بررسی معماری موزه فرش تهران
موقعیت-معمار- کانسپت طرح
ساختمان موزه ی فرش، در گوشه ی شمال غربی پارک لاله در تهران در فضایی به وسعت ۱۲۰۰۰ متر مربع با الهام از عناصر سنتی ایرانی ساخته شده است.معمار این موزه عبدالعزیز فرمانروایان می باشد. این موزه در سال ۱۳۴۰ به صورت ناتمام به منظور گالری فرش ساخته شد و ۱۵ سال به صورت متروکه باقی ماند و سپس در اوایل سال ۱۳۵۵ کار تعمیرات و تغییرات کلی آن آغاز و در روز ۲۲ بهمن ماه سال ۱۳۵۶ رسما افتتاح گردید. طرح موزه کلیتی مدرن دارد و یادآور معماری سبک بین المللی است. آذین های بیرونی بنا با الهام از دار قالی و سیاه چادرهای عشایری طراحی شده است .
نورگیری-بررسی کفپوش ها- بررسی نمایشگاه موقت -مساحت
مساحت این سالن که در طبقه همکف واقع شده در حدود ۱۵۰۰ متر مربع است. بعد از یک گردش پادساعتگردِ کامل پیرامون این فضای از طریق پلکان موجود می توان به طبقه دوم رفت. نمایشگاه موقت موزه ی فرش با مساحت تقریبی ۸۰۰ متر مربع در این طبقه واقع شده و جهت نمایش فصلی فرش های مناطق مختلف ایران طراحی شده است. در این طبقه یک فضای بازی وجود دارد که مثل یک غلام گردش بزرگ رو به سالن پایینی گشوده می شود و از بالا می توان نمایی کامل از فرش مرکزی را دید. تمام سالن ها به دلایل حفاظتی کاملا بسته و بدور از هرگونه بازشو و نورگیر طبیعی طراحی شده اند. نورپردازی داخلی نیز بسیار کنترل شده است تا فرش ها از آسیب ها و اثرات مخرب نور در امان بمانند. اما توالی فضایی صحیح و سقف های نسبتا بلند و شبکه ای بنا مانع از تاریکی و دلگیری ساختمان می شوند. کفپوش های ساده کف سالن های نمایشگاه و مبلمان سفیدرنگ چرمی مدرنی که در آن چیده شده است بسیار آرام و منطقی در کنار هیاهوی هنرمندانه ی فرش های تاریخی مجموعه قرار گرفته اند و به هیچ وجه خود را به محیط تحمیل نمی کنند .
عمده فرش ها
عمده فرش های به نمایش در آمده در موزه فرش ایران مربوط به بازه زمانی قرن یازدهم هجری قمری تا دوران معاصر است. این فرش ها مربوط به نقاط مختلف کشورمان است و در هر بخش از موزه توضیحاتی درباره تفاوت نقش و نگار و مواد استفاده شده در فرش های همان منطقه ارائه شده است. از جمله این مناطق می توان به اصفهان، تهران، تبریز، کاشان، مشهد، قم، سنندج و کرمان اشاره کرد.
ویژگی بنا
موزه فرش ایران، ساختمانی وزین، سزاوار واژه های موزه، فرش و ایران؛ درختان قطور و بلند بید و کاج حیاط خبر از قدمت سی و چند ساله ی این مجموعه می دهند. اما وقتی وارد آن می شوید، اثری از غبار زمان بر چهره اش هویدا نیست، تازه و همیشگی برای تمام اعصار، درست مثل فرش هایی که در داخل آن به نمایش در آمده است. فرش هایی که هیچگاه قدیمی نمی شوند. معمار چیره دست بنا با تکیه بر هویت و فرهنگ ایرانی، بنایی مدرن آفریده است که با وجود سادگی و سبک و سیاق متفاوتش با من ایرانی غریبه نیست. بنایی ساده، برخلاف هنر پرنقش و نگار درون آن، و همین تضاد است که زیباست. قرار دادن جهانی از نقوش و نگاره های ظریف و کهن در ظرفی ساده و یکدست و امروزی مثل معماری مدرن.
بررسی نما- بررسی ورودی
نمایی یکدست، ریتمی آهنگین و زیبا از ستون هایی که بی شباهت به دار قالی نیستند و نهایتا فضایی روان و خوانا که از بارزه های معماری این ساختمان است. پس از گذر از میان تندیس گونه های زیبایی که ورودی مجموعه را تعریف می کنند به حیاط مجموعه قرار دارد و بعد از عبور از یک مسیر سنگفرش شده از میان درختان، ساختمان با سایه روشن زیبایی که ستون هایی مورب نما برروی آن ایجاد کرده است نمایان می شود بعد از گذر از چند ردیف پله های حیاط و مشاهده ی یک ضلع ساختمان، با نوعی حس جاذبه و دعوت وارد بنا می شویم.
بررسی فضای داخلی -بررسی سقف
پس از گذر از دالان ورودی به فضای مکث، تقسیم و یا همان هشتی می رسیم. گشودگی فضایی بعد از عبور از مسیری تنگ و باریک از ویژگی های دیرینه ی معماری ایرانی است. سنگ های یکدست کف و دیوارها، رنگ روشن فضا و سقف مشبک آن که با نوری یکنواخت فضا را روشن می کند همگی محیط ساده و دلبازی را خلق کرده اند. چند فرش قدیمی به دیوارها نصب شده و دورتادور این فضای مربع شکل سکوهایی برای نشستن تعبیه شده است. در مرکز مربع اصلی یک حوضچه چهارگوش از سنگی کرم رنگ تراشیده شده است و در انتهای راهروی ورودی، سالن اجتماعات کوچکی طراحی شده که با رنگ آمیزی گرم و ظرفیت محدودش بیشتر برای جلسات داخل مجموعه بکار می رود. فضای تقسیم مربع شکل از یک طرف به چایخانه و از طرف دیگر به سالن ها و یا همان گالری های نمایش آثار منتهی می شود و در طرف دیگر آن، فضایی به فروش محصولات فرهنگی اختصاص یافته که گمان نمی رود جزئی از کاربری های اصلی طرح باشد چون بگونه ای عاریتی و ناهمگون با یکپارچگی فضاست.
کتابخانه
در کنار آمفی تئاتر راهرویی وجود دارد به کتابخانه ی کوچکی می رسد. محیط کتابخانه با مبلمان مدرن و رنگ آمیزی شاد و متنوعی که دارد بسیار جذاب و صمیمی است.
مجموعه موزه فرش ایران که شامل باارزش ترین نمونه های قالی ایرانی از قرن نهم هجری تا دوره ی معاصر است، از منابع غنی تحقیقی برای پژوهشگران و هنر دوستان به شمار می آید. معمولا حدود ۱۳۵ تخته از شاهکارهای قالی ایران، بافت مراکز مهم قالیبافی مانند کاشان، کرمان، اصفهان، تبریز، خراسان، کردستان و جز آنها، در تالار طبقه همکف به معرض نمایش گذاشته می شود. در کتابخانه موزه حدود ۳۵۰۰ جلد کتاب به زبان های فارسی، انگلیسی و آلمانی در اختیار هنردوستان و پژوهشگران قرار می گیرد. همچنین برای استفاده ی بازدیدکنندگانِ موزه، فیلم ها و اسلایدهایی در زمینه ی بافت قالی و گلیم و هنرهای دستی ایران در سالن نمایش موزه به نمایش در می آید.
https://www.kojaro.com/2018/1/6/139999/%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%81%D8%B1%D8%B4-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA/
http://eyvankhane.com/%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%81%D8%B1%D8%B4-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%8C-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%A6/