فهرست مطالب
عنوان
صفحه
فصل اول - چکیده مطالعات فنی، مالی و اقتصادی
فصل دوم - کلیات معرفی محصول
کلیاتی در راستای شناسائی محصول و …
مقدمه
1-2 تعریف، ویژگیها و مشخصات فنی محصول
2-2 چگونگی و میزان بکارگیری به عنوان کالای نهایی یا واسطهای
3-2 ارائه دیدگاههای کلی در مورد قیمت و امکان فروش و چگونگی …
فصل سوم - مطالعات فنی
بررسی و برآوردهای فنی
1-3 ارزیابی روشهای مختلف تولید و انتخاب روش بهتر
2-3 تشریح فرایند تولید
3-3 بررسی مناطق، مراحل و شیوههای کنترل کیفیت
4-3 تعیین و محاسبه ظرفیت تولید و شرایط عملکرد واحد
5-3 ذکر نام اصلی و تجاری همراه با مشخصات فنی، منابع تامین و نقش هر یک از مواد اولیه در تولید محصول
6-3 بررسی و تحقیق در مورد ماشینآلات و تجهیزات خط تولید با ذکر ویژگیهای ظاهری و …
عنوان
صفحه
7-3 تعیین مشخصات ضروری مورد نیاز و تاسیسات عمومی که شامل …
8-3 تجزیه و تحلیل و محاسبه تعداد نیروی انسانی
9-3 محاسبه کلیه سطح زیربنای لازم برای سالن تولید، انبارها و …
10-3 برنامه زمانبندی اجرای طرح
فصل چهارم - بررسیهای مالی و اقتصادی
مقدمه
1-4 برنامه تولید سالیانه
1-1-4 برنامه تولید سالیانه
2-1-4 مقدار و ارزش مواد اولیه مصرفی
3-1-4 هزینههای تامین انواع انرژی مورد نیاز
4-1-4 هزینه خدمات نیروی انسانی
5-1-4 جمعبندی اجزاء و برآورد سرمایه در گردش
2-4 اطلاعات مربوط به سرمایه ثابت و برآورد آن
1-2-4 هزینه ماشینآلات و تجهیزات خط تولید
2-2-4 هزینه تجهیزات و تاسیسات عمومی
3-2-4 هزینه وسائط نقلیه عمومی و وسایل حمل و نقل
4-2-4 هزینه وسائط نقلیه عمومی و وسایل حمل و نقل
عنوان
صفحه
5-2-4 هزینه لوازم و اثاثیه اداری
6-2-4 هزینههای قبل از بهرهبرداری
7-2-4 جمعبندی اجزاء و برآورد سرمایه ثابت
3-4 کل سرمایهگذاری
4-4 هزینههای تولید
1-4-4 هزینههای ثابت
2-4- هزینههای متغیر
1-4-4 هزینههای ثابت
2-4-4 هزینههای متغیر
5-4 قیمت تمام شده محصول
6-4 صورتهای مالی و شاخصهای اقتصادی طرح
7-4 ارزیابی مالی و اقتصادی طرح
ضمیمه (1) - محاسبات مالی و اقتصادی
فصـل اول
چکیده مطالعات فنی، مالی و اقتصادی
جدول (1-1) جمعبندی مشخصات اصلی طرح تولید الکترود جوشکاری
1-1
مشخصه طرح
6-1
دستگاهها و تجهیزات خط تولید:
ظرفیت تولید سالیانه:
بخش داخلی:
(7/1401میلیون ریال)
نام محصول ظرفیت واحد
بخش خارجی:
(6/358 هزار دلار)
الکترود جوشکاری 1800000 کیلوگرم
7-1
زمین و ساختمانها:
مساحت زمین:
مترمربع
سطح زیربنا:
مترمربع
2-1
شاخصهای عملیاتی
سالن تولید:
مترمربع
تعداد روز کاری:
روز
انبار:
مترمربع
زمان هر نوبت کاری:
ساعت
تاسیساتو تعمیرگاه:
مترمربع
اداری، رفاهی،
مترمربع
فضای باز:
مترمربع
3-1
درصد تامین مواد اولیه:
داخلی:
(4/11881 میلیون ریال)
8-1
سرمایهگذاری:
خارجی:
(0 هزار دلار)
دارائیهای ثابت:
میلیون ریال
سرمایه در گردش:
میلیون ریال
4-1
تعداد کارکنان
کل سرمایهگذاری
میلیون ریال
مدیریت:
نفر
سرمایهگذاریمجریطرح:
میلیون ریال
مهندس:
نفر
وام کوتاهمدت:
میلیون ریال
تکنسین:
نفر
کارگر ماهر:
نفر
کارگر ساده:
نفر
9-1
هزینههای تولید:
کل پرسنل:
نفر
هزینههای ثابت:
میلیون ریال
هزینههای متغیر:
میلیون ریال
5-1
تاسیسات عمومی:
کل هزینههای سالیانه:
میلیون ریال
برق مصرفی سالیانه واحد (مگاوات ساعت)
آب مصرفی سالیانه واحد (مترمکعب)
10-1
شاخصهای اقتصادی طرح:
سوخت مصرفی سالیانه واحد:
نرخ بازده مالی طرح:
گاز طبیعی (هزار مترمکعب):
درصد ارزش افزوده بر مبنای فروش
گازوئیل (مترمکعب):
درصد سهم منابع داخلی
بنزین (مترمکعب):
درصد تولید در نقطه سربهسر
برج خنککننده (مترمکعب/ساعت):
سالهای برگشت سرمایه
تصفیه شیمیایی آب (مترمکعب/ ساعت)
سرمایهگذاری ثابت سرانه (میلیون ریال)
دیگ بخار (تن / ساعت):
درصد کارکنان تولید به کل کارکنان
هوای فشرده:
نسبت سود به سرمایه نقدی
باسکول:
تصفیه پساب:
اطفاء حریق:
فصــل دوم
کلیات معرفی محصول
کلیاتی در راستای شناسائی محصول و
ارتباط منطقی آن با زنجیره تولید
1-2 تعریف، ویژگیها و مشخصات فنی محصول از نظر شکل ظاهری، طبقهبندی، فرمول، چگونگی بستهبندی اجزاء و قطعات متشکله، حد استاندارد ملی وجهانی
الکترود جوشکاری
مادهای است که به مواد دیرگداز برای کمک به ذوب آنها اضافه میشود. عمل ثانوی گدازآور، که علت اصلی کاربرد آن نیز هست، به عنوان عامل احیاءکننده جهت اکسیژنزدائی یا تجزیه ناخالصیها و زدودن آنها به صورت سربارهها یا گازها است. گدازآور که در لحیمکاریها برای زدودن اکسیدها از سطحی که باید لحیم شود نیز ممکن است به عنوان گدازآور تلقی گردند. سنگ گدازآور، اصطلاح عمومی سنگ آهک یا دولومیت است که در ذوب آ هن بکار برده میشود. حدود 400 کیلوگرم سنگ آهک برای هر تن آهن خام تولیدی در کوره بلند به کار برده میشود. هرگاه کانه آهن بدون گدازآور قلیایی احیا شود. سیلیس و آلومین با اکسیدهای اهن به هم پیوسته تشکیل سیلیکاتهای مضاعف آهن و آلومین میدهند و افت سنگین آهن به وجود میآید. با اضافه کردن سنگ آهن، سیلیس و آلومین که میل ترکیبی شدید با آهک و منیزی دارند، تشکیل ترکیباتی را میدهند که محتوی آهن بسیار کمی هستند. این ترکیبات دوباره مذاب را تشکیل و روی سطح آهن مذاب شناور که به آسانی زدوده میشوند. گدازآور، گوگرد و فسفر را نیز از آهن میزداید. بعضی کارخانههای آهن محتوی مقدار کافی کربنات آهک برای تقریباً خودگداز شدن هستند. آهک، به عنوان گدازآور موثرتر از سنگ آهک ولی گرانتر است. کار کوره بلند در درجه اول تبدیل سنگ آهک به آهک است. سنگ آهک با حرارت دیدنی تا C830 به آهک تجزیه میشود، که سپس در حرارت حدود C1430، ذوب با تشکیل سرباره شروع میگردد. سنگهای آهکی که به عنوان گدازآور بکار برده میشوند، باید نسبتاً خالص باشند، که در غیر این صورت ترکیبات اضافی غیرمطلوبی تشکیل میشود. در مورد برنج، مفرغ، یا فلزات سفید نرم (بابیت)، رزینها را میتوان بکار برد، و گدازآور پوششی ممکن است زغال چوب، نمک طعام، یا بوراکس باشد. کریوالیت (یخ سنگ) گدازآور آلومینیوم و شیشه است.
آلیاژهای گدازآور
برای برنجها و مفرغها عبارتند از:
فسفر، قلع، فسفر مس، یا سیلیسیم مس.
فلزات را در همان زمان اضافه کردن عناصر آلیاژی اکسیژنزدایی میکنند. برای قلع پوششی فولاد، روغن نخل به عنوان گدازآور بکار برده میشود، برای لحیمکاری معمولی، کلرور روی گدازآور متداول است. پیه، کلوفون، یا روغن زیتون را نیز در لحیمکاری میتوان به کار برد. استامید، برای لحیمکاری فلزات رنگ شده بکار برده میشود. لحیم نرمی با هسته هیدرازین ساخته شده که فلزات را به خوبی خیس کرده، و بر اثر حرارت لحیم کاری بخار، و هیچ چیز از خود باقی نمیگذارد. برای لحیمهای نقره، بوراکس گدازآور متداول است. برای لحیمکاری فولاد زنگ نزن، بوراکس با اسید بوریک مخلوط میشود یا خمیرهایی از کلرور روی و بوراکس ساخته میشود. برای لحیمهای نقره، بوراکس گدازآور متداول است. برای لحیمکاری فولاد زنگ نزن، بوراکس با اسید بوریک مخلوط میشود یا خمیرهایی از کلرور روی و بوراکس ساخته میشود. بوراکس به عنوان گدازآور جوشکاری نیز ممکن است بکار برده شود گدازآور سفید، مخلوطی از نیترات و نیتریت سدیم و اکسیژن قوی است که در جوشکاری بکار برده میشود.
گدازآورهای جوشکاری
برای جوشکاری گرمای زیاد، معمولاً یک الکترود روکش و محتوی اکسیژنزدا و یک سربارهساز هستند. فلوئورور لیتیم، LIF، گدازآور قوی با گدازآوری لیتیم و فلوئور هر دو است و سرباره مایعی با نقطه ذوب کم به دست میدهد. اکسیژنزداها ممکن است فرومنگنز یا سیلیکد منگنز باشند.
سربارهسازهها
عبارتند از:
دی اکسید تیتان، کربنات منیزیم، آسپست، یا سیلیس.
سیلیکات محلول، یک چسب است، در حالی که سلولز برای حفاظت قوی ممکن است بکار برده شود. یک نوع مفتول جوشکاری با یک گدازآور معدنی روکش و با آسپست پوشیده شده که گدازآور و آسپست سرباره را داده از جوش جدا میشود. مخلوطی از کربن و خاک رس برای پوشاندن روی فولاد مذاب، پس از ریختن در قالبهای شمش، بکار برده میشود. گرمازا بوده و به حفظ دوره طولانیتر مذاب کمک میکند، به طوری که مواد اکسیژنزدایی شده روی سطح مذاب بالا میآیند.
1-1-2 تعریف محصول
الکترود جوشکالی معمولاً، به صورت میلگرد، سیم (الکترود)، یا گرد هستند که برای جوشکاری برقی یا گازی، یا برای تغییر سطوح، یا سختگردانی سطوح بکار برده میشوند به صورت آلیاژهای جوشکاری با طولهای یکسره و قطرهای کم، میباشند. میلگردهای غیرآهنی که برای جوشکاری مفرغها به کار برده میشوند، معمولا میلههای زر جوشکاری (میلههای لحیمکاری سخت) نامیده میشوند. زیرا، هنگام کاربرد آنها، فلز مورد جوشکاری ذوب نمیشود.
الکترودهای جوشکاری ممکن است فلزات استاندارد یا آلیاژهای خاص باشند که با مواد گدازآور روکش شده یا اینکه روکش نشدهاند (لخت هستند) و معمولاً به قطرهای 38/2 الی 3/6 میلیمتر هستند. ترکیب الکترودهای جوشکاری از مشخصات انجمن جوشکاری تبعیت میکنند. کربن قالبی، به ابعاد 3 الی 25 میلیمتر، نیز برای جوشکاری برقی بکار برده میشود.
میلههای فولادی کم کربن، برای جوشکاری چدن و فولاد، محتوی کمتر از 18% کربن هستند. میلههای پرکن رسوبی سخت تولید میکنند که به قالبکاری نیاز دارد. ولی برای تولید پرکنندهای سخت نیز به کار برده میشود. میلههای پر کربن، با 85/0 الی 10/1 درصد کربن، رسوبهایی با سختی اولیه 575 بر نیل بدست میدهند. در حالیکه سختی رسوبهای میله پرمنگنز، کمتر از 200 بر نیل بوده ولی با کار سختی بیش از 500 بر نیل سخت میگردد. برای جوشکاری خودکار با تولید زیاد، سیم فولاد کربنی ممکن است روکش نازک از مس، به جهت تسهیل در کار و جلوگیری از پاشیدگی، داشته باشد. الکترودهای فولاد زنگ نزن، با ترکیبات مختلف دادوستد میشوند که ممکن است حاوی فولاد زنگ نزن با روکشی با تیتان یا آهک و یا عناصر دیگری نظیر مولیبدن، کربور تنگستن و کلیه آلیاژهای این خانواده باشند.
درجاتی که از الکترودهای فولادی پرمنگنز، سختی به میزان 500 الی 700 بر نیل اضافه میکنند و نوعی از آن الکترودی از فولاد تندبر، برای روکش ابزارهای تراشکاری چرخدنده مارپیچی است، رسوب جوشکاری دارای ترکیب 30 درصد گرم، 8 درصد کبالت، 8 درصد مولیبدن، 05/0 درصد بور و 02/0 درصد کربن است. انواع دیگری از الکترودهای سخت روکشی، دارای درون داشت غیرآهنی هستند. نوع دیگر این الکترودها، فولادهای کم آلیاژهای کرم، مولیبدن، برای جوشکاری فولادهای آلیاژی بدون پیش گرم کردن هستند. گروهی از آلیاژها، به ویژه با مس یا نقره و الکترودهایی برای خال جوش هستند. نه الکترودهای جوشکاری. الکترودهای تنگستنی، ممکن است تنگستن خالص، تنگستن توریادار، یا تنگستن زیرکونیم باشند. دو تای آخری برای جریان برق مستقیم هستند. تنگستن توریادار، ثبات قوسی زیادی دارد و توریا قابلیت ماشینکاری تنگستن را نیز افزایش میدهد.
زیر کونیم تنگستن بین الکترود توپر و فلز مذاب، به جهت اضافه همگنی در جوش، چسبندگی ایجاد میکند. ترمیت، مخلوطی از گرد آلومینیوم و اکسید آهن است که برای جوشکاری مقاطع بزرگ آهن یا فولاد یا برای پر کردن حفرههای بزرگ به کار برده میشود. فرایند شامل سوختن آلومینیوم و فعل و انفعال با اکسید و آزاد کردن آهن به صورت آهن مذاب است. برای آتش زدن آلومینیوم و فعل و انفعال، حرارتی حدود C1540 مورد لزوم است و این امر به کمک مشعل گازی با آتش زدن گرما صورت میگیرد. و درجه حرارت گرمازای آن حدود C2540 است. ترمیت چدن که برای جوشکاری چدن بکار برده میشود، ترمیتی به اضافه حدود c درصد فروسیلیسم و 20 درصد فولاد ضایعات سبرکاریها است. ترمیت قرمز، با اکسید قرمز و ترمیت سیاه با اکسید سیاه ساخته میشود. ترمیت ریل راهآهن، ترمیتی با اضافات نیکل، منگنز و فولاد است.
نوعی الکترودهای سخت روکشی عبارتند از:
آلیاژهای بر مبنای کبالت
که سختی خود را در حرارت سرخ حفظ و بسیار مقاوم خوردگی هستند. انواع آن دارای استحکامهای کششی تا حد 5/73 کیلوگرم بر میلیمتر مربع و سختی آن تا حد 52 راکول x هستند. نوعی الکترود جوشکاری که برای فولادهای زنگ نزن برای اندوهها ساخته شده است. محتوی 70 درصد نیکل، 16 درصد کرم، 8 درصد آهن، 2 درصد منگنز، 3 درصد تیتیان، و کمتر از 07/0 درصد کربن است. جوش تابکاری شده آن، دارای استحکام کششی 56 کیلوگرم به میلیمتر مربع با درازش 12 درصد است. الکترود جوشکاری نیکلی، که برای چدنها زیاد به کار برده میشود و عملیات زر جوشکاری است و فلز بنیان ذوب نمیشود. محتوی 5/46 درصد مس و 38/43 درصد روی، 10 درصد نیکل، 1% سیلیسیم و 2% فسفر است.
رسول حاصله به رنگ آهن است. گرد جوشکاری آلیاژ نیکل، برای جوشکاری چدن و پر کردن ککهای ریختگیها چدنی به کاربرد مشعل، دارای 3/2 درصد سیلیسیم 25/1 درصد بور، 1% کربن، کمتر از 5/1 درصد آهن و بقیه نیکل با نقطه ذوب C1065 است. الکترودهای جوشکاری در ساختمانهای بزرگ که عملیات حرارتی جوشکاری امکان ندارد، باید دارای ترکیباتی متعادل بدون عناصری که ترکیبات شکننده تشکیل میدهند، باشند.
2-1-2 مشخصات و اجزاء سازنده محصول
علیرغم اختراع و پیشرفت و روشهای مختلف در جوشکاری خودکار، هنوز جوش الکتریکی به کمک دست به طور وسیعی به کار برده میشود. الکترودهای جوشکاری از دو بخش فلز اصلی (رسوب داده شده) و پوشش تشکیل میشوند. اگر ترکیبات فلز اصلی الکترودها را فولاد معمولی تشکیل میدهند اکثر ترکیبات فلز اصلی الکترودها را فولاد معمولی تشکیل میدهد و فقط تفاوت عمده در ترکیبات پوشش آنها میباشد. قطر الکترودهای فولادی معمولی که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند، 1:8، 5:32، 3:16، 7:32، 1:4، 16:5، 3:8، اینچ میباشد.
طول معمولی الکترودها 3 اینچ است ولی الکترودهایی با طول 18 اینچ نیز موجود است. البته بسته به عملیات و فلز مورد نظر جهت جوشکاری فلز اصلی الکترود از فلزات و آلیاژهای دیگری نیز تهیه میگردد که آنها به شرح زیر میباشد:
1- آلیاژهای ناخالص فولاد.
2- فولاد کرومدار.
3- فولاد منگنزدار.
4- فولاد نیکلی.
5- آلیاژ فولادی منگنز و نیکل.
6- آلیاژ فولادی نیکل و وانادیوم.
7- آلیاژ آلومینیوم و مس.
8- آلومینیوم.
9- آلیاژ سرب و منگنز.
10- آلیاژ فسفر و برنز.
پوشش الکترود باید دارای چندین نقش و وظیفه مهم باشد آنها عبارتند از:
الف - پایدارکننده قوس باشد.
ب- کنترل واکنش گازی
در هنگام جوشکاری و عملکرد قوس الکتریکی پوشش الکترود سوخته و از خود گاز ئیدروژن(H) با منواکسید کربن (co) متصاعد میکند. گازهای مذکور اطراف قوس الکتریکی را احاطه کرده و از نفوذ اکسیژن و ازت هوا به منطقه مذاب فلز قطعه کار جلوگیری مینماید. ضمناً پوشش نیز دارای مواد مضر نظیر گوگرد و فسفر نباشد.
ج – کنترل واکنشهای سرباره - مذاب
پوششهای الکترودها باید دارای آنچنان ترکیبات شیمیایی باشد که علاوه بر کاهش نفوذ هوا به منطقه مذاب حرکت مواد مذاب را تنظیم کرده و ضمناً ناخالصیهای موجود را به سطح جوش برساند.
د – ایجاد شکل و جوش مناسب
سربار تولیدی در اثر قوس الکتریکی دارای آنچنان خواص فیزیکی نظیر ویسکوزیته و کشش سطحی باشد که شکل مناسب را برای گروه جوش بوجود آورد و این شکل باید به نحوی باشد که از سرد شدن فلز جوش با سرعت زیادی جلوگیری میگردد.
خصوصیات یک الکترود مناسب منوط به ترکیبات شیمیایی روکش و خواص فلز اصلی میباشد. خوبی و بدی الکترودها معمولاً از روی رسوب، قدرت نفوذ راحتی کاربرد، خواص مکانیکی جوش و هزینه واحد حجم با وزن رسوب دارد که توسط جوشکار قضاوت میگردد.
در مجموع پوشش الکترودها از عناصر و ترکیباتی مانند: فلدسپات، میکا، سلولز، دولومیت، سیلیکات، پتاسیم، خاکرس، اکسید آهن، پودر آهن، فرومنگنز، و فروسیلیس تشکیل شده است که میزان درصد و نوع هر کدام از الکترودها خواص متفاوتی را به الکترود میدهد جداول زیر مواد و اثر هر کدام از موارد فوق در روکشهای الکترودهای مختلف را نشان میدهد:
مواد تشکیل دهنده
وظیفه مواد تشکیلدهنده
وظیفه اصلی
وظیفه ثانویه
سلولز
تشکیل گاز محافظ
–
کربنات کلسیم
تشکیل گاز محافظ
روانسازی
دولومیت
تشکیل گاز محافظ
–
دی اکسید تیتانیوم (روتایل)
سربارهسازی
تثبیت کردن قوس
تیتانات پتاسیم
تثبیت قوس الکتریکی
سربارهسازی
فلدسپات
سربارهسازی
تثبیت کردن قوس
میکا
فرمدهی
تثبیت کردن قوس
خاکرس
فرمدهی
سربارهسازی
سیلیس
فرمدهی
–
آسیست (پنبه نسوز)
سربارهسازی
فرمدهی
اکسید آهن
سربارهسازی
–
اکسید منگنز
سربارهسازی
آلیاژکنندگی
پودر آهن
تسریع در نشت جوش
برقراریقوسدرجوشکاریتماسی
فروسیلیسم
احیاء کنندگی
–
فرومنگنز
آلیاژکنندگی
احیاءکنندگی
سیلیکات سدیم
–
روانسازی
سیلیکات پتاسیم
تثبیت کردن قوس الکتریکی
چسبندگی
3-1-2 پوشش الکترودها از نظر کلی به دو گروه اصلی تقسیم میشود:
1- پوششهای پایدارکننده یا پوششهای نازک
2- پوششهای کیفی یا پوششهای ضخیم
پوششهای پایدارکننده
عناصری که این پوششها را تشکیل میدهند قوس الکتریکی را یونیزه نموده و جوشکاری با جریان متناوب را آسانتر مینمایند. بهترین و مهمترین عنصر برای این کار پتاسیم میباشد که در سنگهای مصنوعی طبیعی "گرافیت فلدسپات" و به صورت شیمیایی، کرومات پتاسیم و بیکرومات پتاسیم، پتاس و شوره یافت میشود.
به دلیل نازک بودن این پوششها امکان نفوذ اکسیژن و ازت هوا به ناحیه مذاب جوش همیشه وجود داشته و باعث ترد شدن نسبی جوش میگردد لذا استفاده آنها در جوشکاری غیرحساس بلامانع خواهد بود.
پوششهای کیفی
این پوششها تشکیل گاز و سرباره برای محافظت فلز از نفوذ اکسیژن و ازت هوا داده و نیز آلیاژهای مناسب را در ناحیه مذاب ایجاد میکنند و در نتیجه استفاده از این نوع الکترودها، خواص میکانیکی پیوند جوش معمولاً بالاتر از خواص فلز مبنا میگردد. این پوششها دارای خواص زیراند:
الف - هنگام ذوب سرباره، گازهای محافظ تولید میکنند.
ب – قوس الکتریکی پایدار و پیوسته میگردد.
ج – سرباره و تفاله جوش دارای خاصیت احیاء کنندگی میباشند.
د – تفاله جوش دارای خاصیت انقباضی بیشتری نسبت به فلز مبنا بوده و نتیجتاً براحتی از روی گرده جوش کنده میشود.
ه – در جوشکاریهای عمومی و بالای سر تفاله به سرعت منجمد میشود و در نتیجه از ریزش فلزات مذاب جلوگیری مینماید.
4-1-2 تقسیمبندی مواد تشکیل دهنده پوشش الکترودها
1- مواد سرباره ساز
اینگونه مواد از نوع مصرفی بوده و متصل بر اکسیدهای فلزی به صورت سنگ معدن میباشند، سنگ تیتان یا سنگ تیتانیوم تغلیظ شده سنگ معدنی منگنز پیرولوزیت فلدسپات، فلوریت، گچ، خاک، چینی یا کائولن، کوارتز، گرافیت و سنگ مرمر.
سنگ معدنی تیتانیوم و منگنز سرعت انجماد سرباره را زیاد نموده و در نتیجه در جوشکاریهای بالاسر و عمودی از اهمیت خاص برخوردارند فلدسپات پایداری قوس را بهتر نموده و سیلانیت آنرا افزایش میدهد. فلوریت سختی و درجه حرارت نقاله جوش را کاهش میدهد.
2- مواد تشکیل دهنده گاز
این مواد به منظور ایجاد گازهای محافظ برای جلوگیری از نفوذ اکسیژن و ازت هوا به داخل ناحیه مذاب به کار میروند که مهمترین آنها عبارتند از: خاک اره و کتان، سلولز، زغال چوب و آرد.
3- مواد احیاکننده
این مواد اکسید آهن تولید شده را احیا نموده و تبدیل به آهن خالص مینمایند که عبارتند از: فرومنگنز، فروسیلیسم، فروکرومیم، فروتیتانیم، مولیبدینیم و آلومینیوم.
4- مواد آلیاژدهنده
این مواد عناصر مورد نیاز ناحیه مذاب را به منظور تشکیل یک آلیاژ کامل و مرغوب تامین مینماید و عبارتند از: فرومنگنز، فروسیلیسم، فروکروم، فروتیتان و گاهی اوقات اکسیدهای فلزی نظیر اکسید مس، اکسید کرم، اکسید نیکل و غیره در اغلب موارد ماده تشکیل دهنده اصلی آلیاژ، فرومنگنز است که خاصیت احیاکنندگی نیز دارد.
سنگ منگنز نیز به عنوان ماده آلیاژدهنده و افزایش منگنز موجود در فولاد در پوشش الکترودها بکار برده میشود.
5- مواد چسبنده
این مواد باعث خمیری و چسبنده شدن ترکیبات پوشش و چسبیدن مطمئن آنها روی فلز الکترود میگردند بدین منظور اولاً از شیشه مایع و یا نشاسته و گاهی از چسب استفاده میکنند.
5-1-2 تقسیمبندی انواع الکترودها براساس موارد استعمالشان
الکترودهای اسیدی یا گرم
الکترودهایی هستند که موارد استعمالشان در درزهای بسته مانند اتصالات به پری میباشند یا اینکه از جمله الکترودهای مرغوب به شمار میآیند لکن اکثر جوشکاران از کار کردن با این نوع الکترودها امتناع میورزند زیرا شکل ظاهری جوش یکنواخت نبوده و در موقع کار جرقههایی به اطراف پراکنده میکند علت اینکه نمیتوان از آنها در درزهای باز استفاده نمود اولاً نسبت به الکترودهای هم قطرخود احتیاج به شدت جریان زیادی داشته ثانیاً قطرات مذاب آنها ریز هستند و ریز بودن قطرات مذاب باعث سوزاندن لبههای قطعه کار میگردد. سرباره حاصل از جوشکاری این الکترودها خاصیت اسیدی دارند. مقاومت کششی جوش حاصل از این الکترودها کمتر از الکترودهای روتایل بوده اما افزایش طول و استحکام ضربهای آنها بیشتر است.
الکترودهای آهکی یا سرد
این نوع الکترودها با اینکه محاسن زیادی از نظر جوشکاری دارند چنانچه به طور صحیح به کار برده نشوند گرده جوش معایب زیادی پیدا کرده، از جمله تمامی آنها متخلخل و در انتهای آن حفره بزرگی ایجاد میگردد. با توجه به نفوذ خیلی خوب آنها بیشتر در پاسهای اول جوشکاری مورد استفاده قرار میگیرند. در جوشکاری به حالت عمودی سرعت جوش آنها بیشتر از سایر الکترودهاست فلز جوش حاصل از این الکترودها ئیدروژن کمتری داشته و معمولاً در درجات حرارت پائین از استحکام خوبی برخوردار است. در مقایسه با سایر الکترودها احتمال ترک خوردن گرم یا سرد الکترودهای آهکی کمتر است. از این نظر در جوشکاری فولادهای ساختمانی پرمنگنز، مخازن تحت فشار و امثال آنها نسبت به سایر الکترودها ارجحیت دارند.
الکترودهای بی اکسید تیتانیم یا روتایل
این نوع الکترودها که مقدار قابل توجهی بیاکسید تیتانیوم در ترکیبات پوششی خود دارند، الکترودهایی هستند که شروع جوش و مصرف آسانی داشته و برای حالتهای مختلف جوشکاری بسیار مناسب است.
گرده جوش این الکترودها دارای خاتمه ظریف بوده و افت فلز از نظر پاشیدگی بسیار کم میباشد. نفوذ این الکترودها متوسط و قوس الکتریکی آنها بسیار آرام است. برخی از این الکترودها برای جوشکاری عمودی از بالا به پایین به کار برده میشوند.
الکترودهای سلولزی
این نوع الکترودها دارای نفوذ بسیار زیاد بوده و برای جوشکاری حالات مختلف مناسب میباشند سرباره آنها نازک بوده و براحتی از روی گرده جوش کنده میشوند. جوش حاصل از این نوع الکترودها دارای خواص مکانیکی خوبی بوده از نظر رادیوگرافی نتیجه بسیار خوبی دارند. ماده اصلی تشکیل دهنده پوشش آنها سلولز است که موقع جوشکاری تولید گاز محافظ میکند. این الکترودها دارای دود زیادی بوده و سطح جوش را معمولاً ناهموار و خشن میسازند.
الکترودهای اکسیدی
پوشش این نوع الکترودها بیشتر از اکسید آهن و اکسید منگنز تشکیل میشود تفاله جوش براحتی از روی گرده جوش کنده میشود. این الکترودها بیشتر برای اتصالات گوشهای و درزهای بسته مورد مصرف، دارند این الکترودها در جاهائی که ظاهر جوش بر کیفیت آن ارجحیت دارند مورد استفاده قرار میگیرند.
الکترودهای مرکب
علاوه بر پوشش مذکور، از مخلوط کردن مواد مختلف نیز پوششهای مرکبی با خواص گوناگون حاصل میگردد. مانند پوششهای اسیدی، روتایلی یا روتایلی قلیائی که برای فولادهای با مقاومت زیاد مناسبترین الکترودها میباشند.
مقدار درصد ترکیبات شیمیایی بعضی از الکترودها
الکترودهای اسیدی
الکترودهای آهکی
الکترودهای روتایل
مواد پوششی
مقدار درصد
مواد پوششی
مقدار درصد
مواد پوششی
مقدار درصد
اکسید آهن
مواد گوگردی
اکسید سیلیسیم
مواد آهکی
فرومنگنز
آب
مجهول
مواد آهکی
مواد گوگردی
پودر آهن
فرومنگنز
فروسیلیکات
آب
مجهول
بیاکسید تیتانیوم
سلولز
مواد آهکی
چسب
فرومنگنز
آب
مجهول
6-1-2 تقسیمبندی الکترودها از نظر ضخامت پوشش
چنانچه قطر پوشش الکترود را با D و قطر میله الکترود را با d نمایش دهیم تقسیمبندیهای زیر از نظر پوشش معمول است:
1- پوشش نازک 2/1 D/d <
2- پوشش متوسط 45/1 < < D/d 2/1
3- پوشش ضخیم 80/1 < D/d < 45/1
4- پوشش خیلی ضخیم < D/d 8/1
شناسائی الکترودها:
برای سهولت کار و چگونگی اجرای الکترودها به طور کلی الکترودها به وسیله رنگ (خال رنگ) و یا علائمی که روی جعبههای آنها حک یا نوشته شده است، شناسائی میگردد.
معمولاً هر یک از کشورهای صنعتی روش خاصی را با توجه به مراتب فوق در شناسائی و نحوه استفاد از الکترودهای خود به کار میبرند. لذا جهت آشنائی با انواع الکترودها بعضی از آنها را نام میبریم:
1- طبقهبندی الکترودهای آمریکایی
2- طبقهبندی الکترودهای انگلیسی
3- طبقهبندی الکترودهای آلمانی
4- طبقهبندی الکترودهای ایرانی
در مورد طبقهبندی الکترودها میتوان به نحوه طبقهبندی الکترودهای ساخت کارخانجات الکترودسازی اما اشاره نمود. الکترودهای متنوعی که در این کارخانجات ساخته میشوند به صورت خال رنگهای مختلف در انتها و بغل الکترودها تقسیمبندی گردیدهاند.
شناسائی الکترودها بوسیله رنگ
همانطوری که قبلاً اشاره گردید الکترودها را با علائم حک شده روی جعبه آنها و یا به وسیله رنگ که در سطح مقطع الکترود و یا به صورت خال در قسمت بدون آن محلی که به انبر جوشکاری متصل میگردد گذاشته میشود شناسائی میکنند در جدول زیر بعضی از الکترودهائی که در صنایع مصرف فراوانی دارند بوسیله رنگ انتها یا خال بغل مقایسه گردیدهاند:
نوع رنگ
نوع رنگ
نوع الکترود
در بغل الکترود
در انتهای الکترود
بدون رنگ
بدون رنگ
E-6010
آبی
بدون رنگ
E-6011
سفید
بدون رنگ
E-6012
قهوهای
بدون رنگ
E-6013
بدون رنگ
بدون رنگ
E-6015
بدون رنگ
بدون رنگ
E-6020
بدون رنگ
آبی
E-6030
انتخاب نوع الکترود
انتخاب نوع الکترود علاوه بر نوع جریان مصرفی "مستقیم یا متناوب" به عوامل ذیل نیز بستگی دارد:
1- کیفیت محل جوش.
2- ترکیب شیمیایی فلز مبنا قطعه کار مثلاً در فولادهای st-42 الکترود باید از نوع کم ئیدروژن و یا الکترودهای با پوشش پودر آهن انتخاب شود.
3- وضعیت جوشکاری
الکترودهائی که برای جوشکاری در حالات عمودی یا بالای سر انتخاب میشوند انواع آنها به مراتب محدودتر از جوشکاری درحالات تخت و افقی میباشد.
4- شرایط کاربردی
یعنی اینکه نوع الکترودی که برای ظاهر تمیز و صاف بکار برده میشود با الکترودی که برای استحکام زیاد و یا استحکام ضربه در درجه حرارتهای زیر صفر بایستی بکار برده شود متفاوت خواهد بود.
5- میزان نفوذ یا عمق نفوذ جوش در قطعه کار
6- هزینه جوشکاری
یعنی در نظر گرفتن قیمت الکترود یا راندمان الکترود.
7- مهارت جوشکار
کار کردن با بعضی از انواع الکترودها نیاز به مهارت کمتر داشته و گاهی سرعت جوشکاری نیز مطرح میباشد.
گاهی اوقات علاوه بر نرخ الکترود اندازه الکترود نیز از نظر اقتصادی و سرعت عمل جوشکاری حائز اهمیت است مثلاً در جوشکاریهای تخت یا افقی که قطر الکترود محدودیت چندانی نسبت به جوشکاریهای عمودی یا بالای سرندارند هر قدر قطر الکترود بیشتر باشد علاوه بر افزایش سرعت جوشکاری از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه خواهد بود.
7-1-2 نحوه بستهبندی و انبار کردن الکترودها
مراقبت و نگهداری الکترود در ضمن حمل و نقل، انبارداری و یا در حین استفاده موجب افزایش راندمان و بهبود کیفیت جوش و تقلیل هزینه جوشکاری میگردد. معمولاً آسیبدیدگی الکترود به صورت مکانیکی یا به صورت جذب رطوبت دیده میشود.
روپوش الکترود تقریبا از جنس سرامیک است. در مقابل ضربه مقاومت چندانی نداشته و ممکن است خرد شده و قبل از کار یا در حین استفاده بریزد با توجه به اهمیت روپوش که قبلاً اشاره شد میتوان حدس زد الکترودهائی که حتی قسمتی از روکش آن ریخته باشد، چه مشکلاتی پیش خواهند آورد. بعضی الکترودها مانند الکترودهای قلیایی دارای پوشش تردتری نسبت به بقیه الکترودها میباشند حذب رطوبت در الکترودها سبب فاسد شدن آنها میگردد. رطوبت جذب شده به هنگام جوشکاری تبخیر شده و باعث باد کردن و ریختن روپوش میشود که از طرف دیگر قسمتی از رطوبت تجزیه شده و ئیدروژن بویژه در فولادهای سخت و آلیاژی شده و ترک برداشتن در جوش یا منطقه مجاور جوش میشود. بعضی از الکترودها مانند الکترودهای قلیایی جذب رطوبت بیشتری نسبت به الکترودهای استیلی دارند. در الکترودهائی که درصد آهن روکش آنها زیاد است موجب زنگ زدگی روکش الکترودها میشود. در این حالت دیگر زنگ زدگی با پختن و خشک کردن الکترود برطرف نمیشود طبیعی است که باعث کاهش کیفیت جوش میگردد.
بنابراین در انبارداری الکترودها به ویژه الکترودهای قلیائی کم هیدروژن و استحکام بالا باید مراقبتهای ویژهای به کار برده شود تا در معرض رطوبت قرار نگیرد. نگهداری در جعبهها و بستههای عایق رطوبت، کورههای خشک کن و احتمالاً پختن مجدد قبل از استفاده، تدابیر مختلفی برای جلوگیری از جذب در پوشش الکترود است. البته الکترود تولیدی مورد نظر را میتوان در جعبههای مقوائی 100 تائی بستهبندی و نگهداری نمود. از جمله مواردی که میتوان در زمینه انبار کردن الکترودها نام برد عدم استفاده از کولرهای آبی در انبارهای الکترود میباشد. وجود چنین کولرهائی آبی در انبارهای الکترود میباشد. وجود چنین کولرهائی سبب افزایش رطوبت هوا و در نتیجه متورم شدن الکترودها میشود.
8-1-2)
شماره تعرفه گمرکی، شرایط ورود:
حقوق گمرکی: 4
سود بازرگانی: 21
شماره تعرفه: 11/82.
2-2 چگونگی و میزان بکارگیری به عنوان کالای نهایی یا واسطهای
این محصول به عنوان یک کالای واسطهای نهائی مورد استفاده قرار میگیرد و فرآیند تولید الکترود جوشکاری تقریباً در تمام تولیدکنندگان یکسان میباشد و عموماً یک روش جهت تولید الکترود جوشکاری موجود میباشد.
3-2 ارائه دیدگاههای کلی در مورد قیمت و امکان فروش و چگونگی روند تغییرات قیمت فروش محصول اصلی در داخل کشور
قیمت فروش الکترود در بازار داخلی به ازای هر کیلوگرم 12000 ریال میباشد.
کشورهای عمده صادرکننده الکترود جوشکاری به ایران عبارتند از: ترکیه، تایوان، ژاپن، کره جنوبی، سنگاپور، آلمان، اتریش، انگلیس، سوئد، چکسلواکی و چین.
فصــل سوم
مطالعات فنی
بررسی و برآوردهای فنی
1-3 ارزیابی روشهای مختلف و انتخاب روش بهتر
روش تولید الکترود جوشکاری تقریباً در تمام نقاط دنیا یکسان میباشد و به عبارتی یک روش جهت تولید الکترود جوشکاری موجود میباشد که در ادامه به تشریح آن پرداخته میشود.
2-3 تشریح فرآیند تولید
الف - بخش تولید هسته فلزی الکترود
فلز اصلی الکترود به صورت رول وارد کارخانه میشود و قطر سیم رولهای مورد استفاده 5 تا 6 میلیمتر میباشد که از خارج وارد میگردد. قابل ذکر است عملیات زنگزدایی، کشش و جرمگیری میتواند با استفاده از خدمات دیگر شرکتها انجام شود. بنابراین ابتدا زنگزدایی و (desealing) شده و سپس رولها به دستگاه کشش رفته و در آنجا مفتول به قطر مورد نظر 2/3 میلیمتر درمیآید و پس از شستشو و جرمگیری توسط دستگاه برش به طور اتوماتیک به مفتولهای فلزی با طول مورد نظر (400 میلیمتر) درمیآیند. مفتولهای فلزی توسط پالت و لیفتراک به دستگاه تغذیه میله الکترود فرستاده میشود و توسط این دستگاه هسته فلزی الکترود با سرعت و پی در پی متناسب با ظرفیتهایدستگاه پوششدهنده فرستاده میشود.
ب- بخش تولید پوشش الکترود
ابتدا مواد پوشش دهنده از انبار آورده شده و پس از سرند شدن در دستگاه الک الکتریکی هر کدام در ظروف فلزی ذخیره و طبق فرمولاسیون وزن و در دستگاه مخلوطکن ریخته میشود دستگاه فرمولاسیون میتواند هم به صورت خشک و هم تر عمل کند.
شارژ دستگاه در هر مرحله 120 کیلوگرم و زمان هر شارژ 4-3 دقیقه میباشد. سپس خلوط تهیه شده در سیلندرهای دستگاه روکش دهنده ریخته و به صورت دستی آن را متراکم نموده و بر روی دستگاه پوشش نصب دهنده نصب میکنند. در این مرحله نیز میتوان از دستگاه جداگانهای جهت انجام عمل پر و تراکم و هواگیری پودر استفاده نمود.
ج – مراحل تولید الکترود
در دستگاه پوشش دهنده الکترودها عملیات روکشدهی اتوماتیک و به مقدار مورد نظر روی پیرامون مفتول صورت میگیرد. ظرفیت خروجی الکترود پوشش داده شده از این دستگاه حداقل 500 کیلوگرم در ساعت است.
فشار دستگاه پرس حداقل 200 بار میباشد. سپس الکترود جهت تمیز شدن از ذرات و زوائد توسط تسمه نقالهای به دستگاه پاک کن برده شده و سپس در دستگاه کوره قرار گرفته و در دمای C200 خشک میشود. سپس از کوره خارج شده و توسط ماشین مارکزنی، مارک و علائم لازم به روی آنها زده شده و نهایتاً بستهبندی و به انبار محصول ارسال میشود.
3-3 بررسی مناطق، مراحل و شیوههای کنترل کیفیت
مهمترین بخش از فرایند که میتوان کنترل کیفیت را انجام داد مرحله پس از خشککن و خروج الکترود خشک شده از کوره میباشد و عمدهترین آزمایشاتی که انجام میشود به شرح زیر میباشد:
– اندازهگیری ازدیاد طول (توسط دستگاه مربوطه)
– اندازهگیری مقاومت در مقابل ضربه (توسط دستگاه مربوطه)
(آزمونهای مکانیکی کشش و مقاومت باید مطابق استانداردهای ملی ایران به شماره 1018 و 796 انجام شود).
از جمله دستگاههای کنترل کیفیت میتوان به دستگاههای زیر اشاره نمود:
1- ECCENTRITYTESTER
2- IT HOIST CRANE
3- KV TRANSFIRMES1000
4- X – RAY
2-3 تعیین و محاسبه ظرفیت تولید و شرایط عملکرد واحد
حداثکر ظرفیت واحد تولید الکترود 1800 تن الکترود در سال میباشد که عملکرد تولید در واحد به شرح زیر میباشد:
تولید در هر روز: 7/6 تن الکترود
تعداد شیفت در هر روز: 2.
زمان هر شیفت: 8 ساعت.
شرح فرآیند برنامهریزی خط تولید
پس از آزمایشات لازم بر روی مواد اولیه، تعیین ایستگاههای کنترل فرآیند، تعیین عمر ماندگاری محصول، تعیین و ثبت زمان تولید و مطابقت پارامترهای محصول تولیدی با نمونههای مشابه در بازار و سعی در رسیدن به استانداردهای ملی و جهانی مورد بررسی قرار میگیرد.
در نهایت پس از قبول بخش کنترل کیفی، محصول مورد نظر وارد خط تولید شده و مطابق با پارامترهای تعیین شده در بخش کنترل کیفیت، محصول موردنظر تولید و وارد انبار میگردد.
در نهایت اجازه و زمان و نحوه توزیع در بازار نیز براساس زمانبندی تعیین شده برنامه معین میگردد. در رابطه با برنامهریزی، زمان پیشگیری و نگهدرای ماشینآلات، زمان ساخت و چگونگی برنامه تولید مورد بررسی قرار میگیرد و با توجه به مواد تعیین شده بخش تدارکات نسبت به تامین آنها اقدام مینماید.
بعد از آنکه این موارد تامین شد از لحاظ کیفیتی کنترل شده و مواد مصرفی و برنامه تعمیرات و نگهداری نیز به خط تولید ارائه میشود. حال خط تولیدی با توجه به دریافت روش ساخت بعد از دریافت مواد اولیه شروع به تولید نموده و در جریان تولید با توجه به برنامه کنترل کیفیت خط تولید کنترل شده و محصول نهائی تولید میگردد. محصول نیز با توجه به استانداردهای تعیین شده تولید شده و جهت فروش حمل میگردد.
فعالیتهای برنامهریزی مهندسی، طراحی
دریافت مشخصات محصول، تعداد محصول، مرغوبیت مورد انتظار، نوع بستهبندی و چگونگی آن، زمان تحویل:
– ساخت نمونه آزمایشی با هماهنگی بخش کنترل کیفیت.
– اصلاح نمونه براساس تقاضا و نظرات بازار و مشتری.
– طراحی و روش ساخت، تعیین مواد مصرفی، تعیین زمان ساخت.
– تهیه برنامه تولید با توجه به ظرفیت تولید و ماشینآلات.
– تهیه برنامه ماشین مواد با توجه به برنامه تولید.
– صدور درخواست خرید جهت مواد اولیه تولید.
فعالیتهای بخش آزمایشگاه و کنترل کیفیت
– تعیین مشخصات استانداردهای لازم کالای تولیدی.
– کنترل کیفیت نمونه محصول و تعیین استاندارد و انجام آزمایشات لازم.
– کنترل کیفیت مواد اولیه خریداری شده.
– تهیه برنامه کنترل کیفیت ساخت محصول حین تولید و انجام آزمایشات لازم.
– کنترل کیفیت حین تولید.
بازرسی و کنترل کیفیت محصول نهائی و انجام آزمایشات لازم جهت روشن ساختن میزان انطباق فاکتورهای استاندارد با کالای تولیدی، انجام آزمایشاتی به منظور تعیین صلاحیت مصرف کالا و مشخص کردن عمر ماندگاری محصول، تعیین حدود انتهای عمر ماندگاری حصول و تعیین شرایط نگهداری.
– فعالیتهای بخش پیشگیری و نگهداری و تعمیرات ماشین آلات.
– دریافت برنامه تولید سفارشات و تنظیم برنامه پیشگیری، نگهداری و تنظیم ماشینآلات تولیدی و تاسیسات.
– اجرای عملیات سرویس و نگهداری دورهای ماشینآلات.
– صدور درخواست خرید لوازم یدکی ماشینآلات.
– اجرای عملیات تعمیرات اساسی و بازسازی ماشینآلات تولیدی.
فعالیتهای بخش فروش
– اخذ مشخصات سفارشات و ارائه به مدیر کارخانه.
– ارائه نمونه ساخته شده به مشتری و بازار و انعکاس نظرات مشتری.
– کسب اطلاعات بازار مصرف کالای مشابه و ارزیابی نقاط ضعف و قوت رقبا.
– نظارت بر حمل سفارشات با کمک قسمت تدارکات.
– دریافت درخواست خرید مواد و تجهیزات و برنامهریزی خرید به تفکیک برای بخشهای تولیدی و اداری.
– خرید و تحویل مواد اولیه و تحویل به انبارها.
– خرید و تحویل قطعات یدکی و ماشینآلات و تحویل به واحد پیشگیری و تعمیرات.
– انجام امور حمل و نقل و ارسال کالا.
5-3 ذکر نام اصلی و تجاری همراه با مشخصات فنی، منابع تامین و نقش هر یک از مواد اولیه در تولید محصول با احتساب میزان ضایعات و مصرف سالیانه
همانطوری که قبلاً در ویژگیهای محصول بدان اشاره شد الکترود جوشکاری از دو قسمت عمده هسته یا فلز اصلی و پوشش الکترود تشکیل شدهاست که بسته به نوع الکترود مورد استفاده و کیفیت و نوع کار الکترودهای مختلف چه از نوع و اندازه هسته و ترکیب پوشش تهیه میگردد.
* ترکیب روکش به طور متوسط 25% وزنی الکترود را تشکیل میدهد.
مشخصات و استاندارد مواد اولیه مصرفی جهت روکش
اکسید تیتانیوم
فرمول شیمیایی TIO2، ماده کریستالی سفیدرنگ، غیر سمی با درجه خلوص 90% ماده فوق به دو صورت کریستالی روتایل تهیه میشود.
وزن اکسید تیتانیوم در الکترود 5 درصد وزن کل محصول را شامل میشود با توجه به ظرفیت کل میزان مصرف به شرح ذیل میباشد:
تن 90 = 05/0 × 1800
با احتساب 5 درصد ضایعات تن 5/94 = 05/1 × 90
سیلیکات سدیم
(Water Glass) دارای فرمولاسیونهای متعددی میباشد که در آن نسبت از 27/0 تا 2 میباشد.
به صورت پرکهای شیشهای یا سفید رنگ یا کمی متمایل به سبز حلالیت متفاوت که نوع مصرفی جهت تولید الکترود نوع جامد با نسبت 2-95/1 = میباشد.
وزن سلیکات سدیم 5/2 درصد وزن الکترود است.
تن 45 = 025/0 × 1800
تن با احتساب 5 درصد ضایعات 5/47 = 05/1 × 45
کربنات کلسیم
به فرمول شیمیائی caco3 مشخصات کربنات کلسیم مصرفی به شرح زیر میباشد:
درصد caco3 5/98-97.
درصد sio2: حداکثر 5/1.
درصد Fe2o3: حداکثر 1.
همانطوری که قبلاً در ویژگیهای محصول بدان اشاره شد الکترود جوشکاری از دو قسمت عمده هسته یا فلز اصلی و پوشش الکترود تشکیل شده است که بسته به نوع الکترود مورد استفاده و کیفیت و نوع الکترودهای مختلف چه از نظرنوع و اندازه هسته و ترکیب پوشش تهیه میگردد.
* ترکیب روکش به طور متوسط 25% وزنی الکترود را تشکیل میدهد.
وزن کربنات کلسیم 25/1 درصد وزن کل الکترود است در نتیجه میزان مصرف آن در محصول عبارت است از:
تن 5/22 = 0125/0 × 1800
تن با احتساب 5 درصد ضایعات 23063 – 05/1 × 5/22
اکسید آهن
به فرمول شیمیایی Fe2o3، فمشخصات اکسیدآهن مصرفی به شرح زیر ممیباشد.
نوع: هماتیت
درصد: AL2O3: 4-2.
درصد: sio2 9-4.
درصد: Fe: 64-58 درصد.
وزن مخصوص: 7/4-5/4 گرم بر سانتیمتر مکعب.
اندازه ذره: متوسط 60 میکرون.
وزن اکسید در الکترود 10 درصد وزن کل محصول است. میزان مصرف این ماده در محصول اینگونه محاسبه میشود:
تن 180 = 1/0 × 1800
تن با احتساب 5 درصد ضایعات 189 – 05/1 × 180
فرومنگنز
آلیاژی از آهن و منگنز میباشد که پودر آن در طرح مورد استفاده میباشد.
آنالیز شیمیائی ماده مصرفی به شرح زیر میباشد:
منگنز: 78%
کربن: 5/1%
وزن فرومنگنز در الکترود 5/2 درصد میباشد. در نتیجه وزن این ماده اولیه با توجه به ظرفیت واحد عبارت است از:
تن 45 = 025/0 × 1800
تن با احتساب 5 درصد ضایعات 5/47 – 05/1 × 45
فلور سیار (فلورین)
فلورید کلسیم طبیعی است (به فرمول شیمیائی CaF2) سفیدرنگ با درجه خلوص 98-85 درصد میباشد.
درصد وزن فلورین نیز 5/2 درصد وزن کل الکترود است.
تن 45 = 025/0 × 1800
تن با احتساب 5 درصد ضایعات 5/47 – 05/1 × 45
کائولین (خاک چینی)
این ماده با مشخصات زیر در طرح مورد استفاده قرار میگیرد:
Sio2: 74-70 درصد
AL2O3: 19-14 درصد
Fe2O3: حداکثر 2 درصد
Cao: حداکثر 2 درصد
کائولن در الکترود 25/1 درصد کل وزن محصول است.
تن 5/22 = 125/0 × 1800
تن با احتساب 5 درصد ضایعات 63/23 = 05/1 × 5/22
مفتول فولادی (هسته الکترود)
هسته فلزی الکترود مورد نظر فولادی میباشد و آنالیز شیمیائی هسته به شرح زیر میباشد:
کربن (C): حداکثر 9%
سیلیس (Si): حداکثر 3%
منگنز (m): 65% – 35%
فسفر (P): حداکثر 2%
گوگرد (S): حداکثر 23%
مس su: حداکثر 2%
جعبه مقوایی
با توجه به آنکه هر 5 کیلوگرم الکترود در یک جعبه مقوایی (کارتن) قرار میگیرد، با توجه به ظرفیت واحد:
عدد کارتن 360000 = 5 × 1800000
اندازههای الکترود تولیدی:
در محاسبات اقتصادی قطر 2/3 میلیتر به عنوان مبنا انتخاب شده است و از نظر کلاسهبندی در گروههای 12/6E و 12/61E قرار میگیرند. میزان مصرف این ماده اولیه در الکترود 75% وزن محصول را شامل میشود با توجه به آنکه ظرفیت واحد 1800 تن در سال در نظر گرفته شده است وزن مفتول فولادی عبارت است از:
(تن) 1350 = 75/0 + 1800
با احتساب 5 درصد ضایعات (تن) 5/1417 = 05/1 × 1350
جدول مواد اولیه مصرفی با احتساب 5% ضایعات
ردیف
مواد اولیه مصرفی
منبع تامین
میزان مصرف
درصد مصرف
داخلی
خارجی
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
اکسید تیتانیوم
سیلیکات سدیم
کربنات کلسیم
اکسید آهن
فرومنگنز
فلورین
کائولین
مفتول فولادی
جعبه مقوایی
هیدروکسید سدیم
کربنات سدیم
تری فسفات سدیم
گلوکنات سدیم
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
6-3 بررسی و تحقیق در مورد ماشینآلات و تجهیزات خط تولید با ذکر ویژگیهای ظاهری، انرژی مصرفی، سازندگان، کشورهای سازنده شاخص براساس فرایند منتخب و به صورت جدول آورده شود و ترسیم استقرار ماشینآلات در خط تولید
با توجه به اینکه برآورد صحیح ؟؟ در رابطه با ماشینآلات و تجهیزات خط تولید و سایر تاسیسات مورد نیاز هر واحد تولیدی نقش عمدهای در تولید محصول با کیفیت مطلوب و قیمت تمام شده و فروش مناسب دارد. انتخاب مناسبترین ماشینآلات و تجهیزات خط تولید و تاسیسات عمومی و همچنین بررسی دقیق از میزان مصرف مواد اولیه - انرژی - زمین و نیروی انسانی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. و با توجه به اطلاعات فنی و نوع و مشخصات ماشینآلات لازم معین میگردد. انتخاب ظرفیت مناسب و معین کردن برنامه تولید بعد از انتخاب فرآیند تولید انجام میگیرد و سپس میزان مواد اولیه مورد مصرف مشخص میشود. دستگاهها و تجهیزات خط تولید با توجه به ظرفیت واحد معین میگردد و براساس آن دستگاهها و تاسیسات مورد نیاز بررسی شده و بالاخره زمین، زیربنا و نیروی انسانی مورد نیاز برآورد میگردد.
مشخصات فنی دستگاهها و تجهیزات مورد نیاز خط تولید
الف - ماشینآلات خارجی
ماشینآلات خارجی مورد نظر را میتوان از کشور آلمان شرکت Collin یا شرکت سوئدی ESAB تامین نمود. مشخصات ماشینآلات به شرح زیر میباشد:
– دستگاه پوششدهنده
مشخصات فنی: دارای پرس هیدرولیکی افقی با فشار 260 تا 200 تن و فشار هیدرولیکی 350 تا 420 بار قابل تنظیم جهت قطرهای 6/2 میلیمتری، مجهز به دو محفظه سیلندری جهت مواد به قطر mm155 سرعت تغذیه 70 لیتر در دقیقه، توان موتور KW11 با RPM1500، برق مصرفی سه فاز 380 ولتی با فرکانس HZ50، تعداد 2 عدد ماشین پوشش دهنده کافی به نظر میرسد.
– دستگاه پاککن
مشخصات فنی: توان الکتروموتور kw5/0، طول 5 متر با تغییر سرعت (گیربکس) تا 1دورموتور.
– مخلوطکن خشک وتر جهت ساخت پودر روکش
مشخصات فنی: ظرفیت در هر شارژ 120 کیلوگرم، توان الکتروموتور 5/7-6 کیلووات با ظرفیت kg:h500
– دستگاه تغذیه میله
مشخصات فنی: قابلیت تنظیم جهت قطرهای 2 تا 6 میلیمتر و طولهای 50-250 میلیمتر، ظرفیت kg200 در ساعت.
– ماشین مارکزنی بر روی الکترود
مشخصات فنی: سرعت چاپ 40 متر در دقیقه.
ب – ماشینآلات داخلی
ماشینآلات داخلی به شرح زیر میباشد:
– تسمه نقاله انتقال الکترود به واحد پاککن.
مشخصات فنی: توان kw5/0 با دورهای متغیر
– کوره خشککن (گرمکن)
مشخصات فنی: متوسط برق مصرفی در هر ساعت kw10 در دمای 200 درجه سانتیگراد ایزوله شده با پشم شیشه دارای قفل و چراغ ضد جرقه و مجهز به سیستم گردش هوای گرم. ابعاد 7/1 متر طول، عرض 2/1 متر، عمق 5/1 متر. ظرفیت 1 تن و تعداد 1 عدد گرمکن لازم به نظر میرسد.
– غربال الکتریکی
مشخصات فنی: برق مصرفی 380 ولت سه فاز با فرکانسی JZ50، قطر الک 450 میلیمتر توان 3/0 کیلووات دور موتور RPM2850. تعداد 1 عدد غربال کافی به نظر میرسد.
– ظرف جهت ذخیره مواد الک شده (12 عدد)
مشخصات فنی: جنس CS، ظرفیت 50 کیلوگرم.
– وان جهت چربیزدایی:
مشخصات فنی: 56/10 = 8/0×2/1×11 مترمکعب، 4 عدد وان جهت چربیزدایی و اسیدشوئی و عملیات شستشو با آب کافی میباشد.
– ترازوی آزمایشگاهی به ظرفیت 15 کیلوگرم.
– میز بستهبندی و تجهیزات همراه.
مشخصات فنی: طول 8 متر، عرض 80 سانتیمتر دارای یک انبار موقت قفسهای.
– لیفتراک دستی (2 دستگاه)
– پالت فلزی (چهار عدد)
لیست ماشینآلات الکترود جوشکاری
ردیف
ماشینآلات خط تولید
تعداد
1
دستگاه پوشش دهنده
2
تسمه نقاله انتقال
3
دستگاه پاککن
4
مخلوطکن خشک و تر
5
دستگاه تغذیه میله
6
ماشین مارکزنی
7
وان چربیزدایی
8
دستگاه کشش مفتول
9
کوره گرمکن
10
غربال الکتریکی
11
میز بستهبندی و تجهیزات
7-3 تعیین مشخصات ضروری مورد نیاز و تاسیسات عمومی که شامل دستگاهها، تجهیزات و ماشینآلات آزمایشگاه، تعمیرگاه، سیستم ترابری، گرمایش، سوخترسانی، سرمایش، آبرسانی، تهویه و هوای فشرده، سیستم دفع آلودگی محیط زیست، اطفاء حریق، باسکول و برق و …
این واحد تولیدی نیز همچون دیگر واحدهای صنعتی برای انجام فعالیتهای خود نیازمند مجموعهای از تاسیسات و تجهیزات جانبی بوده که همراه ماشینآلات خط تولید قادر به تولید احتیاج به امکانات پشتیبانی مانند: آب - برق - وسائل نقلیه و حمل و نقل - گرمایش – سرمایش - اطفائ حریق - آزمایشگاه - تعمیرگاه - اثاثیه و لوازم اداری دارد.
تاسیسات جانبی لازم جهت این واحد عبارتند از:
آزمایشگاه
به منظور کنترل مواد اولیه - حین تولید و حصول، آزمایشات مختلفی میبایست انجام گیرد، که به طور کلی به دو دسته زیر تقسیمبندی میشود:
1- آزمایشاتی که مواد اولیه را کنترل میکند.
2- آزمایشاتی که محصول را کنترل مینماید.
تجهیزات آزمایشگاه کنترل کیفیت
شامل دستگاههای خاص اندازهگیری و کنترل کیفیت الکترود به علاوه تجهیزات معمول در آزمایشگاهها شامل میز با کاشیهای ضد اسید، هود، مواد شیمیائی و … قابل ذکر میباشد.
دستگاههای آزمایش در بخش 3-3 آمده است.
تعمیرگاه
تعمیرگاه این واحد تولیدی که مربوط به سرویس فنی و نگهداری و رفع نقائص غیراساسی میباشد نیاز به امکانات محدودی دارد و جهت تعمیرات اولیه دستگاهها و تجهیزات موجود در خط تولید و تعویض قطعات به ابزارآلاتی در حد یک تعمیرگاه مکانیکی نیاز دارد. ابزارآلات مربوط به تعمیرگاه شامل گیرهها، ابزار یراق، انواع آچار، انواع انبر، دستگاه تراش، دریل ستونی و … میباشد و تجهیزات ویژهای نیز جهت سیستمهای الکتریکی مثل ولت متر و … میباشد.
وسایل نقلیه عمومی
ردیف
نوع وسیله
ظرفیت سازنده
تعداد
1
وانت
2 تن
2
خودروری سواری
4 نفر
3
لیفتراک
یک تن
تاسیسات آب
آب مصرفی واحد شامل آب فضای سبز - آب شستشوی ماشینآلات - کف سالن - مصرف کارگران میباشد.
آب مصرفی کارکنان حداکثر 150 لیتر برای هر نفر و آب مصرفی فضای سبز 5/1 لیتر برای هر مترمربع میباشد.
مترمکعب 8/7 = لیتر 7800=52×150 = آب مصرفی کارکنان
مترمکعب 0/3 = lit 3000=5/1×2000 = آب مصرفی فضای سبز
m3/day2 = آب مصرفی شستشو خطوط تولید
m38/12 = 2+3+8/7 = کل آب مصرفی
در نتیجه به آب لولهکشی نیاز است.
تجهیزات اطفاء حریق
به دلیل خطرات ناشی از آتشسوزی و به منظور حفظ ایمنی سالنهای تولید و انبارها وجود دستگاه اطفاء حریق در کارخانه ضروری است. به ازای هر 100 مترمربع یک کپسول مورد نیاز است. تعداد کپسولهای اطفاء حریق 26 عدد کپسول میباشد.
اثاثیه و لوازم اداری
انجام فعالیتهای اداری مستلزم وجود این اثاثیه است:
– دو خط تلفن
– یک خط فاکس
– میز و صندلی و کمد و فایل
– لوازم مربوط به سرویسدهی به پرسنل.
تاسیسات سوخترسانی
برای سرمایش از کولر آبی استفاده میشود، برای گرمایش و تاسیسات از بخاری صنعتی و شوفاژ استفاده میگردد که برای 180 روز در سال، روزانه 60 لیتر گازوئیل محاسبه میگردد که در مجموع 10800 لیتر برآورد میگردد.
تاسیسات هوای فشرده
خط تولید احتیاج به یک دستگاه کمپرسور هوای فشرده با ظرفیت هوادهی 10 مترمکعب در ساعت دارد.
تاسیسات برق
با توجه به اینکه تمامی دستگاههای این واحد تولیدی متکی به انرژی الکتریکی بوده است و به کمک نیروی برق کار میکند و لذا تامین برق مورد نیاز از مسائلی است که باید محسوب گردد.
برق مورد نیاز خط تولید
برق موردنیاز خط تولید با توجه به مشخصات فنی دستگاهها و توان مصرفی آنها محاسبه میگردد اضافه مصرف برق خط تولید برای حداکثر بار مصرفی در هنگام راهاندازی دستگاهها 30% در نظر گرفته شده است.
توان مصرف ماشینآلات خط تولید
ردیف
نوع دستگاه و تجهیزات خط تولید
تعداد
توان مصرفی kw
1
دستگاه پوششدهنده
2
تسمه نقاله
3
دستگاه پاککن
4
مخلوطکن خشک و تر
5
کوره گرمکن
6
دستگاه تغذیه میله
7
ماشین مارکزنی
8
کشش میله
9
غربال الکتریکی
جمع توان مصرفی
برق مورد نیاز کل واحد
برای آزمایشگاه، تعمیرگاه و سایر تاسیسات جمعاً 5/2 کیلووات برق در نظر گرفته شده است. برای روشنایی ساختمان به طور متوسط به ازاء هر مترمربع 20 ولت و انبار محصول و مواد اولیه و حوطه 10 وات در نظر میگیریم.
ردیف
بخشهای مصرفکننده
مقدار مصرف (کیلووات)
1
تاسیسات
2
روشنایی ساختمانها
3
برق مورد نیاز خط تولید
4
محوطه
5
سایر
جمع کل:
تجهیزات مورد نیاز برقرسانی
ردیف
عنوان
1
انشعاب
2
نصب تابلو برق و کنتور
لیست تاسیسات و تجهیزات واحد
ردیف
نام
شرح
1
آزمایشگاه
دستگاههای IT HOISTRCRANE
100kw TRANSFORMES و بقیه دستگاههای اشاره شده در بخش 3-2، کاشیهای ضد اسید، هود و …
ردیف
نام
شرح
2
تعمیرگاه
وسایل اولیه مثل (گیرهها، آچارها و …) ماشینآلاتی مثل دریل ستونی، دستگاه تراش و …
3
گرمایش و سرمایش
1 بخاری صنعتی
شوفاژ (ساختمانهای اداری و رفاهی)
2 عدد کولر آبی 4000
3 عدد کولر آبی 6000
4
برقرسانی
kw110 حق انشعاب ترانس و تابلو و کنتور و …
5
دیزل ژنراتور
kva50
6
وسائل ارتباطی و تلفن
3 خط تلفن
7
تاسیسات آبرسانی
لولهکشی
8
منبع ذخیره آب
منبع زمینی m350
9
لوازم اطفاء حریق
26 کپسول آتشنشانی + تجهیزات مربوطه
10
دستگاه تهویه
فن 8 عدد
11
تاسیسات سوخترسانی
یک منبع ذخیره m35
12
سیستم فاضلاب
چاه ساده
13
وسائل اداری و رفاهی
کمد، فایل ، میز و صندلی
14
کمپرسور
با ظرفیت m3/hr10
15
پالت چوبی
1000 عدد
16
باسکول
kg50
17
میز بستهبندی و تجهیزات مربوط به وانها و ظروف ذخیره
8-3 تجزیه و تحلیل و محاسبه تعداد نیروی انسانی هر یک از سطوح مختلف (مدیریت، تکنسینها، مهندسین، کارگران ماهر، کارگران ساده، پرسنل تاسیسات و تعمیرگاه، پرسنل اداری رفاهی و خدماتی)
تجزیه و تحلیل و محاسبه تعداد نیروی انسانی هر یک از سطوح مختلف (مدیریت، تکنسینها، مهندسین، کارگران ماهر، کارگران ساده، پرسنل تاسیسات و تعمیرگاه، پرسنل اداری رفاهی و خدماتی).
نیروی انسانی مورد نیاز
برآورد نیروی انسانی مورد نیاز و تعیین پست سازمانی هر یک از اصول اساسی هر تشکیلات میباشد و کارآیی و اثربخشی آن نیز به کاربرد صحیح و موثر از منابع نیروی انسانی و مدیریت بستگی دارد. نیروی انسانی مورد نیاز این واحد تولیدی را میتوان به بخشهای مدیریت، مهندسی خط تولید، آزمایشگاه، تعمیر و نگهداری، تاسیسات و کارکنان اداری و خدماتی تقسیمبندی نمود.
1- مدیریت
2- کارکنان خط تولید
3- کارکنان آزمایشگاه و کنترل کیفیت
4- کارکنان تاسیسات و تعمیر و نگهداری
5- کارکنان اداری - مالی و انبارها
6- کارکنان خدمات عمومی
مدیریت
مدیرعامل مسئولیت بخش اداری و مالی و بازرگانی و مسئولیت اداره شرکت را خواهد داشت.
کارکنان خط تولید
به دلیل نظارت در خطوط تولید و کنترل کیفیت و نظارت کلی به عملکرد دستگاهها و تجهیزات کارخانه استفاده از مهندس باتجربه به عنوان مدیر تولید در زمینه پلیمر لازم است. برای خط تولید و … در مجموع 50 نفر کافی است.
نیروی انسانی مورد نیاز واحد
مسئولیت
پرسنل شیفت 1
پرسنل شیفت 2
پرسنل شیفت 3
مدیریت
مدیر عامل
مدیر تولید
خط تولید
تکنسین
کارگر ماهر
کارگر غیرماهر
تعمیرات و …
تکنسین
اداری و مالی
خدمات
کارگر
نگهبان
جمع کل پرسنل 52 نفر
با توجه به مصوبات وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان استخدامی کشور به منظور برآورد نسبتاً دقیق از پاداش، عیدی، اضافه کردن احتمالی محاسبه حقوق سالانه بر مبنای 14 ماه در سال تعیین میگردد.
معادل 23% از کل حقوق پرسنل به هزینه بیمه سهم کارفرما مربوط میشود. که این مقدار به مجموع حقوق پرداخت شده به پرسنل اضافه میشود.
9-3 محاسبه کلیه سطح زیربنای لازم برای سالن تولید، انبارها، تاسیسات، آزمایشگاه، تعمیرگاه، ساختمانهای اداری، رفاهی و خدماتی به تفکیک و تعیین مساحت زمین و محوطهسازی و خاکبرداری و تسطیح (برای کل زمین)، دیوارکشی، خیابانکشی، فضای سبز و ….
الف) سالن تولید
با توجه به ابعاد دستگاهها، فضایی که هر ماشین اشغال مینماید به صورت زیر در نظر گرفته شده:
1- بخش تهیه روکش 26 مترمربع
2- بخش روکشدهی (شامل دستگاههیا پرس الکترود، تغذیه هسته فلزی مخزن چسب)
3- بخش خشککن 100 مترمربع
4- میز بستهبندی و کارگاه کنترل و انبار موقت محصولات: 150 مترمربع
5- حمام چربیزدایی: 20 مترمربع
6- کشش میله و برش: 20 مترمربع
که با احتساب فضای میان دستگاهها که 5/2 برابر کل مساحت ماشینآلات است 1065 مترمربع مساحت سالن تولید محاسبه میشود.
تاسیسات و تعمیرگاه
مساحت تاسیسات 20 متر و تعمیرگاه با توجه به ابعاد مخزن سوخت، ژنراتور، 48 مترمربع درنظر گرفته شده است.
آزمایشگاه
70 مترمربع فضای مورد نیاز آزمایشگاه و بخش کنترل کیفیت در نظر گرفته شده است.
انبار مواد اولیه روکش الکترود
انبار جهت مواد اولیه داخل جهت ذخیره 45 روز در نظر گرفته شده است (مواد اولیه داخلی عبارتند از: کربنات کلسیم، اکسید آهن، فلورین، کائولین). مجموعاً به وزن 5/283 تن میباشد که تماماً در کیسههای 25 کیلوگرمی به ابعاد 65×30 سانتیمترمربع میباشد.
4/35 = کل میزان مواد داخلی جهت ذخیره در انبار 45 روز
هر پالت دارای سطحی معاد 5/1 مترمربع میباشد. بر روی هر پالت 6 ردیف 6تائی از کیسهها مجموعاً به وزن 900 کیلوگرم قرار میگیرد. پس سطحی که در اثر ذخیرهسازی مواد فوق در انبار اشغال میگردد عبارت خواهد بود از:
مترمربع
انبار جهت مواد خارجی براساس ذخیره 3 ماه در نظر گرفته میشود. (مواد اولیه خارجی عبارتند از: اکسید تیتانیوم، سیلیکات سدیم، فرومنگنز، مجوعاً 189 تن میباشد که تمام مواد در کیسههای 25 کیلوگرمی به ابعاد 65×30 سانتی مترمربع میباشد.
تن 27/47=189:4= کل میزان مواد خارجی جهت ذخیره در 3 ماه
با انجام محاسبات مشابه سطحی که در اثر ذخیرهسازی مواد فوق در انبار اشغال میگردد عبارت است از:
انبار مفتول
مفتولهای فولادی به صورت کلافهای رول به ابعاد 35/0 مترمربع و وزن 25 کیلوگرم از خارج وارد میشوند. هر 1800 کیلو مفتول در 13 ردیف 6تائی به روی یک پالت قرار میگیرند. یعنی هر پالت در سطح 5/1 مترمربع 1800 کیلوگرم را نگه میدارد. با توجه به محاسبات مشابه سطحی که در اثر ذخیرهسازی مواد فوق در انبار اشغال میگردد عبارت خواهد بود:
مترمربع = سطح لازم جهت انبار کلافها
500 = 5/67 + 295 + 5/78 + 59 = کل سطح انبار
m2 850 = 7/1 × 500 = با احتساب 70% فضای لازم جهت تردد
انبار مواد بستهبندی
با توجه به آنکه سالانه 360000 کارتن مصرف میشود برای 45 روز انبار کردن کارتن با توجه به آنکه در هر پالت میتوان 100 عدد کارتن قرار داد تعداد کارتن ذخیره شده در 45 روز:
45000 = 360000:8
انبار محصولات
محصول 30 روز تولید (150 تن) در درون انبار نگهداری میشود و بر روی هر پالت متوان 12 ردیف از جعبه محصولات را (در هر ردیف 20 جعبه 5 کیلوئی) مجموعاً 1200 کیلو قرار داد و با توجه به اینکه سطح هر پالت 5/1 مترمربع میباشد پس سطحی که محصول اشغال میکند عبارت خواهد بود از:
مترمربع
5/262 = 4/1×5/187 = با احتساب فضای رفت و آمد
ساختمان اداری
با احتساب 20 مترمربع جهت مدیر تولید، 20 مترمربع جهت مدیریت و 60 مترمربع جهت پرسنل اداری مجموعاً 100 مترمربع در نظر گرفته شده است.
– ساختمان سرایداری با سرویس: 40 مترمربع
– سرویس بهداشتی و رختکن: 45 مترمربع
– نمازخانه و غذاخوری: 50 مترمربع
در مجموع: 135 مترمربع ساختمان سرایداری، بهداشتی و نمازخانه در نظر گرفته میشود.
مساحت ساختمانهای واحد
ردیف
واحد ساختمانی
مساحت کل (مترمربع)
1
سالن تولید
2
انبار مواد اولیه و محصول
3
آزمایشگاه - تجهیزات و تعمیرگاه
4
ساختمان اداری
5
نمازخانه و غذاخوری
6
نگهبانی
7
رفاهی و بهداشتی
جمع کل:
مساحت زمین و عملیات ساختمانی
مساحت کل زمین 3 برابر مساحت ساختمانها میباشد. فضای سبز 2% کل فضای آزاد منهای ساختمانها و برای خیابانکشی و پارکینگ 35% این فضا در نظر گرفته شده است. لذا داریم:
مترمربع 6500 = مساحت کل زمین
مترمربع 2000 = فضای سبز
مترمربع 1000 = خیابانکشی و پارکینگ
مساحت دیوارکشی = 680 مترمربع
تعداد چراغ پایه بلند = 30 عدد
10-3 برنامه زمانبندی اجرای طرح
ردیف
سال
سال اول
سال دوم
ماه
شرح فعالیت
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
تهیه زمین
اخذ انشعاب برق و آب
احداث ساختمان اداری و دیوارکشی
احداث ساختمان تولید و تاسیسات
سفارش ماشینآلات تولیدی
سفارشتاسیسات و تجهیزات عمومی
استخدام و آموزش پرسنل
نصب ماشینآلات خط تولید
نصب تاسیسات و تجهیزات
تهیه مواد اولیه
راهاندازی ماشینآلات
راهاندازی تاسیسات
بهرهبرداری آزمایشی
بهرهبرداری نهایی
فصــل چهارم
بررسیهای مالی و اقتصادی
مقدمه
به منظور تعیین میزان سوددهی و شاخصهای اقتصادی طرح، ابتدا لازم است بررسیهای مالی که مشتمل بر برآورد هزینهها (کل هزینههای سرمایهای، هزینههای مواد اولیه، تعمیرات و نگهداری، بالاسری کارخانه، استهلاک) و تنظیم جداول مالی میباشد، صورت گیرد. به منظور تعیین وضعیت مالی نیز میبایست جداول سود و زیان، گردش وجوه نقدی وترازنامه طرح برای دوره معین (5 سال) پیشبینی و تنظیم گردد. این جداول باید همزمان و هماهنگ تکمیل گردد زیرا در آنها ارقام مشترکی وجود دارند که نیاز به همترازی خواهند داشت.
تجزیه و تحلیل وضعیت مالی طرح ایجاب مینماید تا پارهای از نسبتها و شاخصهای اقتصادی مطرح در صنعت نیز محاسبه شوند تا بر مبنای میزان مطلوبیت هر یک از آنها (که به شرایط خاص هر کشور مرتبط میباشد)، دیدگاه کامل و جامعی نسب به برآوردهای، مالی، اقتصادی و مبانی آنها حاصل گردد.
در این فصل براساس برآوردهای فنی به عمل آمده در فصل سوم، با ارائه معیارهای محاسبه هر یک از موارد برآورد سرمایه ثابت و در گردش و توضیح پیرامون هر یک، هزینههای ثابت و متغیر طرح، پیشبینی و قیمت تمام شده و همچنین سود سالیانه طرح محاسبه گردیده است. سپس مهمترین شاخصهای مالی و اقتصادی طرح مورد بررسی قرار گرفتهاند. در خاتمه این فصل (ضمیمه یک) محاسبات فنی و مالی را ارائه نموده، ضمن ارائه جداول سود و زیان، گردش وجوه نقدی و ترازنامه طرح و ارائه کاملی از شاخصهای اقتصادی، توجیهپذیری طرح را به اثبات میرساند.
1-4 اطلاعات مربوط به سرمایه در گردش و برآورد آن:
در این قسمت براساس محاسبات و بررسیهای فنی به عمل آمده در فصل سوم، هزینههای مربوط به سرمایه در گردش واحد، از جمله مقدار و هزینه مواد اولیه مصرفی، تامین انواع انرژی (آب، برق، سوخت و …)، خدمات نیروی انسانی (حقوق، مزایا و بیمه کارکنان) و سایر موارد برآورد خواهند شد.
1-1-4 برنامه تولید سالیانه:
محاسبات و بررسیهای مالی این فصل براساس شرایط عملکرد واحد که در بخش (4-3) تعیین شده است انجام میشود. خلاصه این اطلاعات در جدول (1-4) مشاهده میگردد.
جدول (1-4) شرایط عملکرد واحد
تولیدات
واحد
ظرفیت سالیانه
قیمت عمدهفروشی هر واحد (هزار ریال)
کل ارزش تولیدات سالیانه براساس ظرفیت اسمی (میلیون ریال)
الکترود جوشکاری
کیلوگرم
جمع کل تولیدات سالیانه:
تعداد روز کاری در این واحد 270 روز در سال میباشد که در 2 نوبت کاری 5/7 ساعته در روز به فعالیت مشغول میباشد.
2-1-4 مقدار و ارزش مواد اولیه مصرفی:
مواد اولیه مورد نیاز طرح و مقادیر هر یک از آنها در بخش (5-3) به تفکیک محاسبه شده است. قیمتهای مواد اولیه براساس استعلام از شرکتهای معتبر داخلی و بازارهای عمده فروشی تعیین گردیده است. جدول (2-4) برآورد هزینه تامین مواد اولیه اصلی واحد را نشان میدهد.
جدول (2-4) برآورد هزینه تامین مواد اولیه مصرفی
نام مواد مصرفی
مصرف سالیانه
ارزش
ارزش سالیانه
مقدار
واحد
(ریال)
(دلار)
(میلیونریال)
(هزار دلار)
اکسید تیتانیوم
سیلیکات سدیم
کربنات کلسیم
اکسید آهن
فرومنگنز
فلورین
کائولین
مفتول فولادی
جعبه
هیدروکسید سدیم
کربنات سدیم
تری فسفات سدیم
گلوکنات سدیم
سایر مواد اولیه غیرمذکور 5/3 درصد
جمع کل ارزش سالانه مواد اولیه
جمع کل ارزش سالانه مواد مصرفی (هر دلار 8000 ریال):
3-1-4 هزینههای تامین انواع انرژی مورد نیاز:
انواع انرژی مورد نیاز شامل آب، برق و سوخت میباشند که مقادیر مورد نیاز هر یک از آنها در بخش (7-3) محاسبه گردیده است. بهای واحد هر یک از انواع انرژی بر مبنای آخرین نرخهای اعلام شده از سوی وزارتخانههای مربوطه تعیین گشته و بر مبنای آن هزینه مربوط به آنها محاسبه شده است. نتایج این اطلاعات در جدول (3-4) قابل مشاهده میباشد.
جدول (3-4) هزینههای تامین انواع انرژی مورد نیاز
شرح
واحد
مصرف سالیانه
بهای واحد (ریال)
هزینه کل (میلیون ریال)
برق
مگاوات ساعت
آب خام
مترمکعب
گاز طبیعی
هزار مترمکعب
گازوئیل
مترمکعب
بنزین
لیتر
نفت سیاه (مازوت)
مترمکعب
جمع
4-1-4 هزینه خدمات نیروی انسانی:
برآورد تعداد نیروی انسانی مورد نیاز در ردههای مختلف، در بخش (8-3) انجام گردیده است و مبنای محاسبه حقوق ماهیانه هر یک از پرسنل نیز معیارهای متداول میباشد. براساس مبانی فوق، کلیه برآوردهای نیروی انسانی مورد نیاز و هزینههای مربوط به حقوق و مزایای سالیانه هر یک از آنها و جمع کل هزینههای مزبور، تعیین میگردند. لازم به ذکر است جهت برآورد نسبتاً دقیق از پاداش و عیدی و اضافه کاری احتمالی، محاسبه حقوق سالیانه بر مبنای 14 ماه در سال انجام میگیرد. همچنین براساس مصوبات سازمان بیمه تامین اجتماعی 23% از کل حقوق پرسنل، به عنوان حق بیمه تامین اجتماعی (شامل بیمه خدمات درمانی، بیمه از کارافتادگی، بیمه بازنشستگی و بیمه بیکاری)، هزینه بیمه سهم کارفرما میباشد که باید به مجموع حقوق پرداخت شده اضافه گردد. جدول (4-4) چکیده این محاسبات را نشان میدهد.
جدول (4-4) هزینههای خدمات نیروی انسانی
شرح
تعداد
متوسط حقوق ماهانه
(هزار ریال)
حقوق و مزایای سالیانه (14 ماه)
(میلیون ریال)
مدیر
مهندس
تکنیسین
کارگر ماهر
کارگر غیرماهر
تکنیسین فنی (تعمیرگاه، تاسیسات و …)
کارمندان اداری و مالی
نگهبان، کارگر ساده و خدمات
تعداد کل کارکنان
اضافه کار پرسنل تولیدات و تکنیسینهای فنی
جمع حقوق و دستمزد سالیانه کارکنان
حق بیمه کارکنان (هر نفر 0/23 درصد)
هزینه رفت و آمد کارکنان (هر نفر 0/250 هزار ریال)
جمع کل حقوق و مزایای سالیانه
5-1-4 جمعبندی اجزاء و برآورد سرمایه در گردش:
سرمایه در گردش طرح، براساس محاسبه مواد و انرژی مورد نیاز و همچنین پرسنل واحد مطابق الگوی ذیل انجام میشود.
الف) مواد اولیه و قطعات مورد نیاز:
هزینه مواد اولیه و قطعات مصرفی واحد برای یک دوره سفارش (مواد داخلی 45 روز کاری و مواد خارجی 100 روز کاری) به عنوان بخشی از سرمایه در گردش منظور میشود.
ب) حقوق و دستمزد کارکنان:
هزینه حقوق و دستمزد کارکنان به مدت 25/0 سال (معاد 68 روز کاری محاسبه و در برآورد سرمایه در گردش منظور میشود.
ج) انرژی مورد نیاز:
هزینه تامین انرژی مورد نیاز 65 روز کاری واحد، به عنوان بخش دیگری از سرمایه در گردش در محاسبات منظور میگردد.
د) هزینههای فروش:
هزینههای فروش 20 روز واحد، قسمت دیگری از سرمایه در گردش را تشکیل میدهد. لازم به ذکر است که هزینههای فروش 5/0 درصد ارزش فروش سالیانه میباشد.
ه) سایر هزینهها:
در خاتمه برای افزایش قابلیت اطمینان محاسبات و کاهش ریسک احتمالی، 5 درصد موارد فوق به جمع حاصله اضافه میشود تا موارد احتمالی که در نظر گرفته نشده است، جبران شود. جمع اقلام سرمایه در گردش در جدول (5-4) ارائه گردیده است.
جدول (5-4) جمع اقلام سرمایه در گردش
شرح
تعداد روزهای کاری
ارزش کل
(میلیون ریال)
(هزار دلار)
جمع (میلیون ریال)
تامین مواد اولیه داخلی
تامین مواد اولیه خارجی
حقوق و مزایای کارکنان
انواع انرژی مورد نیاز
هزینههای فروش
سایر هزینههای جاری (0/5) درصد
جمع کل سرمایه در گردش
2-4- اطلاعات مربوط به سرمایه ثابت و برآورد آن:
منظور از سرمایه ثابت، آن گروه از داراییهای متعلق به واحد صنعتی است که ماهیتی نسبتاً ثابت یا دائمی دارند و به منظور استفاده در جریان عملیات جاری شرکت و نه برای فروش، نگهداری میشوند. به سرمایه ثابت، داراییهای سرمایهای یا دارایی بلندمدت نیز اطلاق میگردد.
از اجزاء تشکیل دهنده سرمایه ثابت میتوان دستگاهها و تجهیزات خط تولید، تاسیسات زیربنایی، زمین، ساختمان و محوطهسازی وسائط تقلیه، اثاثیه و لوازم اداری، هزینههای قبل از بهرهبردرای و … را نام برد. گرچه هیچ معیاری برای حداقل طول عمر لازم جهت شمول یک دارایی در طبقه سرمایه ثابت وجود ندارد، اما این قبیل داراییها باید بیش از یک سال دوام داشته باشند، زیرا هزینههای پرداخت شده برای اقلامی که هرساله از بین میروند، جزء هزینههای تولید سالیانه محسوب میشود.
با گذشت زمان، سرمایههای ثابت به استثنای زمین (منظور زمینی است که برای احداث ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد)، قابلیت بهرهدهی خود را از دست میدهند. بدین لحاظ بهای تمام شده این قبیل داراییها، باید در طی عمر مفیدشان، به طور منظم به تدریج به حساب هزینه منظور گردد. این کاهش تدریجی بهای تمام شده، "استهلاک" خوانده میشود. ارزش قابل بازیافت دارایی مستهلک شده در تاریخ حروج از خدمت، ارزش اسقاطی خوانده میشود. مازاد بهای تمام شده نسبت به ارزش اسقاط دارایی ثابت، نشان دهنده مبلغی است که باید طی دوره عمر مفید دارایی به عنوان هزینه استهلاک در حسابها منظور شود.
چنانچه ارزش اسقاط در مقایسه با بهای تمام شده دارایی، قابل توجه نباشد، در محاسبه استهلاک میتوان از آن صرف نظر کرد. روشهای مختلفی برای محاسبه هزینه استهلاک وجود دارد که متداولترین آن، محاسبه هزینه استهلاک به روش خطی است. در این روش که در این طرح از آن استفاده میشود مازاد بهای تمام شده دارایی نسبت به ارزش اسقاط، به طور مساوی در طول دوره عمر آن تقسیم میشود و هر ساله این مقدار به حساب هزینههای استهلاک منظور میشود.
درادامه، اجزاء سرمایهگذاریثابت طرح باتوجه به برآوردهایفنی فصل سوممحاسبه خواهدشد.
1-2-4 هزینه ماشینآلات و تجهیزات خط تولید:
هزینه ماشینآلات و تجهیزات به کار رفته در خط تولید (اعم از داخلی یا خارجی) براساس استعلامهای به عمل آمده از شرکتهای معتبر، برآورد گردیده است که علاوه بر نرخهای ارائه شده از سوی این سازندگان، هزینههایی نیز جهت نصب و راهاندازی و … صرف خواهد شد که شامل مواردی همچون نصب و راهاندازی، حمل و نقل، لولهکشی، برقکشی، عایقکاری، فونداسیون، ابزار دقیق، ساختار فلزی، رنگ کاری و غیره میباشند.
هزینه نصب و راهاندازی به صورت 5 درصد از کل هزینههای تامین تجهیزات برآورده میشود.
براساس مبانی فوق و استعلام به عمل آمده در خصوص هر یک از ماشینآلات و تجهیزات خط تولید، هزینه تامین آنها در جدول (6-4) ارائه شده است.
لازم به ذکر میباشد که در مورد ماشینآلات خارجی خط تولید نیز بابت هزینههای داخلی خرید خارجی (ثبت سفارش، حقوق، عوارض گمرکی، سود بازرگانی و …) و هزینههای حمل و نقل داخلی 15 درصد به هزینه آنها افزوده میشود.
جدول (6-4) هزینههای تامین ماشینآلات و تجهیزات خط تولید
نام ماشینآلات و تجهیزات
تعداد
برآورد ارزش هر دستگاه
ارزش کل
(هزار ریال)
(دلار)
(میلیون ریال)
(هزار دلار)
دستگاه پوششدهنده
تسمه نقاله
کشش میله
دستگاه پاککن
مخلوطکن خشک و تر
دستگاه تغذیه میله
مارکزنی
کوره
غربال الکتریکی
جرثقیل سقفی
ماشینآلات و تجهیزات تعمیرگاه و آزمایشگاه
سایر موارد غیر مذکور (5 درصد موارد فوق)
هزینه نصب (5 درصد موارد فوق)
هزینههای داخلی خرید خارجی (15 درصد بخش ارزی)
جمع ارزش ماشینآلات و تجهیزات اصلی
2-2-4 هزینه تجهیزات و تاسیسات عمومی:
براساس تجهیزات و تاسیسات برآورده شده در بخش (7-3) و قیمتهای استعلام شده برای هر یک، سرمایهگذاری مورد نیاز این تاسیسات در جدول (7-4) برآورده شده است.
جدول (7-4) هزینه تجهیزات و تاسیسات عمومی
عنوان
مقدار
واحد
ارزش کل (میلیون ریال)
تامین برق از شبکه سراسری
کیلووات
برق اضطراری توسط دیزل ژنراتور
کیلووات
ایجاد تاسیسات لازم جهت تامین آب
مترمکعب در روز
تامین سوخت موردنیاز:
گاز طبیعی
گازوئیل
مازوت
مترمکعب در ساعت
مترمکعب
مترمکعب
تاسیسات گرمایش ساختمانها
مترمربع
تاسیسات سرمایش و تهویه ساختمانها
مترمربع
برجهای خنککننده
مترمکعب در ساعت
تصفیه شیمیایی آب (بدون املاح)
مترمکعب در ساعت
دیگ بخار
تن در ساعت
سیستم چرخش روغن داغ
مگاژول بر ساعت
اطفاء حریق
تعداد 26 کپسول آتشنشانی
هوای فشرده
ندارد
تصفیه پساب
فاضلاب انسانی
باسکول
ندارد
سیستم ارتباطی تلفن
سه خط
سایر تاسیسات اضافی غیرمذکور
کمپرسورهوای فشرده،باسکور50کیلوگرمی
جمع ارزش تاسیسات عمومی
3-2-4 هزینه زمین، ساختمان و محوطهسازی:
هزینه خرید زمین و هزینههای محوطهسازی (خاکبرداری و تسطیح، خیابانکشی و پارکینگ، فضای سبز، دیوارکشی و چراغهای پایه بلند برای روشنایی محوطه) و نیز هزینههای ساختمانسازی (سالن تولید، انبارها، تعمیرگاه، تاسیسات و آزمایشگاه، ساختمانهای اداری و سایر موارد) تماماً براساس قیمتهای اخذ شده برای شرایط محل احداث واحد محاسبه میگردد. مقادیر مورد نیاز برای هر یک از موارد فوق در بخش (9-3) تعیین گردیده است. در جدول (8-4) جمعبندی هزینههای این اقلام ارائه گردیده است.
جدول (8-4) برآورد هزینههای زمین، محوطهسازی و ساختمانسازی
شرح
مقدار (مترمربع)
هزینه واحد (هزارریال)
هزینه کل (میلیون ریال)
سرمایهگذاری ساختمان و محوطهسازی
خاکبرداری و تسطیح
خیابانکشی و پارکینگ
فضای سبز
دیوارکشی
چراغهای محوطه (به عدد)
سالن تولید مسقف
انبارهای مسقف
آزمایشگاه
تاسیسات و تعمیرگاه
ساختمانهای اداری
ساختمانهای رفاهی، سرایداری و …
سردخانه
سالن تولید غیرمسقف
انبارهای غیرمسقف
مجموع کل سرمایهگذاری ساختمان و محوطهسازی
مساحت و هزینههای زمین مورد نیاز
زمین
4-2-4 هزینه وسائط نقلیه عمومی و وسایل حمل و نقل:
تعداد و انواع وسایل مورد نیاز واحد در بخش (5-7-3) تعیین شده است. فهرست، تعداد، مبانی محاسبه قیمتها و نیز مجموع مربوط به کل وسائط نقلیه عمومی و حمل و نقل در جدول (9-4) ذکر گردیده است.
جدول (9-4) هزینه وسایل نقلیه عمومی و حمل و نقل
نوع وسیله
تعداد
بهای واحد (میلیون ریال)
بهای کل (میلیون ریال)
اتومبیلسواری
وانت 3 تنی
کامیون (4 تنی / 10 تنی)
لیفتراک برقی (1تن/3تنی/3تنی)
لیفتراک گازوئیلی (2تنی/3 تنی)
سایر موارد
جمع سرمایهگذاری مورد نیاز برای وسائط نقلیه
5-2-4 هزینه لوازم و اثاثیه اداری:
با توجه به حجم امور اداری این واحد تولیدی، 20 میلیون ریال بابت تهیه اثاثیه و لوازم اداری در نظر گرفته میشود.
6-2-4 هزینههای قبل از بهرهبرداری:
هزینههای قبل از بهرهبرداری به ترتیب زیر محاسبه و در سرمایهگذاری ثابت کارخانه منظور میگردد.
الف) هزینههای مطالعات اولیه:
بابت هزینه مطالعات مقدماتی و تهیه طرح توجیهی و جواز تاسیس واحد و … معادل 3/0% و بابت دریافت مجوزهای لازم جهت تاسیس و ثبت شرکت معادل 7/0% سرمایهگذاری ثابت منظور میگردد.
ب) هزینه ثبت قراردادها و تسهیلات مالی:
این هزینهها 3 درصد میزان وام بانکی میباشد که در این طرح معادل هشتاد درصد سرمایه در گردش منظور میگردد.
ج) هزینههای مربوط به آموزش مقدماتی، راهاندازی و بهرهبرداری آزمایشی:
جهت آموزش پرسنل معادل 20 روز حقوق و مزایای پرداختی و به منظور راهاندازی و بهرهبرداری آزمایشی، هزینه 5 روز مواد اولیه و انرژی مصرفی در نظر گرفته میشود.
د) هزینههای جاری دوره اجرای طرح:
ماهانه 1 میلیون ریال و برای مدت بیست ماه در نظر گرفته میشود. مدت اجرای طرح دو سال در نظر گرفته شده است.
ح) هزینههای پیشبینی نشده:
5/3 درصد اقلام فوقالذکر به منظور سایر موارد پیشبینی نشده قبل از بهرهبرداری در نظر گرفته میشود.
جمعبندی هزینههای قبل از بهرهبرداری در جدول (10-4) ارائه شده است.
جدول (10-4) هزینههای قبل از بهرهبرداری
شرح
(میلیون ریال)
(هزار دلار)
هزینه مطالعات مقدماتی، تهیه طرح اجرایی و … (3/0 درصد)
هزینههای تاسیس شرکت و دریافت مجوزهای مختلف (7/0 درصد)
هزینههای جاری در دوره اجرای طرح
هزینههای مربوط به دریافت تسهیلات بانکی (3 درصد)
هزینههای آموزش، راهاندازی و بهرهبرداری آزمایشی
سایر هزینههای قبل از بهرهبرداری (5/3 درصد)
جمع
7-2-4 جمعبندی اجزاء و برآورد سرمایه ثابت:
جمعبندی اجزاء سرمایه ثابت در جدول (11-4) ارائه شده است. این رقم کل سرمایهگذاری ثابت مورد نیاز جهت احداث واحد را تعیین میکند.
جدول (11-4) جمعبندی اجزاء و برآورد سرمایه ثابت
شرح
ارزش کل
(میلیون ریال)
(هزار دلار)
جمع (میلیون ریال)
ماشینآلات و تجهیزات تولید
تجهیزات و تاسیسات عمومی
وسائط نقلیه
زمین
ساختمان و محوطهسازی
اثاثیه و لوازم اداری
هزینههای پیشبینی نشده (5/3) درصد
سرمایهگذاری ثابت غیرمذکوره
هزینههای قبل از بهرهبرداری
جمع کل سرمایهگذاری ثابت
3-4 کل سرمایهگذاری:
با توجه به مقادیر سرمایهگذاری ثابت و در گردش محاسبه شده، کل سرمایهگذاری این طرح مطابق جدول (12-4) برآورد میگردد. لازم به ذکر است که معادل 60 درصد سرمایهگذاری ثابت از طریق دریافت وام بلندمدت 5 ساله با بهره 15 درصد و معادل 80 درصد سرمایه در گردش از طریق دریافت وام کوتاه مدت 1 ساله با بهره 22 درصد تامین خواهد شد که در تنظیم ترازهای مالی طرح، بازپرداخت آن مدنظر قرار گرفته است.
جدول (12-4) برآورد سرمایهگذاری
شرح
ارزش کل
(میلیون ریال)
(هزار دلار)
جمع (میلیون ریال)
سرمایه ثابت
سرمایه در گردش
جمع سرمایهگذاری کل
4-4 هزینههای تولید:
برای تولید هر محصول علاوه بر سرمایهگذاری موردنیاز جهت احداث و راهاندازی واحد، هزینههایی نیز باید به صورت سالیانه و در طول دوره فعالیت واحد منظور کرد. این هزینهها شامل اقلامی مانند حقوق کارکنان، تامین انرژی و … میباشند. در این بخش هزینههای ثابت و متغیر برآورد میشود تا بتوان براساس آن نسبت به تهیه ترازهای مالی طرح و محاسبه شاخصهای مالی و اقتصادی اقدام نمود.
1-4-4 هزینههای ثابت
هزینههای ثابت، مخارجی است که با تغییر سطح تولید، تغییر نمیکند. هرچند با به صفر رسیدن میزان تولید (تعطیلی کارخانه) بعضی از اقلام هزینه ثابت نیز حذف میشوند ولی در تجزیه و تحلیلهای مالی با توجه به کوتاهمدت بودن وقفه فوق، میتوان فرض کرد که این هزینهها نیز کاملاً ثابت نیستند ولی تا حدودی ماهیت ثابت دارند. به عنوان مثال هزینه حقوق کارکنان دفتر مرکزی و اداری واحد بستگی به میزان تولید ندارد. همچنین با تغییرات جزئی در مقدار تولید، هزینه حقوق پرسنل تولیدی نیز ثابت است. لذا برای در نظر گرفتن چنین استقلالی، 85 درصد هزینه حقوق کارکنان به عنوان هزینه ثابت منظور میشود. بنابراین برای تفکیک چنین بخشهایی، درصدی از این هزینهها به عنوان هزینه ثابت در نظر گرفته میشود. در جدول (13-4) اجراء هزینه ثابت این واحد ارائه و جمعبندی شده است. در ستون درصد این جدول، تعیین شده است که ماهیت ثبات این هزینه و حدود استقلال آن از میزان تولید چه مقداری است.
جدول (13-4) برآورد هزینههای ثابت
شرح
درصد
(ثابت/کل)
ارزش کل
(میلیون ریال)
(هزار دلار)
جمع (میلیون ریال)
حقوق و مزایای کارکنان
انواع انرژی
هزینه استهلاک
هزینه تعمیر و نگهداری
هزینههای پیشبینی نشده تولید (5/3) درصد
جمع هزینههای تولید
هزینههای عملیات
هزینه بیمه کارخانه (2/0) درصد
هزینه تسهیلات دریافتی
جمع کل هزینههای ثابت
2-4-4 هزینههای متغیر
هزینههای متغیر اقلامی از هزینه هستند که با تغییر سطح تولید، تغییر مییابند. به عنوان مثال هرچه مقدار تولید بیشتر شود، مواد اولیه بیشتری مورد نیاز است. در این بخش نیز بعضی اقلام نسبت به ظرفیت تولید تغییر میکند، ولی بستگی آن 100% نمیباشد. به عنوان مثال با افزایش یا کاهش تولید در حدود کم، هزینه حقوق کارکنان تغییر نمیکند، ولی در صورتی که افزایش تولید، منجر به اضافه کاری شود، هزینه حقوق افزایش مییابد و یا اگر تولید از سطح خاصی کمتر شود، به کاهش پرسنل منجر میشود و حقوق نیز کاهش مییابد. به این منظور 15 درصد از هزینه حقوق کارکنان به عنوان هزینه متغیر منظور میشود. در سایر موارد نیز درصدی از اقلام هزینهای به این بخش اختصاص داده میشود. جدول (14-4) اقلام هزینه متغیر واحد را همراه با درصد وابستگی آن به تغییرات نشان میدهد.
جدول (14-4) برآورد هزینههای متغیر
شرح
درصد
(متغیر/کل)
ارزش کل
(میلیون ریال)
(هزار دلار)
جمع (میلیون ریال)
مواد اولیه و قطعات
حقوق و مزایای کارکنان
انواع انرژی
هزینه تعمیر و نگهداری
هزینههای پیشبینی نشده تولید (5/3) درصد
هزینه تولید غیرمذکور
جمع هزینههای تولید
هزینههای عملیات
جمع کل هزینههای متغیر
5-4 قیمت تمام شده محصول
با محاسبه هزینههای ثابت و متغیر طرح، کل هزینههای طرح مطابق جدول (15-4) جمعبندی میگردد.
جدول (15-4) برآورد کل هزینههای سالیانه
شرح
ارزش کل
(میلیون ریال)
(هزار دلار)
جمع (میلیون ریال)
هزینه ثابت
هزینه متغیر
جمع کل هزینههای سالیانه
با توجه به ظرفیت اسمی واحد، قیمت تمام شده محصول برابر است با:
ریال 8630 = قیمت تمام شده
6-4 صورتهای مالی و شاخصهای اقتصادی طرح:
کلیه محاسبات صورتهای مالی (مشتمل بر سود و زیان و گردش وجوه نقدی و …) برای زمان اجرای یک ساله طرح و طی 5 سال اول بهرهبرداری و نیز تعاریف و محاسبات شاخصهای اقتصادی طرح به طور کامل توسط نرمافزار کامپیوتری انجام گرفته است که نتایج آن در ضمیمه (1) ارائه گردیده است.
7-4 ارزیابی مالی و اقتصادی طرح
نتایج محاسبات کامپیوتری صورتهای مالی و شاخصهای اقتصادی طرح حاکی از سودآوری طرح بوده و عمدتاً میتوان به شاخصهای اصلی آن از قبیل نرخ بازده داخلی، میزان تولید در نقطه سربهسر، سالهای برگشت سرمایه و نسبت سود و زیان ویژه به سرمایه نقدی تاکید نمود که دلیل قاطعی بر توجیهپیری اقتصادی طرح و وجود اطمینان کافی در سرمایهگذاری برای احداث اینگونه واحدها میباشد. در جدول (16-4) این شاخصها ارائه شدهاند.
جدول (16-4) شاخصهای مالی و اقتصادی طرح
ردیف
شرح
مقدار
1
نرخ بازده داخلی طرح
2
درصد ارزش افزوده بر مبنای هزینه تولید
3
درصد سهم منابع داخلی
4
درصد تولید در نقطه سربهسر
5
سالهای برگشت سرمایه
6
سرمایهگذاری ثابت سرانه (میلیون ریال)
7
درصد کارکنان تولید به کل کارکنان
8
نسبت سود و زیان ویژه به سرمایه نقدی
ضمیمه (1)
محاسبات مالی و اقتصادی
نتایج محاسبات فنی، مالی و اقتصادی
عنوان طرح: الکترود جوشکاری
گروه صنعت: صنایع فلزی و ریختهگری
1-1 برنامه تولید سالیانه:
قیمت عمده فروشی هر واحد
کل ارزش تولیدات سالیانه براساس ظرفیت اسمی
تولیدات
واحد
ظرفیت سالانه
(هزار ریال)
(میلیون ریال)
الکترود جوشکاری
کیلوگرم
جمع کل ارزش تولیدات سالیانه
درصد تولید نسبت به ظرفیت اسمی در پنج سال اول راهاندازی:
سال اول سال دوم سال سوم سال چهارم سال پنجم
75 85 100 100 100
تعداد روز کاری در این واحد 270 روز در سال میباشد که در 2 نوبت کاری 5/7 ساعته در روز به فعالیت مشغول میباشد.
2-1 نام، مقدار و ارزش مواد مصرفی:
ارزش سالیانه
نام مواد مصرفی
مصرف سالیانه
واحد
میلیون ریال
هزار دلار
اکسید تیتانیوم
سیلیکات سدیم
کربنات کلسیم
اکسید آهن
فرو منگنز
فلورین
کائولین
مفتول فولادی
جعبه
هیدروکسید سدیم
کربنات سدیم
تری فسفات سدیم
گلوکنات سدیم
سایر مواد اولیه غیرمذکور 5/3 درصد
جمع کل ارزش سالانه مواد اولیه
جمع کل ارزش سالانه مواد مصرفی (هر دلار 8000 ریال):
3-1 منابع انسانی مورد نیاز و هزینه حقوق و مزایای سالیانه:
شرح
تعداد
متوسط
حقوق ماهانه
هزار ریال
حقوق و مزایای سالیانه (14 ماه) میلیون ریال
مدیر
پرسنل
تولیدی
مهندس
تکنسین
کارگر ماهر
کارگر غیرماهر
تکنیسین فنی (تعمیرگاه، تاسیسات و …)
کارمندان اداری و مالی
نگهبان، کارگر ساده و خدمات
تعداد کل کارکنان
اضافه کار پرسنل تولیدی و تکنیسینهای فنی
جمع حقوق و دستمزد سالیانه کارکنان
حق بیمه کارکنان (هر نفر 0/23 درصد)
هزینهرفتوآمدکارکنان (هر نفر/0/250 هزارریال)
جمع کل حقوق و مزایای سالیانه
4-1 برآورد انرژی مورد نیاز:
موارد مصرف
توان برق
کیلووات
آب خام
مترمکعب
در روز
گازوئیل مترمکعب
در روز
نفت سیاه (مازوت)
مترمکعب
در روز
فرایند تولید
تاسیسات
تعمیرگاه
ساختمانها
محوطه
سایر
جمع
آب مورد نیاز فرآیند تولید نیز در بخش تاسیسات منظور گردیده است (×)
ضمناً متوسط میزان برق مصرفی سالیانه 290 مگاوات ساعت برآورد میگردد.
5-1 مقدار و هزینه، انواع انرژی مصرفی:
شرح
واحد
مصرف سالیانه
بهای واحد
(ریال)
هزینه کل
(میلیون ریال)
برق
آب خام
گاز طبیعی
گازوئیل
بنزین
نفت سیاه (مازوت)
جمع
قسمت دوم: پیشبینی اجزاء و برآورد سرمایه ثابت و در گردش
1-2 سرمایه ثابت:
1-1-2 نام، تعداد و ارزش کل ماشینآلات و تجهیزات اصلی:
ارزش کل
نام ماشینآلات و تجهیزات
تعداد
میلیون ریال
هزار دلار
دستگاه پوششدهنده
تسمه نقاله
کشش میله
دستگاه پاککن
مخلوطکن خشک و تر
دستگاه تغذیه میله
مارکزنی
کوره
غربال الکتریکی
جرثقیل سقفی
ماشینآلات و تجهیزات تعمیرگاه و آزمایشگاه
سایر موارد غیرمذکور (5 درصد موارد فوق)
هزینه نصب (5 درصد موارد فوق)
هزینههای داخلیخرید خارجی (15 درصد بخش ارزی)
جمع ارزش ماشینآلات و تجهیزات اصلی
جمع کل ماشینآلات و تجهیزات اصلی (هر 9000 ریال)
2-1-2 عنوان و ارزش تاسیسات عمومی:
ارزش کل
عنوان
مقدار
واحد
میلیون ریال
هزار دلار
تامین برق از شبکه سراسری
برق اضطراری توسط دیزل ژنراتور
ایجاد تاسیسات لازم جهت تامین آب
تامین سوخت مورد نیاز:
گاز طبیعی
گازوئیل
ماوزت
تاسیسات گرمایش ساختمانها
تاسیساتسرمایش و تهویه ساختمانها
برجهای خنککننده
تصفیه شیمیایی آب (بدون املاح)
دیگ بخار
سیستم چرخش روغن داغ
اطفاء حریق
هوای فشرده
تصفیه پساب
باسکول
سیستم ارتباطی تلفن
سردخانه
کیلووات
کیلووات
مترمکعب در روز
مترمکعب در ساعت
مترمکعب
مترمکعب
مترمربع
مترمربع
مترمکعب در ساعت
مترمکعب در ساعت
تن در ساعت
مگاژول بر ساعت
تعداد26کپسولآتشنشانی
ندارد
فاضلاب انسانی
ندارد
سه خط
ندارد
سایر تاسیسات اضافی غیرمذکور
کمپرسور هوای فشرده، باسکول 50 کیلوگرمی
جمع ارزش تاسیسات عمومی
3-1-2 وسائط نقلیه:
بهای واحد
بهای کل
نوع وسیله
تعداد
میلیون ریال
میلیون ریال
اتومبیلسواری
وانت 2 تنی
کامیون (4 تنی/10 تنی)
لیفتراک برق (1تنی/2 تنی/ویژه)
لیفتراک گازوئیلی (2تنی/3تنی)
سایر موارد
جمع سرمایهگذاری موردنیاز برای وسائط نقلیه
4-1-2 مقدار و بهای زمین مورد نیاز:
مساحت
متر مربع
بهای واحد
هزار ریال
قیمت کل
میلیون ریال
5-1-2 برآورد مساحت و هزینههای ساختمانی و محوطهسازی:
الف) اجزاء ارقام مربوط به محوطهسازی و حصارکشی
مقدار
هزینه واحد
قیمت کل
شرح
مترمربع
هزار ریال
میلیون ریال
خاکبرداری و تسطیح
خیابانکشی و پارکینگ
فضای سبز
دیوارکشی
چراغهای محوطه (عدد)
جمع سرمایهگذاری محوطهسازی و حصارکشی
ب) اجزاء ارقام مربوط به ساختمانسازی:
مقدار
هزینه واحد
قیمت کل
شرح
مترمربع
هزار ریال
میلیون ریال
سالن تولید مسقف
انبارها:
مواد اولیه
محصول
قطعات یدکی
بطور کلی
آزمایشگاه
تاسیسات و تعمیرگاه
ساختمانهای اداری
ساختمانهایرفاهی،سرایداری،نمازخانه، غذاخوریو…
سردخانه
جمع ساختمانها
سالن تولید غیرمسقف
انبار غیرمسقف
ج) مجموع کل سرمایهگذاری ساختمان و محوطهسازی (میلیون ریال):
6-1-2 هزینه تامین اثاثیه و لوازم اداری:
بهای اثاثیه و لوازم اداری مورد نیاز جمعا 000/20 میلیون ریال برآورد میشود.
7-1-2 هزینههای قبل از بهرهبرداری:
شرح
میلیون ریال
هزینه مطالعات مقدماتی، تهیه طرح اجرایی و … (3/0 درصد)
هزینههای تاسیس شرکت و دریافت مجوزهای مختلف (7/0 درصد)
هزینههای جاری در دوره اجرای طرح
هزینههای مربوط به دریافت تسهیلات بانکی (0/3 درصد)
هزینههای آموزش، راهاندازی و بهرهبرداری آزمایشی
سایر هزینههای قبل از بهرهبرداری
مجموع هزینههای قبل از بهرهبرداری
8-1-2 جمعبندی اجزا و برآورد سرمایه ثابت:
ارزش کل
شرح
میلیون ریال
هزار دلار
جمع (میلیون ریال)
ماشینآلات و تجهیزات
تجهیزات و تاسیسات عمومی
وسائط نقلیه
زمین
ساختمان و محوطهسازی
اثاثیه و لوازم اداری
هزینههای پیشبینی نشده (5/3) درصد
سرمایهگذاری ثابت غیرمذکور
هزینههای قبل از بهرهبرداری
جمع کل سرمایهگذاری ثابت
2-2 خلاصه اجزاء و برآورد سرمایه در گردش:
ارزش کل
شرح
تعداد روزهای کاری
میلیون ریال
هزار دلار
جمع (میلیون ریال)
تامین مواد اولیه داخلی
تامین مواد اولیه خارجی
حقوق و مزایای کارکنان
انواع انرژی مورد نیاز
هزینههای فروش
سایر هزینههایجاری(0/5) درصد
جمع کل سرمایه در گردش
3-2 سرمایهگذاری کل:
ارزش کل
شرح
میلیون ریال
هزار دلار
جمع (میلیون ریال)
سرمایه ثابت
سرمایه در گردش
جمع سرمایهگذاری کل
4-2 اخذ وام بانکی:
وام بلندمدت:
الف) بدون اخذ وام:
کل مبلغ سرمایهگذاری ثابت معادل 6/7222 میلیون ریال توسط بنیانگذاران طرح تامین میگردد.
ب) با اخذ وام:
معادل 60 درصد سرمایهگذاری ثابت به میزان 6/4333 میلیون ریال که در مدت 5 سال با بهره 15 درصد معادل هر سال 1/426 میلیون ریال هزینه تسهیلات مالی دریافت خواهد شد.
وام کوتاهمدت:
معادل 80 درصد سرمایه در گردش به میزان 9/1990 میلیون ریال که در مدت 1 سال با بهره 0/22 درصد معادل هر سال 0/438 میلیون ریال هزینه تسهیلات مالی دریافت خواهد شد.
1-3 هزینههای تولید:
1-1-3 برآورد هزینه استهلاک سالیانه:
هزینه استهلاک
شرح
درصد
میلیون ریال
هزار دلار
جمع (میلیون ریال)
ماشینآلات اصلی
تاسیسات عمومی
وسائط نقلیه
ساختمان و محوطهسازی
اثاثه و لوازم اداری
هزینههای پیشبینی نشده
سرمایهگذاری ثابت غیرمذکور
جمع استهلاک دارئیهای ثابت
استهلاک هزینه قبل از بهرهبرداری
جمع کل هزینه استهلاک
2-1-3 برآورد هزینه تعمیرات و نگهداری:
هزینه تعمیرات و نگهداری
شرح
درصد
میلیون ریال
هزار دلار
جمع (میلیون ریال)
ماشینآلات اصلی
تاسیسات عمومی
وسائط نقلیه
ساختمان و محوطهسازی
اثاثه و لوازم اداری
هزینههای پیشبینی نشده
سرمایهگذاری ثابت غیرمذکور
جمع کل هزینه تعمیرات و نگهداری
3-1-3 هزینههای عملیاتی:
ارزش کل
شرح
میلیون ریال
هزار دلار
جمع (میلیون ریال)
هزینههای غیرپرسنلی دفتر مرکزی
هزینههای جاری آزمایشگاه
هزینههای فروش (5/0) درصد
هزینههای حمل و نقل (5/0) درصد
جمع کل هزینههای عملیاتی
2-3 قیمت تمام شده محصول اصلی:
1-2-3 برآورد هزینههای ثابت:
هزینههای ثابت
شرح
درصد (ثابت/کل)
میلیون ریال
هزار دلار
جمع (میلیون ریال)
حقوق و مزایای کارکنان
انواع انرژی
هزینه استهلاک
هزینه تعمیر و نگهداری
هزینههایپیشبینینشدهتولید(5/3)درصد
جمع هزینههای تولید
هزینههای عملیاتی
هزینه بیمه کارخانه (2/0) درصد
هزینه تسهیلات دریافتی
جمع کل هزینههای ثابت
2-2-3 برآورد هزینههای متغیر (براساس ظرفیت اسمی):
هزینههای متغیر
شرح
درصد(متغیر/کل)
میلیون ریال
هزار دلار
جمع (میلیون ریال)
مواد اولیه و قطعات
حقوق و مزایای کارکنان
انواع انرژی
هزینه تعمیر و نگهداری
هزینههایپیشبینینشدهتولید(5/3)درصد
هزینه تولید غیرمذکور
جمع هزینههای تولید
هزینههای عملیاتی
جمع کل هزینههای متغیر
3-2-3 برآورد کل هزینههای سالیانه (براساس ظرفیت اسمی):
هزینههای سالیانه
شرح
میلیون ریال
هزار دلار
جمع (میلیون ریال)
هزینههای ثابت
هزینههای متغیر
جمع کل هزینههای سالیانه
قسمت چهارم: جداول مالی
1-4 جدول پیشبینی علکرد سود و زیان ویژه طرح
سالهای بهرهبرداری
اول
دوم
سوم
چهارم
پنجم
درصد از ظرفیت اسمی
تولیدات:
کل فروش
تعدیل فروش
فروش خالص
هزینههای تولید:
مواد اولیه
حقوق و دستمزد
آب و برق و سوخت (انرژی)
تعمیر و نگهداری
هزینههای پیشبینی نشده
هزینههای تولید غیرمذکور
استهلاک دارائیهای ثابت
جمع هزینههای تولید
تعدیل موجودی
بهای تمام شده محصول
سود ناویژه
هزینههای عملیاتی:
جمع هزینههای عملیاتی
سود عملیاتی
هزینههای غیرعملیاتی:
استهلاک هزینههای قبل ازبهرهبرداری
هزینه تسهیلات مالی بلندمدت
هزینه تسهیلات مالی کوتاهمدت
جمع هزینههای غیرعملیاتی
سود و زیان ویژه
مالیات
سود ویژه پس از کسر مالیات
سود سهام
سود ویژه پس ازکسرمالیاتوسودسهام
سود سنواتی
سود نقل به ترازنامه
2-4 جدول پیشبینی گردش وجوه نقدی طرح:
منابع:
ارقام به میلیون ریال
سالهای بهرهبرداری
اول
دوم
سوم
چهارم
پنجم
سود زیان ویژه
استهلاک داراییهای قبلازبهرهبرداری
استهلاک هزینههای قبل ازبهرهبرداری
جمع منابع عملیاتی
سرمایهگذاری (نقدی)
وام بلندمدت
وام کوتاه مدت
جمع منابع
مصارف:
سالهای بهرهبرداری
اول
دوم
سوم
چهارم
پنجم
هزینههای سرمایهای
هزینههای قبل از بهرهبرداری
سرمایه در گردش
بازپرداخت:
کمک مالی بانک
پرداخت
مالیات
سود سهام
جمع مصارف
مازاد
مازاد انباشته
3-4 ترازنامه پیشبینی شده:
دارائیها:
ارقام به میلیون ریال
سالهای بهرهبرداری
اول
دوم
سوم
چهارم
پنجم
دارائیهای جاری:
اضافه نقدینگی جمع شده
موجودی انبار و مطالبات
جمع دارائیهای جاری
دارائیهای ثابت:
سرمایهگذاری ثابت
کسر استهلاک جمع شده
باقیمانده سرمایهگذاری ثابت
هزینه دوره قبل بهرهبرداری خالص
جمع دارائیهای ثابت
جمع دارائیها
بدهیها:
سالهای بهرهبرداری
اول
دوم
سوم
چهارم
پنجم
اعتبارات (وام کوتاهمدت)
مالیات
سود قابل تقسیم
وام بلندمدت
سرمایه سهامداران
سود تقسیم نشده جمع شده
جمع بدهیها
4-4 محاسبه خالص گردش وجوه نقدی:
ارقام به میلیون ریال
سالهای بهرهبرداری
اول
دوم
سوم
چهارم
پنجم
منابع
جمع منابع عملیاتی
ارزش قراضه داراییهای ثابت
ارزش قراضه سرمایه در گردش
جمع منابع
هزینه تسهیلات مالی
جمع منابع و هزینه تسهیلات مالی
مصارف:
هزینههای سرمایهای
هزینههای قبل از بهرهبرداری
سرمایه در گردش
جمع مصارف
خالص گردش وجوه
(بدون هزینههای تسهیلاتی مالی)
خالص گردش وجوه
(با هزینههای تسهیلاتی مالی)
نرخ بازده داخلی طرح 0/36 درصد برآورد میگردد.
نرخ بازده مالی طرح 3/42 درصد برآورد میگردد.
کلیه محاسبات ذیل براساس ظرفیت کامل تولید و بدون وام بلندمدت انجام شده است.
1-5 جدول محاسبه ارزش افزوده:
مبلغ
شرح
میلیون ریال
هزار دلار
حقوق کارگران و کارمندان
بیمه و مالیات کارگران و کارمندان
استهلاک
هزینههای دفتر مرکزی
هزینههای فروش و حمل و نقل
سود سالیانه در ظرفیت مبنا
سایر (5/3 درصد)
جمع ارزش افزوده سالیانه
جمع کل (هر دلار 8000 ریال)
2-5 جدول محاسبه سهم منابع داخلی:
شرح
میلیون ریال
مواد اولیه داخلی (×)
حقوق کارگران و کارمندان
استهلاک (بخش ریالی)
هزینههای غیرپرسنلی دفتر مرکزی
هزینههای فروش و حمل و نقل
سود سالیانه در ظرفیت مبنا
سایر
جمع کل
شامل هزینههای خرید و حمل مواد اولیه داخلی و حقوق گمرکی و سود بازرگانی مواد اولیه وارداتی میباشد (×).
3-5 درصد ارزش افزوده:
کل ارزش افزوده
= درصد ارزش افزوده بر مبنای هزینههای تولید
هزینه کل تولید
4-5 درصد سهم منابع داخلی:
5-5 محاسبه نقطه سربهسر:
6-5 نرخ و سالهای برگشت سرمایه:
7-5 سایر شاخصهای مالی و اقتصادی: