تست ازدواج
از آنجایی که ازدواج تنها پرداختن به مسائل جنسی و پیاده کردن نظریه مصرف برای تولید نیست. لذا برای اینکه خانمها و اقایان بتوانند همسر آیده آل خود را طوری انتخاب کنند که در زندگی آینده خود، نه یک عامل ترمز کننده برای فکر و حرکت، بلکه یک عامل "حرکت بخشی" و همراهی با صداقت داشته باشند پیشنهاد می شود.
گروهی از افراد مورد اعتماد مردم(دارای ایمان و آگاهی و علم) دست به تاسیس سازمانی بزنند که تمام تستها از سراسر کشور به آدرس این سازمان فرستاده شود. کار این سازمان بدینگونه باشد که با مطالعه تستها همسر ایده آل افراد را با آدرس به آنها معرفی کند.
این کار باید با اعتقاد به خدمت برای مردم و صرفنظر از هرگونه چشم داشت صورت پذیرد. این بهترین وسیله است که می توان نزدیکترین انسانها را از دورترین نقاط به هم پیوند داد.
طرز استفاده از تست
خانم یا آقای محترمی که می خواهد قبل از ازدواج از خصوصیات فکری، روحی و جسمی همسر آینده خود مطلع باشد می تواند 2 جلد تست تهیه کرده یک جلد آنرا نزد خود نگاه داشته و به تستها پاسخ بگوید و یک جلد دیگر را برای همسر مورد نظر خود بفرستید و از او بخواهد که به تستها پاسخ گوید.
بعد از پایان این مرحله باید در یک زمان واحد تستها معاوضه شود و بعد از بررسی و مشورت لازم با اشخاص صلاحیتدار که از نظر فکری عالی باشد اقدام به ازدواج بنمایند.
توضیح1-به علت احتمال وقوع اشتباه تستها را اول با مداد پاسخ دهید.
توضیح 2-بر روی "بررسی و مشورت" شدیدا تاکید کنید.
لطفا به سوالهای زیر بطور خلاصه پاسخ بگوئید:
1-تحصیلات فعلی شما تا چه درجه ای است و در چه رشته ای؟
2-آیا برنامه ای برای ادامه تحصیلات خود در نظر دارید؟
3-در کدام مدرسه یا مدارس تحصیل کرده اید؟
4-بکدام زبان خارجی و تا چه میزان آشنایی دارید؟
5-چه کتابهایی را جز کتابهای درسی خوانده اید، بترتیب علاقه پنج جلد آنها را نام ببرید؟
6-در سال معمولا چند جلد کتاب می خوانید؟
7-چه مجله و نشریه هایی را مطالعه می کنید؟
8-چه نوع مطالبی را در نشریه ها بیشتر می پسندید؟ ترتیب علاقه شماره(1،2،3،…) بگذارید:
تاریخی شعر داستان جامعه شناسی
روانشانسی مذهبی علمی فلسفی
اقتصادی ادبی مطالب هنری سیاسی
جنسی
9-سه تن از نویسندگان را که مورد علاثه شما هستند نام ببرید و علت علاقه خود را توضیح دهید:
10-بکدامیک از هنرهای زیر آگاهی دارید؟
آشپزی موسیقی خیاطی مجسمه سازی
نویسندگی نقاشی گلدوزی و غیره
میزان آگاهی
سوالات مربوط به سرویس ارتباطات
1-تا چه اندازه از وسائل سمعی و یصری زیر استفاده می کنید؟
رادیو سینما تلویزیون تئاتر
2-چنانچه از برنامه های ذیل استفاده می کنید به ترتیب اهمیت شماره(1،2،3و…) بگذارید:
موضوعات تفریحی کمدی تراژدیک ترسناک
جنائی عشقی جنگی اخلاقی
مذهبی علمی مسابقه هوش ورزشی
گزارشهای مستند
3-آیا به موسیقی گوش می دهید؟… نوع مورد علاقه خود را روشن سازید:
1- 2- 3-
4-آیا در منزل رادیو تلویزیون دارید؟
سوالات ورزشی و تفریحی
1-به کدام ورزش علاقه دارید؟
شنا کاراته بوکس فوتبال والیبال
بسکتبال تنیس اسکی دو پرش
کشتی
2-در کدامیک از آنها و به چه میزان عملا شرکت داشته اید؟
آیا هنوز هم شرکت دارید؟
3-آیا هیچگاه در ورزش شکست خورده اید؟
1-با شماره گذاری(3،2،1و…) ترتیب علاقه خود را نسبت به تفریحهای زیر روشن نمائید:
استراحت در خانه تئاتر مطالعه
صحبت تلفن مکاتبه با دوستان ورزش راحت
رقص مسافرت سینما
شرکت در سخنرانیهای عمومی دید و بازدید کارهای منزل
کارهای دستی گردش در محیطهای طبیعی
گردش در خیابانهای آرام جمع آوری کلکسیون با ذکر نوع آن
2-آیا تا کنون مسافرت کرده اید؟…. به کجا و به چه منظور؟
سوالات مربوط به نمودهای شخصی
1-تاریخ تولد 2-محل تولد
3-محل سکونت 4-خانواده شما بکدام شهر منسوبند
5-قد 6-وزن
7-رنگ مو 8-رنگ چشم
9-رنگ پوست 10-علامت مخصوص در چهره
11-آیا دیگران شما را خیلی زیبا خوب معمولی و یا قابل قبول میدانند.
12-نظر شما در مورد شکل خودتان چیست؟
13-آیا نسبت به سن خود مسن تر جلوه کنید یا جوانتر؟
14-آیا هیچوقت احساس قشنگی کرده اید؟
15-آیا کمبود و نواقص جسمی در شما هست؟
نوع آن را تعیین کنید:
تا چه حد به ان اهمیت؟
16-هرگاه نقص جسمی در همسر آینده شما باشد تا چه حد در انتخاب خود به آن اهیمت می دهید؟
17-آیا تا کنون بیماری مهمی داشته اید؟
نوع و مدت آن را تعیین کنید:
18-گروه خون شما چیست؟
19-آیا هرگز خستگی اعصاب داشته اید، شدت و زمان آن را با توضیحات لازم مشخص کنید:
خصوصیات مربوط به وضع روحی و عاطفی
1-تا چه اندازه حیوانات را دوست دارید؟
2-از چه حیواناتی می ترسید؟
3-سه حیوانی را که بیشتر دوست دارید با علت، آنها را نام ببرید:
4-آیا از گل خوشتان آید… چرا؟
5-از چه نوع افرادی احساس ناراحتی می کنید.
6-فکر می کنید! انسانهای دیگر را بکدامیک از دلایل زیر دوست دارید؟
الف-چون همه انسانند
ب-چون بهترین راه پیشرفت را دوستی با افراد تشخیص داده اید
ج-چون اگر دوستی نکنید دیگران هم شما را دوست نخواهند داشت
د)چون دوستی شما می تواند برای آنها مفید باشد. و یا…
لطفا سوالهای زیر را با بلی و یا خیر پاسخ دهید:
7-فکر می کنم که اگر مواظب خودم نباشم بیشتر مردم مرا گول خواهند شد چرا؟
8-لحظات خوش زندگی من تا کنون بیش از لحاظت ناخوش بوده
9-فکر می کنم در تحمل غمهای زندگی تنهایم و هیچکس به فکرم نیست
10-تصمیم گرفتن برایم مشکل است
11-بیشتر اوقات خسته و افسرده هستم
12-سعی می کنم وقایع ناگوار را زود فراموش کنم
13-درباره بیماری و مرگ زیاد فکر می کنم
14-به آسانی می خندم یا لبخند می زنم
15-بیشتر اوقات در خود احساس یک نوع نگرانی می کنم و قادر نیستم این نگرانی را نادیده بگیریم و درباره آن فکر نکنم.
16-در یک مهمانی وقتی غذایی را جلوی من می گذارند که آن را دوست ندارم
الف- از روی ادب آن را می خورم.
ب-می گویم این غذا را دوست ندارم
ج-با غذا بازی می کنم و نمی خورم
و-…18-به نظر شما برای جلب دوستی دیگران چه باید کرد؟
19-اعتیادهای خود را شرح دهید:
سیگار و مقدار آن مشروب و مقدار آن
مواد مخدر و مقدار آن
20-آیا حاضرید و می توانید در صورت خواستن همسر اعتیاد خود را ترک کنید؟
21-نظر شما در مورد رعایت مد در لباس پوشیدن چیست
22-چه نوع لباس را در محیط های زیر مناسب پوشیدن بانوان محترمه می دانید؟
الف)در منزل با افراد خانواده و پیشخدمت
ب)با همسر خود و به تنهایی در منزل
ج)در مسافرت
د)در مهمانی های مختلف
ه)در پیک نیک های دسته جمعی
س)با همسر و فرزندان خود در منزل
ط)در خیابانهای شهر
چ)در کوهنوردی و راهپیمایی
ت)در میهمانیهای زنانه
23-وقتی عکس یا فیلم یک هنرپیشه مشهور را با لباس شیک و آخرین مد می بینم
الف)به آن توجه نمی کنم
ب)سعی می کنم ظاهر و هیکل خود را مانند آن تغییر می دهم
ج)درصدد مقایسه فرم لباس و آرایش او با شخصیت و محیط خود بر می آیم.
24-نسبت به چه چیزهایی وسواس دارید و تا ان را تکرار نکنید آرامش نمی یابید؟
25-آیا در میان جمعی بی اختیار به خنده افتاده اید؟
26-دوست دارید تحصیلات همسر شما تا چه پایه هایی باشد و آیا به این مسئله زیاد اهمیت می دهید؟
27-خود را تا چه میزان اجتماعی می دانید؟
28-در اصطلاح یک فرد یا جامعه به چه شکل و تا چه حدودی تلاش می کنید؟
29-تا چه اندازه در زندگی منطقی هستید؟
30-تا چه اندازه در زندگی منطقی هستید؟
31-آیا تا کنون عصبانی شده اید؟
32-آیا تا کنون دروغ گفته اید؟
33-معمولا از چه مسائلی ناراحت می شوید و ناراحتی خود را چگونه منعکس
می کنید؟
34-در چه مسائلی سختگیر هستید؟
35-به نظر شما انتقاد چیست؟
آیا انتقاد را می پذیرید؟
چگونه انتقاد می کنید؟
36-آیا از لحاظ روحی و شخصیتی بین آنچه که هستید و آنچه که دوست دارید باشید فاصله ای احساس می کنید؟
این فاصله در چیست؟
37-آیا برنامه ای برای برطرف کردن فاصله دارید؟
38-دو کار را که اگر در عمر خود موفق به انجام دادن آن ها شوید مایه نهایت افتخارتان خواهد بود بنویسید:
اول-
دوم-
39-تصور می کنید که در حل مسائل و مشکلات زندگی چه کسی بهتر می تواند به شما کمک کند به ترتیب اهمیت درجه بندی یا شماره گذاری کنید:
پدر خودتان همسر
متخصص برادر دوستان
خانواده- همسر هیچکس فقط فراموشی هیچ کس فقط با گذشت زمان
40-آیا تا کنون از خانواده خود دور بوده اید؟
برای چه مدت؟
و این دوری چه تاثیری روی شخصیت شما گذارده است.
41-از لحاظ روحیه کدامیک از صفات زیر را در خود مشخص تر و قویتر یافته اید به ترتیب اهمیت و با شماره مشخص کنید:
آرام پرکار خونسرد تودار صبور
پرتحرک عصبانی اخمو غمگین پرنشاط
بدبین حساس افتاده خودنما مدبر
منطقی مغرور رهبر آزاده خون گرم خوشبین
سازنده تحت فرمان مردم دار گوشه گیر واقع بین
رویایی صریح و قاطع
شدت احساس خود را نسبت به پرسشهای ذیل با کلمات (اصلا- کم- خیلی- متوسط- فوق العاده) بیان کنید.
1-معمولا میان احساس شادی و اندوه سرگردانم
2-آدمی رویایی هستم حتی در بیداری و تنهایی
3-احساس مس کنم بعضی کارها را مجبورم همیشه تکرار کنم مانند شستن دست
نوع آن 1- 2- 3-
سوالات مربوط به امور مذهبی
1-آیا به خدا اعتقاد دارید؟
2-مذهب شما چیست؟
چه مقدار از دستورات مذهبی را انجام می دهید؟
3-مذهب برای شما چه جنبه ای دارد با کلمات (اصلا- کم-خیلی-فوق العاده-شدید) مشخص کنید:
الف)جنبه عادی و تشریفات ظاهری دارد
ب)پر کننده خلاء های روحی شماست
ج)عالیترین وسیله و برنامه برای تکامل خود را اجتماع می دانید
د)تنها جنبه ارثی داشته و شناختی نسبت به آن ندارید
س)آیا میل دارید شناخت خود را نسبت به آن زیادتر کنید.
4-به نظر شما نسبت به افراد زیر با گرایش های مختلف مذهبی چیست؟
پای بند مذهب
بی تفاوت به مذهب
مخالف مذهب
5-آیا تمام افراد مذهبی را بیک شکل می بینید؟
در غیر این صورت آنها را به چه گردهمائی تقسیم می کنید:
6-نظر شخصی شما در مورد کدامیک از گردهمایی نام برده مثبت است؟
7-آقا، آیا می خواهید همسر آینده شما با حجاب باشد؟
به چه صورت؟
8-خانم، شما تا چه اندازه حجاب را رعایت می کنید؟
به چه صورت:
9-خواسته های همسر و یا خانواده او تا چه اندازه در تغییر دادن عقیده شما نسبت به امر حجاب می تواند اثر بگذارد؟
10-در زندگی به چه معتقد هستید؟
11-آیا می توانید هدف خود را از زندگی بیان کنید؟
12-زندگی و طرز فکر شما به کدمیک از افکار زیر و تا چه میزان شباهت دارد؟ میزان و ترتیب هم فکری خود را با کلمات(اصلا- تا اندازه ای- کاملا) مشخص کنید:
الف-ما باید تنها تابع عقل و وجدان خود رندگی کنیم
ب-در زندگی می بایست هم رنگ جماعت شد
ت-ما زندگی می کنیم تا از این دنیای مادی حداکثر لذت را ببریم
ث-در زندگی تنسان می بایست مفید باشد خواه این قید برای او لذت بخش و خواه ناراحت کننده باشد
ج)تمام لحظات زندگی، تحت نظارت و محاسبه الهی قرار می گیرد یا
هرگاه پرسشنامه را تا این جا بطور مداوم پاسخ گفتید توصیه می شود مطالعه سوالات و پاسخ به آنها را به بعد موکول فرمائید
(2 الی 4) ساعت پس از رفع خستگی روانی را پاسخ گفته و سپس در صورت آمادگی سوالات بعد را جواب دهید.
تقاضا می شود در پاسخ سوالات (19-1) شدت علاقه خود را با کلمات فوق العاده- شدید- کم-خیلی- اصلا روشن نمائید:
1-الف-هرگاه خطائی از من سر بزند احساس گناه می کنم
ب-هرگاه خطائی مرتکب شوم تا پیش کسی اعتراف نکنم ارامش وجدان نمی یابم
2-الف-من دوست دارم مسائل و موضوعاتی را که به نظر دیگران خیلی مشکل است حل کنم
ب)من دوست دارم مراحل حل مشکلات و گرفتاریهای مردم از من کمک خواسته شود
3-الف-من دوست دارم که در زندگیم بدون توجه به نظر دیگران راه خود را بروم
ب-من دوست دارم که زندگیم یکنواخت و بدون تغییر باشد
4-الف-مایلم خطاکاران را در حضور دیگران مورد انتقاد و سرزنش قرار دهم.
ب-احساس می کنم که فایده ای و نتیجه ای که از شکست های زندگی رفته بیش از سخن های آنها است
5-الف-دوست دارم بجای اینکه به تنهایی کار کنم به طور دسته جمعی فعالیت کنم
ب-مایلم دوستانم با گرمی و صمیمیت با من روبرو شوند.
6-الف-مایلم دوستان جدید پیدا کنم
ب-مایلم به افراد نیازمند کمک کنم
7-الف-معتقدم هر وقت خطائی از من سر بزند باید بخاطر آن تنبیه شوم
ب-دوست دارم همیشه از آداب و رسوم اجتماع خود پیروی نموده و مانند سایر مردم زندگی کنم
8-الف-مایلم برای دیگران از حوادث جالبی که برایم اتفاق افتاده صحبت کنم
ب-مایلم دوستانم بمن اعتماد کنند و مشکلات خودشان را با من در میان بگذارند و
9-الف-مایلم و دوست دارم که مطابق دستور و خواسته دیگران عمل کنم
ب-مایلم دوستانم را در مواقع گرفتاری کمک کنم
10-الف- مایلم دوستانم را در مواقع گرفتاری کمک کنم هرگاه ارزش کمک من را احساس کنند.
ب-مایلم در هر کاری که عهده دار می شوم حداکثر سعی و کوشش خود را بکار اندازم.
11-مایلم با گرفتاریها و مشکلات (چه حل شوند و چه حل نشوند) سرسختانه مبارزه کنم
ب- مایلم که دیگران متوجه من باشند و در مورد من اظهار نظر کنند
12-الف- دوست دارم هرکجا هستم برای اطرافیان جالب توجه باشم
ب-دوست دارم هنگام بیماری دوستانم به من سر بزنند و مرا دلداری دهند
13-الف-دوست دارم در هر امری آزاده بوده و راه زندگیم را خودم انتخاب کنم
ب)دوست دارم در انچه که بمن تعلق دارد با دوستانم سهیم گردم
14-الف-مایلم بدون دخالت و نفوذ دیگران برای خودم فکر کنم و تصمیم بگیرم
ب-مایلم که همیشه به کارهای جدید و تازه ای دست بزنم
15-مایلم داستانهائی را بخوانم که قهرمانان آن مشکلات مرا داشته باشند ولی بالاحره بر آن پیروز شوند
ب-دوست دارم کاری انجام دهم که خیلی مهم است
16-الف-مایلم در مورد مسائل مختلف اظهار نظر کنم
ب-احساس می کنم از دیگران عقب تر و از اهمیت کم تری برخوردار هستم
17-الف-دوست دارم به دیگران نشان بدهم که کار مشکلی انجام داده ام
ب-مایلم از مردم سوالاتی نمایم که اطمینان دارم جواب آنرا نمی دانند
18-الف-مایلم دست به کارهای جدیدی بزنم زیرا انجام دادن کارهای گذشته خسته ام می کند
ب-در پیش آمدهای تلخ زندگی خود را بیشتر از دیگران مقصر می دانم
19-مایلم به دوستانم وفادار بمانم
ب-مایلم در هرکاری حداکثر کوشش و جدیت خویش را به کار بیندازم
سوالت مربوط به وضع اقتصادی
شغل فعلی:
شغل سابق بطور دقیق:
میزان درآمد در حال حاضر:
احتمالا در آینده:
از این درآمد به چند نفر کمک می کنید:
وتا کی این کمک ادامه خواهد داشت:
2-آیا پس انداز دارید تا بتوانید در تشکیل زندگی جدیدتان تکیه کنید؟
3-چه میزان از وسائل زندگی در اختیار شخص شماست؟
4-کمبودهای اقتصادی شما برای زندگی جدید چیست؟
5-چه میزان از درآمد شما اختصاص به زندگی زناشویی شما خواهد داشت؟
6-اگر احساس می کنید که درآمد فوق کافی نیست بر اساس چه برنامه ای برای انتخاب همسر خود قدم برداشته اید؟
7-وضع نظام وظیفه شما چگونه است؟
8-خانم، در ابتدای امر، ماهیانه با چه مبلغی می توانید زندگی مشترک را اداره کنید؟
و در زندگی پس از تثبیت کامل همسر از لحاظ موقعیت کاری:
9-خانم آیا علاقه دارید خارج از منزل کار کنید؟
چه کارهایی را دوست دارید؟
10-آقا آیا مایلید خانم شما در خارج از خانه کار کند؟
با چه نوع کاری موافقید؟
11-معتقد هستید درآمدتان صرف چه کاری شود؟
12-نظر شما در مورد تشکیل یک زندگی که وسایل آن بطریقه اقساط خریداری شود چیست؟
13-هرگاه همسری مطابق میل شما پیدا شد ولی بعلتهای تحصیلی و یا اقتصادی فعلا قادر نبودید با او ازدواج کنید به کدامیک از راههای زیر اقدام می کنید:
اگر چند راه حل برای شما قابل قبول است بترتیب انتخاب خد را با شماره گذاری3،2،1و… روشن سازید
الف-از ازدواج منصرف می شوم
ب-نامزد(محرم) می شویم و تا ایجاد شرایط مطلوب صبر می کنیم
ت-عقد می کنیم و تا ایجاد شرایط مطلوب صبر می کنیم
ث-ازدواج کرده و در منزل خودم با همسرم"پانسیون مانند زندگی می کنیم"
ج-ازدواج کرده و یک زندگی ساده ای را شروع می کنیم
ازدواج کرده و هر دو نفرمان کار می کنیم و زندگیمان را تضمین می کنیم
ازدواج کرده و از خانواده هامان وام می گیریم.
سوالات مربوط به زندگی آینده شما
1-به نظر شما مهمترین عامل موفقیت در زندگی زناشویی چیست؟
2-نکاتی که در شخصیت همسر آینده خود طالب هستید به ترتیب از (3،2،1و…)شماره گذاری کنید:
رشد علمی و فرهنگی رشد مذهبی اهل زندگی خانواده
اهل تفریح شهرت اجتماعی وضع جسمی قوی
روح تجددخواهی زیبائی رشد اخلاقی
ثروت معاشرتی
از لحاظ روحیه:
آرام قاطع بدبین تحت فرمان دیگران
پرتحرک صبور منطقی خودنما
پرکار پر نشاط حساس آزاده
عصبانی غمگین مغرور مدبر
خونسرد واقع بین افتاده خونگرم
گرمخو رویایی رهبر مردم دار
تودار خوش بین سازنده گوشه گیر
3-تا چه میزان اختلاف سن بین خود و همسرتان را معقول می دانید
حداقل اختلاف حداکثر اختلاف
4-شما علاقه کمند به داشتن چند فرزند می باشید؟
5-تاچه اندازه به افکار مذهبی خانواده همسرتان اهمیت می دهید؟
اصلا متوسط فوق العاده کم خیلی
6-تا چه اندازه به ارزشهای فرهنگی همسرتان اهمیت می دهید؟
اصلا متوسط فوق العاده کم خیلی
7-تا چه اندازه به ارزشهای شغلی همسرتان اهمیت می دهید؟
اصلا متوسط فوق العاده کم خیلی
8-از مشاغل زیر کدامیک را با خانواده خود نزدیکتر می بینید. به ترتیب (3،2،1و…)مشخص فرمائید:
ارتش اداری تاجر کشاورز معلم
فرهنگی کاسب استادکار کارگر روحانی
10-تاچه اندازه به توانایی اقتصادی خانواده همسرتان اهمیت می دهید.
11-تصور می کنید که هزینه خانواده شما در چه حدود است میزان آن را بریال تعیین کنید.
کمتر از 3000 از 15000 تا 20000 از 30000 تا 6000
از 20000 تا 3000 از6000 تا 10000 از 30000 تا 50000
از 10000 تا 15000 ریال بالاتر از 50000 ریال
ویژگی های خانواده موفق و رضامند
خانواده سالم مجموعه ای است که همه مناسبات میان افراد آن روال طبیعی و موفق دارد. اعضای چنین خانواده از قدرت و نیروهایشان جهت مشارکت، تعاون، تفرد و ارضاء نیازهای فردی و جمعی خود استفاده می کنند. خانواده موفق خاک سالمی است که از آن افراد سالم رشد کرده و انسان بالغ می شوند. رسیدن به این مهم مشتمل بر نکات زیر می باشد:
الف-خانواده واحدی برای رشد و بقا است
ب-خانواده مکانی است که نیازهای احساسی و عاطفی همه اعضای خود را تامین
می کند از جمله این نیازها می توان به تعاون میان استقللا و وابستگی اشاره کرد.
ج-یک خانواده سالم رشد و اعتلای همه اعضای خود و از جمله پدر و مادر را در نظر می گیرد.
د-خانواده مکانی است که در آن عزت نفس ایجاد می شود
ه-خانواده واحد مهمی از اجتماع می باشد و برای جامعه ای که قصد دوام دارد حائز اهمیت کامل است.
یستر معتقد است که در یک خانواده رضامند و بالنده(موفق) انسان اصالت، محبت و علاقه را می کند. در چنین خانواده ای اعضای آن براحتی به همدیگر ابراز علاقه نموده و همچنینبه دقت به حرف های هم گوش می دهند. و لذا احساس اهمیت و ارزش
می کنند. سومین خصیصه اینکه قدرت ابراز وجود و اعتماد به نفس در افراد از کوچک به بزرگ وجود دارد. افراد به راحتی به استقبال خطرات می روند، زیرا که بقیه افراد خانواده متوجه هستند که با خطر کردن حتما اشتباهاتی رخ می دهد، و اشتباهات فرد خود نشانه ای از رشد وی بوده و افراد احساس می کنند حقوقی مجزا از هم دارند که از طرف اعضا مراعات می شود.(سیتر 1361)
سیتر در تصیف خصوصیات خانواده های بالنده و رضامندی چنین می گوید:"هرکس می تواند سرزنده بودن در چنین خانواده ای را ببیند و بشنود، حرکات بدن ها ملیح و حالت چهره ها ارمیده است، هرکس دیگری را همانگونه که هست می پذیرد و با اهنگی پرمایه و روشن حرف می زند. در روابطشان با هم هماهنگی و روانی وجود دارد. حتی وقتی که خردسال هستند، به نظر گشاده رو و مهربان می آیند. هر
خانواده ای که این افراد در آن میزیند، گرایش دارد که سرشار از نور باشد. آشکارا
می توان دید که مردم در آن برای راحت و لذت خود زندگی می کنند نه بعنوان نمایشگاهی برای همسایگان. زمانی که سکوت برقرار است، نه صدای غرشی رعدآسا برای خفه کردن صدای دیگران، به نظر می رسد که وقت آن را خواهند داشت که سخن خود را به گوش دیگران برسانند. افراد خانواده بالنده با هم درد دل می گویند.(سیتر1982(11)
خانواده های بالنده برنامه ریزی می کنند و اگر چیزی مزاحم برنامه آنها شد می توانند به آسانی خود را با آن تطبیق دهند. همین عامل سبب می شود براحتی همه مشکلاتشان را حل نمایند. والدین چنین خانواده هایی خود را همسر حس می کنند نه ارباب، و والدین وظیفه خود می دانند که چگونه در هر موقعیتی انسان بودن واقعی را به فرزندشان بیاموزند. با فرزندانشان در مورد اشتباه در قضاوت، به همان سهولت سخن می گویند که در مورد درست بودن آن، و در مورد آسیب و خشم و ناکامی به همان آسانی که در مورد خوشی و شادیشان، رفتار آنان با فرزندان با انچه به او می گویند، مطابقت دارد.
پدران و مادران بالنده می دانند که فرزندانشان عملا بد نیستند. اگر عملی خرابکارانه رخ داد متوجه می شوند که سوء تفاهمی در کار است. یا ارزش فردی به حد خطرناکی کم شده است. آنها می دانند که چه وقتی آمادگی یادگیری دارند که خود را با ارزش بدانند. و احساس کنند که دیگران هم برای او ارزش قائل هستند.
ارتباط خانواده های موفق عینی، مستدل و تجربی است که از خصوصیت زیر برخوردار می باشد.
1-آگاهی کافی از خود و دیگران
2-مستدل و با احساس مسئولیت برای"من"
3-میل به ابراز احساسات، خواسته ها و دانستنی های خود
4-با برخورد به موقع و بجا درباره رفتار شخص مقابل
مقررات در خانواده موفق روشن بوده و زن و شوهر از تفاوت های ارتباطی، رفتاری و نگرشی خانواده های خود آگاهند، و آنها را بدون تعصب و بی آنکه بدرست بودن یا نبودن آن کاری داشته باشند، می پذیرند.
زن و شوهر هرکدام در جهت راه حل های مصالحه آمیز قدم بر می دارند، ظرفیت قبول اختلاف نشانه صمیمیت و نشانه یک خانواده سالم و موفق است. اختلاف سالم خوب و سازنده است.
پیرسون معتقد است مقش ارتباط در حفظ روابط سالم و طولانی زناشویی نقش مهمی است، ارتباط در خانواده به عنوان یک نیروی پویا و اساسی در حفظ روابط است و رشد خانواده رضامند و سالم را تسهیل می کند. خانواده ها بوسیله قوانین کنترل شده برنامه ریزی می شوند و قابلیت پیش بینی پیدا می کنند. انعطاف پذیری در این خانواده های موفق و سالم جریان دارد، سبب آرامش و تسهیل امور اعضاء و حل مشکلات و مسائل می باشند.
در یک ازدواج موفق زن و شوهر متعهدند که بر سر تفاوت های خود به توافق رسند و در تضاد و اختلاف باقی نمی مانند و به این هم تن نمی دهند که با هم بحث و مخالفت نکنند، و بجای آن برای مصالحه و صمیمیت تلاش می کنند. گفتگو به عنوان بخشی از تماس و مصالحه بحساب می آید، زوج های موفق با هم درگیر می شوند، اما با اختلافات خود برخورد منصفانه می کنند. برخورد منصفانه مستلزم جنبه های زیر است:
1- جرات داشتن بجای پرخاشگری
2- توجه به زمان اکنون و اجتناب از مراجعه به سوابق امر
3- اجتناب از سخنرانی و نپرداختن به جزئیات
4- اجتناب از داوری
5- صداقت داشتن و توجه به واقعیات به جای کمال طلبی
6- اجتناب از سرزنش
7-گوش کردن پویا
8-پرداختن به یک موضوع بخصوص در هر زمان
9-توجه به راه حل بجای تلاش برای اثبات نظریه خود
در خانواده های موفق اشتباه فرصتی برای رشد است. شرمسار کردن مجاز نیست، مقررات سالم بر شادی خانواده ها می افزاید. افراد خانواده هر کدام ارزشمند، منحصر به فرد و تکرار نشدنی باقی می مانند.(منبع قبلی)
نتیجه گیری:
خانواده سالم افراد سالم را تحویل اجتماع میدهد و خانواده ناسالم موجب بروز مسائل فراوانی در سطح جماعه خواهد شد و اگر سعی در بهبود و پیشرفت خانواده نشود مشکلات اجتماعی روز بروز بیشتر شده و چراغ عمر جامعه رو به افول و زوال خواهد بود. (سیتر 1361)
افزایش سرسام آور طلاق و کم شدن متوسط طول ازدواج و یا زندگی اجباری و تحمیلی بدون رضایت از وضع بین همسران، بررسی اینکه چه عواملی سبب دوام و بقای زندگی زناشویی شده و کدام عوامل موجب گسسته شدن پیوندهای زناشویی
می گردد را ضروری می نماید.
افزایش مشکلات روانی و رفتاری در جامعه را می توان به عنوان دلیلی هم یاد کرد که متاسفانه در بررسی های انجام گرفته در ارتباط با اتیولوژی مشکلات خانواده و روابط ناسالم زناشویی مهمترین عامل بوده است.
اهمیت صمیمیت در زندگی زناشویی
در زمینه اهمیت روابط شخصی شواهد تجربی بسیار وجود دارد از جمله کلینگر از 138 دانشجو سوال می پرشد که چه چیزی به زندگی آنها معنا می بخشد 89% پاسخها برقراری روابط شخصی را در بر می گیرد. برای عده زیادی این روابط تنها منبع رضامندی و کسب معنای زندگی است.
از نظر جامعه شناسان انسان با این روابط اجتماعی پذیرفته شده، هنجارها را درونی
می کند و جامعه بدون هنجار غیر قابل زندگی است. افراد متاهل نسبت به مجرد از آرامش بیشتری برخوردار و از زندگی لذت بیشتری می برند. پرلامان نقل از ملازاده و این را تا اندازه ای ناشی از حفاظت و حمایت اجتماعی در مواقع بحران دانسته اند. لونتان(1968) اهمیت اختصاصی روابط صمیمی در محافظت از بزرگسالان مسن در مقابل از دست دادن نزدیکان و بیوه شدن بازنشستگان مشخص نمود.
ریز(1984) نتیجه گرفت به احتمال قوی رفاه و آسایش روانی از تماس با نزدیکان عاطفی و یا همسر صمیمی نشات می گیرد و احساس رضایت خاطر از زندگی مشترک احساس آرامش روانی همبستگی مثبت داشته است. فریدمن(1978) مشاهده کرد افرادی که در عشق خود خیلی راضی بودند بیش از 90% در زمینه های دیگر زندگی نیز رضایت داشته اند ویس(1973) بین تنهایی ناشی از فقدان پیوند دوستی و تنهایی عاطفی ناشی از فقدان روابط صمیمی تمایز قایل شده و شدت اثر تنهایی عاطفی را دو برابر بیشتر می داند.(همان منبع) کاترونا(1982) دریافت که نابسامانی روابط صمیمی شخصی مشکل اصلی عده زیادی از مراجعان درمان، مسایل بین شخصی را در بر می گیرد. گلدبرگ(1976) عدم وجود رابزطه نزدیک و صمیمی در عده ای از مردان با میزان خودکشی آنها ارتباط معنا داری دارد. هریس (1978): گفت زنهایی که تجربه های منفی شدیدی در رویدادهای زندگی داشته اند مطالعه و به این نتیجه رسیدند آنهایی که فاقد یک دوست صمیمی بودند از افراد در معرض عوامل مشابه اما همراه با یک روابط صمیمی ده برابر بیشتر افسردگی داشتند، در حقیقت از دست دادن یک دوست صمیمی یا همسر یا شریک می تواند به تنیدگر و استیصال منجر شده و مشکلاتی را برای فرد و اطرافیان ایجاد کند.
صمیمیت بین زنان و مردان
جامعه شناسان بر لین نکته اشتراک دارند و آن اینکه زنان به مسایل هیجانی- اجتماعی علاقه بیشتر داشته و مردان وظیفه مدار هستند، زنان عواطف خود را نشان داده و مردان آنرا سرکوب می کنند. زنان در میانسالی از نظر عاطفی نسبت به مردان روابط غنی تری برقرار می کنند پیلوا 1982 تاکید کرده که زنان به سهیم شدن در مسایل عاطفی و برقراری ارتباط کلامی علاقه مندند و مردها بیشتر به مشارکت با یکدیگر در فعالیت های مورد علاقه شان تاکید دارند برای تبین عللی که مردها نسبت به زنها صمیمیت کمتری ابراز می کنند توسط لویز تلاشی صورت گرفته است وی چهار عامل را در مردان آمریکا دخیل می داند: رقابت مردانه- فوبیای همانند بیزاری نسبت به آسیب پذیری عاطفی و باز بودن هیجانی (فقدان یا نقص الگوی نقش). نوع واکنش آنها در مقابل خود افشا سازی دیگران هم نقش دارد.
نظریه های صمیمیت
الگوی تحولی(گسترده زندگی)
الگوی انگیزش و الگوهای تعادل جویی
الگوی تحولی:کسانی مثل سالیوان و اریکسون با دید تحولی نسبت به ظرفیت درگیر شدن در روابط صمیمی نگاه مرده اند. بر اساس نظر سالیوان حساسترین زمان برای آغاز شکل گیری روابط صمیمی پیش نوجوانی است. ظهور یک دوست صمیمی هم جنس در این زمان را نماینگر یک انتقال احساس در زمینه ادراک روابط بین فردی
می داند.
تا کنون قبل از 5/8 سالگرد چنین حالتی پدیده نیامده است، البته انتقال تحول ممکن است در نتیجه فهم این واقعیت دردناک که فقدان صمیمیت می تواند یک ماهیت بسیار منفی داشته باشد به صور مختلف تجربه شده است.
اریکسون مواجهه موفقیت آمیز با بحران هویت در مقابل انجام نقش را به عنوان یک پیش نیاز جهت تجربه صمیمیت ذکر می کند. فقط پس از یک احساس هویت است که اوکان استقرار صمیمیت با جنس دیگر قابلیت تحقق می یابد. تثبیت یک احساس هویت شخصی بزرگسالانه جوان را از ترکیب هویتش با دیگری مضطرب می کند.
مارکیا همبستگی مثبت بالایی بین هویت و صمیمیت آن زمان بدست آورد و دریافت برای آنهایی که وضعیت هویتشان ثابت مانده بود، هویت سابق آنها با صمیمیت فعلی شان کاملا ارتباط داشت، پس هویت حداقل شرط لازم و منادی صمیمیت است.
2-الگوی انگیزش
مک آدامز صمیمیت را بعنوان یک انگیزه پایدار مطرح کرد، این انگیزه ترجیح با آمادگی فرد برای تجربه نزدیکی گرمی و رابطه را منعکس می کند. وی در بررسیهای خود به این نتیجه رسید که اعضای انجمنهای خیریه نمره بالایی از انگیزش صمیمیت کسب نموده، همسالان خود را نیز گرمتر، محبوبتر، صمیمی تر ادراک می کنند و حالات خودخواهی، سلطه جویی و خود میان بینی را در دوستان بطور معناداری از گروه با صمیمیت کمتر گزارش کردند وی می گوید در یک موقعیت روان نمایشی دانش آموزانی که نمره بالایی در انگیزش صمیمیت کسب کرده بودند نسبت به آنهایی(گروه مقابل) رفتارهای متفاوتی نشان داده گرمتر برخورد می کردند، نمره کمتر داشتند.
وی مجددا دریافت افراد با نمره بالا در انگیزش صمیمیت وقت خود را بیشتر به تفکر در مورد روابط با مردم اختصاص داده و در ارتباط کلامی و نوشتاری خود را بیشتر درگیر نموده عواطف مثبت عینی تری در روابط نشان می دهند.
3-الگوی تعادل جویی
مقاله آرکیل ودیان نقطه شروع آن است پترسون آنرا فرمول بندی کرده است. فکر اساسی این الگو این است که افراد سطوح بهینه و مطلوبی از صمیمیت دارند و بر اساس آن ترجیحات اعمال شده افراد قابل توجیه می شود، لذا برای افراد رابطه ای مناسب و خوشایند است که بین تمایلاتشان برای رسیدن و اجتناب از صمیمیت در تعامل با دیگران تعامل کافی برقرار کرده باشد. ارگیل ودیان معتقدند که صمیمیت مصداق پیوندی از موضوع مورد علاقه و رفتارهای غیر کلامی ماست(مثل تماس چشمی، لبخند و نزدیکی جسمانی) تغییر در هر یک از این عوامل موجبات تغییر عوامل دیگر را فراهم می کند، بنابراین تعادل باید بطور مداوم حفظ شود.
ازدواج و صمیمیت
ازدواج اصلی ترین زمینه ای است که اثر صمیمیت و روابط رشد یافته در آن متجلی می گردد. بزرگسالان سادمانی در زندگی را بیشتر به ازدواجی موفق و روابط زناشویی توام با رضایت و خوشحالی وابسته می دانند تا سایر زمینه مثل کار، تفریح،…
عوامل موثر در انتخاب همسر
1- در دسترس بودن:یعنی افرادی که در دسترس هست و تعامل بیشتری با آنها برقرار است.
2- واجد شرایط بودن(قابل انتخاب): فرد مورد نظر شایستگی را داشته باشد که البته از نظر افراد مختلف فرق دارد.
3- زیبایی و جذابیت، که از نظر تنوع برداشت دامنه وسیعی دارد و در گرو ادراک بیننده است.
پایداری و کیفیت رابطه زوجها
بررسی تمام عوامل موثر که موجب حفظ رابطه زناشویی می شوند و از گسیخته شدن آن جلوگیری می کند و برای کاهش میزان طلاق موثر لازم به نظر می رسد. در این رابطه عواملی که موجب کیفیت بهتر ازدواج می شود از عواملی که موجب پایداری آن می شود را متمایز کرده اند. ازدواج پایدار فقط از راه مرگ یکی از زوجه خاتمه
می یابد و منظور کیفیت زناشویی نوع روابط است که آنها را با هم مرتبط می کند.
یک زوج ممکن است زندگی زناشویی خود را به طلاق منجر کنند و زوج دیگر آنرا ادامه دهند. لوکاس(1974) متخصص بالینی خانواده، زوجهای با سازگاری ضعیف را دست نخورده و خانواده هایی با سازگاری بالا را در حال طلاق مشاهده کرده.
یعنی پایداری ازدواج لزوما توام با کیفیت بالای آن نمی داند و این را یاوری ولاندیس(1973) در گزارشات خود تائید کرده اند.
مشکلات ارتباطی ناسازگازانه خاص در زوجین
خواندن افکار: معمولا وقتی روی میدهد که یکی از زوجین بر اساس تمایلات ادراکی فرد دیگری عمل می کند، بدون اینکه بازخوردی ارائه شود این عمل اغلب در زوجینی رخ می دهد که یا زمان زیادی است که یکدیگر را می شناسند یا مدت کمی با هم بوده اند.
مذاکرات کلیشه ای: تمایل زوجین برای رسمی بودن شدید، منجر به عدم ابراز احساسات زیر بایی می شود افرادی که این نوع ارتباط را دارند اغلب تحت دو نوع تربیت والدینی بوده اند. تحصیلات بالایی دارند، موقعیت آرام، ارزش زیادی برای متمدن بودن قائلند و از تعارض پرهیز می کنند. مشاوره به آنها باید به ابراز و انعکاس احساساتشان کمک کند.
حق داشتن: بسیاری از زوجین غیر شاد اعتقاد به محق بودن خود دارند. خود را محق می دانند (نولر1986) تصدیق خود و عدم انعطاف پذیری آنها یک مشکل فردی است و این مشکل می تواند در دو فرد دیده شود. این مشکل می تواند در دو فردمشاهده شود یا یکی از زوجین برای اثبات شایستگی و محق بودن خود تلاش کند.
سندرم خود خلاصه کردن:بسیاری از زوجین آنچه را می خواهند بگویند در ذهن
می گذارنند و بسادگی منتظر می شود تا فرد دیگر صحبت خود را متوقف کند بجای آنکه گوش دهد چه چیزی می گوید(مک کی و فاینینگ1994) این سندرم که توسط گاتمن(1994) معرفی شده یک شیوه برای توصیف نوعی تعامل است در این شیوه زوجین حرفها و شکایت مشابه را تکرار می کنند بدون عکس العمل به بیان فرد دیگر
شکایت متقابل: در پاسخ به شکایت فرد دیگر همسر با شکایت خود از او به او پاسخ می دهد بعنوان مثال زن"من دوست دارم تو کمتر به گلف پول خرج کنی" شوهر" من هم دوست دارم تو کمتر لباس بخری"
پیام های متباین: شامل جنبه های مثبت و منفی پیامهای کلامی و غیر کلامی است که دارای معانی مشابهی نیستند.
الگوی نیش زدن:نیش زدن پیام متباین است که شامل بیان مثبت یا انتقاد در انتهایش است مثال"مطمئنم توتصمیم داری دقت بیشتری را بمن اختصاص دهی اما چرا تا حالا در این 5 سال اینکار را نکردی"
کارکرد مطلوب خانواده
کریشنر و کریشنر 1986 در فصل دوم کتابشان بنام خانواده درمانی جامع الگوی فرایند خانواده مطلوب را ارائه کرده اند که بسیار با ارزش است این دو در توصیف کارکرد مطلوب خانواده تعاملات ازدواجی، تعاملات تربیتی و تعاملات مستقل را مورد توجه قرار داده اند واکنش فردی اعضای خانواده در فعالیتشان، خواه حرفه ای، عقیدتی، اجتماعی یا تفریحی را بررسی نموده اند.
در خانواده های دو والدینی(که زن و مرد در کنار هم هیتند) تعاملات زناشویی
می تواند اساس و بنیان سایر امور باشند چرا که به موزات ازدواج زن و مرد ممکن است هریک بخواهند کاستی های زندگی قبلی خود را وارد زندگی جدید کند این امکان وجود دارد که هریک از زوجین برای اطمینان بخشیدن به خود برنامه ای طرح کند و به شیوه های گوناگون از قبیل امر و نهی . مراقبت کافی موفق به تکوین رفتارهای دلخواه خود شوند. آموزش، الگودهی، مواجهه، تائید، دلگرمی و الهام بخشینیز ممکن است مد نظر قرار گیرند.
برای زوجی که خودشان با هم سازگار نیستند مشکل است که والدین خوبی باشند بنابراین بخش مهم ارزیابی خانواده ارزیابی کیفیت روابط زناشویی است سوال این است که آیا شرکای ازدواج از روابط میان خود احساس رضایت می کنند؟ در واقع آنها باید یکدیگر را سیراب، تصدیق و حمایت نمایند. روابط زناشویی باید بر اساس اطمینان متقابل باشد که در این امر عوامل عاشقانه و صمیمانه نیز دخالت دارند علاوه بر این هر یک از زوجین نیازمند همسر با کفایت و آگاهی هستند که بتواند به موقع به حل تعارضات موجود بپردازد.(بارکر1375)
فهرست مطالب: منابع
1- زنان پرده نشین و نخبگان جوشن پوش، فاطمه مرنسی، ترجمه ملیحه مغازه ای چاپ اول 1380 تهران
2- کتاب نقد. فصلنامه انتقادی، فلسفی، فرهنگی. سال سوم شماره 3. مدیر مسئول و سردبیر حسن رحیم پور
3-آئین همسرداری یا اخلاق خانواده. ابراهیم امینی چاپ 15 پائیز 74 انتشارات اسلامی
4-علی مشکینی. ازدواج در اسلام ترجمه احمد جنتی انتشارات یاسر قم
5-راهنمای همسران جوان تالیف محمد علی سادات. دفتر نشر فرهنگ اسلامی چاپ سوم1377
6-دکتر علی قائمی. خانواده و مسائل همسران جوان ناشر انتشارات امیری چاپ یازدهم 1374
7-بهشت خانواده . جلد دوم سید جواد مصطفوی چاپ هفتن 1378 انتشارات هاتف مشهد
8-نقش بهداشت روان در ازدواج، زندگی زناشویی، طلاق. دکتر حسین عسکری چاپ اول 1380 انشارات گفتگو
9-خانواده درمانی و مشاوره ازدواج و زناشویی. تالیف دکتر سید مهدی حسینی بیرجندی چاپ اول 1381 انشارات اساطیر
10-نقش ما در تربیت، دکتر علی قائمی. ناشر انتشاراتامیری چاپ نهم شهریور 1373
11-حقوق خانواده نکاح و انحلال آن. تالیف سید مصطفی محقق داماد چاپ دوم بهار 1376 انتشارات نشر علوم اسلامی
12-سعید شاملو. بهداشت روانی. انتشارات رشد چاپ هفتم 1366 تهران
13-سوسن سیف. تئوری رشد خانواده انتشارات دانشگاه الزهرا 1378 تهران
14-تختی معصومه. دانشگاه الزهرا(پایان نامه کارشناسی ارشد)
بررسی مقایسه باورهای غیر منطقی و رضامندی زوجین شاغل با سطح تحصیلی دیپلم و زیر دیپلم لیسانس و بالاتر. به راهنمایی سوسن سیف.
15-ساروخانی باقر، مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده انتشارات سروش تهران 1370
16-مهدی کی نیا. جرم شناسی انتشارات دانشکاه تهران 1369
17-مترضی مطهری. نظام حقوق زن در اسلام
18-جان برادشاو. خانواده(تحلیل سیستمی خانوده) ترجمه مهدی قراچه داغی، نشر البرز
19-روان شناسی زناشویی. حسین نجاتی. انتشارات بیکران. جاپ دوم 1376 پائیز
20-مرتضی مطهری موانع و عوامل رشد در خانواده انتشارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی 1362
21-مینا علمدار الفیای زندگی مشترک انتشارات حسام 1377
22-فرجاد محمد حسین رو در رو با مشکلات و اختلالهای روانی رفتاری در خانواده تهران 1374
23-شکوه نوابی نژاد ویژگیها و شرایط لازم دختر و پسر برای ازدواج کتاب اول، آموزش خانواده جوان و تشکیل خانواده انتشارات انجمن اولیا و مربیان 1379
24-ماازاده. جواد بررسی ویژگیهای شخصیتی در رابطه با عوامل تنیدگی زناشویی در زوجهای در حال طلاق و سازگار پایان نامه کارشناسی ارشد. داشنگاه تربیت مدرس
25-بهشتی. احمد. خانواده در قرآن. انتشارات طریق القدس اردیبهشت 1368
26-مهدی کی نیا. پژوهش در عوامل اجتماعی طلاق 1373
27-ساعتچی محمود. مشاوره و روان درمانی نظریه ها و راهبردها انتشارات ویرایش 1374
28-برنشتاین. شتاخت و درمان اختلافهای زناشئیی. ترجمه حمیدرضا سهرابی 1377
29-روزنامه جام جم دوشنبه 7/9/1382 رضا جعفری ندرآبادی
30-مهابادی راد ناهید و سمیه بچاری. روانشناسی ازدواج
31-سلیمانیان. علی اکبر. بررسی تاثیر تفکرات غیر منطقی برنارضایتی زناشویی دانشکگاه تربیت معلم 1373
32-فیلیپ برنشتاین، مارسی تی. برنشتاین. زناشوییدرمانی. مترجمان سید حسن پور عابدی، نائینی، غلامرضا منشی، انتشارات رشد
33-عشق هرگز کافی نیست- پروفسور آرون بک مترجم مهدی قراچه داغی. تهران نشر پیچکان 1375
34-زنان شیفته. رابین نوروود. مترجم مهدی قراچه داغی نشر ذهن آویز تهران 1379
35-پیوند دو گل یا عروس و داماد. شیخ علی قرنی، انتشارات شهاب 1370
36-راهنمای زناشویی از نظر اسلام-مولف حسن موجودی نشر گلفام چاپ یازدهم پاییز 1377
37-ازدواج آسان، محمد مهدی اشتهاردی، انتشارات نبوی 1370
38-رواتبط عمومی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها. بررسی نگرش دانشجویان درباره ازدواج.چاپ اول زمستان 78
39-بارکر، فیلیپس(1375) خانواده در مانی پایه. ترجمه محسن دهقانی و زهره دهقان انتشارات رشد تهران