بسم الله الرحمن الرحیم
دستورالعمل های اجرائی و قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت
مقدمه
مدیران محترم پرستاری
سوپروایزرین محترم آموزشی
سوپر وایزرین محترم بالینی
سرپرستاران و مسئولین سخت کوش و پر تلاش واحدهای بالینی
همکاران عزیز و گرانقدر پرستاری ، اتاق عمل ، هوشبری و مامائی مجموعه مراکز درمانی تابعه دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
سلام علیکم
با صلوات بر محمد و آل محمد (ص) و تقدیم احترام و آرزوی سلامت و موفقیت شما عزیزان جامعه بزرگ ، پرتوان و سنگر داران جبهه اول نظام سلامت و درمان دانشگاه علوم پزشکی اکنون که به فضل و یاری پروردگار قریب به یک سال از اجرای قانونی ارتقاء بهره وری در مراکز تابعه دانشگاه می گذرد و دانشگاه علوم پزشکی بیرجند از معدود دانشگاه هایی بود که در
فاز اول زمانی ( مهر 1390 ) با برنامه ریزی دقیق حوزه معاونت درمان و دفتر پرستاری ، حمایت های بی دریغ ریاست محترم دانشگاه ، معاونین محترم درمان ، توسعه ، حراست محترم ، امور مالی ، امور حقوقی ، تشکیلات و اداره نیروی انسانی و همکاری صادقانه و صمیمی و گسترده شما سنگرداران پر تلاش نظام سلامت و درمان موفق به اجرای کامل قانون ارتقاء بهره وری گردید و به لطف الهی در نمودارها و ارزیابی شاخصهای کشوری رتبه بسیار خوبی را کسب نمود و اگرچه در طول یکسال گذشته در راستای اجرای قانونی ارتقاء بهره وری با چالشها و فراز و نشیبهای زیادی مواجه بوده و هستیم اما حوصله و سعه صدر شما همکاران عزیز و جدیت و پیگیری های مدیران محترم پرستاری و مسئولین دانشگاه موجبات حل و فصل مشکلات و سرعت بخشیدن به روند امور را فراهم نمود که جای سپاس و تشکر است.
قانون ارتقاء بهره وری که در همه مراکز درمانی تابعه دانشگاه و در سطح استان خراسان جنوبی اجرایی شده و هم اکنون کلیه نیروهای بالینی از مزایای آن بهره مند گردیده اند گاها در برنامه ریزی ساعات کار موظف همکاران ، محاسبات میزان تقلیل ساعت کاری و ثبت ساعات اضافه کار برخی از واحدها نواقص و اشکالاتی مشاهده می شود و همچنین در گزارش بازدیدهای انجام شده از سوی کارشناسان بازرسی دانشگاه همکاران طرحی یا جدید الاستخدام اطلاعات جامع و کاملی از قانون ارتقاء بهره وری ندارند. لذا دفتر پرستاری دانشگاه مصمم شد تا خلاصه ای از اهم مطالب و دستورالعمل های اجرایی قانون ارتقاء بهره وری را بصورت بسته ای آموزشی تهیه و در دسترس همکاران محترم قرار دهد تا مورد استفاده قرار گرفته و برخی از ابهامات موجود برطرف گردد انتظار می رود سرپرستاران محترم و مسئولین واحدها نیروهای جدید الورود را با متن قانونی و دستورالعملهای مربوطه آشنا نمایند.
1- مبانی قانونی
کلیه موارد و موضوعات مورد بحث در چارچوب دو ابلاغیه زیر صورت گرفته است:
الف): آیین نامه اجرایی قانونی ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت که طی مکاتبه شماره 222168/ت 43616 ه مورخه 1388/11/11معاون محترم اول رئیس جمهور ابلاغ گردیده است.
ب): دستورالعمل کسر ساعات کار کارکنان بالینی قانون ارتقاء بهره وری که طی مکاتبه شماره 100/306021- مورخه 1389/10/1 از سوی مقام محترم وزیر بهداشت
و درمان وآموزش پزشکی ابلاغ گردیده است.
ج): دستورالعمل های داخلی دانشگاه و جلسات متعدد برگزار شده با ریاست محترم دانشگاه ، معاونین محترم درمان و توسعه ، مدیر تشکیلات ، مدیر توسعه ، رئیس اداره نیروی انسانی ، اعتبارات ، امور حقوقی ، و امور مالی و روسای بیمارستانها و دفتر پرستاری که نتایج آن منجر به عملیاتی شدن قانون ارتقاء بهره وری از 1390/7/1 در مراکز تابعه دانشگاه گردید.
2- مشمولین قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت
به استناد ماده یک قانون ، شامل کارکنان رسته بهداشتی درمانی می شود که در بیمارستانها و مراکز درمانی شبانه روزی دولتی ( کشوری و لشکری ) و غیر دولتی به بیماران بستری به صورت مستقیم ارائه خدمت می دهند و شامل پرستاران ، بهیاران و کمک بهیاران ، ماماها ، کاردان ها و کارشناسان اتاق عمل ، هوشبری و فوریتهای پزشکی می باشند.
یادآوری یک : این قانون شامل رسته اداری مالی و پشتیبانی بیمارستانها که در ارائه خدمت مستقیم به بیماران دخالت ندارند نمی شود.
3- تعیین ساعت کارکرد ماهانه کارکنان استفاده کننده از مزایای قانون ارتقاء بهره وری
به استناد ماده 2 قانون میزان کارکرد پایه کارکنان 44 ساعت در هفته
می باشد با توجه به اینکه کلیه پرداختها در سیستم مالی پرسنلی (حقوق ، اضافه کار ، نظام نوین ) بصورت ماهانه محاسبه می شود لازم است این ساعت کارکرد هفتگی به کارکرد ماهانه تبدیل شود . از طرفی چون هر سال 52 هفته می باشد فرمول زیر ساعت
کارکرد ماهانه را معلوم می کند.
ساعت در ماه
12
2288
190/66
4- تعیین ساعات تقلیل کارکرد ماهانه کارکنان استفاده کننده از مزایای قانون ارتقاء بهره وری
به استناد ماده دو قانون آیین نامه اجرائی آن میزان تقلیل ساعت کاری برای استفاده کنندگان این قانون از حداقل 1/5 ساعت تا حداکثر 8 ساعت متغیر می باشد حال برای پرستاری که از حداقل و حداکثر این تقلیل ساعت کار ( 1/5 و 8 ساعت در هفته ) بهره مند می شود با رجوع به شرح بند 4 و مطابق فرمول زیر ساعت کار ماهانه ایشان معلوم می شود.
ساعت کار موظف هفته
تقلیل ساعت کار ماه
5- میزان خالص ساعات کارکرد ماهانه کارکنان استفاده کننده از مزایای قانون ارتقاء بهره وری
الف ) : برای کارکنان با حداقل تقلیل ساعت کار در ماه
ساعت موظف ماه
ب ): برای کارکنان با حداکثر تقلیل ساعت کار در ماه
ساعت موظف ماه
یاد آوری 2 : این حالت زمانی است که در طی یکسال هیچ تعطیل رسمی غیر جمعه ای وجود نداشته باشد.
6- جدول تعیین ساعات شیفتهای کاری سه گانه (صبح و عصر وشب ) براساس قانون ارتقاء بهره وری
یاد آوری 3 : میزان یک ساعت زمان تعویض شیفت ( تحویل و تحول ) تعریف شده در متن قانون بنا به درخواست نیروهای پرستاری مراکز تابعه و به استناد صورت جلسه مورخه 90/9/5 با حضور ریاست محترم دانشگاه معاونین محترم درمان توسعه – روسای بیمارستانها – مسئول تشکیلات – مسئول امور حقوقی – نماینده امور مالی و مسئول پرستاری دانشگاه تعدیل گردیده است.
7- جدول شمار یک : کسر ساعات کار ناشی از سنوات خدمت حداکثر 5 ساعت در هفته به شرح ذیل خواهد بود:
8- جدول شماره 2 – کسر ساعات کاری ناشی از سختی شرایط کار حداکثر 2 ساعت در هفته به شرح زیر خواهد بود:
9- جدول سختی شرایط کار بخشهای مختلف
10- جدول کسر ساعات کار ناشی از برنامه نوبت کاری غیر متعارف حداکثر یک ساعت در هفته می باشد:
یاد آوری 4 : به استناد ماده 5 قانون استفاده کنندگان از مزایای قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت اجازه کار بیش از 12 ساعت متوالی (شیفت عصر و شب- شب و صبح 18 ساعته را ندارند).
11- تعیین میزان ساعت کاری خالص موظفی نیروها
برای تعیین ساعت کاری خالص یک روز کل ساعات کاری موظف یک ماه را باید بر تعداد روزهای کاری تقسیم نمود بعنوان مثال برای یک نیروی با سنوات خدمتی بالا که از حداکثر ساعت کسری 8 ساعت در هفته بهره مند شده است و ساعت موظف ماه 156 ساعت چنانچه 26 روز کاری در ماه باشد :
ساعت خالص کاری یک روز 6= 26 ÷156
و برای نیروی جدید الورود با کسری یک و نیم ساعت در هفته که ساعت موظف ماه 184 ساعت است.
ساعت خالص کار یک روز 7= 26 ÷ 184
یاد آوری 5 : در صورتیکه در ماه تعطیلی رسمی غیر جمعه وجود داشته باشد بر تعداد روزهای تعطیل ساعت خالص کاری نیروی مورد نظر را باید از جمع ساعات موظف ماه کسر نماییم. مثال برای نیروی جدید : 14= 7* 2
موظف ماه 170 14- 184
محاسبه ایام تعطیل رسمی غیر جمعه و کسر آن از مجموع ساعات موظف نیروها :
برای نیروهای با سنوات کم 14=7 * 2 روز تعطیل غیر جمعه
ساعت موظف ماه 170= 14- 184
برای نیروهای با سنوات بالا 12= 6* 2
ساعت موظف ماه 144= 12 – 156
یاد آوری 6- برای محاسبه مرخصی استحقاقی و استعلاجی کارکنان استفاده کننده از مزایای قانون نیز از همین فرمول استفاده می شود – پس از تعیین ساعت خالص کار روزانه تعداد ساعات خالص کار روزانه روزهای مرخصی از جمع موظف ماه کسر خواهد شد.
یاد آوری 7- مشاغل مدیران و روسای خدمات پرستاری ، سوپر وایزرهای آموزشی و بالینی و سرپرستاران که از جمله رشته های شغلی پرستاری محسوب می شوند حداکثر دو ساعت کاهش کار در هفته در جدول صعوبت کار را استفاده خواهند کرد.
نکات مهم و قابل توجه
1- به استناد ماده یک آیین نامه نیروهای شاغل در بخشهای سوختگی و روان علاوه بر حق استفاده از یک ماه مرخصی استحقاقی سالانه حداکثر یک ماه دیگر از مرخصی صعوبت شغلی بخش مربوطه برخوردار خواهند شد و مرخصی ذکر شده قابل ذخیره شدن نخواهد بود.
2- با عنایت به اینکه تعداد نیروهای پرستاری جذب شده در راستای اجرای قانون ارتقاء بهره وری با در نظر گرفتن گستردگی بخشهای مراکز درمانی تابعه و کمبود محرز نیرو که از قبل هم وجود داشته
جوابگوی نیازهای صد در صدی بخشها نخواهند بود امتیاز شیفتهای
شب و ایام تعطیل ( ضریب 1/5 ) از جمع ساعات موظف همکاران کسر نخواهد شد و تنها به صورت حق اضافه کار قابل محاسبه و پرداخت خواهد بود.
3- موضوع اضافه کار کارکنان استفاده کننده از مزایای قانون ارتقاء بهره وری در متن دستور العمل اجرایی قانون ارتقاء بهره وری حداکثر ساعت اضافه کار برای نیروهای بالینی 80 ساعت در ماه تعریف شده بود که با توجه به محدودیت تعداد نیروهای جذب شده برای اجرای قانون و نیاز شدید مراکز درمانی سراسر کشور رعایت سقف 80 ساعت اضافه کار غیر ممکن بود. بنابراین به استناد جلسه مورخه 90/4/29 معاونت محترم توسعه وزارت بهداشت ، معاونت محترم
درمان وزارت بهداشت رئیس کل سازمان نظام پرستاری کشور ، قائم مقام وزیر در امور پرستاری کشور و مدیران پرستاری و نمایندگان محترم معاونین توسعه دانشگاههای کشور در تهران تشکیل شد و به استناد جلسه مورخه 17/ 90/5 مسئولین محترم دانشگاه ( امور حقوقی – تشکیلات – نیروی انسانی – پرستاری دانشگاه – نماینده نظام پرستاری بیمارستانها و جلسه مورخه 90/9/5 که با حضور ریاست محترم دانشگاه ، مسئولین امور مالی – پرستاری و روسای بیمارستانها تشکیل شد قرار شد بعلت کمبود نیرو و عدم امکان پوشش برنامه های کاری تا زمان تامین نیروهای مورد نیاز سقف اضافه کار 80 ساعت برداشته شده و کمبود نیرو بصورت پرداخت اضافه کار جبران گردد که اضافه کار انجام شده مازاد بر 80 ساعت تا پایان خرداد 91 پرداخت شده است.
4- قانون ارتقاءبهره وری تمام نیروهای بالینی رسمی – پیمانی ، طرحی ، قراردادی و شرکتی را شامل می شود.
5- قانون ارتقاء بهره وری در اکثر دانشگاههای سراسر کشور و در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند از اول مهرماه سال 1390 اجرا می شود.
6- برای نیروهای آنکال بخشهای دیالیز ، اتاقهای عمل و هوشبری زمان حضور آنها در برنامه انکال و محل کار در شیفت های شب و ایام تعطیل با ضریب 1/5 محاسبه می گردد.
7- قانون ارتقاء بهره وری نیروهای بالینی بیمارستانهای خصوصی ، ارتش و تامین اجتماعی را نیز در بر می گیرد.
8- نیروهای پرستاری که در بخش های انژیو گرافی و اتاق های عمل که با سیستم اسکوپی ،گرافی های پرتابل در تماس کاری هستند و از حق اشعه استفاده می کنند از قانون ارتقاء بهره وری بهره مند نخواهند شد و فاقد محل قانونی می باشد.(از سوالات مطرح شده90/4/300 با حضور معاونت درمان وزارت)
9- نیروهای پرستاری که صرفا در واحد های ستادی دانشگاه یا بخش های اداری بیمارستان ها فعالیت دارند مشمول قانون کسر ساعات کاری نمی شوند.
10- نیروهای بالینی که بنا به وضعیت و شرایط زندگی و درخواست خودشان تنها در شیفت های شب فعالیت دارند از مزایا و ضرایب قانون برخوردار نمی شوند.
11- واحد های درمانی واگذار شده به بخش های خصوصی و کارکنان بالینی شاغل در آن واحد ها که شرکتی هستند شامل قانون ارتقا بهره وری می شوند.
12- زمان استراحت در شیفت های شب قبل از اجرای قانون ارتقا بهره وری هم وجاهت قانونی نداشته و در قانون بهره وری هم استراحت در شیفت شب غیر قانونی می باشد.
13- در قانون ارتقاء بهره وری نیروهایی که مدتی قبل از خدمت در مراکز درمانی تابعه دانشگاه یا شرکت های خصوصی طرف قرارداد دانشگاه به عنوان نیروی بالینی همکاری داشته اند در صورت ارائه گواهی مدت خدمت آنها در شرکت ها جزو سنوات محاسبه قانون ارتقاء بهره وری مد نظر خواهد بود.
14- مدیران خدمات پرستاری، سوپروایزر ها، سرپرستاران چنانچه حسب برنامه تنظیمی بیمارستان در شیفت های شب و ایام تعطیل در بیمارستان حضور یابند می توانند از امتیاز احتساب ساعات کار با ضرایب 1/5 برخوردار گردند.
15- قانون ارتقاء بهره وری کارکنان مراکز بهداشتی درمانی شبانه روزی که تخت بستری ندارند را شامل نمی شود
16- با توجه به مفاد آئین نامه ارتقاء بهره وری و دستورالعمل مربوطه و به منظور برخورداری کلیه مشمولین از مزایای قانون ضروری است از تنظیم برنامه کاری پرسنل به صورت شیفت ثابت شب خود داری شود.
17- استفاده از مزایای کسر ساعات کار و ضرایب شیفت های شب و ایام تطیل هیچگونه منع و منافاتی با امتیاز پرداخت کارانه و حق نظام نوین ندارد.
18- ضرایب شیفت های کاری تعطیلات نوروزی برابر سنوات گذشته محاسبه خواهد شد.
چند مثال از نحوه محاسبه برنامه کاری پرسنل پرستاری
1- پرستار طرحی شاغل در بخش اورژانس با برنامه کاری شیفت 3 نوبت چرخشی ساعت کار موظفی هفتگی
ساعت؟
40 ساعت در هفته
12
4 52
173=17/3-190/66
2- پرستار رسمی با سابقه10 سال شاغل در درمانگاه شیفت صبح ثابت ساعت موظف کار در هفته؟
173=17/3-190/66
40 ساعت در هفته
12
4 52
3- بهیار رسمی با سابقه 22 سال شاغل در بخش اطفال شیفت چرخشی ساعت کار موظف هفته؟
8 52
156 =34/66-190/66
34/66
12
36ساعت در هفته
مبنای ساعات موظف اولیه 44 ساعت در هفته و محاسبه هفته های یک ماه 4 هفته و 2/5 روز خواهد بود. به نیروهای شیفت ثابت صبح تقلیل حق شیفت تعلق نخواهد گرفت. در صد سختی شرایط محل کار بخش های روان و سوختگی 100%- درصد بخش های اورژانس- اتاق عمل- دیالیز– I.C.U -N.I.C.U- P.I.C.U قلب باز- قلب و C.C.U- عفونی 85% درصد بخش اطفال 77%- زایشگاه- چشم و ENT – داخلی – زنان و زایمان – ارتوپدی- ارولوژی- جراحی عمومی70%- درمانگاهها 55% دفتر پرستاری( سوپروایزرین) 39%
جدول نحوه محاسبه تقلیل ساعات کاری کارکنان نظام سلامت در اجرای قانون ارتقاء بهره وری
فرمت برنامه کشیک پرسنل پرستاری بیمارستان های تابعه دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
پیروز و سربلند باشید