بسم الله الرحمن الرحیم
جنگل ابر
آشنایی با جنگل ابر
جنگل ابر یکی از دست نخورده ترین و همینطور یکی از جنگل های زیبا و خوش آب و هوای استان سمنان است که در ۵۰ کیلومتری شمال شرق شاهرود و با مختصات جغرافیایی 57 و 54 تا 12 و 55 شرقی و 42و 36 تا 50 و 36 عرض شمالی در مسیر جاده شاهرود به آزادشهر استان گلستان و در روستای ابر قرار دارد.
این جنگل با ۳۵ هزار هکتار وسعت در ادامه جنگل های سرسبز شمال کشور است و از آنجا که فضای این جنگل را پوششی از ابر فرا گرفته به همین دلیل این جنگل را جنگل ابر می نامند
از طرف شمال محدود است به جنگلهای استان گلستان و از طرف شرق به منطقه اولنگ، از طرف جنوب به کوه قاسم و کوه ابر و قطری و از طرف غرب محدود به کوه یخام و تکیانو است.
میزان بارندگی دراین ناحیه بیش از 400 میلیمتر بوده و متوسط دما 20 درجه سانتیگراد است.
ارتفاع زیاد جنگل از سطح دریا (800متر)، پایین بودن درجه حرارت در فصل گرما و وجود چشمه سارهای فراوان و پوشش جنگلی متنوع از شاخصه های این جنگل است.
این جنگل در استان سمنان و در نزدیکی روستای ابر واقع شده و تقریباً مرز استان سمنان و استان گلستان است.
جایی که از ضخامت کوه های البرز کاسته می شود و ابرهای گرفتار در پشت این دیواره از لابه لای دره ها به سمت جنوب سرازیر می شوند؛ به همین خاطر تقریباً از بعدازظهر تا نیمه های شب با سرد شدن هوا چنان می نماید که جنگل به روی ابرها سوار شده است.
این اتفاق منطقه ابر را دگرگون کرده و آب و هوایی متفاوت از سراسر سمنان به آن داده است. در قسمت های جنوبی جنگل، یعنی قسمتی که به تمدن نزدیک تر است پوشش گیاهی تنک دیده می شود. در عمق جنگلٰ تپه های پرشیبی وجود دارد که سراسر پوشیده از درختان بلند است.
مشهورترین درخت منطقه اورس است. درختی با ریشه های بلند که روی زمین می خزد.
مناطق ابتدایی جنگل ابر ییلاق چوپانان گلستانی است، اما در عمق جنگل اثری از انسان دیده نمی شود.
جنگل ابر شاهرود با ۳۵ هزار هکتار وسعت به سه دلیل برای دنیا اهمیت دارد. اول این که قسمتی از جنگل های باستانی هیرکانی است و گیاهان دارویی آن کم نظیر است.
دلیل دوم مربوط به«اکوتن» این ناحیه می شود؛ یعنی مرز میان بند بین دو اکوسیستم منطقه نیمه بیابانی و جنگلی.
به طوریکه می توان در جنگل های این ناحیه درختان سوزنی برگ را در کنار درختان پهن برگ مشاهده کرد که این امر در گونه های جانوری هم تاثیرگذار بوده است.
دلیل سوم آنکه به خاطر جغرافیای خاص منطقه که دو منطقه کم ارتفاع و بلند را در کنار هم قرار داده است، شاهد تشکیل اقیانوس ابر در این منطقه هستیم که پدیده کم نظیری در دنیا محسوب می شود.
قدمت جنگل های هیرکانی که جزو بقایای دوران سوم زمین شناسی هستند از یک سو و وجود ۸۰ گونه گیاهان چوبی به همراه گونه های گیاهی بسیار نادری مانند راش، بلوط، توسکا، نارون، گیلاس وحشی، بارانک، سرخدار، نمدار و … از سوی دیگر، نشان می دهد که این اراضی می توانند همچون موزه زنده ای برای جذب گردشگران داخلی و خارجی مورد استفاده قرار بگیرند. بخشی از گردشگران این منطقه، گیاه شناسانی هستند که برای دیدن گونه های نادر گیاهی موجود در جنگل های هیرکانی به ایران می آیند.
دسته دوم، توریست های عمومی هستند که بیشتر از کشورهای آسیای میانه و خاورمیانه به ایران می آیند
ازبعضی جانوران این منطقه می توان خرس قهوهای ، گرک، پلنگ ، خوک وحشی، شغال ، روباه، خرگوش کل و بز ،شوکا، و از پرندگان کبک ، کبوتر جنگلی، بلدرچین ، عقاب رانام برد.
آتش سوزی در جنگل ابر
ساعت 6 و 30 دقیقه بامداد روز گذشته بر اثر آتش سوزی در جنگل ابر شاهرود 11 هکتار از عرصه های جنگلی طعمه حریق شد.
در این آتش سوزی تعداد 585 اصله درخت و درختچه و نهال از انواع بلوط، ممرز و سایر گونه ها دچار آسیب شده اند. به گفته مجید زمانی، رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شاهرود این آتش سوزی با حضور ماموران این اداره و اداره منابع طبیعی شهرستان علی آباد کتول استان گلستان در ساعت 23 آتش سوزی به صورت کامل مهار شد.علت اصلی آتش سوزی هنوز مشخص نشده است.
احتمال نابودی جنگل ابر (23/8/1388)
زمزمه های جدید برای احداث جاده در داخل جنگل «ابر» شنیده می شود که نه تنها دستگاه های نظارتی بلکه دستگاه های مجری و شخص رییس آن یعنی وزیر راه نیز اجرای این پروژه را فاقد صرفه اقتصادی می دانند و حتی دیوان محاسبات نیز در نامه ای اخیرا به وزارت راه و مجلس شورای اسلامی اعلام کرده است که هزینه کرد برای احداث این جاده پیش از دریافت مجوزهای لازم از دستگاه های ذیربط غیرقانونی است اما مشخص نیست که هزینه های میلیاردی این پروژه از کدام منبع در حال تامین است!؟
به گزارش ایسنا،احداث جاده علی آباد به شاهرودبا مخالفت کارشناسان محیط زیست و منابع طبیعی رو برو شد زیرا این جاده با عبور از اکوسیستم های بکر جنگلی و گونه های منحصر به فرد، به زیستگاه های حیات وحش و چشمه ها و رودخانه های حوزه آبخیز زرین گل و شیرین آباد خسارات جبران نا پذیری وارد می کند.
همچنین احداث جاده مذکور می تواند موجب تخریب حداقل 50 هکتار از جنگلهای هیرکانی با تاج پوشش بالای 80 درصد در طول مسیر احداث شده و برهم خوردن تعادل اکولوژیک منطقه شود. همچنین وجود شرایط ناپایدار زمین شناسی در 3 منطقه از مسیر جاده که امکان حرکت توده های لغزشی آنها بر اساس نظر کارشناسی کاملا محرز است و خطر دستیازی سودجویان و زیاده خواهان به عرصه های بکر و دست نخورده منابع طبیعی، قطع درختان، تصرف و تبدیل اراضی جنگلی به سایر کاربری های مخرب بر اکوسیستم منطقه نیز از دیگر مشکلات احداث این جاده است، هرچند که وزارت راه مصوبه ای را از هیات دولت گرفت که بر اساس آن موظف است به ازای تعداد درختان قطع شده، درختکاری کند، اما تمامی این مسایل در حالیست که به گفته کارشناسان، مسیر موجود نیازمند قطع درخت نیست و تنها با آسفالت کردن آن از شیرین آباد تا ابر (به طول 12 کیلومتر) و احداث یک ایستگاه راهداری مشکل تردد در زمستان مرتفع خواهد شد.
مخالفت سازمان حفاظت محیط زیست
دکتر صدوق معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به برگزاری جلسه ای با حضور نمایندگان «شاهرود» و «علی آباد» معاون استانداری گلستان و مسوولان وزارت راه در هفته گذشته به ایسنا گفت: بر این اساس مشاور گزینه جدیدی را که کمترین تخریب در منطقه را داشته باشد، ارائه کرد.
وی با اشاره به این که مسیر جدید حدود 26 کیلومتر طول دارد، افزود: بررسی های میدانی سازمان حفاظت محیط زیست حاکیست که 19 کیلومتر از این مسیر به هیچ عنوان بر جاده فعلی دراخل جنگل ابر منطبق نیست، لذا سازمان حفاظت محیط زیست در نامه ای به وزارت راه مخالفت خود را با گزینه جدید پیشنهادی اعلام و تاکید کرده است که باید جاده در عرض فعلی و در مسیر یکی از 3 راه موجود در داخل جنگل ابر یعنی مسیر کنونی، جاده شرکت گاز و شرکت برق منطبق بوده و گزارش ارزیابی آن نیز تایید شود
مهندس عبدوس ،مدیرکل دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست نیز از جلسه جدید با مسوولان سازمان جنگل ها خبر داد و گفت: در این جلسه قرار شد محدوده ای با هماهنگی محیط زیست و منابع طبیعی دو استان «سمنان» و «گلستان» در جنگل ابر که شامل جوامع سرخدار باشد، تعیین و به عنوان منطقه حفاظت شده به هیات دولت پیشنهاد شود.
به گفته وی بررسی های مقدماتی نشان می دهد این منطقه حداقل 20 هزار هکتار خواهد بود .
وی با اشاره به این که سازمان حفاظت محیط زیست در زمان اسکندری وزیر وقت جهاد کشاورزی پیشنهادی را مبنی بر ارتقای درجه حفاظتی جنگل ابر پیشنهاد کرده بود، افزود: متاسفانه وزیر وقت جهاد کشاورزی با این پیشنهاد مخالفت کرد که امیدواریم پیشنهاد جدید مورد موافقت وزیر جهاد قرار گرفته و هرچه سریعتر تصویب شود.
مدیرکل دفتر زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به این که پس از دریافت موافقت وزیر صنایع و جهاد کشاورزی این پیشنهاد به کمیسیون صنعت و محیط زیست هیات دولت ارائه خواهد شد، تصریح کرد: بدین ترتیب سازمان حفاظت محیط زیست نیز در حفاظت از جنگل ابر دخیل شده و واگذاری اراضی ملی در محدوده حفاظت شده ممنوع شده و تمامی پروژه های عمرانی باید با هماهنگی سازمان حفاظت محیط زیست و دریافت مجوز ارزیابی زیست محیطی در این منطقه اجرا شود.
20 هزار هکتار از جنگل ابر منطقه حفاظت شده می شود
تصاویری از جنگل ابر
پایان