بسم الله الرحمن الرحیم
1
باعرض سلام واحترام
بررسی تغییرات اقلیمی برآگرواکوسیستم کره زمین
زمین در خطر تغییر اقلیم
مقدمه : پیشرفت فن آوری و دستیابی انسان به زندگی مدرن و پیشرفته امروزی به قیمت از بین رفتن و تخریب بسیاری از منابع طبیعی و انقراض نسل تعداد زیادی از گیاهان و جانوران تمام شده است. اما علیرغم پیشرفت بسیار سریع و غیر قابل باور دانش بشری و حتی دستیابی انسان به کرات دیگر و اطلاعات حیرت آوری که از دورترین کهکشانها بدست آورده است، هنوز کره زمین، تنها سیاره قابل سکونت برای انسان و دیگر موجودات زنده به شمار می آید! رشدسریع و بی مهار جمعیت بشر، بهره برداری بی وقفه از معادن، قطع درختان و نابودی جنگلها، کشتار بی رحمانه حیوانات، تخریب مراتع و پوشش های گیاهی طبیعی زمین و تبدیل آنها به مزارع، استفاده بی رویه از سموم کشاورزی، آلودگیهای منابع آبی و هوا ناشی از فعالیت های صنعتی و بسیاری از فعالیت های نامطلوب دیگر انسانها از سالیان گذشته تا امروز، چرخه زیستی خانه مشترک همه موجودات زنده، زمین را با خطر مواجه ساخته است. شاید انسان هیچ وقت مثل امروز به فکر جبران خساراتی که به محیط زیست و سیاره زمین وارد ساخته و همچنین حفاظت و مراقبت از منابع طبیعی و حیاتی موجود بر روی این کره خاکی نیفتاده باشد
قاره آسیا منطقه ای است که از مناطق قطبی تا آب و هوای معتدل و همچنین گرمسیری کشیده شده است و خانه بیش از 3 میلیارد انسان است.با گرم شدن هوا بسیاری از یخچالهای ارتفاعات کوهها ناپدید می شوند، توده های دائمی و زیرزمینی یخ آب می شوند، جنگلهای شمالی بیشتر به سمت شمال پیشروی می کنند. فعالیتهای صنعتی به خصوص در کشورهای چین و هند که روز به روز رو به افزایش است صدمه بیشتری به محیط زیست خواهند زد مگر آنکه اقدامی شود.
مرجان های دریایی خلیج فارس از بین می روند. 90 درصد زمین های مرطوب ایران، در سال 2001 بر اثر دو سال خشکسالی از بین رفتند. بیش از 4000 دریاچه در چین بر اثر خشکسالی از بین رفتند. نوعی گونه نادر ببر در روسیه در خطر انقراض قرار گرفته است. در 30 سال گذشته در چین میانگین بالا آمدن سطح آب دریاها حدود 2.5 میلیمتر در سال بوده است.در گوشه و کنار دنیا چنین پیامدهایی رخ می دهد… گرم شدن هوا خطرات بسیاری در پی دارد؛ نابودی حیوانات و گیاهان، خشکسالی، آتش سوزی جنگلها، آب شدن یخها و یخچالها و بالا رفتن سطح آب دریاها تنها گوشه ای از این فاجعه عظیم است.
بد نیست بدانید که جدید ترین و شاید بحرانی ترین تهدید زیست محیطی علیه کره زمین، کاملا نامحسوس بوده و به چشم نمی آید! این تهدید ناشی از یک ماده سمی نیست! تشعشعات رادیواکتیو هم نیست! بلکه در واقع موضوع به ظاهر ساده تغییرات آب و هوایی است. خطرات ناشی از این موضوع به سختی قابل درک است و حتی ممکن است بیشتر شبیه یک شوخی به نظر برسد. اما، مسئله و نکته مهم اینجاست : در قرن آینده، سیاره زمین گرمتر خواهد شد بطوریکه احتمالا طی 30 یا 40 سال آینده آب و هوای زمین بطور میانگین 1/4 درجه سانتیگراد گرمتر از آنچه امروز است خواهد شد. میزان تشعشعاتی که زمین از خورشید دریافت می دارد یا فصلهای مختلف سال ، عرض جغرافیائی و وضع هندسی مدار گردش زمین به دور خورشید در ارتباط است و هر گونه تغییری که در شدت و ضعف این تشعشعات روی دهد، به دگرگونیهایی در دما و فشار جو زمین منتهی می گردد و در نتیجه روی آب و هوای میهن خاکی ما اثر می گذارد. باد که بر اثر اختلاف فشار تولید می گردد و هوای سرد و گرم و همچنین بخار آب را از جائی به جای دیگر پراکنده می سازد، از وضع توپوگرافی زمین به شدت متاثر است و پراکندگی قاره ها در شرایط اقلیمی نقش آفریننده و کوهها موجبات تکائف و باروری بخار آب را فراهم می سازند و اقیانوسها و دریاها، شرایط اقلیمی را به شدت تحت تاثیر قرار می دهند و همانند خازنی دمای سطح زمین را در خویش ذخیره می کنند و به آرامی آن را به هوای پیرامون خود منتقل می سازند
کره زمین به طور طبیعی در اثر تابش خورشید گرم می شود، اما در اینجا منظور ما از گرم شدن زمین، پدیده دیگری است، پدیده ای که به گرم شدن زمین کمک می کند و شاید اصلا به آن توجه نداشته باشیم. منظور از«گرم شدن زمین» افزایش میانگین دمای زمین است. «تغییر آب و هوا» در اثر این افزایش دما به وجود می آید. گرم شدن زمین موجب تغییر الگوی بارش باران و برف، افزایش سطح آب دریاهای آزاد و کاهش سطح آب دریاچه ها و تاثیرات وسیع بر گیاهان و حیات وحش و انسان ها می شود
دمای متوسط زمین در طول قرن گذشته تقریبا 5/0 درجه سانتیگراد افزایش یافته است؛ دانشمندان انتظار دارند که در طول 100 سال آینده متوسط دمای زمین 1/5 تا 3/5 درجه سانتیگراد افزایش یابد. شاید فکر کنید «این که چیزی نیست»، اما همین مقدار می تواند آب و هوای زمین را به طور بی سابقه ای تغییر دهد. زمانی که این پدیده رخ دهد، ممکن است تغییرات بزرگی در سطح آب اقیانوس ها، مزارع کشاورزی و هوایی که تنفس می کنیم یا آبی که می نوشیم، رخ دهد. با گرم شدن آب و هوا و تاثیر آن بر مزارع کشاورزی، منابع غذایی انسان ها کاهش می یابد، آب بیشتری بخار می شود و در نتیجه انسان ها با کمبود آب شیرین مواجه خواهند شد. این تغییرات روی حیوانات و گیاهان هم تاثیر منفی می گذارد. اگر این تغییرات به آرامی اتفاق بیافتد، جانوران و گیاهان خود را با آن وفق می دهند،
اما اگر این تغییرات خیلی سریع اتفاق بیافتد، چرخه زیستی با خطرات جدی روبرو می شود، مثلا پرندگان و جانورانی که در فصل های مختلف سال به جاهای دیگر مهاجرت می کنند، ممکن است مکان مناسبی را برای مهاجرت پیدا نکنند و یا غذایی برای خوردن نداشته باشند. مقدار آب دریاها در اثر ذوب شدن یخ های قطبی افزایش می یابد و از سوی دیگر بر اثر افزایش دما، آب دریاها و اقیانوس ها منبسط می شود. اگر آب اقیانوس منبسط شود، فضای بیشتری را اشغال می کند و در نتیجه سطح آب دریاها بالا می آید. سطح آب دریا ممکن است در قرن آینده چند سانتیمتر یا حداکثر 1 متر بالا بیاید. در این صورت مردمی که خانه هایشان در کنار ساحل دریا قرار دارد و جزیره نشینان، خانه های خود را از دست می دهند و مزارع ساحلی هم به زیر آب می روند. در اثر بالا آمدن آب دریا منابع آب شیرین نیز غیرقابل استفاده می شوند. مدل هاى جوی پیش بینى می کنند تا سال 2100، دماى کره زمین از 1 تا 5/3 درجه سانتی گراد افزایش یابد و این مقدار بیش از تغییرات دمایى در 10 هزار سال گذشته خواهد بود، بنابراین اتحاد کشورها به منظور کنترل و تثبیت گازهاى گلخانه اى منتشره یک ضرورت است
چرا نمی خواهیم زمین گرم تر شود؟
بعضی وقت ها مسائل کوچک می توانند به مشکلات بزرگی تبدیل شوند! مثلاً به مسواک زدن دندان هایتان فکر کنید. اگر شما یک روز مسواک نزنید، هیچ اتفاق خاصی نمی افتد، اما آیا می دانید اگر یک ماه دندان هایتان را مسواک نزنید، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ این همان چیزی است که برای زمین نیز اتفاق می افتد. اگر دمای هوا فقط چند روز، بالاتر از حد طبیعی باشد، چندان مهم نیست، چون دمای زمین تقریبا ثابت می ماند. اما اگر دمای هوا مدت زیادی بطور مداوم بالا برود، کره زمین با مشکلات اساسی مواجه خواهد شد.
آب شدن
یخهای قطب
و
سرگردان شدن
خرسهای قطبی
رودخانه کلورادو
آریزونا
2002ژوئن
2003 دسامبر
یخچال پورتج
آلاسکا
Photos: NOAA Photo Collection and Gary Braasch – WorldViewOfGlobalWarming.org
Jay Zwally
آب شدن یخچالهای گرینلند
گازهای گلخانه ای :
یکی از مواردی که تا قبل از افزایش فعالیت های بشر، به عنوان نوعی ابزار ایمن سازی برای زمین به حساب می آمد گازهای گلخانه ای بودند، یعنی مجموعه ای از گازها که مقداری از انرژی خورشید را در جو زمین نگه می دارند و باعث گرم شدن جو می شوند که شامل بخار آب ( H2O ( دی اکسیدنیتروژن ( N2O ( ، دی اکسیدکربن ( CO2 (و متان ( CH4 ( است
اثر گلخانه ای، کره زمین را به اندازه ای گرم نگه می دارد که ما انسان ها بتوانیم بر روی آن زندگی کنیم. اما اگر اثر گلخانه ای شدت یابد، ممکن است دمای زمین به قدری زیاد شود که ما و بقیه گیاهان و جانوران نتوانیم گرمای آن را تحمل کنیم. شاید باور نکنید که انسان ها هم می توانند آب و هوای زمین را تغییر دهند. دانشمندان می گویند اکثر فعالیت های انسان ها گاز گلخانه ای تولید می کند. پس از انقلاب صنعتی و اختراع انواع ماشین آلات صنعتی، انسان ها با فعالیت های کشاورزی و صنعتی چهره زمین و آب و هوای آن را دگرگون ساختند. با شروع انقلاب صنعتی روش زندگی مردم عوض شد. قبل از آن مقدار گازهای گلخانه ای در جو کم بود، اما با رشد جمعیت و افزایش استفاده از نفت و زغال سنگ ترکیب گازهای اتمسفر نیز تغییر کرد. طوری که در حال حاضر، غلظت گازهای گلخانه ای از حدود 270 واحد به 367 واحد رسیده است. بشر برای انجام کارهای خود به انرژی نیاز دارد و این انرژی را از غذا تامین می کند. همچنین برای روشنایی و گرم کردن خانه نیازمند انرژی است. اتومبیل ها برای حرکت به سوخت نیاز دارد. ماشین های صنعتی نیز به انرژی نیاز دارند. اکثر انرژی های لازم برای موارد فوق به طور مستقیم یا غیر مستقیم از سوخت های فسیلی مثل نفت و گاز و زغال سنگ به دست می آید.اینها سوخت هایی هستند که سوزاندن آنها گاز گلخانه ای آزاد می کند !!!
17
غلظت مواد آلاینده جو
CO2
CH4
N2O
چگونه گرمایش زمین رخ می دهد
20
1- دی اکسیدکربنCO2 ) 🙁
اصلی ترین گاز گلخانه ای است که توسط بشر تولید می شود . این گاز حاصل خیلی از فعالیتهای انسان و دیگر موجودات است و روزانه به مقدار زیادی تولید می شود . یک نیروگاه 1000 مگاواتی با سوخت مایع در فرآیند احتراق بطور متوسط 15 تن گاز دی اکسید کربن (CO2) در ساعت و معادل 2/2 تن اکسیدهای اذت ( NOX) و حدود 105کیلوگرم هیدرو کربن های نیم سوخته و آلاینده های دیگر وارد محیط و اتمسفر می نماید. بررسی های انجام شده در کشورهای جامعه همکاری های اقتصادی و توسعه ، حاکی از آن است که 40% تا 50% از اکسیدهای گوگردی و 25% از اکسیدهای ازت و بیش از 50% از گازهای گلخانه ای به ویژه CO2 سهم نیروگاه های بخاری است که حدود 30% از کل انرژی جهان را مصرف می نمایند . دی اکسید کربن ٦٠ درصد سهم عمده را در تخریب چرخه اقلیمی زمین دارد. و تولید آن نیز به صورت روز افزون ادامه دارد.
اقیانوسها مقادیرعظیمی CO2درخود داردکه ازسطح آنها به جو فرستاده می شود.
برخی چیزها نیز دی اکسید کربن را از جو خارج می کنند.
درختان وگیاهان هنگامی که نورخورشید را به غذا تبدیل می کنندCO2 جذب می کنند (فتوسنتز).
اقیانوسها نیز مقدار زیادی CO2 جذب می کنند که در آب آنها حل می شود.
فیتوپلانکتون، جانور ریزی که در آبها شناور است، مقادیر زیادی CO2 بر اثر فتوسنتز استفاده می کند.
خارج کردن دی اکسید کربن از جو کمک می کند مقدار CO2 متعادل بماند.
درهزارسال گذشته میزان جذب ودفع CO2 در جو تقریبا ثابت باقی مانده بود.
در 1000 سال گذشتهCO2 دمای زمین ومیزان
Degree Celsius Increase
Parts Per Million
Year
Year
1000
1200
1400
1600
1800
2000
1000
1200
1400
1600
1800
2000
24
ارتباط افزایش درجه حرارت با افزایش میزان CO2
سیکل کربن و CO2
26
CO2 سیکل کربن و
میزان افزایش محصول باتولیدCO2
نمودار تولیددرگیاه ذرت وگندم با افزایش دما
میزان اسیمیلاسیون یونجه دردو غلظتCO2
29
تاثیر درجه حرارت و دردو رقم گندم
نموداردرصد تغییرات درنسبت ریشه به ساقه درمحصولات با افزایش CO2
میزان تولید ماده خشک درشرایط CO2 بالا
میزان تولید محصول یونجه درشرایط CO2 بالا به معمولی
33
2- گاز متانCH4 ) 🙁
که حاصل فرایند پوسیدگی است علیرغم در صد کم آن در مقایسه با دی اکسید کربن 5 تا 10 برابر مستعد تر از این گاز در جذب حرارت می باشد. متان در اتمسفر بطور سالانه 1 درصد افزایش می یابدکه دو برابردرصد افزایش دی اکسید کربن است. گاز متان در اثر فعالیتهایی نظیر شالیکاری، دفع زباله ها، سوخت های biomass دامداری، تخلیه گازهای طبیعی در هنگام استخراج و حمل و نقل و استخراج زغال سنگ، تولید می شود. تقریبا90 درصد متان موجود در جو تحتانی در فعل و انفعالات شیمیایی با hydroxyl radicals نابود می شود. اگرچه میزان این ماده در جو زمین بسیار کم است ولیکن اصلی ترین عامل از بین رفتن متان جو می باشد. ماده hydroxyl radicals در اثر تجزیه بخار آب و واکنش شیمیایی بین بخار آب و سایر گازهای موجود در جو تولید می شود
3- دی اکسید نیتروژنNO2 ) 🙁
نیز از گازهای گلخانه ای موثر می باشد که 150تا 180 سال در اتمسفر باقی می ماند و بطور طبیعی تا جو فوقانی بالا رفته باعث تخریب لایه ازن می گردد. در صد افزایش آن در سال 2/0تا 3/0 درصد است و بیشتر در مناطق حاره تولید می شود ولی بطورتخمینی 20درصد آن در اثر کودها و محصولات شیمیایی و احتراق سوخت های فسیلی می باشد. استفاده از کاتالیستها برای کنترل انتشار این گاز نقش موثر تری یافته است. استفاده از کودها برای رشد ذرت در تولید سوخت اتانول یکی از عمده ترین عوامل انتشار اکسیدهای نیتروژن می باشد
4- کلرو فلوروکربنهاCFC ) 🙁
با وجود این که محصول احتراق موتورها نیستند ولی بواسطه این که محصول فرآیند خنک سازی هوا برای وسائل مختلف می باشند مورد توجه قرار می گیرند. این گازها در سال 5/0درصد افزایش می یابند و بین 75تا180 سال در اتمسفر باقی می مانند. همچنین20000 برابر مستعد تر از دی اکسیدکربن در جذب گرما هستند ولی در کل بعضی از دانشمندان معتقدند اثر گلخانه ای آن ها در تعادل با اثر خنک سازی آنهاست .
37
روشهای جایگزینی موجود عبارتند از : * استفاده از انرژی تجدید شونده * مصرف صحیح انرژی * طبیعت مجموعه ای ازاختیارات جایگزینی برای تامین انرژی در پیش روی ما قرار داده است ودر صورت مصرف صحیح انرژی گام موثری در حفاظت از محیط زیست برداشته ایم. * از انرژیهای تجدید شونده می توان به خورشید، هوا،امواج وغیره اشاره کرد. * این منابع بعنوان منشاء فعال و مورد اعتماد و احترام محیط زیست برای تولید انرژی که ما نیازمند آن هستیم مورد استفاده قرار گیرند. این روشها منافاتی با روشهای زندگی مردم نداشته بلکه انها را به سمت عصر جدیدی از توسعه اقتصادی و فرصتهای شغلی بیشتر ، توسعه تکنولوژی و حفاظت از محیط زیست را بدنبال خواهد داشت حرکت می دهد
انرژیهای پاک
انرژی آب انرژی خورشیدی انرژی باد
خورشید:
تبدیل انرژی خورشیدی به انرژی الکتریکی : زمین مقدار کافی انرژی خورشیدی دریافت می کند نسبت اشعه خورشیدی که به زمین مرسد برای تامین نیاز جهان به انرژی به میزان 3000 مرتبه را دارا می باشد. میزان انرژی که هر متر مربع زمین از خورشید دریافت می کند بطور متوسط برای تولید 1700 کیلو وات ساعت انرژی سالیانه می تواند تامین نماید. با تبدیل اشعه خورشید به برق می توان برق حاصل را در باطریها ذخیره ویا وارد شبکه نمود.
برق حاصل از انرژی خورشیدی :
یک سری آینه های ضخیم را در یک خط یا نقطه متمرکز می نمایند و حرارت تولیدی را برای تولید بخار بکار می رود . بخار حاصل جهت بکار انداختن توربین های تولید الکتریسیته استفاده می شود . در جایی که تابش خورشید بیشتر است صنایع انرژی حرارتی خورشیدی سهم عمده ای از تولید برق را برعهده دارد. طی یک برسی بعمل آمده توسط گرینبیزتحت عنوان انرژی حرارتی خورشید در سال 2020 با همکاری صنایع حرارتی اروپا میزان انرژی خورشیدی جهان ممکن است به 54 ملیارد کیلو وات ساعت در ابتدای سال 2020 خواهد رسید در سال 2040 ممکن است این میزان حد اقل 20% نیاز مردم به برق را تامین نماید
باد :
تسخیر انرژی باد در مراحل پیشرفته ای قرار گرفته است و انرژی باد از آنرژی های تجدید شونده و مزایایی همچون پاک بودن فعال ، مداوم و فاقد آلودگی است. توربین های بادی یک تکنولوژی خیلی پیشرفته است که قابلیت تنظیم ،ترکیب آسان و کاربرد سهل و راحت ،توانایی تولید انرژی بیش از 200 برابر نیاز جهانی امروزی است. گروه کاری مرتبط با تغییرات هوایی و زیست محیطی می گویدکشورهای صنعتی لازم است نسبت کربن تولیدی خود را در طی نیم قرن حاضر کاهش دهند . به نظر گروه فوق لازم است کشورهای صنعتی کشورهای در حال توسعه را در برنامه های کاهش آلاینده های تغییر دهنده آب و هوایی یاری دهند. با توجه به گزارش ائتلاف وکلای محیط زیست گرمایش زمین به علت عدم درک اهداف تکنولوژی مناسب که دولتها برای کاهش فقر در جهان به میزان نصف در ابتدای سال 2015،محیط زیست را تهدید می نماید. این گزارش می افزاید که این پدیده ممکن است پیشرفت بشری را دچار اختلال نماید
ذوب شدن یخ :
یکی دیگر از عوارض گرمای کره زمین است. در اثر آن مناطقی مانند بنگلادش و جزایر مالدیو و شهر های ساحلی لندن و نیویورک و شانگهای اول از همه خسارت خواهند دید
اثرات مخرب گرمای هوا : 1- اثر بر روی تولید محصولات کشاورزی:
در سال 1381 گرما و خشکسالی محصول غله هند، آمریکا وکانادا را بشدت کاهش داد. در نتیجه محصول غله جهان 90 میلیون تن یا 5 درصد کم تر از مصرف آن شد. در سال 1382 گرمای شدید اروپا موجب شد محصول غله کاهش یابد و بار دیگر تولید غله 90 میلیون کم تر از مصرف آن بود. در سال 83 بارندگی بهتر شد اما در سال 84 خشک سالی در آمریکا محصول غله جهان را 34 میلیون تن کاهش داد.
2- آفات و بیماریها :
افزایش درجه حرارت شرایط مناسب برای انتشار آفات کشاورزی و حشرات ناقل بیماریهای انسان مانند پشه ناقل مالاریا را فراهم می کند.
3- تلفات جانی :
در سال 1376 شمسی 700 نفر از ساکنان شیکاگو در اثر گرما جان باختند. در اردیبهشت ماه سال 1381 شمسی گرمای هوا در هند به 50 درجه رسید و بیش از 1000 نفر در استان آندرا پرادش جان خود را از دست دادند. در سال 1382 موج شدید گرما در اروپا غوغا کرد و درجه حرارت بطور بی سابقه ای افزایش یافت و در اثر آن 49000 نفر در 8 کشور اروپاجان خود را از دست دادند . در ایتالیا 18000 نفر مردند. در فرانسه تلفات 14800 نفر بود. تعداد کسانی که در اثر گرمای آن سال در اروپا مردند 15 برابر تعداد کسانی بود که در اثر حمله 11 سپتامبر سال 2001 به مرکز تجارت جهانی در نیویورک جان خود را از دست دادند.
5- افزایش ارتفاع آب دریاها :
افزایش حرارت جهانی منجر به افزایش مد اقیانوس ها علاوه بر آن ذوب یخ ها نظیر گرینلند که پیش بینی می شود ارتفاع آب دریا از 1/0 به 5/0 متر در طی نیم قرن جاری افزایش یابد. این افزایش احتمالی ارتفاع آب برای مناطق مسکونی ساحلی و زمین های زراعی آنها تهدید بشمار میرود همچنین مخازن آب پاک ساحلی (اکوسیستم آب شیرین)و همیتطور برخی از جزایر را نیز تهدید می نماید
4- آسیب به مخازن آبهای شیرین :
طی پنجاه سال آتی تعداد افرادی که از کاهش آبهای شرب سالم رنج خواهند برد از پنج میلیارد به هشت میلیارد می رسد.
6- توفان های شدید :
در اثر گرما، تبخیر بیشتر می شود و با ذوب یخ ها هم آب بیشتری وارد اقیانوس ها می شود . پس حجم آب بیشتر و میزان تبخیر نیز افزایش می یابد. آبی که با تبخیر بالا می رود باید در جایی فرود آید. پس تعداد توفان ها و شدت آن ها بیشتر می شود. در اثر گرمای جو بارندگی بیشتر به شکل باران صورت می گیرد نه برف . در نتیجه یخچال های کوهستانی که ذخایر اصلی آب جهان هستند روز به روز ضعیف تر می شوند و توفان ها و سیل ها شدید تر. در سال 1377 شمسی توفان میچ (Mitch) که یکی از قوی ترین توفان های تاریخ اقیانوس اطلس است روی داد . سرعت این توفان 360 کیلومتر در ساعت بود. در اثر آن ظرف دو سه روز در نیکاراگوئه و هندوراس 2 متر باران بارید. در اثر آن غیر از خانه و مدارس و کارخانه و جاده و پل وغیره 70 در صد خاک سطحی کشاورزی هندوراس از بین رفت. لذا اکنون کشاورزی دراین کشور حاصلی ندارد. در مجموع این توفان 11000 نفر تلفات داشت و اقتصاد منطقه کارائیب را نابود کرد. فلورس ، رئیس جمهور هندوراس اعلام کرد: " در مجموع این توفان ظرف چند روز آن چه را که برای احداث آن 50 سال زحمت کشیده بودیم نابود کرد" در اثر این توفان رشد دو کشور نام برده 20 سال به عقب افتاد. در 1383 در ژاپن 10 توفان مهم رخ داد که در مجموع 10 میلیارد دلار خسارت ایجاد کرد. در همان فصل سال در فلوریدای آمریکا 4 توفان بسیار شدید رخ داد که در تاریخ امریکا کم سابقه بود در اثر این 4 توفان شرکت های بیمه 22 میلیارد دلار خسارت به مشتریان خود پرداختند و به ورشکستگی نزدیک شدند. سال بعد یعنی 1384 توفان کاترینا رخ داد که این توفان ها در مقابل آن هیچ بودند. ارتفاع آب 6 متر بود و بسیاری از شهرک های ایالات متحد یکسره نابود شد. توفان بشدت به شهر تاریخی نیو اورلئان صدمه زد و در اثر آن در مجموع صد ها هزار نفر بی خانمان شدند. این توفان که علت آن بالا بودن درجه حرارت سطح آب در اقیانوس بود طبق برآورد های اولیه حداقل 200 میلیارد دلار خسارت بر جای گذاشت
7- کمبود آب :
آنگاه که اولین فضانوردان به دور کره زمین سفر می کردند یکی از چیز های جالبی که در زمین می دیدند دریاچه چاد در آفریقا بود. اکنون آنها بسختی می توانند این دریاچه را تشخیص دهند. سه کشور پر جمعیت نیجریه و نیجر و چاد آن قدر آب رودخانه های منتهی به دریاچه را برای آبیاری مصرف کرده اند که اکنون حجم دریاچه نسبت به سال 1960 تقریبا 95 درصد کاهش یافته. دریاچه آرال واقع در شوروی سابق به علت مصرف بیش از حد آب رودخانه های سیحون و جیحون نابود و آب آن شور شده است. رودخانه کلورادو واقع در جنوب غربی ایالات متحد و رودخانه زرد در شمال چین دیگر به دریا نمی رسند و قبل از آن خشک می شوند. رود های نیل در مصر، رود سند که عمده آب آبیاری پاکستان را تامین می کند و رود گنگ که در منطقه پر جمعیت گنگ در هند جاری است نیز وقتی به دریا می رسند دیگر از یک نهر باریک ترند. این ها را می توا ن دید اما پایین رفتن آب های زیر زمینی دیده نمی شود. میلیون ها چاه حفر شده که سطح همه آنها پیوسته سقوط می کند. هر انسان روزانه بطور متوسط 4 لیتر آب مصرف می کند اما آب لازم برای تولید غذای مصرفی او 200 لیتر در روز یعنی 500 برابر آن است. عمده آب جهان یعنی 70 درصد آن صرف آبیاری می شود. 20 درصد آن صرف صنعت می شود و 10 درصد دیگر به مصارف مسکونی می رسد. از آنجا که عمده آب هر کشور صرف آبیاری زمین های زراعی می شود و تولید هر تن غله به 1000 تن آب نیاز دارد، کشور هایی که به کمبود آب دچار می شوند به جای آب غله وارد می کنند. بنا براین یکی از اصلی ترین عواقب گرم شدن کره زمین کاهش تولید کشاورزی، افزایش رقابت بر سر غله محدود جهان، و بالا رفتن قیمت غله در بازار جهانی است
51
9- افزایش حوادث آب و هوایی :
افزایش دوره های خشکی و سیلابها ،طوفانها و غیره اجتماعات و اقتصاد آنها را آزار می نماید. بشریت تا بحال با چنین تهدید زیست محیطی مواجه نشده است و شگفتا که کشورهای در حال توسعه که سهم کمتری در این تغییر بر عهده دارند، بیشترین آسیب را متحمل خواهند شد. بنابراین همگی ما مسئول توقف فوری چنین بحرانی هستیم ودر صورتیکه در اتخاذ تدابیر وروشهای مناسب در جلوگیری از افزایش حرارت کوتاهی نماییم چه بسا گرفتار مشکلات و تهدیداتی شویم که اجتناب از آنها امکانپذیر نباشد
تغییرات آب و هوایی و بهداشت عمومی :
تغییرات آب و هوایی جهان به طور خاص می تواند به تندرستی انسانها آسیب برسانند زیرا باعث افزایش بیماری های قلبی-تنفسی، اسهال، مالاریا و سایر بیماری هایی که حشرات ناقل آن هستند، می شود. این طور به نظر می رسد که گرم شدن جهان به سرعت در حال به وقوع پیوستن باشد؛چرا که فعالیت های بشر منحصراً با سوزاندن سوخت های فسیلی است و همین سوخت ها در جو به میزان قابل توجهی دی اکسید کربن و سایر گازهای گرمایشی تولید می کنند که سبب نازک شدن لایه اتمسفر هم می شود. در حال حاضر، میانگین سطح دمای جهانی رو به افزایش بوده و پیش بینی می شود که در قرن های آینده بین ۴/۱ تا ۸/۵ درجه سانتیگراد هم افزایش یابد و خطر سیل ها، خشکسالی ها و توفان های مخرب هم بیشتر شود.
همچنین، آب و هوای گرم و خشک می تواند چشم انداز ما را نیز دگرگون کند و پروفسور ایان کروته سرپرست فنی بخش زیست شناسی و علوم زیستی واحد مطالعه کنسولی روتامستیت، رشد بیشتر ذرت ها را پیش بینی کرده است که امکان احیای درختان میوه، صنعت پرورش گیاهان گلخانه ای، میوه و سبزیجات و انتقال آنها به شمال وجود خواهد داشت. به گفته وی، انتظار نمی رود که ما برای همیشه زمین های مزارع آفتابگردان یا درختان زیتون داشته باشیم. هر چند دگرگونی های آب و هوایی به شیوه زندگی ما لطمه بسیاری وارد می کند؛ اما اتفاقاتی مانند خشکسالی بر کاهش و افزایش بهای گندم در یک منطقه خاص و به تبع آن در سطح جهان تاثیر می گذارد. دوران غذای ارزان از زمان جنگ دوم جهانی به پایان رسیده است و قشر کم درآمد جامعه به سختی خواهند توانست برنامه غذایی کامل و سالمی داشته باشند
زمانی که به بحث تغییر آب و هوا می رسیم کشاورز هم مقصر و هم قربانی است.تخمین زده شده است که بخش دام به تنهایی مسئول 18 درصد از پخشگاز گلخانه ای در جهان است، در حالی که جنگل زدایی نیز سهم 18 درصدی از پخش دی اکسید کربن را داراست. طبق نظر فائو، معرفی شیوه های مدیریت بهبود یافته دام و فعالیت های مربوط به تولید محصول همراه با مدیریت سازگار یافته جنگل ها می تواند اثر بسیار معنی داری داشته باشد. اتخاذ اقداماتی برای استفاده از زمین مانند حفظ و تداوم کشاورزی نیز می تواند به نگهداری میزان زیادی از کربن در خاک کمک کند. تولید برنج یک منبع عمده دیگر پخش گاز گلخانه ای است . چه بسا که این منبع، منبع اصلی متان انتروپوژنیک، با مقدار 50 تا 100 میلیون متر مربع تن در هر سال است که از 130 میلیون هکتار مزارع برنج دفع می شود در همین زمان شرایط هوایی نامطلوب می تواند تولید محصول برنج را تهدید کند. محصولی که بیش از نیمی از جمعیت دنیا را تغذیه می دهد. مزیت این گونه شرایط آب و هوایی این است که می تواند ارقام متفاوت و بهبود یافته ای از برنج را که مقاومت بیشتری به شوری دارند معرفی کند
4-week old cotton seedlings Climate Change and Crop Productivity
20/12 25/17 30/22 35/27 40/32 °C
Temperature and Cotton Growth
56
پتانسیلهای مثبت ومنفی تغییراقلیم درکشاورزی
57
در همین راستا راهکارهای ذیل پیشنهاد می گردد :
1- صرفه جویی در مصرف انرژی با استفاده از الگوهای صحیح مصرف 2- جایگزینی انرژی های نوین با سوخت های فسیلی 3- افزایش بازدهی انرژی از طریق بهره گیری از ماشین آلات و تجهیزات مدرن و کم مصرف 4- بهره گیری از برنامه های کاربری اراضی و ارزیابی زیست محیطی در طرحهای توسعه جهت حفاظت و پایش هر چه صحیح تر منابع طبیعی 5- حفظ تنوع زیستی گیاهان و جانوران در منطقه با استفاده از روش های نوین 6- جلوگیری از قطع بی رویه درختان ، شکار جانوران و آبزیان و …
با تشکر از توجه شما
59