پاورپوینت کاهش جمعیت ضربه ای سهمگین بر پیکر مسلمین

سیاست جمعیتی
براساس نگرش اسلام
به «معنی زندگی و جامعه سازی»

جمعیت و توسعه
جمعیت و توسعه
هو الله
رب العالمین
الاسلام یعلو ولایعلی علیه

مراحل بحث:
درسه مرحله:
موضوع شناسی: جمعیت شناسی
حکم شناسی: نگرش و راهبرد دین
آینده سازی: سیاست جمعیتی آینده

جمعیت شناسی (دموگرافی):
مطالعه حجم، ترکیب، ساختار، توزیع، رشد، تحولات، فعالیت ها، حرکت های جمعیتی
و بررسی رابطه آنها با عوامل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی، اجتماعی
مرحله اول: موضوع شناسی
مباحث جمعیتی برای کسانی قابل تحلیل و درک است که:
در مقیاس بین نسلی و در بستر تمدنی، جمعیت را مطالعه کنند؛
توان تحلیلهای آینده پژوهانه در تشخیص روندها و محیط ها داشته باشند؛
نسبت به سرنوشت آیندگان حساس باشند؛
در مقیاس «کل بشر» احساس و تفکر داشته باشند.

توسعه در صورتی پایدار است که:
بهینه سازی رفاه برای یک نسل موجب گسترش آن برای نسل های آتی نیز باشد.

در رویکرد «توسعه انسانی»،
میزان توسعه = میزان نیروی انسانی مولّد نسبت به جمعیت کل
توسعه و پیشرفت:

توسعه فرآیندی است که با بهره گیری از اندیشه جمعی و ابزارها، بهره برداری بهینه از منابع، برای بهینه سازی رفاه بشر در امید به زندگی، سلامت، درآمد کافی و دست یابی به دانش انجام شود.

سیاست جمعیتی:
سیاست جمعیتی یعنی:
مجموعه تدابیر برای کاهش یا افزایش جمعیت در یک منطقه یا مناطق مختلف، در بازه زمانی مشخص، به طوری که منجر به توسعه پایدار گردد.
+

معادله مبنایی سیاست گذاری جمعیتی
شاخص جمعیت مناسب
سیاست جمعیتی
قواعد جمعیت شناسی
(برآیند وضعیت سرزمین، منابع، جمعیت و قانون)
حداکثرسازی تولید
تناسب بین جمعیت و منابع موجود
اولویت رفاه
اولویت امنیت
یا
یا
متناسب با کدام معنی از زندگی؟

سیاست های کلان جمعیتی: 1. راهبرد کاهش:
رویکرد و دیدگاه مالتوس گرایان:
رشد جمعیت تصاعد هندسی و رشد مواد غذایی تصاعد حسابی است پس با این رشد جمعیت، غذای کافی برای بقاء وجود نخواهد داشت.
مالتوس، جمعیت زیاد را تجمع های کارگری و فقرا در حاشیه های شهر تصویر کرد و به صراحت فقرا را عامل فقر و بدبختی دانست.
براساس تئوری خودش، کاهش دستمزد کارگران را پیشنهاد داد تا بیشتر زیر بار فشار بروند و تولید نسل نکنند و با این کار به کارخانه داران خدمت کرد.
نومالتوسی ها مانند میدوز اعتقاد به شتاب تخلیه منابع دارند و می گویند با این رشد جمعیتی منابع روی زمین تا 100سال آینده به پایان خواهد رسید.

مالتوس در انتهای قرن 17 که جمعیت جهان حدود 300 میلیون بود ادعا کرد:
تا قرن بیستم جمعیت جهان به یک میلیارد می رسد و نسل بشر بواسطه نزاع ها بر سر غذا و آب از بین می رود.

دیدگاه و رویکرد مایکل تودارو (نظریه پرداز توسعه):
تاثیر افزایش جمعیت: گسترش بازار، افزایش تحرّک نیروی کار، سرمایه گذاری بیشتر در منابع جدید + تغییر روش کار و زندگی و فعال سازی حرکت به سوی توسعه
دومیرابو از تئوری پردازان توسعه:
جمعیت و مواد غذایی متقابلا افزایش یکدیگر را موجب می شوند و این افزایش سبب حرکت به سمت کشف منابع دست نخورده می شود
بوسروپ اقتصاددان دانمارکی: فشار جمعیت باعث تغییرات مفید تکنولوژیک می شود.
منابع زمین برای جمعیت در حال افزایش کافی است.
رشد جمعیت پیش نیاز توسعه کشاورزی نوین با بهره وری بالاست.

سیاست های کلان جمعیتی: 2. راهبرد افزایش:

روستو تئوریسین توسعه:
رشد جمعیت علت اصلی پایین بودن سطح زندگی جهان سوم نیست؛ مدیریت غلط منابع جهانی عامل انهدام است.
منابع مورد نیاز بشر، مساوی با منابع داخلی هر کشور نیست بلکه منابع کلان جهانی است و مرزبندی ها سبب عدم توزیع مناسب منابع شده است.
مشکلات واقعی جمعیت از حجم جمعیت پدید نمی آید بلکه از
تراکم غلط جمعیت در مناطق شهری که عموماً نیروهای توزیعی و مصرف کننده هستند حاصل می شود.

مخالفان مالتوس: گودوین (اقتصاددان قرن 18):
زمین قادر به تغذیه 9 میلیارد نفر است.
جامعه گرایان بر علیه مالتوس قد علم کردند و کاربرد قانون بازده نزولی با انتقادهای سخت مواجه شد.
مخالفان گفتند: تفکر کاهش جمعیت یک تئوری آدم خوری است که ثروتمندان برای رفاه خود اختراع کرده اند.
عوامل جمعیتی به خودی خود مشکل ساز نیستند مگر اینکه در ارتباط با متغیر معیوب دیگری قرار گیرند.

نتایج دیدگاه افزایشی ها
از دید راهبردی و برنامه های توسعه:
توسعه تابعی از گسترش جمعیت است و جمعیت از پیشران های توسعه است.
از دید اقتصادی:
توسعه مساوی با گسترش کمی منابع نیست بلکه مساوی است با بهره برداری بهینه از منابع و نیروی انسانی.
از دید اجتماعی:
توسعه مساوی با خانواده هسته ای (زوج + یک فرزند) نیست بلکه مساوی است با خانواده پایدار نیازمند روابط بین نسلی و میان فامیلی.

برخی نتایج که پاسخ به نقدها بر دیدگاه افزایشی هاست
عامل اصلی توسعه، افزایش درآمد و مصرفی شدن یک جامعه نیست، بلکه افزایش مهارت تولید در افراد آن جامعه است.
راه حل خروج از بحران های مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی، از بین بردن صورت مساله با سیاست کاهش جمعیت نیست بلکه حل مساله با افزایش مهارت زندگی و تولید در آحاد جامعه است.
حتی در صورت پذیرش استناد مشکلات به جمعیت، جامعه آگاه و معقول، حفظ سپر امنیت ملّی و یا سپر امنیت اعتقادی خود را بر افزایش سطح رفاه ترجیح می دهد.

برخی نکات که پاسخ به نقدها بر دیدگاه افزایشی هاست
تمرکز بر سیستم آموزشی، و در سیستم آموزشی تمرکز بر آموزش مهارت های زندگی، و در مهارت های زندگی تمرکز بر مهارت های شغلی، راه برون رفت از تله جمعیت زیادِ مشکل ساز است.
تربیت افراد در فضای اجتماعی، در ساختارها و روابط اجتماعی صورت می پذیرد و کاهش از تعداد فرزندان به بهانه افزایش کیفیت تربیت، فقط همخوان با برخی از رویکردهای رفتارگرایی در تربیت است که منسوخ شده است.
توسعه اجتماعی نیازمند سرمایه اجتماعی است و سرمایه اجتماعی، نیروی انسانی مرتبط با دیگر نیروهای انسانی است و خانواده های تک فرزند یا دو فرزندی در فعال سازی این روابط ضعیف تر از خانواده های چهار فرزندی هستند.

برخی نکات که پاسخ به نقدها بر دیدگاه افزایشی هاست
تا وقتی جوهره دموکراسی بر «هر فرد یک رای + ضریب آراء مساوی» قرار دارد، هر کشور یا منطقه یا گروهی که دارای جمعیت بیشتر باشند دارای آراء بیشتر و در نتیجه موثرتر در تصمیم سازی ها خواهند بود. (مومنین و متدینین به این نکته دقت کنند)
برای از بین بردن تراکم جمعیت در شهرها، باید مدل آمایش سرزمین از وضعیت فعلی به وضعیت گسترش شهرهای واسطه ای در تمام نقاط ممکن با ظرفیت جمعیتی متناسب تغییر کند.

ضریب باروری
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی WHO باروری ایمن در زنان در بازه سنّی بین 20 تا 36 است. (به مدت 16 سال)
و طبق پروتکل بهداشت جهانی، دو سال شیردهی و یک سال استراحت میان دو باروری لازم است بنابراین طبق استاندارد جهانی، هر زن در حالت کاملا ایمن و معقول می تواند چهار فرزند بیاورد.

(تعداد فرزندانی که از یک زن در طول دوران باروی متولد میشوندTER= ضریب باروری کل)

نتایج ضریب باروری
با توجه به ناباروری 20 درصد از جمعیت، و رسوخ فرهنگ فرزند کمتر زندگی بهتر، حتی با ضریب باروری چهار نیز نمی توان تا 50 سال آینده از حیث سرمایه اجتماعی و امنیت جمعیتی در سطح منطقه، قطب تصمیم و تاثیر و گسترش شد.

حکم شناسی

وَ اَنْکِحُوا الْاَیامى‏ مِنْکُمْ وَ الصَّالِحینَ مِنْ عِبادِکُمْ وَ اِمائِکُمْ اِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ 32 سوره نور (تصمیم به ازدواج تابعی از مهیا بودن امکانات نیست.)

وَ لا تَقْتُلُوا اَوْلادَکُمْ خَشْیَهَ اِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ اِیَّاکُمْ اِنَّ قَتْلَهُمْ کانَ خِطْاً کَبیراً 31 سوره اسراء (تصمیم برای باروری و حفظ نسل تابعی از فراهم بودن امکانات نیست.)

اَ لَمْ نَجْعَلِ الْاَرْضَ کِفاتاً 25 سوره مرسلات (منابع موجود در زمین برای رشد بشر تا نهایت امکانِ رشد متناسب است.)

َ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله:‏ مَا یَمْنَعُ الْمُوْمِنَ اَنْ یَتَّخِذَ اَهْلًا لَعَلَّ اللَّهُ اَنْ یَرْزُقَهُ نَسَمَهً تُثْقِلُ‏ الْاَرْضَ بِلَا اِلَهَ اِلَّا اللَّهُ.
(در نگرش دین، افزایش میزان افراد حیّ، افزایش آگاهی و نیرو در کل هستی است.)
مرحله دوم

جهان های آسمانی
ماوراء دید ما آدمیان قرار دارند امّا
همانقدر حقیقی هستند که
زمین زیر پایمان حقیقی است.
تغییر دید بدهیم

نتیجه بحث:
تحقق توسعه پایدار در مقیاس جهانی در 50 سال آینده تابعی است از گسترش جمعیتی با ضریب باروری4
ضریب باروری چهار، هماهنگ با دوران ایمن باروری و فاصله گذاری مناسب در باروری است.
آموزش مهارت زندگی و حداقل یک مهارت شغلی تا قبل از ورود به بازار و تشکیل زندگی، و تاسیس شهرک های میانی شهری نقطه مرکزی حل مشکلات است.

مرحله سوم

تبدیل شعار «فرزند کمتر زندگی بهتر» به شعار «فرزند بیشتر، زندگی فعال تر»

تبدیل شعار «دو تا بچه کافیه» به شعار «چهار تا بچه لازمه»

روندسازی برای آینده:

23
منابع مطالعه و بررسی بیشتر:

24
منابع مطالعه و بررسی بیشتر:

مبانی جمعیت شناسی، دکتر معزی
جامعه شناسی توسعه، دکتر ازکیا
نظریه های توسعه، دکتر پاپلی یزدی
کتاب راهنمای تحقیق (براساس نگرش اسلام به علم و هستی)
کتاب نگرش سیستمی به دین (دین در عرصه استراتژی)
والحمدلله رب العالمین

25
موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام
مشهد مقدس
2285800-0511
www.isin.ir

شیخ عبدالحمید واسطی
09151141995
hvaseti@yahoo.com