ضوابط فضاهای شهری
میدان شهری
فلکه
خیابان شهری
خیابان عبوری
بلوار
کوچه بن بست
میدان شهری
میدان شهری فضایی است که مخاطبین آن را طیف وسیعی از اقشار اجتماعی،گروههای سنی و … تشکیل می دهند.این فضا هم باید پذیرای این همه تنوع باشد و هم بتواند تجمع و کنشهای بین شهروندان را بارور سازد.یعنی به نوعی شهروندان میدان را بسازند و میدان شهروندان را.
توقعات موردی از میدان
ضوابط طرح بهسازی و نوسازی میدان شهری و جلوخان
1- حفظ و نگهداری کاراکتر
کلیه نقاط خاطره انگیز و باارزش فرمال،عملکردی،معنایی برای شهروندان در میادین شهری و جلوخان ها باید حفظ و تقویت شود.
ساختمانهایی که از نظر کالبدی مغایر با شخصیت فضای میدان شهری یا جلوخان می باشند،می بایستی تدریجا حذف و در صورت عدم امکان حذف ،نماسازی مجدد گردند.
2-فواصل
حداکثر فاصله میدان شهری تا خیابانهای عبوری اصلی،200متر می باشد.
حداقل فاصله میدان شهری تا بزرگراه 400متر می باشد.
حداکثر فاصله میدان شهری تا پارکینگ عمومی100متر میباشد.
حداکثر فاصله وسایل حمل و نقل عمومی تا میدان100 و حداقل20متر میباشد.
3- کاربریها و فعالیت ها
فقط غلبه کاربری تجاری در داخل میدان شهری مجاز است.
استقرار حداقل یک کاربری فعال در شب(رستوران،سینما و …)در هر یک از بدنه های میدان الزامی است.
حضور صنایع و کاربریهای مزاحم در بدنه میدان شهری مجاز نمی باشد.
حضور کاربریهای خدماتی و تجاری سفر ساز سواره در بدنه میدان شهری و جلوخان مجاز نمی باشد.
4- نحوه اتصال راه به میدان شهری
تعداد راههای سواره متصل به میدان به حداقل کاهش یابند.
حداقل از فاصله 50 متری محل اتصال راه به میدان،وقایع داخل میدان باید قابل مشاهده باشد.
5- ابعاد و محصوریت
حداقل میزان محصوریت میدان1 به 6 باشد.
بزرگترین بعد میدان شهری نباید از 140 متر بیشتر باشد.
کوچکترین بعد میدان شهری نباید از 50متر کمتر باشد.
6- کف
در کف میدان اختلاف سطح بیش از 1متر مجاز نمی باشد.
کفسازی بتن درجا و آسفالت مجاز نمی باشد.
کلیه جویها باید سرپوشیده شوند.
توصیه های طرح بهسازی و نوسازی میدان شهری
صحن میدان حداکثر به جزء فضاهای متعدد تقسیم نگردد.
با شکست خط آسمان بر محل ورودی راه اصلی به میدان تاکید گردد.
در میدان شهری تغییر در خط آسمان در نقاط ویژه یا کنج اتفاق افتد.
کاربریهای تجاری مستقر در بدنه میدان شهری منحصر به ارائه یک نوع خدمات یا انجام یک نوع فعالیت نباشند.
خیابان اصلی(عبوری)
یکی از مهمترین پیامدهای رشد بی رویه شهرها در سطح،نیاز به خیابانهایی عریض و طویل جهت جابجایی خودرو و دسترسی به واحدهای مسکونی و کانونهای فعالیتی جدید می باشد.
توقعات موردی از خیابان اصلی
ضوابط طرح بهسازی و نوسازی خیابان عبوری
1- حفظ و نگهداری کارکتر
کلیه اسامی و نقاط خاطره انگیز و با ارزش برای شهروندان باید حفظ و تقویت شود.
از تفکیک زمینها و باغهای حاشیه محورهای عبوری به قطعات زیر2000مترمربع بایستی شدیدا اجتناب شود.
2- فواصل
فاصله بین ایستگاههای وسایل حمل و نقل شهری درون خیابان عبوری می بایست حداکثر800متر باشد
حداقل فاصله تقاطع ها در خیابان عبوری مرکزشهر بسته به حجم ترافیک و کنترل چراغ300و500متر و در اطراف شهر400تا800متر می باشد
3- کاربریها و فعالیتها
کاربریها و فعالیتهای مستقر در دو طرف خیابان عبوری نمی بایست در ارتباط با هم باشند.
استقرار کاربریهای درشت دانه و عمومی(بیمارستان،پارک و …)در حاشیه خیابان عبوری مجاز است.
استقرار کاربریهای ریز دانه و وابسته به کاربریهای درشت دانه صرفا در مجاورت ورودی درشت دانه ها و در حد خدمات رسانی مستقیم به آنها مجاز می باشد.
4- حرکت پیاده و سواره
در نزدیکی ورودی کانونهای فعالیتی پرمراجعه ،پیش بینی گذر عرضی پیاده الزامی است.
ایستگاههای حمل و نقل عمومی حتما می بایست با عقب نشینی نسبت به سطح سواره استقرار یابند.
پیش بینی پارکینگ برای مراجعان اماکن عمومی در داخل محوطه آنان اجباری است.
طول نوار پارکینگ های حاشیه ای نمی بایست از 75متر تجاوز نماید
5- تقاطع ها
حداقل فاصله ورودی های دانه های مجاور خیابان عبوری ،از تقاطع 50 متر باشد.
نورپردازی تقاطع ها در شب در خیابان عبوری الزامی است.
از بکارگیری پوشش گیاهی و هر نوع مانعی که باعث کور شدن دید نسبت به تقاطع می شود می بایست شدیدا اجتناب گردد.
تقاطع ها در خیابان عبوری از فاصله حداقل100متری میبایستی برای راننده قابل رویت باشد.
در تقاطع خیابان عبوری با خیابان شهری بایستی خیابان عبوری به صورت زیرگذر اجرا گردد.
حداکثر در فاصله 50متری تقاطع از قرارگیری هرنوع پارکینگ حاشیه ای و یا ایستگاههای حمل و نقل عمومی می بایستی پرهیز نمود.
6-کف
عرض مفید پیاده رو در خیابان عبوری بین4 تا 6متر است.
حداکثر عرض نوار عبور سواره در خیابان عبوری3متر است.
شیب پیاده رو باید توسط رامپ حل گردد.
رامپهای ورودی به پارکینگ و یا پله های ورودی به بناها به هیچ عنوان نباید به عرصه پیاده رو تعرض نمایند.
روشنایی تقاطع ها بایستی حداقل 2برابر روشنایی کل خیابان عبوری باشد.
توصیه های طرح بهسازی و نوسازی خیابان عبوری
مسیر خیابانهای عبوری حتی الامکان مستقیم باشد.
ورودی درشت دانه های حاشیه،نزدیک به هم و در مجاورت ایستگاه وسایل حمل و نقل و گذرگاه عرضی پیاده طراحی شود تا امکان کنترل و پیش بینی حرکت های عرضی پیاده فراهم شود.
ترکیب پوشش گیاهی نواری جداکننده پیاده و سواره مانند عایق صوتی عمل نماید.
فلکه
فلکه یکی از انواع تقاطع ها برای توزیع حرکت های سواره می باشد.فلکه ها در بدو ورود خودرو به شهرها جهت توزیع روان و ایمن تر ترافیک سواره شکل گرفتند.در فلکه فرد پیاده در درجه دوم اهمیت قرار داشته و نقش مسائل اجتماعی به حداقل ممکن می رسد.
توقعات موردی از فلکه
ضوابط طرح بهسازی و نوسازی فلکه
1- حفظ و نگهداری کاراکتر
هرگونه ساخت و ساز حتی مرمت و تغییر در فلکه های موجود می بایستی جنبه تاریخی و بار خاطراتی فلکه را حفظ و تقویت کند.
طراحی در شهرهای جدید و مناطق توسعه جدید بنحوی انجام پذیرد که نیازی به احداث فلکه نباشد.
طرح و احداث فلکه در مبادی ورودی شهر مجاز نمی باشد.
طرح و احداث فلکه در تقاطع بزرگراه ها و خیابان های اصلی مجاز نمی باشد،مگر در اطراف آن ساختمان پیش بینی نشده باشد.
2- کاربریها و فعالیتها
ایجاد امکان تبدیل سفر و هرگونه توقف در فلکه و مبادی ورودی و خروجی آن تا شعاع 50 متر ممنوع می باشد.
مسیر دوچرخه سواران در داخل فلکه واقع در امتداد راه های شریانی باید بطور فیزیکی از سواره روی فلکه جدا شود.
3- فواصل
حداقل فاصله ایستگاه اتوبوس و سایر وسایل حمل و نقل شهری از فلکه 50 متر می باشد.
4- حرکت سواره
فلکه های موجود با ارزش به تقاطع و ترجیحا به تقاطع غیر همسطح تبدیل گردد.
در مواردی که حجم وسایل نقلیه سنگین زیاد می باشد،طرح یا احداث فلکه مجاز نیست.
تعداد نوارهای عبور در فلکه 3 عدد می باشد.
5- نحوه اتصال راه به فلکه
حداقل فاصله انشعابات فرعی از شاخه های منتهی به فلکه ،از فلکه های محلی100متر و از فلکه های اصلی 300متر است.
تعداد نوار عبور برای ورود به فلکه می بایست کمتر از تعداد نوار عبور برای خروج باشد.
6- کف
با ایجاد محدودیت هایی از جذب جمعیت به جزیره میانی جلوگیری شود.
در مواردی که جزیره میانی کوچکتر از 7 متر باشد سطح آن صرفا کفسازی یا چمن شود.
احداث پیاده رو در جزیره میانی ممنوع است.
شیب عرضی فلکه نباید از 2 درصد کمتر و از 2.5درصد بیشتر باشد.
توصیه های طرح بهسازی و نوسازی فلکه
از بکارگیری عناصری که باعث حواس پرتی رانندگان در فلکه می شود(بیلبورد،نماهای پیچیده و …)پرهیز گردد.
جذابیت جزیره میانی فلکه برای پیاده به حداقل برسد.
خیابان شهری
از میان انواع مسیرهای یک شهر ،طراحی خیابانهای شهری،بیشترین حساسیت و ظرافت را به خود می طلبد زیرا خیابانها مکانهایی هستند که تعاملات اجتماعی و جنب و جوش شهری در آنها به حداکثر کمی و کیفی خود رسیده ،ذهن شهروندان را انباشته از خاطرات جمعی و ذهنیتهای مشترک راجع به نوع و چگونگی حیات مدنی می گردانند.
توقعات موردی از خیابان شهری
ضوابط طرح بهسازی و نوسازی خیابان شهری
1- حفظ و نگهداری کاراکتر
تخریب بناهای با ارزش در جداره خیابان ممنوع می باشد.
خیابان شهری می بایست دارای ابتدا و انتهای مشخص و تعریف شده باشد.
تغییر تراکم حتی در طرحهای آینده ممنوع است.شهرداری نیز مجاز به فروش مازاد تراکم در بدنه قابل رویت خیابان شهری نمی باشد.
2- کاربریها و فعالیتها
کاربریهای یک خیابان نمی بایست با کاربریهای بافت یا محلات اطراف خیابان شهری در تناقض باشد.
از استقرار کاربریهای درشت دانه و غیر فعال در ساعات غیراداری در بدنه خیابان جلوگیری شود.
از استقرار کاربریهایی که نیاز به آرامش دارند(بیمارستان،دانشگاه و …)در جداره بلافصل خیابان اجتناب شود.
3- حرکت سواره و پارکینگ
پارکینگ های عمومی نباید در جداره بلافصل خیابان باشد و باید در لایه دوم قرار گیرد.
حداکثر تعداد نوار عبور سواره در یک جهت 3 و حداقل آن 2 می باشد.
عرض هر نوار عبور در خیابان شهری 2.5متر می باشد.
پیش بینی محل های پارک حاشیه ای خودرو به صورت سراسری در خیابان شهری ممنوع است.
حداکثر طول پارکینگ حاشیه ای 7.5 متر است.
حداکثر فاصله ایستگاههای اتوبوس در خیابان شهری800متر می باشد.
4- تقاطع ها
فاصله بین تقاطع سواره در خیابان شهری حداقل300متر است.
تقاطع های پیچیده و دارای بیش از 4 شاخه ممنوع است.
حداقل فاصله ورودی پارکینگ عمومی از تقاطعها100 متر است.
احداث هرگونه روگذر سواره عمود یا در امتداد خیابان شهری ممنوع است.
در صورت نیاز به تقاطع غیر همسطح ،احداث زیرگذر سواره فقط عمود بر امتداد خیابان شهری مجاز است.
5- حرکت پیاده
حداقل عرض مفید برای پیاده رو در خیابان شهری 4متر است.
تجاوز پلکان و ورودی بناها به داخل حریم پیاده رو ممنوع است.
ارتفاع باغچه در پیاده رو نمی بایست از سطح پیاده رو بالاتر باشد.
تداوم حرکت پیاده در گذرهای عرضی ،در سواره رو و جزیره میانی به صورت همسطح باید حفظ شود.
6- کف
استفاده از بتن و آسفالت در کف پیاده رو مجاز نیست.
بافت مصالح کف پیاده می بایست کاملا غیر لغزنده باشد.
دریچه های کانال های زیرزمینی تاسیسات شهری می بایست کاملا همتراز کف باشند.
اختلاف سطح پیاده رو و سواره رو در محل گذر عرضی پیاده با تعبیه رامپ حل شود.
قرار دادن جوی سرباز ممنوع است.
رامپ ورودی پارکینگ بناها به هیچ عنوان نمی بایست وارد محدوده پیاده رو شده و به حریم آن تجاوز کند.
توصیه های طرح بهسازی و نوسازی خیابان شهری
کاربریها و فضاهایی که مردم را ترغیب به ماندن میکنند در امتداد خیابان تشویق شوند.
تداوم و پیوستگی طرح کف در هر سکانس حفظ شود.
خیابانهای شهری حتی الامکان یک طرفه نشود.
تقاطع خیابانهای فرعی با خیابان شهری حتی الامکان راست گوشه باشند.
عرض خیابان از ارتفاع بناهای پیرامونش بیشتر نشود.
در صورتی که رامپ یا پلکان بناهای موجود ناچار از قرارگیری در حریم پیاده رو است،جهت ورود و استفاده از پلکان در امتداد بنا و نه عمود بر آن باشد.
بناهای شاخص در طول شب نورپردازی و مشخص شوند
بولوار
کلمه بولوار امروزه به لفظی آشنا تبدیل شده است.شهردار هر شهر بزرگ و کوچک علاقه وافری به ایجاد معابری به این نام از خود نشان میدهد،ولی متاسفانه اکثر این معابر فقط تابلوی بولوار را به یدک می کشند.
هرکجا که مسیری را امتداد می دهند و زمینهای اطراف اجازه تعریض شدید آن را می دهد،آن را به خیابانی سریع السیر تبدیل می کنند.برای جلوگیری از تصادفات خودروها،باندهای رفت و برگشت را توسط موانع فیزیکی بتنی از یکدیگر جدا نموده ،آن را بولوار می نامند.
توقعات موردی از بلوار
ضوابط طرح بهسازی و نوسازی بولوار
1- حفظ و نگهداری کاراکتر
کلیه نقاط خاطره انگیز و باارزش برای استفاده کنندگان از فضای بولوار ،باید حفظ و تقویت گردند.
ساختمانها و کاربریهایی که مغایر با شخصیت فضای بولوار هستند،تدریجا حذف شوند.
هرگونه تغییر کالبدی نباید به سرسبزی بولوار لطمه وارد سازد
2- فواصل
فاصله ابتدا یا انتهای بولوار از ایستگاههای وسایل حمل و نقل عمومی واقع در معابر شهری که بولوار به آنها منتهی می شود،نباید بیش از 100 متر باشد.
فاصله ایستگاههای وسایل حمل و نقل عمومی درون بولوار نباید بیش از 800 متر باشد.
فاصله ایستگاههای وسایل حمل و نقل عمومی تا گره های فعالیتی مهم واقع در بولوار نباید بیش از 100 متر باشد.
فاصله تقاطع ها در باند کندرو نباید از 200متر کمتر باشد.
فاصله تقاطع ها در باند تندرو نباید کمتر از 800متر باشد.
حداکثر فاصله واحدهای فعال در شب از یکدیگر 200 متر باشد.
فاصله سرعت گیرها در باند کندروی بولوار نباید کمتر از 75 متر باشد.
3- کاربریها و فعالیتها
استقرار کاربریهای عمومی و درشت دانه نظیر بیمارستان،پارک…در حاشیه بولوار مجاز می باشد.
کاربریهای ریز دانه (واحدهای تجاری ، مسکونی و …)مجاز به اشغال بیش از 20%هر یک از بدنه های بولوار نیستند.
ارتباط کاربریهای دو طرف بولوار باید به حداقل رسد.
استقرار فعالیتهای تفریحی و گذران اوقات فراغت چون رستوران،کافه و …به صورت پراکنده در بولوار مجاز می باشد.
تسهیلات فضایی لازم جهت حضور دستفروش ها،به صورت پراکنده در باند پیاده بولوار تامین گردد.
بارگیری و تخلیه بار برای واحدهای مجاور بولوار ،در باند تندرو اکیدا ممنوع می باشد.
امکان تجهیز باند پیاده و کندرو بولوار برای اجرای مراسم خاص در روزهای ویژه ای از سال باید فراهم باشد.
امکان دسترسی به فعالیتها و کاربریهای مستقر در حاشیه بولوار می بایست منحصرا از طریق باند پیاده و باند سواره کندرو تامین شود.
4- حرکت پیاده و سواره
وجود باندهای جداگانه برای سواره تندرو،سواره کندرو و پیاده در بولوار الزامی است.
باندهای تندرو،کندرو و پیاده در بولوار باید توسط موانع فیزیکی و پوشش گیاهی از یکدیگر جدا شوند.
مسیر رفت و برگشت خودرو در باند تندروی بولوار،باید توسط موانع فیزیکی و سبز از یکدیگر جدا شود.
موانع فیزیکی و پوشش گیاهی جداکننده باندها مگر در محل گذرهای عرضی پیاده،نباید به پیاده امکان عبور و ورود به حریم سواره را بدهند.
عرض مفید باند پیاده مجاور بدنه ها در بولوار حداقل6متر است.
پیش بینی گذر عرضی پیاده در مقابل کاربریهای پرمراجعه(سینما،تئاتر و …)الزامی است.
باند کندروی بولوار مرکب از یک نوار حرکت سواره به عرض 3متر و یک نوار جانبی جهت پارک حاشیه ای و توقف وسایل حمل و نقل عمومی به عرض1.75متر می باشد.
حداکثر تعداد نوار حرکتی در سواره تندرو2عدد و هرکدام به عرض2.5متر می باشد.
ایجاد باند مخصوص حرکت دوچرخه در حاشیه باند کندروی بولوار مجاز و در جوار باند تندرو ممنوع است.
استقرار ایستگاههای وسایل حمل و نقل عمومی منحصرا در حاشیه باند کندرو مجاز می باشد.
ایجاد امکان پارک حاشیه ای خودرو در تمامی طول باند تندرواکیدا ممنوع می باشد.
طول پارکینگ حاشیه ای در مجاورت باند کندرو نباید از75متر تجاوز نماید.
خروجی و ورودی خودرو از باند تندرو به کندرو و برعکس باید برای راننده واضح و قابل رویت باشد.
حداکثر سرعت مجاز در باند تندرو50 کیلومتر در ساعت و در باند کندرو30 کیلومتر در ساعت می باشد.
5- تقاطع ها
– تقاطع خیابانهای محلی و کوچه ها با بولوار باید منحصر به باند کندرو گردد.
محل تقاطع کوچه یا خیابان محلی با بولوار برای راننده باید از درون باند کندرو قابل رویت باشد.
تقاطع معابر شهری با باند تندروی سواره نباید بیش از 4شاخه داشته باشد.
6- ورودی به بولوار
ابتدا و انتهای بولوار باید توسط فضاسازی و یا استفاده از عناصر کالبدی،مورد تاکید قرار گیرد.
ورودی به بولوار باید برای پیاده ها حالت دعوت کننده داشته باشد.
ورودی بولوار باید جاذبه و سرسبزی فضای آن را در معرض دید ناظرین خارج از بولوار قرار دهد.
7-ابعاد محصوریت
طول یک بولوار نباید از 2500متر تجاوز نماید.
عرض مناسب برای یک بولوار بین 35تا50متر است.
محصوریت هر باند بولوار از طریق کاشت ردیفی گیاهان باید تامین گردد.
8- بدنه ها و جداره ها
وجود دیوارهای بسته یکنواخت با طول بیش از 50متر در حاشیه بولوار مجاز نمی باشد.
استقرار بناها در دانه های درشت مجاور بولوار،بایستی به صورت کوشکی باشد.
کلیه سطوح قابل رویت بدنه ها در بولوار،باید نماسازی شوند.
فضای باغها و محوطه های مجاور بولوار باید از درون بولوار قابل رویت گردد.
وجود حصار و نرده در اطراف پارکهای مجاور بلوار مجاز نمی باشد.
9-کف
شیب طولی کف بولوار در نواحی شیبدار باید حداکثر4%در نظر گرفته شود.
حداکثر اختلاف ارتفاع در کف باند پیاده بولوار120سانتیمتر می باشد.
استفاده از آسفالت و بتن درجا و سنگ ریزه در کف باند پیاده بولوار مجاز نمی باشد.
استفاده از سنگفرش در کف باند پیاده الزاما باید به صورت خشکه چین اجرا شود.
مشخصات و اجرای درپوش کانال ها و مجاری زیر زمینی نباید حرکت پیاده در باند پیاده و حرکت دوچرخه در باند مخصوص را با مشکل مواجه نماید.
تعبیه سرعت گیر در باند تندرو به هیچ وجه مجاز نمی باشد.
سرعت گیرها باید با اختلاف رنگ یا نصب شبرنگ از کف باند سواره کندرو متمایز گردند.
وجود جویهای کم عرض و روباز در بولوار مجاز نمی باشد.
رامپ ورودی پارکینگ نباید به عرض مفید پیاده تعرض نماید.
10-پوشش گیاهی
در انتخاب و استقرار پوشش گیاهی بایستی تغییر فصول و یا رشد تدریجی گیاه یا درخت در نظر گرفته شود.
پوشش گیاهی نوارهای جداکننده باندها نباید پیاده را تشویق به اطراق در نوار مزبور نماید.
پوشش گیاهی نباید مانع دیده شدن عابر پیاده توسط رانندگان ،در محل گذر عرضی پیاده گردد.
پوشش گیاهی در نوارهای جداکننده باندها باید از تداوم و ریتم منظم برخوردار باشد.
توصیه های طرح بهسازی و نوسازی بولوار
1- مسیر بولوار حتی الامکان مستقیم الخط منظور گردد.
2-استقرار باغها و پارکها در مجاورت بولوار توصیه و تشویق می گردد.
3- بناهای عمومی پرمراجعه در مجاورت بولوار عقب نشینی داشته،پیش فضایی را در مقابل خود ایجاد نمایند.
4- بناهای عمومی پرمراجعه در مجاورت بولوار عقب نشینی داشته،پیش فضایی را در مقابل خود ایجاد نمایند.
5- ایجاد پهنه هایی با تنوع فعالیتی مانند پیش فضای پارکها در طول بولوار با فواصل مناسب از یکدیگر تشویق و توصیه می شود.
6-بناهای شاخص در طول بولوار در شب نور پردازی گردند.
7- در صورت امکان از ترکیب درختان برگ ریز و همیشه سبز استفاده شود.
کوچه بن بست
در حقیقت کوچه بن بست نخستین فضاهای شهری هستند که فرد پس از خروج از عرصه خصوصی خود با آنها مواجه می شود.به همین جهت کیفیت این فضاها ،نوع ارتباط انسان با کوچه بن بست محل زندگیش و چگونگی روابط اجتماعی حاکم بر آنها در شکل گیری تلقی شهروندان از حیات مدنی بسیار موثر است و اهمیت این فضاها را صدچندان می کند.
ضوابط طرح بهسازی و نوسازی کوچه و بن بست
1- حفظ و نگهداری کاراکتر
کلیه اسامی و نقاط خاطره انگیز و باارزش برای ساکنان باید حفظ و تقویت گردد.
ساختمانهایی که از نظر کالبدی مغایر با کاراکتر فضای کوچه یا بن بست مورد طراحی هستند تدریجا حذف شوند.
2-فواصل
-فاصله انتهای بن بست یا واحدهای میانی کوچه از نزدیک ترین محل دسترسی به ایستگاه وسایل حمل و نقل عمومی نباید از400متر بیشتر باشد.
فاصله انتهای بن بست یا واحدهای میانی کوچه از مراکز خدمات روزمره(بقالی و …)نباید از 400متر بیشتر شود.
فاصله بن بست یا کوچه از خیابانهای شهری اصلی و بزرگراهها نباید از 100 متر کمتر باشد.
فاصله دوکوچه یا بن بست متوالی نوساز نباید از 40متر کمتر و از100 متر بیشتر باشد.
3- کاربریها و فعالیتها
فعالیتهای پر سر و صدا(آهنگری،تعمیر خودرو و …)باید از کوچه یا بن بست حذف گردد.
کاربریهایی که باعث جذب افراد غیر ساکن و خودروهای غیر محلی می باشند(مدرسه،اداره و…)باید حذف شوند.
تسهیلات لازم جهت حضور و فعالیت مستمر کودکان ،زنان،سالخوردگان و …باید تقویت گردد.
تنها کاربریهای تجاری در حد برطرف کردن نیاز روزمره در کوچه یا بن بست اجازه حضور دارند.
4- حرکت سواره
حداکثر سرعت مجاز سواره در بن بست یا کوچه 10کیلومتر در ساعت است.
پارکینگ های موقت یا طولانی مدت در فضای بن بست یا کوچه با استفاده از عناصر کالبدی یا تغییر در کف مشخص شوند.
سواره مجاز به داشتن مسیر جداگانه برای حرکت در کوچه یا بن بست نیست.
5- نحوه اتصال به خیابان محلی
تقاطع کوچه یا بن بست با خیابان محلی باید به گونه ای باشد که خورو را به هنگام ورود به بن بست یا کوچه وادار به کاهش سرعت یا توقف نماید.
محل تقاطع کوچه یا بن بست با خیابان محلی ،از درون خیابان باید قابل رویت باشد.
از ایجاد پخ در محل اتصال کوچه یا بن بست با خیابانهای محلی باید اجتناب گردد.
6- ورودی به کوچه و بن بست
ورودی کوچه یا بن بست نباید خاصیت دعوت کنندگی برای غیر ساکنین را داشته باشد.
ورودی کوچه یا بن بست باید جاذبه های فضا را از دید ناظرین غیرساکن،مخفی نگاه دارد.
7-ابعاد و محصوریت
طول کوچه های نوساز نباید از150متر تجاوز نماید.
طول بن بست های نوساز نباید بیش از100متر باشد.
طول حرکت مستقیم سواره یک کوچه یا بن بست نباید از50متر بیشتر باشد.
حداکثر عرض برای کوچه یا بن بست،12 متر است.
8- بدنه ها و جداره ها
طول جداره های هم باد در بدنه کوچه یا بن بست نباید از10متر کمتر و از 50متر بیشتر باشد.
کلیه سطوح قابل رویت بدنه ها باید نماسازی شوند.
از ایجاد تنوع شدید در مصالح و رنگ بدنه ها پرهیز شود.
امکان رویت و کنترل فضای کوچه و بن بست در فواصل حداقل10 متری باید وجود داشته باشد.
از سطوح پر و بدون روزن با طول بیش از 20 متر باید پرهیز نمود.
الحاقات نما باید حذف شوند.
حداکثر میزان سطوح پیش آمده در طبقات فوقانی هر بنای حاشیه کوچه یا بن بست 20%سطح کل نمای آن است.
9- کف
شیب طولی کف معبر باید حداکثر 4%باشد.
جهت شیب باید به گونه ای باشد که آب در انتهای آن جمع نشود.
در جاهایی که الزام حرکت سواره وجود ندارد اختلاف ارتفاع در کف حداقل 2پله،مجاز می باشد.
در کف سازی کوچه و بن بست باید از بکار بردن آسفالت اجتناب شود.
وجود هرگونه جوی روباز در سطح کوچه یا بن بست مجاز نمی باشد.
ایجاد سرعت گیر و گرده ماهی در سطح کف کوچه یا بن بست مجاز نمی باشد.
ایجاد شیب راهه پارکینگ در سطح بن بست یا کوچه ممنوع است.
10-ساباط
احداث ساباط بر روی ورودی کوچه یا بن بست با توافق طرفین (همسایه دوطرف ورودی)مجاز است.
عمق ساباط نمی بایستی از دوبرابر عرض کوچه تجاوز نماید.
در فضای زیر ساباط بایستی حداقل یک دهانه 5 متری از عرض کوچه بدون ستون و آزاد باشد.
احداث ورودی پارکینگ در ساباط ممنوع است.
احداث ورودی پیاده و پنجره در داخل ساباط مجاز می باشد.
11-پوشش گیاهی
عناصر طبیعی در بن بست یا کوچه نباید حرکت خودروهای اضطراری را با مشکل مواجه سازد.
تبدیل جداره های واحدهای حاشیه کوچه یا بن بست به جداره های سبز مجاور می باشد.
نوع،ارتفاع،شکل و میزان تراکم پوشش گیاهی نباید به گونه ای باشد که گوشه های پنهان ایجاد شود.
توصیه های طرح بهسازی و نوسازی کوچه و بن بست
محصوریت مناسب در کوچه ها1 به1.5 و در بن بست ها 1به1 است.
در طرحهای نوسازی حتی الامکان از ترکیبات پر و خالی خطی(مانند اشغال زمین60%و40%)پرهیز شود.
جداره های پر و بسته در ترکیب با جداره های نیمه شفاف(نرده و پوشش گیاهی و …)استفاده شود.
بخش های محدودی از کوچه بن بست به طرق مختلف مسقف شود مشروط بر اینکه نظارت اجتماعی بر آن وجود داشته باشد و حرکت پیاده و سواره دشوار نگردد.
احداث بالکن در بدنه بناهای حاشیه کوچه و بن بست ،ترغیب شود.
ورودی واحدها باید حتی الامکان از حالت روزنه در سطح بدنه به یک ضا تبدیل شود.ا
با تشکر