها و انتخاب های ممکن و موجود در یک سناریوی خاص است؛ به عنوان مثال، کسی که شطرنج بازی می کند، باید بتواند آگاهی مناسبی از حرکات بعدی یا برنامه های احتمالی رقیبش داشته باشد تا بتواند بازی را برای پیش ببرد.
هنگام روبه روشدن با افکار یا مشکلاتی که از حد معمول پیچیده تر هستند، انعطاف پذیری شناختی می تواند کمک کند تا ساختار پیچیده افکار یا مسائل را به قسمت های کوچک تر تقسیم و تجزیه کنیم؛ به عبارت بهتر، اینکه افراد بتوانند بین المان های (گزینه های) خاصی که با مسائل بزرگ تر در ارتباط هستند، حرکت کنند و بکوشند تا آنها را حل کنند، نمونه ای از انعطاف پذیری شناختی است. در حالت کلی، بررسی دیدگاه های جدید، ساده سازی مسائل و درک اینکه چگونه المان های کوچک در مسئله های بزرگ تر نقش دارند، انعطاف پذیری شناختی تلقی می شود
سپاس از توجه شما
12