به نام خدا همان یگانه بخش در سلول . نور . رنگ . حرکت زندگی
موضوع نمونه موردی مهد کودک از نظر ارگونومی رنگ و نور و روانشناسی و تاثیر در کودک
استاد خانم دکتر علیدوست ماسوله
گرد آورندگان : ارشد معماری داخلی
لادن اشتری
مهشید بروجردی
مهدیه سیفی نژاد
فام شامل رنگ های اصلی و ثانویه یا همان مکمل ها صفتی از رنگ است که جایگاه آن را در سلسله ی رنگی ( از قرمز تا بنفش) معادل با نور طول موج های مختلف در طیف مرئی – مشخص می کند قرمز ، زرد و آبی را فام های اولیه می نامند و چون مبنای سایر فام ها هستند ، رنگ های اصلی نیز نام گرفته اند . فام های ثانویه عبارتند از : نارنجی ، سبز و بنفش که از اختلاط مقادیر مساوی از دو فام اولیه حاصل می شوند . فام های ثالثه از اختلاط فام های اولیه و ثانویه به دست می آیند : زرد- نارنجی( پرتقالی) ، نارنجی- قرمز ، قرمز- بنفش ( ارغوانی) ، بنفش- آبی ( لاجوردی) ، آبی- سبز (فیروزه ای) ، سبز- زرد (مغز پسته ای) . دوازده فام نامبرده را با ترتیبی معین در چرخه ی رنگ ، نشان می دهند .
درخشندگی دومین صفت رنگ است و درجه ی نسبی تیرگی و روشنی آن را مشخص می کند(غالبا ً نقاشان اصطلاح رنگسایه را نیز در همین معنا به کار می برند) . معمولا ً درخشندگی رنگ های فام دار را در قیاس با رنگ های بیفام می سنجند . در چرخه ی رنگ ، زرد بیشترین درخشندگی (معادل خاکستری روشن نزدیک به سفید) و بنفش کمترین درخشندگی ( معادل خاکستری تیره ی نزدیک به سیاه) را دارد .
اثرات روانی رنگ :
از دیر زمان اثر روانی رنگ در اشخاص مختلف مورد توجه دانشمندان بوده است و با مرور زمان گسترش یافته است. با یک آزمایش و تعویض رنگ ها بر روی پرده ای از یک سالن نمایش و کنترل حرارت و رطوبت سالن و اظهارات دو نفر ناظر رنگ ها در سالن در خصوص حرارت و مطبوعیت رنگ ها و کنترل نبض و درجه حرارت بدن آنها در هر 15 دقیقه ثابت گردیده است که با تغییر رنگ ها در هر 15 دقیقه درجه حرارت بدن و نبض دو نفر ناظر صفحه مرتباً تغییر یافته است و نیز ثابت شده است جعبه هایی که رنگ روشن و باز دارند کمتر سنگین بوده و جعبه های سیاه رنگ سنگینی بیشتر دارند
همچنین در مهد کودک ها که ریشه رشد کودک و پایه گذاری زندگی انها در محیط بیرون از خانه است
و آنها ر آماده میکنند تا آینده به جامعه خدمت کنند
ارگونومی نور
مقدمه
.نورشفافترین ،نرمترین ، آساترین وارزانترین مواد ساختاری موجود در تولیدکیفیت ها واشیای موردنیاز محیط انسانی است چیزی است که امکان شخصیت سازی وحیات بخشیندن به فعالیتهای روزمره وبازنمائی زندگی و روانی درتصورات وحالات روانی متغیررا فراهم می سازد
نور نه تنها نقش مهمی درارزش گذاری بر عناصر معماری دارد .بلکه یکی از عوامل مهم تعیین کننده فضا نیز محسوب می شود نوردر دگرگونی ماهیت فضایی وکالبدی تاثیری بسیار دارد.
این مهد کودک
بیشتر به نور اهمیت داده تا رنگ
یک مهد کودک در اتریش که مساحت 3000 متر مربع را در بر میگیرد درخت های فندق آن را در پیرامون خود گرفته سبک مهد کودک روستیک است سبک روستیک در معماری یعنی استفاده از متریال وبافت ها از خود طبیعت منطقه یعنی متریال داخل خانه در امتداد متریال های بیرون از خانه است و همدیگر را میپوشانند به نوعی ارگانیک
در این مهد سازه ها منظم است و داخل خانه یا همان مهد همان حس فضای باز را دارد
یعنی داخل ساختمان نوعی است که به بیرون و درختان فندق کاملا مشرف است
کلاس ها به صورت پانوراما و اطراف یک راه رو هستند که دور حیاط هستند معماری غیر ارتودوکس است یعنی به جای اینکه برای گروه از بچه ها یک طبقه درست کنند همه در 6 گروه 6 گروه در یک طبقه مخلوط اما تفکیک شده هستند
کلمه ارتودوکس یعنی سنتی
پس غیر ارتودوکس یعنی غیر سنتی
این احترام به حس روانشناسی کودکان در ان مهد است بیشتر به جای رنگ از خود طبیعت استفاده کردند درست بلعکس مهد های رنگی دیگر
البته قسمت بازی و استراحت رنگ هایش متفاوت اند اما نه به اندازه مهد های دیگر
حتی در حیاط بین درختان فندق پل های کوچی وجود دارد از چوب درست مثل یک جنگل اما زیر ان ابی وجود ندارد
حتی در کنار پل ها قسمت هایی از شن و ماسه دریا برای بازی بچه ها ریخته شده به این میگویند حس احترام به عواطف
تمام این اتفاقات در درون هم ادامه دارد
و این همان معماری روستیک است
سقف اوریب برای دریافت نور طبیعی
انواع نور گیرهای طبیعی
1نور سقفی
2نور عمودی
3نور افقی
4 نور اوریب
ا ز پنجره های اوریب سقف نوک برگ درختان و آسمان را میبینند برای گرفتن حس لطافت
بالای سقف پنجره های اوریب وجود دارد فقط برای اینکه نوک درختان و اسمان از پنجره های سقف دیده شود تا بچه ها تجربه نزدیکی به طبیعت را داشته باشند
در کنار این فضای عمومی فضاهایی برای استراحت وجود دارد و فضاهایی برای اموزشی و بازی
فضای بازی و آموزشی مخلوط است
کلا کلاس ها از هر سمتی به بیرون و دید بیرون دسترسی دارد
برای جشن ها کلاس ها میتوانند با دیوارهای متحرک باز شوند به هم بچسبند و یک تالار درست کنند در حیاط اندرونی که در خت فندق فراوان است و حس جنگل را دارد راه هایی برای نشان دادن مسیر حرکتی از لمینت سه لایه و وارنیش سفید و درخشان برای بچه ها وجود دارد
پنجره های بزرگ و بلند و پاتوراما باعث میشود بچه های هر کلاس راحت درخت ها راببینند و حتی اگر بچه ها بیرون بروند و بخواهند بیشتر مشرف به باغ باشند سکوهایی وجود دارد که روی آن
می ایستند
شیشه های پانوراما
انواه نور گیرهای طبیعی
1نور سقفی
2نور عمودی
3نور افقی
4 نور اوریب
پانوراما
پانوراما
از شیشه های پانوراما تنه ها را میبینند و حس قدرت
راه روهای قابل تعویض
نور سرچشمه وجود همه هستی است با روشن کردن سطح اجسام نور به آنها پیرامون و یک محیط مرئی را اهدا می کند و جمع شدن سایه درپشت آنها به اجسام عمق می دهد اجسام تنها درمرزهای روشنایی و تاریکی است که معنی پیدا می کند وشکل خودرا به دست اورده و نشان می دهند ،روابط داخلیشان کشف می شود
رنگ سفید ورنیش برای مسر حرکت بچه ها
سکو های بلند برای اینکه بچه ها روی آن بایستند و منظره را بهتر ببینند
پنجره های پانوراما برای نور و منظره
امتداد خطوط وارنش سفید که روی زمین بود به صورت عمودی برای از دست نرفتن حس حرکتی
دید از پنجره به تنه درختان برای گرفتن حس قدرت
وجود وارنیش های سفید بیرون روی زمین به صورتی است
که انگار ادامه نور مصنوعی راه روها و کلاس ها است برای زیبایی بصری
شن وماسه برای بازی
پل های چوبی غیر واقعی برای حس بودن در طبیعت
شیشه های اوریب برای دیدن نوک برگ ها برای حس ظرافت از طبیعت
تاثیرات روانی نورطبیعی
بخش ازتاثیرات + یا-تماس بانورطبیعی را
می توان کنش متقابل بین ذهن و جسم تلقی کرد قرار گرفتن در معرض نور خورشید باعث افزایش ترشح برخی هورمون ها خواهد شد که نتیجه ان بروز حالت شادابی و توان غلبه بر مشکلات و نهایتا کاهش میزان استرس های روانی در زندگی روزمره خواهد بود
راه رو جدا کننده اتاق ها
تالاری که به راحتی قابل حرکت است تا تبدیل به سالن های مختلف شود از تالار مهمانی کودکان و والدین تا سالن ورزش
حتی پنجره های کوتاه هم پانوراما است
این احترام به حس روانشناسی کودکان در ان مهد است بیشتر به جای رنگ از خود طبیعت استفاده کردند درست بلعکس مهد های رنگی دیگر
استفاده از متریال ارگانیک در داخل
رنگ ارگانیک در داخل یعنی رنگ چوب خالص و خود چوب ورنگ کرم در زمین
همه گزینه ها در این اتاق است
1مشرف بودن
2پانوراما
3اوریب بالای سقف
4 نور مناسب
5بدون استرس توپ بازی کردن وقتی کودک نمیتواند در هوای نامناسب به حیاط برودمحافظ توری برای بیرون نرفتن توپ
اتاقک مربع بازی که وسظ یک اتاق دیگر قرار دارد
وجود اتاق با سقف کوتاه در اتاق بزرگتر برای این است که کودک در فضایی بزرگ و سقفی باز احساس ترس نداشته باشد همان حس مراقبت در اتاق خودش
فضای باز شکل طبیعت. اتاق غذاخوری با منظره رو به حیاط
پل غیر واقعی اما در عین واقعیت فضای واقعی اما ایمن
ورود کودکان بعدها در محیط کار و اجتماع
بدون سر پوش گذاشتن روی رفتار آزادی انها
ارزش به محدود نکردن کودکان و
حس احترام انها به خودشان و طبیعت
تعلی روح وازادی در بازی در بین درختان و حس قدرت
و احترام به طبیعت یک پرورش فکر برای
استعداد است
مثلث مازلو در مهد کودک فوق
مهدکودکی کنار دانشکده هنر در استوکهولم سوید مکان کنار جنگل است
حیاطی نیمه باز به جنگل دارد
حیاط مرکزی شامل فضای بیرونی اندرونی است که به خاطر انتظار والدین ساخته شده
پنجره ها در فیت ساخته نشده و در ارتفاع های نامنظم و بالا و پایین است
نور به کلاس ها متناسب میرسد و بچه ها از پنجره های کوتاه تر میتوانند فضای بیرون را ببینند
این همان ارزش برای عواطف کودک است یعنی رعایت ارگونومی نور
نمای ساختمان از چوب های بلند بلند و راه راه است که گاهی جلوی یک سری از پنجره ها که احتیاج نیست به فضای مهد نور مستثیم بتابد هم نصب شده
فضای راه راه ها 50میلی متر 50 میلیمتر است
فضای بیرونی اندرونی
طعم گس
جنس کودکی
بعضی پنجره ها پایین
بعضی بالا
همه پنجره ها در یک راستا نیستند
بعضی از پنجره ها دارای خطوط مشبک
وجود این خطوط 50 میلی متری برای زیبایی و کنترل نور داخل است
درونی اندرونی به جایگاه انتظار مادران و پدران
رنگ زرد
مزه گس و رنگ کودکی و شادمانی و پویایی است
این مکان اندرونی است و جایی است که کودک خسته از ندیدن والدین منتظرمیشود برای لحظه شماری دیدن والدین و باید هنوز مملو از نشاط باشد و این رنگ این حس را شدت میدهد
بیرونی
همان قسمت انتظار
معماری بازی هنرمندانه دقیق وخیره کننده مجموعه ای از اجسام ساخته شده درزیر نور است
چشمهای ما برای این آفریده شده اند که فرمها را زیر نورببینند این سایه روشنها هستند که فرمها را درمقابل ما نمایان
می سازند
لوکوربوزیه:
پراکنده کردن وعبور غیرمستقیم نور به شکل راه راه که ظاهرا مناسب نیست
سبز
چون از زرد و ابی ساخنه شده پس
رنگ چند منظوره: هم می تواند گرما و حرارت و انرژی را از زرد بگیرد و ایجاد کند هم آرامش و خوشی را از ابی بگیرد سبز همان احساسات آبی را در بر دارد با این تفاوت که قدری گرم تر و انعطاف پذیرتر است. باز هم اگر دقت کرده باشید می بینید سبز کمرنگ برای اتاق خواب کودک مناسب است و ترکیب های پر رنگ تر و چمنی برای آشپزخانه و غذاخوری خوب است. این رنگ در ارتباط با غذا و سلامتی هم هست. به همین دلیل در اتاق عمل هم که با سلامتی رو به رو است از سبز استفاده میشود
صورتی
از سفید و قرمز است
قرمز رنگ انرزی سر به فلک کشیده اما نهفته تر از زرد است و ممکن است برای کودک اسیب روانی همراه داشته باشد
اما وقتی با رنگ سفید که عرفان و ارامش است همراه میشود و صورتی میسازد رنگ
کنترل کننده میشود و برای حس آموزش همراه با شنوایی بالا مناسب است
اما کودک نمیداند طراحی نرده که انعکاس افتاب آن را
شکل میله های زندان میکند جهت زیبایی است و
کمی از حس احترام دور است
نرده کودک را به وجود نرده و میله
در موقع بروز خطا در زندگی آینده عادت میدهد
کم بود زیرا فضای بازی خورد و خوراک درهم و شلوغ و
تفکیک نشده بود
بیشتر به طرح معماری بیرونی و زیبا شناسی
اهمیت داده که کلا کودکان درک زیبا شناسی معماری
را ندارد
وجود نرده ها در پنجره های پایین ترحس ایمنی است
مثلث مازلو در مهد کودک فوق
کم به دلیل فضای کم در حیاط درونی با اینکه این مهد
نزدیک جنگل است اما استقاده ای نشده و روح
به تعالی کامل نمیرسد
مهدکودک و مدرسه پل لوکرنگ در فرانسه الهام گرفته از شبدر کودک با پوشک وارد میشود و همان کودک میتواند طی ماه ها با اموزش حساب و ادبیات پا به اجتماع بگذارد
قسمت های زاویه دار مربوط به کلاس های درس وقسمتهای دایره مربوط به بازی و مهد است
به گفته معمار دقیقا از معماری شکل مغز انسان پیروی میکند مثل دو نیمکره مغز
سایت 6 قسمت است که توسط یک سالن مرکزی به هم وصل میشوند
قسمت مهد کودک 8 کلاس دارد
قسمت پیش دبستان نیم مدرسه 10 کلاس دارد
یک مرکز تفریحی با کافه تریا برای پیش دبستان است
کلا 3 طبقه و یک زیر زمین دارد برای راحت دسترسی همه سایت با یکدیگر آن را کلا به 6 قسمت تقسیم بندی کردند
3 فضای خارجی شامل 1ورودی 2 زمین بازی مهد 3زمین بازی مقطع پیش دبستان
3 فضای داخلی شامل 1مهد کودک 2 پیش دبستان 3 مرکز تفریحی و فضای کافه تریا مربوط به هر دو
ساختار همگرا است یعنی ارتباط موفق بین فضای داخل و خارج
دیدها بسیارند
نقاط دسترسی ها متعدد
معمار میگوید
در کل مجموعه با حرکت به سمت راست به فضای مهدکودک و حرکت به سمت چپ به پیش دبستان
در سمت مستقیم از طریق پلکان های بزرگ و اسانسور به فضای کافه تریای کل مجموعه میرسیم
در داخل بنا با فضاهای پر و خالی و حفره ها و توپ ها کار شده دقیقا مثل خلل و فرج مغز
در خارج بنا برای دوری از یکنواختی از پوشش چوب ورنگ نارنجی بر طبق اصول روانشنختی استفاده شده
در اصل
مهد کودک در راست مجموعه بیشتر کلاس ها گرد و منحنی
به خاطر دور بودن از حس تحدید از زوایا و ازادی عمل کودک
پیش دبستان
چپ مجموعه
کلاس ها زاویه دار
فقط کافه تریا تنها فضای مشترک بین پیش دبستان و مهد کودک است
حتی قاب پنجره ها نه مستطیل است نه کاملا گرد
زیرا هم به مهدکودک همسان باشد و هم به پیش دبستان
نارنجی
از زرد پر انرزی و پر حرکت و پویا و از قرمز پر حرارت و پر حرکت تشکیل شده و مناسب مکان بازی مثل زرد عمل میکند اما برای گروه سنی بالا تر در مهد ها مناسب است اما زرد برای سن
پایین تر در مهد ها بود
نور مصنوعی در معماری نوین فضای جدید میسازد نور در معماری یعنی همه چیز گاهی یک بنا را چندین برابر از نقشه اصلی زیبا جلوه میدهد
نارنجی
از زرد پر انرزی و پر حرکت و پویا و از قرمز پر حرارت و پر حرکت تشکیل شده و مناسب مکان بازی مثل زرد عمل میکند اما برای گروه سنی بالا تر در مهد ها مناسب است اما زرد برای سن
پایین تر در مهد ها بود
وجود فرم گرد و منحنی و رنگ نارنجی حرکت بی خطر را القا میکند
فضای مینبمال اما حرکت مشخص
و علاوه بر رعایت استاندارد ایمنی
کودک با این علامت آشنا میشود
علاوه بر رعایت رنگ نارنجی در اتاق بازی که در صفحات قبل توضیح داده شد
رعایت ایمنی با بالشتک های گرد و ادامه دایره از نور گیر سقفی برای دیدن اسمان
حس احترام به کودک را دو چندان میکند
کافه تریا و ارزش گذاری برای کودک
کافه تریا و دیدار با بچه های بزرگتر و
گاهی خانواده های انها در کافه تا
اماده شوند برای ورود به جامعه
بالا بردن اعتماد به نفس
مکان های زیبا و خوش شکل و رنگ موزون
برای تعالی روح
5 ستاره برای مثلث مازلو را دارا است
مثلث مازلو برای مهد و پیش دبستان فوق
پایان