پرستاری بهداشت جامعه(1)
Community Health Nurse
C.H.N
سرفصل دروس
تاریخچه بهداشت
تعاریف ومفاهیم
نقش و فعالیت های پرستار بهداشت جامعه در تیم بهداشتی
عوامل موثر بر سلامت و بهداشت
ضوابط و معیارهای مسائل جمعیتی
کاربرد فرایند پرستاری
نظام ها و سازمان
مراقبت های اولیه بهداشتی
فرایند آموزش بهداشت
برنامه گسترش ایمن سازی
بهداشت مدارس
تاریخچه توسعه و تکامل بهداشت عمومی در ادوار مختلف تاریخ
تا 3900 سال قبل از میلاد مسیح ، بیماری صرفا یک بلای آسمانی به شمار می آمد. اسقلبیوس اولین کسی بود که به فکر افتاد برای بیماران چاره ای پیدا کند و این نقطه آغاز در تاریخ بهداشت عمومی بود. اما پس از گذشت زمانی بس طولانی و رشد بسیار کند در زمینه بهداشت عمومی در سال 1516 توماس مور در اشاعه این فکر که بهداشت حافظ سلامتی است و طبابت ترمیم کننده آن کوشش بسیار نمود
الف) درتمدن یونان:
اسقلبیوس(3900سال قبل از میلاد مسیح)
هایژی(Hygiene)
بقراط(پدر علم پزشکی)
تاسیس جذام خانه،مقررات بهداشتی و….
ب) درتمدن چین:
قدمت طب به عنوان یک بخش سازمان یافته به 2700سال قبل از میلاد بر می گردد
پشگامان ایمن سازی بودند
معتقد بودند درمان قبل از علایم باید شروع شود
طب سوزنی
طرح پزشکان پابرهنه
ج) در روم:
توجه به بهداشت عمومی
سیستم فاضلاب شهری وحمام عمومی
جالینوس
تاریخچه بهداشت عمومی در ایران :
در دوران هخامنشیان رعایت بهداشت همواره مورد نظر بوده . در دین زرتشت ، آتش رمز پاکی و شایسته احترام بوده و آلوده کردن آب و خاک به پلیدی ممنوع بوده است همچنین مطالب و دستورات بهداشتی زیادی در دین اسلام وجود دارد.
در ایران وتمدن اسلامی:
توجه به علم پزشکی از طریق ترجمه کتب رومی و یونانی در قرون وسطی
تاسیس مدارس پزشکی در شهرهای مختلف(در سال های 500تا1500پس از میلاد)
ظهور پدیده هایی چون رازی،بوعلی سینا و…..
احیای علوم پزشکی
از اروپا آغاز شد(انگلیس،فرانسه،هلندوایتالیاو..)
از سال 1500توسعه بهداشت عملی آغاز شد
توماس مور بهداشت حافظ سلامتی وطبابت ترمیم کننده آن است
گرانت تجزیه وتحلیل آمار مرگ ومیر
رامازینی بیماریهای حرفه ای راتقسیم بندی نمود
توسعه و تکامل بهداشت عمومی در قرن نوزدهم نتیجه پیشرفت دانش و احساس مسئولیت اجتماعی جوامع اروپائی بود در این دوره ادوین چادویک و جان پیتر فرانک در اجرای برنامه های بهداشتی کوشش فراوان نمودند
در سال 1840 فرانسه اولین شبکه ملی خدمات بیمارستانی را طرح ریزی نمود و در حدود همین دهه ، دانمارک خدمات بیمارستانی را جزو وظایف شهرداریها دانست و برخی دیگر از کشورهای اروپائی طرفدار سیستم بیمه خدمات درمانی شدند
اولین کنگره بین المللی بهداشت عمومی در سال 1851 در پاریس تشکیل گردید. در فاصله بین سالهای 1849 تا 1854 جان-اسنوکه در لندن طبابت می کرد اپیدمیولوژی وبا را مورد مطالعه قرار داد و در سال 1856 ویلیام باد نظیر همین مطالعه را در مورد تیفوئید انجام داد
درنیمه دوم قرن نوزدهم مطالعات و آزمایشات پاستور در زمینه میکروبشناسی، تصویری دقیق از نحوه انتقال بیماریهای عفونی ارائه داد و با رونق عصر باکتریولوژی و یافتن انواع واکسنها ، اکثر بیماریهای عفونی قابل کنترل گردید
بذر بهداشت که 3900 سال قبل از میلاد مسیح کاشته شده بود ، پس از فراز و نشیب های بسیار و پیشرفت تدریجی و آرام، در سال 1946 ، عالی ترین ثمرات خود را ببار آورد. در این سال اساسنامه سازمان جهانی بهداشت به تصویب رسید و در سال 1948 به مرحله اجرا گذاشته شد .بیش از 150 کشور جهان عضو این سازمان هستند
تاریخچه پرستاری بهداشت جامعه
قبل از 1900(1500-1850دوران تاریک پرستاری)
پرستاری از بیماران توسط گروه های خیریه ومذهبی بوده است(وینست و پاول 633 فرانسه)
و اولین بار ویلیام رتبون انگلیسی انجمن پرستاران بازدیدکننده را تاسیس کرد(بدلیل تلاش های مری رابینسون درمراقبت از همسر رتبون)بعدها تاسیس مدرسه پرستاری به کمک فلورانس نایتینگل در لیورپول توسط رتبون انجام گرفت
فرانس روت : برنامه مراقبت در منزل در آمریکا
لیلیان والد : تاسیس پرستاری منطقه با کمک مراکز بهداشت که تحت نظر پرستاران اداره می شد
1960- 1900
1902 اولین پرستار بهداشت مدرسه
1909 پرستاری بیماریهای واگیر
1910 برنامه آکادمیک آموزش بهداشت در کالج کلمبیا
1912 پرستاری بهداشت مادر وکودک
از 1960تاکنون
افزایش پرستاران لیسانس
اضافه شدن درس بهداشت به برنامه های دروس اجباری پرستاری
پرستاری بهداشت جامعه به عنوان یکی از گرایش های تخصصی ارشد پرستاری
در ایران پرستاربهداشت جامعه پست سازمانی وجایگاه خاصی ندارد
وتعداد محدودی ارشد پرستاری بهداشت جامعه وجود دارد
تعاریف بهداشت
از دیدگاه جالینوس:هرکس بتواند نسبت های معینی از عناصر تشکیل دهنده گرمی،سردی،رطوبت و خشکی را حفظ کند مهمترین نگهدارنده سلامت است
از دیدگاه ابو علی سینا
بهداشت عبارت است از این که چگونه بهبودی بدن را نگه داریم و نگذاریم خللی در تندرستی ایجاد شود پس بهداشت برای آن است که تن انسان را تا مرز مرگ طبیعی برسانیم وهنجارهای زندگی را نگه داریم
تعریف کلاسیک بهداشت
بهداشت یعنی علم سلامتی نگهداری واعتلای سلامت،پیشگیری از بیماری افزایش قدرت جسمی،روحی،اجتماعی افرادی که به علت بیماری ناتوان شده اند
شن
بهداشت فردی
تمام اعمالی که فرد برای حفظ سلامت خود انجام می دهد
بهداشت عمومی
دانش وفن
علم وهنر
جلوگیری از بیماریها
طولانی کردن عمر
ارتقاء سطح سلامت و توانایی
به حداکثر رساندن توانایی افراد
ازطریق
مشارکت مردم
فعالیت های متشکل جامعه
برای
1- بهسازی جامعه
2- پیشگیری از عفونت های واگیر
3- آموزش بهداشت به افراد
4- تشکیل خدمات پزشکی برای تشخیص ودرمان سریع
5- توسعه خدمات اجتماعی
بطوری که
امکانات و استاندارد های
زند گی برای هر فرد طوری تامین شود که بقا و ارتقا سلامت جسمی و فکری او تضمین شود
پرستاری بهداشت جامعه شاخه ای از علم پزشکی نیست بلکه یک رویکرد اجتماعی سازمان یافته است
تعریف پرستاری
کمک به افراد چه سالم وچه بیمار برای ارتقا سطح سلامت از طریق انجام فعالیت های که اگر فرد دانش توانایی و اراده آنها را داشت خود به انجام آن اقدام می کرد
تعریف پرستاری بهداشت جامعه:
پرستاری بهداشت جامعه به عنوان فعالیتهای پرستاری جهت حفظ سلامت جامعه است و( نه درمان)و هدف آن جلوگیری از بیماری و ناتوانی برای همه مردم با ایجاد شرایط مناسب است.
پرستاری بهداشت جامعه فعالیتهایی را شامل می شود که جهت ارتقاء و حفظ سلامتی جامعه با استفاده از علوم پرستاری و اجتماعی و بهداشت عمومی است.
پرستاری بهداشت جامعه
تشخیص ودرمان عکس المعل های افراد به مشکلات بهداشتی
علم / هنر و روحیه د ستیابی جامعه به سلامت (مک موری)
تلفیق تئوری های پرستاری و علوم بهداشتی
فعالیت های پرستار بهداشت جامعه
سطح اول : حفظ سلامت وعملکرد بهینه
سطح دوم : بازگرداندن سطح بهینه سلامتی در صورت وقوع بیماری
سطح سوم : باز توانی از بیماری
پرستاری بهداشت جامعه
تمرکز روی فرد/خانواده/جامعه
مراقبت ها تداوم دارد
محل کار جامعه
استقلال در تصمیم گیری
مددجو را انتخاب می کند
به کلیه ابعاد سلامت توجه دارد
به پیشگیری بیشتر توجه دارد
مجبور است با سایر نهادهای اجتماعی ارتباط برقرار نماید
مددجو را در محیط مشاهده و می تواند شاخص های موثر بر سلامت رامشاهده وبررسی نماید
پرستاری بیمارستان
تمرکز روی بیمار بستری دربیمارستان تداوم مراقبت ها محدود
محل کار بیمارستان
استقلال کاری محدود
مددجو را انتخا ب نمی کند
به بعد جسمی سلامت توجه بیشتری دارد
به درمان بیشتر توجه دارد
با سایر نهادهای اجتماعی ارتباط برقرار نمی کند
امکان مشاهده شاخص های موثر بر سلامت مددجوی خود را ندارد
اصول واستانداردهای پرستاری بهداشت جامعه
جمع آوری اطلاعات به صورت مداوم
تشخیص پرستاری بر اساس اطلاعت جمع آوری شده
برنامه ریزی
اجرای برنامه ها با مشارکت مردم
ارزشیابی
پاسخ سوالات زیر را از کتاب پرستاری بهداشت جامعه لانکستر(فصل اول) پیدا کنید
طول عمر انسان حاضر نسبت به سال1900 چه تغییری کرده است؟
درقرن21چه مشکلات بهداشت عمومی جدیدی شکل گرفته است؟باذکر مثال
اصطلاح پرستاری بهداشت عمومی توسط چه کسی طرح گردید؟
رییس اولین سازمان پرستاری بهداشت جامعه(1912)