بنام آنکه هستی از او یافتیم
اصول ایمنی در جوشکاری
کابل جوشکاری
درارتباط با انتخاب کابل جوشکاری باید موارد زیر را مد نظر قرار داد:
شرایط محیطی
نحوه کار
آمپراژ جوشکاری
کابل جوشکاری دارای قسمت های زیر است
هادی که معمولا از مس بوده و بصورت رشته ای است تا انعطاف پذیری بیشتری را داشته باشد
جداکننده که معمولا از جنس پلی استر می باشد
روکش که معمولا از جنس پلیمر ها و لاستیک می باشد
خصوصیات یک کابل خوب
اندازه هادی ( قطر ) متناسب با میزان جریان برق عبوری از کابل می باشد
اندازه هادی متناسب با طول کابل می باشد
روکش کابل مقاومت کافی در برابر قطعات داغ را دارد ( لاستیک )
روکش کابل مقاومت کافی در برابر شرایط نامساعد محیطی را دارد
عدم تغییر شکل در اثر گرم شدن کابل ( بخصوص در اتصال کوتاه )
میزان آمپراژ مجاز بر اساس سطح مقطع کابل جوشکاری
ضریب اصلاح آمپراژ بر اساس دمای محیط
نکات ایمنی در ارتباط با کابلها
کابل باید یک تکه باشد ولی در صورتیکه چند کابل برای ازدیاد طول به هم وصل می کنند باید محل های اتصال ، چه در مورد کابل الکترود و چه در مورد کابل زمین ، به خوبی عایق پوش شود
در کارگاههای بزرگ کابل باید به گونه ای در محیط قرار گیرد که نه سبب ایجاد حادثه گردد و نه در مسیری باشد که آسیب ببیند. در صورتیکه این مسئله میسر نمی باشد سطح کابل باید توسط ورق های لاستیکی پوشیده شود
در صورت آسیب دیدن کابل سریعا اقدام به تعمیر و تعویض آن نماید
در مکانهایی که بطور دائم کار جوشکاری صورت می گیرد بهتر است کابل بصورت دائم کشیده شده و از آن بصورت شبکه استفاده گردد
کابل ها باید خشک و تمیز نگهداری شود . آلوده به گریس و روغن نباشد
بهتر است تا حد امکان از کابل با طول کوتاه استفاده گردد
انبر جوش
انبر جوش معمولا از جنس سرامیک بوده و بطور کلی به دو گروه تقسیم می گردد :
انبر الکترود گیر
گیره اتصال
نکات ایمنی در ارتباط با انبر جوش
گیره جوش باید خوب عایق بندی گردد وگرنه سبب ایجاد برق گرفتگی میشود
برای هر کاری کیره مناسب آنرا استفاده نمایید در غیر این صورت سبب داغ شدن گیره و ایجاد خطر سوختگی می شود
به هیچ عنوان از انبر جوش شکسته و آسیب دیده استفاده نکنید
ماشین های جوشکاری
شامل :
ترانس های جوش
موتور های جوش
نکات ایمنی در ارتباط ماشین های جوشکاری
ماشین های جوشکاری در مقایسه با سایر ماشین های الکتریکی در شرایط سخت تری کار می کند و کمتر بر عملکرد آن نظارت می گردد لذا باید درجه حفاظت کارگر نسبت به سایر ماشین ها بالاتر باشد
به هیچ عنوان نباید کار تعمیر ماشین جوشکاری بدون نظر متخصص آن انجام گیرد
در اغلب موارد ماشین جوشکاری در مکانی ثابت قرار ندارد لذا باید سعی گردد در مکانهای مختلف امکانات لازم تهیه گردد
در مکانهایی که موتور جوش کار می کند مسائل تهویه باید مدنظر قرار گیرد
ترانسفورماتورهای جوش معمولا توسط هوا خنک می شوند ولی اگر با مایع خنک می شود نباید مایع آن قابل احتراق باشد
ترانسفورماتور نباید به مدار روشنایی متصل شود
خطرات صنعت جوشکاری
شامل :
خطر برق گرفتگی
خطر اشعه قوس
خطر آتش سوزی
خطرات برق گرفتگی
جوشکاری با برق انجام می شود و خطر برق گرفتگی وجود دارد
اگر چه گیره ها عایق بندی شده و الکترودها پوشش دار مانع برق گرفتگی می شود ولی در زمان تعویض الکترود ها خطر برق گرفتگی وجود دارد
سیم اتصال بدنه برای ترانس ها اجباری است
معمولا برای جلوگیری از خطر برق گرفتگی ولتاژ نباید از 36 ولت در محیط های خشک و 12 ولت در محیط های مرطوب تجاوز کند
خطرات اشعه قوس الکتریکی
قوس الکتریکی علاوه بر نور مرئی دارای IR وUV میباشد که برای چشم خطرناک است
فاصله نمی تواند نقش زیادی را در جلوگیری از عوارض چشمی آن داشته باشد مگر در فواصل بسیار زیاد .
برای جلوگیری از خطر اشعه عینک توصیه می شود
این اشعه برای پوست بدن خطر ناک است و سبب سوختگی بر روی پوست می شود
استفاده از موانع سبک می تواند کمک زیادی برای جلوگیری از اثرات اشعه روی کارگران همجوار بسیار موثر است
خطرات آتش سوزی
جو شکاری باید در جایی انجام گیرد که مصالح آتش گیر در آنجا نباشد
قبل از شروع جوشکاری باید محیط بطور کامل بازرسی گردد که خطر حریق در آن وجود نداشته باشد
لوله و مخازن مواد آتش گیر باید قبل از جوشکاری بطور کامل تخلیه وتمیز گردد و حداقل امکان از آب پر شود
در حالتی که در نزدیکی مواد آتش زا جوشکاری صورت می گیرد باید دقت نمود که فلز ذوب شده با این مواد تماس پیدا نکند
کف های چوبی بایک بطور کامل تمیز شده و سطح آن توسط مواد غیر قابل اشتعال پوشیده شود
یک کارگر مجهز به آتش خاموش کن باید در محل جوشکاری وجود داشته باشد
حداقل تا 1 ساعت بعد از جوشکاری باید از محل بازدید بعمل آورد تا اطمینان پیدا نمود که در نقطه ای آتش پنهان در اثر جوشکاری ایجاد نگردیده است
کمک جوشکار باید سر باره های ذوب را با چشم دنبال نماید تا اطمینان پیدا کند که سبب ایجاد آتش سوزی نمی شود
شرایط ایمنی جوشکار
استفاده از ماسک جوشکاری مناسب الزامی است . استفاده از ماسک ترک دار یا سوراخ دار و یا شیشه ترک دار به هیچ عنوان توصیه نمی شود
استفاده از عینک ایمنی شیشیه سفید برای برداشتن روباره الزامی است ، برای سهولت کار در تعویض عینک استفاده از عینک هایی که دارای شیشه سفید بوده و مجهز به روکش قابل جابجایی جوشکاری است توصیه می شود
استفاده از پیش بند ، لباس کار مناسب و دستکش برای جوشکار و کمک جوشکار الزامی است ( زمانی که جوشکار ملزم به بالا رفتن از نردبان برای جوشکاری می باشد نباید از پیش بند استفاده گردد)
در زمانی که در محیط های مرطوب جوشکاری صورت می گیرد فرد باید مجهز به کفش لاستیکی با روکش چرمی باشد .
استفاده از کفش ایمنی چرمی ساق بلند بدون میخ الزامی است
توصیه می شود که لباس جوشکار باید از جنس پشم و یا جنس های نسوز باشد و از هرگونه آلودگی به روغن و مواد آتش زا عاری باشد
به مسئله حفاظت سایر کارکنان که در معرض اشعه جوشکاری قرار می گیرند توجه گردد
تهویه مکانی که جوشکاری در آن صورت می گیرد الزامی است . در غیر این صورت استفاده از ماسک تنفسی برای جوشکاران توصیه می شود
قبل از جوشکاری توصیه می شود که محل جوش تمیز گردد
نکات کلی ایمنی در جوشکاری
آشنایی کامل جوشکار با حرفه جوشکاری الزامی است . کارگر باید آموزش های لازم را در این خصوص دیده باشد
در صورتیکه جوشکار در ارتفاع بیش از 1.5 متر کار می کند تدابیر ایمنی لازم در خصوص خطر سقوط باید در محل دیده شده باشد
در زمانی که جوشکار در داخل مخازن کار می کند ، دیدن تدابیر لازم در خصوص بیرون کشیدن فرد در زمان ایجاد شرایط اضطراری لازم است
در زمانی که کار جوشکاری متوقف می شود باید برق دستگاه بطور کلی قطع گردد
دستگاه های سنگین جوشکاری باید به منظور راحتی در حمل ، بر روی چرخ قرار داشته باشد . این گاری ها باید مجهز به ترمز بوده تا به راحتی مهار گردند
توصیه می شود دستگاه های جوش باید بطور کامل و مرتب مورد بازرسی قرار گیرد لذا توصیه می شود سیستم تعمیرات و نگهداری در این رابطه ایجاد گردد
رعایت نظم و انضباط کاری در جوشکاری از اهمیت ویژه ای برخوردار است
نکات ایمنی ، جوشکاری در محیط های بسته
کارگران شاغل در چنین محیط هایی باید آموزش های لازم را دیده باشند
مواد قابل اشتعال نباید در محیط وجود داشته باشد
استفاده از لوازم حفاظت فردی بطور کامل الزامی است
بدون کمک جوشکار نباید در چنین محیط هایی کار کرد
موتور جوشکاری باید در خارج از محیط قرار گیرد
رعایت نظم در چنین محیط هایی از اهمیت زیادی برخوردار است
میزان اکسیژن نباید در چنین محیط هایی کمتر از 19.5 % و بیشتر از 23.5 % باشد
هرگز محیط بسته نباید توسط اکسیژن تهویه گردد بهتر است از مخلوط هوا استفاده گردد
توصیه می شود از ماسک تنفسی هوا سرخود استفاده نمایید
سیستم تهویه مکانیکی موضعی در چنین محیط هایی توصیه می شود
لوله های انتقال انرژی ( گاز، برق، آب ) باید قبل از کار قطع گردد
بیماری ها و عوارض شایع در جوشکاری ها
دود جوشکاری :
شامل آلاینده هایی که در جوشکاری بصورت آئروسل و گاز و بخار ایجاد می گردد . مهمترین منابع تولید دود جوشکاری عبارتند از: 1- فلز پایه و فلز پوشاننده 2- رنگ و مواد پوشیده در سطح فلز 3- گازهای محافظ در جوشکاری 4- پروسه و مواد مصرفی 5- آلودگی های موجود در هوا
اثرات بهداشتی ناشی از جوشکاری به دو گروه تقسیم می گردد
شامل :
اثرات کوتاه مدت
اثرات بلند مدت
اثرات کوتاه مدت
تب فلزی ( احساس سرما، تشنگی ، درد عضلات علایم مغزی معمولا 4 -12 ساعت بعد از تماس ظاهر میشود )
سبب التهاب و قرمزی در چشم
التهاب در لوله های تنفسی
ایجاد صدای خس خس در ریه
سختی در تنفس ( تنفس های کوتاه و سطحی )
برونشیت
تهوع و استفراغ
احساس مزه فلز در دهان
تماس کوتاه مدت با کادمیوم سبب مرگ می شود
ازن ایجاد شده در اثر اشعه ماوراء بنفش بسیار خطر ناک است
ایجاد دود ناشی از مواد آلی مانند فسژن می تواند اثرات زیادی را روی بدن فرد بگذارد ( گیجی ، احساس سرما، سرفه)
اثرات دراز مدت :
سرطان ریه
بیماری های مزمن ریوی مانند پنومونی ، آمفیزم ریه ، کاهش حجم ریوی
بیماری های قلبی و عروقی ، گوارشی ، کاهش شنوایی
گرمازدگی ، استرس های گرمایی
سوختگی در چشم در اثر ورود قطعات ریز فلز داغ در چشم
عوارض چشمی مانند کاتاراکت ، سوختگی قرنیه
سوختگی پوست ، سرطان پوست
عوارض مرتبط با صدا ( مانند : کاهش شنوایی ، افزایش فشار خون ، خستگی مفرط )
عوارض اسکلتی و عضلانی ( شامل درد کمر ، انحراف ستون فقرات ، در شانه ، درد زانو و ….)
به منظور کنترل عوامل زیان آور در جوشکاری می توان موارد زیر را مد نظر قرار داد
بازرسی از محیط و شناسایی خطرات بالقوه موجود
مواد شیمیایی که در محیط وجود دارد را شناسایی نموده و آنرا کنترل نمایید
جنس و نوع موادی که قصد جوشکاری آنرا دارید مورد شناسایی قرار دهید
از الکترود هایی استفاده نمایید که عاری از کادمیوم باشد
سیستم تهویه مناسب استفاده نمایید
از موانع و پرده های محافظ جهت محافظت سایرین استفاده نمایید
رنگ لباس کارگران بهتر است مات باشد تا از بازتاب اشعه جلوگیری نماید
صدای ناشی از جوشکاری و برشکاری را تحت کنترل در آورید ( در جوشکاری پلاسما می توان از آب برای کاهش صدا استفاده نمود)
قبل از جوشکاری و برشکاری محل کار را خوب تمیز نمایید روی سطوح رنگ کاری شده جوشکاری نمایید
قبل از کار آموزش های لازم را در خصوص نحوه کار به کارگر بی آموزید
همیشه پشت به باد قرار بگیرید تا در معرض آلودگی قرار نگیرید
در حفظ و نگهداری تجهیزات دقت نمایید . ( رعایت نظم در کار الزامی است )
تا حد ممکن از آمپراژ پایین استفاده نمایید
ا لکترود ها را بطور عمودی نگهدارید ( رطوبت کمتر به خود گرفته و آلودگی محیط را به خود جذب نمی کند )
در زمان جوشکاری حداقل 200 فوت از منابع روغن و گریس فاصله داشته باشید