تحقیق در مورد طلا و اثرات آن بر سلامتی

طلا و اثرات آن بر سلامتی"
چکیده :
طلا فلزی است گرانبها که در صنایع گوناگون ، علم پزشکی و دارو سازی کاربردهای متعددی دارد . باور اینکه می تواند از آن در علم پزشکی و تهیه دارو بهره جست کمی مشکل باشد . امروزه محققین در پی یافتن کاربردهای جدید با اثرات مضر کمتر در بدن انسان و صرفه اقتصادی در ساخت تولیدات پزشکی هستند و تا حدی نیز در این راه به موفقیت هایی دست یافته اند به طوری که از طلا در درمان سرطان با استفاده از خاصیت ضد تومور آن ، برای روکش دندان و نیز به عنوان ردیاب زیستی جهت ارسال دارو به محل مورد نظر و … استفاده می کنند . طلا از دیرباز در رابطه با سلامت انسان نقش با اهمیتی داشته است و دانشمندان مختلف ایرانی نیز در مورد خواص درمانی طلا بسیار سحن گفته اند ، از جمله آن ها می توان به این اشاره کرد که :
طلا فلزی است دارای طبیعت گرم و تر ، به دل نیرو بخشیده و اگر با آن بر روی پوست داغ زنند عفونتی را به دنبال نداشته و نیز ذکر شده که سرمه کشیدن با میل طلا فوائدی زیادی دارد ( کانی شناسی در ایران قدیم به نقل از سرالاسرار ابن سینا و الجماهر فی معرفه الجواهر ابوریحان ) . پزشکان ژاپنی نیز عقیده داشتند که اگر طلا را گرم کنند و به یکباره در آب سرد فرو برند ، با خوردن این آب امراض بدن بر طرف شده و شادابی روح را در پی دارد .
کلید واژه : طلا ، انسان ، سلامت .
مقدمه :
نام طلا Gold از واژه لاتین aurum به معنای طلوع گرفته شده است . فراوانی طلا در پوسته زمین در حدود 0/03ppm ( 3 هزار گرم در تن ) می باشد طلا فلزی است به رنگ براق یا زرد فلزی با نماد Au ، عدد اتمی 79 ، وزن اتمی 967/196 ، وزن مخصوص 32/19 گرم بر سانتی متر مکعب ، خط اثر زرد طلایی ، نرم ، جلایی فلزی ، براق ، قابل انعطاف ، چکش خوار ، شکل پذیر ، نقطه جوش 2807 درجه سانتی گراد و نقطه ذوب 58/1064 درجه سانتی گراد . طلا در گروه 11 ( IB ) جدول تناوبی به عنوان فلزات واسطه بوده و در دوره 6 قرار دارد .
کانی طلا گاهی نیز به صورت خالص و یا همراه با سایر کانی ها از جمله کوارتز و پیریت دیده می شود . اغلب معادن طلا با ماسه سنگ ها و رگه های کوارتز و یا نهشته های پیریت گزارش شده اند . طلا به علت چگالی بالا ، عدم واکنش پذیری و پایداری بسیار زیادش در برابر هوازدگی و فرسایش احتمالی یافتن آن در رسوبات پلاسری زیاد است . طلا به خاطر زیبایی ، کمیابی و پایداری در تمام طول تاریخ مورد توجه بشر بوده است . نقش ابتدایی آن در زندگی بشر بیشتر جنبه تزئینی و زینتی داشته است . طلا امروزه در صنایع گوناگون ، علم پزشکی و دارو سازی کاربردهای متعددی دارد .
دو سوم ذخایر طلای جهان متعلق به آفریقای جنوبی می باشد و سایر مناطق عمده طلادار جهان عبارتند از کانادا و روسیه . کل ذخایر طلا در جهان به طور تقریبی 100 هزار تن می باشد که از این میزان سالانه در حدود 2500 تن استحصال می گردد و تا به حال در مورد آلودگی طلا در محیط زیست گزارشی در دست نیست ولی ممکن است برخی افراد نسبت به آن حساسیت داشته باشند و اگر در مجاورت طلا در طولانی مدت قرار گیرند ، آثار نا مطلوبی چون سوزش دستگاه تنفسی و بروز حسایست و خارش پوستی بروز می کند .
کاربرد های رایج طلا :
قسمت اعظم طلا ( در حدود 75% ) جهت تولید آلیاژهای مناسب در جواهر سازی و مابقی در سایر صنایع به کار می رود . در شیشه سازی جهت تولید رنگ های قرمز و بنفش از طلای کلوئیدی استفاده می کنند و برای انعکاس نور خورشید و جلوگیری از گرم شدن ساختمان های بزرگ ، شیشه پنجره ها را با ورقه های بسیار نازک طلا پوشش می دهند .
صفحات الکترونی طلا نیز در صنعت الکترونیک کابرد فراوانی دارد . امروزه سعی بر آن است که از طلا در صنعت پزشکی بیشتر و بهتر بهره جویند که در این مقاله به طور اجمالی به آن خواهیم پرداخت . طلا نقش عمده ای را در زندگی انسان ایفا می کند ولی بخش بسیار نا چیزی را نسبت به سایر فلزات به خود اختصاص می دهد ، حال آنکه با ایجاد تکنولوژی های جدید و توسعه آنها نیاز به مصرف طلا در آینده ای نزدیک افزایش خواهد یافت .
کاربرد طلا در پزشکی :
طلا فلزی گرانبها در پزشکی است زیرا نه تنها اثرات نا مطلوب و مضری را در بدن انسان در پی ندارد ، بلکه به علت سازگاری بالای زیستی ، قابلیت انعطاف پذیری مناسب ، پایداری در برابر خوردگی ، عدم واکنش شیمیایی با بدن لزوم استفاده هر چه بیشتر از آن و طلا هادی خوب جریان الکتریسیته می باشد و بنابراین در زیر میکروسکوپ الکترونی به راحتی مشاهده شده و به خاطر نرمی ، کار با آن ( شکل دادن و مسطح کردن ) در زیر میکروسکوپ الکترونی جهت اعمال جراحی پیشرفته به آسانی صورت می گیرد . از سیم ها و صفحات طلا جهت رفع انسداد شراین و تنظیم دوباره ضربان قلب در بیماری های قلبی به وفور صورت می گیرد . ( شکل شماره 2 ) و به دلیل پایداری در برابر واکنش های باکتریایی ، ماده ای مناسب
جهت جایگزنی پرده صماخ که در اثر عفونت باکتریایی دچار ضایعه گریده و و جلوگیری از عفونت مجدد در گوش داخلی به شمار می رود.
تزریق گوی های میکروسکوپی طلا در غده پروستات نیز از بروز زود هنگام سرطان در مردان جلوگیری می کند . در بیماری چشمی Lagophthalmos بیمار در اثر تصادف ، بیماری و یا جراحی قبلی چشم ، نمی تواند پلک خود را به طور کامل ببندد و یا به راحتی پلک بزند و همواره باید چشم خود را مرطوب نگاه دارد .
امروزه پزشکان برای درمان بیماری صفحات نازک طلا را در پشت پلک قرار می دهند تا صدمات وارده را بر طرف نمایند . طلا بهترین انتخاب به دلیل عدم خوردگی و عدم واکنش شیمیایی با اشک و همچنین چگالی بالای آن جهت پایین آوردن پلک در هنگام استراحت ، برای درمان این بیماری به شمار می رود .
استفاده از صفخات طلا در لایه های درونی دستگاه لیزر جهت تمرکز پرتو اشعه لیزر و تخریب سلول های سرطانی بدون وارد کردن صدمه به سلول های مجاور و درمان ضایعه های قلبی که دیگر از طریق عمل جراحی به نتیجه نمی رسند ، عملکردی مفید محسوب می گردد دیگر کاربردهای جالب طلا در پزشکی تولید تراشه آزاد یا delivery microchip می باشد . این محصول کیسول های دارویی هستند که توسط غشای نازکی پوشیده می شوند که یا از طریق بلعیدن و یا تزریق در سیستم سیاهرگی بدن و کنترل آن از راه دور و یا ردیاب های زیستی ( Biosensor ) و یا ریز پردازنده ها توسط پزشک یا خود بیمار به محل مورد نظر هدایت می گردد . این دارو برای اولین بار در موسسه تکنولوژی ماساچوست ساخته شد و اکنون در مرحله آزمایشی خود به سر می برد .
از طلا و ترکیبات آن در بهبود بیماری های مزمنی چون آرتریت روماتیسمی ، آبله و سرخک استفاده می کنند . در طی مطالعات متعدد در دهه های گذشته تاثیر به کار گیری ترکیبات طلا در درمان سرطان مورد بررسی قرار گرفت . پروفسور Leung Pak Hing و همکارانش در دانشگاه دولتی سنگاپور کمپلکس جدیدی از طلا را جهت تولید دارویی با خاصیت ضد توموری در درمان سرطان بدون وجود عارضه هایی چون داروهای مشابه کشف کردند .
کاربرد طلا در دندانپزشکی :
کاربرد طلا در دندانپزشکی نیز به سازش پذیری بالا ، انعطاف پذیری خوب و پایداری آن در برابر خوردگی شیمیایی باز می گردد . البته از آنجا که طلا فلزی نرم می باشد از آلیاژ آن در تهیه سیم های ارتودنسی ، روکش دندان و ماده پر کننده حفره های دندان استفاده می شود . قابل ذکر است که روکش بر روی دندان هرگز تیره نشده و نیازی به جرم گیری ندارد ، در ضمن دچار پوسیدگی نمی گردد و با همان نرخ رشد مینای دندان منبسط می شود ( شکل 5 ) . در تهیه آلیاژ طلا برای دندان پزشکی 75-60% طلا به همراه نقره ، پالادینیوم و پلاتین به کار می رود . به این ترتیب حدود 75% آن به فلزات گرانبها و مابقی به مس و روی اختصاص می یابد .
طلا در دندانپزشکی به چهار شکل زیر به کار می رود :
* فلز خالص ( به اشکال ورقه ای ، پودر و یا رشته های باریک )
* آلیاژ شکل گرفته ( به اشکال سیم ها و صفحات )
* آلیاژ جهت قالب گیری
* ماده پر کننده تهیه شده از آلیاژ طلا

نتیجه گیری :
علی رغم مصارف عمده پزشکی طلا نسبت به میزان تولید آن در جهان ، سهم نا چیزی از آن به مصارف دارویی ، بهداشتی و پزشکی اختصاص یافته است . کشورهای پیشرفته ای چون آمریکا ، آلمان و انگلستان سعی شان بر این است که از مصارف غیر ضروری طلا چون ساخت زیور آلات و اشیاء زینتی کاسته و به مصارف صنعتی به ویژه الکترونیک و پزشکی بیفزایند و از آنجا که اکتشاف و استخراج طلا در کشورمان بخش نا چیزی را به خود اختصاص می دهد وجود مدیریت مصرف در راستای اولویت کاربردهای طلا امری لازم به نظر می رسد .
کاربرد کانی ها در زندگی روزمره
مواد آرایشی تجمعی از کانی ها
تدریس کانی ها بخشی از کتاب زمین شناسی سال سوم تجربی می باشد که برای درک بهتر مطلب ، بیان کاربرد کانیها مفید است.
تالک:
کانی که در جدول موهس درجه سختی یک را به آن می دهیم یکی از مهم ترین مواد بکار رفته در سایه چشم می باشد.
تالک یک کانی سیلیکات منیزیم دار است که ساختار ورقه مانند آن موجب شده است ، از ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد کاربرد آن به عنوان یک ماده آرایشی مورد توجه قرار گیرد .
ورقه های تالک به نرمی روی هم می لغزند و این خاصیت آن موجب می شود ، ماده ی آرایشی کاربرد آسان تری داشته باشد.
این ورقه های بسیار نرم و لغزنده روی منافذ پوست می خوابند و ضمن جلوگیری از بسته شدن منافذ پوست ، به آن حالت طبیعی می دهند. به علاوه آن قدر شفاف هستند که دیده نمی شوند.
تالک در مقابل اسیدها ، بازها و گرما مقاوم است و از هدر رفتن آب جلوگیری می کند.
علاوه بر سایه ی چشم ، تالک به صورت پودری و فشرده در پودر های آرایشی گونه به کار می رود و از آن به عنوان پر کننده ، در بعضی از دئودورانت ها استفاده می شود . به بعضی از لوسیون ها و کرم ها نیز افزوده می شود . تالک در آدامس و همچنین صنایع دارویی (پودر بچه ) نیز کاربرد دارد .
روی فلز سنگینی است که همراه با مس و مولیبدن سه عنصر سنگین مورد نیاز گیاهی را تشکیل می دهند. روی در خاک و گیاه اغلب به صورت Zn2+ یا به صورت ترکیب روی و مشابه آن در خاک های قلیایی شدید به صورت سیلیکات وجود دارد. این عنصر، از طریق ظرفیت های فرعی تمایل به تشکیل کمپلکس دارد ( 5و8). روی به طور طبیعی اغلب به صورت کانی های سولفاتی،سیلیکاتی وکربناتی درپوسته ی زمین وجود دارد وفراوانی متوسط آن 70 تا 80 میلی گرم درکیلوگرم است.میزان حلالیت این کانی ها به pH خاک وابسته است وبا کاهش pH حلالیت این کانی ها درآب افزایش می یابد، به طوری که با کاهش pH خاک، برغلظت یون روی افزوده می شود. در خاک هایی با pH قلیایی، که مخصوص خاک های آهکی ایران است، کمبود روی بسیار گسترده است. میزان مواد آلی و درصد کربنات کلسیم نیز در بروز کمبود روی دخالت دارند. کمبود این عنصردرخاک هایی با واکنش قلیایی برخوردار ازآهک فراوان ومقدار اندک مواد آلی نمایان تر است (9). 100 الی 300 گرم درهر هکتار روی توسط محصول برداشت می شود(5و10). در پروفیل خاک قسمت عمده ی روی قابل جذب گیاه در لایه ای یافت می شود که بیشترین مقدار مواد آلی ( یعنی خاک سطحی) را دارد. دلیل این مساله برگشت دوباره ی روی جذب شده درگیاهان به این افق به صورت بازمانده های گیاهی و درمقابل جذب آن توسط ریشه از افق های پایینی خاک است. این موضوع، همچنین روشن می کند که آبشویی روی از افق های سطحی خاک به عمق خاک بر اثر بارندگی یا آبیاری ناچیز است، بنابراین جایگذاری عمیق سولفات روی ضرورت پیدا می کند.
برای مهندسی شیمی به عنوان یکی از رشته های فنی کاربردی ، که امروزه گسترش فراوانی پیدا کرده است، از سوی ارگانهای گوناگون تعاریف مختلفی ارائه شده که در زیر به بعضی از آنها اشاره می شود.
انجمن مهندسین شیمی آمریکا مهندسی شیمی را به صورت زیر تعریف کرده است: "مهندسی شیمی عبارتست از کاربرد اصول علوم فیزیکی همراه با مبانی اقتصادی و روابط انسانی در زمینه هایی که مستقیماّ به فرآیندها و دستگاههای لازمه مربوط می باشند و در آنها ماده به منظور تغییر در حالت، ترکیب یا مقدار انرژی تحت عمل قرار داده شود."
همچنین تعریف ستاد انقلاب فرهنگی ایران از مهندسی شیمی به صورت زیر می باشد:
"فن کاربرد علوم پایه در جهت پیاده نمودن فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی در مقیاس صنعتی بنابراین و با توجه به تعاریف فوق ، مهندسی شیمی را می توان تلفیقی از علوم گوناگون مانند ریاضی، شیمی و فیزیک دانست که با در نظر گرفتن فاکتورهای اقتصادی، تولید صنعتی یک فرآورده از طریق فرآیند های شیمیایی و فیزیکی در مقیاس زیاد را طراحی و رهبری می کند.
با نگاهی دقیق تر می توان ویژگی ها و تواناییهای موجود در مهندسی شیمی را به طور خلاصه به صورت زیر دسته بندی کرد:
-شناخت و بررسی فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی متوالی در مسیر تولید.
-طراحی سیستمها و دستگاههای مورد نیاز در این مسیر.
-بهینه کردن سیستم از نظر اقتصادی و کیفیت فرآورده ها و ..

به نظر می آید که با توانایی های بالا، مهندسی شیمی می تواند کاربردهای فراوانی در عرصه های صنعتی و در زمینه های گوناگون داشته باشد. و حقیقت نیز چنین بوده و مهندسی شیمی کاربردهای بسیار زیادی در موارد مختلف دارد. از جمله این کاربردها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
-صنایع شیمیایی( رنگ، مواد شوینده و …)
-صنایع کانی غیر فلزی (سیمان، گچ، شیشه، سرامیک و …)
-صنایع سلولزی (کاغذ،مقوا، چوب)
-صنایع غذایی و دارویی
-صنایع فرآوری چرم و پوست
-تصفیه آب و پساب و…
باوجود کاربردهای فراوان مهندسی شیمی ، این رشته همواره در حال بسط و توسعه بوده و هر روزه افقهای جدیدتری در پیش روی این رشته قرار می گیرد.یکی از جدیدترین زمینه های به وجود آمده، مهندسی بیوتکنولوژی می باشد.
" نوینده: نیما ابطحی (دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی)
" منابع:
1 . فرهنگ اصطلاحات مهندسی شیمی، گروه مهندسی شیمی ، جهاد دانشگاهی صنعتی شریف
2 . "بیوتکنولوژی جهان آینده را تغییر خواهد داد. "،کیمیا، سال سوم شماره 8 ، مهر 1369
3 . "بیوتکنولوژی ، آینده جهان و موقعیت ما"، کیمیا سال سوم شماره 8 ، مهر 1369
4 . معظمی ، نسرین- شجاع الساداتی ، عباس ، مقدمه ای بر بیو تکنولوژی ، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس

با مطالعه تاریخ پیشرفت علم کانی شناسی و کتابهایی که دانشمندان قدیم در مورد کانی ها و سنگ ها به رشته تحریر در آورده اند میتوان به این نکته پی برد که ذهن جستجوگر و کنجکاو بشر در همه ادوار زندگی در پی رفع نیاز خود از طریق طبیعت و مواد معدنی بوده و همیشه به دنبال این بوده است که زمین را به عنوان منبعی که همه چیز از آن نشات گرفته است در اختیار بگیرد و از آن استفاده کند. یکی از این موارد استفاده از مواد معدنی به عنوان دارو میباشد. انسان از آن زمان که درد را شناخت و به دنبال درمان آن بوده است و در این راه با شناخت بعضی از مواد معدنی با خواص دارویی از آن به عنوان مواد درمانی استفاده کرده است.
در تاریخ تمدن بشری همواره کاربرد کانی ها نقش موثری داشته است به طوری که کشاورزی صنایع مختلف علوم پزشکی و به ویژه داروسازی همه و همه نیازمند به استفاده از کانی ها به عنوان مواد اولیه میباشند.
عنوان مقاله که از آن به عنوان زمین شناسی پزشکی یاد شده است قدمی است در ایجاد رابطه بین علم زمین شناسی و علم پزشکی. چون زمین شناسان با توجه به شناختی که از کانی دارند. بهتر میتوانند کاربری آن را مشخص کنند و از طرف دیگر مواد معدنی نیاز اساسی صنعت و تکنولوژی است. یکی از این صنایع اساسی صنعت داروسازی است. که آرام بخش دردها و مشکلات اساسی درونی جسم انسان است. بنابراین زمین شناسی پزشکی میتواند علمی نو در ایجاد رابطه بین علوم مختلف باشد. همانطور که زمین شناسی مهندسی از کاربرد زمین شناسی در علوم مهندسی بحث میکنند و حرفی برای گفتن دارند.

منابع :
1- CRC Handbook of Chemistry and physics, 86 th edition, david R. lide, Ed., taylor a francis group, boca raton, FL, 2005
2- www.webelements.com
3-www.urbandictionary.com
4-www.utilisegold.com
5-www.ntu.edu.sg
6-www.ngdir.ir
7-alloys, uses and performance by Helmut knops, Richard j Holliday , Christopher w. cortile
8- y. lou, M.M. Maye, L. Han, l. Lou, C.J. Zhong chem.. commune., 2001
9- M.M. Maye, s.c. chun, l. han, d, rabinovich, c,j. zhong, j. am. Chem. Soc, 2002 .
10- استفن ا. کسلر ، منابع معدنی از دیدگاه اقتصادی و زیست محیطی ترجمه فرید مر ، احمد هرمزی ، عبدالمجید یعقوب پور ، انتشارات ویژه نشر ، 1375 .
11- الهام زاده ، نیل ساز و احمد خاکزاد . نقش طلا در سلامت انسان . اولین همایش زمین شناسی زیست محیطی و پزشکی . دانشگاه شهید بهشتی تهران . 19-20 اردیبهشت 1386 .
12- زاوش ، محمد ، کانی شناسی در ایران قدیم ، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران شماره 19