هو المحبوب
نام ونام خانوادگی:
خانم معصومه مددخانی
موضوع:
عقود مبادله ای _ عقود مشارکتی
فهرست مطالب صفحه
عقود مبادله ای ………………………………………………………………………………….3
انواع عقود مبادله ای ……………………………………………………………………………3
عقود مشارکتی ………………………………………………………………………………….3
انواع عقود مشارکتی ……………………………………………………………………………3
فروش اقساطی ………………………………………………………………………………….4
جعاله …………………………………………………………………………………………….4
اجاره به شرط تملیک ………………………………………………………………………….4
قرض الحسنه ……………………………………………………………………………………5
مشارکت مدنی ………………………………………………………………………………….5
مضاربه …………………………………………………………………………………………5
مشارکت حقوقی ………………………………………………………………………………..5
سرمایه گذاری مستقیم …………………………………………………………………………6
سلف ……………………………………………………………………………………………6
منابع و مآخذ …………………………………………………………………………………..7
عقود مبادله ای ( با بازدهی ثابت )
مطابق این عقود، بانک، کل یا بخشی از سرمایه موردنیاز یک فعالیت اقتصادی را تامین می کند ، با این تفاوت که بعد از انعقاد قرارداد و قبل از انجام فعالیت اقتصادی ، سود بانک معلوم و معین است و تحولات آتی و تغییرات احتمالی در وضعیت مالی فعالیت مذکور ( ازجهت سود و زیان) ارتباطی به سود و مطالبات بانک در آن قرارداد ندارد.
انواع عقود مبادله ای
• عقود فروش اقساطی
• جعاله
• اجاره به شرط تملیک
• قرض الحسنه
عقود مشارکتی( با بازدهی متغیر)
در این نوع عقود، بانک، کل یا بخشی از سرمایه موردنیاز یک فعالیت اقتصادی ( تولیدی، تجاری یا خدماتی) را تامین می کند ودرنهایت،درانتهای فعالیت،مطابق قرارداد فی مابین با صاحبکار اقتصادی، سود حاصل از این فعالیت را تقسیم می نماید.
انواع عقود مشارکتی:
• مشارکت مدنی
• مضاربه
• مشارکت حقوقی
• سرمایه گذاری مستقیم
• معامله سلف
فروش اقساطی
بانک ها می توانند به منظور ایجاد تسهیلات لازم جهت استفاده در امور تولیدی و خدماتی ، سه دسته
از کالاهای زیر را تهیه کنند و ازطریق فروش اقساطی در اختیار متقاضیان قرار دهند :
1. مواد اولیه، لوازم یدکی و ابزار کار
2. ماشین آلات، تاسیسات و تجهیزات تولیدی
3. فروش اقساطی مسکن
منظور از فروش اقساطی ، واگذاری عین به بهای معلوم ، به غیر، به ترتیبی که تمام یا قسمتی از بهای مزبور به اقساط مساوی یا غیرمساوی در سررسید یا سررسیدهای معین دریافت گردد.
جعاله
یکی دیگر از تسهیلات بانکی که در نظام بانکداری اسلامی به عنوان یک ابزار مورد استفاده قرار
می گیرد، جعاله است که به موجب آن جاعل یا کارفرما در مقابل انجام عمل معین (طبق قرارداد) ملزم به ادای مبلغی اجرت معلوم میشود. طرفی که عمل یا کار را انجام می دهد، عامل یا پیمانکار نامیده می شود. با استفاده از عقد جعاله در به کارگیری تسهیلات بانکی ، برای بانکها امکان گسترش و توسعه در امور مربوط به تولیدات صنعتی و کشاورزی ، بازرگانی و خدماتی با تنظیم قرارداد به عنوان عامل و یا عندالقتضا به عنوان جاعل فراهم می گردد.
بنابراین ، بانکها قادرند با تنظیم قرارداد جعاله ، تقاضای مشتریانی را که نمی توانند نیازشان را از طریق سایر تسهیلات برآورده سازند، مورد اجابت قرلر دهند.
اجاره به شرط تملیک
تهیه و واگذاری اموال منقول و غیرمنقول توسط بانک (به عنوان موجر) به مدت معین برای
اجاره، مشروط بر اینکه در صورت تسویه کامل بدهی در پایان مدت قرارداد اجاره، مشتری
(مستاجر) مالک اموال مورد اجاره گردد.
ماده 12 از فصل سوم قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) مقرر داشته، بانک ها می توانند به
منظور ایجاد تسهیلات لازم جهت گسترش امور کشاورزی ، اموال منقول و غیر منقول را بنا
به درخواست مشتری و تعهد او مبنی بر انجام اجاره به شرط تملیک و استفاده خود، خریداری و
به صورت اجاره به شرط تملیک به مشتری واگذار نمایند.
قرض الحسنه
تعریف :طبق ماده یک دستورالعمل اجرایی، قرض الحسنه عقدی است که به موجب آن بانکها (به
عنوان قرض دهنده ) مبلغ معینی را طبق ضوابط مقرر به اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی (به عنوان
قرض گیرنده) به قرض واگذار نمایند.
مشارکت مدنی
از جمله روش هایی که بر اساس موازین شرع ، بانک می تواند با اشخاص (حقیقی و حقوقی) وارد
معامله شود و نیازهای مالی این گونه اشخاص را برطرف کند،مشارکت مدنی است.
دوره مشارکت مدنی یکسال میباشد و در مواردی تا 3 سال قابل تمدید می باشد. حداکثر مشارکت
بانک در هر شرکت مدنی 8۰ % کل سرمایه هر شرکت مدنی تعیین می شود.
مشارکت مدنی عبارت است از در آمیختن سهم شراکت نقدی یا غیر نقدی متعلق به اشخاص حقیقی و یاحقوقی متعدد به نحو مشاع به منظور انتفاع و طبق قرار داد.
مضاربه
مضاربه عقدی است که به موجب آن، بر اساس یک قرارداد بین بانک و شخص (حقیقی و حقوقی) سرمایه و کار لازم برای اقدام به یک امر تجاری (خرید و فروش کالا) فراهم می شود. در این قرارداد، بانک (مضارب) تامین کننده وجه مورد لزوم (سرمایه مضاربه) و طرف دیگر قرارداد (عامل) عهده دار انجام کلیه امور مربوط به موضوع قرارداد مضاربه است.
سود حاصل از انجام معامله مورد نظر، در پایان کار بین بانک وعامل تقسیم خواهد شد.نسبت این تقسیم براساس توافق اولیه خواهد بود.
مشارکت حقوقی
مشارکت حقوقی عبارت است از تامین قسمتی از سرمایه شرکت های سهامی جدید و یا خرید قسمتی از سهام شرکت های سهامی موجود. طبق تعریف، مشارکت بانک ها در سرمایه شرکت های سهامی تولیدی (صنعتی، معدنی، کشاورزی و ساختمانی) و نیز شرکت های سهامی بازرگانی و خدماتی به منظور تامین کمبود منابع مالی مرد نیاز این گونه شرکت ها، تحت عنوان مشارکت حقوقی صورت می گیرد.
به این ترتیب امکان تامین قسمتی ازمنابع مالی بلند مدت که برای اجرای طرح موردنظر شرکت های سهامی ضروری است، از محل منابع سیستم بانکی به وجود می آید.
سرمایه گذاری مستقیم
سرمایه گذاری مستقیم بانک ها برای کمک به توسعه بخش های مختلف اقتصادی ازطریق تامین سرمایه لازم برای اجرای طرح های تولیدی، بازرگانی و خدماتی در قالب تاسیس شرکتهای سهامی صورت می گیرد.
سلف
منظور از معامله سلف درعملیات بانکی، پیش خرید نقدی محصولات تولیدی (کشاورزی و صنعتی) توسط بانک به قیمت معین است. زمانی که تولیدکننده درجریان تولید کالا و یا فراورده ها دچار کمبود منابع مالی در تامین قسمتی از سرمایه در گردش مورد نیازخود شود، میتواند از طریق پیش فروش قسمتی از تولید، مشکل مالی خود را برطرف نماید.
منابع و مآخذ :
www.tgju.org
www.razinhesab.ir
vindad.com