پرسشنامه خودکارآمدی مالتیپل اسکلروزیس (MSSS) (ریجبی و همکاران، 2003)
ردیف
عبارات
کاملاً مخالفم
مخالفم
نظری ندارم
موافقم
کاملاً موافقم
1
به همان اندازه که احساس نیاز میکنم، مستقل هستم.
1
2
3
4
5
2
معمولاً میتوانم کارهایی که میخواهم را در زمان مورد نظرم انجام دهم.
1
2
3
4
5
3
میتوانم مانع از این بشوم که بیماری ام اس در روابطم با دوستان و خانوادهام مشکل ایجاد کند.
1
2
3
4
5
4
احساس میکنم که اگر بیماری ام اس نداشتم تعاملات اجتماعی بهتری داشتم.
1
2
3
4
5
5
میتوانم کارهایی برای کمک به کنترل خستگیام انجام دهم.
1
2
3
4
5
6
برنامهریزی برای آینده به من کمک میکند تا با بیماریام کنار بیام.
1
2
3
4
5
7
کارهایی که در خلال روز انجام میدهم در من احساس شادی و رضایت ایجاد میکند.
1
2
3
4
5
8
به خاطر شرایطی که دارم، گاهی اوقات احساس بی کفایتی میکنم.
1
2
3
4
5
9
کاش مجبور نبودم کار کنم یا به فکر انجام کاری باشم.
1
2
3
4
5
10
در کارهایی که سعی در انجام آن دارم، اغلب احساس شکست میکنم.
1
2
3
4
5
11
بعضی وقتها از بودن در مکانهای عمومی احساس شرم میکنم.
1
2
3
4
5
معرفی پرسشنامه:
این مقیاس توسط ریجبی و همکاران در سال 2003 در کشور انگلستان تدوین شده است. این مقیاس ابزاری چند بعدی و خودگزارشی است که برای بزرگسالان تدوین شده و با 14 عبارت و چهار بعد استقلال و فعالیت (5 عبارت)، نگرانیها و علایق (4 عبارت)، کنترل شخصی (3عبارت) و کارآمدی اجتماعی (2عبارت) را میسنجد. نمره گذاری این مقیاس در طیف 6 درجهای لیکرت از کاملاً مخالفم (1) تا کاملاً موافقم (6) صورت میگیرد. دامنه نمرات از 6 تا 84 در تغییر است و نمرات بالاتر به معنای خود کارآمدی بیشتر است. اعتبار این مقیاس در مطالعه اصلی با محاسبه همسانی درونی ضریب آلفای کرونباخ 81/0، تنصیف 83/0 و بازآزمایی 81/0 به دست آمده است. روایی مقیاس نیز با تحلیل مولفههای اصلی و چرخش واریماکس و روایی همگرا و واگرا مورد تایید قرار گرفته است.
بعد از هنجاریابی در ایران:
در پژوهش تنهای رشوانلو و سلیمانیان (1393) که هنجاریابی پرسشنامه خودکارآمدی مالتیپل اسکلروزیس (بیماری ام اس)، را انجام دادهاند. تعداد گویهها از 14 گویه با حذف 3 گویه به دلیل بار عاملی کمتر از 30/0 به 11 گویه تقلیل یافته و در 3 مولفه به شرح جدول زیر طبقهبندی گردید. نمره گذاری این مقیاس در طیف 5 درجهای لیکرت از کاملاً مخالفم (1) تا کاملاً موافقم (5) صورت میگیرد.
مولفهها
تعداد سوالات
سوالات مربوط به هر مولفه
استقلال و فعالیت
4
1، 2، 3 و 4
کنترل شخصی
3
5، 6 و 7
نگرانیها و علایق
4
8، 9، 10 و 11
نحوه نمرهگذاری:
از بین گویههای پرسشنامه، گویههای 4، 8، 9، 10 و 11 دارای نمرهگذاری معکوس میباشند.
روایی و پایایی:
در پژوهش تنهای رشوانلو و سلیمانیان (1393) ضرایب پایایی آلفای کرونباخ و تنصیف کل پرسشنامه به ترتیب، 90/0 و 87/0 گزارش گردیده است. و ضرایب آلفای کرونباخ و تنصیف مولفههای استقلال و فعالیت، کنترل شخصی، نگرانیها و علایق به ترتیب، 80/0، 78/0، 72/0 بدست آمد. و همچنین روایی پرسشنامه نیز مطلوب گزارش شده است.
***************************************
منبع:
تنهای رشوانلو، فرهاد ؛ سلیمانیان، علی اکبر (1393). ویژگیهای روان سنجی مقیاس خودکارامدی مالتیپل اسکلروزیس. فصلنامه تحقیقات علوم رفتاری، دوره 12، شماره 1، صص 9-18.
*************************************