موضوع :
ایمنی در جوشکاری
رشته شهرسازی
ایمنی جوشکاری:
از آنجا که جوشکاری به عنوان کارگرم در صنعت از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده و به لحاظ استفاده از دستگاههای مختلف که از برق و گاز برای این کار استفاده می نمایند، باید هم از ایمنی دستگاههای برقی و همچنین از ایمنی سیلندرها اطلاعات کافی داشته باشیم.
به طور کلی میتوان به دو روش این کار را انجام داد: جوشکاری برق جوشکاری گاز
انواع جوشکاری:
جوشکاری برق:
با استفاده از جریان برق (مستقیم) عملیات جوشکاری انجام میشود که به دلیل استفاده از جریان برق، موارد ایمنی برق شامل: سالم بودن کابل ها، وجود سیم ارت، دو شاخه، در پوش موتور ها در مرحله اول الزامی است. در مرحله بعد استفاده از وسایل ایمنی جوشکاری شامل: ماسک، عینک، لباس کار ضخیم، دستکش چرمی، کفش ایمنی ساق بلند و غیره
جوشکاری با گاز:
بدلیل استفاده از گاز نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد: الف) بازرسی سیلندر ها: سالم بودن شیر، عقربه های فشار سنج، شیلنگ ها، وجود در پوش، نصب شیر یک طرفه بعد از مشعل و روی شیلنگ گاز یا اکسیژن و flame arrestor، وسایل مخصوص حمل سیلندر، استاندارد بودن محل نگه داری سیلندر ها، کنترل تاریخ ساخت سیلندر ب) تفکیک سیلندر ها از یکدیگر بر اساس نوع گاز و انبار کردن آنها به طور جداگانه ج) نحوه صحیح استفاده: شامل کنترل فشار استاندارد هر نوع سیلندر در زمان مصرف ، اجتناب از مصرف موادی که ترکیب آنها با گاز موجود حا لت انفجار یا اشتعال بوجود می آورد (به طور مثال مواد چرب با اکسیژن خا لص که ترکیب انفجاری بوجود می آورد) نقل و انتقال صحیح با استفاده از وسایل چرخ دار، بستن کلیه شیرها پس از اتمام کار.
د) وسایل ایمنی لازم: شامل عینک شیشه رنگی، دستکش چرمی جوشکاری، آچار مخصوص باز وبسته نمودن شیر آلات که در زمان استفاده جرقه ای تولید نکند.
ماسک های تنفسی:
تامین تهویه صحیح برای فعالیت های جوشکاری و برشکاری بسیار اهمیت دارند. بخار های تولید شده در هنگام جوشکاری و برشکاری می توانند برای سلامت جوشکاری مضر باشد شماری از این بخارها تولید شده در هنگام کار روی سرب و کادمیم می تواند سمی باشد این شرایط در هنگان لحیم جوش لحیم کاری سخت و لحیم کاری نرم نیز پیش می آید.
منابع دیگر بخارهای خطرناک تولید شده در فرآیندهای مختلف جوشکاری برشکاری و اتصال کاری شامل انتی موان بیسموت کروم کبالت است.
در ایستگاه های جوشکاری دایمی اندازه مساحت کار بسیار مهم است ازدحام در محل کار سبب کاهش کار آمدی سیستم تهویه می شود خود سیستم های تهویه باید طوری طراحی شوند که سطح بخارهای سمی و آلاینده های دیگر را در حداکثر مقدار مجاز یا زیر آن حفظ کنند استفاده از وسایل کمک تنفسی انفرادی نیز گاهی در موقع نامناسب بودن تهویه محل ضرورت دارد.
نکته: ماسک ها در برابر ضربه و پاشیدن مذاب حفاظت محدود ایجاد میکنند ماسک های کلاهی کلاه ایمنی و سر افراز های دیگری نیز برای جوشکاران و برشکاران طراحی شدند تا از سر در برابر ضربه ی دمش های جدی محافظت کنند. این کلاه ها طرح ها و اندازههای مختلف دارند و از جنس فایبر گلاس یا ورق فلزی هستند.
عینک های محافظ (حفاظت از چشم ها)
جوشکاری ها و افراد مرتبط با فعالیت های جوشکاری باید از ماسک های خاص استفاده کنند که برای تامین حداکثر حفاظت از چشم و ایجاد دید مناسب برای جوشکاری بسیار مفیدند. تاکنون همگانفکر می کردند که اگر اشعه های مریی تا حدی که شدت آن ها برای چشم راحت باشد کم باشد میزان اشعه های ماورای بنفش و مادون قرمز نیز به همین سبب کم می شود و معمولا از ماسک های آبی و قرمز برای کاهش شدت نور تا مقدار سازگار با کار قابل انجام استفاده می شد چنین روشی شاید مفید و شاید هم چندان موثر نباشد زیرا بعضی از شیشه ها به شدت اشعه های مریی را از خود عبور می دهند.
سازندگان وسایل جوشکاری و تلامین کنندگان انواع لباس های محافظ را برای جوشکاری تولید می کنند که از آن جمله می توان به ژاکت های چرمی ، آستر ها با پیش بند قابل جدا کردن ، کمربند و پیراهن دارای بست مناسب در کمر و نوارهای چرمی قابل تنظیم در بالا ی بازو اشاره کرد.لباس ها باید به اندازه کافی ضخیم باشند تا امکان نفوذ اشعه های خطرناک ناشی از قوس حداقل شود یا به صفر برسد اشعه های قوس ، نور نامرئی و مرئی بسیار قوی تولید می کنند که می توانند چشم و پوست را بسوزانند این اشعه را نمی توان دید اما وجود دارد این اشعه ها پوست را به سرعت می سوزانند و سوختگی شبیه به آفتاب سوختگی را به وجود می آورد.سر آستین ها باید کاملا بسته شود تا جرقه و ذرات مذاب وارد آن نشود بدین منظور استفاده از باندهای کشی یا بند سر دستکش ها پیشنهاد می شود.
از کفش های چرمی ساق بلند کفش کار یا پوتین استفاده کنید کفش های تنیس پا افزار مناسبی نیستند.
لباس محافظ:
دور نگه داشتن کپسول استیلن و بشکه کاربید از محل تولید جرقه و شعله، اطمینان از سالم بودن فشارسنج مولد استیلن، عمودی قرار دادن مولد استیلن، جدا کردن مولدهای پر و خالی از یکدیگر، جنس لوله های گاز استیلن از مس یا برنج نباشند. استفاده از حفاظ مخصوص برای پیشگیری از ریزش گدازه های حاصل از جوشکاری در زیر محل مورد نظر. عدم کاربرد اجسام روغنی در نزدیکی کپسول یا استفاده نکردن از کپسول با دست آغشته به روغن.
هنگام جوشکاری باید به این نکات توجه شود:
موارد عمومی ایمنی درجوشکاری:
1- مجوز کار معتبر 2-. نصب علائم هشدار دهنده در محل کار 3- بازرسی منظم از دستگاهها و لوازم با تهیه نمودن چک لیست های لازم 4- جوشکار باید از طرز کار خود و احتیاط هایی که در مورد خودش و دیگران باید رعایت کند اطلاع داشته و به اهمیت دقت در جوشکاری واقف باشد. 5- استفاده از وسایل ایمنی لازم که در انواع جوشکاری باید مورد استفاده قرار گیرند. 6- در صورتیکه جوشکاری در ارتفاع بیش از 5/1 متر انجام شود باید پیش بینی های لازم برای جلوگیری از سقوط جوشکار در اثر برق گرفتگی یا خطاهای دیگر بعمل آید، این کار ممکن است بوسیله نرده کشی و یا کمربند ایمنی وغیره بعمل آید. 7- در موقعی که جوشکاری متوقف می شود، جوشکار باید کلید اصلی دستگاه را زده و مدار را قطع نماید. 8- قبل از جوشکاری باید وسایل سنگین جوشکاری را که روی چرخ سوار شده اند کاملا مهار کرد که بطور اتفاقی شروع به حرکت ننماید. 9- پس از اتمام جوشکاری وقتی جوشکار محل تازه جوش را رها نمود و در جای دیگری مشغول جوشکاری میشود باید به ترتیب مناسبی آن منطقه را مشخص نماید که سایر کارگران با آن برخورد نکرده و نسوزند.
نکات ایمنی مربوط به جلوگیری از حریق
جوشکاری باید در جایی انجام گیرد که مصالح آتش گیر در آنجا نباشد. وقتی که از دستگاه جوشکاری سیار استفاده می شود در هر محل جدید قبل از شروع جوشکاری باید بازرسی بعمل آید و خطرات احتمالی ایجاد حریق مورد بررسی قرار گیرد. وقتی که محل کار مشکوک باشد مسئله باید کتبا به مقامات صلاحیت دار اطلاع داده شده وکسب تکلیف گردد. وقتی جوشکاری در مجاورت مواد آتش گیر صورت می گیرد باید دقت گردد که ذرات مذاب و روباره گرم با مواد مزبور تماس پیدا نکند و باعث ایجاد حریق نشود. در صورتی که دور کردن مواد مزبور از محل جوشکاری میسر نباشد در موقع جوشکاری باید روی آنها را با ورقه های سیمان و پنبه نسوز یا نظایر آن پوشانید.