پاورپوینت نخود فرنگی


(Leguminosae)تیره نخود تیره نخود ازلحاظ تنوع و کثرت گونه ها وفراوانی انواع دارویی در ردیف تیره های مهم گیاهان گلدار جای دارد زیرا مجموعا شامل 430 جنس و متجاوز از 4000 گونه است که در بین آنها نمونه های مهم فراوان دارویی می توان یافت گیاهانی به صورت علفی و بوته های چوبی و درختچه و یا درختان بزرگ اند.برگهایی غالبآ مرکب از برگچه ها و گلهای منظم یا نامنظم نر _ماده یا بندرت شامل یکی از اجزای اصلی گل دارند.کاسه گل آنها شامل قطعات پیوسته به هم و جام گل آنها بتفاوت ممکن است مرکب از گلبرگهای شبیه به هم یا نامساوی باشد .در داخل پوشش گل آنها پرچمهایی به تعداد2 برابر گلبرگها وگاهی به تعداد کمتر یا بیشتر دیده می شود .تنها صفتی که در همه ی آنها عمومیت دارد وجود تخمدان آزادیک برچه ای در آنهاست که پس از رسیدن به میوه به صورت نیام تبدیل شده وبا دوشکاف باز می شود. دانه ی آنها بدون آلبومن ویا دارای آلبومن کم است.تیره ی نخود را به سه تیره ی فرعی یا مستقل تقسیم می نماییم papilionaceae ,caesalpinaceae,Mimosaceae

ماشک گل خوشه ای نام علمی Vica villosa roth نام تیره Leguminosae گیاهی یکساله یا دو ساله، با ساقه های ظریف و نازک و چند ضلعی، ارتفاع یک متر و محتاج به قیم اند، ریشه های راست و عمیق با برگ های مرکب و پیچک های چند شاخه ای، گل آذین خوشه ای و گل بنفش رنگ، میوه از نوع نیام و تکثیر با بذر می باشد. به شکل هرز در ایران در تمام مزارع و کشت های شتوی و صیفی، باغ ها، پارک ها و مزارع علوفه می رویند. باقلا به فارسی »باقلا«و»باقلی «ودر طب سنتی با نام های »باقلا«وبه عربی »فول« و»جرجر«نامیده می شود به فرانسوی Feve , grosse feve , gourgane و انواع آن را feve des champs , feve des marais , feve de seville , feve naine hativ , feve naine verte de beck گویند و به انگلیسی Faba , fava bean , broadbean , double bean گفته می شود.گیاهی است از خانواده leguminosae تیره فرعی Papilionaceae نام علمی آن Vicia faba L. و مترادف آن Faba vulgaris moench می باشد. مشخصات گیاهی است علفی یکساله مقطع ساقه آن مربع و ایستا و شیاردار برگهای آن متناوب ومرکب با برگچه های تخم مرغی .گلهای آن سفید دارای لکه های سیاه گاهی لکه های بنفش .میوه آن نیام ودارای غلافی پو شیده ازکرک به طول 15-12سا نتی متر و عرض 3-2 سانتی متر دو طرف آن نازک و کمی خمیده که درهرغلاف تعدادی دانه قرار دارد اعضای هوایی گیاه اعم از گل و سرشاخه گلدار و میوه و تخم آن درطب سنتی موارد استعمال دارد. باقلا از نظر طبیعت تازه آن طبق نظرحکمای طب سنتی سرد و تر و خشک آن سرد و خشک است. گل باقلا گرم است و باقلا را اگر با سرکه و آب بپزند و با پوست بخورند اسهالهای حاصل از زخم روده ها و اسهالهای مزمن را قطع می کند و آرد آن با روغن بادام و قند برای سرفه و خشونت سینه و حلق مفید است آب پخته باقلا برای رفع خشونت حلق و جلوگیری از تولید سنگ مثانه و بازکردن گرفتگی ها مفید است و ضماد آرد باقلا مخلوط با آرد جو که با سرکه و نعنا پخته باشند برای کوفتگی و رفع ورم پستان که در اثر انجماد می باشد نافع است . ضماد آردآن با شنلیله وعسل برای تحلیل ونرم کردن دمل و ورم بناگوش وورم زیرچشم وباگل خطمی برای ورم بیضه و ورمهای گرم مفید درآن عضو نمی روید و موی را از روییدن بازمی دارد

اسپرس اسپرس گیاهی است از تیره Leguminosae  زیر تیره  Papilionaceae و قبیله Hedysareae و جنس Onobrychis که دارای مقاومت چندین صد ساله در کشور می باشد . در گزارش های مختلف تعداد 50 الی 70 گونه از این جنس را در ایران گزارش نموده اند که در بین این گونه ها گونه D.viciifoliae از نظر خصوصیات زراعی مطلوب ترین بوده و عموما منظور از اسپرس این گونه می باشد .  اسپرس گیاهی است چند ساله بدون تیغ که دارای ریشه عمیق به قطر یک متر تا پنج سانتی متر و عمق چند متر با انشعابات جانبی بسیار (تقریبا دو برابر یونجه)می باشد. ساقه های این گیاه قائم , تو خالی با ارتفاع حدود یک متر که از قسمت طوقه برخاسته است. برگ های اسپرس شانه ای متقابل که معمولا دارای 7 تا10جفت برگچه به شکل بیضی می باشند . اسپرس دارای گل آذین خوشه ای منفرد و قائم به طول 10 تا 15 سانتی متر که واجد دست کم ده گل صورتی یا سرخابی( Pink) با رگه های قدری تیره است . هر گل آذین دارای پنج گلبرگ شامل 2 بال, ناو و یک درفش می باشد که اندام نر و ماده گیاه در داخل دو گلبرگ ناو بوده و با اندک فشار به این گلبرگ ها آزاد می شوند. میوه این گیاه به صورت غلافی تا شکوفا به شکل عدس سطح خارجی آن مشبک و بر جسته می باشد . درون هر غلاف یک دانه منفرد قلوه ای شکل, با سطح صاف به رنگ قهوای, زیتونی روشنیا تیره به طول 3 میلی متر که ناف آن در میانه مقعر می باشد.    امتیازات این گیاه را می توان در موارد مختلفی جستجو نمود که از آن جمله می توانیم به موارد زیر اشاره نمائیم : عدم ایجاد نفخ در دام که به همین دلیل به عنوان یک گیاه علوفه ای برای ایجاد چراگاه ایده آل می باشد.

شیرین بیان Leguminosae Glycyrrhiza glabra L. پایا ، با رویش بهاره ، بوته ای با بن چوبی ، قد تا 80 س م . برگ ها شانه ای ، با 4-5 جفت برگچه ، دمبرگ اصلی در انتها منتهی به یک برگچه منفرد . برگچه ها نسبتاً چسبناک ، تقریباً بدون کرک یا در سطح روئی پوشیده از غده های ریز سفید و لزج ، در دو انتها باریک ، تقریباً نوکدار . گل آبی تا آبی متمایل به ارغوانی . میوه نیام و در کناره باریک ، دراز پهن یا خطی کشیده شامل 3-6 دانه . شیرین بیان دارای ریشه های عمیق و گسترده است و تکثیر این علف هرز بیشتر از طریق همین ریشه ها صورت می گیرد و با تکثیر آن از طریق بذر در طبیعت کمتر برخورد می شود . شیرین بیان شامل دو زیر گونه کاملاً متمایز است که اغلب در کنار یکدیگر دیده می شوند . G. g var. glabra و G. g. var glandulifera که در اولی سطح نیام صاف (شیرین بیان معمولی) و در دومی سطح آن خاردار (شیرین بیان کرک غده ای) می باشد . ضمناً در مازندران بیشتر با گونه G. echinata برخورد می شود . یکساله زمستانه ، معمولاً بدون کرک ، بالا رونده یا گسترده روی زمین ، قد تا 50 س م . ساقه بسیار ضعیف و نازک ، بالا رونده ، زاویه دار و پره دار ، ساده یا از قاعده منشعب . برگ به صورت یک پیچگ منشعب ، تحلیل یافته و جای آن را دو گوشوارک بزرگ برگ مانند تخم مرغی ـ پیکانی به صورت دو برگ متقابل گرفته است (L. aphace L.) . گل زرد نسبتاً بزرگ (L. aphaca) یا بنفش یاسی تا متمایل به آبی رنگ پریده (L. inconspicuous L.) . میوه نیام پهن و دراز کمی شمشیری و خمیده ، بدون کرک ، با 4-5 ردیف دانه (L. aphaca) یا خطی ـ استوانه ای ، در انتها قدری خمیده ، با 610 عدد دانه (L. inconspicuous) .

بادام زمینی خصوصیات گیاهی: بادام زمینی با نام علمی Arachis Hypogaea گیاهی است از تیره نخود (leguminosae) ، کوتاه و یکساله که چنانچه ناحیه فاقد یخبندان باشد ظرفیت چند ساله شدن را دارد . گلها کامل و خودگشن می باشد . دگرگشنی به فعالیت حشرات بستگی داشته و حداکثر به 2 درصد می رسد . میوه بصورت نیامی ناشکوفا و تقریباً استوانه ای شکل رشد می کند . دیواره نیام بصورت مشبک است و در فاصله دانه ها فرو رفته می باشد . سازگاری: بادام زمینی گیاهی اس گرما دوست که به هوای گرم و آفتاب فراوان و یک فصل رشد بدون یخبندان 200 روزه محتاج است . بادام زمینی نیاز فراوان به آب دارد و بخصوص از هنگام گرده افشانی تا دو هفته قبل از رسیدگی به کمبود رطوبت خاک حساس می گردد . بادام زمینی از نظر حاصلخیزی خاک بسیار کم توقع است و در خاکهای شنی فقیر با ماده آلی کم عملکردی کاملاً اقتصادی تولید می کند . موارد استفاده: دانه از نظر فسفر و ویتامینهای گروه B نیز غنی است . مقدار انرژی ، قابلیت هضم و کیفیت پروتئین دانه بسیار زیاد می باشد . یکی از مصارف مهم ارقام کم روغن بصورت آجیل است . کنجاله بادام زمینی را که 40 تا 50 درصد پروتئین پر کیفیت دارد بعنوان مکمل پروتئین در جیره دام بکار می برند . علوفه بادام زمینی حدود 7 درصد پروتئین دارد و برای تغذیه دام بسیار مطلوبست ولی کیفیت علوفه به روش خشک کردن و جمع آوری آن و بخصوص میزان برگ بستگی دارد

عدس نخود Leguminosae :تیره Lens culinaris medik – Lens esculenta moench:نام لاتین Lentil – Cultivated lentil – gram:نام انگلیسی عدس:نام فارسی عدس :نام عربی عدس گیاهی است که مصرف آن به قبل از میلاد بر می گردد. همچنانکه دانشمندان معروف یونانی مانند تئوفراست و دیسکورید در مورد آن نوشته اند و آنرا به یونانی phakos نام نهاده اند. مصریان در حدود سال 1085 قبل از میلاد نیز به عدس اشاره کرده اند و نوشته شده است که با چوب درخت سدر مبادله شده است و به عنوان هدایایی برای خدایان توسط مردم پیش کش می گردیده است. عدس گیاهی است علفی، یکساله با ساقه های کوتاه، تا حدی منشعب و به رنگ سبز روشن، ارتفاع آن بین 15 تا 75 سانتی متر متغیر است. اکثر تیپ های گیاه ارتفاعی بین 25 تا 40 سانتی متر دارند، بسته به ژنوتیپ گیاه و تا حدی محیط رویش آن، گیاه بصورت بوته ای کوتاه، نیمه ایستاده یا ایستاده رشد می کند در شرایط محیطی مطلوب، عدس سریع رشد کرده و چرخه زندگی خود را طی 3 الی 4 ماه کامل می کند.ولی در شرایط نامطلوب این مدت یکی الی دو ماه بیشتر خواهد شد گیاه دارای یک ریشه اصلی و تعدادی ریشه های فیبری جانبی می باشد. ساقه گیاه نازک، چهارگوش و در زوایا دارای نوارهای برجسته است بطور کلی ساقه آن علفی و ضعیف است با پپیشرفت رشد گیاه بخش پائینی ساقه چوبی می شود. ارتفاع گیاه نیز بشدت تحت تاثیر محیط است. برگهای عدس مرکب، متقابل و دارای یک تا هشت جفت برگچه هستند، دمبرگها کوتاه بوده و طول اتصال برگچه ها بین یک تا چهار و نیم سانتی متر متغیر است. برگچه ها متقابل یا متناوب هستید وطولشان بین 7 تا 25 میلی متر و عرضشان 2 تا 7 میلیمتر می باشند. تعداد برگچه ها بسته به ژنوتیپ فرق کرده و در داخل هر ژنوتیپ نیز محل گره ها تفاوت می کند. گلها بر روی محور فرعی گل آذین، با دمگلی باریک به طول 2 تا 5/5 سانتی متر ظاهر می شوند. معمولاً هر دمگل از یک تا 4 گل را در بر می گیرد و در بعضی مواقع تا 7 گل نیز مشاهده شده است گلها کوچک و گلبرگ درفش آنها سفید است. بالها و ناو نیز عموماً سفید یا مخلوطی از آبی و بنفش می باشند کاسه گل به 5 بخش باریک تقسیم می شود. پرچم ها دیادلفوس هستند. تخمدان حاوی یک یا دو تخمک است که به یک خامه کوتاه و خمیده منتهی می شود. کلاله روی آن نسبتاً متورم و غده است. غلافهای عدس بیضوی از جوانب فشرده شده و در محل دربرگرفتن بذرها متورم است. غلاف حاوی یک تا دو بذر است. بر روی هر محور گل آذین تعداد یک تا چهار غلاف و گاهی شش مشاهده می شود. بذرهای عدس به شکل عدسیهای چشمی هستند رنگ آنها متغیر و اغلب قهوه ای تیره است. سطح بذر معمولاً صاف است ولی در ارقام پر محصول ممکنست بذرها چروکیده باشد، تعداد بذرهای هر گیاه وابستگی بسیار نزدیکی با تعداد غلاف درگیاه دارد لیکن تعداد بذر در داخل غلاف وورمن100 دانه آن کمتر تحت تاثیر محیط قرار می گیرد.

نخود Leguminosae :تیره Vigna radiate – Phaseolus aureus:نام لاتین Green gram – golden gram – Mung bean:نام انگلیسی ماش سبز:نام فارسی ماش :نام عربی گیاه ماش بومی هندوستان است ولی در نقاط دیگر از جمله ایران می روید دانه ماش غنی از پروتئین بوده و بعنوان ماده غذائی مورد مصرف دارد وهمچنین بعنوان غذای دام تیز مصرف می گردد. ماش گیاهی است یکساله به شکل بوته ای یا بالا رونده ریشه های آن مستقیم و قدری منشعب هستند. ساقه ها راست، ظرفیت، منشعب کرک دار، به رنگ سبز روشن و به ارتفاع 45 تا 90 سانتی متر می باشند. گل آذین آن بصورت خوشه و گلهای آن که به رنگ لیمویی زرد می باشند بر روی دمگل بلندی قرار گرفته اند. غلافهای آن باریک، استوانه ای و کمی کرک دار بوده که قبل از رسیدن سبز روشن یا سبزتیره و به هنگام رسیدن سبز مایل به قهوه ای یا سیاه رنگ می شود. در هر بوته 2 تا 8 غلاف و در هر غلاف 10 تا 20 بذر به رنگ سبز، طلایی، قهوه ای و سیاه دیده می شوند. وزن هزار دانه آن 20 تا 40 گرم است
ماش

جغجغک یکساله زمستانه ، گل ها صورتی مایل به بنفش یا ارغوانی ، قد 50-90 س م . ساقه ایستاده ، صاف و در قسمت بالا ، منشعب . برگ ها قلبی شکل متمایل به سرنیزه ای ، غالباً بدون دمبرگ ، صاف و بدون کرک ، فرو رفته در محل رگبرگ ها . برگ های بذری (کوتیلدونی) حدود 10 م م ، تخم مرغی ، بدون نوک ، رگبرگ ها مشخص . این علف هرز در مزارع گندم اکثر استان ها پراکنده است و بیشترین اهمیت آن مربوط به استان های ایلام ، کرمانشاه و اصفهان می باشد . گفته می شود بذور آن به دلیل ماده Seponin ممکن است در دام و طیور باعث مسمومیت شود .

Lathyrus spp. یکساله زمستانه ، معمولاً بدون کرک ، بالا رونده یا گسترده روی زمین ، قد تا 50 س م . ساقه بسیار ضعیف و نازک ، بالا رونده ، زاویه دار و پره دار ، ساده یا از قاعده منشعب . برگ به صورت یک پیچگ منشعب ، تحلیل یافته و جای آن را دو گوشوارک بزرگ برگ مانند تخم مرغی ـ پیکانی به صورت دو برگ متقابل گرفته است (L. aphace L.) . گل زرد نسبتاً بزرگ (L. aphaca) یا بنفش یاسی تا متمایل به آبی رنگ پریده (L. inconspicuous L.) . میوه نیام پهن و دراز کمی شمشیری و خمیده ، بدون کرک ، با 4-5 ردیف دانه (L. aphaca) یا خطی ـ استوانه ای ، در انتها قدری خمیده ، با 610 عدد دانه (L. inconspicuous) . انواع خلرووحشی در اکثر مزارع گندم آبی کشور پراکنده اند . این علف های هرز در استان های کردستان ، ایلام ، کرمانشاه ، اصفهان و تهران از اهمیت بیشتری برخوردار می باشند .
خلر وحشی

شاه افسر (یونجه زرد) Melilotus indicus (L.) یکساله با رویش پائیزه ، علفی ، بدون کرک ، قد تا 50 س م . ساقه باریک و بلند ، منشعب ، با شاخه های باریک ، پراکنده و برگدار . برگ ها 3 برگچه ای ، با گوشوارکی کامل ، سرنیزه ای و گاهی باریک و گاه در قاعده دندانه دار . گل ها زرد ، کوچک ، مجتمع در خوشه های محوری . میوه کوچک ، گویچه ای تا تخم مرغی ، 2-3 م م . شاه افسر مناطق نسبتاً گرم و خاک های نسبتاً شور را ترجیح می دهد . این علف هرز معمولاً با تراکم زیاد در مزارع گندم خودنمائی می کند . استان های با آلودگی بیشتر به این علف هرز عبارتند از : خوزستان ، سیستان و بوچستان ، بوشهر ، اصفهان و سمنان. علاوه بر شاه افسر ، با انواعی از شبدر Trifolium spp. و یونجه های یکساله Medicago spp. نیز کم و بیش در مزارع گندم کشور برخورد می شود .

تلخ بیان Sophora alopecuroides L. پایا ، با رویش بهاره ، ایستاده ، قد تا 80 س م ساقه نسبتاً ضخیم ، در بن کم و بیش چوبی . ساقه و برگ ها پوشیده از کرک ها یا تارهای ابریشمی رویم خوابیده . برگ ها شانه ای ، دارای 7-12 جفت برگچه پهن دراز ، بیضی و در انتها گرد . گل ها سفید ، مایل به کرم رنگ ، گل آذین خوشه ضخیم ، استوانه ای طویلتر از برگ. میوه نیام کرکدار ، کم و بیش خمیده ، محتوی 3-7 دانه و جدار آن در حد فاصل دانه ها به سختی فشرده شده . تلخ بیان نیز مانند خارشتر و شیرین بیان بیشتر از طریق ایجاد ساقه های هوائی روی ریشه های عمیق و گسترده خود تکثیر می یابد . این علف هرز در مزارع گندم خیلی متداول نیست با این حال در استان های خراسان ، ایلام و زنجان با اهمیت تلقی می شود .

خارشتر

پایان