درس چهارم
مسئولیت های
پیامبر(ص)
همانا من معلم مبعوث شدم
به نظر شما چه شباهت ها و تفاوت هایی بین وظایف معلم و پیامبر وجود دارد؟
انَّما بُعِثتُ مُعَلِّما
رسول خدا آخرین پیام رسان خداوند، 23 سال مردم را به آخرین و کامل ترین برنامه ی هدایت فراخواند و برای رستگاری آنان و نجاتشان از گمراهی، تلاش بسیاری کرد.
اجرای قوانین الهی با تشکیل حکومت اسلامی (ولایت ظاهری)
تعلیم و تبیین تعالیم قرآن
1. دریافت و ابلاغ وحی
رسول خدا(ص)وظیفه داشت آیات قرآن کریم را به طور کامل از فرشته ی وحی دریافت کند و بدون کم یا زیاد به اطلاع مردم برساند.
نویسندگان قرآن را کاتبان وحی می گفتند
آنان که قرآن ر ا به خاطر سپرده و حفظ می کردند، حافظان وحی می نامیدند
اولین و برترین کاتب و حافظ قرآن کریم حضرت علی (ع) بود
یکی از یاران پیامبر (ص) به نام عبدالله بن مسعود می گوید:« ما ده آیه از قرآن را از پیامبر فرا می گرفتیم و و بعد از اینکه در معنای آن تفکر می کردیم و به آن عمل می نمودیم، بار دیکر برای یادگرفتن آیات بعدی، نزد پیامبر می رفتیم.»
مصحف قرآن منسوب به خط مبارک امیرالمومنین (علیه السلام)
2. تعلیم و تبیین تعالیم قرآن (مرجعیت دینی)
●پیامبر اسلام (ص) فقط رساننده ی وحی نبود ←ایشان باید قرآن را تعلیم و تبیین (تفسیر) می کردند.
●گفتار و رفتار پیامبر (ص) اولین و معتبرترین مرجع علمی برای فهم عمیق آیات الهی است و مسلمانان با مراجعه به گفتار و رفتار آن حضرت، به معارف قرآن پی می برند و شیوه ی انجام دستورات قرآن را می آموزند.
●پیامبر (ص)اولین و بزرگ ترین معلم قرآن بوده اند
ما اکنون بسیاری از احکام دینی مثل نماز حج روزه را مطابق تعلیمات پیامبر (ص) انجام می دهیم
3. اجرای قوانین الهی با تشکیل حکومت اسلامی (ولایت ظاهری)
●ولایت بر جامعه قلمروی پیامبر (ص) است ← ولایت یعنی سرپرستی و رهبری
●وقتی پیامبر (ص) از مکه به مدینه مهاجرت نمود به کمک مردم مدینه (انصار) و مهاجران از مکه حکومت اسلامی تاسیس کرد
●محل حکومت پیامبر (ص) ← مسجد مدینه
●روایات متعددی از معصومین، اسلام را بر «پنج پایه» استوار دانسته است و از میان آن ها «ولایت» را مهمترین پایه شمرده است.
مسجدالنبی: مقر حکومت نبوی
پیمان وحدت «مهاجرین» و «انصار»
ضرورت تشکیل حکومت اسلامی
پرسش مهم
سوال مهم این است که چرا جامعه اسلامی نیازمند حکومت است و چرا ولایت و حکومت، یکی از مهم ترین دستورات اسلامی شمرده شده است؟
ب) ضرورت پذیرش ولایت الهی و نفی حاکمیت طاغوت
ولی و سرپرست حقیقی انسان خداست ← فرمانبرداری و اطاعت از او و از هرکس که خدا تعیین کرده، واجب است.
اجرای قانون هنگامی درست است ← که به گونه ای به قانون الهی و فرمان او باز گردد.
طاغوت یعنی کسانی که به مردم فرمان می دهند و قانون گذاری می کنند، درحالی که فرمان و قانون آن ها برخاسته از قرآن و فرمان الهی نیست. پس پذیرش حکومت طاغوت و انجام دستورهای وی بر مسلمانان حرام است.
تدبر در قرآن
درآیات زیر تفکر کنید و مشخص کنید در بحث ضرورت حکومت اسلامی، دلایل مطرح شده با کدام یک از آیات منطبق است.
این آیه به دلیل دوم یعنی«ضرورت پذیرش ولایت الهی و نفی حاکمیت طاغوت» اشاره دارد.
اَلم تر الی الّذین یزعمون انّهم امنوا بما اُنزِلَ الیکَ
و ما اُنزِلَ من قبلک
یریدون اَن یَتحاکَموا الی الطّاغوتِ
و قد اُمرو اَن یَکفُروا بِهِ
وَ یُریدُ الشّیطانُ اَن یُضِلّهم ضَلالاً بَعیداً
آیا ندیده ای کسانی را که گمان می برند به آنچه برتو نازل شده
و به آنچه پیش از تو نازل شده ایمان دارند،
اما می خواهند داوری به نزد طاغوت برند،
حال آنکه به آنان دستور داده شده که به آن کفر بورزند
و شیطان می خواهد آنان را به گمراهی دور و درازی بکشاند.
نساء، 60
این آیه به دلیل اول یعنی «ضرورت اجرای احکام اجتماعی اسلامی» اشاره دارد.
حدید، 25
لقد اَرسلنا رسلنا بالبیّنات
وَ اَنزَلنا مَعَهُم الکتابَ وَ المیزانَ
لِیَقومَ النّاسُ بِالقسط
به راستی که پیامبرانمان را همراه با دلایل روشن فرستادیم
و همراه آنان کتاب آسمانی و میزان، نازل کردیم
تا مردم به اقامه عدل و داد برخیزند
تدبر در قرآن
درآیات زیر تفکر کنید و مشخص کنید در بحث ضرورت حکومت اسلامی، دلایل مطرح شده با کدام یک از آیات منطبق است.
کشف رابطه
امام خمینی (ره) رهبر کبیر انقلاب اسلامی، بزرگ ترین شخصیت عصر حاضر است که به تبیین ضرورت حکومت اسلامی پرداخته و بابیان روشنگرانه خود، توجه مردم را بدان جلب کرده است. درسخنانی که از ایشان نقل می شود، بیندیشید و ببینید که با کدام یک از دلایل تشکیل حکومت ارتباط دارد؟
ضرورت پذیرش ولایت و نفی حاکمیت طاغوت
ضرورت اجرای احکام اجتماعی اسلام
ولایت معنوی رسول خدا
رسول خدا (ص) ولایت ظاهری یعنی سرپرستی جامعه اسلامی را دارد ← رسول خدا ولایت معنوی یعنی سرپرستی و رهبری معنوی انسان ها را نیز دارد.
ولایت معنوی، مرتبه ای برتر و بالاتر از ولایت ظاهری است.
رسول خدا با انجام وظایف عبودیت و بندگی و در مسیر قرب الهی، به مرتبه ای از کمال نائل شد که می توانست به اذن الهی در عالم خلقت تصرف نماید.
هدایت معنوی، ظاهری و ازطریق آموزش معمولی وعمومی نیست؛ بلکه ازطریق امدادغیبی و الهامات ومانند آن، صورت می گیرد. میزان بهره مندی انسان ها از بهره مندی از هدایت معنوی به درجه ایمان و عمل آنان بستگی دارد.
پس هرقدر درجه ایمان و عمل انسان ها بالاتر باشد، استعداد و لیاقت دریافت هدایت های معنوی را بیشتر کسب می کنند.
ولایت معنوی رسول خدا
مثال: رفتار رسول خدا (ص) با حضرت علی (ع)
حضرت علی(ع) ازدوران کودکی، تحت تربیت رسول خدا(ص) قرار گرفت و با استعداد قرار گرفت و با استعداد بی نظیر خود، مراتب کمال را در ایمان و عمل، به سرعت طی نمود.
علی (ع) علاوه بر تربیت از روش های معمولی، از هدایت معنوی رسول خدا(ص) نیز بهره می برد.
علی(ع) می فرماید: روزی رسول خدا(ص)هزار باب از علم به رویم گشود که از هرکدام، هزار باب دیگر گشوده می شد.
این یادگیری از روش معمولی نبوده، بلکه به صورت الهام بر روح و جان حضرت علی (ع) بوده است.
ولایت معنوی رسول خدا
بسیار پیش آمده که عالمی پاک سرشت در حل یک مسئله علمی باز مانده است و رسول خدا (ص) به صورت الهام درخوب یا بیداری، او را هدایت کرده است.
قدر شناسی از پیامبر اکرم (ص)
در دو قرن اخیر دشمنان اسلام با برنامه ای دقیق در حال ایجاد اختلاف بین اقوام و مذاهب هستند از نتایج این اختلاف تجزیه کشور های اسلامی به کشور های کوچک در قرن اخیر بود تا قدرت های استعمارگر به راحتی بتوانند بر آنها سلطه پیدا کنند و ذخایر آن را به تاراج ببرند به همین دلیل علمای دلسوز اسلام به خصوص در ایران سعی داشتند که مسلمانان را علیه دشمنان اسلام .متحد کنند
پیامبر (ص) با تحمل رنج های فراوان در 23 سال توانست بزرگ ترین و ماندگارترین پیام الهی را به مردم برساند و جامعه ای با ایمان به خدا و به دور از شرک بنا کند. بنای جامعه توحیدی معجزه ای بود که فقط پیامبر (ص) می توانست آن را انجام دهد.
قدر شناسی از پیامبر اکرم (ص)
یکی از این علما امام خمینی (ره) بود که در هر فرصتی مسلمانان را به وحدت فرا می خواند:«ای مسمانان جهان که به حقیقت اسلام ایمان دارید به پاخیزید و زیر پرچم توحید ودرسایه تعلیمات اسلامی مجتمع شوید و دست خیانت ابر قدرت ها را از ممالک خود و خزاین سرشار آن کوتاه کنید دست از اختلافات و هواهای نفسانی بردارید که شما دارای همه چیز هستید برفرهنگ اسلامی تکیه کنید و با غرب و غرب زدگی مبارزه نمایید و روی پای خودتان بایستید.»
«بررسی» صفحه 56 را مطالعه کنید…
برنامه ای برای وحدت مسلمانان
مسلمانان برای اینکه بتوانند وحدت میان خود را تقویت کنند و از قدرت حدود دومیلیارد مسلمان و امکانات بی نظیر سرزمین های اسلامی برای پیشرفت خود استفاده کنند،نیازمند اجرای برنامه دقیقی هستند.
برنامه وحدت
نقشه های تفرقه افکن استعمارگران و عوامل آنان را در سرزمین اسلامی خنثی می کند.
دل های مسلمانان را به یکدیگر نزدیک می کند.
برخی اقدامات برنامه وحدت
1- از اهانت و توهین به مقدسات سایر مسلمانان خودداری کیم.
2- از مظلومان درتمام نقاط جهان با روش های درست دفاع کنیم و برای رهایی آنان از ظلم بکوشیم.
رسول خدا (ص) فرمود:«هرکس فریاد دادخواهی مظلومی را که از مسلمانان یاری می طلبد بشنود، اما به یاری آن مظلوم برنخیزد، مسلمان نیست.»
3- کسانی راکه به ظاهر خود را مسلمان می نامند ولی بادشمنان اسلام دوستی می ورزند، بشناسیم وفریب برنامه های آنان را نخوریم. روش این گروه ها چنین است که دشمنان اسلام مانند صهیونیست ها را دوست و برخی مسلمانان را دشمن معرفی می کند؛ به طوری که به تدریج با دشمنان واقعی اسلام دوستی کنند و با گروهی از مسلمانان دشمنی بورزند.
برنامه ای برای وحدت : 3)شناخت دشمنان ←فیلم دو لبه یک قیچی
اندیشه و تحقیق
1- نمونه ای از احکام اجتماعی اسلام را که اجرای آن ها نیازمند تشکیل حکومت اسلامی است، بیان کنید.
احکام قضایی اسلام، امر به معروف و نهی از منکر، نماز جمعه
2- پیامبر (ص) به منظور هدایت مردم، علاوه بر ابلاغ وحی عهده دار چه مسئولیت هایی بود؟
ایشان به نویسندگان دستور دادند تا قرآن را بنویسند و عده ای هم قرآن را حفظ می کردند، به علاوه ایشان وظیفه تبیین و تفسیر و روشن ساختن احکام الهی را نیز بر عهده داشتند.
3- به نظر شما کدام یک از احکام و دستورات دین اسلام نیاز بیشتری به تشکیل حکومت الهی دارد؟
1) نماز و روزه واجب 2) حج 3) امر به معروف و نهی از منکر 4) حجاب و پوشش 5) توانمندی نظامی و ایجاد رعب در دل دشمنان 6) نفی سلطه بیگانگان 7) کمک به مسلمانان گرفتار در نقاط مختلف جهان
موارد 3،5، 6 و 7 نیاز بیشتری به تشکیل حکومت الهی دارند.
4- با توجه به حدیث امام باقر(ع) بیان کنید چرا ولایت از نماز و روزه و سایر عبادات مهم تر است؟
زیرا با بودن ولایت است که توانایی انجام عبادات دیگر امکان پذیر می باشد.