بیماریهای پرخطر در زندانها
من امیدوارم مسئولین زندانها خصوصاً در امر بهداشت و درمان زندانیان شرایطی را فراهم کنند که زندانی بجز حبس مشکل دیگری نداشته باشد .
فرازی از بیانات ارزشمند حضرت امام راحل در جمع مسئولین وقت زندانهای کشور در سال 1361
Situation of drug use and HIV
© 2004 ATGCI
اگر فقط یک مسئله مهم بهداشتی وجود داشته باشد ارتباط هر چه نزدیکتر نظام بهداشت و درمان زندان با نظام بهداشت و درمان جامعه می باشد .
پروفسور تیم هاردینگ از محققان بزرگ در زمینه سلامت در زندانها
در تمامی زندانهای دنیا مشکلات مشترکی وجود دارد که بخش اعظم بیماریهای پرخطر ناشی از این مشکلات می باشد .
1- خشونت ، خودزنی و دیگرزنی
2- خالکوبی با وسایل مشترک آلوده .
3- تزریق مشترک در معتادین تزریقی .
4- رفتارهای جنسی محافظت نشده .
5- بیماریهایی مانند ایدز و آلودگی HIV ، HBV ، HCV آبسه های موضعی اندوکاردیت و پاره ای از مننژیت ها .
سایر بیماریهای عفونی غیر مرتبط با رفتار زندانیان
1- مننژیت مننگوکوکی ، سرخک ، مخملک و انواع گاستروانتریت .
سل نیز از این قاعده مثتثننی نیست اما بروز سل مقاوم به درمان در زمینه ایدز وضعیت این بیماری را تغییر داده است .
شیوع ایدز در زندانها و آلودگی به HIV 4 تا 100 برابر جامعه عادی است .
نتایج آزمایشات پایگاه های دیده ور در زندانها نشانگر 2 تا 3 درصد ابتلا به HIV در زندانیان باسابقه رفتارهای پرخطر می باشد .
هر تزریق مشترک 90 درصد خطر انتقال بیماری را دارد .
علل کند شدن افزایش آلودگی HIV در زندانهای ایران
آموزش همه جانبه با متدهای مختلف .
راه اندازی کلینیک های مثلثی .
توزیع تیغ های یکبار مصرف .
توسعه ملاقاتهای شرعی به همراه مصرف کاندوم .
ایجاد خطوط HOT LINE .
راه اندازی طرح درمان نگهدارنده با متادون .
توجه به رفع مشکل اعتیاد زندانیان .
ساماندهی اختلالات روانی زندانیان .
تصویب طرح تعویض سرنگ در 3 استان .
تصویب طرح استفاده از Bleech .
هپاتیت B و C
راه انتقال :
تقریباً همانند ویروس ایدز .
چند مطالعه محدود نشان داده است که 5 درصد از معتادان تزریقی به ویروس هپاتیت B مبتلا می باشند . و بیش از 70 درصد مبتلا به HCV هستند .
افزایش طول مدت زندانی با احتمال ابتلا رابطه معنی دار دارد .
در این رابطه آموزش اصولی و Harm Reduction که در مبحث ایدز مطرح است مستوجب کاهش ابتلا و کنترل می گردد .
واکسیناسیون هپاتیت B برای کارکنان زندانها .
اعتیاد و مواد مخدر
بزرگترین بیماری پرخطر در زندانها .
20 تا 80 درصد زندانیان دنیا طبق مطالعات سابقه اعتیاد دارند .
روش مصرف در زندان به علت عدم دسترسی قیمت سرسام آور و نداشتن لوازم استعمال تغییر می یابد .
از طریق وسایل آلوده مشترک و حتی دست ساز صورت می پذیرد .
طرح ارزیابی سوء مصرف مواد در زندانهای ایران
48 درصد زندانیان مرتبط با مواد مخدر محبوس می باشند .
میزان واقعی معتادین زندانی 64 درصد .
20 درصد از جرائم مواد مخدر صرفاً اعتیاد است .
30 درصد ادامه مصرف پس از ورود به زندان
( در زندانهای انگلیس 80 درصد سابقه مصرف در زندان دارند ) .
مصرف مواد مخدر با وسایل آلوده و اشتراکی دو برابر جامعه .
اقدامات بعمل آمده در کنترل و درمان اعتیاد در زندانها
1- اتخاذ راهکارهای کاهش آسیب .
الف – طرح بزرگ سم زدایی و درمان نگهدارنده با متادون و نالتروکسون از سال گذشته .
تشکیل شورای ارتقاء سلامت و امور اعتیاد جهت ساماندهی عملیات اجرایی در زندانها .
اختلالات روانی
شیوع اختلالات روانی در زندانهای دنیا 2 تا 5 برابر جامعه عادی است .
مطالعه شیوع اختلالات روانی در زندانهای کشور با استفاده از 90 S C L نشانگر 52 درصد تا 78 درصد اختلالات روانی در زندانیان است که 3 تا 5/3 برابر جامعه عادی است .
وجود اختلالات روانی با اعتیاد اثبات شده است
شیوع خودکشی در بین زندانیان 5/3 برابر جامعه عادی است که دقیقاً با اختلالات روانی همخوانی دارد .
اقدامات برای کنترل و پیشگیری از اختلالات روانی
ایجاد مراکز مشاوره و رواندرمانی در تمام زندانهای مرکزی استانها .
راه اندازی 25 کلینیک مثلثی .
تشکیل کارگاه های متعدد آموزشی برای شناخت اختلالات روانی شایع در زندانها برای پرسنل سازمان در جهت ارتقاء بهداشت روان در زندانها در طی 2 سال گذشته .
ســــل
بیمای مرموز بشریت از ابتدای تاریخ .
علل :
1- تراکم بالای زندانیان .
2- شرایط نامناسب زندگی و تغذیه
3- عدم تهویه مطلوب
4- نور ناکافی .
باعث شیوع سل در زندانهای دنیا از 4 تا 500 برابر جامعه عادی گردیده است .
شیوع سل در زندانهای ایران بین 30 تا 150 برابر جامعه عادی است
اقدامات کنترل ، پیشگیری و درمان سل در زندانهای ایران
1- انعقاد تفاهم نامه با وزارت بهداشت و درمان در جهت حرکت همسو و اجرای طرح Dots در زندانها .
2- بیماریابی فعال در بدو ورود زندانیان و افراد ساکن در زندان که باعث شده است شیوع سل در 2 سال گذشته بصورت چشمگیر کاهش یابد و در آخرین مطالعه در حدود 8 تا 10 برابر جامعه عادی رسیده است که با زندانهای کشورهای مترقی برابری می نماید.
بیماریهای پوستی ، سرخک ، سرخجه ، مخملک ، انواع گاستروآنتریت
دهه پیش بعنوان یکی از معضلات بزرگ زندانها بوده اند ولی اکنون ارتقاء دانش و نگرش زندانیان بازسازی و بهسازی محیط ، توزیع لوازم بهداشتی فردی در حد کافی ، رعایت بالاترین استانداردها در تهیه و طبخ و توزیع مواد غذایی ، سم پاشی ، ساماندهی فاضلاب و آب شرب از 3 سال گذشته اپیدمی بزرگ این بیماریها مشاهده نگردیده است .
شوراههای متعددی در سیاستگزاری و کنترل بهداشت و سلامت زندانها تشکیل شده اند که مهمترین آنها :
1- شورای تحقیقات سازمان .
2- شورای سیاستگزاری بهداشت روان و اصلاح رفتار زندانیان .
3- شورای ارتقای سلامت و امور اعتیاد زندانهای کشور .
4- شورای برنامه ریزی سازمان .
1- دریافت لوح تقدیر و تندیس افتخار بعنوان دوستدار به علت تلاش مجدانه در کنترل HIV از وزارت بهداشت در سال 81 .
2- اعلام تجربه کلینیک مثلثی زندان کرمانشاه به همراه کلینیک مثلثی دانشگاه علوم پزشکی بعنوان Best Practice در سال 2002 از سوی دفترسازمان بهداشت جهانی منطقه مدیترانه شرقی .
3- دعوت ازسازمان زندانهای ایران به عنوان اعضای ناظر بر پروژه بزرگ کنترل AIDS در زندانهای اروپا .
4- بازدید اعضای سازمانهای بین المللی از موفقیت های حاصله و اعزام تیم های متعدد از سایر کشورها به منظور بازدید و دریافت آموزش از طریق این سازمان به منظور الگوبرداری و اجرا در سایر
دنیا .
موفقیت های کشوری و بین المللی
5- دعوت از مسئولین بهداشتی زندانهای کشور جهت بازدید از سایر زندانهای دنیا و حضور در کنفرانس های بین المللی با ارائه سخنرانی
مشارکت در تدوین استراتژی 5 ساله کنترل و پیشگیری آلودگی به HIV/AIDS کشوری .
دریافت اولین گواهینامه مدیریت کیفی در بهداشت و درمان زندانهای سراسر جهان در زندان مرکزی کرمان .
عضویت سازمان در بسیاری از کمیته ها و شوراهای بین سازمانی از جمله کمیته کشوری ایدز ، کاهش آسیب و بهداشتی استانها وکمیته داریوش و سیروس و پرسپولیس .
انتشار مستمر و همکاری با نشریات درون کشوری و بین
.