طرح درس، نکات آموزشی و روش تدریس
کتاب: علوم تجربی
پایـه: سوم دبستان
درس11: بکارید و ببینید
طرح درس شماره1
هدف کلی
آشنا شدن دانش آموزان با ریشه گیاهان
اهداف جزئی
دانش آموزان با ریشه گیاهان راست آشنا شوند.
دانش آموزان با ریشه گیاهان افشان آشنا شوند.
دانش آموزان با ریشه گیاهان خوراکی آشنا شوند.
اهداف رفتاری
دانش آموزان بتوانند انواع ریشه گیاهان را نام ببرند. (شناختی، دانش)
دانش آموزان بتوانند گیاهانی که ریشه راست و افشان دارند، را نام ببرند. (شناختی، دانش)
دانش آموزان بتوانند گیاهانی که ریشه آن ها خوراکی است، را نام ببرند. (شناختی، دانش )
دانش آموزان در کلاس با مشاهده گیاهان گوناگونی ریشه را تشخیص دهند. (شناختی، تمیز دادن)
دانش آموزان بتوانند ریشه راست را از افشان تمیز دهند. (شناختی، درک وفهم)
دانش آموزان در گروه به خوبی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و هماهنگ با یکدیگر فعالیت کنند. (عاطفی)
پیش دانسته ها
دانش آموزان باید بدانند که:
گیاهان قسمت های مختلفی دارند. مانند: ریشه، ساقه، برگ، گل
ریشه، گیاهان را محکم نگه می دارند و وظیفه ی آن ها جذب آب و مواد غذایی است.
رسانه های آموزشی
هویچ ریشه دار، گیاهان کاشته شده در لیوان یک بار مصرف مثل گندم و لوبیا می توان از پیاز ریشه دار یا تربچه هم استفاده کرد.
آماده کردن وسایل کمک آموزشی را می توان به دانش آموزان محول کرد.
روش تدریس و مدل کلاس
پیش سازمان دهنده
دانش آموزان را با توجه به تعدادشان به گروه های 3 تا 5 نفره تقسیم می کنیم. بهتر است برای هر گروه نامی از گیاهان انتخاب شود. مثلا گروه هویچ، گروه لوبیا و…
برقراری ارتباط
معلم در حالی که یک هویچ ریشه دار در دست دارد وارد کلاس می شود. ( بچه ها با دیدن هویچ حس کنجکاویشان بر انگیخته خواهد شد. )
دیدن تکالیف جلسه قبل و در صورت لزوم تذکرات لازم ارائه شود.
حضور و غیاب دانش آموزان و بررسی وضع ظاهری آنها.
ارزشیابی تشخیصی
دانش آموز های خوب و باهوش یادتونه سال گذشته که دوم بودید یه درسی به اسم سرگذشت دانه ها داشتید؟ ( و سال اول ابتدایی هم یه درسی به اسم دنیای گیاهان داشتید؟ )
یادتونه لوبیا را خیس می کردید و جوانه می زد؟ و…
حالا چند سوال در مورد اون درسها ازتون می پرسم، شما جوابش را بگید.
قسمت های مختلف گیاه را نام ببرید؟
کدام قسمت گیاه، گیاه را محکم نگه می دارد؟
وظیفه ریشه چیست؟
خوب معلومه همتون درس های سال گذشته رو خوب یاد گرفتید و بلدید. بچه ها درس امروز مون هم درباره ریشه است.
ایجاد انگیزه
معلم هویج و لوبیا و گندم را از روی میز خود برداشته و به آن ها نگاه می کند. معلم به بچه ها می گوید.
بچه ها دوست دارید قبل از این که درس را شروع کنیم براتون یه قصه بگم.
یکی بود یکی نبود. دو تا برادر بودند به نام علیرضا و محمد. اونا تصمیم گرفتند تو باغچه خانه یشان گل بکارند.
اونا رفتند تو یگ گل فروشی.
علیرضا یک گل که داخل یک گلدان بود خرید و محمد یک شاخه گل
علیرضا گل را خیلی آرام از گلدان در آورد. گل پر از ریشه بود. آهسته آن را داخل باغچه گذاشت و کاشت.
و محمد شاخه گل را در خاک فرو کرد.
هر دو به گلهایشان آب دادند. بعد از چند روز گل علیرضا سر حال بود و گل محمد پژمرده و خشک شده بود.
محمد خیلی ناراحت بود…
اجرای تدریس
بچه ها به قصه خوب گوش کردید؟ می تونید بگید چرا گل محمد پژمرده و خشک شد؟ اما گل علیرضا سبز و با نشاط بود؟
به دانش آموزان فرصت اظهار نظر می دهیم.
سپس معلم می گوید: آفرین به دانش آموز های باهوش خوب یادتون مونده که مهمترین قسمت گیاه ریشه است و گیاهان برای زنده ماندن به آب و خاک و هوا نیاز دارند که از طریق ریشه آب و مواد غذایی به گیاه می رسد.
سپس معلم هویج و لیوان های یکبار مصرف را که در آن لوبیا و گندم کاشته شده یا… را در اختیار گروه ها قرار می دهد.
و به آن ها می گوید خیلی خوب به ریشه ها نگاه کنید و ریشه که در گروه های دیگر است را نیز نگاه کنید به نظر شما آیا این ریشه ها شبیه هم هستند؟
نظر بچه ها اینگونه است: هویج هم شبیه ریشه لوبیا راست هست و به این ور وآن ور نرفته و با ریشه گندم فرق می کنند. به ریشه های که مانند ریشه گندم باشند ریشه افشان و به ریشه های که مانند ریشه لوبیا و هویج باشند ریشه راست میگن.
معلم مطالب دانش آموزان را تکمیل کرده: بچه های عزیز شما کاشت گیاهان مانند لوبیا و گندم را سال گذشته خوانده اید امروز فهمیدید که ریشه گیاهان با هم فرق می کند و به ریشه های که در اطراف خود پخش شده باشند مانند گندم ریشه افشان گویند و بعضی از ریشه ها مانند لوبیا و هویج راست هستند ریشه راست گویند.
بچه ها به نظر شما ریشه ها را میشه خورد؟
سپس به آنها می گوییم چند ریشه خوراکی نام ببرند.
جمع بندی
به بچه ها می گوییم کتاب را باز کرده و به تصاویر آن نگاه کنند. سپس از روی کتاب خوانده شده و زیر مطالب مهم و کلیدی خط کشیده شود.
در نهایت معلم با کمک دانش آموزان درس را جمع بندی می کند.
ارزشیابی پایانی
معلم تصاویر ریشه های دیگر گیاهان مانند برنج، گل سرخ، تربچه، عدس، لپه، پیاز را به گروه ها می دهد وبه آن ها می گوید به ریشه ها نگاه کنید و گروهی به سوال های جواب بدهید.
گروه لوبیا بگویید که عکس کدام گیاه در دست شماست؟ و چه نوع ریشه های دارد؟
گروه گندم شما بگویید عکس کدام گیاه هان در دست شماست؟ آن ها چه نوع ریشه های دارند؟ گروه هویج شما هم بگید تصویر کدام ریشه ها در دست شماست و چه نوع ریشه های دارند؟
معلم نحوه عملکرد دانش آموزان را مورد ارزیابی قرار می دهد و به نوعی ارزشیابی تکوینی و پایانی انجام می دهد.
تعیین تکلیف
سوالات زیر به دانش آموزان داده می شود تا آن را در دفترشان یادداشت کرده و جوابش را برای جلسه بعد بیاورنند.
چند گیاهی که دارای ریشه افشان هستند را نام ببرید؟
تربچه چه نوع ریشه ای دارد؟
چه گیاهانی دارای ریشه راست هستند؟
چه گیاهانی دارای ریشه خوراکی هستند؟
طرح درس شماره2
هدف کلی
آشنایی دانش آموزان با ریشه ی گیاهان مختلف
اهداف جزئی و رفتاری
دانش آموز بتواند ریشه ی افشان و نمونه های آن را بشناسد.
دانش آموز بتواند ریشه ی راست و نمونه های آن را بشناسد.
دانش آموز این نکته را بدانند که بعضی از ریشه های گیاهان خوراکی اند مانند: تربچه، هویچ
دانش آموزان نسبت به مراقبت از محیط زیست خود علاقه نشان دهد.
روش تدریس
گردش علمی
آمادگی و ایجاد انگیزه
به جهت ایجاد انگیزه و کنجکاوی بیشتر یک بازدید علمی برای دانش آموزان تدارک دیده شود.
ارزشیابی اولیه
یک گیاه از چند قسمت تشکیل شده است؟
آیا می دانید ریشه در کدام قسمت گیاه قرار دارد؟
ارائه درس
معلم دانش آموزان را به یک باغی می برد و ابتدا توسط یک گیاه خشک قسمت های مختلف گیاه را به دانش آموزان معرفی می کند. و کارکرد ریشه ی یک گیاه را نیز بیان می کند. در گام بعدی از دانش آموزان می خواهد به صورت گروهی در اطراف خود بچرخند و چند نوع گیاه مختلف را بیاورند و ریشه ی آنها را باهم مقایسه کنند.
معلم در این جا انواع ریشه ها اعم از ریشه ی افشان و ریشه ی راست را معرفی می کند و برای نمونه ریشه ی یک هویج را به عنوان ریشه ی راست و ریشه ی پیاز به عنوان ریشه ی افشان را به دانش آموزان نشان می دهد. در حین تدریس معلم می تواند این نکته را به آنها بگوید که بعضی از ریشه ها خوراکی اند. مانند ریشه ی هویج، تربچه و…
ارزشیابی پایانی و جمع بندی
ارزشیابی تکوینی: در هر یک از مراحل تدریس معلم با طرح یک سوال از دانش آموزان ارزشیابی به عمل می آورد. مثلا:
* در مرحله ی اول وظیفه ی ریشه برای یک گیاه چیست؟
* در مرحله ی دوم انواع ریشه ها را با مثال توضیح دهید؟
جمع بندی: معلم به صورت بارش مغزی یک جمله را ناقص میگوید سپس دانش آموزان کامل می کنند.
* مثلا: امروز یاد گرفیتم که…
ارزشیابی پایانی: معلم جدول طرح شده در کتاب را در اختیار گروه ها می گذارد و از آنها می خواهد که به صورت گروهی ریشه های افشان و ریشه های راست را از هم جدا و مقایسه کنند.
تعیین تکلیف
انواع ریشه ی گیاهان را نقاشی کنند.
طرح درس شماره3
هدف کلی
آشنایی دانش آموزان با انواع برگ و انواع ساقه گیاهان
اهداف جزئی و رفتاری
دانش آموزان با انواع برگ گیاها ن آشنا می شوند.
دانش آموزان با انواع ساقه آشنا می شوند.
دانش آموزان با کاشت گیاه آشنا شوند.
دانش آموزان به کاشت و تکثیر گیاه و مراقبت از آن علاقه نشان می دهند.
دانش آموزان می توانند ساقه و برگ گیاهان را با هم مقایسه کنند.
روش تدریس
بازدید علمی، نمایشی
آمادگی و ایجاد انگیزه
آوردن سبدی از گل های طبیعی و زیبا به کلاس
ارزشیابی اولیه
پرسش سوال: چرخه زندگی دانه را بیان کنید؟
ارائه درس
ابتدا معلم از دانش آموزان می خواهد گیاهانی که از قبل گفته بود در خانه بکارند را روی میز خود بگذارند و سپس با دقت به آنها نگاه کنند و بگویند آیا برگ همه گیاهان یکسان است یا فرق دارد؟
پس از آنکه دانش آموزان پاسخ دادند معلم نیز پاسخ آنها را تکمیل می کند و نام برگ های مختلف(پهن، سوزنی، دراز و باریک) را می گوید و آنها را معرفی می کند. سپس تصاویر مختلفی از برگ های سوزنی و پهن و دراز و باریک را روی پروژکشن نمایش می دهد و به دانش آوزان نشان می دهد.
بعد از آن دانش آموزان را به باغچه مدرسه که درخت سیب و گل نرگس دارد می برد و از آنها می خواهد که با دقت به ساقه این دو گیاه نگاه کنند و تفاوت آن دو را بگویند. و در حینی که دانش آموزان به گیاهان نگاه می کنند تذکراتی راجع به مراقبت از گیاه و آلوده نکردن باغچه و هم چنین اشاره به گیاه به عنوان یکی از زیبایی های خلقت آفرینش که ما باید شکرگذار این نعمت باشیم هم می کند. سپس دانش آموزان پس از اینکه پاسخ خود را دادند معلم می گوید: انواع ساقه همانطور که مشاهده می کنید به دو دسته نازک مانند گیاه لوبیا گل نرگس و ساقه ی کلفت و چوبی مانند درختان تقسیم می شوند…
ارزشیابی پایانی و جمع بندی
ارزشیابی تکوینی: معلم انواع گل هایی که با خود به کلاس آورده بود را در اختیار هر کدام از گروه ها قرار می دهد و از آنها می خواهد بگویند که برگ این گیاهان از کدام نوع می باشد.
از هر گروه یک نفر پای تابلو می آید و یک جمله که از درس امروز یاد گرفته را برای ما می نویسد. و سپس متن درس روخوانی می شود.
ارزشیابی پایانی نیز به این صورت انجام می گیرد که معلم نام دو دانش آموز را می گوید که یکی از دانش آموزان نام یک گیاه را می گوید و دانش دوم باید بگوید برگ یا ساقه آن گیاه از کدام نوع می باشد. سپس معلم تصویر آن گیاه را روی صفحه نمایش پخش می کند تا درستی یا نادرستی جواب مشخص گردد. با این کار هم دانش آموزان با نام گیاهان مختلف نیز آشنا می شوند.
تعیین تکلیف
از دانش آموزان می خواهم که تحقیق کنند که ما از برگ چه گیاهانی به عنوان غذا استفاده می کنیم.
نکات آموزشی و روش تدریس
* درس در یک نگاه
دانش آموزان در سال اول با قسمت های مختلف گیاه و کاشت دانه آشنایی پیدا کردند. در سال گذشته نیز با استفاده های مختلف از دانه ها و به ویژه دانه های غذایی آشنا شدند. بخش های تشکیل دهنده یک دانه را آموختند و با انجام فعالیت، چرخه زندگی یک دانه را به خوبی شناختند. همچنین آنها یاد گرفتند که گیاهان به جز از طریق دانه می توانند با قلمه زدن نیز تکثیر شوند.
در این درس دانش آموزان ضمن انجام فعالیت هایی با انواع ریشه ها، ساقه ها، برگ ها، گل ها و دانه ها آشنا می شوند. به تفاوت بین گیاهان دانه دار پی می برند. با برخی بخش های خوراکی گیاهان آشنا شده و چرخه زندگی گیاهان گل دار و مخروط دار را می شناسند.
* هدف های پیامد محور و سطوح عملکرد
در پایان این درس انتظار می رود دانش آموزان بتوانند:
1- گل ها، میوه ها و دانه های گیاهان آشنا را طبقه بندی کنند.
2- گیاهان تک لپه و دولپه محل زندگی خود را شناسایی و طبقه بندی کنند.
3- گیاهان دانه دار را به دو گروه گل دار و مخروط دار طبقه بندی کنند و چرخه زندگی گیاهان آشنا را رسم کنند.
* وسایل و مواد لازم
ظروف یک بار مصرف، دستکش یک بار مصرف، خاک، دانه های گندم و لوبیا، آب پاش کوچک، نمونه هایی از گل ها، فیلم های آموزشی در مورد انواع ریشه ها، ساقه ها، برگ ها، گل ها، میوه ها
* دانستنی های درس
برای کاشتن دانه ها وجود خاک، نور، دمای مناسب و آب کافی لازم است. برخی از گیاهان را می توان حتی در آب کشت کرد. معمولاً در این روش در آبی که به عنوان محیط کشت گیاه به کار می رود، از مواد معدنی شیمیایی که در آب محلول هستند، استفاده می شود. این محیط های کشت را محیط آب کشت یا هیدروپونیک می نامند. این گونه محیط های کشت، امروزه در رشد بسیاری از گیاهانی مانند توت فرنگی که ما از آنها استفاده غذایی می نماییم، مورد بهره برداری قرار می گیرند.
گیاهان دانه دار به دو دسته گیاهان گل دار و مخروط دار طبقه بندی می شوند. گیاهان گل دار خود، به دو گروه گیاهان تک لپه و دو لپه تقسیم می شوند. آنچه باعث تفاوت گیاهان تک لپه و دولپه می شود، ویژگی های ظاهری و برخی خصوصیات میکروسکوپی بین آنهاست. در این سطح فقط می توان به ذکر ویژگی های این دو گروه پرداخت.
در گیاهان تک لپه دانه یک قسمتی، در صورتی که در دولپه ای ها دانه دو قسمتی است. در گیاهان تک لپه ریشه ها اغلب افشان است و در دولپه ای ها ریشه ها اغلب راست هستند. در گیاهان تک لپه برگ ها باریک و دراز و دارای رگبرگ های موازی هستند، در حالی که در دولپه ای ها برگ ها پهن و دارای رگبرگ های منشعب می باشند. در گیاهان تک لپه تعداد گلبرگ ها و سایر اجزای گل مانند کاسبرگ، پرچم و مادگی 3 تا یا مضربی از 3 عدد هستند، در صورتی که در دولپه ای ها اجزای گل 2 تا یا 5 تا یا مضاربی از آنها را دارا می باشند.
هر ریشه از ریشه اصلی و تعدادی ریشه فرعی تشکیل شده است. ریشه ها ممکن است به دو صورت مشاهده شوند، افشان و راست. هرگاه ریشه اصلی نسبت به ریشه های فرعی رشد بیشتری داشته باشد و در این صورت بتوان ریشه اصلی را به راحتی در بین ریشه های فرعی تشخیص داد، آن ریشه را ریشه راست گویند. اما چنانچه رشد ریشه های فرعی به اندازه ریشه اصلی باشد، آن ریشه را ریشه افشان گویند.
ریشه های درخت سیب، گلسرخ و لوبیا راست هستند. ریشه های گندم، برنج و ذرت افشان می باشند. بعضی ریشه ها خوراکی اند. این ریشه ها در خود ترکیبات مختلفی را ذخیره می کنند. مثلاً در ریشه هویج و چغندر، قند ذخیره شده است.
برخی ساقه ها مانند لوبیا نرم و علفی هستند و بعضی دیگر مانند همه درختان و درختچه ها چوبی اند. در ساقه بعضی گیاهان مانند نیشکر نیز قند ذخیره می شود. ممکن است همه ساقه ها را به صورت هوایی نبینیم، بلکه برخی از آنها در زیر خاک قرار داشته باشند، این ریشه ها را ریشه های زیرزمینی می نامند. به طور مثال بخش خوراکی سیب زمینی، یک ساقه زیرزمینی غده ای ذخیره ای است که در خود نشاسته ذخیره کرده است. پیاز نیز یک ریشه زیرزمینی از نوع پیازهاست که در خود مقدار فراوانی قند گلوکز دارد. بخشی از زعفران که به وسیله آن کشت می شود نیز یک ساقه زیرزمینی از نوع بنه است. گیاه زنبق توسط نوعی ساقه زیرزمینی به نام ریزوم تکثیر می شود.
در گیاهان گل دار، اجزای گل شامل کاسبرگ، گلبرگ، پرچم و مادگی می باشد. کاسبرگ ها و گلبرگ ها اندام های پوششی گل می باشند. کاسبرگ ها معمولاً سبزرنگند. با این حال در برخی گیاهان مانند گل کاغذی کاسبرگ ها رنگین شده اند. در برخی گیاهان که فاقد گلبرگ هستند نیز کاسبرگ های رنگین دیده می شود، مانند لاله. گلبرگ ها معمولاً رنگین اند و علاوه بر نقش پوششی در گیاه، وسیله جلب حشرات گرده افشان هستند. پرچم و مادگی اندام های زایشی گل هستند. پرچم ها، اندام جنسی نر در گیاهان می باشند و دانه های گرده را تولید می کنند. مادگی اندام جنسی ماده در گل است و دارای سه بخش کلاله، خامه و تخمدان می باشد. در داخل تخمدان یک یا چند تخمک وجود دارد. در برخی گیاهان مانند گلسرخ و شکوفه سیب، پرچم و مادگی در درون یک گل قرار دارد و در بعضی دیگر مانند خرما این اندام ها در گل های جداگانه و حتی درختان مجزایی دیده می شوند. پس از عمل گرده افشانی که ممکن است توسط باد، آب، حشرات، سایر جانوران و انسان صورت گیرد، تخمدان رشد کرده و به میوه و تخمک به دانه تبدیل می شود. در گیاهان خانواده گندمیان مانند جو، ذرت، برنج و… وضعیت گل ها ویژه است و سنبله ها در واقع خود مجموعه ای از گل ها هستند.
در گیاهان سوزنی برگ مانند کاج و سرو به جای گل مخروط وجود دارد. مخروط های ماده سبزرنگ و تخم مرغی شکل اند و در بغل شاخه ها دیده می شوند. مخروط های نر که کوچک و قهوه ای رنگ هستند در نوک شاخه ها قرار می گیرند. پس از عمل گرده افشانی، دانه های گرده بر روی فلس های مخروط های ماده قرار گرفته و پس از 17 ماه مخروط های ماده بارور شده و تولید دانه های بالدار را می نمایند. این مخروط های قهوه ای در واقع میوه مخروطیان محسوب می شوند.
* فعالیت های یادگیری
– هدف از اجرای فعالیت کتاب این است که دانش آموزان در حین گردش علمی با نمونه های جدید و تعداد بیشتر برخورد کرده و بتوانند ریشه های افشان و راست را از یکدیگر تشخیص دهند.
– در پاسخ به اطلاعات جمع آوری کنید کتاب، می توان به مواردی مانند کاهو، کلم، کرفس، تره، جعفری، مرزه، گشنیز، ترخون، نعناع، شاهی، ریحان، شنبلیله و … اشاره کرد.
– در مورد مشاهده و طبقه بندی کنید کتاب، برای ساقه های کلفت می توان به ساقه چنار، مو، نخل، زبان گنجشک، کاج، شمشاد، گلسرخ و… اشاره نمود. برای ساقه های نازک می توان نخود، نیلوفر، اطلسی، ریحان، جعفری، گشنیز و … را نام برد.
– هدف این درس به هیچ عنوان به حافظه سپردن تفاوت های گیاهان مخروط دار و گلدار یا تفاوت های گیاهان تک لپه و دولپه نیست. زیرا دانش آموزان بایستی با انجام فعالیت هایی که خودشان انجام می دهند، ضمن پی بردن به عظمت خداوند از طریق مشاهده نظم حاکم بر طبیعت از جمله گیاهان، علاقه مندی به گیاهان و کوشیدن در حفظ و تکثیر آنها، قادر شوند که تفاوت های این گیاهان را در شرایط واقعی زندگی خویش درک نمایند و توانایی شناسایی این گیاهان را در طبیعت یا در محل زندگی خویش داشته باشند. در این صورت خواهند توانست به مهارت طبقه بندی کردن که از اهداف مهم این درس است، دست یابند. از این رو می توانید:
* با اجرای گردش های علمی در طبیعت یا در بوستان های نزدیک به مدرسه به این اهداف برسید.
* از طرفی با کاشت دانه های مختلف در ظروف یک بار مصرف در کلاس یا در منزل نیز می توانید دامنه یادگیری دانش آموزان خود را در مورد انواع گیاهان گلدار و بخش های تشکیل دهنده آنها و مقایسه آنها با یکدیگر افزایش دهید. زیرا با ملموس کردن محتوای درس، یادگیری تعمیق بیشتری می یابد.
* در راستای اجرای چنین فعالیت هایی می توانید از بچه ها بخواهید: در مورد گیاهانی که کاشته اند یا تکثیر کرده اند، گزارش تهیه کنند. یا در مورد آنها با طراحی یک پوستر یافته های خود را به کلاس ارائه دهند.
* یکی دیگر از اهداف این درس، تقویت مهارت جمع آوری اطلاعات است که می تواند با راهنمایی معلمان از منابع مختلف شامل کتاب ها، مجلات، اینترنت، خانواده، باغبان یا خود معلم انجام شود.
سوالات درس با جواب
1. انواع گیاهان دانه دار را نام ببرید.
جواب: گل دار و مخروط دار
۲. از گیاهان مخروطی شکل چند مورد نام ببرید.
جواب: درخت کاج، درخت سرو
۳. شکل برگ گیاه مخروطی شکل چگونه است؟
جواب: سوزنی شکل است.
۴. انواع گیاهان گلدار را نام ببرید.
جواب: دو نوع(گیاهان یک قسمتی و دو قسمتی)
۵. مشخصات گیاهان یک قسمتی را بنویسید.
جواب: ریشه افشان، برگ های دراز و باریک و تعداد گلبرگ های ۳ یا مضربی از ۳ می باشد و رگبرگ موازی دارند.
۶. چند نمونه گیاه یک قسمتی نام ببرید.
جواب: گندم، جو، برنج، موز، خرما
۷. مشخصات گیاهان دوقسمتی را بنویسید.
جواب: ریشه راست، برگ پهن، تعداد گلبرگ های آنها ۴ یا ۵ یا مضربی از آنهاست و رگبرگ های منشعب دارند.
۸. چند نمونه از گیاهان دوقسمتی را نام ببرید.
جواب: نخود، لوبیا، آفتاب گردان، خیار
۹. انواع ریشه را نام ببرید
جواب: ریشه راست، ریشه افشان
۱۰. ریشه راست چیست؟
جواب: هرگاه ریشه ی اصلی نسبت به ریشه ی فر عی رشد بیشتری داشته باشد ریشه ی راست می نامند مانند درخت سیب و لوبیا
۱۱. ریشه ی افشان چیست؟
جواب: هرگاه ریشه ی فرعی به اندازه ی ریشه اصلی رشد داشته باشد، آن ریشه را ریشه ی افشا ن می نامند. مانند گندم، برنج و ذرت
۱۲. چند مورد از ریشه های خوراکی را نام ببرید.
جواب: هویج، چغندر، تربچه
۱۳. ریشه ها گیاهان را در کجا نگهداری می کنند؟
جواب: در خاک
۱۴. انواع برگ ها را نام ببرید؟
جواب: دراز و باریک، پهن و سوزنی
۱۵. از برگ چه گیاهانی استفاده می کنیم؟
جواب: سبزیجات، برگ درخت مو و کلم برگ
۱۶. انواع ساقه را نام ببرید.
جواب: ساقه های نرم و علفی، ساقه های کلفت و چوبی و ساقه های زیرزمینی
۱۷. ساقه ی زیرزمینی چیست؟
جواب: برخی ساقه ها به صورت هوایی نیستند و در زیر زمین قرار دارند، به این ساقه ها ساقه های زیرزمینی می گویند.
۱۸. تفاوت ساقه ها را توضیح دهید.
جواب: برخی از ساقه ها مانند ساقه ی درختان کلفت و چوبی اند مانند درخت انار، سیب و گردو و برخی دیگر از ساقه ها نرم و علفی اند.
۱۹. از رشد دانه چه چیزی به وجود می آید؟
جواب: از رشد دانه گیاه به وجود می آید.
۲۰. انواع دانه را نام ببرید.
جواب: دانه ی یک قسمتی (تک لپه ای) و دانه ی دو قسمتی (دولپه ای)
۲۱. گیاهان مخروط دار را تعریف کنید.
جواب: همه ی گیاهان گل دار نیستند مانند درخت کاج که به جای گل و میوه قسمت هایی به نام مخروط دار ند. به این گیاهان، گیاهان مخروط دار می گویند.
۲۲. کار ساقه چیست؟
جواب: رساندن مواد غذایی از ریشه به برگ ها و میوه ها
۲۳. کار ریشه چیست؟
جواب: گرفتن آب و مواد غذایی از خاک، محکم نگه داشتن گیاه در خاک
۲۴. کار گل چیست؟
جواب: تولید دانه