Heart
بسیج اطلاع رسانی قلب سالم
شبکه بهداشت و درمان شهرستان البرز البرز
چرا بیماری قلبی؟
شایعترین علت مرگ و میر
در حال افزایش روزافزون
مقدمه
پیش بینی میشود که بیماریهای قلبی ـ عروقی به عنوان مهمترین علت مرگ و میر (36% کل مرگ و میرها) در سراسر جهان تا سال 2020 باقی خواهد ماند.
در ایران نیز بیماریهای قلبی ـ عروقی شایعترین علل مرگ و میر را به خود اختصاص داده است .. در گروه بیماریهای قلبی ـ عروقی نیز، انفارکتوس میوکارد(سکته قلبی) شایعترین علت مرگ و میر و از کار افتادگی محسوب میشود.
افزایش قابل توجه بیماریهای غیر واگیر
گذر اپیدمیولوژیک
مقایسه علل مرگ و میر در طی 100سال در کشورهای پیشرفته
بیماریهای غیر واگیر
این بیماریها عامل %همه مرگها هستند، میلیون مرگ
این بیماریها عامل %مرگهای زودرس در دنیا هستند
% بیماریهای مزمن در کشورهای عقب مانده اتفاق می افتد
مرگهای ناشی ازاین بیماریها برابر بیشتر از بیماریهای عفونی،کمبودهای تغذیه ای و…. است.
تقریبا بار این بیماریها در زنان و مردان برابر است.
Nature 450:494-96, 2007 /WHO
60
44
80
2
36
روزانه در ایران800 نفر می میرند
80% ا ز موارد مرگ را این 3گروه بخود اختصاص می دهند
قلب وعروق % 46
حوادث17.5%
سرطان ها
%14
وضعیت استان قزوین از نظرآمارمبتلایان به بیماریهای قلبی ـ عروقی چگونه است؟؟؟
سه اولویت اول مرگ در استان قزوین در سال 89:
1- بیماریهای قلبی عروقی 37%
2- سرطان ها 13/5 %
3- سوانح و حوادث: 11%
علل مرگ بیماریهای قلبی عروقی
سکته قلبی:40%
سکته مغزی:29%
فشارخون:11%
بیماریهای عروقی:6%
عوامل خطر بیماریهای قلبی و عروقی
الف- عوامل خطر غیر قابل تعدیل
ب- عوامل خطر رفتاری
ج- عوامل خطر فیزیولوژیک
الف – عوامل خطر غیر قابل تعدیل
سن
جنس
وجود سابقه خانوادگی بیماریهای قلبی و عروقی زودرس
نژاد
ب- عوامل خطر رفتاری
استعمال دخانیات
زندگی کم تحرک و عدم وجود فعالیت فیزیکی مناسب
رژیم غذایی ناسالم (حاوی چربی اشباع شده و کلسترول زیاد، مصرف زیاد کالری و نمک و مصرف الکل)
ج- عوامل خطر فیزیولوژیک
افزایش فشارخون
چاقی
افزایش چربی خون
دیابت
نتایج بررسی عوامل خطر بیماریهای غیر واگیر
25% مردان روزانه سیگار می کشند.
87% افراد کمتر از 5 واحد میوه و سبزی در روز مصرف می کنند.
44/6% کم تحرک اند(35/6% مردان-53/8% زنان)
15/3% چاق اند.(مردان 9/8%-زنان 21%)
14/8 % افراد فشارخون بالا دارند(مردان 14/4%- زنان 15/2%)
25/6% افراد 15 تا 44 ساله حداقل سه عامل خطر فوق را دارند
56% افراد 45 تا 64 ساله حداقل سه عامل خطر فوق را دارند
64/7% افراد در طول هفته ماهی نمی خورند
40/7% افراد جهت طبخ غذا از روغن جامد استفاده می کنند.
آیا امیدی هست؟
“ بیش از 80% مرگهای قلبی قابل پیشگیری است”
بالاخص اگر برنامه های پیشگیری از دوران کودکی شروع شود.
Carf/Flickr
Nature 450:494-96, 2007 /WHO
فرقی نمیکنه فقیر یا غنی باشید در معرض خطرید
البته دوچرخه سواری براتون خیلی مفید تره؟؟!!!
شیوه زندگی (مشکل اصلی سلامتی)
نقش عوامل مختلف بر کاهش مرگ و میر
20% عوامل محیطی
بیش از 50% شیوه زندگی
10% سیستم بهداشتی
فقط16% ژنتیک
با اصلاح شیوه زندگی بیش از80%مرگها قابل پیشگیری است.
اصلاح شیوه زندگی
8 راه ساده در پیشگیری از بیماری قلبی
فعالیت فیزیکی مناسب
رژیم غذایی سالم
کنترل وزن
کنترل قند؛چربی خون (منظم)
کنترل فشار خون
قطع سیگار
کنترل استرس
خنده
تغییر در شیوه زندگی (Life style modification
فعالیت فیزیکی مناسب : لازم است حداقل پنج روز در هفته، هر روز نیم ساعت پیاده روی تند و یا ورزشهای ایزوتونیک و هوازی مثل شنا، دو، دوچرخه سواری و … داشته باشد.
کنترل وزن : لازم است نمایه توده بدنی فرد کمتر از 25بوده و چاقی شکمی نداشته باشد.
ترک سیگار
رژیم غذایی مناسب : کاهش مصرف غذاهای حاوی چربیهای اشباع، مصرف ماهی حداقل هفته ای 3 بار، مصرف سبزیجات، میوه جات، حبوبات و لبنیات کم چربی به مقدار زیاد
چربی و قلب
چربی خون
کلسترول چیست و از کجا می آید؟
یک نوع چربی است
کبد بیشتر کلسترول بدن را می سازد
کلسترول برای بدن ضروری است و نقشهای متفاوتی دارد
انواع کلسترول
کلسترول مضر: (اِل- دی- اِل) ا این کلسترول در دیواره عروق خونی بدن رسوب می کند.
کلسترول مفید: (اِچ- دی- اِل) کلسترول مضر را از عروق خونی برداشت کرده و به کبد می برد تا کلسترول مضر، تجزیه شود.
LDLمیزان (کلسترول مضر)
در دیابت،بیمار قلبی: کمتر از100
در حضور2فاکتور خطر قلبی: کمتر از130
در فرد سالم: کمتر از160
علایم چربی بالا
بدون علامت
هر فرد بالای 20 سال کنترل چربی
سیگار و قلب
سیگار
سیگار و دخانیات مهمترین عامل خطری هستند که باید مهار شوند.
هر فرد سیگاری خطر ابتلاء به سکته قلبی را برای خود 5 برابر
برای اطرافیان دو برابر می کند .
هر چه مقدار و مدت مصرف دخانیات بیشتر باشد این خطر بیشتر است.
سئوال؟؟؟؟
آیا یک فرد سیگاری
فقط به خود
صدمه میرساند؟
سیگاری دست دوم
چاقی و قلب
چاقی
افزایش احتمال سرطانها:مری،کلیه،کیسه صفرا،روده ،رحم وپستان
افزایش احتمال بیماریها:قلبی،مغزی،فشارخون،چربی
آرتروز،دیابت و ….
کنترل وزن
رژیم
فعالیت
ناگهانی خطرناک
ورزش و قلب
اهمیت فعالیت بدنی
محققان مشاهده کردند که حملات قلبی در کسانی که فعالیت فیزیکی بیشتری دارند، بسیار کمتر از افراد کم تحرک اتفاق
می افتد.
یکی از عوامل خطرساز این بیماری ها را کم تحرکی و عدم فعالیت فیزیکی مناسب میدانند که متاسفانه در قرن حاضر با پیشرفت تکنولوژی و اختراع انواع ماشین آلات و ابزارهای صنعتی بر شدت و گستردگی این معضل افزوده شده است
فواید فعالیت بدنی
کنترل فشار خون
وزن مناسب
کنترل بهتر قند خون
کاهش چربی خون
کاهش بیماریهای قلبی عروقی
چه ورزشی؟
تمام ورزش های همراه با تحرک عضلات:
پیاده روی ، شنا در آب، دوچرخه سواری ،دویدن ،طناب زدن(ورزش ایزوتونیک)
گرم وسرد کردن
دمای هوا ملایم تر (اول صبح و شب)
بلا فاصله پس از غذا خوردن ممنوع
نقش ورزش در پیشگیری از بیماریهای قلبی
مداوم و منظم بودن فعالیت بدنی
ورزش مرتب، حداقل به میزان پنج روز در هفته و هر بار نیم ساعت،
البته باید ورزش از درجات کمتر و ملایم تر شروع شده و تدریجاً به این میزان دست یافت.
فشار خون بالا و قلب
فشار خون چیست؟
سرخرگها خون را از قلب به دیگر نقاط بدن می رسانند. برای آنکه خون بتواند در این عروق به جریان در آید، نیاز به فشار مناسبی دارد.
این فشار جریان خون در سرخرگهای بدن یعنی فشاری که در هر انقباض عضله قلب در اثر برخورد خون به دیواره سرخرگ وارد می شود، فشار خون نام دارد.
بالاترین میزان فشار خون ، "فشار سیستولیک" است که همان فشاری است که به هنگام انقباض ماهیچه قلب موجب می شود تا خون از قلب به سایر نقاط بدن برسد.
کمترین میزان فشار خون ، "فشار دیاستولیک" است که فشار بین ضربانهای قلب محسوب می شود و مربوط به زمانی است که قلب در حالت استراحت است.
فشار خون بر حسب میلیمتر جیوه (mmhg) اندازه گیری می شود.
فشار خون بالا
نرمال: کمتر از 80/120 میلی متر جیوه
مرحله قبل از فشار خون بالا: 89-80/139-120 میلی متر جیوه
فشار خون بالا: بیشتر از 90/140
اگر فردی دچار بیماری دیابت باشد، فشار خون وی باید کمتر از 130/80 میلی متر جیوه باشد.
. فشار خون بالا گاهی «کشنده بی سر و صدا» Silent Killer نامیده می شود زیرا تا مراحل انتهایی اکثراً هیچ علامتی ندارد.
فشار خون بطور طبیعی در اثر استرس و فعالیت بدنی بالا می رود
اما فردی که دچار بیماری فشار خون بالا است ، به هنگام استراحت نیز فشار خونش بالاتر از حد طبیعی است.
کنترل فشار خون حداقل هر سال یکبار
شیوع :
به طور کلی شیوع هیپرتانسیون در افرادبالای 18سال،25%است. با افزایش سن ،شیوع بیماری افزایش می یابد،بطوریکه 50%افراد بالای60سال هیپرتانسیون دارند.
در یک مطالعه تقریباً 39% افراد بالای 20 سال فشار خون طبیعی، 31% فشار خون در مرحله پره هیپرتانسیو و 29% فشار خون بالا داشتند.
هیپرتانسیون در افراد 50-30 سال
شایعترین نوع فشار خون در این گروه سنی است .
اغلب فشار دیاستولیک بالا و فشار سیستولیک نرمال است.
ممکنست هم فشار سیستولیک و هم دیاستولیک بالا باشد.
در مردها شایعتر است.
شایعترین علت آن : اولیه است.
مکانیسم ایجاد آن : افزایش مقاومت عروق محیطی است.
روش اندازه گیری فشارخون
فرد را در روی تخت خوابانده یا روی صندلی بنشانید.
بازوی راست را لخت کنید.
دست راست را درکنار بدن بیمار یا روی میز قرار دهید.
بازو بند دستگاه را 2 تا 3 بند انگشت بالای آرنج به بازو ببندید وسط کیسه لاستیکی داخل بازو بند حتما" روی سرخرگ بازویی قرار گیرد
نبض دست مورد نظر را لمس کنید و با دست دیگر پمپ بزنید ، یا گوشی را روی شریان بازوئی قرار دهید .
روش اندازه گیری فشارخون ادامه :
کسیه لاستیکی داخل بازوبند را 30 میلی متر جیوه بیشتر از درجه ای که دیگر نبض لمس نمی شود باد کنید.
به درجه دستگاه نگاه و به آرامی با پیچاندن پیچ تنظیم هوای دستگاه ، هوا را از کسیه لاستیکی خارج کنید.
درصورت لمس نبض یا شنیدن اولین صدای نبض ، فشار خون ماکزیمم ( حداکثر) است.
وقتی صدا قطع شد فشار خون مینیمم ( حداقل ) است .
درصورتی که صدایی شنیده نشد یا نبض لمس نشد مجددا" تکرار کنید.
موفق و سربلند باشید