پاورپوینت تناوب زراعی



موضوع :
بررسـی مسائل مربوط به تناوب زراعی

فهرست و مقدمه ……………..2
اهداف تناوب زراعی سنتی………….4
عوامل پیشرفت تکنولوژی …………5
عوامل اقلیمی…………………….6
عوامل زراعی…………………..7
کشت دیم………………………8
تعریف ایش……………………..9
توضیحات……………………….11

تعریف تناوب زراعی :

توالی زمانی کاشت محصولات مختلف در یک قطعه زمین با ترتیب ثابت را تناوب زراعی گویند .

تناوب زراعی مطلوب آن است که باعث افزایش عملکرد محصولات مورد کاشت نسبت به کاشت مستمر شده و باعث حفظ آب و خاک و بازده اقتصادی شود .

اهداف تناوب :
1- حفظ و حتی بهبود حاصلخیزی خاک
2- جلوگیری از تجمع آفات و بیماری ها و علفهای هرز
3- کنترل فرسایش خاک
4- تضمین توازن برنامه کار در طول یکسال
5- محدود یا جلوگیری کردن از دوره های حداکثر نیاز به آب آبیاری
6- حفظ رطوبت از یک فصل به فصل دیگر

اصول تناوب زراعی سنتی :
1- کاشت متناوب گیاهانی که از نظر جذب عناصر غذایی از خاک دارای توانایی های مختلف اند و یا دارای سیستم ریشه ای مختلف می باشند .
2- کاشت متناوب گیاهان حساس به برخی بیماری ها با آنهایی که مقاوم به آن بیماری هستند .
3- توالی برنامه ریزی شده ای از کاشت گیاهان که در آن هرگونه اثرات مثبت و منفی یک گیاه بر گیاهی که بعد از آن کشت می شود به حساب آورده شده باشد .
4- کاشت متناوب گیاهانی که از نظر کارگر آب و غیره دارای نیازهای متفاوتی باشند .

دلایل پیشرفت تکنولوژی که باعث تجدیدنظر و توجیه تناوب در کشاورزی شده است
1- حاصل خیزی خاک
2- جلوگیری از تجمع بیماری های خاکزی ، آفت و علفهای هرز
3- کنترل فرسایش خاک
4- اطمینان از توزیع مناسب برنامه کار در طول سال
در سال 1966 نظریه ای در مورد تناوب توسط پندلتون مطرح می گردد :
آنگونه که در سالهای نه چندان دور پیشگویی شده است سیستم تک کشتی باعث تلفات زیاد آب و خاک و عملکرد نشده است این موضوع تا اندازه زیادی مرهون پیشرفت تکنولوژی است . تخصصی شدن کشت در گیاهان باعث تهیه مواد غذایی و پوشاک بیشتر شده و درنتیجه از آب موجودموثر تر استفاده شده است .

محدودیت های تک کشتی :
الف )در شرایط دیم
1- مصرف کم یا عدم مصرف کودهای شیمیایی بخصوص ازت
2- در دسترس نبودن کود شیمیایی در مناطق دور افتاده
3- به هم خوردن توازن عناصر غذایی خاک
ب ) در شرایط کشت آبی
1- آبیاری ممتد باعث انتقال آفات بیماری ها و بذر علفهای هرز می شود .
2- زارعی که بطور ممتد کشت یک محصول را انجام می دهد از کاهش تدریجی محصول خود اطمینان ندارد .

3- مواد سمی که از ریشه برخی از گیاهان و یا پوسیدگی بقایای آنها ترشح می شود .
عوامل موثر در انتخاب محصولات موجود در تناوب زراعی :
برای کاشت و تولید موفق یک محصول در یک منقطه باید عوامل محیطی و زراعی را مد نظر قرار داد در انتخاب توالی زراعی باید به عواملی مانند نیازها و خصوصیات مجموعه محصولات مورد کاشت ، زمان برای تهیه بستر، کنترل علفهای هرز و آفات امراض و مقدار باران و رطوبت خاک توجه نمود.

عوامل اقلیمی :
که همگی تابع عرض جغرافیایی ، ارتفاع از سطح دریا و فاصله از حجم های

وسیع آب است این عوامل شامل :
1- نور 2- حرارت 3- رطوبت 4- باد

عوامل زراعی :

1- کنترل علفهای هرز ، آفات و بیماری ها :
ترتیب رقابتی محصولات زراعی : جو < چاودار < گندم < یولاف < کتان
2- کنترل فرسایش خاک :
3- توزیع نیروی انسانی و ماشین آلات :
4- اقتصاد آبیاری :
5- میزان بهره وری از زمین :
6- عوامل اقتصادی و اجتماعی :
توالی محصولات :
1- ساختمان و حاصلخیزی خاک :
2- نیاز به آیش فصلی :
الف ) توصیه می شود به منظور جلوگیری از گسترش آفات و امراض از کشت یک محصول با فواصل زمانی کمتر از 4 سال خودداری گردد . این امر در مورد دو محصول که به صورت مشترک میزبان یک آفت هستند نیز صدق می کند .

ب ) وجود آیش در تناوب زراعی امکان استفاده صحیح ووسیع از عملیات زراعی و علف کشها را به ما می دهد .
انواع تناوب در مناطق خشک ، نیمه خشک و پر باران :

الف ) کشت دیم :
1- مناطق خشک ( بارندگی بین 250 تا 400 میلی متر )
I : کشت ممتد گندم
II : کشت غلات آیش
III : کشت غلات با بقولات علوفه ای یکساله
2- مناطق نیمه خشک ( با 400 میلی متر بارندگی یا بیشتر )
I : زراعت سنتی : کشت گندم و جو
II : زراعت پیشرفته : کشت بقولات قبل از گندم
III : کشت ممتد غلات

تعریف آیش :
ناکاشت گذاشتن زمین برای مدت زمان معین را آیش گویند .
اهمیت آیش در تناوب زراعی :
کود سبز :
3- مناطق پر باران
ترتیب تناوب زراعی در کشت فاریاب :
1- ترتیب کاشت گیاهان وجینی در یک قطعه زمین به نیاز آنها به ساختمان وحاصل خیزی خاک بستگی دارد گیاهان وجینی درجه اول پس از گیاهان علوفه ای چند ساله و گیاهان وجینی درجه دوم وسوم بعد از گیاهان وجینی درجه اول قرار می گیرد .
2- غلات دانه ریز بعد از گیاهان وجینی درجه سوم قرار می گیرد .

3- آیش قبل از گیاهان علوفه ای و بعد از غلات دانه ریز است .

بر اساس ترتیب بالا یک تناوب نه ساله به صورت زیر می باشد :
یونجه ( 4 ساله ) – سیب زمینی – ذرت – لوبیای روغنی – گندم – آیش
شبدر – چغندر قند – ذرت – لوبیای زراعی – گندم – جو – آیش

چند پیش کشت مناسب برای گندم ، جو ، برنج ، ذرت :

کشت مخلوط:

با تشکر فراوان
از توجه شما سروران