امروز اهمیت پدافند غیر عامل قاعدتاً برای مسئولین بایستی شناخته شده باشد، اهتمام شما کار را پیش می برد.
”مقام معظم رهبری“
تعریف پدافند غیر عامل
پدافند غیرعامل، مجموعه اقداماتی است که قبل از خطر انجام می گیرد و در هنگام بروز هرگونه تهدید طبیعی و غیر طبیعی (مانند جنگ) موجب کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی، ساختمان ها، تاسیسات، تجهیزات، اسناد و شریان های حیاتی یک کشور می گردد.
این موضوع را قبلاً هم ابلاغ کرده ام و الان هم تاکید می کنم که تدابیر کارساز در این پدافند غیرعامل را عملی کنید.
تنها راه مقابله با تهدیدها این است که وضعیت داخلی به گونه ای ساماندهی شود که دشمن از پیروزی خود مطمئن نباشد و زمینه را برای ماجراجویی فراهم نبیند.
ندانستن اینکه دشمن چه در سر دارد و چه می خواهد بکند ، غفلتی است که ممکن است ما را از امکان برخورد و امکان دفاع محروم کند.
بیانات مقام معظم رهبری
بیانات مقام معظم رهبری
تهدید را کاملاً جدی بگیرید ، یعنی به هیچ وجه در محاسبات خودتان از تهدید جدی پایین نیایید ، منتها تهدید جدی معنایش حتمی نیست ، هیچ حتمیتی وجود ندارد.
باید تدابیر کارساز در باب پدافند غیرعامل را عملی کنید.
پدافند غیرعامل مانند شعله ای بلند شود این که دولت به پدافند غیرعامل اهمیت بدهد و وزراء و مسئولین دولتی به آن اهتمام کنند تذکر داده ایم و نظرات رهبری به دولت و آن ستاد ابلاغ شده است. امروز اهمیت پدافند غیرعامل قاعدتاً برای مسئولین بایستی شناخته شده باشد ، اهتمام شما کار را پیش میبرد .
مقام معظم فرماندهی کل قوا در ارتباط با ساماندهی و ایجاد یک هماهنگی و ضمانت اجرایی در تصمیمات در ارتباط با پدافند غیر عامل موارد زیر را تاکید فرموده اند :
تشکیل کمیته دائمی پدافند غیر عامل به منظور هماهنگ سازی، سیاست گذاری، کنترل، نظارت و تصویب طرحهای پدافند غیر عامل پروژه های توسعه ای کشور در ستاد کل نیروهای مسلح.
تاکید بر شناسایی مراکز درجه یک و حیاتی کشور در طرح های پدافندی.
اولویت بندی اماکن و موضوعات بر اساس اهمیت و کاربرد آنان در طرح.
داشتن نگاه اجرایی و میدانی در موضوعات پدافند غیر عامل.
تدابیر و فرامین :
به نتیجه رساندن طرح های پدافند غیرعامل در ارتباط با مسئولین اجرایی کشور .(مسئولیت کلیه وزراء)
تاکید بر داشتن طرح پدافند غیر عامل برای کلیه پروژه ها و تاسیسات کشور.
تاکید بر پیگیری کمیته دائمی و نظارت بر اجرای طرحهای پدافند غیر عامل دستگاههای اجرایی کشور.
تاکید بر روحیه بسیجی در اجرای پروژه ها.
در اولویت بالا قرارداشتن مسئله پدافند غیر عامل کشور.
استفاده از نعمتهای خداداد (عوارض طبیعی موجود و …).
ایمن سازی سرمایه های اساسی (اقلام عمده دفاعی و حیاتی).
تدابیر و فرامین :
بند 11 ماده 121 قانون برنامه پنجساله چهارم توسعه کشور:
رعایت اصول پدافند غیر عامل در طراحی و اجرای طرحهای حساس و مهم و یا در دست مطالعه و نیز تاسیسات زیربنایی و ساختمانهای حساس و شریانهای اصلی و حیاتی کشور و آموزش عمومی مردم توسط دستگاههای اجرایی موضوع ماده (160) این قانون به منظور پیشگیری و کاهش مخاطرات ناشی از سوانح طبیعی.
قانون برنامه چهارم توسعه کشور :
مبانی و مستندات :
ماده 7 – وظایف و اختیارات کمیته های دستگاههای اجرایی عبارتند از :
1- بررسی و پیشنهاد سطح بندی و اولویت بندی مراکز دستگاه مربوط.
2- پیگیری تهیه و اجرای طرح پدافند غیر عامل مراکز موجود بر اساس مصوبات کمیته دائمی و نظام فنی و اجرایی کشور به نحوی که در طول برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران – مصوب 1383 – حداقل مراکز حیاتی و حساس کشور ایمن سازی شوند.
3- نظارت بر اعمال ضوابط و مقررات پدافند غیر عامل در طرحهای دستگاه مربوط.
4- انجام پژوهشها و آموزشهای تخصصی و عمومی در زمینه پدافند غیر عامل مرتبط با موضوعات تخصصی دستگاه مربوط.
اهداف دفاع غیرعامل
تقلیل آسیب پذیری و کاهش خسارات و صدمات تاسیسات، تجهیزات و نیروی انسانی مراکز حیاتی، حساس و مهم کشور در برابر خطرات طبیعی و حملات دشمن
حفظ سرمایه های کلان ملی کشور
حفظ توان خودی جهت ادامه فعالیت ها و تداوم عملیات تولید و خدمات رسانی
اهداف دفاع غیرعامل
صرفه جویی در هزینه های نیروی انسانی
افزایش آستانه مقاومت مردمی در برابر تهدیدات
بالا بردن توان دفاعی کشور
توزیع ثروت، جمعیت و سرمایه های ملی در کل فضای سرزمینی کشور از طریق اعمال سیاست تمرکززدایی، آمایش سرزمینی و پراکندگی زیرساختهای کلیدی و مراکز حیاتی، حساس و مهم تولیدی محصولات کلیدی (نیروگاهی، پالایشگاهی، صنعتی، نظامی، غذایی، آبرسانی و …)
آمادگی های لازم جهت مقابله با دشمن در شرایط تهدیدات نامتقارن
حفظ تمامیت ارضی، امنیت ملی و استقلال کشور.
اهداف دفاع غیرعامل
1- بکارگیری اقدامات پدافند غیرعامل ، موجب زنده ماندن و ادامه حیات و بقای نیروی انسانی می گردد که با ارزش ترین سرمایه یک سازمان و قدرت ملی کشور می باشد.
2- دفاع غیرعامل موجب صرفه جویی کلان اقتصادی و ارزی در حفظ تجهیزات و سازه های بسیار گران قیمت می گردد.
3- دفاع غیرعامل ، مراکز حیاتی و حساس (اقتصادی ، سیاسی ، نظامی ، ارتباطی ، مواصلاتی ،دانشگاهها، پالایشگاهها ، نیروگاهها ، بنادر ، فرودگاهها ، مجتمع های صنعتی و …) را در برابر تهدید حفظ نموده ، خسارات و صدمات را تقلیل و ادامه فعالیت و مقاومت در شرایط بحران و جنگ را ممکن می سازد.
4- اقدامات دفاع غیرعامل موجب تحمیل هزینه بیشتر به دشمن می گردد.
5- دفاع غیرعامل موجب حفظ نیروها برای ضربه زدن در زمان و مکان مناسب به دشمن و سلب آزادی و ابتکار عمل از دشمن و نیروی مهاجم می شود.
6- پیشگیری بهتر از درمان ، و تصفیه آب در سرچشمه آسانتر از تصفیه در دریاست
نتیجه بکارگیری اقدامات دفاع غیر عامل
کاهش سطوح آسیب پذیری کشور در نتیجه افزایش آستانه شکست
افزایش قابلیت مدیریت بحران
افزایش ضریب امنیتی و ایمنی کشور
افزایش هزینه تجاوز و ضریب بازدارندگی کشور
افزایش پایداری و تداوم فعالیت ها
کمک به حفظ آرامش عمومی
ارتقاء آستانه مقاومت مردمی
بی اثر یا کم اثر سازی عملیاتهای دشمن
ایجاد تردید در متجاوز نسبت به شروع تجاوز
ارتقاء ضریب امنیت در توسعه پایدار ملی
حوزه ها و محورهای اساسی پدافند غیرعامل:
پدافند غیر عامل در سوئیس
سوئیس دارای سابقه طولانی بیطرفی در مناسبات جهانی است به طوری که این کشور از سال 1815 تا کنون وارد هیچ جنگی نشده است.
در سال 1959 میلادی ، مردم سوئیس به اضافه شدن بند دفاع غیرعامل به قانون اساسی دولت مرکزی ، رای مثبت دادند
کشور سوئیس سمبل و نماد توجه به پدافند غیر عامل محسوب می شود و این کشور در حالیکه هیچگونه تهدیدی ندارد و کشوری بی طرف در اروپا شناخته می شود اما آینده نگری می کند و پدافند غیر عامل قوی در آن کشور وجود دارد.
سوئیس هیچگونه منابع طبیعی نداشته اما دارای یکی از بالاترین میزان درآمد سرانه در جهان است و اقتصادش بر پایه صنعت ، کشاورزی، توریسم، بانکداری و بیمه می باشد.
برنامه پدافند غیر عامل سوئیس از اوایل دهه سالهای 1960 با جدیت هر چه تمام تر آغاز شد.
در سوئیس سازمان CDO که یک سازمان غیر نظامی و غیر دولتی است، برنامه ریزی های مرتبط با پدافند غیرعامل را انجام می دهد.
این سازمان 8 جلد کتاب به عنوان ضوابط و اصول پدافند غیر عامل تدوین کرده است
برنامه ریزان دفاع غیر نظامی و دفاع غیر عامل سوئیس اعتقاد دارند که جنگ برای حیات یک ملت تنها محدود به جبهه نظامی نمی باشد. هدف هر دولتی در یک منازعه تمام عیار حفظ حیات خود شامل ادامه حیات اقتصادی ، مالی ، منابع معنوی و بطور خلاصه ، کل جمعیت غیر نظامی اش می باشد.
بسیاری از تاسیسات و ساختمان های این کشور به صورت دو منظوره احداث می شود و علاوه بر کاربردهای متفاوت در شرایط عادی، در شرایط بحران به پناهگاه تبدیل می شود مردم و شرکت های ملی و خصوصی در صورت رعایت استانداردهای دفاع غیر عامل از دولت ها کمک های مالی دریافت می نماید و ساخت پناهگاه در مدارس، دانشگاه ها و مراکز مشابه الزامی است.
پایان