چگونه توانستم خشونت دانش آموزانم را کاهش دهم

جمهوری اسلامی ایران
اداره کل آموزش و پرورش استان..

اداره آموزش و پرورش منطقه / شهرستان. ……..
نمونه برگ شماره 4

نام و نام خانوادگی مولف اول/مجری اصلی:

نام و نام خانوادگی سایر همکاران اقدام پژوهی:

پست سازمانی:

رشته تحصیلی:

آخرین مدرک تحصیلی:

دوره تحصیلی:

سمت فعلی:

شماره پرسنلی:

(نمون برگ شماره 1)

اداره کل آموزش و پرورش استان: نام منطقه آموزشی: نام واحد آموزشی/اداری:

عنوان اقدام پژوهی: " چگونه توانستم مشکل خشونت را در دانش آموزانم کاهش دهم "

نام و نام خانوادگی همکار/ان اقدام پژوهی :

مشخصات مولف اول/مجری اصلی:

نام و نام خانوادگی: جنسیت: سال تولد: شماره پرسنلی:

آخرین مدرک تحصیلی: رشته تحصیلی:

سابقه خدمت : سمت فعلی: سابقه خدمت در سمت فعلی

دوره تدریس : ابتدائی پایه تدریس :

نشانی: آموزش و پرورش شهرستان شماره تلفن:

امضای مولف اول: مهر وامضای رییس واحد آموزشی،اداری:

تاریخ تکمیل و امضا ء:
————————————————————————————————————–
نمره ارزیابی اول در مقیاس حداکثر نام ارزیاب اول

نمره ارزیابی دوم در مقیاس حداکثر نام ارزیاب دوم تایید رابط پژوهشی منطقه

نمره ارزیابی سوم در مقیاس حداکثر نام ارزیاب سوم
————————————————————————————————————————————
نمره ارزیابی اول در مقیاس حداکثر نام ارزیاب اول

نمره ارزیابی دوم در مقیاس حداکثر نام ارزیاب دوم تایید مدیر گروه تحقیقات استان

نمره ارزیابی سوم در مقیاس حداکثر نام ارزیاب سوم
————————————————————————————————————————————

نمره ارزیابی اول در مقیاس حداکثر نام ارزیاب اول

نمره ارزیابی دوم در مقیاس حداکثر نام ارزیاب دوم تایید دبیرخانه مرکزی معلم پژوهنده
نمره ارزیابی سوم در مقیاس حداکثر نام ارزیاب سوم

تقدیم به :

همه کسانی که زندگی خود را وقف خدمت به ساختن دنیای بهتر برای کودکان کردند تا از آنها یک انسان بسازند …

تشکر و قدر دانی

سپاس از خدای یکتا ، با تشکر از همه ی عزیزانی که مرا در تهیه وتنظیم این طرح یاری کردند .
از جمله مدیر مدرسه که زمینه ی مناسبی برای اجرای طرح فراهم نمودند . از همکاران خوبم جناب آموزگار پایه اول شهر و جناب مشاور اموزشگاه تشکر وقدر دانی می نمایم که تجربیات مفید خود را در اختیار اینجانب قرار دادند .تشکر از خانواده محترم دانش آموزان پایه سوم آموزشگاه امام حسین (ع) که با صبرو حوصله در اجرای این طرح همکاری لازم را داشتند .

چکیده

پژوهش پیش رو به بررسی پرخاشگری و خشونت بین دانش آموزان پرداخته است . قبل از هر چیز به مفهموم خشونت و پرخاشگری اشاره شده است و علل و عوامل ایجاد ایگونه رفتارها در دانش اموزان پرداخته شده است از جمله :
-الگو پذیری از والدین
– بازیهای رایانه ای خشن
– مدرسه و خشونت
– خشونت به دلیل مصرف دارو
– …
در ادامه توصیفی از وضعیت دانش اموزان ارائه گردیده که از راه مشاهده مستقیم و مصاحبه با والدین و گزارش مشاور و ناظم مدرسه به دست آمده است (درگیری لفظی و فیزیکی -هول دادن- پرت کردن اشیاء – عدم تمرکز _کابوس شبانه …) در بخش بعد این تحقیق ، راهکارهایی برای کنترل و کاهش خشونت در مدرسه و منزل ارائه گردیده است .ابتدا راهکارهای موقتی بانظارت مشاور مدرسه وهمکاری والدین اجرا شد از جمله :
1-استفاده از داستان دربار کنترل خشم بدون اشاره مستقیم به موضوع
2- صحبت با خانواده برای ایجاد رابطه عاطفی وتوجه به نیازهای عاطفی این دانش آموزان
3- تخلیه انرژی با کمک گرفتن از حرکات ورزشی
4- کاهش زمان دیدن تلویزیون و بازی های رایانه ای
بعد ار تجزیه و تحلیل و بررسی میزان تغییرات به فکر راه حل جدید افتادیم
راه حل جدید : جایگزین کردن بازیهای مناسب به جای بازیهای خشن
کلید واژه ها : خشونت – بازیهای خشن – راهکارهای کنترل خشم دانش اموزان

فهرست تصاویر وفرمها

مقدمه :
با توجه به این که یکی از اهداف اصلی سند تحول بنیادین آموزش وپرورش ساختن یک شهروند سالم است می توان گفت مدرسه یکی از ارکان اصلی تعلیم وتربیت است که وظیفه آن ساختن انسان است.یکی از موارد بسیار مهم که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد .پرخاشگری در مدارس و راههای کنترل خشم است که به صورت جدی کمتر به این مساله پرداخته شده است . قبل از هر چیز باید با مفاهیم پرخاشگری و نظریه روانشناسان در این زمینه پرداخت .روان شناسانی که اعتقادات نظری متفاوتی دارند در مورد چگونگی تعریف پرخاشگری اساسا با هم توافق ندارند. موضوع اصلی این است که آیا باید پرخاشگری را براساس پیامدهای قابل دیدن آن تعریف کنیم یا براساس مقاصد شخصی که آن را نشان می دهد.
گروهی پرخاشگری را رفتاری می دانند که به دیگران آسیب می رساند یا بالقوه می تواند آسیب برساند. پرخاشگری ممکن است بدنی باشد (زدن – لگد زدن – گاززدن) یا لفظی (فریاد زدن، رنجاندن) یا به صورت تجاوز به حقوق دیگران (چیزی را به زور گرفتن)، نقطه قوت این تعریف عینی بودن آن است به رفتار قابل مشاهده اطلاق می شود. نقطه ضعف آن این است که شامل بسیاری از رفتارهایی است که ممکن است به طور معمول پرخاشگری تلقی نشود.
عوامل گوناگونی در ایجاد خشونت و پرخاشگری کودکان موثر است از جمله :
1. کودکان ناکام پرخاشگر می شوند
2. اضطراب و پرخاشگری
3. خشونت و مدرسه
4. پرخاشگری و افسردگی
5. پرخاشگری؛ بیماری ها؛ مصرف دارو
6. پرخاشگری، نشانه ای از تضادهای درونی

بیان مساله و توصیف وضع موجود :

اینجانب با سال سابقه تدریس در دوره ابتدایی در سال 95-96 به عنوان آموزگار پایه سوم یکی از مدارس پسرانه مشغول به تدریس می باشم . با 21 دانش آموز در پایه سوم .در طول این خدمت کوتاه بیشترین دغدغه کاری من توجه به تربیت در کنار تعلیم بوده است . چرا که از نگاه من یک معلم علاوه بر آموزش خواندن ، نوشتن و حساب کردن باید یک روانشناس نیز باشد . و.همان قدر که به آموزش اهمیت می دهد باید به پرورش آموزه های اخلاقی نیز توجه داشته باشد .از این رو رفتار تک تک دانش آموزانم را زیر نظر داشتم .اوایل سال تحصیلی بود که متوجه خشونت بین دانش آموزان و درگیری های مکرر بین آنها شدم .این خشونت ها به صورت پرتاب کردن اشیاء به سوی هم – زد و خورد فیزیکی – فحاشی -هول دادن یکدیگر، مشت زدن به دیوار و …بود . هر روز شاهد اینگونه رفتارهای خشونت آمیز ودرگیری های این چنینی بین دانش اموزان کلاسم و حتی با دانش آموزان دیگر در محوطه مدرسه بودم .گاها این درگیری ها به بیرون ازمدرسه هم کشیده میشد . برخی از والدین از رفتار خشن فرزندانشان در منزل با خواهر و برادر کوچکتر شکایت داشتند و از من می خواستند با بچه ها صحبت کنم تا با کوچکترها مهربان تر باشند . سعی براین شد تا حین تدریس مطالبی درباره خشونت و راههای کنترل آن، عواقب و آسیب های احتمالی از رفتارهای خشونت آمیز بیان شود با گذشت یک ماه و اندی از مدرسه تغییری چندانی در رفتار دانش آموزان مشاهده نشد . با مشاهده نقاشی های کودکان به نکات جالبی برخوردم که همه ناشی از خشونت و رفتارهای پرخاشگرانه آنها بود . این موضوع ذهن مرا درگیر کرده بود چرا دانش اموزان در این سن باید اینگونه رفتارهای خشن داشته باشند .لذا با مشاور مدرسه جناب آقای قنائی مشورت کردم و قرار شد این موضوع را به صورت جدی ریشه یابی و سپس در حد امکان کاهش دهیم .تا از آسیب های بعدی جلوگیری کنیم .

گرد آوری شواهد (1)
مشاهده مستقیم
یکی از اصول مهم بررسی شخصیت افراد مشاهده مستقیم رفتار آنهاست .با مشاهده رفتار برخی از دانش آموزان در کلاس متوجه شدم برخی از آنها آرام و قرار ندارند و مدام با کوچکترین رفتار همکلاسی خود واکنش منفی نشان میدهند . و تهدید می کردند که زنگ تفریح یا بیرون مدرسه حتما تلافی می کنند . گاهی مداد یا ماژیک به سوی هم پرت می کردند . یا موقع دعوا یکدیگر را هول می دادند .با مشاهده دفتر نقاشی بچه ها می شد خشونت را در این نقاشی ها به وضوح مشاهده کرد .در این نقاشی ها ابزاری مانند تبر ، تفنگ ، اره و… مشاهده میشد .صورت وبدن حیوانات و آدمهای نقاشی ها با رنگ قرمز که نشان دهنده خون بود رنگ شده بود .دیالوگ ها که در نقاشی نوشته شده بود از کشتن و نابودی بود .
مصاحبه با والدین
قبل از قضاوت در مورد هر فردی باید از محیط خانوادگی وزندگی فرد اگاه بود .چرا که خانواده و شرایط زندگی بر رفتار افراد اثر چشمگیری دارد گاهی خشونت ها ناشی از رفتارهای خشونت آمیز والدین در منزل است و رفتار نامناسب والدین با این نوع دانش آموزان است . با برگزاری جلسه انجمن اولیا و صحبت های والدین داشتم انها اظهار می کردند بچه ها در منزل بدون دلیل خواهرو برادر کوچکتر خودشان را اذیت می کنند .گاهی کنترل تلوزیون یا اشیا ء دیگر را پرت می کنند . حتی برخی والدین از رفتارهای موقع خواب بچه ها شکایت داشتند که گاهی با بخاطر کابوس از خواب بیدار می شوند .با شناختی که از قبل با خانواده دانش اموزانداشتم موردی که نشان دهنده تنبیه یا رفتار خشونت آمیز والدین با دانش آموزان مشاهده نکردم . حتی خود والدین هم از تغییر رفتار بچه ها در تعجب بودند و اظهار می کردند سال پیش بچه ها آرامتر بودند و خشونت کمتری داشتند . حتی برخی از والدین به مشاوره مدرسه رجوع کرده بودند تا راهنمایهای لازم را بگیرند .این نشان دهنده توجه و نگرانی والدین از این وضعیت بود .

مصاحبه با همکاران
برای شناخت بیشتر با دانش آموزان از آموزگار سال قبل خانم قلعه نوعی درخواست کردم کمی درباره رفتار دانش آموزانم از سال قبل توضیحاتی دهند ایشان گفتند سال قبل مورد خاصی از خشونت رو مشاهده نکردند . آقای پاهنگ ناظم مدرسه هم از وضعیت و رفتار برخی دانش اموزان شکایت داشتند با اینکه که نظارت داشتند و با اینگونه دانش اموزان برخورد می شد اما دست از رفتارهای خشن خود برنداشته بودند .آقای قنائی مشاوره مدرسه هم که به صورت مستقیم و غیر مستقیم رفتار دانش آموزان در محیط مدرسه را مشاهده می کردند موارد این نوع رفتارها را نگران کنده اعلام کردند .ایشان موارد رجوع والدین و شکایت از رفتارهای خشن دانش اموزان در منزل را هم بیان نمودند .
تجزیه و تحلیل شواهد (1)
با بررسی شواهد موجود از رفتار دانش آموزان پرخاشگر ، مصاحبه با والدین ، مشاور مدرسه موزگار سال قبل ، ناظم مدرسه .معاون پرورشی مدرسه به نکات مهمی برخوردم که در اغلب این دانش اموزان به چشم می خورد که این موارد به دو دسته رفتار در مدرسه و بیرون مدرسه دسته بندی شده است .
نکات قابل توجه به شرح ذیل می باشد:
رفتار در مدرسه
– عدم تمرکز لازم و جویدن ناخن
– خواب آلودگی سر کلاس
– حساسیت و واکنش شدید نسبت به رفتار هم کلاسی ها و درگیری فیزیکی و لفظی
– پرت کردن اشیاء به سوی دیگران
– هول دادن هم کلاسی ها
– نقاشی با موضوعات خشونت آمیز رنگ خون – تفنگ – چاقو و …
رفتار در منزل
– درگیری با خواهر و برادر
– پرت کردن اشیاء هنگام عصبانیت
– اختلال در خواب ، پریدن از خواب
– ترس از تاریکی

هدف از اجرای این تحقیق :
هدف کلی : کاهش و کنترل خشونت دانش آموزان وجلوگیری از آسیب های بزرگتر
اهداف جزئی تر :
– تربیت یک شهروند سالم
– ایجادتمرکز برای یادگیری دروس
– کاهش اضطراب دانش آموز و نگرانی والدین
– آموزش مهارتهای زندگی(کنترل خشم )
– رفع اختلال در خواب دانش اموزان
انتخاب راه حل های جدید و موقتی
برای حل این مشکل به دنبال راه حلهایی بودم. درمان خشونت باید بر اساس محبت و در محیطی آرام انجام گیرد .گام اول مشورت با افراد با تجربه از جمله جناب آقای غلامزاده مدیر مدرسه و آقای دوست محمدی معاون پرورشی مدرسه آقای قنائی مشاور مدرسه بود گام بعدی مطالعه ی کتب مرتبط با این مشکل بود از جمله کتاب "خانواده و نگرشی نو به تعلیم و تربیت فرزندان " و " کودک در خانواده " را مطالعه نمودم …..در این راستا وبلاگ های مختلفی را هم مشاهده کردم در کل با جمع آوری اطلاعات چند راه حل را به طور موقت برگزیدم از جمله :
1-استفاده از داستان دربار کنترل خشم بدون اشاره مستقیم به موضوع
بهترین و موثر ترین راه بیان نکات اخلاقی به کودکان استفاده از داستان وقصه گویی است چرا کودکان ارتباط عمیق تری با داستان و قصه ها برقرار می کنند .یکی از روانپزشک برجسته ای که قصه را در درمان های خود به کار گرفت، یعنی میلتون اچ اریکسون (Milton H. Erickson) به عنوان هیپنوتراپیست و قصه گویی ماهر شناخته می شود. او اغلب برای کمک به حل مشکلات روانشناختی مراجعانش برای آنها داستانهای ساده ای درباره فعالیت های معمولی زندگی می گفت .از این رو داستانهایی از زندگی امامان و پیامبران و کنترل خشم این بزرگواران بیان شد . از جمله این امامان امام کاظم (ع) بود . و علت دادن لقب کاظم (فروخورنده خشم ) به امام محمد کاظم (ع).از این دانش اموزان خواستم احادیث یا داستانهای دررابطه با مهربانی ائمه با دیگران تهیه نمایند و زنگ انشاء برای همکلاسی های خود بخوانند .
2- صحبت با خانواده برای ایجاد رابطه عاطفی وتوجه به نیازهای عاطفی این دانش آموزان :
از آنجایی که یکی از عوامل خشونت دانش اموزان الگو پذیری از والدیدن است با دعوتی که از والدین این دانش آموزان داشتم با همکاری جناب قنائی مشاور مدرسه راهکارهایی در رباطه با رفتار با این دانش اموزان ارائه گردید . از والدین خواسته شد مدتی سعه صدر به خرج دهند و کمی با ملایمت با بچه ها رفتار کنند . در این جلسه به والدین این اگاهی داده شد که ، یکی از دلا یل بسیار مهم پرخاشگری در کودکان یادگیری است. یعنی کودکانی که الگوهای رفتاری پرخاشگرانه داشته اند، همانند الگوهای خود رفتار می کنند. چنانچه پدر یا مادری خلق و خویی عصبانی و پرخاشگر داشته باشند، مسلما فرزندشان نیز پرخاشگر خواهد شد. این رفتار توسط کودک یاد گرفته می شود. از آنجا که کودکان با والدین همانند سازی می کنند، بنابراین بسیاری از رفتارهای پدر و مادر ناخودآگاه توسط فرزندان فرا گرفته می شود. توضیح این که فرایند همانند سازی کاملا ناخودآگاه صورت می پذیرد.
نکته دیگر این که حتما لا زم نیست والدین با خود کودک پرخاشگری کرده باشند; چنانچه او شاهد رفتارهای خشونت بار پدر و مادر با افراد دیگر نیز باشد، این گونه رفتار را فرا می گیرد. بنابراین کودکان از طریق مشاهده، رفتارهای والدین را می آموزند.برخی از والدین از اینکه فرزندشان کودکان دیگر را کتک بزند احساس غرور می کنند و همیشه از این رفتار فرزندشان با افتخار در جمع های دوستانه خود تعریف می کنند که عواقب ناخوشایندی گریبانگیر کودک و خانواده را می گیرد .
3- تخلیه انرژی با کمک گرفتن از حرکات ورزشی
سن کودکی سنی سرشار از انرژی است اگر این انرژی به صورت صحیح و مثبت تخلیه نشود قطعا به صورت منفی تخلیه خواهد شد . فاصله سنی کودکان با والدین و درگیری های روز مره والدین موجب شده تا خانوادها وقت کمتری برای بازی با کودکان خود داشت داشته باشند و این انرژی در منزل و کنار خانواده تخلیه نشده و کودک با ورود به مدرسه و دوری چشم والدین این انرژی را با درگیر شدن با همسالان خود در مدرسه تخلیه می کند که همیشه هم به صورت مثبت و بازی دوستانه نخواهد بود .یکی از اقداماتی که انجام دادم کمک گرفتن از ورزش بود و برخی از حرکات یوگا .معمولا قبل از شروع درس بچه ها را چند دقیقه به حیاط مدرسه می بردم و از آنها می خواستم برخی حرکات ورزشی را انجام دهند و کمی جست و خیز کنند ودر آخر از انها می خواستم دم و باز دم عمیق و با شمارش انجام دهند .بعد از این دم و بازدم ها بچه ها احساس رضایت و شادابی بیشتری داشتند این کار در زنگ پایانی هم تکرار می شد .
4- کاهش زمان دیدن تلویزیون و بازی های رایانه ای
به دلیل گسترش فرهنگ آپارتمان نشینی ، تک فرزندی ، اختلاف فاصله بین فرزندان خانواده و … کودکان بیشتر وقت خود را خود را پای دنیای مجازی ، ماهواره و بازیهای رایانه ای می گذراند . سپری شدن ساعت های طولانی پای اینجور برنامه ها باعث اختلال در خواب و به طبع عدم خواب کافی باعث پرخاشگری خواهد بود .لذا از والدین خواسته شد ساعات بازی های رایانه ای و دیدن فیلم ها را محدود کنند .

اجرای راه حل جدید :
با اجرای راه حل های موقتی تغییر چندانی در رفتار دانش آموزان مشاهده نشد یا آنقدر نامحسوس بود که جزو تغییرات محسوب نمی شد .هنوز هم شاهد رفتار پرخاشگرانه دانش آموزان بودم . مراجعه کنندگان به جناب قناعی هنوز هم از رفتارهای پرخاشگرانه وخشونت فرزندانشان شکایت داشتند تا اینکه به صورت تصادفی بروشوری در زمینه نقش بازیهای رایانه ای خشن بر کودکان بنا به درخواست کارشناس تربیت بدنی و سلامت آموزش وپرورش شهرستان تهیه نمودم لذا تصمیم گرفتم در راه حل جدید بیشتر در این زمینه کار شود .
ب) گزارش اجرای راه حل
در راه حل جدید از بچه ها خواستم انشایی با موضوع " بازیهای رایانه ای و احساسی از این بازیها به آنها دست میدهد "را بنویسند این انشاء سر کلاس باید نوشته می شد از بچه ها خواستم هر احساس یا فکری که به سراغ آنها می اید بنویسند . و زنگ انشاء برای دوستان خود بخوانند بعد از بررسی انشای دانش اموزان با کمک مشاور مدرسه جناب آقای قناعی به نکات جالبی برخوردیم که در تمام متن های انشاء به آن به وضوح اشاره شده بود
این امر می توانست ما را در اجرای این طرح کمک یاری کند از جمله این موارد :
– دیدن خواب های ترسناک
– میل به زدن خواهر و برادر بعد بازی کردن
– میل به پرت کردن اشیاء
– ترس از تنهایی و تاریکی
– میل به فریاد زدن
– تصور صحنه های بازی موقع حضور در کلاس
الف ) با کمک مشاور مدرسه از دانش اموزان خواسته شد مدتی بازیهای رایانه ای خشن را کنار بگذارند و از بازیهای غیر خشن استفاده کنند همچنین بیشتر وقت خود را صرف بازی فکری با خانواده و در برخی ساعات با همسالان خود بازی کنند . و برای این امر تشویق از سوی والدین و مدرسه و خود اینجانب هم مد نظر قرار گرفت .تا دانش اموزان با اشتیاق به این امر توجه نشان دهند .
ب ) از والدین در جلسه ای دعوت به عمل آمد و درباره مضرات بازیهایی خشن و پیامدهای آن با حضور معاون پرورشی مدرسه و مشاور مطالبی بیان شد . بروشور هایی که در این راستا تهیه شده بود بین والدین توزیع شد و از انها خواسته شد به مدت چند هفته نظارت مستقیم بر بازیهای دانش اموزان داشته باشند و سعی کنند ساعت بازی محدود شود و نوع بازیها کنترل شود در این خصوص درباره مضرات بازی (GTA ) به والدین هشدار داده شد چرا که اکثر دانش اموزان در انشای خود اشاره مستقیم به این بازی داشتند .
ج) تبادل نظر با صاحب نظران مدیر و معاون پرورشی مدرسه در تمام فرایند اجرای راه حل ها
این طرح به مدت یک ماه به اجرا در آمد .در تمام مراحل اجرای راه حل ها از افراد صاحب نظر مشاوره می گرفتم و پیشرفت و مقدار تاثیرات هر راه حل را با آنها در میان می گذاشتم نقاط ضعف و قوت هر راه حل را مورد بررسی قرار می دادم .واز تجربیات آنان در این زمینه کمک می گرفتم . در این حین اقای قناعی هم رفتار دانش اموزان گروه هدف را در محوطه مدرسه مورد ارزیابی قرار می دادند .
گرد آوری اطلاعات پس از اجرای راه حل ها (شواهد 2)
بعد اجرای راه حل ها تغییرات قابل توجهی در رفتار دانش آموزان به وجود آمد .
تغییر رفتار در کلاس :
بعد از گذشت چند هفته از اجرای طرح تغییرات قابل ملاحظه ای در رفتار دانش اموزان به وجود آمده بود آقای قنائی مشاور مدرسه و آقای پاهنگ نظم مدرسه از کاهش خشونت بچه ها رضایت داشتند شکایت کمتری از دانش اموزان می شد بچه ها کمتر حرکات و رفتار شخصت های بازیهای خشن را تقلید می کردند این امر نشان می داد که طرح تا حدودی توانسته به کاهش خشونت دانش اموزان کلاسم کمک کند از جمله این موارد می توان به موارد ذیل اشاره کرد :
– خشونت به وضوح کمتر شد بچه ها دیگر اشیاء را به سمت هم پرت نمی کردند .
– خستگی ، کسالت و عدم تمرکز کمترشده بود
– در نقاشی بچه ها اثار خشونت به مراتب کمتر شده بود .
– خشونت هایی مثل هول دادن کمتر شده بود .
– بچه ها کنترل بهتری بر خشم خود داشتند و کمتر در مقابل برخی اشتباهات دوستانشان واکنش منفی نشان می دادند
تغییر رفتار در منزل:
گزارشاتی از سوی خانواده ها که به من و آقای قنائی داده می شد حاکی از کاهش خشونت بچه ها در منزل بود
– مادر محمد جواد که قبلا از رفتار بد محمد جواد بارها و بارها شکایت کرده بود از تغییر رفتار محمد جواد اظهار شگفتی می کرد. او می گفت :" محمد جواد که قبلا برادر کوچکش را بدون دلیل کتک می زده الان رفتار بهتری دارد وحتی با او بازی می کند ."
– امیر علی که بخاطر دیدن این بازیها شب ها خواب راحتی نداشت و مدام دیر به مدرسه می آمد منظم تر شده بود مادر امیر علی می گفت :" امیر علی شب ها زودتر می خوابد و دیگر نصف شب از خواب بیدار نمی شود قبل اجرای طرح امیر علی بخاطر کابوس های شبانه خواب راحتی نداشته "
– بچه ها اذعان می کردند که خواب بهتری دارند و خواب های پریشان کمتری می بینند .و کمتر از تنها ماندن در منزل ترس دارند .

جدول تغییر رفتار دانش اموزان قبل و بعد از اجرای طرح
قبل از اجرای طرح
بعد از اجرای راه حل های موقتی
بعد از اجرای راه حل جدید
درگیری فیزیکی
هنوز هم درگیری فیزیکی مشاهده می شد جز مواقعی از طریق ناظم مدرسه و اینجانب کنترل می شند
در گیری فیزیکی کمتر شده بود حتی بدون نظارت ناظم و اینجانب که با مشاهده مستقیم رفتار دانش اموزان و گزارشات والدین به وضوح مشاهده می شد
خشونت کلامی
خشونت کلامی بیشتر شده بود چون بچه ها از درگیری فیزیکی تا حدودی کنترل می شدند .
خشونت کلامی کمتر شده بود .
پرت کردن اشیاء به سوی دیگران
بچه ها هنوز هم اشیائی مانند سنگ و ماژیک به سوی هم پرت می کردند
گزارش کمتری از پرت کردن اشیاء در مدرسه و منزل داده می شد و این امر به ندرت صورت می گرفت .
اضطراب و نگرانی شدید
هنوز هم اضطرب و نگرانی مشاهده می شد
نگرانی و اضطراب به طور چشمگیری کاهش یافته بود .
اختلال در خواب
چون بچه ها هنوز بازیهای خشن داشتند از اختلال خواب رنج می بردند .
خواب بچه ها بهتر شده بود که خود آنها این امر را اذعان می کردند .
عدم تمرکز در کلاس
به دلیل اختلال در خواب و نداشتن خواب راحت بچه ها هنوز هم تمرکز لازم را نداشتند
تمرکز بهتری داشتند و شاداب تر بودند .

تجدید نظر
با بررسی های به عمل آمده و مشاهده مستقیم رفتار دانش اموزان و گزارش جناب قنائی مشاور مدرسه از رضایت والدین از دانش اموزان و کاهش خشونت آنها در مدرسه ومنزل تصمیم بر این شد جلسات بیشتری با دانش اموزان در رابطه با بازیها و فیلم های خشن و اثرات منفی آن بر رفتار آنها برگزار شود و آموزش های لازم در این زمینه به آنها و والدینشان داده شود تا از پرخاشگری و خشونت آنها و تبعات منفی دیگر این بازی ها کاسته شود .
تصمیم نهایی
بعد از بررسی های نهایی راه حل ها و راه حل جدید و مصاحبه با خانواده و همکاران و بررسی های صورت گرفته مشخص شد راه حل "جایگزین کردن بازیهای رایانه ای مناسب سن کودکان " تاثیر بیشتری بردانش اموزان گذاشته. و روحیه پرخاشگری را در انها کاهش داده و موجب تعامل بهتر با هم کلاسی ها و کودکان دیگر در مدرسه و خارج مدرسه شده بود . کودکان ناآرام و مضطرب دیروز اکنون کودکانی آرامتر با تمرکز بیشتر شده بودند .خانواده دانش اموزان از تاثیر این بازیها شگفت زده بودند .

نتیجه گیری
▪ قبل از آن که کودک را کتک بزنید یقین حاصل کنید که خود سبب خطای او نبوده اید.
توجه به امر خشونت و به طور کلی رفتارهای پرخاشگرانه یکی از آسیب های رفتاری کودکان محسوب می شود که متاسفانه کمتر به این مقوله به طور جدی توجه شده است با وجود تحقیقات گسترده و اثبات تاثیرات بازیها و فیلم های خشن این طرح به طور جدی در مدارس پیگیری نشده است و اگاهی کمتری به خانواده ها داده شده است. زندگی ماشینی و گسترش روز افزون برنامه ها فیلم ها و بازیهای خشن و عدم توجه و نظارت والدین بر این امر موجب بروز رفتارهای پرخاشگرانه و روند رو به افزایش خشونت در بین دانش اموزان گشته است .با توجه به درون مایه اکثر بازیهای رایانه ای که خشونت است و کودک برای پیروزی در این بازیها باید دست به کشتن و نابودی دیگران بزند این امر به مرور زمان از کودک فردی پرخاشگر می سازد . در دنیای خارج بازی ، کودک با همزاد پنداری با شخصیت داستان و الگو برداری از آنها اعمال و رفتار خشونت آمیز با دیگر کودکان و افراد اطراف خود خواهد داشت . علاوه بر موارد بیان شده باید به اعتیاد به این نوع بازیها نیز اشاره کرد .این کودکان نمی توانند به مدت طولانی بازی نکنند .حتی از مهمانی رفتن طفره می روند که یکی از عوامل درونگرایی در این گونه افراد است . کودکانی که بیشتر وقت خود را صرف اینگونه بازیها می کنند هنگام خواب هم راحت نیستند و مدام دچار کابوس می شوند . لذا آموزش و پرورش توجه به این امر را باید بیشتر مورد توجه قرار دهد و ساده از کنار آن عبور نکند . محتوای این بازیها که بر پایه خشونت ، ترس و شهوت پایه ریزی شده تبعات جبران ناپذیری بر دانش آموزان خواهد داشت . با کنترل و نظارت بر اینگونه بازیها می توان از صدمات بیشتر بر کودکان و از جمله دانش آموزان جلوگیری کرد

منابع و مواخذ

1- ایلینگورث،رونالد،کودک و مدرسه،ترجمه: دکتر شکوه نوابی نژاد
2- منطقی ، مرتضی (1380) بررسی پیامدهای بازی های ویدوئی – رایانه ای . تهران مسسه فرهنگ و دانش
3- معلم کیست؟ و معلمی چیست؟تدوین کننده : پوهنیار فهیم " کوشا " استاد دیپارتمنت تاریخ فاکولته تعلیم و تربیه ی پوهتنون جوزجان: چــــاپ اول: ———- 1389
5- حبیبی ، شهاب (1385) نگرشی نوین به بازی های کامپیوتری .تهران دیبا گران
6- گانتر ، باری (1383) اثر بازی های ویدئویی و رایانه ای بر کودکان، ترجمه حسن پور عابدی نایینی ، تهران ، جوانه رشد

.