بنام خدا
مقیاس سنجش ادراک خویشتن
Smsp
مترجم :
ابوالفضل کرمی
مقیاس سنجش ادراک خویشتن(1)
مقدمه :
ای. ال . شوستروم در1962 پرسشنامه تعیین موقعیت شخص را تهیه کرد ( خدمات آزمون آموزشی وصنعتی سان دیگو، آمریکا ) که دارای 150 سئوال و10 مقیاس فرعی است. ترکیب دو مقیاس یعنی حرمت نفس(2) وخویشتن پذیری(3) با 40 سئوال ادراک خویشتن را اندازه می گیرد.
مقیاسهای اندازه گیری حرمت نفس وخویشتن پذیری از پرسشنامه Pio (4) استخراج شده اند.وقتی این دو مقیاس با هم ترکیب شوند ادراک خویشتن را اندازه گیری می کنند.
حرمت نفس ( Sr )
حرمت نفس تایید خود به دلیل لیاقت یا قوت است. شامل 16 سئوال است ودر هر سئوال دو انتخاب داده شده، که یکی از آنها باید انتخاب شود.
مقیاس خویشتن پذیری ( Sa )
این مقیاس تایید یا پذیرش خود را با وجود ضعف ها یا کاستی های اندازه می گیرد. دارای 26 سئوال است. پاسخگو باید یکی از دو انتخاب را علامت بزند.
نمره بالا در مقیاس خویشتن پذیری پذیرش ضعف ها یا کاستی ها را نشان می دهد. نمره پائین نشان دهنده ناتوانی در پذیرش ضعف های خود است. نیل به خویشتن پذیری مشکل ترازنیل به حرمت نفس است.
ادراک خویشتن
تفسیر همزمان مقیاس های خویشتن پذیری وحرمت نفس را می توان انعکاسی از قلمرو عمومی ادراک خویشتن ( Sp ) دانست.
سئوالات پرسشنامه تعیین موقعیت شخص به صورت مثبت ومنفی بیان شده اند.بسیاری از محققان فرض می کنند که خواننده،" متضاد" معنی سئوال مورد نظررا می داند که به طور ضمنی در سئوال مطرح گردیده است ولی بسیاری اوقات یک کلمه دارای چندین معنای معادل است، که بستگی به موقعیت خاص کاربرد آن کلمه دارد.
اعتبار
برای اعتبار سنجی این آزمون مطالعه اعتبار همزمان با POI وآزمون شخصیت انجام گرفت. برخی از مطالعاتی که به ادراک خویشتن مربوط است دراینجا ذکر می شود.
نپ(1) 1965 ساخت شخصیت عصبی را با POI گزارش کرد. پرسشنامه شخصیتی آیزنک ( EPI ) و POI بر روی نمونه ای از 136 دانشجوی دوره کارشناسی اجرا شد. آزمودنی ها بر مبنای نمرات عصبی بودن به دو گروه با عصبیت بالا وپائین تقسیم شدند. عصبیت با حرمت نفس همبستگی منفی وقابل ملاحظه ای داشت. حرمت نفس با برون گرایی همبستگی داشت. خویشتن پذیری با عصبیت همبستگی منفی وبا برون گرایی همبستگی مثبت داشت اما این همبستگی ها پائین بود. هر دو مقیاس قادر به تمیز بین گروه های عصبی سطح بالا و پائین بود. نمرات هر مقیاس در گروههایی با عصبیت بیشتر در سطح پائین بودند.
در یک مطالعه توسط داندس(1) ( 1966 ) با معلمان ( 128= N ) POI همراه با چند ابزار دیگر سنجش یعنی پرسشنامه نگرش معلمان مینه سوتا ( MTAI ). مقیاس F کالیفرنیا، مقیاس خشک اندیشی (2 ) وپرسشنامه نظرات راجع به موضوعات آموزشی ( مقیاس I-C ) برسنجش آزاد اندیشی(3) به کار رفت. در عین اینکه این مقیاس ها با MTAI ومقیاس I-C همبستگی مثبت داشتند با مقیاس های خشک اندیشی ومقیاس F همبستگی منفی دارند.
شوستروم ( 1966 ) چند مطالعه دیگر را گزارش می کند که در آن POI همراه با ابزار سنجش دیگر به کار رفته است.
آگراوال (1978 ) دریک مطالعه بر روی پزشکان، پرستاران، بهیاران ونظافتچی های یک بیمارستان عمومی دریافت که نمرات حرمت نفس، خویشتن پذیری وادراک خویشتن با نمرات تشخیص که برای سنجش خود پنداره به کار می رفت تطبیق می کرد. در مورد خود پنداره پزشکان کمترین فاصله را با پرستاران داشتند ( 72/1 ) بعد بهیاران ( 50/2 ) وبالاتر از همه نظافتچی ها ( 02/4 ) قرار داشتند. درمورد POI هم نتایجی مشابه به دست آمده است.
حرفه
حرمت نفس
خویشتن پذیری
ادراک خویشتن
دکتر
26/11
67/13
9/24
پرستار
06/11
80/10
86/21
بهیار
81/9
81/9
62/19
نظافتچی
10/9
43/9
53/18
مطالعه فوق اعتبار همزمان پرسشنامه ادراک خویشتن را ثابت می کند
پایایی
شوستروم ( 1968 ) مطالعه ای را توسط کلاوتر وموگار(1) گزارش می کند که درآن پایایی آزمون با روش آزمون مجددPOI تعیین گردید. این پرسشنامه دوبار با فاصله یک هفته بر روی یک نمونه 48 نفری از دانشجویان دوره کارشناسی اجرا شد، ضریب پایایی برای مقیاس های حرمت نفس و خویشتن پذیری کاملا در سطح بالایی بود ( به ترتیب 75/0 و08/0 ) دریک نمونه مرکب از 30 دانشجو پرسشنامه ادراک خویشتن توسط مولف به منظور تعیین پایایی آزمون مجدد با فاصله یک ماه اجرا شده نتایج نشان داد که پرسشنامه دارای درجه پایایی بالایی است. برای خویشتن پذیری ( 79/0 )، برای حرمت نفس ( 63/0 )، وبرای ادراک خویشتن ( 73/0 ) است.
هنجارها
مقیاس های حرمت نفس و خویشتن پذیری روی 200 کارمند بیمارستانی که در پنج بیمارستان عمومی دهلی شاغل بودند اجرا شد. این مقیاس ها با نسخه اصلی درمورد پزشکان وپرستاران بکار رفت، اما در نسخه هندی برای نظافتچی ها وبهیاران استفاده شد، هنجارهای درصدی برای این گروه آماده شده که در جدول 1 آمده است.
مقایسه این هنجارها با هنجارهای "شوستروم" نشان می دهد که بین نمونه بیمارستان ودانشکده تا حد نقطه 99 درصدی تفاوتی وجود ندارد. اما در ربته های درصدی دیگر تفاوتهای عمده ای هست. بنظر می رسد که این مقیاس به خوبی افراد را ازهم تفکیک می کند.
جدول شماره 1- هنجارهای نقطه درصدی
نقاط درصدی نمرات خام
ادراک خویشتن خویشتن پذیری حرمت نفس
99 30 20 16
95 28 16 14
90 27 15 13
85 25 14 – –
80 24 – – – –
75 – – 15 12
70 23 – – – –
65 – – 12 11
60 – – 11 – –
55 22 – – – –
50 21 – – – –
45 – – 10 10
40 20 – – – –
35 – – 9 – –
30 19 – – – –
25 18 – – – –
20 – – 8 8
15 17 – – – –
10 16 – – – –
5 14 7 5
کلید نمره گذاری مقیاس ها ی سنجش ادراک خویشتن
کلید نمره گذاری خرده مقیاس خویشتن پذیری (Sa )
شماره
الف
ب
شماره
الف
ب
1
(
21
2
(
22
3
(
23
4
(
24
(
5
(
25
(
6
(
26
(
7
(
27
(
8
(
28
9
(
29
(
10
(
30
11
(
31
12
32
(
13
33
14
34
(
15
35
16
(
36
(
17
37
(
18
38
(
19
(
39
(
20
(
40
(
کلید نمره گذاری خرده مقیاس حرمت نفس ( Sr )
شماره
الف
ب
شماره
الف
ب
1
21
(
2
22
(
3
23
(
4
24
5
25
6
26
7
27
8
28
(
9
29
10
(
30
(
11
(
31
(
12
(
32
13
(
33
(
14
(
34
15
(
35
(
16
(
36
17
(
37
18
(
38
19
39
20
40
پرسشنامه مقیاس سنجش ادراک خویشتن
نام : نام خانوادگی : سن : تحصیلات :
دستورالعمل :
این پرسشنامه شامل تعدادی وجملات شماره گذاری شده است. هر جمله را بخوانید وببنید کدامیک
از دو جمله بیشتر در مورد شما صادق است. اگر پاسخ شما الف باشد در پاسخنامه جلوی همان شماره زیر حرف "الف" ضربدر بزنید، در صورتیکه "ب" باشد در پاسخنامه جلو شماره سئوال زیر خانه "ب" علامت بزنید.
1. الف- فکر می کنم همیشه باید راست بگویم
ب- همیشه راست نمی گویم.
2. الف- فکر می کنم در هر چیزی که به عهده می گیرم باید در حد کمال بکوشم.
ب- فکر نمی کنم در هر چیزی که به عهده می گیرم باید در حد کمال بکوشم.
3. الف- از اینکه با خودم صادق باشم می ترسم.
ب- از اینکه با خودم صادق باشم نمی ترسم.
4. الف- با خود پسندی احساس گناه می کنم.
ب- با خود پسندی احساس گناه می کنم.
5. الف- با اعتماد به نفس هر کاری ممکن است.
ب- با وجود به اعتماد به نفس همچنان محدودیتهای طبیعی وجود دارد.
6.الف- بعضی اوقات ازتعریف دیگران دست پاچه می شوم.
ب- از تعریف دیگران دست پاچه نمی شوم.
7. الف- من ضعف هایم را می پذیرم.
ب- من ضعف هایم را نمی پذیرم.
8. الف- وقتی حالم خوش نیست کج خلق می شوم.
ب- من کمتر کج خلق می شوم.
9. الف- از اشتباهات می ترسم.
ب- از اشتباهات نمی ترسم.
10. الف- احساس ارزش شخصی من بستگی به میزان موفقیت من دارد.
ب- احساس ارزش شخصی من بستگی به میزان موفقیت من ندارد.
11. الف- من از شکست می ترسم.
ب- من از شکست نمی ترسم.
12.الف- زندگی مطابق میل شخصی من ممکن است.
ب- زندگی مطابق میل شخصی من ممکن نیست.
13.الف- من می توانم ازعهده فرازو نشیب زندگی برآیم.
ب- من نمی توانم ازعهده فرازو نشیب زندگی برآیم.
14. الف- فکر می کنم بسیاری از ارزشهای اخلاقی را زیر پا گذاشته ام.
ب- فکر نمی کنم ارزشهای اخلاقی را زیر پا گذاشته باشم.
15. الف- من بر حسب امیال، علائق و ارزشها زندگی می کنم.
ب- من بر حسب امیال، علائق و ارزشها زندگی نمی کنم.
16. الف- من بر توانائی خویش در تطبیق با موقعیت اعتماد دارم.
ب- من بر توانائی خویش در تطبیق با موقعیت اعتماد ندارم.
17. الف- معتقدم که برای سازگاری در زندگی توانایی فطری دارم.
ب- معتقدم که برای سازگاری در زندگی توانایی فطری ندارم.
18. الف- باید اعمالم را در تعقیب علایق خویش توجیه کنم.
ب- نباید اعمالم را در تعقیب علایق خویش توجیه کنم.
19. الف- ترس از نالایق بودن مرا ناراحت می کند.
ب- ترس از نالایق بودن مرا ناراحت نمی کند.
20. الف- اغلب اوقات دفاع از اعمال گذشته ام را لازم می دانم.
ب- اغلب اوقات دفاع از اعمال گذشته ام را لازم نمی دانم.
21.الف- انتقاد، عزت نفس مرا تهدید می کند.
ب- انتقاد، عزت نفس مرا تهدید نمی کند.
22.الف- پذیرش نظر من از طرف دیگران برایم مهم است.
ب- پذیرش نظر من از طرف دیگران برایم مهم نیست.
23.الف- من انتقاد را فرصتی برای رشد می دانم.
ب- من انتقاد را فرصتی برای رشد نمی دانم.
24. الف- کمتر پشت سر دیگران حرف می زنم.
ب- گاهی کمتر پشت سر دیگران حرف می زنم.
25.الف- من نقاط صعف خودم را برای دوستانم می گویم.
ب- من نقاط صعف خودم را برای دوستانم نمی گویم.
26. الف- دوست دارم با خودم صادق باشم وعواقب آن را تحمل کنم.
ب- دوست ندارم با خودم صادق باشم وعواقب آن را تحمل کنم.
27. الف- در نشان دادن ضعف هایم به غریبه ها تردید می کنم.
ب- در نشان دادن ضعف هایم به غریبه ها تردید نمی کنم.
28. الف- رشد من فقط با توجه به اهداف عالی وقابل قبول اجتماع تدوام خواهد داشت.
ب- رشد من فقط با صادق بودن با خودم امکان دارد.
29. الف- من تناقضات وجود خودم را می پذیرم.
ب- من تناقضات وجود خودم را نمی پذیرم.
30. الف- می کوشم صاف وصادق باشم اما گاهی خطا می کنم.
ب- می کوشم صاف وصادق باشم ومعمولا هستم.
31. الف- دوست داشتن خود امری طبیعی است.
ب- دوست داشتن خود امری غیر طبیعی است.
32. الف- همیشه باید از خطای خود توبه کنیم.
ب- لازم نیست همیشه از خطای خود توبه کنیم.
33.الف- وقتی واقعا خودم را دوست داشته باشم، همه مرا دوست خواهند داشت.
ب- وقتی واقعا خودم را دوست داشته باشم، هنوز هم کسانی هستند که مرا دوست نداشته باشند.
34. الف- من قاطع ومثبت هستم.
ب- من قاطع ومثبت نیستم.
35.الف- بهتر است به حداکثر توانایی خود فکر کنید.
ب- کسی که به حداکثر توانایی خود فکر می کند فریب می خورد.
36. الف- من خود کفا هستم.
ب- من خود کفا نیستم.
37. الف- درارتباط خود با دیگران احساس امنیت واطمنیان می کنم.
ب- درارتباط خود با دیگران احساس امنیت و اطمینان نمی کنم.
38. الف- می توانم اشتباهاتم را بپذیرم.
ب- نمی توانم اشتباهاتم را بپذیرم.
39. الف- با عملکرد ناقص می توانم احساس راحتی کافی داشته باشم.
ب- با اندک نفسی در عملکردم نمی توانم احساس راحتی کافی داشته باشم.
40. الف- تا وقتی که اعتماد بهنفس داشته باشم بر هر مانعی غلبه خواهم کرد.
ب- حتی اگر اعتماد به نفس هم داشته باشم نمی توانم بر همه موانع غلبه کنم.
پاسخنامه مقیاس سنجش ادراک خویشتن
شماره
الف
ب
شماره
الف
ب
1
21
2
22
3
23
4
24
5
25
6
26
7
27
8
28
9
29
10
30
11
31
12
32
13
33
14
34
15
35
16
36
17
37
18
38
19
39
20
40
جدول نمره گذاری
مقیاس ها خویشتن پذیری حرمت نفس ادراک خویشتن ( کل )
نمره خام
نقطه درصدی
تفسیر
1- Scales Measuring Self Percepetion 2- Self – regard
3- Self – Acceptance 4 -Personal Orientation Inventoty
1- K napp
1- Dandes 2- Dogmatism
3- Liberalism
1-Klavetterandmogar
—————
————————————————————
—————
————————————————————
13