کمال گرایی در کودکان و نوجوانان
تشخیص-پیشگیری-درمان
Perfectionism
کمال گرایی چیست
کمال طلبی، کمال گرایی در روانشناسی باوری است که در آن باید تمام کارها را به شیوه ای وسواسی کامل انجام داد و غیر از آن مورد قبول نیست.
گاهی بعضی از افراد احساس می کنند کارها را باید صد درصد درست انجام دهند و در غیر اینصورت بازنده هستنند
و یا احساس می کنند کاری هایی را که به انجام رسانده اند به اندازه کافی خوب نیستند
کمال گرایی چیست
در مقابل، کمال گرایی ،سازگاری می تواند به افراد برای رسیدن به اهداف خود انگیزه بدهد و باعث شود که این افراد از تلاش خود لذت ببرند.
داده های جدید نشان می دهد که گرایش های کمال گرایانه، در بین نسل های اخیر افراد جوان رو به افزایش است.[
کمال گرایی چیست
یا اینکه نوشتن مقالات و طرح های خود را به بهانه اینکه بایستی آنها را دقیق و بی عیب انجام دهند،به تعویق می اندازند.
در چنین صورتی شخص بجای حرکت در مسیر موفقیّت سعی در کامل بودن دارد.
افرادی که کمال گرا هستند، معتقدند که خود و محیط اطرافشان باید کامل بوده و هرگونه تلاشی در زندگی باید بدون اشتباه و خطا باشد.
تعریف کمال گرایی
کمال گرایی ( Perfectionism )
در علم روان شناسی ویژگی شخصیتی است که خصوصیات آن، با تلاش فرد برای بی عیب و نقص بودن و تنظیم استانداردهایی برای بالاترین سطح عملکرد توصیف می شود و با خود-ارزیابیِ انتقادی و نگرانی در مورد ارزیابی دیگران نیز همراه است.[
تعریف کمال گرایی
کمال گرایی در بهترین تعریف آن، یک نوع ویژگی چند بعدی است، به طوری که روانشناسان توافق دارند که بسیاری از جنبه های مثبت و منفی در آن وجود دارد.
] در فرم ناسازگار آن، کمال گرایی مردم را به تلاش برای رسیدن به یک ایدئالِ دست نیافتنی یا اهداف غیر واقع بینانه سوق می دهد، که اغلب منجر به افسردگی و عزت نفس پایین می شود
کمال گرایی در کودکان
کمال گرایی در کودکان
کمال گرایی در کودکان یکی از صفاتی است که در روانشناسی مورد بحث بسیاری قرار گرفته است.
اگرچه کمال گرا بودن می تواند یک ویژگی مطلوب باشد، با این حال در بعضی مواقع نیز کمال گرایی آسیب هایی را در شخصیت فرد ایجاد می کند.
برخلاف تصور والدین، رشد بیش از حد کمال گرایی در کودکان نه تنها نمی تواند باعث پیشرفت آن ها شود، بلکه کودک مستعد ابتلا به اختلالات اضطرابی و افسردگی می شود.
کمال گرایی در کودکان
در این راه لازم است که والدین یک بازنگری در شیوه تربیتی خود انجام داده و با توجه به تلاش کودک و نه صرفا نتیجه، او را تشویق کنند.
همچنین با افزایش اعتماد به نفس کودک، آموزش مهارت های سازگاری و بهره بردن از مشاوره کودک می توانید به غلبه بر کمال گرایی در کودک خود کمک کنید.
نشانه های کمال گرایی در کودکان
کودکان کمال گرا دارای رفتارهای مشخصی هستند که می توانید آن ها را در هر گروه سنی مشاهده کنید.
ازجمله این رفتارها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
1-حساسیت بیش ازحد نسبت به انتقاد
2-انجام دادن تکالیف به سختی و با گذراندن زمان زیاد به این خاطر که می بایست کاملاً بدون عیب و نقص انجام شود
3-عقب انداختن کارهای سخت
نشانه های کمال گرایی در کودکان
خود انتقادگری بیش از حد و خجالت زده شدن به سادگی
انتقاد کردن بیش از حد از رفتارهای دیگران
دشواری بیش از حد در تصمیم گیری یا ایجاد اولویت بندی
بالا بودن میزان اضطراب به ویژه در زمینه شکست
بازگشت مکرر به نقطه آغاز و شروع مجدد، به این دلیل که کارها عالی انجام نشده است
کمالگرایی در نوجوانان
کمالگرایی در نوجوانان
کمالگرایی در زمان های مختلف زندگی متفاوت است.
با توجه به اینکه دوران نوجوانی دوره ای است که فرد با بحران های خاصی روبرو می شود و نسبت به موضوعاتی که قبلا دریافت کرده تردید می کند،
با مفاهیم جدید تری هم در ارتباط است و دائم سوالاتی در مورد هویت خود و اطرافیانش به ذهنش خطور می کند.
کمالگرایی در نوجوانان
بنابراین اگر در این زمان عزت نفس کافی نداشته باشد به سختی می تواند پاسخی برای سوالاتش بیابد.
کمالگرایی هم یکی از موضوعات مهمی است که نوجوان با آن روبرو می شود. میل به کامل بودن به طور کلی یعنی فرد از اینکه خود واقعی اش را آن گونه که هست، بپذیرد گریزان است،
از خطا می ترسد و دنبال ایده آل هایی است که اغلب با دنیای واقعی همخوانی زیادی ندارند.
به این ترتیب هرچقدر ناهمخوانی بین ایده آل های نوجوان با دنیای واقعی بیشتر باشد، کمالگرایی هم بیمارگونه تر و منفی خواهد بود
کمال گرایی در نوجوانی
یکی از عواملی که باعث می شود نوجوان کمالگرا شود، داشتن ذهن آرمانی است؛ یعنی نمی تواند واقعیات را آن گونه که هست، بپذیرد.
در واقع ذهن کمالگرا بیشتر از آنکه به مسیری که در آن حرکت می کند، توجه داشته باشد، به هدفش و موفق شدن نگاه می کند.
این گونه رفتارها به نوعی کمالگرایی های منفی محسوب می شوند؛
کمال گرایی در نوجوانی
یعنی در کمالگرایی های منفی فرد آنقدر به هدف فکر می کند که موقعیت های پیش رو را از دست می دهد.
به این ترتیب افراد با کمالگرایی منفی از شروع کارها و پذیرش مسوولیت هراس دارند. به نظر می رسد خانواده به گونه ای مشروط روی شخصیت این نوجوانان ارزش گذاری می کند.
کمال گرایی در نوجوانی
مثلا می گوید: «تو بچه خوبی هستی، اگر لباسی که من فکر می کنم در شان توست بپوشی»
یا «اگر نمره خوبی بیاری به تو افتخار می کنم» بنابراین به تدریج خود نوجوان و خواست ها و علایقش نادیده گرفته می شود؛
کمال گرایی در نوجوانی
یعنی او فقط جایی دیده و پذیرفته می شود که مطابق آرمان های پدر و مادرش رفتار کند. خود والدین هم اگر مدام خودشان را با دیگران مقایسه کنند و احساس حسرت و رشک سعی می کنند تمام آرمان ها و آرزوهای خودشان را به فرزندانشان دیکته بکنند
داشته باشند،
و با سختگیری زیاد اصرار دارند فرزندانشان آن گونه که آنها می خواهند اصلا دچار خطایی نشوند
کمال گرایی در نوجوانی
نوجوانان کمالگرا معمولا اگر مطابق میل والدینشان رفتار کنند، احساس امنیتشان به خطر می افتد.
به این ترتیب آنها برای شروع هر کاری به شدت احساس خطر و ناامنی می کنند
ولی خودشان هم نمی دانند این احساس ناامنی از کجا ناشی می شود.
در واقع آنها هیچ وقت بابت ویژگی های واقعی خودشان تایید نمی شوند،
بلکه همیشه تشویق شده اند چون مطابق میل دیگران رفتار کرده یا تصمیم گرفته اند.
بحران هویت و کمال گرایی
بحران هویت در نوجوانی باعث می شود بچه ها بیشتر به سمت کمالگرایی سوق پیدا کنند
چون در ذهنشان شک و تردیدی برای تشخیص درست و غلط بودن به وجود می آید.
به این ترتیب اگر نوجوانی عزت نفس کافی نداشته باشد و قدرت تشخیص او به اندازه در این دوره به شدت دچار بحران می شود و حتی نمی تواند تشخیص دهد چه رنگ، تیم یا تفریحی را دوست دارد لازم رشد نکرده باشد،
.
بحران هویت و کمال گرایی
در این دوره به شدت دچار بحران می شود و حتی نمی تواند تشخیص دهد چه رنگ، تیم یا تفریحی را دوست دارد.
در واقع قدرت انتخاب ندارد چون می ترسد نکند اشتباه کند و با شماتت اطرافیان مواجه شود و اغلب نگران قضاوت دیگران در مورد خودش است. بخش دیگر مشکل کمالگرایی هم مربوط به نوجوانانی است که والدین کمالگرایی داشته اند.
این گونه والدین سعی می کنند تا حد ممکن خطا نکنند.
بنابراین وقتی بچه ها با الگویی روبرو می شوند که خطاهای کمی دارد،
به دلیل تفاوت سن و تفاوت در علایق و سلایق همیشه از آن عقب می مانند.
همین موضوع باعث می شود بچه ها برای اینکه بتوانند با والدین خود همانندسازی کنند همیشه حواسشان باشد مرتکب خطایی نشوند
احساس امنیت و کمال گرایی
برای از بین بردن احساس کمالگرایی در نوجوانان کمالگرا باید قبل از هر چیز به آنها احساس امنیت بدهیم.
ضمن اینکه باید کمالگرایی و خود کلمه کمال را برای آنها تعریف کنیم.
«کمال» به معنای به دست آوردن «همه خوبی ها» نیست،
بلکه یعنی هر فرد را با تمام ویژگی های بد و خوبش بپذیریم؛
احساس امنیت و کمال گرایی
نه اینکه فقط زمانی که مطابق میل ما عمل کند و مدام دنبال خصوصیات و ویژگی های مثبت او باشیم. نوجوان باید بداند در واقع مهم تلاشی است که افراد برای بهتر شدن می کنند، نه اینکه حتما هم باید بهترین باشند.
والدین هم باید این موضوع را به فرزندانشان آموزش بدهند که اشکالی ندارد
اگر گاهی هم نتوانی به طور کامل به آنچه می خواهی برسی.
احساس امنیت و کمال گرایی
هم این است تو تمام تلاش خودت را بکنی. «کمال» خوب بودن به طور کامل نیست، بلکه هر کس باید به طور کامل تلاش کند. البته آمادگی اش را هم داشته باشد، همیشه موفق نخواهد شد.
ضمن اینکه باید این را هم پذیرفت مهم رشدی است که افراد هنگام تلاش کردن حاصل می کنند، نه رسیدنشان به موفقیت کامل
ریشه های کمال گرایی
ریشه های کمال گرایی
برای اینکه در روان آدمی یک ویژگی شخصیتی حسابی پرورده شود و شکل بگیرد،
از لحظه تولد تا بزرگسالی چندین و چند عامل دست به دست هم می دهند.
کمال گرایی نیز طبق تعریف روان شناسان یک ویژگی شخصیتی است.
احتمالا در کودکی یاد گرفته اند که دیگران با توجه به میزان کاریشان به آنها بها داده اند،
در نتیجه احتمالا آنها یاد گرفته اند در صورتی به خود بها دهند که مورد قبول دیگران واقع شوند
ریشه های کمال گرایی
بنابراین عزت نفس آنها براساس معیارهای خارجی پایه ریزی شده است.
این امر می تواند آنها را نسبت به نقطه نظرها و انتقادات دیگران آسیب پذیر و به شدت حساس نماید.
تلاش برای حمایت از خود و رهایی از این گونه انتقادات سبب می گردد کامل بودن را تنها راه دفاع از خود بدانند.
بعضی از احساسات ، افکار و باورهای منفی مرتبط با کمال گرایی
1-ترس از بازنده بودن: افراد کمال گرا ، غالبا شکست و رسیدن به هدفهایشان را با از دست دادن ارزش و بهای شخصی مساوی می دانند.
2-ترس از اشتباه کردن: افراد کمال گرا ، غالبا اشتباه را مساوی با شکست می دانند.
موضع آنها در زندگی حول و حوش اجتناب از اشتباه است.
کمال گراها فرصتهای یادگیری و ارتقا را از دست می دهند.
بعضی از احساسات ، افکار و باورهای منفی مرتبط با کمال گرایی
3-ترس از نارضایتی: افراد کمال گرا ، در صورتی که دیگران شاهد نقایص یا معایب کارشان باشند، غالبا به دلیل ترس از عدم پذیرش از سوی آنان ، دچار وحشت می گردند.
غالبا به دلیل ترس از عدم پذیرش از سوی آنان ، دچار وحشت می گردند.
تلاش برای کامل بودن در واقع روشی جهت حمایت گرفتن از دیگران به جای انتقاد ، طرد شدن یا نارضایتی می باشند.
بعضی از احساسات ، افکار و باورهای منفی مرتبط با کمال گرایی
4-همه یا هیچ پنداری: افراد کمال گرا ، بندرت بر این باورند که در صورت به پایان رسیدن یک کار ، بطور متوسط هنوز با ارزش هستند.
افراد کمال گرا ، در دیدن دورنمای موقعیتها دچار مشکل هستند.
برای مثال ، دانش آموزی که همیشه نمره A داشته ، در صورت گرفتن نمره B بر این باور است که من یک بازنده هستم.
بعضی از احساسات ، افکار و باورهای منفی مرتبط با کمال گرایی
5-تاکید بسیار بر روی بایدها: زندگی افراد کمال گرا ، غالبا براساس لیست پایان ناپذیری از بایدها بنا شده است، که با قوانین خشکی برای هدایت زندگی آنها ، به خدمت گرفته می شود.
افراد کمال گرا با داشتن چنین تاکیدهایی برروی بایدها بندرت بر روی خواسته ها و آرزوهای خود حساب می کنند.
اعتقاد داشتن به این امر که دیگران به آسانی به موفقیت می رسند: افراد کمال گرا ، مشاهدات خود را به گونه ای جمع آوری می کنند، که بگویند افراد دیگر با کمترین تلاش ، خطاهای کم ، استرسهای عاطفی کمتر و بالاترین اعتماد به نفس به موفقیت دست می یابند.
در عین حال افراد کمال گرا کوششهای خود را پایان ناپذیر و ناکافی تلقی می کنند.
دلایل شکل گیری شخصیت کمال گرا در افراد
معمولا شکل گیری ریشه هایی کمال گرایی در افراد متفاوت است اما عمده دلایل آن را میتوان به صورت زیر تقسیم بندی کرد
دلایل شکل گیری شخصیت کمال گرا در افراد
1-والدین قدرت طلب
آدم هایی که بیش از حد کمال گرا هستند احتمالا در کودکی والدینی قدرت طلب داشته اند؛
پدر و مادری که از ابتدا به کودک خود چنین القا میکنند که «همیشه ما درست می گوییم، همیشه حق با ماست و همیشه ما درست رفتار می کنیم».
این والدین نه چندان محترم، تفاوت توانایی های خودشان و کودک نازنینشان را درک نمی کنند
دلایل شکل گیری شخصیت کمال گرا در افراد
به همین خاطر سعی می کنند با تنبیه کودکانشان را مجبور کنند به معیار های والایشان دست یابند.
معیارهایی که آن قدر غیرواقع بینانه اند که در کمتر موردی کودکانشان می تواند به آنها دست یابند.
روان شناسان به این سبک به اصطلاح تربیت بچه، سبک «والدین قدرت طلب» می گویند.
دلایل شکل گیری شخصیت کمال گرا در افراد
۲. والدین کمال گرا
همانطور که در ادبیات کهن ما نیز گفته شده است، «گندم از گندم بروید جو ز جو».
ویژگی کمال گرایی نیز از این قاعده مستثنا نیست و غیر از والدین دیکتاتور، والدین کمال گرا نیز فرزندان کمال گرایی تحویل جامعه می دهند.
والدینی که خودشان کمال گرا هستند، نه تنها موفقیت های کودکانشان را کوچک می شمارند بلکه موفقیت های خودشان را هم قبول ندارند
دلایل شکل گیری شخصیت کمال گرا در افراد
آنها شخصیتی وسواسی و بیش از حد منظم دارند
کودکان این افراد به همین خاطر هرگز هیچ وقت احساس خوبی نسبت به موفقیت هایشان ندارند
در نتیجه احساس خوبی نسبت به خودشان هم ندارند چون هیچ وقت نتوانسته اند والدینشان را خشنود کنند
دلایل شکل گیری شخصیت کمال گرا در افراد
۳. باورهای فردی
بعضی باورهای افراد که موجب کمال گرایی می شوند عبارتند از: الف) نیاز به تایید؛ «همه افراد مهم زندگی من از جمله والدین، همسر، بچه ها و همکارانم باید مرا تایید کنند و دوستم بدارند». ب) انتظارات بیش از حد از خود؛ «اگر من در همه زمینه ها با کفایت نباشم فرد بی ارزشی هستم».
دلایل شکل گیری شخصیت کمال گرا در افراد
ج) مستعد سرزنش؛ «اگر من نتوانم به پیروزی دست پیدا کنم، دیگران حق دارند مرا تنبیه کنند». د) نگرانی بیش از اندازه؛ «چه موقعیت حساس باشد و چه نه، من باید به هر حال نگران باشم». ه) پرهیز از مشکلات؛ «فرار از مشکلات بهتر از درگیر شدن با آنهاست».
ویژگی های افراد کمال گرا
ویژگی های افراد کمال گرا
۱. معیارهای سطح بالا
آنها معتقدند که همه چیز باید کامل و بی نقص باشد، به خودشان و دیگران سخت می گیرند.
فرقی نمی کند که چه کار می کنند. آشپزی ، ورزش یا کار.
مهم این است که باید آن را کامل و بدون کوچک ترین نقصی انجام دهند.
و اگر کمی کار ایراد داشته باشد احساس می کنند شکست خورده اند.
بنابراین همیشه فقط کارهایی را انجام می دهند که در آن مهارت دارند و دایره فعالیت هایشان محدود می شود.
این افراد اغلب زمینه ای خاص را برای رسیدن به حد مطلوب انتخاب می کنند.
ویژگی های افراد کمال گرا
۲. کمتر کسی به حد مطلوب آن ها می رسد
برای آن ها هیچ کس آن طور که باید نیست.
کمال گرایان همیشه قادرند به اندازه کافی از دیگران اشکال بگیرند،
فرقی نمی کند که طرف مقابل چه کسی باشد، مهم این است آن طور که باید نیست.
ویژگی های افراد کمال گرا
۳. جذب کسانی می شوند که بالقوه کمال گرا هستند
افراد کمال گرا معمولا به سراغ کسانی می روند که توانایی کمال گرا شدن را داشته باشند.
اکثر کمال گرایان طرح به کمال رساندن همسران را نیز دارند.
ویژگی های افراد کمال گرا
۴. گرایش به ناراحتی و افسردگی دارند
آنها به جای این که از امکاناتی که دارند لذت ببرند،
غصه می خورند که چرا در زندگی به حد مطلوب خود نمی رسند و این امر باعث می شود که همیشه تا حدی افسرده باشند.
کمال گرایی خوب، کمال گرایی بد
کمال گرایی خوب، کمال گرایی بد
روان شناسان نیز دریافتند که کمال گرایی نیز جنبه های مثبت و منفی دارد.
در نیمه دوم قرن بیستم، روان شناسی به نام «هاماچک»، کمال گرایی را به بهنجار و نابهنجار تقسیم کرد.
کسانی که کمال گرای بهنجار یا سازگارانه هستند معیار های بالایی را برای خود در نظر می گیرند
اما به جای اینکه رسیدن یا نرسیدن به آن معیار ها برایشان مهم باشد،
نفس تلاش کردن برای رسیدن به هدف برایشان اهمیت دارد.
کمال گرایی خوب، کمال گرایی بد
کمال گرایان مثبت از کار و تلاش زیاد لذت می برند
وقتی که در انجام دادن یا ندادن کاری آزادند، سعی می کنند آن را به بهترین نحوی که می توانند انجام دهند.
کمال گرایی بهنجار نه تنها موجب مشکلی نمی شود
بلکه باعث می شود که فرد استعداد های خود را شکوفا کند و به احساس رضایت شخصی بالایی دست یابد.
کمال گرایی خوب، کمال گرایی بد
برخلاف کمال گرایی بهنجار، کمال گرایی نابهنجار به همان تعاریف اولیه نزدیک تر است؛
کمال گرایان نابهنجار یا روان رنجور بیشتر در فکر آن هستند که مبادا اشتباهی از آنها سر بزند.
آنها هیچ وقت کاملا احساس پیروزی نمی کنند.
کمال گرایی خوب، کمال گرایی بد
آنها حتی اگر از دیگران بهتر کار کنند، باز هم احساس رضایت نمی کنند.
این افراد هرچقدر هم که به موفقیت دست پیدا کنند، راضی نیستند و خود را سرزنش می کنند و هدف بالاتری را در نظر می گیرند.
آنها در این زنجیره بی انتها گیر می کنند و همیشه با خودشان درگیرند
انواع کمال گرایی
روان شناسان با توجه به علت های کمال گرایی، ۳ نوع از آن را مشخص کرده اند
انواع کمال گرایی
۱. کمال گرایی خودمدار
این همان نوعی است که در تعاریف ابتدایی همین مطلب بر روی آن تاکید کردیم؛
یعنی خود فرد در مورد خودش توقعات بالایی دارد و از شکست می ترسد.
انواع کمال گرایی
۲. کمال گرایی دیگرمدار
این نوع از افراد کمال گرا، نه تنها خودشان بلکه دیگران را نیز آزاد میدهند.
تصور کنید که یک مربی یا یک کاپیتان کمال گرا، چطور عزت نفس اعضای تیم را له و لورده می کند
یا یک استاد کمال گرا با دانشجویانش چه می کند
انواع کمال گرایی
۳. کمال گرایی القا شده توسط اجتماع
در بعضی موارد ریشه درد در جامعه است؛ به این معنا که ارزش های جامعه القا می کند که همه افراد باید به بهترین ها برسند.
تصور کنید که موقعی که تیم ملی به جام جهانی می رود،
همه مردم توقع داشته باشند و همه مطبوعات تیتر بزنند که «ما باید قهرمان جام جهانی شویم».
پیامدهای ازدواج با فرد کمال گرا
پیامدهای ازدواج با فرد کمال گرا
وقتی کسی به راحتی تحت تاثیر شکست و ناکامی اش قرار می گیرد و استاندارد های غیر واقعی برای خودش دارد
چگونه می تواند با همین توقعات و انتظاراتش اطرافیانش را درگیر نکند؟
به این سوال ها پاسخ دهید تا متوجه شوید همسر شما هم یک کمال گرا است یا خیر:.
1-آیا احساس می کنید مدام مورد انتقاد قرار می گیرید؟. آیا همسر شما مرتبا شما را ناامید
می کند؟.
2-آیا همسر شما سعی می کند تمام امور مربوط به شما را نیز کنترل کند،
پیامدهای ازدواج با فرد کمال گرا
چون به شما اعتماد ندارد که بتوانید کارهای تان را طبق استاندارد های او پیش ببرید؟
اگر پاسخ شما مثبت است پس یعنی همسر شما با این اضطراب درگیر است که مدام شما را کنترل کند.
یادتان باشد، کمال گرایی با ترس از شکست تغذیه می شود
و اگر همسرتان فکر کند شما نمی توانید کاری را کاملا درست انجام دهید،اضطرابش بیشتر خواهد شد
پیامدهای ازدواج با فرد کمال گرا
شاید با همسرتان جروبحث کنید که اجازه دهد کار ها را به روش خودتان انجام دهید یا دست از کنترل شما بردارد تا با هم دچار اختلاف نشوید.
هیچکدام از این رهکار های در درازمدت به نفع هیچکدام تان نیستند؛
همسر شما از تمام فشار ها و قید و بند هایی که برای خودش ایجاد کرده خسته و فرسوده خواهد شد
و شما نیز از رفتار های او خشمگین و ناراضی و آزرده خواهید شد
پیامدهای ازدواج با فرد کمال گرا
از سویی دیگر، آن هایی که با کمال گرایی درگیرند به مرور زمان دچار اختلاف ها و جروبحث های روزافزون خواهند شد
که هیچ راه حلی نیز نمی توانند برای آن ها پیدا کنند.
نکاتی برای تان داریم تا با کمک آن ها حد و حدودی برای خود مشخص کنید و از اختلافات مرتبط با کمال گرایی بکاهید
پیامدهای ازدواج با فرد کمال گرا
مشکل را شناسایی کنید
اگر مشکلی را تشخیص ندهیم نمی توانیم برطرفش کنیم.
اگر فکر می کنید همسرتان دچار کمال گرایی است، این موضوع را در گفتگویی مهربانانه و با روشی دوستانه مطرح کنید.
هر چه بیشتر در مورد مشکلی که موجود دارد بدانید، راحت تر می توانید قدم بعدی را بردارید
پیامدهای ازدواج با فرد کمال گرا
از مشاوره به صورت فردی یا با هم دیگر کمک بگیرید
اگر مشکل کمال گرایی در رابطه ای وجود داشته باشد چیزی است که نیاز به استراتژی هایی برای کنترل اضطراب و افزایش خود باوری دارد.
کمک گرفتن از یک مشاور حرفه ای که در زمینه ی اضطراب کار می کند در بهبود شرایط حال حاضر بسیار مفید خواهد بود.
پیامدهای ازدواج با فرد کمال گرا
زوج درمانی نیز ایده ی خوبی است.
در اغلب موارد شما به عنوان یک زوج که درگیر کمال گرایی هستید نیاز به یک زاویه دید سوم دارید تا مطمئن شوید نیاز های هم را می توانید برآورده کنید
پیامدهای ازدواج با فرد کمال گرا
ارتباط خیلی مهم است
ارتباط موثر در تمام جبنه های یک رابطه ی دو نفره اهمیت دارد و می تواند یک ازدواج موفق و سالم را از یک ازدواج پُرچالش نیز متمایز کند.
هر دو طرف باید احساس کنند که حرف های شان شنیده می شود و ارزش دارد.
ارتباط شفاف و سالم باید بر پایه ی درک متقابل و احترام میان دو طرف باشد.
حتما به طور منظم زمان هایی را برای گفتگو با هم در نظر بگیرید و اجازه ندهید مشغله ها و مسئولیت ها، فرصت این ارتباط صمیمانه را از شما بگیرند.
پیامدهای ازدواج با فرد کمال گرا
حد و مرز ها را مشخص کنید
شما به عنوان همسر یک فرد کمال گرا حتما باید به باور ها و استاندارد های خودتان پایبند بمانید و تحت تاثیر باور های منفی همسر کمال گرای تان نباشید.
شاید شما نیاز به مشاوره ی فردی داشته باشید تا مهارت های لازم را فرا بگیرید.
وقتی همسرتان از شما انتقاد می کند یا به دلیل اضطراب زیادی که درگیرش است می خواهد کاملا کنترل تان کند،
پیامدهای ازدواج با فرد کمال گرا
با آرامش به او یادآوری کنید که حدود باور های شما کجاست و همانجا باید او اضطرابش را پایان بدهد،
چون در این منطقه فقط شمایید که کنترل خود را به دست می گیرید.
توافق و سازش، ابزار قدرتمندی در ازدواج است، اما پایبند ماندن به اصول و باور های شخصی تان نیز ضروریست
نظریه های کمال گرایی
کمال گرایی از دیدگاه فروید
اساس مشاهدات فروید درباره تئوری «فراخورد» به این ترتیب است.
برخی روان رنجورها پایبند قوانین اخلاقی شدید هستند،.
بدین معنی که محرک اصلی در زندگی آن ها خوشبختی نیست بلکه،
تکامل و برتری یافتن است.
زندگی آن ها را یک سلسله «حتماها و بایدها» تشکیل می دهد.
آن ها باید در هر کاری به حد کمال برسند و به بهترین گونه ای آن را انجام می دهند وگرنه خشنود نخواهند شد.
کمال گرایی از دیدگاه فروید
زندگی آن ها را یک سلسله «حتماها و بایدها» تشکیل می دهد.
آن ها باید در هر کاری به حد کمال برسند و به بهترین گونه ای آن را انجام می دهند وگرنه خشنود نخواهند شد.
شخصی با این ویژگی ها باید به هیچ روی در داوری اشتباه نکند یا این که شوهر یا زن یا دختر و یا پسر ایده آل باشد و خلاصه این که او را آدمی بی عیب و نقص بپندارند
کمال گرایی از دیدگاه فروید
هدفهای اخلاقی این اشخاص که اجباراً به طرف آن ها رانده می شوند، پیوسته و بی رحمانه به آن ها حکم فرمایی می کنند.
این گونه افراد تصادف و اتفاقاتی که آن ها را به هیچ روی نمی توانند کنترل کنند، باور ندارند، زیرا آن ها احساس میکنند که باید بتوانند همه ی عوامل، حتی اضطراب را کنترل کنند و در زندگی هیچ گاه نباید اشتباه کنند.
کمال گرایی از دیدگاه فروید
اگر این گونه افراد نتوانند به آرمان های خود ساخته و بسیار دشوار اخلاقی خود برسند اضطراب و احساس تقصیر به آنها دست خواهد داد
کمال گرایی از دیدگاه پرلز
پرلز معتقد است وضعیت های ناتمام یا گشتالت های ناقص، سائق انسان را معین می کنند. او می گوید:
هر موجود زنده ای به تمامیت و کمال خواهی گرایش دارد.
هر چیزی که این گشتالت را باز دارد یا بگسلد، برای موجود زنده زیان آور است و به وضعیت ناتمام می انجامد که بی تردید نیازمند به پایان رساندن است.
کمال گرایی از دیدگاه پرلز
پرلز در شخصیت دو منش ویژه را عنوان کرده است.
یکی منشی که تمامیت گرا و مقتدر است و او آن را شخصیت حاکم و سلطه جو می نامند
کمال گرایی از دیدگاه پرلز
دیگری منشی است که مخالف اولی است و وی آن را شخصیت مطیع و پیرو می نامند.
به عقیده پرلز اگر فراخودی وجود دارد باید «خود» مادونی هم وجود داشته باشد.
به اعتقاد او، فروید نصف کار را انجام داده است، او شخصیت حاکم یعنی همان فراخود را دریافته ولی از وجود شخصیتی دیگر که مادون است غفلت کرده است.
کمال گرایی از دیدگاه پرلز
مطابق تعبیر پرلز، شخصیت حاکم، مقتدر و تمامیت گر است. او بهترین را می خواهد.
شخصیت حاکم یک دیکتاتور و قلدر است و با واژه ها و عباراتی مانند «شما باید» و«شما نباید»رفتار می کند و با تهدید دست به کنترل می زند و رفتار را زیر نفوذ می گیرد.
بنابراین در درون هر فردی این دو منش پیوسته برای بدست گرفتن کنترل در تلاش و تکاپو هستند و شخص به اجزای کنترل کننده و کنترل شونده تقسیم می شود
کمال گرایی از دیدگاه آدلر
آدلر (۱۹۶۳) معتقد است انسان برای رسیدن به کمال تلاش میکند و این یک امر فطری است،
به طوری که بخشی از زندگی محسوب می شود و بدون آن زندگی ممکن نیست.
از نظر آدلر کمال وقتی مفید، مثبت و سازنده است که در جهت علاقه ی اجتماعی باشد
و توانایی شخص را به حداکثر برساند و هنگامی منفی و مخرب است که فرد آن را به جهت زیر سلطه قرار دادن دیگران به کار گیرد
اختلالات روانی در افراد کمال گرا
اختلالات روانی در افراد کمال گرا
تجربه زندگی در دنیایی که به آن اشاره شد، می تواند فرد را مستعد بیماری ها و مشکلات روانی زیادی کند.
حساسیت بیش از حد در خصوص اشتباه و یا ناکامی، خطر ابتلا به افسردگی را به گونه قابل توجهی افزایش می دهد.
همچنین به تعویق انداختن کارها به دلیل ترس از ناکامل بودن،
می تواند فرد کمال گرا را بیش از حد مضطرب کند و در معرض انواع مختلفی از اختلالات اضطرابی قرار دهد
اختلالات روانی در افراد کمال گرا
افراد کمال گرا در روابط بین فردی، پیشرفت تحصیلی ، شروع دوستی ها، اقدام برای ازدواج، انتخاب شغل و شروع کسب و کار نیز تعارضات و تردیدهای بی شماری را تجربه می کنند
که می تواند منجر به فرصت سوزی شود
با این اوصاف به خوبی درک خواهید کرد که چرا جاده موفقیت و جاده کمال گرایی دو مسیر کاملا جدا هستند
اختلالات روانی در افراد کمال گرا
و قرار گرفتن در مسیر کمال گرایی چگونه می تواند شما را از دستیابی به موفقیت دور کند
درمان کمال گرایی
درمان کمال گرایی
۱. باور کنید که می شود تغییرش داد
خیلی از افراد تا به یقین برسند که «ویژگی شخصیتی» یا «بیماری روان شناختی» خاصی دارند، قافیه را باخته و سعی در متقاعد کردن خود و دیگران دارند تا با این وضعیت کنار بیایند.
آنها رفتارشان را به بیماری یا شخصیت شان ربط می دهند و نه خودشان و این کار آسانتری است.
تا زمانیکه روند این برچسب زدن ها ادامه داشته دارد پیشگویی آنها نیز درست از آب درمی آید و آنها تغییر نمی کنند چون باور دارند که تغییر نمی کنند.
درمان کمال گرایی
۲. علت کمال گرایی تان را بشناسید
همین که بدانید والدینتان دیکتاتور بوده اند یا کمال گرا، همین که ته ذهنتان معلم کلاس اولتان را به یاد بیاورید که فقط بچه هایی که ۲۰ می گرفتند را دوست داشت، همین دانستن ها باعث می شود که بهتر خودتان و کمال گرایی تان را بشناسید و این کمک کننده است.
درمان کمال گرایی
۳. باورهای غیرمنطقی تان را بازسازی کنید
این گام در واقع شبیه به لقمه لقمه کردن غذا است تا بتوانیم آن را ببلعیم.
همانطور که ما قادر نخواهیم بود لقمه بزرگی را ببلعیم، موضوع مهم و مبهمی مانند «کمال گرایی» را نیز به یکباره نمی توان حضم کرد.
یک بار دیگر به بخش سوم علت های کمال گرایی بر میگردیم.
همانطور که پیش تر اشاره شد تمام باورهایی که در آن بخش به آنها پرداختیم بلحاظ منطقی درست نیستند اما چون افراد سال ها با آنها زندگی کرده اند این موارد در ناخودآگاه آنان حک شده است.
درمان کمال گرایی
هنگامی که فرد کمال گرا قصد انجام کاری که به گمان خودش بزرگ است را دارد و یا هنگامیکه به گمان خودش شکست می خورد این باورهای غلط در ذهن او دست به کار می شوند و شروع به تخریب های همیشگی می کنند.
در همان لحظات باید آن ها را یادداشت کرد و در مقابل هر کدام باوری را نوشت که کمی منصفانه تر است.
تکرار این کار باعث می شود که ذهن کم کم یاد بگیرد تا خود به خود به همان باورهای منصفانه تر فکر کند و نه باورهای کمال گرایانه.
درمان کمال گرایی
۴. والدین تان را آگاه کنید
اگر والدین آگاه باشند که تربیت فرزندانشان به شیوه ارباب منشانه، در آینده تاثیری اینچنین ناخوشایند روی آنها خواهد گذاشت، احتمالا کمی خودشان را کنترل خواهند کرد.
این مطالب را می شود از طریق مشاوره های پیش از ازدواج یا در قالب مشاوره های روان شناختی هنگام بارداری یا پرورش فرزندان به آنها آموزش داد
درمان کمال گرایی
5-ارتباط برقرار کنید، اما مقایسه نه
خیلی از ما به خاطر مقایسه ی خودمان با کسانی که از آنها در ذهن مان اسطوره ساخته ایم، دچار کمال گرایی می شویم. این احساس کمال گرایی از آنجایی نشات می گیرد که زندگی فلان شخص به خصوص را ایدئال و بی نقص تصور می کنیم.
اگر شما هم چنین عادتی را در خودتان سراغ دارید، بدانید که به جای این طرز فکرِ دور از واقعیت باید چشم تان را روی خودِ واقعی آن شخص باز کنید
درمان کمال گرایی
شاید زندگی شخص موردنظر دارای جنبه های خیلی جذابی باشد، اما این واقعیت را فراموش نکنید که حتی چهره های معروف هم لحظات سختی در زندگی شان داشته اند که شما از آنها بی خبرید.
پس اگر قرار است خودتان را مقایسه کنید، خودتان را با انسان های واقعی مقایسه کنید؛ نه فقط با تصاویر لحظات خاص شان
درمان کمال گرایی
اما بهتر است که اصلا دست از مقایسه های این چنینی بردارید و از خودتان بپرسید که میل دارید کدام خصوصیت شخص مقابل را در خودتان داشته باشید.
آیا ازدواجش، شغلش یا حس شوخ طبعی اوست که برای شما جذاب جلوه می کند؟ غبطه نخورید و خودتان را به خاطر نداشتن خصوصیت موردنظر نرنجانید.
در عوض، به دنبال راهکاری باشید تا گونه ای از خصوصیات پسندیده ای را که در شخص مقابل می بینید، در خودتان پرورش بدهید.
درمان کمال گرایی
6-با پرهیز از قضاوت زودهنگام، تحمل تان را برای رشد و ادامه ی مسیر افزایش بدهید
همه ی ما عاشق آن لحظه ای هستیم که بنشینیم و نتیجه ی مطلوب کارمان را نظاره کنیم، اما واقعیت این است که خیلی از کارها زمان می برد تا در حد انتظارات مان خوب از آب دربیایند و به همین خاطر ممکن است نتیجه ی بسیاری کارها در تلاش های ابتدایی با نتیجه ی دلخواه مان فاصله داشته باشد.
درمان کمال گرایی
. بدانید هرکاری با صبر و ممارست به بار می نشیند.
پس وقتی کار نیمه تمام تان را ارزیابی می کنید و خلاها و نواقص را می بینید، به جای اینکه با قضاوت زودهنگام به خودتان تلقین کنید که گویا قرار نیست به هدف برسید، به مسیرتان ادامه بدهید و مراحل بعدی کار را در پیش بگیرید.
درمان کمال گرایی
قسمت های نیمه تمام را نشانه ی شکست پروژه در نمای کلی فرض نکنید و بپذیرید این فقط بخشی از مسیر است.
بدانید که همه ی مراحل کار به نوبه ی خودشان ارزشمند و حیاتی شمرده می شوند.
درمان کمال گرایی
7-وقت و انرژی خود را بیشتر به کاری اختصاص بدهید که روی نتیجه ی نهایی تاثیرگذارتر باشد
اگر گرفتار کمال گرایی شوید، حتی برای کوچک ترین جزئیات نیز باید بیش از اندازه ی لازم وقت صرف کنید.
افراد کمال گرا گاهی به قدری درگیر توجه افراطی به جزئیات می شوند که اصل قضیه را فراموش می کنند.
مثل کسی نباشید که جنگل می رود و چون فقط تک تک درختان را می بیند می پرسد که «پس خودِ جنگل کو؟!» این درحالی است که باید وقت تان را سهمیه بندی کنید و ببینید که هر قسمت از پروژه به چقدر زمان و توجه نیاز دارد
درمان کمال گرایی
اگر احساس کردید که دارید زمان و توجه زیادی را به قسمتی از کار که لزوما نیازمند آن همه رسیدگی نیست اختصاص می دهید، حتما از خودتان بپرسید که آیا بهتر نیست وقت و انرژی خود را در قسمت دیگری از پروژه که نیازمند رسیدگی بیشتر است، صرف کنید.
درمان کمال گرایی
پرسش دقیق تر این است که آیا صرف زمان و انرژی بیشتر روی این قسمت از کار واقعا در نتیجه ی نهایی تفاوتی ایجاد می کند یا خیر.
پس به جای اینکه همه ی توان خود را روی رسیدن به کمال و تمامیت در تک تک جزئیات بگذارید، ببینید که باید وقت و انرژی خود را کجاها صرف کنید تا به هدف اصلی پروژه نزدیک تر شوید
غلبه بر کمال گرایی
غلبه بر کمال گرایی
1-شناسایی افکار کمال طلبانه ، اولین گام در غلبه بر کمال گرایی
از طریق بررسی لیست زیر، مهم ترین افکار خود را در رابطه با کمال گرایی شناسایی کنید:
همه چیز همواره باید کامل باشد.
بدون کامل بودن، محال است موفق شوم.
تنها در صورتی ارزشمند هستم که به موفقیت برسم.
غلبه بر کمال گرایی
لیست طولانی از بایدها و اجبارها
کوچک ترین اشتباه مساوی با شکست است.
ناکامی و شکست فاجعه آمیز و غیرقابل تحمل است.
برای اجتناب از ناکامی راهی جز کامل بودن وجود ندارد.
2-مقابله با افکار کمال طلبانه برای غلبه بر کمال گرایی
به عنوان یک فرد کمال گرا ممکن است با یک یا چند مورد از باورهای ذکر شده درگیر باشید.
در این مرحله باید با افکار شناخته شده، چالش کنید.
بهتر است افکارتان را یادداشت کنید و در مورد آن ها فکر کنید.
به عنوان مثال می توانید با فکر "همه چیز باید همیشه کامل باشد" اینطور چالش کنید که "این فکر از کجا آمده؟ چه کسی گفته اگر کامل نباشم، موفق نمی شوم؟
از دوستانم چه کسانی را می شناسم که کامل نیستند، اما کارهایشان در حال بهبود و رشد است؟"
چالش با افکار می تواند منجر به ایجاد تغییرات ذهنی قابل توجهی شود.
در صورتی که بتوانید باورها و افکارتان را تغییر دهید، در حقیقت منبع تغذیه رفتارهای کمال طلبانه را خاموش کرده اید و خواهید توانست از یک زندگی طبیعی لذت ببرید و طعم شیرین موفقیت را بچشید.
3-کنار گذاشتن بایدها برای غلبه بر کمال گرایی
باید ها را کنار بگذارید.
در نظر گرفتن حجم زیادی از بایدها ، می تواند به شدت مانع حرکت و رشدتان شود.
پیشنهاد می کنیم در طی روز به بررسی جملات و افکارتان بپردازید و به این توجه کنید که در طی یک روز، چه تعداد "باید" برای رفتارها و تصمیم هایتان در نظر می گیرید؟
"باید درس بخوانم" ، "باید اول شوم" ، "باید ساعت مطالعه ام را بیشتر کنم" و…
مواجه شدن با بایدها می تواند باعث ایجاد ترس، مقاومت، سکون و بی حرکتی شود. به جای استفاده از کلمه "باید"، از خودتان بپرسید "من چه نیازها، خواسته ها و آرزوهایی دارم؟" بر خواسته ها و آرزوهای تان تمرکز کنید و روش هایی برای محقق کردن آن ها انتخاب کنید.
جمله "خواسته و آرزوی من این است که بهتر درس بخوانم و در کنکور موفق شوم" باعث می شود تا بتوانید راحت تر درس بخوانید و اهمال کاری را کنار بگذارید.
این جمله بیش از آنکه به ترس ها و نگرانی ها اشاره کند، بر آرزوها و نیازهایتان تمرکز دارد و شما را برای حرکت، با انگیزه می کند
4-اولویت بندی راهی برای غلبه بر کمال گرایی
اولویت ها را مشخص کنید.
حالا که تصمیم دارید به جای بایدها، بر خواسته هایتان از زندگی تمرکز کنید، لازم است بتوانید آن ها را اولویت بندی نیز کنید.
ممکن است خواسته های زیادی داشته باشد. پس لازم است آن ها را به ترتیب اولویت قرار دهید و برای محقق کردن آن ها دست به کار شوید
این اولویت بندی می تواند شما را از سردرگمی نجات دهد و در مسیر اقدام و عمل موثر قرار دهد. پس از دست یافتن به هر اولویت ، می توانید تلاش برای اولویت بعد را آغاز کنید
کلام آخر درباره کمال گرایی
در پایان توصیه می کنیم از زیبایی های مسیرزندگی و موفقیت لذت ببرید. در طول دوره تلاش برای محقق کردن خواسته هایتان سعی کنید تا از فرآیند تلاش هایتان نیز لذت ببرید. فکر کردن به هدف و عجله برای محقق کردن آن، می تواند شما را زودتر از موعد خسته و بی انرژی کند
بهتر است از زیبایی های مسیر موفقیت نیز لذت ببرید و با رسیدن به اولویت بعدی، خودتان را برای مواجه شدن با چالش های یک جاده جدید و منحصر به فرد و لذت بردن از آن آماده کنید. به یاد داشته باشید، موفقیت در یک قدمی شماست؛ اگر مسیر آن را به درستی بشناسید
پایان