تغذیه باغات
مقدمه
شناسایی وضعیت تغذیه ای باغهای میوه درمدیریت موادغذایی بمنظورافزایش تولیدوبهبودکیفیت میوه ها کاری ضروری واجتناب ناپذیراست.کاربردموادغذایی موردنیازدرزمان مناسب وبه مقدارمناسب برای سلامت باغهای میوه ضروریست. کاربرد موادغذایی موردنیازبه شکل صحیح نیزخیلی مهم است. همچنین وجودموادغذایی دریک محدوده مطلوب موجب افزایش رشد وتولید میشود . افزایش کمیت وکیفیت محصول درباغات میوه علاوه برخودکفایی وتامین موادغذایی موردنیاز مردم در داخل کشور از نظرصادرات نیز حائز اهمیت است.
اهداف:
* افزایش عملکردمحصول درباغات میوه
* افزایش کیفیت وبازارپسندی محصولات باغی
* افزایش خاصیت انباری ومدت زمان نگهداری میوه ها درسردخانه
* رفع علایم کمبودعناصرغذایی وکنترل ناهنجاریهای فیزیولوژیکی
* حفظ محیط زیست با مصرف بهینه کودهای شیمیایی
* بهداشت محصولات غذایی وتامین سلامت جامعه
* افزایش عمراقتصادی (مدت زمان بهره برداری) درختان میوه
* افزایش مقاومت درختان میوه به آفات وبیماریها
دستورالعمل اجرایی طرح
تغذیه بهینه درختان میوه
1 – چا لکود
روش چالکودکه درواقع نوع خاصی ازجایگذاری موضعی کودها می باشدیکی ازبهترین روشهایی است که ضمن کاهش سطح تماس کودباخاک،موجب افزایش غلظت کوددرنزدیکی ریشه شده وازاین طریق رشدمطلوب درختان رافراهم می نماید.دراین روش درنزدیکی ریشه درخت چاله هایی حفرکرده وسپس آنهارابامخلوط کودهای آلی وشیمیایی پرمیکنند.
روش اجرای طرح چا لکود
چاله هابایستی درقسمت انتهایی سایه اندازدرخت که بیشترریشه های جوان وفعال دراین منطقه قرارمیگیرندحفرشوند،چون توانایی ریشه های جوان وفعال درجذب آب و عناصرغذایی بیش ازریشه های پیر
می باشد.به علاوه باحفرچاله درچنین مناطقی به ریشه های اصلی وقطوردرختان صدمه ای واردنمی شود.محل چاله بایددرجایی باشدکه آب آبیاری حتمابه طریقی آن راخیس کند.بطورکلی برای هردرخت 10ساله یابالاتر2تا4چاله به عمق 40-50سانتی متروبه قطر30-40سانتی متردراطراف درخت ودرفاصله حداقل1تا1.5متری ازتنه درخت (بسته به سن درخت)ایجادمی شوند.
خاک خارج شده ازچاله هارابه صورت یکنواخت درفاصله بین ردیف های درختان پخش وازبازگرداندن دوباره آن به داخل چاله خودداری کنید.سپس کودهای شیمیایی توصیه شده راباکوددامی (برای هرچاله تقریبا2کیلوگرم کوددامی) مخلوط ودراواخرزمستان درچاله هاجایگذاری نمایید.
درصورتیکه ازچاله هابه خوبی نگه داری شودحفرآن یک باربرای چندین سال کافی خواهدبود.هرسال نشست توده کود درداخل چاله راباافزودن مجددکود دامی جبران کنید. ازپرشدن چاله بوسیله خاک جلوگیری نمایید. درسالهای بعد،افزودن کودهای شیمیایی متحرک وغیرمتحرک برسطح چاله هاامکان پذیراست وچون حرکت این کودهابهمراه آب آبیاری درداخل کوددامی براحتی انجام می شودنیازی به صرف هزینه جهت پابیل وزیرخاک کردن کودهای شیمیایی غیرمتحرک نیست.
روش چالکود درکلیه باغات سردسیری وخشک (اعم ازدانه دارها،هسته دارهاومیوه های خشک)به استثنای انگورقابل اجرااست.
درباغات انگوردربین ردیف هاشیاری رابه عمق 20-30سانتی مترحفرکرده وسپس کودهای شیمیایی توصیه شده را بصورت مخلوط باکوددامی درداخل شیارجایگذاری می نمایند.
تذکرات:
الف: بهتراست چاله هابتدریج ودرطول زمستان آماده شوند.
ب: چاله هابایستی حتی الامکان درمسیرعبورآب آبیاری حفرشوند.
ج: دقت شودکه بهنگام حفرچاله ها،ریشه های اصلی وقطوردرخت قطع وزخمی نگردند.
د: بایدتوجه داشت که کودهای شیمیایی حتماباکوددامی مخلوط شده ودرداخل چاله ها جایگذاری شوندوازمخلوط کردن کودهای شیمیایی باخاک داخل چاله پرهیزشود.
مقادیرتوصیه کودی برای اجرای طرح چالکود( برحسب گرم برای هردرخت)
2- محلولپاشی ازت، روی وبوربرای افزایش میوه بندی
(فروت ست)
یکی ازدلایل پایین بودن میزان محصول درباغات میوه، عدم تشکیل میوه کافی یابعبارتی پایین بودن مقدارمیوه بندی (فروت ست)به علت ضعف تغذیه ای درختان می باشد.
به همین منظور محلولپاشی عناصرغذایی محتوی اوره ،روی وبربه دلایل زیرمفیدخواهدبود:
* طول عمرتخمک افزایش یافته،گرده افشانی موثرطولانی شده وبه این ترتیب درصدتشکیل میوه افزایش می یابد.
* نقش اصلی برو روی درگلدهی،فرایند گرده افشانی وجوانه زنی دانه گرده
می باشد.
* دراوایل فصل بهارکه دمای خاک پایین بوده وبرگهاظاهرنشده اند،جذب عناصرازخاک بسیاربطئی است.درصورت عدم محلولپاشی،کمبوداین عناصردرجوانه ها،فرایندتقسیم وتوسعه سلولی رامختل خواهدکرد. بنابراین باتوجه به مواردفوق توصیه می شود محلولپاشی برای درختان میوه باعناصربر،روی وازت درباغهاانجام بپذیرد.
زمان محلولپاشی
زمان مناسب جهت محلولپاشی(فروت ست)بستگی به نوع گیاه دارد. بطور کلی دو موقع از سال زمان مناسبی جهت محلولپاشی است.
* پاییزبعدازبرداشت میوه وقبل ازخزان برگهاست(زمانی که برگها هنوزدارای فتوسنتزفعال بوده)
* اوایل بهاروهنگام متورم شدن جوانه ها
غلظت مناسب
جهت محلولپاشی
اسیدبوریک،سولفات روی واوره هرکدام باغلظت 5 درهزارمناسب ترین غلظت برای محلولپاشی است.
تذکرمهم: درمناطقی که خاک شوردارند
( EC بالاتراز4دسی زیمنس برمتر) محلولپاشی
(فروت ست)توصیه نمی شود.
جدول (2):
دستورالعمل محلولپاشی تشکیل میوه(فروت ست)باغات
جمع بندی
وپیشنهادها:
* برای ارزیابی وضعیت تغذیه ای باغهای میوه بایدازنتایج گیاه بهمراه تجزیه خاک بایک الگوی منظم استفاده کردوبااستفاده ازاین داده هاوبادرنظرگرفتن میزان نیاز،قدرت،سن ومیزان محصول درخت،کیفیت آب آبیاری و…نسبت به تخمین نیازکودی اقدام وازمصرف بی رویه وغیراصولی کودها اجتناب گردد.
* تغذیه یکی ازمهمترین راههای افزایش عملکردکمی وکیفی میوه میباشد.لازمه موفقیت دراین امرداشتن دیدعلمی درموردآن است.درغیراین صورت نتیجه خوبی عاید باغداران نخواهدکرد.
* مصرف کودهادردرختان میوه حتمابایستی موضعی(کانال کودویاچالکود)بوده وهمراه باموادآلی زیرخاک گردد.
ازمصرف کوددرسطح خاک ویادرکناربوته هاپرهیز شود.
* مصرف موادآلی درکنارکودهای شیمیایی پرمصرف وکم مصرف،علاوه بربهبودخصوصیات فیزیکی وشیمیایی خاک می توانددرجذب هرچه بهتراین عناصرموثرباشد.
* ازآبیاری سنگین وغرقاب کردن باغها اجتناب شودوآبیاری بایدسبک وبدفعات بیشتروبه صورت طشتکی ویاقطره ای انجام شود.
پایان