فرم الف: پرسشنامه خودپنداره
با توجه به صفات زیر خود را چگونه شخصی می دانید؟ بر حسب آن که خود را از نظر هر صفت چگونه می بینید یکی از نمره های یک تا هفت را برای خود منظور نمایید و در جای مناسب علامت بگذارید.
7
6
5
4
3
2
1
قوی
ضعیف
عمیق
سطحی
مهربان
ظالم
عصبی
راحت
خوشایند
ناخوشایند
فعال
غیرفعال
خوشحال
غمگین
خوب
بد
زیبا
زشت
با ارزش
بی ارزش
روراست
متقلب
سخت
نرم
تمیز
کثیف
تند
کند
پریشان
آرام
تلخ
شیرین
سالم
مریض
واضح
مبهم
خشن
ملایم
شجاع
ترسو
نامعتبر
معتبر
نابالغ
بالغ
بی استعداد
بااستعداد
خونسرد
خونگرم
متواضع
خودخواه
فرم ب: پرسشنامه خودپنداره
اکنون دلتان می خواهد چگونه شخصی باشید؟ به عبارت دیگر شخص ایده آل شما که دوست دارید مانند او باشید باید دارای چه خصایصی باشد؟ خصایص این شخص را با نمره های یک تا هفت درجه بندی کنید.
7
6
5
4
3
2
1
قوی
ضعیف
عمیق
سطحی
مهربان
ظالم
عصبی
راحت
خوشایند
ناخوشایند
فعال
غیرفعال
خوشحال
غمگین
خوب
بد
زیبا
زشت
با ارزش
بی ارزش
روراست
متقلب
سخت
نرم
تمیز
کثیف
تند
کند
پریشان
آرام
تلخ
شیرین
سالم
مریض
واضح
مبهم
خشن
ملایم
شجاع
ترسو
نامعتبر
معتبر
نابالغ
بالغ
بی استعداد
بااستعداد
خونسرد
خونگرم
متواضع
خودخواه
پرسشنامه خودپنداره راجرز
این پرسشنامه در سال 1938تا 1957 توسط کارل راجرز به منظور سنجش میزان خویشتن پنداری افراد تهیه شده که شامل دو فرم جداگانه "الف" و"ب" است، فرم "الف" خویشتن پنداره پایه یعنی آن گونه که فرد خودش را می بیند و تصوری که در حال حاضر از خودش دارد را می سنجد، فرم "ب" خویشتن پنداره ایده آل یا آرمانی را مورد سنجش قرار میدهد. یعنی آن گونه که فرد آرزو دارد باشد. در هر فرم 25 صفت قطبی (مثبت و منفی) قرار داده شده است. آزمودنی ابتدا باید به فرم الف و سپس ب پاسخ دهد. فرم الف را با توجه به تصویری که از خصوصیات و صفات خود دارد، تکمیل می کند و فرم ب باید بر اساس آرزوها و ایده آل هایش تکمیل شود. طرز تکمیل سوالات به این شکل است که در برابر هر صفت متضادش هم نوشته شده، آزمودنی باید خود را با توجه به آن دو صفت ارزیابی کند وبه خودش نمره ای بین 1تا 7 دهد. این پرسشنامه توسط آقایان محمود نو درگاه (1373)و مهدی محمد کاجی(1372) به عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته مشاوره مورد پژوهش قرار گرفته است. این پژوهشگران پرسشنامه را در مورد گروه های نمونه 500نفر از دانشجویان دختر و پسر کرج تهران و قوچان و570 نفر از دانش آموزان پسر و دختر دبیرستانی تهران اجرا و نتایج زیر را به دست آوردهاند.
اعتبار:
ضریب اعتبار آزمون با استفاده از روش دو نیمه کردن برآورد و معادل 80/0 گزارش شده است (محمد کاجی 1372). و نیز همسانی درونی آزمون با استفاده از محاسبه همبستگی هر سوال با کل آزمون سنجیده و مورد تایید قرار گرفته است.
روایی:
میتوان به دارا بودن روایی محتوایی این تست با توجه به نظریه کارل راجرز (سازنده این مقیاس) و تایید اساتید و متخصصان تکیه کرد و نیز به دلیل تایید همسانی درونی سوالات این آزمون دارای یکی از شواهد روایی سازه است.
شاخص های آمار توصیفی :
گروه ها
میانگین
انحراف معیار
واریانس
دانشجویان
87/9
5/3
02/13
دانش اموزان
58/10
20/4
69/17
نرم تست با استفاده از شاخص های آماری بالا به صورت نمره T با میانگین 50 و انحراف معیار 10 و در جدول زیر ارایه شده است.
حدود نمره ها
1-3
4-6
7-9
10-12
13-15
16-18
19-21
نمره Tدانشجویان
27
36
45
53
56
70
79
نمره T دانش اموزان
29
37
44
51
53
65
72
روش نمره گذاری:
نمره گذاری این آزمون به این طریق است که نمره هر فرد را برای هر سوال از تفاضل یکایک صفات فرم الف و ب آن فرد به دست می آوریم یه این صورت:X1-X2= نمره فرد برای یک سوال(صفت)، که در این فرمول X1 نمره فرد در فرم الف،X2 نمره فرد در فرم ب، با توجه به اینکه 25 سوال داریم اینه ا را به توان 2 رسانده بعد با هم جمع می کنیم، سپس جذرش را می گیریم تا نمره فرد در تست به دست آبد. مطابق فرمول مقابل:
=√(∑▒〖(x_1-x_2)〗^2 ) نمره هر فرد در تست خودپنداره
تفسیر:
خود پنداره مثبت یعنی خویشتن پنداری فرد طبیعی است، یعنی فرد تصویر مثبتی درباره خود دارد. خود پنداره متوسط یعنی فرد تصویر منفی درباره خویشتن دارد. خود پنداره منفی یعنی احتمال روان نژندی در شخص وجود دارد.
سطح خویشتن پندار
طبیعی
متوسط
منفی
نمره خام آزمودنی
0-7
01/7-10
01/10به بالا
********************************************
منابع:
نودرگاه فرد، محمود (1373). ارتباط جو عاطفی با خودپنداره در جوانان. پایانامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه آزاد واحد رودهن.
محمدی کاجی، مهدی (1372). بررسی رابطه خویشتن پنداری با سطوح اضطراب در دانش آموزان دبیرستانی آموزش و پرورش منطقه 8 تهران. پایانامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه آزاد واحد رودهن.
حسنی، نرگس؛ احقر، قدسی؛ اکبری، دکتر ابوالقاسم،شریفی، نسترن (1387). پرسشنامههای پژوهشی در زمینه روان شناسی، مشاوره، علوم تربیتی و جامعه شناسی. انتشارات سخن.
*********************************************