گزارش مصاحبه بالینی با کودک
تهیه کننده : حسن فردزاده
استاد : دکتر کداخدا
1.مرحله تماس اولیه :یک کفتگو تلفنی از طرف مشاوره مدرسه با خانواده کودک گرفته شده که برای تکمیل یک پرسشنامه اطلاعات برای تشخیص مشکلات گویایی کودک در جهت ارجاع به گفتار درمان برای حل این اختلال کودک به همکاری شما نیاز مندیم .
1-1. پایگاه اجتماعی و اقتصادی خانواده :
خانواده کودک ازلحاظ موقعیت اجتماعی و اقتصادی در سطح خوبی از میانگین جامعه قرار داشتند چون که با توجه به بررسی پرونده تحصیلی کودک در مدرسه میزان تحصیلات پدر ومادر لیسانس ثبت شده بود وهر دو کارمند اداره بودند و ارتباطات و تعاملات بین والدین و کودک نسبتا خوبی بود و ازدواج پدرو مادر فامیلی هم نبوده است و پدر مادرکودک هر دو در قید حیات می باشند و هیچ گونه سابقه بیماری و بستری در بیمارستان را نداشتند و در زمان کار در اداره هیچ گونه غیبت طولانی در رسیدگی نسبت به امور خانواده خود را نداشتند درهر صورت پدر خانواده از لحاظ مالی تمامی هزینه خودرا در می اورد و زندگی به روال عادی خود پیش می رفت تا وقت متولد فرزند که برای والدین یک بحران را ایجاد کرد.پس علت مشکل به وجود آمده به احتمال زیاد به پایگاه خانواده ارتباطی کمتری می تواند داشته باشد و باید مولفه های دیگر را بررسی کنیم .
1-2.پیشینه کودک در رابطه با مهد کودک
سپهر دوران مهد کودک خود را در مهر نگین گذراند و این دوران حدود 2 سال طول کشید و بیشتر کسانی که با او در ارتباط و تعامل بودند به مشکلات چون ضعف هماهنگی حرکتی و بینایی ، روابط اجتماعی کم اشاره کردند به خصوص مربی ایشان در طول 2 مهد کودک مهر ننگین می گفت: او در فرایند بازی با کودکان دیگر کمترین واکنش و عکس العمل کلامی و غیر کلامی را از خود نشان می داد.
1-3.تلقی والدین ازمشکل کودک یا علت آن :
والدین کودک این مشکلات کودک و اختلالاتی که دارد بیشتر مربوط به هنگام تولد کودک خود می داند به دلیل سزارین و به دنبال آن زردی و تشنج که بعدا به طور مفصل توضیح می دهیم .
1-4.اطلاعات مربوط به رفتارهای کودک در ( خواب ، تغذیه ، عادات )
بعد از تولد نوزاد – نوزاد در تغذیه به خصوص مکیدن شیر مادر به دلیل ضعیف بودن فک نوزاد ، نمی توانست به خوبی شیر مادر را بخورد ودر سایر دوران رشد کودکی هم ضعیف عمل می کرد.
از لحاظ خواب در دوران نوازدی طبیعی بود و تاکنون هم خواب کودک طبیعی است و زمانی که دچار تشنج می شود کمی دیر می خوابد اختلاف در 1 تا 2 ساعت است.
از نظر عادات به دیگران (به جز وابستگی عاطفی به مادر خود و سایر فامیل ) و وسایل تا الان چیزی مشاهده نشده است.
2.مرحله مصاحبه با والدین و کودک :هدف از مصاحبه والدین بررسی مشکل گفتاری و اختلال گویایی کودک می باشد .در جهت کمک به کودک و آگاهی دادن والدین کودک این مصاحبه با والدین کودک انجام گرفت و با روشن شدن اهداف مصاحبه باوالدین کودک به سراغ جمع آوری اطلاعات درباره ی کودک در سه مرحله قبل از تولد ، هنگام تولد و بعد از تولد ، محیط خانواده کودک رفتم و در طی یک پرسشنامه از والدین و مصاحبه با کودک و والدین کودک اطلاعات گرفته شد.
2-1.قبل از تولد :
مادر کودک در سن 31 باردار شده است و دردوران بارداری مادر حرکت جنین در داخل رحم در همه زمان های رشد طبیعی بوده است .وجنین به طور طبیعی افزایش رشد خودرا داشته است و از لحاظ عاطفی آیا مادر و پدر علاقمند به فرزنددار شدن بودند که نظر والدین با این سوال مثبت بوده است .و مادر هیچ گونه مشکلات قبل از بارداری مانند بیماری عفونی ، مسمومیت دارویی، نارسایی هورمونی ، سوء تغدیه به خصوص در سه اول بارداری ، ضربات وارده به شکم ، افتادن یا پرت شدن ، پرتو های خطرناک ، مواد مخدر … را نداشته است.
2-2. هنگام تولد :
این کودک عوامل تولد زودرس را در هنگام تولد داشته است .
1.وزن کمتر از 5/2 کیلو گرم که وزن سپهر در هنگام تولد 800/1 کیلو گرم گزارش شده توسط پدر
2.و از همه مهم تر قبل اززایمان کیسه آب جنین پاره شده است و به همین دلیل کودک 1ماه جلو تر به دنیا آمده است .
وزن کودک به هنگام تواد 800/1 و دورسر کودک در بدو تولد 5/31 و از طرفی مادر زایمان اول کودک خود را با سزارین انجام داده است به علت جلوگیری از خفگی و کمبود اکسیژن به کودک و علائم 2فوق این عمل انجام گرفته است .
2-3.بعد از تولد :
و بعد از تولد کودک ،3 روز زردی غیرطبیعی داشته و این 3 روز کودک در یک دستگاه در بیمارستان نگهداری می شد که نشان از نارس بودن کودک می دهد.
کودک بعد از تولد cp+زردی + تشنج را به همراه خود داشته است و از نظر مکیدن و بلعیدن شیر مادر کودک تا 1ماه مشکل حاد داشته است .اما در بحث اختلالات متابولیکی یعنی ویتامین ها و چربی ها و قندها هیچ گونه مشکلی نداشته است .
تمامی واکسن های کودک توسط بیمارستان تزریق شد و کودک تحت نظر پزشک کودک بود و کودک به مکرر و دایمی دارای تشنج بودند وزمان تشنج از 7 ماهگی توسط پدر کودک کزارش شده است تا کنون هم دارد ولی یک شربت ضد تشنج کودک مصرف می کند.
2-4. محیط خانواده کودک :
کودک در یک محیط نسبتا خوب رشد خود را دنبال می کند و از نظر شرایط محیطی در تمامی زمینه پدر ومادر از تعامل و ارتباط تا تهیه وسابل مورد نیاز کودک خود تلاش می کند اما والدین در اوایل تا به مرحله پذیرش کودک خود رسیدن کمی ناسازگاری داشتند ولی الان برطرف شده است و پدر خانواده برنامه ریزی کرده که در روز های تعطیل با کودک خود به پارک و بیرون از محیط خانه بروند اما اینجا یک شکاف بزرگ وجود دارد آن هم زمانی است که پدر و مادر صبح به دنبال کار اداره خود می روند و تا ساعت 2 بعد ظهر به خانه بر می گردند و کودک توسط سیروس مدرسه صبح به مدرسه می رود و ساعت 12 به خانه باز می گردد و در بازده زمان 1ساعت کودک درخانه تنهاست و حالت سکوت و گوشه گیری را از خود نشان می دهد و از طرفی والدین وقتی به خانه باز می گردند خستگی کار خیلی سریع نهار می خورد و استراحت می کند و کمتر به کودک توجه می کند .
3.مرحله مصاحبه با کودک :
قبل از مصاحبه با کودک و پدرش دراتاق مشاوره مدرسه شیرینی خوردیم و کودک با وسایل روی میز مصاحبه بازی می کرد و زمان مصاحبه حدود 35 دقیقه با کودک در نظر گرفته شد.
اولین رکن مصاحبه من این بود که کودک به همراه پدر خود بیشتر صحبت می کرد و به همین دلیل پدرایشان حضور داشتند.این کودک از نظر دستگاه گویایی ( لب ، کام ، زبان ، حنجره ، تار های صوتی ) هیچ گونه نقصی نداشتند و می توانست سخن بگوید ولی آرام و شمرده و گاهی شبیه داشتن لکنت مکرر و صرف تکرار راداشتند
علایق و ویژگی فردی کودک را اول مورد بررسی قرار دادیم از کودک در جریان مشاهده بالینی مشاهده شده دقت و توجه کمی به محیط و فرایند مصاحبه دارد و دچار حواس پرتی می باشد و سرعت پاسخ کودک به سوالات کم بود وکودک یک رابطه عاطفی و محبت آمیزی با پدر خود زمان مصاحبه داشتند و از لحاظ و ضعیت ظاهری در مدرسه و محیط دیگر ( به جز خانه ) خوب نبود و در استقلال خودیاری کودک دچار مشکل بود و سازگاری کم تری نسبت به محیط های جدید از خود نشان می دادو مشکلات رفتاری دیگری را هم داشت که خیلی مطلب طولانی می شود صرف نظر می کنیم .
در زمان بازی با اشکال هندسی روی میزی همیشه کند بود و از پدر خود در خواست کمک می کرد و در مهارت حرکتی ضعف را نشان می دادو از طرفی هنوز برتری غالب در دست و پا در این کودک شکل به خوبی نگرفته بود از دست راست برای نوشتن استفاده می کرد وپای چپ برای ضربه زدن به توپ که مورد آزمایش قرار گرفت .
کودک در مهارت های حرکتی درشت نسبتا خوب عمل می کردبه جز در پریدن دو پا و لی لی بازی کردن ،ولی در مهارت ظریف مانند بستن دکمه پیراهن خود ، مهره بند کردن ، نوشتن حروف و کلمات …. مشکل حاد داشت .وعامل حرکت باعث تاخیر رشد زبان و رشد شناختی کودک شده است این کودک در 4تا 3 سالگی نخستین کلمات را بیان کرده است ودر عبارت دو کلمه مانند بابا بیا 5 تا3 مطرح کرده است و کودک تا کنون قادر به درک معنا بعضی کلمات کفتار دیگران و درک چند جمله همزمان امری نیست .البته در کلمات که آشنا شده و مشاهده کرده بهتر درک سازی می کند .
کودک در مهارت های اجتماعی و مهارت های خودیاری ضعیف عمل می کند به دلیل وابستگی بیش از حد والدین به کودک این عامل تقویت شده است .
4. مرحله سنجش بیشتر
4-1 . مصاحبه با معلم مدرسه :
سپهر در یک کلاس 8 نفری دانش آموز درس می خواند وبه دلیل مشکلات مطرح شده فوق و به همراه آن ها مشکلات دیگری همچون مشکل توجه در درس ، گوشه گیری ، وبه خصوص مهارت های اجتماعی در زمینه کلامی منجر شده که در زمینه درسی پیشرفتی نداشته باشد. کودک به دلیل ضعف در مهارت های ظریف در خواندن ونوشتن دچار مشکل می باشد .ودر ساعات تفریح حالت انزوی اجتماعی دارد با همسالان خود در مدرسه بازی نمی کند ودرساعات تفریح بیشتر در کلاس می مانند وبه حیاط نمی رود.از صحبت کردن با دوستان خود واکنش نشان نمی دهد در موقع پرسیدن سوال من معلم هم همین طور است . این کودک هنوز کنترل و استقلال فردی خود را به دست نیاورد و همیشه وابسته است .سپهر از نظر معلمش هیچ پرخاشگری ، اضطراب ، افسردگی ، در کلاس از خود به صورت مزمن و با علائم مشخص از خود نشان نمی دهد .
5.مرحله ارجاع به متخصصان همکار :
با علائم مشاهده شده در مصاحبه های با والدین کودک ، خودکودک ومعلم وپرکردن پرسشنامه های در زمینه محیط خانواده کودک ، مدرسه ، و سایر زمینه های شناختی و اجتماعی کودک می توانیم کودک را به یک متخصص گفتار درمان در حوزه مشکلات زبان و رشد شناختی و در زمینه حرکتی کودک را به کاردرمان و فیزیوتراپ ، مشکلالات رفتاری روان شناس ارجاع دهیم .