داستان زندگی مریم میرزاخانی دختر جَبر
مریم میرزاخانی، ریاضی دان ایرانی و استاد دانشگاه استنفورد بود.
میرزاخانی در سال ۲۰۱۴ برنده مدال فیلدز شد که بالاترین جایزه در ریاضیات است.
وی اولین زن جهان است که برنده مدال فیلدز شد.
مریم میرزاخانی در ۲۲ اردیبهشت ۱۳۵۶ در تهران به دنیا آمد.
پدرش احمد میرزاخانی مهندس برق و رئیس هیئت مدیره مجتمع آموزشی نیکوکاری «رعد» بود.
مریم با اتمام تحصیلات ابتدایی با شرکت در آزمون ورودی مدارس سمپاد، وارد دبیرستان فرزانگان تهران شد.
مریم ابتدا به ریاضی علاقه مند نبود و دوست داشت نویسنده شود.
دوران دبیرستان، مریم با تشویق برادرش کم کم به ریاضیات علاقه مند شد و استعداد بی نظیر خودش را در ریاضی نشان داد.
رویا بهشتی صمیمی ترین دوست دوران تحصیل مریم میرزاخانی بود.
مریم و رویا در یک دوره مسابقات بزرگ ریاضی در اصفهان، با وجود استعدادهای پسر، اول و دوم شدند.
مریم به همراه رویا بهشتی اولین دخترانی بودند که به تیم المپیاد ریاضی ایران راه یافتند.
مریم و رویا در سال ۱۹۹۴ در المپیاد جهانی ریاضی هنگ کنگ، اول و دوم شدند.
مریم از 42 امتیاز ممکن از 41 امتیاز را کسب کرده بود.
سال بعد، در المپیاد جهانی ریاضی کانادا، میرزاخانی با نمره کامل، رتبه اول طلای جهانی را به دست آورد.
مربم اولین کسی بود که دو سال مدال طلا گرفت و اولین دانش آموز شرکت کننده از ایران بود که در آزمون المپیاد ریاضی نمره کامل گرفت.
مریم میرزاخانی اولین دختری بود که در المپیاد ریاضی ایران طلا گرفت و گرفتن نمره کامل، از او یک اسطوره ساخت.
مریم به همراه رویا ، دوره کارشناسی را در رشته ریاضی در دانشگاه صنعتی شریف طی کردند.
آنها یک کتاب را به نام نظریه اعداد منتشر کردند که این کتاب رفرنس کسانی شد که خواهان شرکت در المپیاد بودند.
در این دوره، میرزاخانی اثبات ساده ای برای یک قضیه ریاضی یافت که در ماهنامه انجمن ریاضی آمریکا چاپ شد.
در دوره کارشناسی مریم و رویا، اتفاق بسیار بدی افتاد.
اتوبوس حامل دانشجویانِ ریاضی شرکت کننده در بیست و دومین دوره مسابقات ریاضی دانشجویی از اهواز، محل برگزاری مسابقه، راهی تهران بود. تیمِ متشکل از میرزاخانی، ایمان افتخاری و حسین نمازی در مسابقه رتبه اول کشور را کسب کرده بودند. متاسفانه در حادثه ای که پیش آمد، اتوبوس به دره سقوط کرد. هفت دانشجوی ریاضی دانشگاه شریف، که اغلب از برگزیدگان المپیادهای ریاضی ملی و بین المللی بودند، جان باختند. اما مریم و رویا از جمله بازماندگانِ این سانحه بودند.
بعد از پایان دوره کارشناسی ارشد در 22 سالگی در دانشگاه شریف ، مریم مثل خیلی از نخبه ها برای تحصیلات دکترا قصد مهاجرت کرد.
مریم درخواستش را برای دانشگاه هاروارد ارسال کرد و این دانشگاه مریم را بورسیه کرد.
او آن جا بر سر کلاس های کورتیس مک مولن، مغز متفکر ریاضی جهان و (از برندگان جایزه فیلدز) حاضر می شد.
او سرانجام در سال ۲۰۰۴ در سن 28 سالگی، از دانشگاه هاروارد و به سرپرستی مک مولن دکترا گرفت.
مریم یک سال قبل از گرفتن دکترا، در سال 2003 با «یان واندراک» ازدواج کرد.
یان هم دانشیار ریاضی دانشگاه استنفورد، و پژوهشگر سابق علوم رایانه نظری مرکز تحقیقات آی بی ام و اهل جمهوری چک است.
یادگار مریم، دختری به نام آناهیتا می باشد.
بعد از اخذ دکترا، میرزاخانی با عنوان استادیار در دانشگاه پرینستون به تدریس مشغول شد.
یک سال بعد در سال ۲۰۰۵ نشریه پاپیولار ساینس آمریکا او را به عنوان یکی از ۱۰ استعداد درخشان جوان جهان برگزید.
یکی از دلایل این برگزیده شدن، این بود که او یک راه حل برای یکی از مسائل قدیمی ریاضی پیدا کرده بود.
میرزاخانی تا سال ۲۰۰۸ در پرینستون ماند و در این مدت به درجه استادتمامی ارتقا یافت.
سپس او به استنفورد رفت و از اول سپتامبر ۲۰۰۸ در ۳۱ سالگی به عنوان استاد تمام در این دانشگاه به کار مشغول شد.
میرزاخانی در سال ۲۰۰۹ به خاطر دستاوردهایش در ریاضیات برنده جایزه بلومنتال شد.
دلیل گرفتن این جایزه مهم ریاضی،خلاقیت استثنایی، و تز (دکترای) مبتکرانه او بود.
اما مهم ترین و بهترین اتفاق برای مریم میرزاخانی در سال 2014 در سئول کره جنوبی، روی داد.
او به دلیل دستاوردهای بی نظیر و تحقیقات برجسته اش در زمینه هندسه به عنوان اولین زن جهان موفق به دریافت مدال فیلد ریاضی شد.
جایزه ای که مهم ترین و بالاترین جایزه ریاضی در دنیا می باشد.
مدال فیلدز از سال 1936 هر چهار سال یکبار به برترین ریاضی دانان جوان (زیر 40 سال) جهان اعطا می شود.
مریم میرزاخانی در مه سال ۲۰۱۶ به عضویت در آکادمی ملی علوم برگزیده شد.
او نخستین زن ایرانی است که به عضویت در این آکادمی برگزیده می شود.
وی در آوریل سال ۲۰۱۷ میلادی به عضویت آکادمی علوم و هنر آمریکا درآمد.
در تیر ۱۳۹۶ (2017) اعلام شد میرزاخانی به دلیل ابتلا به سرطان در بیمارستانی در آمریکا بستری شده است.
میرزاخانی از چهار سال پیش تر به سرطان پستان مبتلا بوده و این سرطان به مغز استخوان وی سرایت کرده بود.
متاسفانه ایشان در ۲۳ تیر ۱۳۹۶ در ۴۰ سالگی در بیمارستانی در کالیفرنیا درگذشت.
نهاد زنان سازمان ملل در سال ۱۳۹۸ به معرفی ۷ دانشمند زن تاثیرگذار دنیا پرداخت.
در میان آن ها نام «مریم میرزاخانی» ریاضی دان ایرانی هم به چشم می خورد.
در سال ۱۳۹۶ دبیرستان فرزانگان، آمفی تئاتر و کتابخانه خود را به نام او نامگذاری کرد.
علاوه بر این، دانشگاه صنعتی شریف از آن زمان به بعد کتابخانه اصلی خود را در دانشکده ریاضیات به نام وی نامگذاری کرده است.
در ادامه خانه ریاضیات اصفهان سالن همایشی در شهر را به نام وی نامگذاری کرد.
در سال 2014 دانشجویان دانشگاه آکسفورد، انجمن میرزاخانی را تاسیس کردند.
در سال 2020 مستند اسرار سطح درباره چشم انداز ریاضی مریم میرزاخانی ساخته شد.
همکار پژوهشگاه دانش های بنیادی، تهران، ایران از ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۹
جایزه افتخاری دانشگاه هاروارد در سال ۲۰۰۳
جایزه برترین فارغ التحصیلان دانشگاه هاروارد در سال ۲۰۰۳
جایزه پژوهشگر برتر بنیاد ریاضیات کلی در سال ۲۰۰۴
جایزه ستر از طرف انجمن ریاضی آمریکا در سال ۲۰۱۳
عضویت در فرهنگستان علوم فرانسه در سال ۲۰۱۵
عضویت در مجمع فیلسوفان آمریکا در سال ۲۰۱۵
انتخاب به عنوان یکی از ده فرد مهم سال ۲۰۱۴ از سوی مجله نیچر
جایزه بنیاد ریاضیات کلی در سال ۲۰۱۴
سخنران مدعو کنگره بین المللی ریاضی (۲۰۱۴)
سایر افتخارات و جوایز مریم میرزاخانی
روز جهانی زن در ریاضیات
روز تولد مریم میرزاخانی ، ۲۲ اردیبهشت ( دوازدهم مه )، از سوی اتحادیه بین المللی انجمن های ریاضی جهان با پیشنهاد کمیته بانوان انجمن ریاضی ایران ، به عنوان روز جهانی زن در ریاضیات نامگذاری شده است.
"بدون علاقه داشتن به ریاضی ممکن است آن را سرد و بیهوده بیابید. اما زیبایی ریاضیات خود را تنها به شاگردان صبور نشان می دهد. پُرارزش ترین بخش مطالعه ریاضی، لحظه ای است که می گویی آها! ذوق کشف و لذت فهمیدن چیزی جدید. احساس ایستادن بالای یک بلندی و رسیدن به دیدی شفاف و واضح."
مریم میرزاخانی
وبسایت رسمی مریم میرزاخانی
خبرگزاری عصر ایران
باشگاه خبرنگاران
ویکیپدیا
وبسایت تحلیلی خبری تابناک
وبسایت جمهوری اسلامی
خبرگزاری ایسنا
www.beyondcurie.com