سیستم خنک کاری خودرو
مقدمه:
به دلیل وجود اصطکاک در بین قطعات و بالابودن سرعت حرکت قطعاتی همچون پیستون، شاتون و میل لنگ ،دمای کاری موتور بالا رفته به طوریکه اگر عمل خنک کاری قطعات انجام نشود ، موجب آسیب دیدگی قطعات و ذوب شدن های موضعی آنها می شود. دماهای داخل محفظه احتراق یک موتور به طور متوسط به حدود k ° 2700 می رسد که مواد به کار رفته در موتور نمی توانند چنین دمایی را تحمل کنند. آلیاژهای آلومینیوم در دماهای بیشتراز K ° 775 شروع به ذوب شدن می کنند و دمای جوش آهن حدود K ° 1800 است.
انتقال حرارت رضایت بخش در موتور به دلیل زیادی از قبیل محدودیت های دمای مواد ، محدودیت عملکرد روغن روانکاری ، آلاینده ها و کوبش ، اهمیت زیادی دارد. در طراحی موتور و سیستم خنک کننده 2 عامل را باید توامان درنظر گرفت: 1-برای به حداکثر رساندن بازده گرمایی، کارکردن موتور در گرم ترین حالت ممکن امری مطلوب است . 2-ناگزیریم برای حفظ موتور و جلوگیری از تخریب سیال روانکار موتور ، موتور را خنک کنیم. سیستم خنک کاری وظیفه دارد موتور را به سرعت به دمای کاری رسانده و دمای موتور را در یک حد مشخص نگه دارد و از گرم یا سرد کار کردن موتور جلوگیری کند.
مضرات گرم کار کردن موتور :
به علت وجود تنش های حرارتی زیاد و غیر یکنواخت در مواضع مختلف، سرسیلندر و سیلندر ، تغییرشکل داده و ترک می خورند.
در اثر گرمای زیاد عمل تبخیرآب تسریع گردیده و مقدار زیادی آب از موتور خارج می شود و در اثر بی توجهی باعث خرابی موتور و گیرپاژ می گردد.
مضرات سرد کارکردن موتور:
مصرف زیاد سوخت
تقطیر سوخت خام و ایجاد دوده و نفوذ آن به کارتر
ایجاد لجن در روغن موتور و اخلال در مدار روغنکاری موتور
ایجاد اسیدهای خورنده و فرسایش قطعات
دوده گرفتن محفظه احتراق و کف پیستون که باعث خودسوزی موتور می گردد.
دوده گرفتن شیار رینگها که باعث چسبیدن رینگ ها در شیار و عدم کنترل کمپرس و روغن سوزی می گردد
انواع سیستم خنک کاری
سیستم خنک کاری با جریان هوا یا هواخنک
سیستم خنک کاری با آب یا آب خنک
سیستم هوا خنک
در این سیستم آب وجود ندارد و حرارت محفظه ی احتراق و قطعات دوار موتور
به هوای محیط منتقل می شود و تبادل حرارت و خنک کاری توسط جریان هوای عبوری
از اطراف موتورو مقداری هم توسط روغن موتور صورت می پذیرد .
جنس بدنه و سر سیلندر این موتور ها به دلیل تبادل حرارتی بالا با محیط ، از آلومینیوم است.
معمولا در موتورهای دو زمانه همچون موتورسیکلت و خودروهای سرعت پایین و کم حرارت و در خودروهایی که در کشورهای سردسیر تولید می شوند ،از سیستم هوا خنک استفاده می شود.
در خودروهای چهارزمانه ی هوا خنک ، دمای روغن افزایش می یابد،به همین دلیل جهت جلوگیری از خراب شدن روغن و خنک کاری قسمتی از موتور توسط روغن ،از اویل کویل استفاده می کنند.اویل کویل رادیاتوری است که از دخل آن روغن و از شبکه های آن جریان هوا عبور کرده و باعث خنک کاری روغن می شود.
مزایای موتورهای هواخنک
وزن و قیمت کمتر(نسبت به سیستم های آب خنک)
عدم وجود خرابی قطعات سیستم خنک کننده مثل واترپمپ و…،
عدم وجود یخ زدن موتور و گرم شدن سریع تر موتور
معایب موتورهای هواخنک
بازده کمتر – سروصدای بیشتر – خنک کاری غیریکنواخت سیلندرها
سیستم آب خنک
در سیستم های خنک کاری با آب مسیرهایی در بلوکه و سرسیلندر تعبیه شده که مایع مخصوصی ،معروف به مایع خنک کاری که ترکیبی از آب و ضدیخ است ، از داخل آن ها عبور کرده و حرارت موتور را به خود جذب می کند.در اثر جذب حرارت موتور ، حرارت مایع بالا می رود، سپس این مایع در ادامه ی مسیر از موتور خارج شده و توسط رادیاتور و جریان هوا خنک می شود و مجددا به موتور باز می گردد.
در اکثر خودروهای جدید از سیستم خنک کاری با آب استفاده می شود.
موتورهایی که با این سیستم خنک کاری می شوند دارای سرعت و شتاب بالا و حجم موتور زیاد می باشند.
این سیستم قابلیت خنک کاری بیشتری نسبت به نوع هوا خنک دارد و جنس بلوکه و سرسیلندر آن هم می تواند ازجنس چدن یا آلومینیوم باشد.
در بلوکه های نوع آلومینیومی ،مقداری از حرارت نیز به روش تبادل حرارتی با محیط از بین می رود.
انواع سیستم آب خنک :
سیستم خنک کاری با جریان طبیعی یا سیستم ترموسیفون
سیستم خنک کاری با جریان اجباری ( سیستم خنک کاری دارای واترپمپ)
سیستم خنک کاری با جریان طبیعی یا سیستم ترموسیفون
تا قبل از سال 1940، ترموسیفون،
تنها روش خنک کاری موتورهای احتراقی محسوب می گردید.
در این روش آب داغ از طریق لوله ی نسبتا قطوری در بالای موتر در اثر خاصیت جابه جایی انتقال پیدا کرده و به رادیاتور می ریزد. آب گرم در رادیاتور سرد شده و چون دارای وزن مخصوص بیشتری است به پایین راددیاتور جریان پیدا کرده و چرخش خود به خود ادامه می یابد.
در این روش به علت چرخش آهسته آب ، عمل تبادل حرارت به کندی انجام می شود.
در خنک کاری به روش ترموسیفون، رادیاتور بلندتر ساخته شده و قدری مایل نصب می گردد
تا سرعت نسبی بیشتری به چرخش بدهد.
سیستم خنک کاری با جریان اجباری ( سیستم خنک کاری دارای واترپمپ)
در این نوع سیستم ،به جای حرکت طبیعی سیال، از یک واترپمپ برای به گردش درآوردن مایع خنک کاری در کل سیستم خنک کاری خودرو مورد استفاده قرار می گیرد.
اجزاء سیستم خنک کاری
مجراهای آب (water jacket) :
درون بدنه بلوکه موتور و سر سیلندر مجراهایی وجود دارد که محل عبور
جریان آب می باشد.بطوریکه آب در هنگام عبور از داخل مجراها،
قسمتی از حرارت موتور را جذب نموده و منتقل می نماید.
مجراهای داخل بلوکه موتور و سرسیلندر،در هنگام ریخته گری
و بوسیله ی ماهیچه گذاری ایجاد می گردند، زیرا در مراحل بعدی
تولید(ماشینکاری قطعه)امکان ایجاد چنین مجراهایی وجود ندارد.
پمپ آب : (water pump)
معمولا در جلوی موتور نصب می شود و نیروی حرکتی خود را از سر میل لنگ می گیرد.
در میان پمپ آب یک شفت طراحی شده که از یک طرف به پولی سر میل لنگ و از طرف دیگر به پره های پمپ آب متصل است.این شفت توسط دو عدد یاتاقان یا بلبرینگ روی بدنه ی پمپ آب وصل می شود تا بتواند بر روی بدنه ی ثابت پمپ آب دوران نماید.پولی سر پمپ آب توسط تسمه به پولی سر میل لنگ متصل است و با گردش میل لنگ ،پولی به گردش در می آید و شفت را نیز می گرداند و به این ترتیب باعث گردش پره های پمپ آب می شود.
واتر پمپ از نوع پمپ های
گریز از مرکز بوده که آب را
از مرکز مکیده و به صورت شعاعی
به خارج از مرکز پرتاب می کند.
به منظور جلوگیری از نشت مایع خنک کاری در پشت پره های پمپ آب ،بین شفت و بدنه
از یک فیبر و فنر یا کاسه نمد استفاده می شود.به این ترتیب آب نمی تواند از فضای پشت پره ها به سمت بیرون عبور کند.
در پشت بدنه ی پمپ آب مجرای کوچکی قرار دارد که به دو دلیل تعبیه شده :
در صورت خرابی کاسه نمد آب بندی پشت پره ی پمپ (فیبر و فنر) آب از این قسمت نشت کرده و راننده را متوجه اشکال پیش آمده می نماید.
خروج آب از این منفذ از سریع خراب شدن یاتاقان های شفت پمپ و گریپاژ کردن آنها جلوگیری می نماید تا فرصت تعویض این قطعه حاصل شود.
مشاهده فیلم
ترموستات :
راندمان حرارتی موتورهای احتراق داخلی در درجه حرارت معینی به بیشترین مقدارممکن می رسد. اگربتوان حرارت آب را در آن محدوده نگه داری نمود، بهترین شرایط برای بدست آوردن راندمان مورد نظر فراهم گردیده است.
شیر کنترل جریانی است که در انتهای مجرای خروجی آب ، در بالای موتور قرار گرفته و دمای موتور را در محدوده ی معینی ثابت نگه می دارد.
روش کار ترموستات به این صورت است که:
در موقع سرد بودن آب خنک کاری، راه خروج آن را از موتور به رادیاتور مسدود می کند.
وقتی که آب موتور گرم شد وبه درج حرارت نرمال رسید، سوپاپ ترموستات دریچه خروجی را باز نموه و آب گرم از بالای سرسیلندر به رادیاتور هدایت می شود و آب خنک از لوله پایین رادیاتور به واترپمپ و موتور ارسال می گردد تادرجه حرارت اب در حد نرمال حفظ شود.
دریچه ترموستات ها به 3 روش باز می شود:
به وسیله ی انبساط مایع داخل مخزن یا فانوسی در اثر حرارت
(داخل مخزن یا فانوسی ترموستات را از مایع فراری که انبساط زیادی
در درجه حرارت های بالا دارد پرمی کنند. وقتی موتور گرم می شود
و درجه حرارت آن به حد باز کردن می رسد، مایع داخل فانوسی
به نقطه جوش رسیده و فشار داخل آن شدیدا افزایش می یابد(
.دراثر انبساط فانوسی، سوپاپ قارچی ترموستات بازشده وآب گرم به رادیاتور هدایت می یابد.)
به وسیله ی انبساط کریستال های دانه ای در اثر حرارت
(درداخل ترموستات های کپسولی، پودرکریستال مخصوصی
قرار داده اند که در اثر افزایش درجه حراررت، منبسط شده
و پیستون متصل به آن دریچه ترموستات را باز می کند)
به وسیله یک فنر بی متال
سوپاپ لغزان (jiggle pin)
روی ترموستات یک سوپاپ کوچک وجود داردکه در زمان بسته بودن ترموستات، کف و هوای داخل مایع خنک کاری پشت ترموستات از طریق این سوپاپ به بیرون موتور منتقل می گردد تا به این طریق از جوش آوردن و هوا گرفتن موتور جلوگیری شود.
رادیاتور :
یک مبدل حرارتی است که کار آن انتقال انرژی حرارتی مایع خنک کاری به محیط اطراف
می باشد.
در رادیاتور دو دسته گذرگاه در نطر گرفته شده است ،یک دسته از این گذرگاه ها برای عبورآب
و دسته ی دیگر برای عبور هوا می باشد.
اجزای رادیاتور از مخزن ورودی و خروجی و هسته (شبکه)رادیاتور
تشکیل شده که خود شبکه از لوله ها و پره ها به وجود آمده است.
انتقال حرارت در رادیاتور خودرو به این صورت است که آب گرم در طول مسیر حرکت در رادیاتور، گرمای خود را به لوله ها منتقل می کند و این گرما از محل اتصال لوله و پره، به پره ها منتقل می شود و سپس گرمای انتقال یافته به پره ها نیز توسط جریان هوای اجباری از آنها دفع می شود.
شبکه رادیاتورها شامل دو نوع فین تیوب و کروگیت است :
رادیاتور فین تیوب(fin-Tube) :
در این نوع رادیاتور امتداد لوله ها عمود بر راستای پره هاست
و لوله ها از داخل پره ها عبور می کنند.
رادیاتورهای کروگیت : (crougate)
در این نوع رادیاتورها لوله ها از داخل پره ها عبور نمی کنند
بلکه پره ها به صورت موجدارند و لوله ها در امتداد پره ها
روی نوک فین قرار داده می شوند.
اصولا دو نوع رادیاتور وجود دارد :
الف- رادیاتور عمودی:
در این نوع رادیاتور جریان سیال خنک کننده از بالای رادیاتور وارد شده و پس از خنک کردن از پایین آن خارج می شود.
در این نوع رادیاتورها ،مخزن ورودی در بالا و مخزن خروجی در قسمت پایین، قرار گرفته است.مانند رادیاتور پیکان و پراید.
Downflow Radiators
مخزن ها در قسمت بالا و پایین رادیاتور قرار دارند.
مایع خنک کاری از طریق لوله های شبکه به سمت پایین حرکت می کند.
مایع خنک کاری از مخزن پایین به قسمت موتور برمی گردد.
خنک کن روغن در قسمت پایین رادیاتور قرار می گیرد.
ب- رادیاتور افقی:
در این نوع رادیاتور سیال از جهت عرضی وارد و پس از عبور از شبکه ها به طریق افقی از آن خارج می شود.در این نوع رادیاتورها ، مخزن ورودی و خروجی در دو سمت رادیاتور قرار گرفته اند. مانند رادیاتور پژو 405.
Crossflow Radiators
خنک کن روغن میتواند در کناره ی مخزن قرار بگیرد.
مخزن ها در کناره های رادیاتور قرار دارند.
لوله های شبکه به صورت افقی قرار گرفته اند.
Next >
برای اینکه سطح تشعشع خنک کاری افزایش یابد به لوله های آب پره هایی متصل می کنند. جنس لوله ها و پره ها از فلزاتی مانند برنج و مس است که ضریب انتقال حرارات بالایی دارند. برای کاهش هزینه ها و سبک شدن رادیاتور از آلومینیوم هم به جای مس استفاده می کنند.
شیر تخلیه رادیاتور:
در کف رادیاتور شیرتخلیه وجود دارد که در موقع تعویض آب یا تعمیر موتور مورد استفاده قرار می گیرد.
در رادیاتور :
رادیاتورهای قدیمی دارای درپوش ساده بودند.
در این نوع، فشار آب مدارخنک کاری برابر با
فشارجو بود. زیرا لوله سرریز فشار آب را
با فشار جو متعادل می کند.
معایب درپوش ساده :
به علت انبساط آب، قسمتی از آب خنک کاری بیرون می ریزد.
در ترمزهای ناگهانی مقداری از آب موتور تخلیه می شود.
نقطه جوش مایع خنک کاری، پایین آمده و زودتر به جوش می آید.
درپوش فشاری
درپوش های فشاری رادیاتور، سوپاپی دارند که به وسلیه
فنری در حالت عادی سوپاپ را بسته نگه می دارد.
وقتی فشارآب رادیاتور دراثرانبساط حجم افزایش می یابد،
سوپاپ، باز شده وراه خروج آب را باز می کند.
2 نوع سوپاپ بر روی درب رادیاتور وجود دارد:
سوپاپ فشاری:
یک سوپاپ کنترل فشار است که مانع از سر ریز شدن آب از در رادیاتور بر اثر افزایش حرارت و حجم می شود. این درپوش مانع از خروج آب از رادیاتور شده و فشار درون رادیاتور را افزایش می دهد و چون دما و فشار با هم نسبت مستقیم دارند.افزایش فشار باعث بالا رفتن نقطه ی جوش و در نتیجه دیر جوش آوردن خودرو می شود. در صورتی که حرارت و افزایش حجم آب بیش از حد باشد،بر نیروی فنر سوپاپ غلبه کرده و فنر را فشرده می سازد و درپوش لاستیکی به عقب رفته و باعث خروج مقداری آب از داخل رادیاتور به محیط بیرون می شود.به این ترتیب دوباره فشار در داخل رادیاتور به حد مجاز می رسد.
سوپاپ فشاری هنگام بیش از حد گرم شدن مایع خنک کاری، باز می شود
مایع خنک کاری اضافی به سمت مخزن انبساط حرکت می کند.
سوپاپ خلایی :
زمانی که مایع خنک کاری به دمای اولیه ی خود رسید کاهش حجم می یابد و فضای کمتری را اشغال می کند، در این حالت یک خلاء شدید حاصل از کاهش حجم مایع خنک کاری در رادیاتور ایجاد می گردد که باعث مچاله شدن رادیاتور می شود.برای رفع این مشکل در قسمت وسط در رادیاتور یک سوپاپ یک طرفه به نام سوپاپ خلا ایجاد کرده اند که ازیک فنر و درپوش ساخته شده و جهت حرکت آن عکس جهت حرکت سوپاپ فشار است.
در زمان ایجاد خلاء ،توسط نیروی خلاء ایجاد شده در رادیاتور ،درپوش سوپاپ خلایی به سمت پایین حرکت کرده و مسیر ورودی باز شده و یک حجم هوا یا آب، جایگزین خلاء شده و خلاء موجود را از بی می برد.
منبع انبساط :
یک ظرف پلاستیکی است که در هنگام افزایش فشار در رادیاتور،آب اضافی وارد آن می گردد و در مواقع دیگری که رادیاتور دچار کاهش فشار می شود، می تواند آب مورد نیاز را تامین نماید.در حقیقت منبع انبساط به عنوان مخزن ذخیره سازی آب اضافی می باشد.
انواع سیستم خنک کاری با آب
سیستم خنک کاری مدار باز :
در سیستم خنک کاری مدارباز ، مخزن انبساط وجود ندارد ودرصورت افزایش بیش از حد دما در داخل رادیاتور، مایع خنک کاری به خارج از رادیاتور منتقل شده و هنگامی که سیال خنک کاری به دمای اولیه برمی گردد یک حجم هوا جایگزین خلا موجود می شود. مثل سیستم خنک کاری پیکان
سیستم خنک کاری مدار بسته (Closed Cooling System) :
مانند روش خنک کاری معمولی است با این تفاوت که در آن یک مخزن اضافه به کار رفته که مخزن انبساط نام دارد و آب اضافی رادیاتور را به هنگام انبساط نگهداری نموده و از اتلاف آن جلوگیری می نماید.
پس از سردشدن آب داخل رادیاتور و کاهش حجم،کسری آب از این مخزن انبساط جبران می شود و بر خلاف سیستم های معمولی ، برای جبران آب خارج شده از رادیاتور بر اثر افزایش حجم آب ، نیازی به سر ریز نمودن آب در رادیاتور نیست.
پروانه ی خنک کن :
پروانه ی خنک کن را طوری طراحی می کنند
که هوای خارج را از لابه لای پره های رادیاتور
مکیده و با این عمل باعث افزایش سرعت در انتقال حرارت گردد.
شکل پروانه ی خنک کن متفاوت بوده و معمولا چهار پره ،شش پره
و هشت پره هستند که به صورت مکانیکی ، یا هیدرولیکی
و یا توسط یک موتور الکتریکی فعال می گردد.
در نوع مکانیکی ، پولی به وسیله ی تسمه از میل لنگ
نیرو می گیرد و محور پروانه و پمپ آب را به حرکت درمی آورد.
موتورهایی که در خودروهای دیفرانسیل عقب به صورت طولی نصب می شوند معمولا پروانه ی مکانیکی دارند که روی محور واتر پمپ آن ها نصب شده و با آن می چرخد.
موتورهای عرضی که در خودروهای دیفرانسیل جلو نصب می شوند معمولا پروانه ی برقی دارند. در این نوع موتورها پروانه توسط الکتروموتور می چرخد.
واحد کنترل الکترونیکی پس از پردازش اطلاعات ارسالی از سنسور دمای آب ،به کمک کلید ترموستاتی فن را کنترل می کند.
پروانه های با سرعت متغیر (هیدرولیکی)
بعضی از پروانه ها را از نوع کلاچ هیدرولیکی
می سازند که حاوی روغن سیلیکونی است.
در این روش چرخش، پولی به روغن
انرژی جنبشی داده و روغن، پروانه را می گرداند.
شلنگ های لاستیکی :
از این شلنگ ها برای انتقال آب از خروجی رادیاتور به موتور و از موتور به ورودی رادیاتور استفاده می شود.علت استفاده از شلنگ های لاستیکی ، جلوگیری از انتقال لرزش موتور به رادیاتور می باشد.بنابراین ضرورت دارد که این شلنگ ها از انعطاف پذیری مناسبی برخوردار باشند.
مایع خنک کاری :
برای اینکه آب داخل موتور در صفر درجه یخ نزند از موادی به نام ضدیخ استفاده می کنند که در سیستم خنک کاری به نسبت معینی با آب ترکیب می شود.
این مواد نه تنها نقطه ی انجماد را پایین آورده و باعث دیر یخ زدن آب می شوند بلکه ضد خورندگی ،ضد رسوب، ضد کف و ضد جوش می باشند.
متداول ترین ضدیخ ،اتیلن گلیکول است، اما ترکیبات دیگری نیز مانند الکل و متانول به عنوان ضد یخ مورد استفاده قرار می گیرند .
برای مصرف در بیش تر محیط ها و موتورها مخلوطی از 50% ضد یخ و 50% آب توصیه می گردد چون در این حالت مایع خنک کننده می تواند تا دمای 36-درجه ی سانتی گراد ،مایع مانده و منجمد نگردد.هر چه مقدار ضد یخ را افزایش دهیم ،نقطه ی انجماد تا 67- درجه ی سانتی گراد کاهش می یابد، اما اگر مقدار ضدیخ در مایع خنک کاری موتور را از 70% بالا ببریم ،نقطه ی انجماد به تدریج تا 23- درجه ی سانتی گراد افزایش می یابد.
جدول زیر درصد ترکیب ضدیخ را با آب در دماهای مختلف نشان می دهد:
شمع آب :
بر روی هوزینگ ترموستات یک شمع آب وجود دارد
که وظیفه ی آن روشن نمودن چراغ اخطار دمای بالا و
مشخص نمودن درجه حرارت آب بر روی پانل داشبورد می باشد.
بر روی موتور پراید یورو 2 ، یک عدد فشنگی و یک عدد
سنسور دمای آب موجود است. وظیفه ی فشنگی حرکت دادن عقربه ی
پشت پانل و اعلام درجه دمای آب به راننده و وظیفه ی سنسور دمای آب
فرستادن اطلاعات دمای آب به ECU و تصمیم گیری ECU برای روشن یا خاموش کردن فن می باشد.
در موتور های پراید یورو 4، با حذف فشنگی، ECU تنها بوسیله سنسور دمای آب، ازطریق نشانگر دیجیتالی دمای آب را نشان می دهد
این شمع آب همانند یک مقاومت معکوس با حرارت (NTC)عمل می کند. یعنی زمانی که درجه ی آب مجاور آن بالاست، مقاومت این شمع در برابر عبور جریان پایین می رود و جریان بیشتری را از خود عبور می دهدو باعث حرکت نمودن عقربه ی پشت پانل می شود.در صورتی که دما بیش از حد بالا برود،مقاومت این قطعه تقریبا صفر می شود و کل جریان عبور نموده و باعث روشن شدن چراغ اخطار می گردد.
نشانگر درجه آب موتور :
این نشانگر، دارای مکانیزم مکانیکی، برقی و یا الکترونیکی می باشد که به منظور نشان دادن دمای آب تعبیه شده است.
در مدل برقی،یک ترمیستور وجود دارد که
مقاومت الکتریکی آن در اثر گرم شدن،کاهش می یابد.
به طوریکه هرچقدر آب بیشتر گرم شود، جریان الکتریکی بیشتری
از آن عبور می کند. این جریان الکتریکی با عبور از
داخل سیم پیچ هایی می تواند باعث ایجاد میدان مغناطیسی
و تحریک عقربه نشانگر شود.
در مدل الکترونیکی نیز سنسورهای حرارتی وجود دارد که دمای آب را اندازه گیری نموده و به واحد کنترل الکترونیکی(ECU) گزارش میدهد تا از طریق یک نشانگر دیجیتالی ، دمای آب را نشان دهد.
نشانگر سطح آب :
در بسیاری ازخودروها نشانگرهایی وجود دارد که اگر سطح آب کاهش یافت، این موضوع را به راننده هشدار می دهد.
دراین سیستم داخل منبع انبساط، یک سنسور سطح آب قرار گرفته که اگر در آب شناور باشد، چراغ نشانگر خاموش خواهدبود اما در حالتی که سطح اب پایین بیاید وسنسور از آب خارج شود، باعث روشن شدن چراغ مربوطه می شود.
بخاری :
آب داغی که از موتور خارج می گردد، می تواند
قبل از خنک شدن در داخل رادیاتور ، با عبوراز داخل
یک مبدل حرارتی ، حرارت خود را به هوایی منتقل-
نماید که توسط فن بخاری به داخل اتاق هدایت می شود.
مبد ل حرارتی مربوط به بخاری، دارای تعدادی لوله می باشد که در بین تعدادی پره قرار گرفته اند.هنگامی که یک فن برقی پشت این پره ها قرار می گیرد ، جریانی ازهوا در بین پره ها عبور می نماید. این هوا با عبور از میان پره ها ، حرارت لوله های آب داغ و پره های داغ را گرفته و گرم می شود.این هوای گرم از طریق کانال های مربوط به بخاری به سمت داخل اتاق خودرو هدایت می گردد.
از این هوای گرم برای گرمکن شیشه ها نیز استفاده می شود تا از یخ زدگی و بخارگرفتگی شیشه ها جلوگیری نماید.
دلایل جوش آوردن و گرم کردن موتور:
از کارافتادن واترپمپ(گیرپاژ کردن-خرابی بلبرینگ-آب پخش کن-شکستگی یا تاب برداشتن پولی واترپمپ-پارگی تسمه پروانه یا مستعمل شدن یا چرب شدن تسمه ی پروانه)
گرفتگی مدارهای خنک کاری در داخل موتور و در داخل رادیاتور
شکستن پروانه
آدوانس یا ریتارد بودن موتور
تنظیم نبودن(موتور-سوپاپ ها-دهانه ی پلاتین)
باز نشدن ترموستات
سوختن واشر سرسیلندر
گرفتگی لوله ی اگزوز
گیر کردن سیلندر ترمز چرخ ها
نامیزانی کاربراتور
طی مسافت زیاد با دنده ی سنگین و زیر بار قراردادن موتور در هر حالتی
اقدامات لازم هنگام جوش آوردن موتور :
حالت اول: آب بین موتور و رادیاتور گردش نداشته باشد.
( در اثر عواملی همچون وجودنداشتن آب داخل رادیاتور،
پاره شدن تسمه، پاره شدن یکی از شلنگهای آب،
خراب شدن واترپمپ، خراب شدن ترموستات
در وضعیتی که دریچه آن باز نشود)
اقدامات:
باید موتور اتومبیل را خاموش کرد و هر دقیقه ،یک تک استارت به موتور زد. چندبار این عمل باید تکرار شود تا موتور خنک شود. اگر موتور را خاموش کنیم و تک استارت نزنیم موتور گیرپاژ می کند.
حالت دوم: آب بین موتور و رادیاتور ،گردش داشته باشد اما موتور اتومبیل جوش بیاورد.
تعدادی از موارد عبارتند از:
فن خراب شود-رانندگی در شرایط سخت(گرمای هوا، شیب جاده،کولرگرفتن،بارزیاد،سفت بودن چرخها…)-
نیم سوز بودن واشرسرسیلندر-بد رانندگی کردن(زمانی که دنده گیربکس در وضعیت مناسب نباشد)
تسمه شل باشد-لوله های رادیاتور رسوب گرفته باشد- در مسیرگردش آب هوا وجود داشته باشد. سوپاپ فشاری درب رادیاتور خراب شود
اقدامات:
دراین حالت نباید موتور اتومبیل را خاموش کرد. در صورت امکان بخاری اتومبیل را حتی در فصل تابستان روشن کرده تا سرعت خنک کاری موتور افزایش یابد و بعد در حالتی که اتومبیل روشن است، آب خنک روی رادیاتور می ریزیم.
در مواقعی که موتور جوش آورده نباید درب رادیاتور را باز کرد چون آب جوش با فشار خارج و موجب سوختگی بدن می شود.
چگونه متوجه شویم آب بین موتور و رادیاتور گردش دارد؟
اگر آب بین موتور ورادیاتور گردش داشته باشد، شلنگ بالای رادیاتور داغ می باشد.