سوالات متن مطالعات اجتماعی پایه هشتم
(دوره اول متوسطه ) بخش تاریخ
بسم الله الرحمن الرحیم
توجه : همکار گرامی این سوالات برای آزمون های دوره ای و انجام آزمون های کتاب باز و استفاده در اجرای برخی روش های فعال مانند همیاری (کارایی تیم ) و… طراحی شده است . از ارائه آن به صورت سوال به همراه جواب در کتاب ویا ارائه پاسخ مستقیم از طرف دبیر به دانش آموزان جدا خودداری شود. سوالات درسطوح اول حیطه شناختی طرح شده است ،در انجام امتحانات نوبت و رسمی در سایر سطوح حیطه شناختی (فرا دانشی) نیز حتما باید سوال طرح شود . با تشکر
درس 9 1- اسلام در ………….و در میان مردمی که در جهالت و نادانی به سر می بردند ، ظهور کرد . 2- تلاش و مجاهدت 23 ساله رسول خدا و اصحابش چه اهدافی را با خود به همراه داشت ؟ 3- موقعیت جغرافیایی شبه جزیره عربستان را بنویسید ؟ 4- شهر های مهم عربستان کدامند و در کجا قرار دارند ؟ 5- مردم عربستان قبل از اسلام از چه راه های مختلفی نیاز های روزانه خود را تامین می کردند ؟ 6- چه شهر هایی بعنوان دو ایستگاه مهم تجاری بر سر راه جنوب به شمال شبه جزیره عربستان به شمار می رفتند ؟ 7- زندگی قبیله ای در میان عرب ها از چه اهمیتی بر خوردار بود ؟ 8- عصر جاهلیت به چه دوره ای از تاریخ عربستان گفته می شود ؟چرا ؟ 9- عقاید مذهبی عرب ها قبل از اسلام چگونه بود ؟
10- دین اسلام در کدام محیط اجتماعی و فرهنگی ظهور کرد ؟ 11- حضرت محمد (ص) در خاندانی شریف و محترم در شهر ………..به دنیا آمد . 12- چرا به حضرت محمد (ص)، امین لقب داده بودند ؟ 13- حضرت محمد (ص) چرا به غار حرا می رفت ؟ 14- حضرت محمد (ص) در چند سالگی و در کجا به پیامبری مبعوث شدند؟ 15- نخستین کسانی که به رسول خدا ایمان آوردند چه کسانی بودند ؟ 16- رسول خدا بعد از بعثت دعوت خود را چگونه آغاز کردند ؟ 17- حضرت محمد (ص) بعد از چند سال و چگونه دعوت خود را آشکار کردند؟ 18- حضرت محمد (ص) مردم را به چه چیز هایی دعوت می کردند ؟ 19- چه کسانی و چرا از گسترش اسلام احساس خطر می کردند ؟ 20 –مشرکان برای جلوگیری از گسترش اسلام چه کردند ؟
21- پیامبر در برابر پیشنهاد ریاست قبیله ،قوم و دریافت ثروت از طرف مشرکان چه فرمود ؟ 22- مشرکان چرا شنیدن قران را ممنوع کردند ؟ 23- مشرکان از چه راه هایی تلاش می کردند مردم را از گوش دادن به آیات قران باز دارند ؟ 24- چرا مشرکان اقدام به آزار و شکنجه مسلمانان کردند و در این میان چه افرادی مورد شدید ترین شکنجه ها قرار گرفتند ؟ 25- نخستین شهیدان راه اسلام چه کسانی بودند ؟ 26- چرا مسلمانان به حبشه مهاجرت کردند ؟ 27- تحریم اقتصادی و اجتماعی مسلمانان با چه هدفی صورت پذیرفت ؟ 28- عهد نامه تحریم اقتصادی و اجتماعی مسلمانان شامل چه مواردی بود ؟ 29- بعد از محاصره اقتصادی و اجتماعی مسلمانان به کجا رفتند و محاصره چند سال طول کشید ؟
30- یثرب چرا به مدینه النبی تغییر داده شد ؟ 31- انصار چه کسانی بودند؟ 32- مهاجرین به چه کسانی گفته می شد ؟ 33- اقدامات پیامبر در مدینه را نام ببرید ؟ 34- از اقدامات پیامبر در مدینه تاسیس مسجد را توضیح دهید ؟ 35- از اقدات پیامبر در مدینه پیمان برادری را توضیح دهید ؟ 36- از اقدامات پیامبر در مدینه پیمان نامه سیاسی را توضیح دهید ؟ 38- منظور از غزوه و سریه چیست ؟ 39- نبرد های دوران پیامبر با چه هدفی صورت می گرفت ؟ 40- پیامبراسلام همواره پیروانش را به رعایت چه اصول و ارزش هایی در جنگ ها توصیه می نمودند ؟ 41- پیامبراسلام فرمانروایان چه کشور هایی را به اسلام دعوت کردند ؟ 42- رسول گرامی اسلام در بازگشت از آخرین حج در محل غدیر خم برای جمعیت حاضرچه سوالی را مطرح و مسلمانان چه پاسخی دادند ؟
43- در واقعه غدیر خم پیامبر اسلام چه کسی را به عنوان جانشین خود به مردم معرفی کردند و خطاب به آنان چه فرمودند ؟ 44- پیامبر(ص) در مورد خطبه غدیر از مسلمانان چه چیزی خواستند و حاضران جانشینی پیامبر را به چه کسی تبریک گفتند ؟ 45- برخی از صفات و خصوصیات حضرت محمد (ص) را بنویسید ؟ 46- پیامبر اسلام هدف از بعثت خود را چگونه بیان فرمودند ؟ 47- شیوه حکومت پیامبر (ص) چگونه بود ؟
درس 10 1- حضرت محمد (ص) در چه تاریخی و در کجا وفات یافت و در کجا به خاک سپرده شد ؟ 2- شهادت امام حسین (ع) در سال 61 هجری اتفاق افتاد . ص غ 3- ماجرای سقیفه و جانشینی پیامبر (ص) را توضیح دهید ؟ 4- حضرت علی (ع ) چرا در برابر خلافت ابوبکر سکوت کردند ؟ 5- خلیفه اول چندسال خلافت کردو چه کسی را به جانشینی خود برگزید ؟ 6- اقدامات عمر در دوران ده ساله حکومتش را بنویسید ؟ 7- عملکرد عثمان در طول دوران خلافتش چگونه بود ؟ 8- عثمان چگونه به قتل رسید ؟ 9- امام علی (ع) در کجا بدنیا آمد و در کودکی تحت تربیت چه کسی بود ؟ 10- نقش علی (ع) در حوادث قبل از وفات پیامبر و انتخاب شدن خلیفه اول رابیان کنید ؟ 11- امام علی (ع) در دوران سه خلیفه به چه کارهایی مشغول بودند ؟
12- علی (ع) چگونه به خلافت رسید ؟ 13- جنگ های دوران خلافت علی (ع) را نام ببرید و بنویسید این جنگ ها اغلب با چه هدفی از طرف مخالفان صورت گرفته بود ؟ 14- چرا امام علی (ع) در جنگ ها آغاز گر نبودند ؟ 15- سرانجام جنگ های جمل و صفین را بنویسید ؟ 16- حضرت علی (ع) حدود 5 سال مطابق…………..و………….حکومت کرد . 17- حضرت علی (ع) چرا کوفه را مرکز حکومت خود قرار داد ؟ 18- مهم ترین ویژگی ها و دستاورد های حکومت علی (ع) را نام ببرید ؟ 19- از ویژگی های حکومت امام علی (ع) ساده زیستی و مقابله با اشرافی گری را توضیح دهید ؟ 20 – از ویژگی های حکومت امام علی (ع) تاکید برعدالت را توضیح دهید ؟
21- از ویژگی های حکومت امام علی (ع) برگزیدن افراد صالح به حکومت ولایات را توضیح دهید ؟ 22- معاویه برای اطاعت از امام علی (ع) چه شرطی را عنوان کرد و پاسخ امام در این زمینه چه بود ؟ 23- از ویژگی های حکومت امام علی (ع) مدارا با مخالفان را توضیح دهید ؟ 24- امام علی (ع) در چه تاریخی به شهادت رسید و مردم بعد از او با چه کسی بیعت کردند ؟ 25- چرا امام حسن (ع) ناچار شد پیشنهاد صلح معاویه را بپذیرد و با شرایطی ، خلافت را به او واگذار کند ؟ 26- معاویه چگونه به خلافت رسید ؟ 27- در جنگ صفین چه کسی نقش مهم در جلوگیری از شکست معاویه برعهده داشت و معاویه با چه وعده ای او را با خود همراه کرده بود ؟
28- آیا معاویه به تعهدات خود در پیمان صلح با امام حسن (ع) پایبند ماند ؟ برای پاسخ خود دلیل بیاورید . 29- چه عواملی زمینه های قیام امام حسین (ع) را فراهم آورد ؟ 30- امام حسین (ع) چرا پسر عموی خود را به کوفه فرستاد ؟ 31- ماجرای پیمان شکنی مردم کوفه را بیان کنید ؟ 32- واقعه عاشورا را توضیح دهید ؟ 33- فلسفه وجودی قیام کربلا در تاریخ اسلام چیست ؟ 34- انگیزه و اهداف امام حسین (ع) از قیام عاشورا چه بود ؟ 34- چه کسی بعد از شهادت امام حسین (ع) اهداف قیام کربلا و چهره واقعی حکومت ستمکار بنی امیه را برای همگان آشکار کرد ؟ 35- قیام امام حسین (ع) چه دستاوردهایی به دنبال داشت ؟
درس 11 1- دوره ایران باستان چگونه پایان یافت ؟ 2- هنگام ظهور اسلام در عربستان در ایران چه کسی حکومت می کرد و او در برابر دعوت پیامبر اسلام چه کرد ؟ 3- خسروپرویز چگونه کشته شد و ساسانیان بعد از او چه سرنوشتی پیدا کردند ؟ 4-چرا توان نظامی ساسانیان در آستانه حمله اعراب مسلمان کاهش یافته بود ؟ 5- چرا مردم ایران از ساسانیان ناراضی بودند ؟ 6- علت پدید آمدن قحطی و شیوع بیماری های طاعون و وبا در اواخر دوره ساسانی چه بود ؟ 7- در زمان ابوبکر چه قسمت هایی از ایران توسط اعراب فتح شده بود ؟ 8- فتوحات عربها در زمان عمر و جنگ قادسیه را توضیح دهید ؟
9- جنگ نهاوند را توضیح دهید ؟ 10- سلسله ساسانیان در ایران چگونه و بعد از چند سال به پایان رسید؟ 11- امویان چگونه پایه های حکومت خود را بنا نهادند و مرکز حکومت آنها کجا بود ؟ 12- برخورد بنی امیه با ایرانیان چگونه بود ؟ 13- کدام امامان معصو م توسط امویان به شهادت رسیدند ؟ 14- برخورد ایرانیان با امویان چگونه بود ؟ 15- بنی عباس چگونه به حکومت رسیدند و نخستین کسی که از عباسیان به قدرت رسید چه نام داشت ؟ 16- دومین خلیفه عباسی که بود و چه شهری را مرکز خلافت عباسیان قرار داد؟ 17- شباهت های عمده حکومت امویان و حکومت عباسیان چه بود؟ 18- تفاوت حکومت امویان و عباسیان در برخورد با ایرانیان چه بود ؟ 19- تجزیه قلمرو عباسیان در چه زمانی و چگونه آغاز شد ؟
20- نخستین ایرانی که به دین اسلام مشرف شد چه نام داشت ؟ 21- پیشنهاد سلمان فارسی در جنگ احزاب چه بود ؟ 22- پیامبر در باره سلمان چه فرمود و رابطه سلمان با امام علی (ع)چگونه بود ؟ 23- حاکمان ایرانی یمن چگونه به دین اسلام ایمان آوردند ؟ 24- ایرانیان چگونه مسلمان شدند ؟ 25- علت علاقه مندی ایرانیان به دین اسلام و امام علی (ع) چه بود ؟ 26- چه عاملی تاثیر زیادی بر توجه و گرایش مردم ایران به دین اسلام گذاشت ؟ 27- برمکیان چه کسانی بودند ،در حکومت عباسیان چه سمتی داشتند و چه سرنوشتی پیدا کردند ؟
درس 12 1- در دوره عباسیان چگونه شرایط مناسب برای تشکیل سلسله های ایرانی به وجود آمد ؟ 2- کدام سلسله های مهم ایرانی در فاصله قرن های سوم تا پنج هجری بر بخش هایی از ایران حکومت می کردند ؟ 3- سلسله های مهم ایرانی در فاصله قرن های سوم تا پنجم هجری چگونه به قدرت رسیدند ؟ 4- موسس سلسله صفاریان که بود و چگونه به قدرت رسید ؟ 5- روابط صفاریان با خلافت عباسی چگونه بود ؟ 6- چرا خلفای عباسی دشمن علویان طبرستان بودند ؟ 7- چرا روابط آل بویه با عباسیان با سایر سلسله های ایرانی متفاوت بود؟ 8- آل بویه برای گسترش معارف و فرهنگ شیعه در ایران چه اقداماتی انجام دادند ؟ 9- ایرانیان در پیشرفت و گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی چه نقشی داشتند ؟
10- ایرانیان مسلمان در تاسیس و گسترش کدام رشته های علمی پیشگام بودند ؟ 11- عالمان و دانشمندان ایرانی در کدام رشته های علمی به تالیف و تدوین کتاب پرداختند ؟ 12- ایرانیان در قرون نخستین اسلامی چگونه بخشی از میراث ادبی و تاریخی ایران باستان را به جامعه اسلامی انتقال دادند ؟ 13- کدام سلسله های ایرانی در رونق و شکوفایی فرهنگ و تمدن ایرانی ، اسلامی نقش چشم گیری داشتند ؟ 14- وزیران بزرگ سامانیان را نام ببرید ؟ 15- زبان عربی در ایران پس از ورود اسلام از چه موقعیتی برخوردار بود ؟ 16- رونق ادبیات فارسی در دوره اسلامی ایران از چه زمانی آغاز شد و علت آن چه بود ؟ 17- معماری وهنر ایران در دوران اسلامی چگونه بود ؟
درس 13 1- از اواخ قرن چهارم تا اوایل قرن هفتم هجری کدام سلسله های ترک تبار در ایران حکومت می کردند ؟ 2- غزنویان چرا به این نام مشهور شدند ؟ 3- حکومت غزنویان چگونه در ایران آغاز شد ؟ 4- علت شهرت سلطان محمود در تاریخ چیست ؟ 5- بعد از محمود غزنوی چه کسی به قدرت رسید و حکومت غزنویان چگونه به پایان رسید ؟ 6- پایگاه اجتماعی غزنویان در میان مردم چگونه بود ؟ 7- رابطه حکومت غزنویان با خلفای عباسی چگونه بود ؟ 8- سلجوقیان چه کسانی بودند و حکومت سلجوقیان توسط چه کسی و چگونه در ایران تشکیل شد ؟ 9- خلیفه عباسی چه لقبی به طغرل داد ؟ چرا ؟ 10- بعد از طغرل چه کسی به حکومت رسید و چه کرد ؟ 11- جنگ ملازگرد را توضیح دهید ؟ 12- چرا حکومت سلجوقیان در زمان ملکشاه به اوج قدرت خود رسید ؟
13- حکومت سلجوقیان چگونه تجزیه شد ؟ 14- خوارزم در کجا قرار داشت و لقب شاهان آنجا چه بود ؟ 15- خوارزمشاهیان چگونه در ایران به قدرت رسیدند ؟ 16- چرا دولت خوارزمشاهیان پایه های استوار نداشت ؟ 17- حکومت خوارزمشاهیان چگونه به پایان رسید ؟
درس 14 1- از میان سلسله های ترک تبار که بر ایران حکومت می کردند کدام یک از اهمیت بیشتری برخور دار بودند ؟ چرا ؟ 2- سلجوقیان تشکیلات حکومت خود را بر چه اساسی پایه گذاری کردند ؟ 3- در راس حکومت سلجوقی چه کسی قرار داشت و ریاست معنوی ، دینی و قدرت سیاسی ،نظامی از آن چه کسانی بود ؟ 4- چرا سلاطین سلجوقی سعی می کردند خود را مطیع و پشتیبان دستگاه خلافت نشان دهند ؟ 5- مشورت ، شیوه حکومت ، شیوه زندگی سلاطین در دوره سلجوقی چگونه بود ؟ 6- وزیران در عهد سلجوقی از چه موقعیتی برخور دار بودند ؟ 7- چرا سلجوقیان در اداره کشور ازوزیران ایرانی استفاده می کردند ؟ 8- کدام شخصیت های بزرگ ایرانی مقام وزارت سلاطین سلجوقی را عهده دار بودند ؟ 9- وزیران ایرانی سلجوقیان چه نقش و وظایفی در اداره حکومت سلجوقی بر عهده داشتند ؟ 10- از نظر گسترش دانش و هنرو ادب دوره …………………….از دوره های برجسته تاریخ ایران محسوب می شود .
11- پس از ورود اسلام به ایران کلاس های درس و مدارس چه وضعیتی داشتند ؟ 12- مدارس نظامیه توسط چه کسی و در چه شهر هایی تاسیس و چگونه اداره می شدند ؟ 13- چگونه در دوره سلجوقیان بیشتر شهر های ایران دارای مدرسه شدند ؟ 14- چرا خراسان در آستانه هجوم مغول ها بزرگ ترین مرکز علمی ،ادبی و مذهبی ایران بود ؟ 15- زبان و ادب فارسی در دوران حکومت های ترک تبار چگونه گسترش پیدا کرد ؟ 16- زبان فارسی در دوره سلجوقیان از چه اهمیتی برخور دار بود ؟ 17- زبان ترکی در دوره سلجوقیان از چه موقعیتی برخوردار بود ؟ 18- چرا در دوره سلجوقی شهر نشینی توسعه پیدا کرد و شهر های مهم آن دوره کدامند ؟ 19- معماری در دوره سلجوقی را توضیح دهید ؟ 20 – هنر در دوره سلجوقی را توضیح دهید ؟
درس 15 1- مغولان که بودند ؟ 2- چنگیز که بود ؟ در باره یاسای چنگیزی چه می دانید ؟ 3-فنون نظامی چنگیز چگونه بود ؟ 4- مغولان چگونه به مرزهای ایران نزدیک شدند ؟ 5- عوامل و دلایل هجوم مغولان به ایران چه بود ؟ 6- سلطان محمد در برابر حمله مغول به ایران چه کرد ؟ 7- چه کسی در برابر حمله مغولان به ایران مقاومت کرد و علت عدم موفقیت او چه بود ؟ 8- یورش های مغولان به ایران چه آثار و نتایجی داشت ؟ 9- بعد از مرگ چنگیز چه کسی و چگونه فتوحات مغول در ایران و دیگر بخش های جهان اسلام را کامل کرد ؟ 10- هلاکو بعد از نابودی خلافت عباسی چه کرد ؟ 11- روابط خارجی حکومت ایلخانان چگونه بود ؟
12- آخرین ایلخان مغول که بود و حکومت ایلخانان بعد از او چه سرنوشتی پیدا کرد ؟ 13- عوامل و زمینه های شکل گیری قیام سربداران را توضیح دهید ؟ 14- سربداران چگونه حکومت خودرا تاسیس کردندوشعار آنها چه بود ؟ 15- سربداران بعد از پیروزی چه کردند ؟پشتیبان چه مذهبی بودند و عمر این دولت چگونه به پایان رسید ؟ 16-حمله تیمور به ایران در چه قرنی و از چه سمتی صورت پذیرفت ؟ 17- تیمور که بود ؟ 18- تیمور چه شهری را پایتخت خود قرار داد و چگونه از دنیا رفت ؟ 19- تیمور چگونه به ایران حمله کرد ؟ 20 – امپراتوری تیمور چه قسمت هایی را شامل می شد و بعد از او متصرفاتش چه سرنوشتی پیدا کردند ؟ 21- سرانجام چه کسی جانشین تیمور شد و حکومت تیموریان چگونه در ایران پایان یافت ؟
درس 16 1- اجداد و نیاکان ما چگونه ویرانی های ناشی از هجوم چنگیز را آباد کردند؟ 2- وزیران ایرانی مغولان را نام ببرید ؟ 3- خواجه نصیر الدین طوسی که بود ؟ چه کرد ؟ 4- رصد خانه مراغه چگونه ساخته شد و از چه امکاناتی برخوردار بود ؟ 5- خواجه رشید الدین فضل الله همدانی که بود ؟ چه کرد ؟ 6- ربع رشیدی در چه شهری و توسط چه کسی بنا و وقف شد و شامل چه موسساتی بود ؟ 7- معروفترین کتاب خواجه رشید الدین فضل الله همدانی چه نام داشت و خواجه چگونه به قتل رسید ؟ 8- عقاید مذهبی مغولان هنگام حمله به ایران چگونه بود ؟ 9- در دوره ایلخانان چرا مبلغان بودایی و مسیحی در ترویج و گسترش آیین خود موفقیت چندانی کسب نکردند ؟
10- ایلخانان چگونه مسلمان شدند ؟ 11- چگونه ایلخانان مغول به فرهنگ و تمدن ایرانی علاقه مند شدند ؟ 12- اصلاح امور اداری ، مالی و قضایی در دوره کدام ایلخان مغول و به راهنمایی کدام وزیر ایرانی صورت گرفت ؟ 13- غازان خان برای عمران و آبادی ایران چه اقداماتی انجام داد؟ 14- سلطان محمد خدابنده برای عمران و آبادی ایران چه کرد ؟ 15- اقدامات ابوسعید در زمینه معماری را بنویسید ؟ 16- هنر ، ادبیات و معماری در زمان جانشینان تیمور چگونه بود و شاهرخ چرا راه پدر را ادامه نداد؟ 17- هرات در زمان شاهرخ چه موقعیتی پیدا کرد ؟ 18- گوهر شاد که بود ؟ او برای عمران و آبادی ایران چه اقداماتی انجام داد ؟ 19- پسران شاهرخ به علم و ادب و هنر علاقه و توجه بسیار داشتند وبه پیشرفت زبان و ادبیات فارسی خدمت شایانی کردند . ص غ
20 – هنر نگار گری و خوشنویسی در دوره تیموریان از چه موقعیتی برخوردار بود ؟ 21- برخی سرداران حکومت تیموری به عمران و آبادی توجه و علاقه داشتند . ص غ